dài dằng dặc vừa đi bộ vừa chóng chành trên chiếc xe cũ kỹ đếnnỗi mỗi cử động cứ như là một cực hình. Mặt nàng đỏ rạm vì nắng cháy và hai bàn tay gần như đã nứt nẻ ra. Lưỡi nàng như líu lại và cổ họng khô se cho dầu có uống bao nhiêu nước vẫn không đã khát. Đầu nàng như căng phồng lên, ngay cả một cái đảo mắt cũng làm cho đau buốt trong khi bụng cứ bào bọt như trong thời kỳ mới mang thai khiến cho mùi khoai mỡ của buổi điểm tâm trở thành lợm giọng. Gerald có thể bảo đó là ảnh hưởng của rượu mạnh đối với người mới uống lần đầu tiên nhưng ông chẳng nói gì cả. Ông ngồi ở đầu bàn, người già rũ ra với đôi mắt lặng lờ xa vắng, cứ thỉnh thoảng lại nhìn ra cửa và nghểnh cổ lắng chờ nghe tiếng sột soạt và mùi xả thơm nồng bốc ra từ vạt áo của Ellen.
Scarlett vừa ngồi xuống, ông đã bảo:
- Mình nên chờ bà O’Hara. Bà đang bận.
Scarlett ngẩng nhìn cha, không tin ở mắt mình và bắt gặp ánh mắt cầu khẩn của Mammy đang đứng ngay phía sau ghế Gerald. Nàng đứng lên, một tay áp vào cổ họng và nhìn xuống người cha, Gerald lờ đờ nhìn con, tay run run và đầu hơi lắc lư.
Cho tới lúc đó, nàng vẫn chưa rõ là phải trông cậy tới mức nào sự chỉ dẫn của cha trong bao nhiêu việc nhưng bây giờ…Mới đêm qua, Người vẫn bình thường kia mà. Mặc dầu chẳng nói nhiều và không còn cường tráng nữa  nhưng ít ra cha nàng cũng đã kể chuyện một cách mạch lạc rồi bây giờ…bây giờ ông vẫn không nhớ ra là mẹ nàng đã chết. Quân Yankee tràn tới, cộng thêm cái chết của mẹ nàng đã làm cho ông quẫn trí. Nàng định nói nhưng Mammy đã vội lắc đầu ra dấu cản ngăn và kéo vạt áo lên lau nước mắt.
“Trời, ba đã loạn trí rồi sao?” Scarlett vừa nghĩ vừa nghe như đầu mình rạn nứt ra. “Không, không. Có lẽ ba chỉ đờ đẫn vì bao nhiêu chuyện đau thương dồn dập xảy ra. Trạng thái đó cũng như một chứng bệnh, rồi sẽ qua đi nhưng rồi mình sẽ phải làm gì nếu người không hồi phục? Không, mình không nghĩ tới chuyện đó nữa… không nên nghĩ tới ba hay mẹ hoặc một chuyện kinh hoàng nào nữa. Phải đợi tới lúc mình đủ sức chịu đựng. Còn quá nhiều chuyện khác cần phải lo nghĩ hơn…những chuyện thiết thực hơn”
Nàng rời khỏi phòng, chẳng ăn được một chút gì và đi thẳng ra cửa sau, ở đó nàng gặp Pork, chân không, ăn mặc rách rưới đang ngồi lột vỏ đậu. Đầu nàng cứ nhức như búa bổ và ánh nắng gay gắt làm cay xé mắt. Chỉ một việc đứng vững cũng đòi hỏi nhiều nghị lực lắm rồi, bởi thế nàng cố nói chuyện thật ngắn gọn, bất chấp những sáo ngữ lịch sự mà Ellen đã dạy để nói chuyện với đám tôi tớ da đen.
Nàng vặn hỏi cộc lốc và ra lịnh vắn tắt đến nỗi lão Pork phải nhíu mày. Bà Ellen có bao giờ nói năng như thế với ai đâu, ngay cả khi bắt gặp kẻ ăn cắp gà hay dưa hấu. Nàng hỏi tới tấp về công việc đồng áng, vườn tược, gia súc trong khi mắt long lên một cách dễ sợ mà Pork chưa từng thấy.
- Thưa cô, con ngựa đó đã chết lúc tôi cột lại và cho nó uống nước. Thưa cô, không, con bò không chết. Cô chưa biết à, đêm qua nó vừa mới sanh, vì vậy mà nó cứ ‘ống hoài.
Scarlett mỉa mai:
- Con Prissy của bác nó giỏi nghề làm mụ lắm. Nó bảo con bò rống là tại nó thiếu sữa.
- Thưa cô không. Con Prissy không biết đỡ đẻ cho bò đâu, và nó cũng không biết gì tới chuyện hễ có bò con là bò mẹ có sữa để cho hai cô em của cô uống. Cái ông bác sĩ Yankee nói hai cô cần sữa lắm.
- Được rồi, nói tiếp đi. Gia súc còn lại bao nhiêu?
- Thưa cô có còn gì đâu. Chỉ còn một con heo nái với bầy con của nó. Tôi đã dẫn hết ra đầm lúc quân Yankee tới. Nhưng có trời mới biết làm sao bắt lại được. Con heo nái đó trốn giỏi lắm.
- Đằng nào cũng phải bắt lại. Bác với con Prissy đi bắt nó ngay.
Pork sửng sốt và bất mãn:
- Cô Scarlett đó là việc của bọn tôi tớ ngoài đồng. Chúng tôi là người hầu hạ trong nhà mà.
Scarlett quắc mắt:
- Bác và nó phải đi bắt con heo về…hoặc rời khỏi đây, cũng như bọn làm việc ngoài đồng.
Mắt lão già da đen mờ lệ. Ôi, ước gì bà Ellen còn sống. Bà xử sự khéo léo và hiểu rõ sự cách biệt giữa những người hầu hạ trong nhà và bọn làm việc ngoài đồng.
- Đi khỏi đây sao, cô Scarlett. Biết đi đâu bây giờ?
- Tôi không cần biết. Hễ người nào ở Tara không chịu làm việc thì cứ đi theo bọn Yankee. Nhớ nói lại như vậy với mấy người kia.
- Dạ.
- Bây giờ cho tôi biết bắp và bông vải hiện ra sao?
- Bắp hả? Trời, cô không biết sao, chúng nó hái mang theo hết sau khi cho ngựa ăn và giẫm nát. Chúng cho xe chở súng lớn và xe chở lương thực cày nát cả đồng bông vải, chỉ còn lại mấy sào ở tuốt dưới mé sông mà chúng nó không thấy. Nhưng có đáng gì đâu, chừng ba bành là nhiều.
Ba bành. Nghĩ tới vô số bành bông vải mà Tara đã từng thu hoạch được, đầu Scarlett lại đau nhói lên. Ba bành, chỉ hơn chút ít con số thu hái được của bọn Slattery mạt rệp. Đã vậy lại còn chuyện thuế má, chánh phủ liên bang thâu thuế bằng bông vải thay vì bằng tiền. Nhưng chỉ có ba bành thì làm sao đủ đóng thuế! Tuy vậy, vấn đề cũng chẳng có gì quan trọng đối với nàng cũng như với chánh phủ bởi vì tất cả nhân công đồng áng đều bỏ trốn hết rồi, còn ai để hái bông.
‘Được rồi, mình không thèm nghĩ tới chuyện đó. Chuyện thuế má không phải là chuyện của đàn bà. Đó là chuyện của ba. Nhưng ba…thôi, không nghĩ về ba nữa. Chánh phủ cứ đợi mà lấy thuế, chuyện cần kíp là phải có gì ăn đã”
- Pork, trong bọn bác có ai qua Twelve Oaks hoặc bên nhà McIntosh để coi có gì còn sót lại trong vườn không?
- Dạ không, không ai dámt tới Tara, sợ bị bọn Yankee bắt.
- Được rồi, tôi sẽ nhờ Dilcey qua bên nhà McIntosh. Có lẽ kiếm ra được chút gì đó, phần tôi, tôi sẽ sang Twelve Oaks.
- Ai đi với cô?
- Tôi đi một mình, Mammy phải ở nhà săn sóc hai em tôi, còn ông Gerald thì không thể…
Pork kêu lớn tỏ ra kinh ngạc. Ở Twelve Oaks có thể còn bọn Yankee hoặc một vài tên bất lương. Scarlett không nên đi một mình.
- Thôi đủ rồi Pork, bác bảo Dilcey đi ngay. Còn bác và con Prissy thì đi tìm bắt bầy heo về.
Nói xong nàng bỏ đi ngay.
Chiếc nón của Mammy tuy cũ kỹ nhưng còn sạch, Scarlett lấy đội vào và hồi tưởng như từ một cõi xa xăm nào tới chiếc nón gắn lông chim xanh mà Rhett đã mua từ Paris về để tặng nàng. Xách theo một cái thúng to, nàng bước xuống thềm sau nhà, mỗi bước chân là một lần cảm thấy xương sống sắp rã rời ra.
Con đường ra bờ sông trải dài đỏ hỏn và trơ trọi giữa cảnh điêu tàn của những cánh đồng bông vải. Không còn một tàng cây che mát và nắng cứ như muốn xuyên tràn qua chiếc nón của Mammy, trong khi bụi đường bốc thẳng vào mũi và cổ họng. Mặt đường bấy nát với những vết hằn sâu hoắm bởi dấu chân ngựa và vết bánh xe. Các thân cây bông vải đổ nát bởi cuộc chuyển quân của kỵ binh, bộ binh và pháo binh. Rải rác trên đường và trong đồng là những mảnh vụn yên cương, những hộp đồ ăn rỗng bị chân ngựa giẫm bẹp, nút áo, mũ xanh, vớ ráchvà những mẩu băng đẫm máu, tất cả những gì còn bỏ lại của một đoàn quân đi qua.
Scarlett đi qua lùm cây bách hương và bức tường thấp đánh dấu nghĩa địa nhà, cố gắng không nghĩ tới nấm mộ mới nằm cạnh ba nấm mộ nhỏ của các em trai nàng. Mẹ ơi…nàng khập khiễng đi xuống triền đồi bụi bặm, vượt qua đống tro tàn và ống khói thấp lè lè của nhà họ Slattery. Nàng thầm mong cho cả gia đình bọn họ cũng tan biến thành tro như căn nhà bị thiêu rụi. Nếu bọn Slattery đừng ở đây, nếu con quỷ cái Emmie không chửa hoang với viên quản gia của đồn điền nhà nàng…thì có lẽ mẹ nàng chưa chết.
Một viên sỏi lọt vào chân khiến nàng rên rỉ. Nàng đang làm gì ở đây? Tại sao Scarlett O’Hara, hoa khôi trong toàn hạt và cũng là niềm hãnh diện của Tara lại phải thất thểu đi trên con đường khô cứng gần như với đôi chân không? Bàn chân nhỏ nhắn của nàng chỉ dùng để khiêu vũ chớ nào phải để đi khập khiễng, đôi giày bé nhỏ của nàng chỉ là để phô ra một cách mỹ miều dưới vạt áo lụa chớ nào phải để vấp vào sỏi đá và quyện đầy bụi bặm. Nàng được sanh ra để sống trong nuông chiều nhưng bây giờ nàng lại đang ở đây, đau nhức và rách rưới, cố lê đi tìm thức ăn trong vườn tược của láng giềng.
Dưới chân đồi là dòng sông mát rượi, lặng lờ trôi dưới bóng râm của những tàng cây. Nàng ra sát mé bờ, lột giày vớ ra, ngâm đôi chân nóng bỏng vào làn nước mát. Ước gì nàng được ngồi suốt ngày ở đây, lánh xa những cặp mắt khốn khổ ở Tara, ngồi đây để nghe tiếng lá reo xào xạc và tiếng nước róc rách chảy dưới bầu trời yên tĩnh. Nhưng nàng lại buộc lòng phải mang giày vớ lại và tiếp tục thất thểu đi. Quân Yankee đã thiêu hủy cây cầu nhưng nàng biết còn một chiếc cầu nhỏ khác bằng cây bắc ngang qua một sông hẹp cách đó chừng trăm thước. Nàng cẩn thận qua cầu và tiếp tục đi lên khoảng nửa dặm đường để tới ngôi nhà Twelve Oaks.
Mười hai cây sồi vẫn xúm xít bên nhau như đã có từ ngày còn dân da đỏ nhưng lá cây đã úa vàng và cành nhánh xác xơ sau một đám cháy. Ngay giữa vòng những cây sồi to lớn đó là ngôi nhà đổ nát của họ Wilkes, ngôi nhà đã một lần uy nghi đứng sừng sững trên đồi với hàng cột trắng huy hoàng. Hầm rượu đã biến thành một cái hố sâu, chỉ còn trơ lại nền đá cháy đen và hai ống khói khổng lồ. Một thân cột cháy dở ngã nằm trên thảm cỏ, đè bẹp cả khóm hoa lài.
Trước cảnh bi thảm đó, Scarlett rã rời ngồi lên thân cột đổ, nàng chán nản đến cực cùng. Tất cả sự hãnh diện của dòng họ Wilkes đã biến tan thành tro bụi dưới chân nàng. Đây là lần đổ vỡ cuối cùng của một ngôi nhà đã từng niềm nở đón tiếp nàng, ngôi nhà mà trong những giấc mơ hư ảo, nàng đã muốn trở thành nữ chủ. Đây là nơi nàng đã từng ăn uống, khiêu vũ, được tán tỉnh và cũng chính tại đây nàng đã nhìn thấy với tất cả ghen tức và đau xót, nụ cười sung sướng của Melanie lúc nhìn lên Ashley. Và đây cũng là nơi, dưới bóng mát vòm cây lá, Charles Hamilton đã hỉ hả siết chặt tay nàng khi nàng cho biết ưng thuận kết hôn với anh ta.
“Ashley ơi! Thà anh chết còn hơn. Em không thể nào chịu nổi để cho anh nhìn thấy cảnh này”
Ashley đã cưới vợ ở đây nhưng con cháu chàng chẳng bao giờ còn mang vợ con chúng về đây được nữa. Sẽ chẳng bao giờ còn có những vụ cưới hỏi hay sanh nở dưới mái nhà này - mái nhà mà nàng đã từng yêu mến và ước ao làm chủ nó. Ngôi nhà đã chết, đối với Scarlett dường như tất cả những người mang họ Wilkes cũng đã chết mất giữa đống tro tàn của nó.
“Không nên nghĩ tới chuyện này nữa. Mình không chịu đựng nổi đâu, để sau rồi sẽ nghĩ”
Nàng nói lớn ý nghĩ đó ra, quay mặt đi.
Trên đường đi sau vườn, nàng khập khiễng bước qua những đống gạch vụn, những luống hoa hồng bị giẫm nát mà trước đây các cô con gái ông Wilkes đã tận tình vun bón. Nàng tiếp tục đi qua sân sau, bước trên lớp tro than, vượt qua kho vựa và chuồng gà. Hàng rào vườn rau cũng đã bị phá hủy và các loại rau cải xanh um của thuở nào cũng đã bị giẫm bấy như ở Tara. Mặt đất mềm hằn sâu móng ngựa và vệt bánh xe. Rau cải nằm bẹp xuống, chẳng còn gì để hái.
Scarlett băng qua sân đi thẳng tới dãy nhà sơn trắng im lìm dùng làm khu gia cư cho bọn tôi tớ da đen và gọi to lên. Không một tiếng trả lời, cũng không một tiếng chó sủa, tất cả những hắc nô ở đây đã chạy trốn hoặc đã đi theo quân Yankee. Scarlett biết rõ là mỗi người da đen đều có một mảnh vườn rau riêng. Nàng hy vọng những mảnh đất nho nhỏ đó vẫn còn nguyên vẹn.
Quả như mong ước nhưng lúc tới nơi, Scarlett mệt đừ đến không còn biết vui mừng là gì nữa khi bắt gặp các luống củ cải và bắp cải, tuy héo úa vì thiếu nước nhưng vẫn sống. Ngoài ra còn một số dây đậu tuy đã vàng vọt nhưng vẫn còn ăn được. Ngồi bẹp xuống, nàng đào bới với hai bàn tay run rẩy. Đêm nay Tara sẽ có một bữa ăn thịnh soạn mặc dầu chẳng còn thịt để nấu cùng rau cải. Dầu sao số mỡ heo mà Dilcey dùng để thắp đèn cũng có thể dùng cho bữa ăn được béo hơn. Nàng tự nhủ phải nhớ nhắc Dilcey chừa mỡ heo lại để nấu nướng và chỉ thắp sáng bằng đuốc mà thôi.
Ngay phía sau một căn lều, nàng bắt gặp một luống củ cải đỏ và bỗng thấy đói cồn cào. Mùi vị cay nồng của loại cải đỏ này rất cần để làm dịu dạ dày. Chùi sơ bụi đất vào vạt áo, nàng cắn ngay nửa củ và nhai nuốt ngấu nghiến. Củ cải quá già, nhiều xơ và cay xé khiến nước mắt nàng ứa ra. Nàng vừa nuốt xong, cái dạ dày trống rỗng bỗng bào bọt lên và Scarlett phải nằm dài ra mửa thốc mửa tháo một lúc lâu.
Mùi hôi hám thoang thoảng của khu trại người da đen lại càng làm nàng nôn mửa thêm và không làm sao dằn lại được, nàng tiếp tục ói mửa trong khi nhà cửa, cây cối quay tròn chung quanh.
Nằm sấp lả người một lúc lâu trên mặt đất mềm, mềm và êm như nệm, Scarlett nghĩ hết chuyện này sang chuyện khác. Chính nàng, Scarlett O’Hara lại nằm ngay phía sau lều của một tên mọi da đen, giữa cảnh hoang tàn, đau đớn và mệt ngất đến không còn cử động nổi, không được ai ngó ngàng gì tới. Không một ai ngó ngàng dầu có thấy nàng trong tình cảnh đó bởi vì mỗi người đều có vô số chuyện đau buồn riêng.
Bao nhiêu kỷ niệm cứ dồn dập tới vây quanh nàng chẳng khác loài kên kên đang chờ người chết để rỉa xác. Trong một thời gian chẳng biết bao lâu, nàng nằm yên, úp mặt xuống đất dưới ánh nắng thiêu đốt, nàng nhớ tới những người và vật đã chết, tưởng tới một nghi thức sống đã bị xóa mất rồi và nghĩ tới những ngày ảm đạm của một tương lai đen tối.
