Con Quay Ai trong chúng ta mà không có kỷ niệm của một thời ấu thơ, cái thời chỉ biết vui chơi, kỷ niệm có buồn có vui nhưng mỗi khi nhớ lại đều cho ta những cảm xúc thích thú nhẹ nhàng, tùy theo cảm nghĩ từng người với tôi kỷ niệm bao giờ cũng đẹp. Lần đầu đến Venice, Tin khí tượng nói có mưa nhưng cũng cứ đi vì lịch trình đã định không muốn thay đổi chỉ hy vọng mưa không nhiều, Tiếc thay trời không chiều lòng người, mưa không lớn nhưng dai dẳng, nhìn những khuôn mặt buồn bã thấy mà thương. Vượt ngàn cây số đến đây chẳng lẽ chỉ trú mưa, tội nghiệp! - Bà xã buồn bã hỏi, - Sao giờ hả anh? Lặng lẽ nhìn những giọt mưa tôi lắc đầu ngao ngán, -"Buồn nhỉ!" Ra về trong thất vọng. Venice một thành phố không thể thiếu trong cuộc hành trình. Tôi đăm chiêu suy nghĩ và trong đầu toan tính một ngày trở lại. Venice mờ dần sau kính xe, nhưng không mờ dần trong tôi.... Phải trở lại. Ý nghĩ ấy cũng làm tôi bớt lạnh vì bộ quần áo đã thấm ướt. Trở lại Venice lần hai, trời nắng đẹp, du khách tấp nập, ai nấy hớn hở, làm như sự nghèo đói và đau khổ không có trong mảnh đất này, không có chủ nghĩa không có giáo điều, chỉ có tận hưởng và vui chơi. Số phận con người không ai giống ai, mỗi thành phố cũng có một số phận riêng "nơi đây hình như không có tiếng khóc, không tiếng xe cộ, chỉ có tiếng cười và tiếng chân tấp nập của khách nhàn du". Có kinh nghiệm lần trước, chúng tôi nhanh chóng tìm ra những nơi cần đến. Dọc theo những con đường là tiệm bán đồ lưu niệm, rất nhiều san sát nhau, xen kẽ những điểm bán đồ ăn, nhiều nhất là pizza. Lang thang nhìn ngắm bỗng nhiên tôi nhìn thấy sau khung kiếng có trưng đầy những con quay, tôi chắc là thế và hét lên mừng rỡ. - "Em ơi! coi nè con Quay". Phải gọi đến hai lần bà xã mới ngoái lại: - "Gì mà anh nhắng lên thế!" Bà xã hỏi giọng pha chút ngạc nhiên! Tôi thích thú lập lại mạnh mẽ. - "Con Quay" Con quay là cả một quá khứ, ngày ấy tôi nào có tiền để mua, những con quay tiện tròn đẹp mắt bán ở tiệm tạp hoá. Thường thì tôi phải tự đẽo từ những khúc củi mà mẹ mua để nấu ăn theo dạng củi thước, hoặc từ những nhánh cây ổi chặt trộm ở nhà vườn nào đó trong cái xóm nhỏ của nhà tôi. Khi chọn được những thanh củi lớn tôi hì hục đẽo quên cả ăn. Hăng hái thế, say mê thế nhưng con quay có đẹp gì cho cam, nó xấu sí xù sì. Nhiều khi đẽo xong, đóng đinh vào dưới đáy hoàn tất công đoạn cuối cùng,  - Bộp! Con quay téc làm đôi. Thất vọng ề chề chỉ muốn khóc, rồi buông những câu nguyền rủa ngô nghê. Con quay hiện hữu trước mặt tôi đây, chẳng phải là khúc gỗ bình thường, mà nó gói ghém cả một thời thơ ấu, bảo sao tôi không sững sờ không ngạc nhiên. Vợ tôi làm sao có thể hiểu được. Hệt như tâm trạng tôi, cách đây vài năm. Theo sau vợ đi gặp một người bạn thời trung học Chân phước Liêm, khi gần đến điểm hẹn vợ tôi gọi phone, từ xa người bạn đã nhìn thấy, tôi nghe tiếng hét lên mừng rỡ từ đầu giây bên kia. - "ah! ah! tao nhớ mày rồi mày là con Lan có cái vú to" (mà to thiệt!) Ôi! những nữ sinh ngày xưa hồn nhiên trong tà áo dài trắng, mái tóc tung bay, nhẹ nhàng thánh thiện . Đã một thời làm bao nhiêu nhóc con chúng tôi ngẩn ngơ, cũng đáo để ra phết. Có phải em mang trong áo bay hai phần gió thổi một phần mây hay là em gói mây trong áo rồi thở cho làn áo trắng bay - Nguyên Sa Ngày ấy tôi dửng dưng bao nhiêu, thì bây giờ vợ tôi cũng hững hờ như vậy. (kỷ niệm chắc chỉ giá tri với chính người ôm giữ nó) Những thằng nhô con như chúng tôi, chỉ biết chơi nào có biết gì. Bây giờ già rồi nghĩ lại thấy thấm thía. Tự hỏi: ai đã nghĩ ra trò chơi này? ẩn chứa một triết lý cao siêu trong một trò chơi đơn giản. Đầu tiên, những đứa chơi cùng quay con quay trong một vòng tròn, con nào dừng trước hoặc quay ra ngoài thì thua (thường là tôi) con nào thua sẽ nằm lại chính giữa vòng tròn, các con khác thi nhau quấn giây mổ xuống con quay nạn nhân, con nào mổ xuống không quay thì chết, tiếp tục nằm chung trong vòng tròn. Đến thằng cuối cùng mà không quay thì chết để những thằng đã chết được sống dậy, sau khi đồng thanh la to: - "Sâu bọ lên làm người" Cứ thế trò chơi lại tiếp tục. Ở tuổi chúng tôi làm sao hiểu được cuộc đời chỉ là những vòng tròn mà con người cứ quẩn quanh trong đó. Lúc thắng lúc thua, lúc thành lúc bại, lên voi xuống chó. Cuộc sống không ngừng đổi thay vì nếu không có đổi thay kẻ ác quyền lực cứ mãi thống trị, thì thế giới đã chẳng được như hôm nay. Mọi sự rồi sẽ biến đổi chứ không mất đi, nhưng cho dù thế nào cũng trong lẽ tuần hoàn của tạo hoá. Như trò chơi con quay của thơ ấu tôi ngày nào. Thay đổi rồi sẽ phải đến chỉ sớm hay muộn cho dân tộc tôi đất nước tôi hồi sinh. Tôi thẫn thờ trong dòng suy nghĩ cho đến khi bà xã giật mạnh tay áo. - Mình đi thôi anh! Tôi tiếc quá! hành trình trở về quá khứ của tôi bị đứt đoạn như một món ăn ngon đã hết mà hương vị còn vương quanh mép. Trong cuộc sống hối hả này con người cứ bị đẩy về phía trước, mấy khi có dịp ngược giòng hồi tưởng về một thơ ấu thân yêu. - "Ừ thì đi" Tôi trả lời giọng nhẹ nhàng tiếc nuối. Dương Vĩnh Nhi