Sau cùng khi đã đứng được lên và nhìn lại cảnh điêu tàn cháy rụi của Twelve Oaks, nàng ngẩng cao đầu. Bóng dáng của tuổi hoa niên, nét mỹ miều, ngây thơ đã biến mất khỏi mặt nàng, cái gì qua đều thụôc về quá khứ, những gì chết đều đã chết rồi. Nếp sống xa hoa ngày cũ đã đi qua và chẳng bao giờ trở lại. Và ngay lúc bưng chiếc thúng đựng đầy rau cải lên, Scarlett đã có sẵn một quyết tâm cho cuộc sống của chính mình.
Không còn có thể bước lùi thì dĩ nhiên chỉ còn con đường tiến tới.
Trong vòng năm mươi năm nữa, trên toàn lãnh thổ miền Nam sẽ có vô số đàn bà chua xót nhìn về dĩ vãng, nhớ lại những thuở huy hoàng, những người đã chết, gợi lại những kỷ niệm đau thương vô bổ và hãnh diện chịu đựng cảnh nghèo khổ với tất cả niềm cay đắng. Nhưng Scarlett thì nhứt định không, nàng sẽ không bao giờ nhìn lại dĩ vãng.
Một lần nữa, nhìn những đống gạch đá cháy đen, nàng bỗng thấy Twelve Oaks sừng sững trước mắt như xưa, vẫn sang trọng và kiêu hãnh, vẫn là dấu hiệu tiêu biểu cho một dòng họ và một lối sống khác người. Rồi với chiếc thúng nặng nề lõm sâu vào da thịt bên hông, nàng xoay người đi xuống con đường trở lại Tara.
Cơn đói cồn cào lại kéo tới và vừa bước Scarlett vừa nói to:
- Xin Chúa chứng giám cho! Xin Chúa chứng giám cho, bọn Yankee sẽ không thắng được con. Con sẽ vượt qua tất cả và tới khi đã vượt qua rồi, con sẽ không bao giờ sống trong cảnh đói khổ nữa, cả con và những người thân của con. Dù phải trộm cướp hoặc giết người, xin thề có Chúa, con nhứt định sẽ không bao giờ đói nữa.
Những ngày kế tiếp, Tara chẳng khác gì hoang đảo của Robinson Crusoe, quá yên tĩnh và quá cách biệt thế giới bên goài. Thế giới bên ngoài chỉ cách Tara vài dặm nưng giữa Tara và Jonesboro và Fayetteville và Lovejoy, ngay cả giữa Tara và những đồn điền lân cận dường như có hàng ngàn hải lý trùng dương bủa sóng cách ngăn. Con ngựa già đã chết, người của đồn điền chẳng còn phương tiện chuyên chở nào nữa cả, mà muốn đi bộ thì cũng không đủ sức và cũng chẳng có thì giờ.
Thình thoảng vào những ngày bận rộn mỏi rục cả lưng, vất vả tìm thức ăn và không ngừng chăm sóc ba người đàn bà bệnh, Scarlett vểnh tai cố chờ nghe những âm thanh quen thuộc…tiếng cười hô hố của bọn hắc nô ở trại gia cư, tiếng cót két của bánh xe lăn từ đồng ruộng trở về, tiếng vó ngựa sầm sập của Gerald băng qua đồng cỏ và tiếng vui đùa của những láng giềng tạt qua vào một buổi chiều trò chuyện lăng nhăng. Nhưng có gì đâu, con đường vẫn hoang vắng như sa mạc, không một vùng bụi đỏ dấy lên báo hiệu có bạn bè tới thăm. Tara quả là một hòn đảo giữa một vùng biển toàn là đồi núi xanh um và những cánh đồng đất đỏ.
Ở một nơi nào đó là thế giới bên ngoài là những gia đình ăn uống, ngủ nghê an toàn dưới mái nhà của họ. Ở một nơi nào đó có những cô gái tuy mặc áo cũ đã phải sửa đổi tới ba lần nhưng vẫn được tán tỉnh và hát bài ca: “Khi cuộc chiến tàn khốc này chấm dứt” như chính Scarlett đã sống như thế ba tuần trước. Ở một nơi nào đó có trận chiến xảy ra, có tiếng đại bác nổ rền, thành phố bốc cháy và binh sĩ nằm rục trong bệnh viện giữa mùi hôi thúi. Ở một nơi nào đó có đoàn quân đi chân không, mặc quân phục dệt tay chiến đấu say vùi, ngủ không tròn giấc, đói khát và mệt lả bởi cái mệt lả của một niềm hy vọng tiêu tan. Và ở một nơi nào đó trên các đồi núi của xứ Georgia đông nghẹt bọn Yankee mặc quân phục xanh, những tên ăn uống phủ phê, cưỡi những con ngựa mập tròn nhờ được nuôi bằng bắp.
Bên ngoài Tara là thế giới, là chiến tranh nhưng ở đồn điền này không hề có chiến tranh và thế giới. Thế giới bên ngoài đã nhường chỗ cho những đòi hỏi của những cái dạ dày lép xẹp và cuộc sống chỉ xoay quanh hai vấn đề liên quan như một. Đó là thức ăn và làm thế nào để có được thức ăn.
Ăn và ăn! tại sao trí nhớ của dạ dày lại có thể bền bỉ hơn đầu óc? Scarlett có thể xua đuổi những mối khổ tâm nhưng không thể nào quên đói. Cứ mỗi sáng thức giấc, trước khi nghĩ tới chiến tranh và đói khổ, nàng cuộn người, uể oải mong đợi được ngửi thấy mùi thơm ngấy của những món ăn chiên nướng.
Trên bàn ăn của Tara lúc này đã có táo, khoai mỡ, đậu và sữa nhưng chẳng bao giờ đủ. Cứ mỗi lần nhìn thấy những món đó, Scarlett lại nhớ về những ngày xưa, những món ăn thừa thãi, chiếc bàn trải khăn dưới ánh nến sáng choang và mùi đồ ăn thơm phức.
Thuở đó họ có lo nghĩ gì tới món ăn đâu, cứ luôn luôn phí phạm. Bánh bắp, bánh nướng, bánh kẹp dư thừa…đùi heo muối ở đầu bàn, gà rô-ti ở cuối bàn lại còn thêm ba món tráng miệng ngọt ngào để mỗi người chọn theo sở thích.
Mối lo hiện thời của Scarlett không phải là làm sao cho mọi người được ăn ngon mà là được ăn đầy đủ. Bất cứ lúc nào nàng cũng gặp những bộ mặt đói meo, cả trắng lẫn đen. Carreen và Suellen vừa khỏi bệnh thương hàn đang trong thời kỳ dưỡng sức gần như lúc nào cũng thèm ăn. Thằng Wade đã bắt đầu rên rỉ:
- Wade không ưa khoai mỡ, Wade đói lắm.
Trong khi đó hàng chục câu tương tự cứ tới tấp lọt tai nàng:
- Cô Scarlett, nếu không có gì ăn, tôi không đủ sức chẻ củi nữa đâu.
- Cô Scarlett, tôi cần phải có ăn mới đủ sữa cho mấy đứa nhỏ.
- Này con, mình phải ăn khoai mỡ hoài sao?
Chỉ có Melanie là không một lời kêu ca mặc dầu nàng ngày càng xanh xao gầy ốm và luôn luôn vặn mình vì đau đớn ngay cả trong giấc ngủ.
- Scarlett, chị không đói đâu. Đưa phần sữa của chị cho Dilcey. Nó cần được ăn no để nuôi nấng đứa nhỏ, người bệnh không biết đói đâu.
Chính cái sự can đảm cao quý đó khiến cho Scarlett càng bực dọc hơn là những lời kêu gào rên siết kia. Trước những đòi hỏi của bao nhiêu người khác, nàng có thể bắt buộc họ phải im bằng những lời cay cú nhưng trước tấm lòng tự quên mình của Melanie, nàng đành bất lực, bất lực và thù ghét. Có điều đáng nói là lúc sau này, Gerald cũng như Wade và bọn gia nhân đều xúm xít về phía Melanie bởi vì mặc dầu đang đau yếu, nàng vẫn niềm nở với mọi người trong khi Scarlett cứ luôn gắt gỏng.
Wade thì luôn luôn có mặt trong phòng Melanie. Có một cái gì bất thường trong con người đứa bé nhưng Scarlett không còn thì giờ để tìm hiểu. Theo lời Mammy thì thằng bé bị bệnh sán lãi và bà đã cho nó uống nước thuốc rễ cây và quả quyết rằng đó là loại thuốc mà bà Ellen đã dùng để chữa trị cho bọn da đen. Nhưng món thuốc trừ giun sán của bà chỉ làm cho thằng bé xanh xao thêm. Trong những ngày bối rối đó, Scarlett không coi thằng Wade như là một con người mà chỉ kể là thêm một miệng ăn và một mối lo. Một ngày nào đó khi tình trạng khẩn trương đã qua đi, nàng có thể vui đùa với nó, kể chuyện cho nó nghe và dạy nó học, nhưng giữa lúc này nàng không có thì giờ mà cũng không hứng thú gì kể chuệyn đó. Và bởi thằng bé cứ luẩn quẩn bên chân giữa lúc nàng mệt mỏi và bận tâm nhứt, nàng cứ mắng nó luôn.
Mỗi lần bị quở trách là thằng bé lại trố mắt sợ hãi khiến Scarlett càng lo âu thêm vì trông nó quá ngớ ngẩn. Nàng không nhận ra rằng thằng bé đã từng sống cận kề bên những chuyện kinh hoàng mà cái tuổi ngây thơ của nó không đủ sức chứa đựng. Nó sống trong sợ sệt, bị xúc động mạnh vì sợ sệt đến nỗi cứ đêm đêm giựt mình khóc thét lên. Một tiếng động bất thường, những lời quở mắng đều khiến nó run bần bật bởi vì đối với nó những lời quở mắng, những tiếng động đều dính líu tới quân Yankee, mà nó thì sợ quân Yankee hơn sợ những con ma mà Prissy hay nhát.
Trước khi có cuộc bao vây vang rền tiếng nổ, nó chẳng biết gì khác hơn là một khung cảnh êm đềm hạnh phúc, một đời sống yên lành. Mặc dầu mẹ nó chẳng chú ý tới nó bao nhiêu nhưng nó vẫn được những người khác nuông chiều, nói toàn lời dịu ngọt cho tới cái đêm nó bàng hoàng nhìn thấy lửa cháy ngất trời và những tiếng nổ như sấm dậy bên tai. Trong đêm đó và qua hôm sau, lần đầu tiên nó bị mẹ tát và mắng chủi. Cuộc sống trong ngôi nhà gạch êm ấm ở đường Cây Đào kia, cuộc sống duy nhất mà nó từng biết qua bỗng chốc tan biến trong một đêm khiến nó hoàn toàn lạc hướng. Trong cuộc chạy trốn khỏi Atlanta nó chẳng biết gì hơn là đang bị quân Yankee đuổi theo và cho mãi tới bây giờ nó vẫn còn sợ quân Yankee tới bắt và xẻ thịt nó ra từng mảnh. Nỗi sợ quân Yankee cứ luôn luôn ám ảnh nên nó sợ luôn cả cái tánh bất thường của mẹ.
Scarlett không chịu được khi nhận thấy thằng bé bắt đầu lẩn tránh nàng. Điều đó còn tệ hại hơn là bị nó luẩn quẩn bên chân. Và nàng càng khó chịu hơnkhi thấy con mình quấn quýt mãi bên cạnh Melanie để lặng lẽ chơi đùa với những trò chơi do Melanie chỉ biểu, hoặc nghe kể chuyện cổ tích. Wade ngưỡng mộ “dì” của nó qua giọng nói êm đềm và nụ cười hiền dịu. Dì nó không hề quát tháo: “Im đi, Wade. Mày làm tao nhức đầu quá”. Hoặc “Đừng phá rầy nữa Wade, tao chịu hết nổi rồi”
Scarlett không có thời giờ cũng như không có ý định tưng tiu con nhưng nàng ghen tức khi thấy Melanie làm như thế. Một hôm, bắt gặp nó đang lộn nhào trên giường Melanie và ngã té xuống mình người chị chồng, nàng tát thằng bé thật mạnh tay.
- Bộ mày  không biết chơi gì khác hơn là nhào lộn trên mình dì đang bệnh như vậy hả? Có chạy ra sân chơi không? Không được vào đây nữa, nghe chưa?
Melanie vội vàng thò tay ra kéo thằng bé đang khóc rấm rức vào mình:
- Wade nín đi. Cháu đâu có muốn làm gì đau phải không? Scarlett, nó không quấy rầy chị đâu. Cứ để nó ở đây với chị để chị lo cho nó. Chị chỉ làm được có việc đó thôi, còn em thì lúc nào cũng không hở tay, làm sao trông chừng nó được.
Scarlett cộc lốc:
- Bộ chị điên hả? Chị chưa hết bệnh mà để nó té lên trên bụng thì tới chừng nào mới lành? Wade, nếu tao còn gặp mày ở trên giường dì lần nữa là sẽ nát đòn. Chưa chịu nín khóc hả? Khóc, khóc, tối ngày cứ khóc, lớn rồi chớ bộ nhỏ lắm sao?
Thằng bé vừa nức nở vừa chạy trốn vào một góc nhà, Melanie cắn môi và nước mắt tuôn trào. Mammy đứng ngoài chứng kiến nội vụ từ nãy đến giờ chỉ còn biết nhíu mày thở ra. Không ai dám cãi vã với Scarlett, tất cả đều sợ mồm miệng đanh đá của nàng, tất cả đều sợ cái con người mới lạ đang ẩn náu trong người nàng.
Cũng như bao nhiêu người một sớm một chiều vớ lấy được quyền hành tối thượng, Scarlett thể hiện tất cả bản chất từ bao lâu che giấu. Thật ra, không phải vì khắc nghiệt mà chỉ vì quá lo sợ và không mấy tự tin, nàng phải tỏ ra cứng rắn để người khác không thấy được sự bất lực của nàng rồi sanh ra chống đối. Ngoài ra, được quát tháo kẻ khác và thấy họ sợ sệt mình cũng là điều thích thú. Nàng cũng biết rõ là con người mình thay đổi. Thỉnh thoảng vào những lúc nàng cộc cằn sai khiến làm cho Pork sệ môi bất mãn và Mammy lầm bầm: “Dạo này người ta lên mặt quá” Scarlett không khỏi tự hỏi chẳng biết tại sao mình lại cục súc đến thế? Tất cả những phong thái nhã nhặn, quý phái mà Ellen đã cố gắng nhồi nắn cho nàng trong phút chốc đã tả tơi rơi rụng như chiếc lá vàng trong đợt gió lạnh đầu thu.
Ellen không ngớt nhắc nhỏ: “Hãy cương quyết nhưng phải dịu dàng với kẻ dưới, nhứt là với người da đen”. Nhưng nếu nàng tỏ ra dịu dàng thì đám hắc nô kia sẽ cứ suốt ngày ngồi lì trong bếp, nhắc lại mãi thuở vàng son của bọn tôi tớ trong nhà bao giờ cũng được coi trọng hơn những nô lệ ngoài đồng áng.
Ellen cũng không quên dạy: “Hãy thương mến các em con. Nên tỏ ra từ tâm và mềm mỏng đối với những kẻ gặp chuyện đau buồn”.
Nhưng bây giờ nàng không thương nổi các cô em. Chúng nó chỉ là những gánh nặng oằn vai, còn săn sóc, trông nom chúng… chẳng phải là chính nàng đã tắm rửa, chải gỡ và nuôi ăn cho chúng mặc dầu cứ phải mỗi ngày đi bộ mấy dặm đường để bới tìm rau cải hay sao? Chẳng phải là chính nàng đã học cách vắt sữa mặc dầu cứ không ngớt thót ruột mỗi lần con bò cái đáng sợ đó vung sừng về phía nàng hay sao? Nhưng ngồi đó mà nói chuyện từ tâm thì quả là quá lãng phí thì giờ. Nếu nàng cứ dịu dàng mãi thì chúng sẽ kéo dài thời gian nằm ì trên giường bệnh, trong khi nàng mong mỏi chúng sớm bình phục để có thêm bốn bàn tay nữa phụ giúp nàng.
Chúng đang bình phục một cách chậm chạp, cứ gầy nhom và yếu lả trên giường. Trong khi chúng bệnh mê man thì thế giới đã biến đổi cả rồi. Quân Yankee đã tới, bọn hắc nô đã bỏ đi và má đã chết rồi. Đó là ba sự kiện khó tin mà đầu óc hai em nàng không sao chấp nhận nổi. Đôi lúc cả hai vẫn còn cho là mình đang mê sảng và những chuyện đó không hề xảy ra. Thật ra con người của Scarlett đã thay đổi quá nhiều đến nỗi hai cô em gần như không biết nàng có phải là chị của họ không. Những lúc Scarlett tới bên giường phác họa những việc mà hai em nàng sẽ phải làm sau khi lành bệnh, cả Suellen và Carreen đều tưởng nàng là một thứ yêu tinh hay quấy phá người. Họ không thể nào tưởng tượng nổi rằng hàng trăm nô lệ đã bỏ đi và cũng không thể nào hiểu nổi tại sao một thiếu nữ cao quý của dòng họ O’Hara lại phải làm việc bằng tay chân.
Với khuôn mặt trẻ con trắng nhợt vì sững sờ, Carreen kêu lên:
 - Kìa chị! Em làm sao chẻ củi được! Tay em hư hết làm sao!
Scarlett vừa cười dọa nạt vừa chìa hai bàn tay nứt nẻ và chai bấy ra:
- Đây, coi tay của chị đây.
Suellen giận dỗi:
- Chị nói vậy với em và con út mà nghe được hả? Chị chỉ nói láo và cố dọa tụi này thôi. Nếu má còn sống, mà không thể để cho chị nói cái giọng đó đâu.
Suellen vừa suýt chết vì bệnh thương hàn lại gặp cảnh mất mẹ nên cảm thấy cô đơn và sợ hãi, chỉ mong được nâng niu, chiều chuộng. Thế nhưng, cứ mỗi ngày Scarlett mỗi tới bên giường bệnh dò xem bệnh của hai em đã bình phục tới mức nào với ánh mắt dễ ghét rồi lại nói toàn những chuyện làm giường, nấu ăn, xách nước và chẻ củi. Và dường như khi kể những chuyện đó ra với các em, nàng khoái trá một cách kỳ lạ.
Đúng là Scarlett khoái trá về chuyện đó, nàng quát tháo tôi tớ, làm phiền muộn các cô em không phải chỉ vì quá cực khổ mà còn là muốn quên đi cái ý nghĩ xót xa rằng những gì Ellen đã dạy để ứng phó với cuộc đời đều sai lầm cả.
Không một điều gì mẹ nàng đã dạy còn có chút giá trị nào trong lúc này khiến Scarlett buồn và cứ mãi băn khoăn. Ellen không bao giờ biết trước được sự sụp đổ của một nền văn minh mà bà đã gây dựng cho con gái, cũng không hề nghĩ nổi rằng những địa vị mà bà đã cố đặt các con vào đó bỗng một ngày biến mất đi. Ellen chỉ nghĩ tới những năm bình lặng ở tương lai, cũng như những năm không sóng gió mà bà đã trải qua, do đó mà bà dạy các con phải dịu dàng, duyên dáng, khả kính, thương người, nhã nhặn và thành thật. Bà thường bảo nếu học được những đức tính cao quý đó thì cuộc sống của người phụ nữ mới an toàn và hạnh phúc.
Scarlett vừa đau buồn vừa thất vọng nghĩ rằng, những gì mẹ dạy đều chẳng bổ ích chút nào cho nàng cả. “Thiện chí và từ tâm còn có ích lợi gì đâu? Cao quý và thanh nhã có giá trị gì? Phải chi mình học cày bừa hoặc hái bông vải như một con mọi da đen. Mẹ ơi, mẹ lầm rồi!”
Nàng không thể đừng nghĩ tới cái thế giới của mẹ nàng đã sụp đổ mất rồi và thay vào đó là một thế giới bạo tàn, cái thế giới mà mọi tiêu chuẩn tinh thần, đạo đức và giá trị đều bị đảo lộn. Nàng chỉ thấy hay nghĩ là mình đã thấy mẹ nàng đã sai lầm và bổn phận của nàng là phải kịp thời đổi mới ngay đẩ đương đầu với cái thế giới đảo lộn này.
Chỉ có tình cảm của nàng đối với Tara là không thay đổi. Nàng không lần nào khi mệt mỏi từ ngoài đồng trở về và nhìn thấy ngôi nhà trắng xóa mà nàng không cảm thấy lòng rộn lên với niềm vui của kẻ được trở về quê. Và cứ mỗi lần từ cửa sổ nhìn ra những đồng cỏ xanh rờn, những dải đất đỏ phì nhiêu và khu rừng rậm rạp là mỗi lần nàng thấy nó tươi đẹp hơn lên. Tình yêu đối với mảnh đất này, mảnh đất bao gồm những ngọn đồi xanh và đất đỏ, mảnh đất thân yêu đỏ như màu máu, đỏ như ngọc thạch lựu, đỏ như son và trên đó mọc lên một cách kỳ diệu những cây cối xanh rì với những chùm bông trắng xóa, là một phần gắn liền vào đời sống của Scarlett, tình yêu đó không bao giờ thay đổi mặc dầu vạn vật đã đổi thay. Không một nơi nào trong vũ trụ lại có một vùng đất đáng yêu như thế cả.
Mỗi lần nhìn bao quát Tara, nàng hiểu được phần nào vì sao có chiến tranh. Rhett đã sai lầm khi bảo rằng người ta chỉ đánh nhau vì tiền. Không, người ta đánh nhau vì tranh giành những mẫu đất phì nhiêu hằn sâu những đường cày, họ đánh nhau để tranh giành những đồng cỏ xanh mướt, những con sông đục ngầu phù sa, những ngôi nhà sơn trắng nằm mát rượi giữa những khóm mộc lan. Chính đó mới là những thứ xứng đáng để cho người ta chiến đấu và bảo vệ, bảo vệ những mảnh đất đỏ mà họ đang làm chủ và sẽ truyền lại cho con cháu.
Những mẫu đất bị giẫm nát ở Tara là những gì còn lại của Scarlett trong khi mẹ nàng và Ashley không còn nữa, trong khi Gerald cứ ngây ngây dại dại và tiền bạc, nô lệ, sự an toàn, địa vị cao sang đã biến mất đi trong một sớm một chiều. Như từ một cõi xa xăm nào, nàng sực nhớ có lần nói chuyện với cha về đất đai và không khỏi ngạc nhiên tự hỏi tại sao mình quá trẻ dại và ngu ngốc đến nỗi không hiểu ra ý nghĩa trong lời lẽ của cha, khi ông bảo rằng đất đai là vật duy nhứt trên trời xứng đáng để được chiến đấu và bảo vệ.
“Bởi vì đó là vật duy nhứt trên đời cứ mãi mãi tồn tại… và bất cứ một người nào có được giọt máu Ái Nhĩ Lan trong huyết quản thì mảnh đất mà họ sống trên đó cũng giống như một bà mẹ hiền… Đó là vật duy nhứt mà con người phải cần lao, phải chiến đấu bảo vệ và có thể chết vì nó”
Đúng vậy, Tara rất xứng đáng được chiến đấu để bảo vệ và Scarlett chấp nhận ngay điều đó không cần biết phải chiến đấu cách nào. Không một ai có thể làm cho nàng hoặc người thân của nàng phải trôi dạt khỏi Tara để ăn gởi nằm nhờ nơi họ hàng thân quyến. Nàng quyết giữ lấy Tara, dầu có phải bắt mọi người còn lại trên mảnh đất thân yêu này còng lưng lao tác.

Chương 26 

Scarlett từ Atlanta trở về Tara đã được hai tuần lễ thì một vết xước da ở chân bị nhiễm trùng và sưng tấy lên làm cô không thể nào xỏ vào giầy được. Cô phải khập khiễng đi bằng gót chân. Thấy ngón chân cái sưng vù, cô thất vọng vô cùng. Nếu vết thương của cô trở thành hoại thư như ở những người lính? Và nếu cô chết không có một bác sĩ nào? Mặc dù cay đắng, cô không muốn từ giã cõi đời này chút nào. Vả lại ai chăm nom Tara nếu cô mất đi?
Khi trở về nhà, cô đã hy vọng là ông Gérald sẽ trở lại như xưa và ông sẽ gánh vác lấy mọi trách nhiệm. Nhưng trong suốt hai tuần lễ đó, hy vọng ấy đã tan biến. Từ bây giờ, cô hiểu rằng dù thế nào, số phận của đồn điền và những người trong nhà đều dựa vào bàn tay chưa có kinh nghiệm của cô, vì ông Gérald nhân đức là thế, cứ suốt ngày như trong giấc mơ. Lúc Scarlett hỏi xin ý kiến ông, ông chỉ biết trả lời: “Con thấy thế nào là tốt thì cứ làm!” hoặc “Con hãy hỏi ý kiến của mẹ con, con mèo nhỏ của ba ạ!”
Ông sẽ không bao giờ thay đổi được, và lúc này Scarlett đã trông thấy thực tế rành rành trước mắt đành phải chấp nhận. Cô biết rằng cho đến giây phút cuối cùng, ba cô vẫn cứ tiếp tục đợi mẹ cô trở về và không ngừng rình tiếng bước chân của bà. Ông sống trong một xứ sở nào đó không có biên giới rõ ràng mà thời gian thì bị xoá và ông thấy hình như bà Ellen ở buồng bên cạnh. Cái lò xo cho tất cả cuộc sống của ông đã gãy tan tành sau cái chết của vợ và cùng với nó đã biến hết lòng tin, lòng quả cảm và sức sống tràn trề của ông. Bà Ellen là người phụ tá cho tấn kịch huyên hoang của ông Gérald. Bây giờ tấm màn đã buông xuống vĩnh viễn, người ta đã tắt đèn đi và khán giả đã đột ngột biến hết chỉ còn lại tay diễn viên già ngơ ngác trên sân khấu để đợi lời đối đáp.
Buổi sáng hôm đó, ngôi nhà lặng lẽ, trừ Scarlett, Wade và ba người ốm, tất cả mọi người đều ra đồng để bẫy con lợn cái trong đầm lầy. Cả ông Gérald cũng đã hồi lại đôi chút, ông vịn vào vai Pork lê bước trên các luống cày và còn một tay ông cầm lủng lẳng một cuộc dây. Do khóc nhiều, Carreen và Suellen đã ngủ. Ðiều này mỗi tuần xảy ra ít nhất hai lần khi các cô nghĩ đến bà Ellen. Mélanie lần đầu tiên từ khi sinh con được phép ngồi lên giường. Hai chân phủ trong một cái chăn dạ, cô bế em bé ở một tay, con cô đầu tóc hung còn con của Dilcey tóc đen và xoăn tít.
Ðối với Scarlett, sự yên lặng của Tara là không thể tha thứ được vì nó làm cô nhớ lại cánh đồng quê hoang tàn mà cô đã đi qua khi từ Atlanta trở về đây. Có đến hàng giờ hai mẹ con con bò không gây nên một tiếng động. Không một con chim nào hót. Scarlett kéo một cái ghế thấp tới cạnh cửa sổ buồng cô và phóng tầm mắt xuống con đường trước ngôi nhà, lên bãi cỏ và lên những cánh đồng hoang vắng ở đầu đường phía bên kia. Cô vén váy lên quá đầu gối và cứ ngồi như thế, cằm tỳ lên hai cánh tay để trên bờ thành cửa sổ. Trên mặt sàn bên cạnh cô để một xô nước giếng và thỉnh thoảng cô lại nhúng bàn chân nhức ngối vào đấy.
Bực mình, cô ẩy sâu cằm vào chỗ hõm của cánh tay. Ðúng vào lúc cô cần có sức khoẻ nhất thì ngón chân cái của cô lại đau. Những của nợ ấy thì chẳng bao giờ bắt được con lợn xề. Họ phải mất một tuần lễ, con lợn mẹ vẫn cứ ở ngoài. Scarlett biết là nếu cô đi theo bọn họ được, cô sẽ xắn váy lên, cầm cái dây và quăng thòng lọng vào con lợn.
Nhưng cứ cho là họ bắt được con lợn xề, sẽ ra sao khi người ta ăn hết con lợn và con của nó. Và cuộc sống sẽ cứ tiếp diễn và cái đói cũng vậy. Mùa đông sắp tới và người ta chẳng có gì cho vào miệng, ngay cả những thứ còm cõi còn lại của vườn nhà hàng xóm. Người ta không bỏ qua được những hạt đậu khô, bo bo, bột ngô, bột gạo… biết bao thứ khác nữa. Cần phải có những hạt ngô và bông để gieo trồng vào mùa xuân, ấy là chưa nói đến quần áo. Lấy tất cả những thứ đó ở đâu và trả tiền ra sao?
Scarlett đã bí mật lục soát các túi của ông Gérald và các tủ của ông để tìm tiền. Trong quá trình lục lọi, cô chỉ tìm thấy hàng chồng những biên lai của Liên bang và ba ngàn đôla Liên bang tiền giấy. “Chỉ đủ một bữa ăn tối, đồng tiền Liên bang bây giờ hầu như mất hết giá trị!” Scarlett nghĩ bụng mỉa mai. Nhưng cứ cho là cô có tiền và mua được thức ăn, làm sao mà trở về được Tara? Ngay cả nếu còn con ngựa khốn nạn mà Rhett đã ăn cắp được cũng chẳng đi đến đâu. Ôi! Những con lừa xinh đẹp đầy sức sống tung những cái đá hậu trên đồng cỏ, những con ngựa đẹp mà người ta vẫn đóng và xe, con ngựa cái xinh xinh của cô, những con ngựa con, con ngựa giống của ông Gérald lao qua bãi cỏ như một mũi tên… Ôi! Nếu có được một trong những con đó, ngay cả con lừa cái âm thầm nhất.
Nhưng cóc cần!... Khi mà ngón chân khỏi, cô sẽ đi bộ đến Jonesboro. Cuộc hành trình đó sẽ là dài nhất trong đời cô nhưng cô sẽ đi. Ngay cả nếu quân Yankees đã đốt hết cả thành phố cô cũng sẽ tìm ra một người nào đó để hỏi ta xem có thể tìm được thức ăn ở đâu. Cô trông thấy trước mặt cô bộ mặt cau có của Wade. Cô biết là con trai cô không thích khoai mài. Nó không ngừng nói và nhắc đi nhắc lại: “Con thích một cái đùi gà, gạo và nước sốt”.
Mặt trời đang chiếu sáng khu vườn bỗng nhiên tối sầm lại. Nước mắt đã làm mờ những hình ảnh trước mắt. Scarlett để rơi đầu lên cánh tay và cố gắng không khóc. Khóc làm chi những điều vặt ấy vả lại nước mắt chỉ có ích khi muốn có được ưu thế đối với đàn ông.
Trong lúc cô đang cố gắng kìm nước mắt, cô bỗng nghe thấy có tiếng vó ngựa. Tuy thế cô cũng không ngẩng đầu lên. Trong hai tuần qua, suốt đêm ngày cô đều như nghe tiếng vó ngựa, cũng như cô tưởng nghe thấy tiếng sột soạt váy của bà Ellen. Trước khi cô có đủ thì giờ để tự nhủ: ‘Thôi, đừng có ngớ ngẩn nữa”. Tim cô đã đập rộn ràng. Cô kinh ngạc hết sức thấy rõ tiếng vó ngựa bước chậm lại và cô nghe thấy tiếng lạo xạo của cát dưới móng ngựa ở lối đi. Ðúng là một con ngựa… Anh em Tarleton hay Fontaine? Cô vội vàng ngẩng đầu lên. Ðó là một tên kỵ binh Yankees.
Như cái máy, cô vội nấp ngay đằng sau cái rèm cửa và sững sờ nhìn người đó qua tấm vải trong. Cô rụng rời như không thở được nữa.
Ðó là một tên đồ sộ, vẻ như chết treo. Có thể nói là nó đè bẹp cái yên ngựa dưới sức nặng của mình, bộ râu đen cẩu thả, tua tủa ra tứ phía trên cái áo vét xanh không cài khuy. Nó có hai con mắt sát vào nhau đang bình tĩnh nghiên cứu ngôi nhà dưới cái vành mũ cát két đội rất nghiêm chỉnh. Nó xuống ngựa không vội vã và buộc ngựa vào một thanh gỗ thường dùng vào việc đó.
Thế là Scarlett lấy lại được hơi thở nhưng một cách tàn nhẫn và đau đớn như một cú đấm vào dạ dày. Một tên Yankees. Một tên Yankees. Với một khẩu súng tay dài đeo ở đùi, cô chỉ có một mình trong nhà, một mình với ba người phụ nữ và hai đứa bé sơ sinh.
Trong lúc người đó từ lối đi đi lên không vội vã, tay để lên bao súng, cặp mắt tròn nhỏ của hắn tìm tòi bên phải bên trái, một mớ hình ảnh hỗn độn tập hợp trong óc Scarlett như trong ống kính vạn hoa. Cô nhớ lại tất cả những gì bà Pitty đã kể cho cô nghe, những câu chuyện về những người phụ nữ bị tấn công, những cái cổ họng bị chặt, những ngôi nhà bị cháy, những đứa trẻ bị lưỡi lê xiên vì chúng khóc, tất cả những sự khiếp đảm không thể tả được ấy đều chứa đựng trong một câu �Yankees!�
Trong cơn kinh hoàng, động tác đầu tiên của cô là chạy trốn vào trong một cái tủ đứng. Rồi cô nghĩ đến chui xuống gậm giường, cuối cùng cô có ý nghĩ điên cuồng là lao xuống cầu thàng phía sau để vừa chạy vừa kêu về phía đầm lầy. Bất cứ thế nào cũng phải thoát khỏi tên Yankees này. Thế là cô nghe thấy hắn thận trọng bước lên các bậc thềm rồi đi vào buồng dưới nhà và vào lúc đó cô hiểu là lối rút của cô bị cắt đứt rồi. Quá kinh hoàng, cô nghe thấy tên địch đi từ buồng này sang buồng khác. Càng tiến lên hắn càng nhận thấy ngôi nhà bị bỏ trống, bước chân hắn đã mạnh dạn hơn. Bây giờ hắn đã đến buồng ăn, chỉ một lát nữa hắn sẽ vào đến bếp. Ðột nhiên một cơn điên căng phồng ngực Scarlett, một cơn điên tàn nhẫn mà cô cảm thấy như bị một nhát dao găm vào tim và sự sợ hãi lập tức nhường bước cho cơn thịnh nộ. Trong bếp! Trên miệng lò có để hai cái nồi, một cái đầy khoai tây đã chín, một cái đầy các thứ rau phải vất vả mang từ Mười hai cây sồi và từ nhà Mac Intosh về. Bữa ăn chiều chỉ đủ cho hai người, đó là tất cả những gì đang chờ đợi chín cái dạ dày lép kẹp. Từ nhiều giờ nay, Scarlett cố giữ mình không xuống, chờ cho mọi người về đủ. Và nghĩ là tên Yankees sắp ăn mất bữa ăn còm cõi ấy, cô run người vì tức giận.
Quỷ tha tất cả bọn chúng đi. Chúng sà vào như những con châu chấu và ra đi để lại nạn đói phía sau. Và kìa chúng lại trở lại để cướp đi nốt chỗ còn lại ít ỏi. Cái dạ dày trống rỗng của Scarlett thắt lại. Lạy Chúa. Tên Yankees này ít ra cũng không còn thời cơ để ăn cướp nữa.
Cô rút chiếc giày vẹt gót và chạy chân không đến bên cái bàn của cô, không cảm thấy đau nữa. Cô kéo nhẹ cái ngăn kéo phía trên và lấy ra khẩu súng tay nặng của Charles mà cô đã mang từ Atlanta về, khẩu súng đó Charles chưa dùng lần nào. Cô lục trong cái túi da treo ở trên tường cạnh thanh gươm lấy mồi lửa, cô đặt nó vào chỗ bằng một bàn tay chẳng run tí nào. Im lặng và nhanh nhẹn, cô đi qua hành lang và xuống cầu thang, một tay vịn vào thành cầu còn tay kia cầm khẩu súng áp chặt vào đùi để giấu nó trong nếp váy.
“Ai?” Tên Yankees kêu lên bằng giọng mũi. Và Scarlett dừng lại ở giữa cầu thang, mạch máu cô đập mạnh ở lỗ tai làm cô nghe không rõ lắm câu “Dừng lại không tao bắn!”
Tên Yankees đã đứng trên ngưỡng cửa buồng ăn, đang lấy đà như muốn chồm lên. Một tay hắn cầu khẩu súng, tay kia cái hộp đồ khâu trong có chứa một cái đê bằng vàng, một cái kéo chuôi vàng và một cái hộp đựng kim nhỏ bằng vàng. Scarlett cảm thấy chân mình lạnh giá đến tận đầu gối nhưng cơn giận làm bỏng mặt cô. Cái hộp đồ khẩu của bà Ellen đang ở trong tay thằng kia. Cô muốn kêu lên: �”Bỏ nó ra, bỏ nó ra, đồ…!” nhưng không sao nói được. Cô chỉ có thể nhìn trừng trừng vào mặt hắn qua thành cầu thang và quan sát sự thay đổi đang diễn ra trên mặt hắn, từ vẻ căng thẳng cục cằn chuyển sang một nụ cười nửa khinh bỉ nửa quyến rũ.
- Vậy là có người hả? Hắn vừa nói vừa cất khẩu súng vào bao và tiến đến tận phía dưới Scarlett. Một mình thôi à, cô em xinh đẹp?
Nhanh như chớp, Scarlett giương khẩu súng lên qua thành cầu thang và chĩa thẳng vào bộ mặt râu ria và ngơ ngác của hắn. Trước khi hắn kịp đưa tay lên bao súng, cô bóp cò. Cái giật lại làm cô lảo đảo đồng thời tiếng nổ âm vang trong tai cô cùng với mùi hắc của thuốc súng đâm vào mũi cô. Thằng địch ấy ngã ngửa ra và nằm thẳng cẳng trong phòng ăn mạnh đến nỗi làm rung cả đồ đạc. Cái hộp rơi khỏi tay hắn làm vãi các thứ ra xung quanh. Chả cần nhận thức điều cô vừa làm, Scarlett xuống cầu thang cúi người xuống thằng Yankees và quan sát mặt hắn: một lỗ thủng máu me ở chỗ mũi, hai con mắt lờ đờ bị thuốc súng làm cháy.
Trong lúc cô nhìn như vậy, hai dòng máu bắt đầu chảy xuống sàn, một từ lỗ mùi, một từ phía sau đầu. Phải, hắn chết rồi. Không còn nghi ngờ gì nữa. Cô đã giết một người đàn ông.
Khói cuồn cuộn bay lên trần nhà và hai dòng suối đỏ lớn dần dưới chân cô. Trong một thời gian, không thể nào biết được là bao lâu, cô đứng đó không cử động và trong cảnh im lặng và nóng của buổi sáng mùa hè hôm đó, mọi tiếng động, mọi hương thơm hình như có một sự quan trọng thái quá, những tiếng đập không đều trong trái tim cô, tiếng lào xào nhè nhẹ của lá cây mộc lan, tiếng kêu xa xa của một con chim ngoài đầm lầy, mùi hương dịu dàng của hoa bay vào qua cửa sổ.
Cô đã giết chết một người, cô cũng khó tránh cảnh con thú bị săn đuổi cùng đường, cô không thể chịu được tiếng rú của con lợn bị người ta chọc tiết hay tiếng kêu của một con thỏ bị sa bẫy. “Một tội giết người!” cô bối rối nghĩ. “Ta đã phạm một tội giết người. Ôi. Việc này không thể nào lại xảy ra cho ta!” Mắt cô nhìn xuống đất, nhìn vào bàn tay lông lá đặt ngay cạnh cái hộp đồ khâu và bỗng nhiên cô nhận thức được về cuộc sống và cô tràn ngập một niềm vui hung dữ của con hổ cái. Chỉ một chút nữa cô dận gót chân vào vết thương đang há hốc để được cảm thấy niềm vui thú thấy máu nóng áp vào bàn chân trần của mình. Cô đã bắt đầu báo thù cho Tara… báo thù cho bà Ellen.
Trên gác có một tiếng bước chân hối hả nhưng do dự. Rồi ngừng một lát lại tiếp tục nhưng lần này yếu hơn, chậm hơn và điểm theo tiếng lích kích của một vật bằng kim loại. Scarlett ngẩng đầu lên và trông thấy Mélanie đứng trên đầu cầu thang. Cô chỉ mặc độc cái áo sơ mi rách bươm và bàn tay yếu ớt của cô cầm thanh kiếm của Charles. Mélanie đưa mắt liếc nhìn toàn bộ cảnh tưởng từng chi tiết một, cô trông thấy cái xác mặc áo lính màu xanh nằm dài trong một vũng máu, cái hộp đồ khâu, Scarlett chân không, nét mặt như đất, tay cầm khẩu súng ngắn.
Mélanie không nói một câu, nhưng cặp mắt cô gặp mắt Scarlett. Bộ mặt cô bình thường dịu dàng là thế lúc này đượm một niềm kiêu hãnh tàn bạo, nụ cười của cô bày tỏ sự đồng tình và một niềm vui man rợ hoà hợp chặt chẽ với những tình cảm hỗn độn trong lòng Scarlett lúc này.
“Nhưng… nhưng… cô ấy cũng giống mình. Scarlett nghĩ bụng. Cô ấy thông cảm với mình. Cô ấy cũng sẽ làm như mình!”
Xúc động, cô nhìn Mélanie mảnh khảnh và lảo đảo mà từ trước đến nay cô chỉ có ác cảm và coi khinh. Lúc này trong lòng Scarlett nảy nở một tình cảm mến phục và thân thương đấu tranh với niềm căm ghét vợ Ashley. Trong lúc sáng suốt, cô nhìn thấy rõ dưới giọng nói đáng yêu và cặp mắt chim câu của Mélanie còn có vấn đề khác, một lưỡi kiếm mỏng mà không có gì bẻ gãy được, đồng thời cô cũng hiểu là trong mạch máu của Mélanie cũng có dòng máu anh hùng.
- Scarlett! Scarlett! Suellen và Carreen đồng thanh yếu ớt kêu lên từ trong phòng riêng của các cô.
Ðến lượt Wade cũng thét lên: ‘Cô, cô!” Mélanie lập tức để một ngón tay lên môi rồi để thanh gươm xuống một bậc thang, cô khó nhọc đi qua hành lang để mở cửa phòng các cô gái:
- Ðừng sợ các em ạ. Cô nói bằng giọng đùa cợt và khá to để dưới nhà cũng có thể nghe thấy được. Chị Scarlett mang súng của đức ông chồng ra cạo rỉ chẳng may chạm phải cò và viên đạn bay ra. Chị ấy sợ quá suýt nữa chết đấy… Nào Wade, mẹ cháu vừa mới bắn một phát súng của ba cháu, khi nào cháu lớn mẹ cháu sẽ cho cháu bắn!
“Nói dối khiếp thật! Scarlett nghĩ bụng và khâm phục. Ta chả thế nào mau lẹ được như thế. Nhưng nói dối để làm gì? Cần phải cho mọi người biết việc ta vừa mới làm chứ”.
Cô lại quan sát một lần nữa cái xác. Cơn giận dữ đã tan mất và cô bắt đầu ghê sợ và hai đầu gối cô run lên. Mélanie lại xuất hiện trên đầu cầu thang, cô ta bám vào thành và bắt đầu lần xuống.
- Về buồng nằm đi, cô muốn tự sát hay sao?
Scarlett nói nhưng Mélanie gần như trần truồng cắn chặt môi lần từng bước một và cuối cùng cũng xuống được đến dưới nhà. Cô thì thầm.
- Chị Scarlett này, phải mang nó đi. Phải đem hắn đi chôn. Có thể không phải chỉ có mình hắn và nếu người ta tìm hắn ở đây. Cô vịn vào cánh tay Scarlett.
- Chỉ có một mình hắn thôi. Tôi đã nhìn qua cửa sổ và không thấy ai khác. Có lẽ là một thằng đào ngũ.
- Dù cho hắn chỉ có một mình, không nên để cho ai biết chuyện này. Bọn nô lệ có thể bàn tán xôn xao và thế là người ta sẽ đến bắt chị. Chị Scarlett, chúng ta phải đem giấu hắn đi đâu trước khi người của chúng ta từ đầm lầy về.
Ðược kích thích bởi giọng nói lo lắng của Mélanie, Scarlett bắt đầu suy nghĩ.
- Tôi có thể chôn hắn ở một góc vườn nơi Pork đào lấy thùng rượu. Ðất ở chỗ ấy mềm lắm. Nhưng tôi làm sao mà vác được hắn ra tận đấy?
- Chúng ta mỗi người lôi một chân. Mélanie quả quyết tuyên bố,
Scarlett không thể không khâm phục cô em chồng.
- Sức của cô không đủ để kéo một con mèo. Ðể tôi kéo. Cô về nằm nghỉ đi, kẻo lại ốm lại thì chết. Nếu cô không nghe, chính tôi sẽ vác cô lên buồng nằm.
Bộ mặt tái mét của Mélanie nở một nụ cười duyên dáng:
- Chị tốt quá, chị Scarlett. Mélanie nói và hôn má chị. Nếu chị kéo nó đi được, em sẽ lau chùi và sắp xếp thứ tự trước khi mọi người về. Thế rồi, chị Scarlett…
- Thật hả?
- Thế chị cho lục túi hắn là bất lương sao? Có thể hắn có thứ gì ăn được.
- Tôi không tin, Scarlett phản đối và thấy khó chịu vì cô đã không nghĩ ra việc đó trước. Cô cầm lấy cái túi rết của hắn, còn tôi lục túi áo.
Kinh tởm cúi xuống xác chết, cô cởi khuy áo hắn và lần lượt lục các túi.
- Trời ơi, cô nói và giơ một cái ví dày cộm bọc trong một cái giẻ. Mélanie này… chắc là đầy tiền.
Mélanie không trả lời nhưng đột nhiên ngồi xuống đất, tựa lưng vào tường.
“Mélanie nhìn này! Mélanie nhìn đã nào!”
Mélanie nghe lời và cặp mắt cô mở to ra. Cô trong thấy một tập giấy bạc, những tờ giấy bạc của nước Mỹ nền xanh, lẫn lộn cả những tờ giấy bạc của Liên bang và ở giữa chúng có một đồng tiền vàng sáng chói, đồng mười đôla và hai đồng đôla nữa cũng bằng vàng.
- Thôi, chị đừng đếm vào lúc này vội, Mélanie khuyên Scarlett, chúng ta không có đủ thì giờ đâu.
- Cô phải biết là số tiền này có nghĩa là chúng ta sắp có cái ăn.
- Vâng, em biết. Nhưng lúc này không có thời gian. Chị hãy kiểm tra các túi khác còn em cái túi rết này.
Scarlett ghê tởm phải bỏ cái ví xuống. Những triển vọng sáng sủa mở ra trước mắt cô… tiền, con ngựa của tên Yankees… thức ăn. Nói tóm lại là Ðức Chúa Trời đã cung cấp những thứ cần thiết cho nhân loại và còn tạo ra nhiều biện pháp kỳ lạ để có những thứ đó. Cô ngồi xuống và nhìn cái ví mỉm cười. Có gì ăn rồi! Mélanie giật lấy cái vì và nói:
- Nhanh lên chị.
Hai túi quần không có gì ngoài một mẩu nến, một con dao tồi, một túi thuốc lá và một mẩu dây. Mélanie lôi trong túi rết ra một gói cà phê nhỏ mà cô cứ hít mãi như thể là một thứ nước hoa hảo hạng. Mặt thất sắc, cô lôi trong cái túi ra một bức chân dung cô gái nhỏ bằng hột xoàn, một cái bàn chải bằng ngọc thạch, hai cái vòng lớn đeo tay bằng vàng có đính những dây vàng nhỏ, một cái đê bằng vàng, một cái chén bạc cho trẻ con, cái kéo thêu bằng vàng, một cái nhẫn kim cương và một đôi hoa tai ở mỗi đầu có một hạt kim cương.
- Một thằng ăn cắp! Mélanie kêu lên giọng nghẹn ngào. Chị Scarlett, đúng nó đã ăn cắp tất cả những thứ này.
- Tất nhiên rồi. Và khi tới đây, nó cũng hy vọng ăn cắp được của ta thứ gì nữa.
- Em lấy làm mừng chị đã giết được nó. Bây giờ nhanh lên nào. Chị kéo nó đi.
Scarlett cúi xuống, hai tay nắm lấy hai chiếc giầy ống của hắn và hết sức kéo. Sao mà nặng thế và sao cô bỗng nhiên thấy mình yếu hẳn đi. Nếu cô không lôi được nó đi thì sao? Quay lưng lại phía xác chết, hai tay cô cầm hai cẳng của nó và gò người xuống kéo. Cái xác lay chuyển, cô ghì cứng. Trong lúc hăng say cô quên hẳn cái chân đau nhưng một cái nhức buốt ác liệt lôi cô về với thực tế. Cô nghiến răng lại và tỳ hết trọng lượng người lên gót chân. Mồ hôi cô vã ra. Cô kéo xác chết qua suốt hàng lang, để lại đằng sau đó một vệt máu.
- Nếu máu chảy ra sân, chúng ta sẽ không thể nào tẩy hết được vết, Scarlett nói trong một hơi thở ngắn. Mélanie, đưa cái áo sơ mi của cô đây để tôi bọc đầu hắn. Thấy Mélanie đỏ ửng mặt lên, cô nói tiếp: Ðừng có mà ngốc, tôi không thèm nhìn cô đâu. Nếu tôi có một cái váy trong hoặc một cái quần, tôi sẽ dùng nó ngay.
Co quắp vào bức tường, Mélanie lột cái áo rách rưới ra và sau khi đã quẳng nó cho Scarlett không nói một lời nào, cô cố gắng che đậy sự trần truồng của mình.
- Cảm ơn chúa, tôi không có tính cả thẹn ấy. Scarlett vừa nói nhỏ vừa quấn cái áo rách vào đầu xác chết.
Tiến hành bằng những bước nhảy nối tiếp, tùy theo chân cô cho phép, cuối cùng cô cũng kéo ra tới được hàng hiên trông ra sân. Và tới đó, cô dừng lại để lau mồ hôi. Cô quay lại và trông thấy Mélanie ngồi quay lưng vào tường, cô lấy hai đầu gối gày còm che cặp vú trần. “Lúc này mà còn vẽ chuyện thế kia, sao Mélanie ngốc thế?” Scarlett khó chịu lẩm bẩm. Dù sao… dù sao thì Mélanie đã phải dậy hơi sớm sau khi đẻ, lại còn tìm cách đến cứu cô với một vũ khí quá nặng đối với sức khoẻ. Làm được thế là phải có can đảm lắm, thứ can đảm đã được tôi luyện trong đêm ghê gớm ở Atlanta và trong cuộc hành trình dài trở về Tara. Cũng cùng là thứ can đảm không phô trương, mà tất cả những người nhà họ Wilker đều có, một thứ đức tính mà Scarlett không hiểu nhưng bất đắc dĩ phải kính nể. Cô thét lên:
- Ði lên buồng nằm. Cô sẽ chết toi nếu không chịu lên, cứ để đấy, sau khi chôn xong tôi sẽ lên lau.
- Chị cứ mặc em, Mélanie đáp với giọng dịu dàng và ghê rợn nhìn vũng máu.
- Thôi được, nếu chết thì đừng có trách đấy nhé. Nếu người nhà chúng ta về, trước khi tôi làm xong việc, cô tìm cách giữ họ lại trong nhà và nói là con ngựa tự nhiên đến, không biết từ đâu nhé.
Mặt trời buổi sáng chiếu vào Mélanie đang run lẩy bẩy và khi cái đầu của người chết va xuống từng bậc thềm một, Mélanie phải lấy hai tay bịt lỗ tai lại để khỏi phải nghe tiếng động thảm khốc ấy.
Chẳng ai hỏi con ngựa từ đâu đến. Sau trận chiến cuối cùng họ đã mất quá nhiều nên có được con ngựa họ quá sung sướng. Tên Yankees được đặt vào trong cái hố mà Scarleet đã đào dưới lùm cây.
Không một con ma nào chui ra ngoài nấm mồ tạm thời ấy để đến ám ảnh Scarlett trong những đêm dài quá mệt không ngủ được. Chẳng thấy sợ hãi mà cũng chẳng hối hận khi nghĩ đến người chết, cô cũng lấy làm lạ vì cô biết là chỉ một tháng trước đây, cô không thể nào có khả năng làm được việc đó. Một thiếu phụ rất trẻ với những lúm đồng tiền, những hoa tai kêu lanh canh, với nét mặt hơi khiếp sợ, thế mà dám bắn nát mặt một tên đàn ông và chôn hắn xuống một cái hộ tự mình đào lấy. Scarlett không thể nào kìm được một nụ cười ghê sợ nghĩ đến nỗi kinh hoàng của những người biết được chuyện đó.
“Ta sẽ không nghĩ đến nữa, một hôm Scarlett tự tuyên bố. Thế là xong và xong thật rồi và ta sẽ lố bịch biết bao nếu đã không giết nó. Nhưng dù sao… ta cũng đã hơi thay đổi từ khi trở về Tara. Nếu không ta chẳng dám làm”.
Cô không tìm cách đào sâu làm gì nhưng trong đáy lương tâm, mỗi khi cô phải giải quyết một vấn đề khó khăn, cô thường tự nhủ để có thêm can đảm: “Ta đã phạm tội giết người thì việc này ta có thể làm được”.
Cô đã thay đổi nhiều hơn cô tưởng và cái vỏ cứng nhỏ thành hình trong cô từ ngày cô nằm úp mặt xuống đất trong khu vườn ở Mười hai cây sồi, bắt đầu dày dần lên.
Bây giờ đã có một con ngựa, Scarlett có thể tìm hiểu xem láng giềng của cô ra sao. Từ ngày về, cô đã hàng nghìn lần tự hỏi: “Phải chăng chúng ta là những người độc nhất còn lại trong địa hạt này? Tất cả những người khác đã chết cháy trong nhà? Hay họ tản cư sang Macon?” Cô hầu như sợ hãi biết được sự thật chừng nào mà còn hiện lên trong trí óc cô cảnh hoang tàn ở Mười hai cây sồi và ở nhà Mac Intosh hoặc ngay cả ở nhà Slattery. Tuy nhiên, thà biết được cái tồi tệ nhất còn hơn là cứ ngồi đó mà đặt những câu hỏi. Cô quyết định trước tiên là đến nhà Fontaine, không phải vì họ là láng giềng gần nhất mà vì cô có thể tìm được ông bác sĩ già cho Mélanie. Cô ta chưa lại được sức, vẫn quá yếu và xanh xao làm Scarlett lo ngại.
Do đó, ngay sau khi chân cô đã khá bình phục để có thể sỏ được vào đôi giày vải, cô lên ngựa của tên Yankees, một chân để vào cái bàn đạp đã được rú ngắn lại, còn chân kia để lên yên theo kiểu nữ kỵ sĩ, cô băng qua các đồng ruộng tiến về đồn điền Mimosas mà cô cho là đã thành tro bụi.
Ngạc nhiên và vui mừng, cô trông thấy ngôi nhà màu vàng hiện ra trước mắt cô như nó vẫn xuất hiện trước kia giữa một khóm cây mimôza. Sung sướng đến chảy nước mắt, cô trông thấy ba bà Fontaine từ trong nhà chạy ra, reo mừng và ôm hôn nhau thắm thiết.
Tuy nhiên, sau khi đã xong phần đón tiếp thân mật, lúc mọi người đã ngồi vào phòng ăn, Scarlett khẽ rùng mình. Bọn Yankees chưa xong đến Mimosas vì đồn điền này ở cách xa đường cái, do đó nhà Fontaine vẫn giữ được súc vật và lương thực. Nhưng Mimosá bị bao bọc bởi những không khí im lặng kỳ lạ như ở Tara và ở khắp các miền xung quanh. Ngoài bốn người đàn bà phục vụ trong nhà, tất cả nô lệ đều trốn hết vì sợ hãi quân Yankees. Không một người đàn ông nào trừ đứa con nhỏ Joe của Sally mới vừa thoát khỏi quấn tã. Chỉ có ba người đàn bà trong căn nhà lớn đó: bà già Fontaine đã ngoài 70 tuổi, người con dâu suốt đời được gọi là “bà Trẻ” dù đã quá 50 và Sally chưa quá 20. Ba người đàn bà ấy sống rất xa với hàng xóm láng giềng, không có ai bảo vệ nhưng nếu họ có sợ họ cũng chẳng dám bộc lộ. “Có lẽ vì Sally và bà Trẻ quá sợ bà Già”, Scarlett nghĩ vậy. Bản thân Scarlett cũng rất sợ bà Già vì bà có con mắt tinh đời và giọng lưỡi sắc sảo, trước kia Scarlett cũng đã có dịp nếm phải.
Các bà đã không gắn bó với nhau vì quan hệ máu mủ, lại thêm tuổi tác quá chênh lệch, nhưng họ vẫn gắn bó với nhau do tính tính và gian nan giống nhau. Cả ba đều mặc tang phục, cả ba đều tiều tuỵ, buồn nản, bận rộn, cả ba đều chứa chấp một nỗi đắng cay không để bộc lộ trên nét mặt, không phàn nàn, tuy nhiên cũng thấy qua nụ cười và những lời chào đón của họ. Ðiều này cũng dễ hiểu. Nô lệ của họ đều trốn đi hết, đồng tiền không có giá trị, chồng của Sally và Joe đã bị giết ở Getsburg, và cả bà Trẻ nữa cũng goá chồng vì người bác sĩ thứ hai của họ Fontaine đã chết vì kiết lỵ ở Vicksburg. Hai người con trai khác Alex và Tony ở đâu đấy ở Virginie và chẳng ai biết còn sống hay chết rồi. Còn ông bác sĩ già Fontaine đã ra đi cùng với đội kỵ binh của Wheeler.
- Và cái lão già điên rồ ấy, bà Già nói, đã 73 tuổi rồi mà vẫn còn cố gắng làm ra vẻ thanh niên…
- Các bà có biết chút tin gì về Atlanta không? Scarlett hỏi sau khi mọi người đã ngồi yên đâu đấy. ở Tara hoàn toàn không có tin tức gì.
- Ðó là tình hình chung đấy cháu ạ. Bà Già tuyên bố và cầm đầu câu chuyện theo thói quen. Chúng tôi đây cũng ở một khoảng cách như cháu. Chúng tôi không biết gì ngoài việc cuối cùng rồi Sherman cũng chiếm được thành phố.
- Vậy là ông ta cũng đã tới được đấy? Bây giờ ông ta đang làm gì? Người ta đánh nhau ở đâu?
- Làm sao mà ba người đàn bà ở sâu trong quê này biết được về tình hình chiến tranh, báo chả có, thư từ thì không? Bà Già nói giọng chua chát. Một con đàn bà nô lệ nói với một tên nô lệ là đứa đã gặp một tên nô lệ khác đi Jonesboro về, ngoài bảo là quân Yankees đã ở Atlanta chỉ để cho người ngựa của chúng nghỉ ngơi, nhưng có đúng thế không? Ai mà biết được? Ôi, không thể nào chỉ vì để nghỉ ngơi sau khi đã giao chiến với chúng ta.
- Thì suốt thời gian đó cháu cũng ở Tara mà, bà Trẻ ngắt lời. Ôi, tôi giận mình quá vì không biết cưỡi ngựa. Nhưng ở đây cũng có biết bao nhiêu là việc sau khi bọn nô lệ trốn đi cả. Tôi không thể nào vắng mặt được. Lẽ ra tôi cũng phải để thời gian lại thăm cháu, tôi đã không làm tròn bổn phận một người láng giềng tốt. Nhưng chúng tôi cũng đã nghĩ là quân Yankees đã đốt cháy Tara như đã đốt Mười hai cây sồi và nhà Mac Intosh và cha mẹ cháu đã đi Macon cả. Chúng tôi cũng không nghĩ là cháu đã trở về, Scarlett ạ.
- Thật là khó mà nghĩ khác được khi bọn nô lệ của ông Gérald đến đây mắt nhớn nhác, nói là quân Yankees sắp đốt Tara, bà Già nói tiếp.
- Và chúng tôi đã cho là… Sally bắt đầu nói.
- Ðể cho bà nói, bà Già ngắt lời. Phải, chúng nói là quân Yankees đã thiết lập doanh trại xung quanh Tara và bố mẹ cháu chuẩn bị đi Macon. Và buổi tối hôm ấy, chúng tôi có trông thấy lửa rực sáng ở phía Tara lâu đến hàng giờ làm cho bọn nô lệ ở đây khiếp sợ bỏ chạy hết. Cái gì cháy vậy?
- Bông của chúng tôi… trị giá 150 ngàn đôla. Scarlett giọng cay đắng nói.
- Cũng còn mừng là ngôi nhà không việc gì. Bông cháu còn có thể trồng lại được, nhưng ngôi nhà thì khó lòng xây dựng lại được. Bông cháu đã bắt đầu hái chưa?
- Chưa ạ, vả lại phần lớn ruộng bông bên chúng cháu đều bị tàn phá. Cháu cho là dù có hái cũng không được qúa ba kiện, và cho là hơn thế nữa cùng dùng để làm gì? Tất cả bọn nô lệ đã chuồn cả rồi, lấy ai mà đi hái?
- Trời ơi, tất cả bọn nô lệ đã đi hết và không có ai để hái bông. Bà Già nhắc lại câu nói của Scarlett và liếc nhìn cô với vẻ chế nhạo. Vậy những bàn tay xinh đẹp của cháu và các em cháu dùng để làm gì?
- Cháu? Hái bông? Scarlett hoảng sợ kêu lên như thể câu gợi ý của bà Già như một tội ác quỷ quái. Như một con nô lệ ngoài đồng? Như một trong những đứa da trắng nghèo khó? Nhưng những mụ vợ của Slattery?
- Nghèo khó? Cháu nói hay nhỉ. Dĩ nhiên là thế hệ này quá mềm yếu, đàn bà đều như những bà lớn. Ðể tôi nói cho cháu nghe, hồi tôi còn con gái, bố tôi đánh bạc hết cả tiền. Tôi sẽ không xấu hổ sử dụng bàn tay của tôi một cách lương thiện, lao động ngoài đồng cho đến khi cha tôi có đủ tiền để mua nô lệ. Tôi đã sử dụng cái cuốc, tôi đã hái bông và tôi sẽ còn bắt đầu nếu cần. Tôi có cảm tưởng là còn cần đấy. Nghèo khó. Cháu thấy thế à?
- Ôi, thưa mẹ, bà con dâu can thiệp, việc ấy lâu rồi. Ðiều kiện sống không còn giống nhau. Thời gian thay đổi hết.
- Thời gian không bao giờ thay đổi nếu là vấn đề lao động lương thiện. Tôi lấy làm xấu hổ cho mẹ cháu, Scarlett, nghe thấy cháu nói là lao động lương thiện làm giảm giá trị con người. Khi Adam cuốc đất và Eva dệt…
Ðể lái câu chuyện, Scarlett vội hỏi:
- Thế còn nhà Tarleton và nhà Calvert? Nhà họ có bị đốt không? Mọi người có đi Macon không?
- Quân Yankees không đến được nhà Tarleton. Cũng như chúng tôi, ở đấy xa đường cái quá. Nhưng chúng đến nhà Calvert. Chúng cướp hết súc vật, gia cầm và bắt bọn nô lệ đi theo chúng… Sally bắt đầu nói, nhưng bà già lại ngắt lời:
- Chao ôi. Chúng hứa với tất cả bọn nô lệ gái là đi theo chúng sẽ có quần áo lụa và hoa tai vàng. Cathleen Calvart đã kể với tôi là một số lính đã ra đi với những ả điên rồ ngồi đằng sau lưng ngựa. Cuối cùng là những ả điên rồ ấy được cái gì nếu không là những đứa bé da nâu và tôi có thể nói là máu Yankees làm thay đổi nòi giống.
- Ôi, thưa mẹ!
- Ðừng có mà ngốc thế. Chúng ta đều là những người đàn bà có chồng cả rồi phải không nào? Và có Trời biết là chúng ta đã từng nom thấy những đứa con lai như thế.
- Tại sao chúng không đốt nhà Calvert?
- Nhờ những lời van xin của người vợ hai Calvert và của Hilton người quản lý gốc Yankees, bà Già nói và bà vẫn tiếp tục gọi người nữ quản gia cũ là “người vợ hai” mặc dù bà cả đã chết từ hai mươi năm nay.
“Chúng tôi là những ủng hộ Liên Hiệp. Bà Già mỉa mai. Cathleen kể là hai người đã thề sống thề chết là cả nhà Calvert đều là người Yankees. Và ông Calvert đã chết cho Mục đích. Và Raidford đã bị giết ở Gettysburg, và Cade đang ở Virginie với quân đội. Cathleen nói là cô ta nhục nhã quá, mong cho chúng đốt nhà. Cô ta nói là Cade sẽ ra sao khi cậu trở về nhà biết được tin này. Nhưng làm sao được, đó là điều sẽ xảy ra khi một người đàn ông lấy vợ là Yankees… chẳng có tự hào, chẳng có mạt vận, bọn chúng chỉ nghĩ đến thoát thân… Làm sao mà Tara không bị đốt hả Scarlett?”
Scarlett định thần lại một lúc trước khi trả lời câu hỏi. Cô biết câu hỏi sẽ là: “Ông bà ra sao? Bà mẹ thân yêu của cô ra sao?” Cô biết là cô không thể nói với những người đàn bà này mẹ cô đã chết. Cô biết là nếu cô cho họ biết tin ấy, họ sẽ xót thương cho nỗi đau khổ của cô, cô sẽ lại chảy nước mắt, cô sẽ lại khóc đến phát ốm. Và cô không thể cho phép cô khóc. Từ lúc trở về cô chưa được thực sự khóc và cô biết là một khi dòng thác đã mở thì trôi băng theo cả lòng can đảm bấy lâu nay giữ gìn. Nhưng lúc đưa con mắt cuống quýt nhìn những bộ mặt thân thiết xung quanh cô, cô cũng biết là nếu cô im không nói đến cái chết của bà Ellen, họ sẽ không bao giờ tha thứ cho cô. Bà Già có cảm tình đặc biệt với mẹ cô, và rất ít người trong địa hạt được bà chú ý đến.
- Nào, nói đi, bà Già nói và không ngừng nhìn cô. Cháu không có gì nói cho chúng tôi nghe à?
- Có ạ. Các bà và chị cũng biết là cháu trở về sau hôm xảy ra chiến tranh. Quân Yankees đã rút đi cả. Ba cháu… ba cháu nói là… ông đã yêu cầu được họ đốt nhà vì Suellen và Carreen bị sốt thương hàn quá nặng không thể mang đi được.
- Ðây là lần đầu tiên tôi nghe nói quân Yankees cũng có biết điều đôi chút, bà Già tuyên bố như thể bà lấy làm tiếc nghe nói tốt cho bọn xâm lược. Và bây giờ các cô nhỏ thế nào rồi?
- Các em cháu đã khá rồi. Chúng gần như bình phục nhưng còn rất yếu - Scarlett trả lời rồi thấy đôi môi bà Già mấp máy như muốn hỏi câu mà cô rất sợ. Cô vội đề cập đến vấn đề khác. Cháu tự hỏi không biết các bà ở đây có thể cho chúng cháu vay được một chút gì để ăn không? Quân Yankees đã tàn phá hết của chúng cháu như giặc châu chấu. Nhưng nếu các bà đã phải đi đến hạn chế khẩu phần, xin cứ thành thật cho cháu biết và…
- Cháu cứ bảo Pork đánh xe bò sang đây vì chúng tôi sẽ chia cho một nửa số gạo bột và mỡ chúng tôi có. Chúng tôi cũng sẽ cho thêm mấy con gà. Bà Già nói và nhìn Scarlett bằng con mắt sắc sảo.
- Ôi, thế thì nhiều quá. Thành thật cháu…
- Không cần nói. Tôi không muốn nghe gì cả. Vậy hàng xóm láng giềng để làm gì?
- Bà tốt quá làm cháu không thể… bây giờ cháu xin phép về, mọi người đang mong cháu.
Ðột nhiên, bà Già đứng lên nắm cánh tay Scarlett.
- Hai người ở lại đây, bà ra lệnh và đẩy Scarlett ra ngoài hiên phía sau nhà. Bà có hai câu muốn nói với cô bé này. Scarlett giúp bà bước xuống thềm.
Bà Trẻ và Sally chào khách và hứa sẽ đến thăm. Hai người sốt ruột muốn biết bà già nói gì với Scarlett nhưng họ không bao giờ có thể biết được trừ phi họ dám hỏi thẳng bà. “Các bà già khó tính lắm” bà Trẻ thì thầm với Sally khi họ đã bắt đầu khâu vá.
Scarlett cầm dây cương ngựa và hơi lo lắng. Bà Già nhìn thẳng vào mắt Scarlett nói:
- Thế nào, có gì không ổn ở Tara? Cháu giấu điều gì trong đầu?
Scarlett nhìn cặp mắt sắc sảo của bà Già và hiểu là cô có thể nói sự thật mà không sợ nhỏ một giọt nước mắt. Không ai có thể khóc trước mặt bà Già Fontaine nếu không được phép của bà.
- Mẹ cháu mất rồi. Cô đáp một cách đơn giản.
Bà Già nắm chặt lấy cánh tay cô làm cô đau và mắt bà chớp chớp những ánh vàng.
- Bị bọn Yankees giết à?
- Mẹ cháu chết vì thương hàn. Chết… trước hôm cháu về.
- Ðừng nghĩ đến đấy nữa cháu ạ, bà Già nói giọng mệnh lệnh và Scarlett thấy cổ họng bà thắt lại. Thế còn ba cháu?
- Ba cháu… ba cháu không được như trước.
- Cháu nói thế là thế nào? Nói đi. Ba cháu ốm à?
- Một sự chấn động… kỳ lắm… ba cháu không còn…
- Ðừng nói với bà là ba cháu không được như trước. Cháu muốn nói là ba cháu bị loạn trí có phải không?
Nghe thấy sự thật được biểu lộ một cách trực tiếp như thế thật nhẹ cả người. Bà Già thật nhân đức không bộc lộ với cô một mối thiện cảm làm rơi nước mắt. Cô đột ngột đáp:
- Vâng ạ, ba cháu bị loạn óc. Ba cháu cứ như người có ảo tưởng và đôi khi hình như lại không nhớ là mẹ cháu đã mất. Ôi, thưa bà, cháu không thể nào chịu đựng được thấy ba cháu kiên nhẫn chờ đợi mẹ cháu trở về. Ba cháu trước đây không có lòng kiên nhẫn của một đứa trẻ. Nhiều khi, sau khi đã nghe ngóng mãi, ông vùng đứng lên, đi ra ngoài nghĩa địa. Thế rồi ông lê lết trở về, mặt giàn giụa nước mắt và không ngừng nhắc lại với cháu cho đến khi hét lên: “Scarlett, mẹ con chết thật rồi. Mẹ con chết thật rồi”, cứ như thể là nói với cháu lần đầu tiên. Cũng có đôi khi, trong đêm khuya, cháu nghe thấy ba cháu gọi mẹ cháu. Cháu trở dậy nói với ông là mẹ cháu đang đi thăm một đứa bé nô lệ ốm. Và thế là ông nổi giận vì mẹ cháu cứ phí công hao sức vì người khác. Làm cho ông nằm lại được thật khó khăn. Ba cháu cứ như đứa trẻ. Ôi, sao mà cháu muốn có được bác sĩ Fontaine ở nhà thế. Cháu biết là ông có nhiều tác động với ba cháu. Thế rồi Mélanie cũng cần phải có bác sĩ. Sau khi đẻ, cô ấy vẫn chưa lại được sức như bình thường.
- Mélanie, đẻ con? Nó ở nhà cháu à?
- Vâng.
- Mélanie có thể làm được gì ở nhà cháu? Làm sao nó không đi Macon với bà cô nó và những người họ hàng khác? Bà không thể nào tưởng được là cháu quý nó đến thế mặc dù nó là em chồng cháu. Nào, kể cho bà nghe cả câu chuyện đi.
- Thưa bà câu chuyện này dài lắm. Bà có muốn vào nhà ngồi không?
- Bà có thể đứng được. Vả lại, nếu cháu kể chuyện cháu trước mặt kẻ khác, chúng sẽ than thở làm phiền cháu. Nào bà nghe đây.
Bằng một giọng hổn hển, Scarlett bắt đầu kể lúc bị bao vây và Mélanie có mang, trong quá trình cô kể dưới con mắt thấu suốt của bà Già không lúc nào ngừng nhìn cô, cô tìm được những từ, những từ mà cô cần có để nói lên sự ác liệt và khiếp đảm của tình hình mà cô đã được tham gia. Cô nhớ lại tất cả, cái nóng chết người của ngày đứa bé ra đời, nỗi kinh hoàng dày xé, cuộc chạy trốn, Rhett bỏ đi. Cô nói đến cảnh tối tăm kinh hoàng của ban đêm, những khó lửa trại có thể chỉ cho ta thấy địch hay ta, những cái lò sưởi hãi hùng mà cô đã trông thấy lúc trời dạng sáng, người và ngựa chết dọc hai bên đường đi, về cái đói, về nỗi hãi hùng lo cho Tara bị đốt cháy.
“Cháu cho là nếu cháu trở về được đến nhà, gần mẹ cháu, mẹ cháu sẽ trông nom cháu và cháu có thể thoát bỏ gánh nặng của cháu. Trên dọc đường, cháu nghĩ là cháu đã được biết cái tồi tệ nhất có thể xảy ra cho cháu, nhưng khi biết là mẹ cháu đã mất, cháu mới hiểu rõ thế nào là tệ hại nhất”.
Cô cúi mặt xuống chờ bà Già nói. Im lặng quá lâu làm cô tự hỏi không biết bà có thông cảm được nỗi thống khổ của cô không. Sau cùng bà cất tiếng nói đầy êm dịu, hơn cả từ trước đến nay cô được nghe.
- Cháu ạ, đối với người phụ nữ biết trước được cái gì tồi tệ nhất có thể xảy đến cho mình là không tốt đâu bởi vì sau đó không còn gì lớn đáng lo nữa. Và đối với một người phụ nữ không còn sợ gì nữa là một điều rất xấu. Cháu tưởng là bà không hiểu được vấn đề cháu đã kể… những gian lao mà cháu đã trải qua? Có chứ, bà rất hiểu. Khi bà cũng trạc tuổi cháu, bà đã phải tham gia vụ nổi dậy của những người Creek, đúng sau khi tàn sát pháo đài Mims. Phải - bà nói giọng xa xắm - bà trạc tuổi cháu, vì cách đây cũng chừng năm mươi năm. Phải, bà đã nấp được vào bụi cây, bà trông thấy nhà bà cháy, bà trông thấy những người da đỏ lột da đầu các anh chị em bà. Bà chỉ còn một hy vọng, nằm im và cầu cho ánh lửa cháy không soi sáng chỗ bà trốn. Thế là chúng bắt được mẹ bà và giết mẹ bà ở cách chỗ bà nấp có mười lăm mét, sau đó cũng bị lột da đầu. Và để được tin chắc là mẹ bà đã chết thật rồi, một tên da đỏ quay lại và lấy rìu bổ vỡ sọ. Bà… bà là con cưng của mẹ và phải chứng kiến tấn thảm kịch đó. Ðến sáng, bà lên đường lần về cơ sở gần nhất, cách đó chừng ba mươi dặm. Bà phải đi đường trong ba ngày, qua các đầm lầy và qua những toán người da đỏ. Sau đó người ta tưởng là bà phát điên. Chính ở đó bà đã gặp bác sĩ Fontaine. Ông chăm sóc bà. Cháu thấy không, cách đây đã năm mươi năm rồi, và kể từ đó bà không còn biết một điều gì, không còn biết sợ ai, bởi vì đã được biết tất cả những gì là tồi tệ nhất có thể xảy ra. Sự không biết sợ ấy đã mang lại cho bà không ít những điều chán ngán và đã lấy đi của bà một phần hạnh phúc không nhỏ. Thượng đế muốn là người đàn bà phải rụt rè, nhút nhát và sợ sệt, và ở một người đàn bà không biết sợ là cái cái gì không tự nhiên. Scarlett, cháu hãy luôn luôn giữ lấy điều gì làm cho mình sợ, đúng như cháu giữ lấy vấn đề để yêu đương.
Giọng bà lắng xuống và bà im lặng, cái nhìn trở về một nửa thế kỷ trước, ngày mà còn còn biết sợ. Scarlett có vẻ sốt ruột. Cô tưởng là bà Già sẽ chứng minh cho cô biết là bà hiểu và có thể chỉ cho cô biết một biện pháp để giải quyết những vấn đề mà cô đang mắc mứu. Nhưng noi theo kinh nghiệm của những người già, cô bắt đầu nói sang những vấn đề xa xưa và xảy ra trừ trước khi sinh những người nghe, những vấn đề chẳng quan hệ đến ai.
Bà Già đột nhiên nói:
- Thôi về đi cháu, kẻo ở nhà lại lo lắng. Cho Pork đến đây với một chiếc xe bò, ngay buổi chiều nay. Và chớ có tưởng là cháu sẽ trút được gánh nặng của cháu. Không thể được đâu. Bà biết mà.
Mùa hè năm ấy kéo dài đến tận cuối tháng Mười. Một năm đó và là những ngày đẹp cho những người ở Tara. Thời kỳ gian khổ nhất đã qua rồi. Từ nay họ có một con ngựa. Họ đã có những quả trứng tráng cho bữa điểm tâm và mỡ rán bữa ăn chiều thay vì ăn mãi khoai mài, những củ lạc, những quả táo khô, có khi vào dịp lớn họ được ăn cả gà quay. Cuối cùng rồi cũng bắt được con lợn nái và đàn con của nó, nó vùng vẫy vui vẻ trong chuồng. Nhiều khi những con lợn con kêu lên những tiếng chói tai nhức óc nhưng tóm lại là một tiếng dễ chịu. Khi nào mùa đông đến, người ta có thể thịt lợn tươi cho những người da trắng và bộ lòng cho da đen. Trong suốt mùa rét, sẽ có đủ thịt ăn.
Cuộc đến thăm nhà Fontaine đã củng cố tinh thần cho Scarlett nhiều hơn cô tưởng. Chỉ một việc biết mình có láng giềng, một số bạn bè và họ hàng còn sống sót trong cuộc khủng hoảng vừa qua đủ để xoá bỏ cảm giác bị bỏ rơi và sự cô đơn đã đè nặng lên cô mấy tuần lễ đầu sau khi trở về nhà. Thế rồi nhà Fontaine và Tarleton ở ngoài phạm vi hoạt động của chiến tranh đã tỏ ra rất rộng lượng chia sẻ những thứ họ còn. Phong tục của địa hạt là giúp đỡ lẫn nhau giữa các láng giềng và họ không bao giờ nhận một xu của Scarlett. Họ nói là chắc chắn cô cũng sẽ làm thế với họ và cô sẽ bù lại bằng vật chất vào vụ mùa năm sau nếu Tara lại bắt đầu sản xuất được.
Vậy là từ nay Scarlett đã có thực phẩm nuôi cả nhà. Cô có một con ngựa, cô có tiền và đồ nữ trang lấy của tên Yankees đào ngũ. Nhưng thứ mà cô cần cấp thiếp là quần áo. Cô biết rằng nếu cử Pork đi về phía Nam để mua quần áo thì quá liều lĩnh vì con ngựa là cái mồi bọn Yankees thèm khát và cả quân Liên bang. Nhưng dù sao cô cũng có đủ tiền để mua sắm đồ mặc và Pork có thể là sẽ không bị bắt ở dọc đường. Phải, thời kỳ khó khăn nhất đã qua rồi.
Các buổi sáng thức dậy, Scarlett cảm ơn Chúa đã cho trời xanh và thời tiết ấm áp, vì mỗi ngày đẹp trời sẽ làm chậm lại vấn đề phải mặc quần áo ấm. Và mỗi một ngày nắng ấm lại được chất thêm một ít bông trong những cái lều trống của bọn nô lệ, nơi duy nhất còn lại có thể chứa được bông hái về. Những cánh đồng bông sản xuất được nhiều hơn dự tính cả Scarlett và của bọn Pork. Rất có thể được bốn kiện và mấy cái lều sắp sửa đầy.
Ngay sau lời nhận xét nghiêm khắc của bà Già Fontaine, Scarlett không hề nghĩ đến tham gia vào việc hái bông. Không thể tưởng được, cô, một người quý phái, một bà lớn bây giờ là chủ Tara, lại làm việc ngoài đồng. Ðiều đó hạ cô xuống ngang hàng với mụ Slattery tóc rối bù và đứa con gái mụ là Emmie. Cô nghĩ dùng những người da đen để hái bông còn bản thân cô và mấy đứa em đang lại sức trông nom công việc trong nhà; nhưng cô lại vấp phải một tinh thần đẳng cấp còn gay go hơn của cô. Pork, bà Má và Prissy mới nghe nói đến ra đồng làm việc đã chu chéo lên rồi. Họ viện cớ họ là những người đầy tớ làm việc trong nhà chứ không phải là những người cày ruộng. Ðặc biệt bà Má tuyên bố kịch liệt là bà đã nhận được sự giáo dục trong đại gia đình Robillard, trong phòng của cụ cố và bà ngủ trên một cái đệm cỏ dưới chân giường cụ. Chỉ có Dilcey là không nói câu nào, chị trừng trừng nhìn con gái Prissy làm nó phải khó chịu.
Scarlett cứ làm ngơ trước những lời kêu ca ấy và đẩy tất cả ra đồng. Nhưng bà Má và Pork làm chậm chạp quá và không ngớt kêu ca đến nỗi Scarlett phải cho về bếp và phái Pork đi cây cá và bẫy thú. Hái bông thì không xứng với Pork nhưng đi săn và đi câu thì hắn làm tốt.
Sau sự việc này, Scarlett thử dùng hai cô em và Mélanie nhưng cũng không hơn. Một giờ ở ngoài trời, làm việc tích cực, Mélanie làm việc rất nhanh và rất chính xác nhưng sau đó cô lặng lẽ ngất đi và phải nằm mất tám ngày. Suellen cau có và khóc giả vờ, cũng làm ra vẻ ngất nhưng bị Scarlett hắt cho một gáo nước lạnh, cô ta tỉnh ngay và nhổ phì phì như con mèo. Cuối cùng cô dứt khoát tuyên bố không làm nữa.
- Em không muốn làm ngoài đồng như một con nô lệ thế này. Chị không thể bắt buộc em được. Chị hãy nghĩ mà xem, nếu bạn bè em biết và nếu… nếu Kennedy biết… Ôi, nếu mẹ trông thấy thế này…
- Suellen, nếu còn gọi mẹ một lần nữa thì chị sẽ cho một gậy. Scarlett kêu lên. Mẹ còn làm việc vất vả hơn bất cứ một nô lệ nào trong đồn điền, em cũng biết đấy, cô tiểu thư hay làm dáng ạ.
- Không đúng thế. Dù sao thì mẹ cũng không làm việc ngoài đồng và chị đừng ép nữa. Em sẽ nói với ba và ba sẽ cấm em không được làm.
- Này, đừng có quấy rầy ba về những chuyện cỏn con ấy, Scarlett kêu lên vừa bực tức vừa sợ tiếng thét của ông Gé rald.
- Em, em sẽ giúp chị. Carreen ngoan ngoãn can thiệp vào. Em sẽ làm việc cho cả hai chị. Chị cũng biết đấy, chị Suellen chưa khoẻ lắm, chưa phơi nắng được đâu.
- Cảm ơn, em bé yêu quý của chị
Scarlett nói đồng thời lo âu nhìn đứa em. Carreen có nước da trắng hồng của bông hoa mùa xuân nhưng giờ đây không có một sắc hồng nào trên má, nhưng bộ mặt nghĩ ngợi của cô vẫn giữ được vẻ mỹ miều của nụ hoa hé nở. Cô hết sức thầm lặng từ khi khỏi ốm. Cô biết là bà Ellen đã mất, Scarlett trở nên hung dữ, thế giới đã thay đổi và chỉ lao động tích cực mới thích hợp. Nhưng bản chất mảnh mai của Carreen không thích hợp với sự thay đổi. Cô không hiểu được việc gì đã xảy ra, cô đi như người mơ ngủ và làm đúng như người ta yêu cầu. Cô mảnh dẻ, lúc nào cũng tỏ ra có thiện ý, vâng lời và sẵn sàng giúp đỡ. Lúc nào Scarlett để cho cô rảnh rang, cô lại lần tràng hạt và cầu nguyện cho mẹ cô và Brent Tarleton. Scarlett không nghĩ là cái chết của Brent Tarletton lại quan trọng với Carreen đến vậy và nỗi buồn của cô khó mà nguôi được. Ðối với Scarlett, Carreen vẫn là “cô bé”, quá trẻ để có một vết thương trong tim.
Lưng bị gãy do cúi quá nhiều, bàn tay thì chai lại, Scarlett chỉ mong có một đứa em gái vừa có nghị lực của Suellen vừa có tính tốt của Carreen.
Quả nhiên Carreen mang hết nỗ lực ra làm việc nhưng sau một giờ cố gắng, người ta thấy rõ là Carreen không có khả năng làm việc chứ không phải Suellen. Thế là Scarlett buộc lòng phải cho nốt Carreen về nhà. Trong những dãy hàng cây dài, lúc này chỉ còn có Dilcey và Prissy làm việc với cô. Prissy làm việc như cầm chừng. Nó uể oải và luôn miệng than phiền cái lưng, đôi chân, những cơn đau ngấm ngầm, kiệt lực hoàn toàn, cho đến khi mẹ nó phải vớ lấy một cành bông làm roi vụt cho nó thét lên. Sau đó nó làm việc có khá lên một chút và tránh không đứng gần tầm tay mẹ nó.
Còn Dilcey làm việc không ngừng, lặng lẽ như một cái máy. Scarlett lưng đau như dần, hai vai mỏng nhừ vì phải vác cái bị bông, cô nghĩ có được Dilcey quý như vàng. Một hôm cô nói: “Dilcey, đến khi nào thời kỳ tốt đẹp trở lại, tôi sẽ không bao giờ quên công lao của chị. Chị rất xứng đáng”.
Dilcey không mỉm cười cũng không vặn vẹo người như những nô lệ khác thường làm khi được khen. Chị chỉ quay bộ mặt nghiêm trang về phía Scarlett và nói:
- Cảm ơn cô. Ông Gérald và bà Ellen đã đối xử với tôi rất tốt. Ông Gérald đã mua cả cháu Prissy về để cho tôi khỏi buồn và tôi không thể nào quên được… Tôi lai da đỏ và người da đỏ không bao giờ quên những người đã đối xử tốt với mình. Tôi rất xấu hổ về con Prissy của tôi, chẳng được việc gì. Nó có vẻ da đen chính cống như bố nó, lười kinh khủng.
Mặc dù khổ tâm về việc phải nhờ đến người khác và mặc dù kiệt sức vì bản thân phải lao động, Scarlett cũng được phấn khởi dần lên từ khi các lều cứ từ từ đầy chặt bông. Từ bông như toát ra thứ gì đó làm yên tâm hơn, làm khoẻ ra. Chính bông đã đem lại sự thịnh vượng cho Tara cũng như toàn miền Nam, và Scarlett, người miền Nam chính cống nghĩ rằng những cánh đồng đất đỏ sẽ cứu sống Tara và miền Nam.
Tất nhiên là lượng bông ít ỏi mà cô đã hái được không là bao nhưng cũng là đáng kể. Nó sẽ mang lại một ít tiền Liêng bang và số tiền nhỏ đó sẽ giúp cô giữ lại những tờ giất bạc xanh và vàng ở trong ví của tên Yankees cho đến khi nào thật cần dùng đến. Ðến mùa xuân sáp tới, cô sẽ cố gắng xin lại chính phủ Liên bang Sam Lớn và những người da đen khác đã bị trưng dụng và nếu chính phủ từ chối không cho họ trở về, cô sẽ sử dụng đến số tiền của Yankees để thuê những nô lệ của láng giềng. Ðến mùa thu tới, cô sẽ trồng thứ này, thứ kia. Cô sẽ thẳng tấm lưng mệt mỏi và nhìn ra những cánh đồng mà mùa thu đã làm cho nâu xạm, cô sẽ nhìn thấy mạnh mẽ và xanh thẳm vụ mùa sang năm.
Mùa xuân tới. Vào mùa đó có thể chiến tranh sẽ kết thúc và thời kỳ tốt đẹp sẽ trở lại. Liêng bang dù có thăng hay không, chắc chắn là thời gian tốt đẹp hơn. Tất cả đều tốt đẹp hơn là thường xuyên bị quân đội bên này hay bên kia đột kích. Khi nào chiến tranh kết thúc, một đồn điền sẽ cho phép được làm ăn sinh sống lương thiện. Ôi, nếu chiến tranh kết thúc là người ta có thể gieo trồng và chắc chắn là có thu hoạch.
Từ nay người ta có quyền hy vọng. Chiến tranh sẽ không tồn tại vĩnh viễn. Scarlett đã có một ít bông, có lương thực, có một con ngựa và một món tiền. Phải, thời kỳ khốc liệt đã qua rồi.

Chương 27 

Vào một buổi trưa giữa tháng mười một, cả nhà đang quây quần xung quanh bàn ăn, ăn bữa điểm tâm mà bà Má đã nấu bằng bột ngô trộn với hạt bo bo, một luồng gió lạnh thổi, luồng gió đầu tiên trong năm. Pork đứng sau lưng ghế Scarlett vui vẻ hoa hai bàn tay vào nhau và đề nghị:
- Thưa cô Scarlett, đã sắp đến kỳ mổ lợn rồi đấy.
- Anh đã thèm rỏ rãi ra rồi sao? Scarlett mỉm cười đáp. Tôi cũng xin thú thực là vấn đề đó cũng nói lên điều gì với tôi. Nếu thời gian giữ được mấy ngày nữa, chúng ta…
Mélanie ngắt lời cô, một tay cầm thìa nói:
- Nghe kìa, có ai tới.
- Có ai đang gọi chúng ta, Pork nói vẻ khó chịu.
Không khí rất trong cho phép nghe thấy rất rõ tiếng vó ngựa rộn ràng đập xuống đất như tiếng đập của trái tim hoảng hốt và một giọng phụ nữ gào lên:
- Scarlett! Scarlett.
Tất cả nhìn nhau trước khi đẩy cái ghế ra và đứng bật lên. Mặc dù tiếng gọi thất thanh do sợ hãi, mọi người đều nhận ra là tiếng của Sally Fontaine, cô ta cách đây một giờ đã rẽ vào đây nói chuyện một lát trước khi đi Jonesboro. Trong khi mọi người rối rít lao ra, họ trông thấy người thiếu phụ đang lao tới trên một con ngựa sùi bọt mép. Bộ tóc bay phía sau, cả cái áo khoác cũng chỉ có dây đai buộc vào cổ. Cô không giữ dây cương, cánh tay chỉ về phía sau, hướng cô vừa tới:
- Quân Yankees đến. Tôi trông thấy chúng. Chúng đang ở phía dưới đường cái. Quân Yankees!
Cô kéo cương vừa đúng lúc để ngăn con ngựa không trèo lên bậc thềm, nó quay ngoắt lại, vượt bãi bằng trong ba bước và Sally cho nó vọt qua hàng rào như trong lúc đi săn, rồi đi xuống con đường hẹp ngăn những chiếc lều rồi đi tắt qua cánh đồng để về Momosas.
Trong một lát, mọi người như bị tê liệt, rồi Suellen và Carreen bắt đầu khóc nức nở và ôm lấy nhau. Run rẩy, Wade không động đậy. Ðiều nó sợ nhất trong đêm nó rời bỏ Atlanta sắp xảy ra. Quân Yankees đến để bắt nó.
- Quân Yankees à? Ông Gérald ngập ngừng hỏi. Nhưng chúng đã đến đây rồi kia mà?
“Ðức mẹ đồng trinh” Scarlett kêu lên, cô vừa bắt gặp cặp mắt khiếp đảm của Mélanie. Trong chốc lát, cô sống lại những cơn hãi hùng của đêm cuối cùng ở Atlanta, cô trông thấy những ngôi nhà bị tàn phá rải rác ở nông thôn, cô nhớ lại mọi loại chuyện giết tróc, ta tấn, hãm hiếp. Cô tưởng nhớ lại hình ảnh tên lính Yankees đứng ở hành lang tay cầm cái hộp đồ khâu của mẹ cô. “Ta chết mất, cô nghĩ thầm. Ta đã tưởng mọi việc như vậy đã hết. Ta chết mất, ta sẽ không còn đủ sức để chịu đựng một loạt gian nan ấy nữa”.
Thế rồi cô nhìn thấy con ngựa đã đóng yên sẵn sàng đàng chờ Pork đi sang nhà Tarleton. Con ngựa của cô. Con ngựa duy nhất của cô. Bọn Yankees sẽ cướp nó cùng với con bò và con bê. Cả con lợn nái và đàn con nữa!... Ôi, mất bao thời gian vất vả mới bắt được chúng về. Và bọn chúng cũng sẽ cướp cả con gà trống và đàn gà mái đẻ, mấy con vịt mà bên nhà Fontaine đã cho. Và những quả táo, những củ khoai mài dưới hầm. Và bột, và gạo, và đậu khô. Và tiền của tên Yankees. Chúng sẽ cướp đi hết và để lại đói khổ.
- Chúng sẽ không lấy được, Scarlett kêu lên.
Tất cả mọi người kinh ngạc nhìn cô và có lúc tưởng như trí óc của cô không chịu nổi cái đòn mới này.
- Tôi không muốn lại phải nhịn đói nữa. Bọn chúng sẽ không lấy được.
- Gì thế Scarlett?
- Con ngựa, con bò, đàn lợn… Bọn chúng sẽ không lấy được. Tôi không muốn để cho chúng lấy.
Cô quay lại bốn người da đen đang đứng nép vào nhau ở lối đi, bộ mặt đen của họ trở thành màu tro. Cô nói:
- Ðầm lầy.
- Ðầm lầy nào ạ?
- Ðồ ngu, đầm lầy ở bờ sông ấy chứ còn đầm lầy nào. Tất cả ra đây mau lên. Pork và Prissy đuổi lợn ra đấy hết. Suellen và Carreen mỗi cô mang một cái bị nhét đầy thực phẩm vào đấy rồi chạy trốn vào rừng. Bà Má, bỏ bộ đồ ăn bằng bạc xuống giếng. Và Pork nghe đây, đừng có mà đứng đực ra như thế, dắt ba đi theo. Ðừng có hỏi tôi tại sao. Bất kỳ đến đâu. Ba đi với Pork đi, ba.
Giữa cơn hoảng hốt cô cũng nghĩ được tinh thần đang lung lạc của ông Gérald sẽ ra sau khi trông thấy bộ quân phục xanh. Cô dừng lại và xoắn hai tay vào nhau, tiếng khóc nức nở của Wade đang bám vào váy Mélanie làm cô càng thêm kinh hoàng.
- Em phải làm gì hả chị Scarlett?
Giữa những tiếng kêu, tiếng khóc, tiếng vội vàng cuống quýt, Mélanie vẫn giữ được bình tĩnh. Mặc dù mặ cô trắng bệch như tờ giấy, toàn thân cô run rẩy, sự bình tĩnh trong giọng nói của cô cũng làm Scarlett dịu đi được và chỉ cho cô biết mọi người đang đợi lệnh của cô. Cô lập tức đáp:
- Con bò và con bê. Chúng đang ở cánh đồng cỏ cũ. Cô lấy con ngựa và dồn tất cả chúng vào đầm lầy.
Mélanie vội bỏ Wade ra và bước xuống bậc thềm rồi chạy ra chỗ buộc ngựa. Vừa đủ thì giờ để Scarlett nom thấy đôi cẳng chân gầy còm và một sóng váy dài váy ngắn, Mélanie đã chễm chệ trên yên ngựa mà bàn đạp đối với cô thấp quá. Cô giật cương và thúc gót chân vào bụng ngựa, rồi bỗng nhiên cô dừng lại, mặt nhăn nhúm vì sợ hãi:
- Con của em. Ôi, đứa con bé bỏng của em. Quân Yankees giết nó mất. Ðưa nó ra đây cho em.
Tay cô đã để lên đốc yên và sẵn sàng tụt xuống. Scarlett vội hét lên thật to:
- Cô cứ đi đi. Cứ đi đi, mang con bò đi. Tôi sẽ phụ trách đứa bé. Cứ đi đi mà. Cô tưởng tôi chịu để cho bọn chúng mó vào con của Ashley sao? Ði đi.
Mélanie ném một cái nhìn thất vọng về phía sau nhưng cũng vẫn thúc ngựa đi, lao xuống con đường dẫn ra đồng cổ.
“Ta không ngờ Mélanie cưỡi ngựa giỏi như vậy” Scarlett nghĩ bụng trong lúc bước nhanh vào trong nhà. Wade chạy theo gót cô, vừa chạy vừa khóc. Nó cố bám lấy vạt váy cô. Vừa leo lên gác cô trông thấy Suellen và Carreen mỗi người xách một cái giỏ chạy vào nhà kho. Cô cũng trông thấy Pork đang cầm tay ông Gérald lôi đi không ngập ngừng. Ông Gérald không ngừng lầu bầu và kháng cự như một đứa trẻ. Từ ngoài sân cô nghe thấy tiếng nói the thé của bà Má:
- Prissy, chui vào chỗ này và lùa đàn lợn ra cho tao. Mày cũng rõ là tao to lớn qúa làm sao mà chui vào chỗ này được. Dilcey đâu, lại đây thúc con nhóc này, nó chẳng được tích sự gì cả.
“Thế mà ta lại lấy làm tự hào là đã nhốt chúng vào đấy để không ai ăn trộm được. Scarlett vừa nghĩ vừa lao vào buồng. Nhưng tại sao ta lại không cho làm một cái chuồng trong đầm lầy?”
Cô giật mạnh cái ngăn kéo tủ và lục lọi trong đống quần áo cho đến khi tìm thấy cái ví của tên Yankees. Cô mở cái hộp đồ khâu lấy ra đôi hoa tai bỏ cả vào cái ví. Nhưng giấu cái ví vào đâu bây giờ? Trong đệm? Trong lò sưởi? Hay ném xuống giếng? Bỏ vào trong cái coóc xê áo cô? Không, không nên bỏ vào chỗ ấy. Cái ví có thể làm áo phồng lên, nếu quân Yankees trông thấy, chúng chẳng ngần ngừ bắt cô cởi áo ra.
- Ta đến chết mất thôi, cô nói một cách dữ tợn.
Dưới nhà vẫn còn tiếp diễn cái cảnh cuống cuồng và kêu than. Scarlett rất muốn có Mélanie bên cạnh. Mélanie với giọng bình tĩnh của cô, Mélanie đã tỏ ra rất dũng cảm hôm cô giết tên Yankees. Mélanie bằng ba người khác. Nhưng Mélanie đã dặn lại gì nhỉ? à phải, đứa bé.
Gì chặt cái ví vào người, Scarlett chạy nhanh qua hành lang vào buồng Mélanie có bé Beau nằm ngủ trong nôi. Cô bế bé lên, bé giật mình tỉnh dậy giơ nắm đấm tí hon lên. Cô nghe tiếng Suellen kêu: “Ði đi thôi Carreen, lấy ngần này đủ rồi. Nhanh lên em”.
Từ dưới sân vang lên những tiếng kêu eng éc dữ tợn kèm theo tiếng phản đối bực tức. Scarlett chạy ra cửa sổ và trông thấy bà Má nặng nề vượt qua ruộng bông, mỗi tay xách cẳng một con lợn con. Ðằng sau bà là Pork cũng xách hai con lợn con đồng thời đẩy ông Gérald đi trước. Ông Gérald vượt qua những luống bông rất khó nhọc, vừa đi vừa khua cái gậy.
Thò người ra ngoài, Scarlett kêu thật to:
- Mang cả con lợn nái đi nữa. Dilcey bắt con Prissy lùa nó ra ngoài và chỉ việc đuổi nó vào trong các cánh đồng.
Dilcey ngẩng bộ mặt mệt mỏi lên, trong tạp dề của chị có một chồng đồ bạc, chị nói:
- Con lợn nái đã cắn Prissy, nó không muốn cho nó ra ngoài nữa.
“Hoan hô con lợn nái!” Scarlett nghĩ bụng và cô lại quay lại cái tủ, lấy ở trong chỗ giấu ra những cái vòng, cái bàn chải, bức chân dung và cái chén bạc mà cô đã thấy trong người tên Yankees. Nhưng giấu tất cả những thứ này ở đâu bây giờ? Chẳng lẽ một tay bế bé Beau, tay kia mang các đồ lặt vặt. Cô toan đặt thằng bé xuống giường nhưng nó đã cảm thấy trước nên đã khóc toáng lên. Scarlett chợt có một ý nghĩ tuyệt diệu. Chỗ nào giấu kín hơn trong tã đứa bé? Cô lập tức lật sấp đứa bé xuống và nhét cái ví vào trong tã, đứa bé lại khóc toáng lên, nhưng cô nào có quản gì. Cô buộc cái hình có ba cạnh vào giữa hai chân của bé. Cô thở dài rồi nói một mình:
- Nào, bây giờ chúng ta đi vào đầm lầy.
Một tay bế bé, một tay áp vào các món đồ nữ trang, cô đi qua hành lang gác một. Bỗng nhiên cô dừng lại, lạnh toát cả người. Sao ngôi nhà im lặng thế? Sao nó lặng lẽ một cách ghê rợn thế? Họ đã đi cả rồi sao? Vậy là tất cả đã bỏ rơi cô. Trong thời đại này bất kỳ điều gì cũng có thể xảy ra cho người phụ nữ có một mình với quân Yankees.
Một tiếng động nhẹ làm cô giật mình. Cô quay lại và nom thấy co quắp vào cái thành cầu thang thằng con trai của mình mà cô đã quên. Mắt tròn xoe vì sợ hãi, nó toan nói nhưng không phát ra được tiếng nào.
- Ðứng lên Wade và đi một mình. Lúc này mẹ không bế con được đâu.
Thằng bé lao đến với mẹ nó như một con vật hoảng sợ, nó nắm lấy cái váy rộng và vùi mặt vào đấy. Qua những nếp vải, Scarlett cảm thấy đôi bàn tay nhỏ của nó đang tìm chân mình. Cô cứ phải xuống cầu thang, mỗi bước đi bị nặng chĩu vì Wade bám chặt vào.
- Bỏ mẹ ra Wade, cô nói giọng dữ tợn. Bỏ mẹ ra và đi một mình.
Nhưng đứa bé chỉ siết chặt hơn. Xuống tới dưới nhà, cô thấy hình như tất cả những gì có trong phần nhà này đều chạy lại phía cô. Những đồ gỗ mà cô yêu quý biết bao hình như nói với cô: “Vĩnh biệt, vĩnh biệt”. Một tiếng nấc nhẹ trào lên cổ họng. Cái cửa buồng giấy nhỏ nơi bà Ellen vẫn thường làm việc để mở và Scarlett có thể trông thấy một góc cái bàn giấy cổ. Phòng ăn với những chiếc ghế còn để lộn xộn và những đĩa thức ăn còn đầy. Dưới sàn trải những tấm thảm do bà Ellen tự tay dệt. Trên tường treo bức chân dung của bà cố Robillard, cổ để trần, tóc vén cao lên đỉnh đầu, cái mũi nhọn như thể người hoạ sĩ muốn tạo cho bộ mặt nhỏ của cụ cố một vẻ châm biếm và hài hoà. Tất cả những gì có liên quan đến những kỷ niệm đầu tiên của Scarlett, tấy cả những gì sâu sắc với cô đều như muốn nói: “Vĩnh biệt! Vĩnh biệt Scarlett O’Hara!”
Quân Yankees sắp sửa đốt tất cả những thứ này! Tất cả.
Ðó là hình ảnh cuối cùng mà cô mang đi về nhà cô, cuối cùng ngoài cái mà cô có thể sẽ trông thấy từ khu rừng hoặc đầm lầy. Cô sẽ nom thấy cái lò sưởi cao phủ đầy khói và cái mái nhà sập xuống giữa đám lửa.
“Ta không thể từ giã các ngươi được, cô nghĩ thầm và hai hàm răng cô va vào nhau vì sợ hãi. Ta không thể từ giã các ngươi được. Cha ta cũng sẽ không bỏ các ngươi. Ông đã từng nói với quân Yankees là đốt ông cùng với căn nhà. Vậy thì các ngươi sẽ bị đốt cùng với ta, vì ta cũng vậy, ta không muốn bỏ các ngươi. Các ngươi là tất cả những gì còn lại đối với ta”.
Quyết định đó làm tiêu tan một phần nỗi kinh hoàng và cô chỉ còn cảm thấy giá lạnh ở giữa ngực như thể tất cả mọi hy vọng, tất cả những nỗi lo sợ của cô đều đột nhiên đóng băng lại.
Lúc cô ngồi đó không cử động, cô nghe thấy từ ngoài đường nổi lên tiếng động của rất nhiều vó ngựa kèm theo tiếng lích kích của những thanh gươm va vào yên ngựa. Một tiếng hô rán rỏi: “Xuống ngựa”.
Scarlett vội vàng cúi xuống đứa bé đang bám vào cô và bằng một giọng dịu dàng, cô bảo nó:
- Bỏ mẹ ra, con. Con bé nhỏ của mẹ. Con hãy xuống nhanh thềm, chạy qua sân và vào tầng hầm. Con sẽ gặp bà Má và cô Mélanie ở đấy. Ði nhanh lên con yêu. Ðừng sợ.
Ngạc nhiên thấy giọng mẹ thay đổi, thằng bé ngẩng đầu lên và Scarlett kinh hoàng thấy vẻ mặt nó làm người tanghĩ đến con thỏ đang mắc bẫy. “Lạy Ðức mẹ đồng trinh, Scarlett cầu nguyện, xin đừng để cho có co quắp lại. Không… trước mặt bọn Yankees, bọn chúng không được biết là chúng con sợ”. Và thấy thằng bé càng nép sát vào mình, cô nói thêm một cách rõ ràng:
- Hãy can đảm lên Wade, bọn chúng chỉ là một lũ Yankees bẩn thỉu.
Và cô bước xuống thềm, tiến đến trước mặt bọn chúng.
Sherman đã tiến hành một cuộc hành quân qua Géorgie, từ Atlanta ra đến biển. Ðằng sau ông ta, những đống hoang tàn của thành phố bị đốt cháy, đồng thời những quân lính mặc quân phục xanh đi ra. Trước mặt ông ta ba trăm dặm đất đai hầu như không có người bảo vệ trừ một số dân quân, cụ già và trẻ em của Ðội cận vệ địa phương.
Bang trù phú và rực rỡ của những đồn điền trong đó trú ngụ những đàn bà và trẻ em, những người già và nô lệ da đen. Trên một bề rộng tám mươi dặm, quân Yankees cướp phá và đốt cháy. Hàng trăm ngôi nhà làm mồi cho biển lửa.
Tuy nhiên, đối với Scarlett đang đứng nhìn đội quân binh phục xanh tràn vào hành lang, đây không phải là vấn đề mà toàn quốc quan tâm. Không, đây chỉ là một vấn đề hoàn toàn cá nhân, một hành động bất lương chĩa và cô và những người nhà của cô.
Cô đứng dưới chân cầu thang, đứa bé mới đẻ bế trên tay, thằng Wade bép vào cô, chúi đầu vào trong váy mẹ trong khi bọn Yankees tràn vào nhà, chen cô để đi lên, kéo các đồ đạc ra ngoài hàng hiên, chọc thủng đệm ngồi bằng dao hoặc lưỡi lê xem có gì quý giấy bên trong. Trên gác, chúng phanh các tấm đệm, mền lông đến nỗi cầu thang đầy lông chim và rơi từ từ trên đầu Scarlett. Một cơn giận dữ bất lực, những nỗi kinh hoàng cuối cùng của cô nhưng cô không thể làm gì khác hơn là nhìn bọn Yankees ăn cướp, ăn cắp và phá phách.
Tên chỉ huy đơn vị có đôi chân cong. Hắn nhỏ nguời, tóc lốm đốm hoa râm, má bị biến dạng vì ngậm một miếng thuốc lá to. Hắn là đứa đầu tiên đến gần Scarlett, luôn mồm nhổ xuống sàn, lên cả áo Scarlett, hắn tuyên bố không quanh co.
- Này chị kia, đưa cho tôi cái gì cầm trong tay.
Scarlett đã quên không đem giấu món đồ nữ trang lặt vặt và với một nụ cười khinh bỉ, cô ném xuống sàn.
- Còn đôi hoa tai và cái nhẫn mà chị đang đeo kia.
Scarlett hạ em bé xuống cánh tay và trong khi đầu em thấp xuống, mặt em đỏ lên và kêu gào. Scarlett cởi đôi hoa tai bằng ngọc thạch lựu mà ông Gérald tặng bà Ellen trong dịpcưới. Rồi cô tháo ở ngón tay ra cái nhẫn saphia do Charles tặng cô trong dịp đính hôn.
- Không được ném xuống đất, tên đội nói và giơ tay ra. Ðưa đây cho tôi, bọn mất dạy kia có đủ rồi. Chị còn gì nữa không?
Cặp mắt hắn để vào cái coóc xê của Scarlett. Trong một lúc, cô tưởng là cô sắp ngất. Cô đã cảm thấy bàn tay tàn bạo để vào ngực cô và lần đến cái nịt.
- Hết rồi nhưng tôi chắc là ông có thói quen cởi quần áo nạn nhân.
- Ðược, tôi tin lời chị, tên đội vui vẻ nói, rồi hắn lại nhổ nước bọt và quay đi. Tay để vào chỗ tã mà cô đã giấu cái ví, Scarlett lại bế em bé và cố làm cho nó nín khóc đồng thời cảm ơn Chúa đã cho Mélanie đứa con.
Trên nhà, cô nghe thấy những tiếng giày bốt nặng, tiếng ken két của bàn ghế bị kéo trên mặt sàn, tiếng bát đĩa vỡ, những tiếng chửi của bọn lính vi không tìm được gì quý. Từ ngoài sân vang lên những tiếng kêu: “Cắt cổ chúng đi. Ðừng để chúng chạy trốn” và những tiếng gà vịt ngỗng kêu quàng quạc. Một tiếng rú hấp hối đột nhiên ngắt lại bởi một phát súng ngắn làm cô lạnh xương sống và cô hiểu thế là con lợn nái đã bị giết. Prissy đáng nguyền rủa. Nó đã chạy trốn mà không nghĩ đến con lợn. Miễn là những con lợn con được an toàn. Miễn là gia đình đã tới được đầm lầy. Nhưng chẳng có cách nào để biết.
Cô đứng bình tĩnh dưới chân cầu thang trong khi bọn lính la hét chửi rủa vùng vẫy xung quanh cô. Thằng Wade khiếp đảm không dám buông áo mẹ ra. Cô cảm thấy thằng bé run lập cập từ đầu đến chân nhưng cô không có sức để vỗ về nó vài câu. Cô cũng không có sức để nói một câu với bọn Yankees hoặc để van nài chúng hoặc để phản đối chúng hoặc để biểu thị với chúng sự tức giận của mình. Côc hỉ còn đủ sức để cảm ơn chúa cho cô vẫn đứng vững.
Nhưng khi nom thấy một nhóm người râu ria đi xuống cầu thang một cách vụng về dưới sức nặng của những đồ đạc đã ăn cắp, trong số đó cô nhận thấy có thanh kiếm của Charles, cô kêu lên.
Thanh kiếm đó đã thuộc về Wade. Nó đã thuộc về cha nó, về ông nó và Scarlett đã làm quà cho thằng bé nhân dịp sinh nhật vừa rồi của nó. Trong dịp đó đã tổ chức một buổi tiệc nhỏ. Mélanie đã rớt nước mắt vì kiêu hãnh và cô ta đã hôn Wade, bảo nó cần lớn lên để trở thành một người lính như cha ông nó. Wade rất hãnh diện về thanh kiếm của nó và thường hay trèo lên cái bàn trên đó treo thanh kiếm để vuốt ve nó. Scarlett cùng lắm chỉ chịu được khi người ta lấy đi những đồ đạc riêng của mình như thanh kiếm, niềm tự hào của con cô thì không được. Wade nghe thấy tiếng kêu của mẹ liền ló con mắt ra ngoài và bằng một tiếng nấc lớn nó lấy lại được can đảm để nói và giơ tay ra:
- Của tôi đấy.
- Các ông không thể mang thanh kiếm đi được, Scarlett cũng nói và giơ tay ra.
- Tôi không được hả? Tên lính cầm thanh kiếm nói và phá lên cười. Lẽ ra thì tôi chẳng thèm nhưng đây là thanh kiếm của giặc.
- Không… không đúng. Ðây là thanh kiếm từ hồi chiến tranh Mếch xích. Ông không mang nó đi được. Nó thuộc về con trai tôi. Ðó là thanh kiếm của bố nó. Ôi, thưa trung uý, cô quay về phía tên đội thốt lên, đề nghị ông bảo ông ấy trả lại tôi.
Tên đội lấy làm thú vị liền tiến lên vài bước nói:
- Ðưa xem thanh kiếm, Bub.
Tên lính cau có đưa thanh kiếm lên và nhận xét:
- Chuôi nó làm bằng vàng.
Tên đội lật nó trên bàn tay rồi đưa ra ánh sáng để đọc dòng chữ khắc ở đấy: “Tặng thiếu tá Hamilton, nhân danh các sĩ quan. Vì tinh thần dũng cảm của ông. Buena Vista 1847”. Ðọc xong hắn reo lên:
- Này bà chị, tôi cũng ở Buena Vista đấy.
- Thật à? Scarlett lạnh lùng nói.
- Thật đấy. Hay lắm, xin nói để chị biết. Tôi còn thấy người ta chiến đấu trong trận ấy. Vậy là thanh kiếm này là của ông thằng bé này?
- Vâng.
- Nếu vậy cứ giữ lại. Tên đội nói và lấy làm hài lòng vẫn còn món nữ trang gói trong cái khăn mùi xoa.
- Tôi đã nói nó có một cái chuôi bằng vàng. Tên lính tiếc rẻ nói.
- Cứ để lại để chị ấy nhớ đến chúng ta, tên đội mỉm cười nói.
Scarlett cầm lấy thanh kiếm mà chẳng cảm ơn. Tại sao lại phải cảm ơn bọn ăn cướp đã trả lại đồ của cô. Cô ghì thanh kiếm vào người mặc cho chúng cãi nhau. Cuối cùng tên lính đành chịu, nó kêu lên:
- Ðược rồi, tôi sẽ cho bọn giặc này biết tay để chúng nhớ đời.
Rồi hắn chạy về phía nhà sau và Scarlett cảm thấy dễ chịu hơn. Quân Yankees chưa nói đến vấn đề đốt nhà. Chúng chưa bảo cô đi để chúng có thể đốt nhà. Chúng từ từ tập trung lại thành một hàng và tên đội hỏi:
- Có tìm thấy gì không?
- Một con lợn, mấy con gà và mấy con vịt.
- Một ít ngô, vài củ khoai mài và đậu khô. Cái con phù thuỷ mà chúng ta trông thấy cưỡi ngựa có lẽ đã báo động trước.
- Vậy chúng ta đi chứ?
- ở đây chẳng có thứ gì ông đội ạ. Ông giữ đồ nữ trang chứ? Thôi, chúng ta chuồn trước khi toàn địa hạt đề phòng.
- Chúng mày đã lục phòng hút thuốc chưa?
- ở đây làm gì có phòng hút thuốc. Chúng tôi cũng biết là người ta thường chôn nhiều thứ ở trong đó lắm.
- Mày đã đào những cái lều của bọn nô lệ chưa?
- Chỉ có bông thôi và tôi đã nổi lửa.
Trong một khoảng khắc, Scarlett nhớ lại những ngày dài nóng bức đã qua trên những cánh đồng bông. Cô lại cảm thấy cái đau lưng ghê gớm, chỗ bỏng nắng trên vai… Tất cả vậy là đã mất hết. Không còn bông nữa.
- Này chị kia, sao không thấy có gì nhiều ở đây?
- Quân đội của các ông đã đi qua đây rồi, Scarlett lạnh lùng đáp.
- Ðúng thế, chúng ta đã đến phía này hồi tháng Chín, thế mà tôi quên mất đấy, một tên lính vừa nói vừa ngắm vật gì cầm trong tay.
Scarlett nhận ra là cái đê khâu của mẹ cô. Nhìn thấy nó gợi lên cho Scarlett biết bao là kỷ niệm khắc nghiệt. Cô nhớ lại bàn tay nhỏ nhắn của người đã mang cái đê đó và bây giờ nó đang nằm trong tay một tên lạ mặt bẩn thiẻu. Nó sắp sửa trở về miền Bắc, trang điểm cho một mụ Yankees nào đó, mụ lấy làm hãnh diện có một của ăn cắp. Cái đê của bà Ellen.
Scarlett cúi đầu xuống để cho quân địch không trông thấy cô khóc và nước mắt cô chảy thành từng giọt nhỏ xuống đứa bé. Qua nước mắt, cô nom thấy quân địch bỏ đi. Cô nghe thấy tên đội hô mệnh lệnh bằng một giọng mạnh. Chúng đi và Tara được cứu thoát nhưng cô không thấy vui vì kỷ niệm về bà Ellen quá đau đớn. Tiếng gươm lích kích, tiếng vó ngựa chỉ làm cô được một chút thoả mãn và bỗng nhiên thấy yếu đuối hẳn, gân cốt trùng lại. Cô đứng im lặng trong lúc quân Yankees đi xuống đường mang theo những vật cướp được: quần áo, chăn, bức hoạ, gà vịt và con lợn nái.
Thế rồi một mùi hắc xông đến chỗ cô. Không còn nghĩ đến bông bị cháy, cô quay đầu lại và qua cửa sổ phòng ăn, cô trông thấy từng luồng khói lừ đừ bốc lên từ những căn lều của bọn nô lệ. Thế là hết bông, hết tiền đóng thuế và một phần tiền để giúp những người ở Tara qua được mùa đông. Chẳng làm được vì gì khác là nhìn. Scarlett đã từng trông thấy bông cháy và cô biết khó mà dập tắt được đám cháy dù có nhiều người cùng làm. Cảm ơn Chúa, lều ở xa nhà. Cảm ơn chúa, hôm nay không có gió để thổi tàn lửa lên mái nhà.
Bỗng nhiên Scarlett quay phắt lại, cứng người nhìn vào đầu hành lang chỗ cửa bếp. Trong đó đang bốc khói mù mịt. Scarlett đặt em bé xuống đất trong một góc lối đi, cô áp Wade vào tường, bỏ chúng đấy rồi chạy thẳng vào trong bếp đang đầy khói, nhưng bị ho và chảy nước mắt làm cô phải lùi ra. Kéo một vạt váy lên che mũi rồi cô lại xông vào.
Căn buồng chỉ được chiếu sáng bằng một cửa sổ hẹp nên tối tăm và đầy khói. Scarlett chẳng trông thấy gì nhưng có thể nghe thấy tiếng lửa réo và nổ lách tách. Ðưa tay lên che mặt, cuối cùng cô cũng thấy được những lưỡi lửa đang bò dưới đất và lại gần tường. Có kẻ nào đã hắt cái lò đang cháy xuống sàn và sàn gỗ thông khô như cái bùi nhùi, đang uống những ngọn lửa, để lửa thấm vào như thể là nước.
Scarlett quay ra, lao vào buồng ăn vớ lấy một cái thảm nhỏ, làm đổ luôn mấy cái ghế. “Ta sẽ không bao giờ dập tắt được ngọn lửa… không bao giờ. Trời ơi, nếu có người nào lại giúp ta. Tara đi đời mất rồi. Ôi, lạy Chúa đúng là thằng khốn râu ria ấy. Nó đã nói là nó sẽ để lại cho ta thứ gì để ta nhớ đời. Ôi, biết thế ta thí cho nó thanh kiếm”.
Trong hành lang cô đi qua trước mặt con trai cô, nó nằm trong một xó bên cạnh thanh kiếm của nó. Cặp mắt nó nhắm lại và bộ mặt nó có vẻ bình thản không thuộc thế giới này.
“Trời ơi, nó chết rồi. Chúng đã làm thằng bé sợ quá đến chết”. Scarlett nghĩ bụng và kinh hoàng đến cao độ. Nhưng cô cứ tiếp tục đi và lao đến cái xô nước uống mà lúc nào người ta cũng để sẵn cạnh cửa bếp.
Cô nhúng cái thảm con vào trong xô nước và hít một hơi thật sâu, cô lại lao vào trong buồng đầy khói và cô đóng mạnh cánh cửa lại. Trong một thời gian vô hạn, cô quật bên trái bên phải. Cô không dừng lại để ho, không ngừng quật cái thảm vào những lưỡi lửa thoát ra khỏi tầm tay cô. Ðã hai lần váy cô bén lửa và cô buộc phải tự đập thảm vào mình để dập tắt nó. Cô mất cả kim cài đầu, tóc cô xoã xuống hai vai và cô đau lòng khi ngửi thấy mùi khét. Ngọn lửa vẫn cứ thoát ra khỏi cô, bò tới tường và xoắn lấy nhau rồi ngẩng đầu lên như những con rắn. Scarlett kiệt sức và nhận thấy mọi cố gắng của cô hầu như vô ích.
Bỗng cánh cửa mở ra và luồng gió lùa vào nhen thêm ngọn lửa. Rồi có một bàn tay đóng mạnh cửa lại và giữa đám khói Scarlett nhận thấy Mélanie đang dẫm đạp lên ngọn lửa và vung lên một vật gì tối và nặng. Cô lờ mờ trông thấy Mélanie lảo đảo, cô nghe thấy tiếng ho, cô thoáng trông thấy bộ mặt tái ngắt và thân hình mảnh khảnh cúi gập xuống làm hai và đưa đi đưa lại tấm thảm cầm ở tay.
Trong một thời gian vô hạn định nữa, hai thiếu phụ chiến đấu sát cạnh nhau và cuối cùng Scarlett nhận thấy ngọn lửa đã giảm dần. Bỗng nhiên Mélanie quay lại phía cô và kêu lên một tiếng rồi dùng hết sức đập vào vai làm Scarlett tối sầm mặt mũi, quỵ xuống trong một cơn lốc khói.
Lúc cô mở mắt ra, co thấy mình nằm duỗi thẳng dưới hàng hiên, gối đầu lên đầu gối Mélanie và mặt trời buổi chiều chiếu thẳng ánh nắng vào mặt cô. Những vết bỏng ở hai bàn tay, ở trên mặt và trên vai làm cô rất đau. Khói tiếp tục bốc lên từ những căn lều chứa bông thành những đám mây dày đặc và mùi bông cháy còn rất mạnh. Scarlett trông thấy những làn khói mảnh thoát ra từ buồng bếp, cô vùng lên toan đứng dậy nhưng Mélanie đã giữ cô lại và dịu dàng nói:
- Xin chị cứ nằm yên, lửa tắt rồi.
Cô nằm im một lúc nữa, nhắm mắt lại và thốt ra một tiếng thở dài nhẹ nhõm. Bên cạnh cô đứa bé lục xục mạnh và yên tâm cô nhận ra tiếng nấc của Wade. Cảm ơn Chúa, vậy là nó không chết. Cô mở mắt và nhìn Mélanie. Những mớ tóc của cô ta hơi đỏ, mặt đen như bồ hóng nhưng cặp mắt vẫn sáng và cô mìm cười.
- Trông cô như con mọi đen, Scarlett thì thào và tỳ mạnh thêm đầu vào cái gối mềm.
- Còn chị, trông chị chẳng khác gì một mụ hề cải trang thành mọi đen.
- Tại sao cô đánh tôi?
- Chị thân mến, bởi vì vai chị bốc lửa. Em không ngờ là chị lại ngất đi. Tuy nhiên, có Trời biết là hôm nay chị đã phải làm việc nhiều như thế nào. Em đã quay lại ngay sau khi lùa những con vật vào trong rừng. Em lo lắng đến chết được khi nghĩ đến chị chỉ có một mình với hai đứa trẻ. Thế… bọn Yankees có làm gì chị không?
- Chắc cô muốn hỏi chúng có hiếp tôi không? Vậy thì không, Scarlett đáp và cô muốn ngồi lên và cố nín một tiếng rên mặc dù hai đầu gối của Mélanie rất êm, nhưng chúng đã cướp đi hết cả, hết cả. Chúng ta đã mất hết, mất tất… Nhưng có gì mà nom cô có vẻ vui thế?
- Hai chị em chúng ta không bị xa cách nhau, còn lại cho chúng ta những đứa con và chúng ta còn có mái nhà trên đầu, Mélanie nói với vẻ hân hoan. Ðó là tất cả những gì mà chúng ta cầu mong vào lúc này. Trời ơi, bé Beau bị ướt cả. Có lẽ bọn Yankees đã cướp đi cả những tã thay của nó. Và… chị Scarlett, có gì trong tã của nó thế này?
Mélanie lo lắng luồn tay vào lưng nó và lôi ra cái ví. Trong một lúc im lặng rồi cô phá lên cười, một tiếng cười thẳng thắn không có gì là kích động.
- Chỉ có chị mới nghĩ ra được cách này, Mélanie thốt lên và ôm lấy cổ Scarlett hôn. Chị là người có một không hai.
Scarlett chịu để cho Mélanie hôn vì cô yếu quá không chống lại được, vì những lời khen của Mélanie là nguồn an ủi cho tâm hồn cô và cuối cùng vì trong buồng bếp đầy khói đã nảy nở trong cô một sự cảm phục, một tình yêu thương chặt chẽ với cô em chồng.
“Công bằng là phải như thế, Scarlett nghĩ thầm. Cô ấy lúc nào cũng có mặt khi người khác cần đến”.

Chương 28 

Mùa lạnh đột ngột tới mang theo những cơn buốt giá kinh người. Gió rét lùa qua ngạch cửa làm khua những tấm thảm. Những chiếc lá cuối cùng đã lìa cành chỉ còn lại những cây thông vẫn gần như nguyên vẹn, run rẩy và đen đúa nổi bật giữa nền trời mờ ảo. Những con đường đỏ hằn sâu vết lõm ngựa xe đã trở nên lạnh cóng và khô cằn như đá núi. Và nạn đói cũng lan theo gió buốt thổi ngang qua xứ Georgia.
Scarlett chua xót nhớ lại câu chuyện đã nói nói với bà cụ Fontaine. Buổi trưa đó chỉ mới cách đây hai tháng nhưng dường như đã qua mất nhiều năm. Nàng đã bảo với bà cụ là mình phải trải qua nỗi khốn cùng nhứt trong đoiòi và nàng nghĩ đó là sự thật hoàn toàn. Nhưng bây giờ, nhận xét đó đã trở thành quá tầm thường như một song khúc tuyến trong môn đại số học của các nữ sinh. Trước khi đoàn quân của tướng Sherman trở lại Tara lần thứ hai, nàng còn có được một số thực phẩm và tiền bạc, còn có những láng giềng may mắn hơn mình và một ít bông vải đủ sống tới mùa xuân. Nhưng bây giờ, bông vải đã bị thiêu rụi, thực phẩm đã bị cướp đoạt và tiền bạc thì vô dụng bởi có còn nơi nào để tìm ra thực phẩm nữa đâu, trong khi láng giềng lại đang phải sống trong một tình trạng còn tồi tệ hơn cả chính nàng. Ít ra nàng cũng còn lại được một con bò và một con bê, một vài con heo nhỏ và con ngựa, giữa lúc các nhà quanh vùng chẳng có gì hơn là một ít đồ vật mà họ đã kịp thời cất giấu trong rừng hay chôn dưới đất.
Ở Fairhaill, ngôi nhà của họ Tarleton hoàn toàn ra tro và bà Tarleton cùng bốn cô con gái phải đi tá túc nơi nhà của viên quản gia. Nhà của họ Munroe gần Lovejoy cũng bị san bằng. Ngôi biệt thư xây bằng gỗ ở Mimosa cũng bị phóng hỏa chỉ còn lại một gian tô hồ còn sót lại nhờ sự cứu chữa tận tình của mấy bà Fontaine và người hắc nô chưa bỏ trốn. Một lần nữa, nhà của gia đình Calvert lại thoát nạn nhờ sự xin xỏ của viên quản gia Hilton, người Yankee , nhưng tất cả gia súc, gia cầm đều bị bắt đi, ngay cả một trại bắp cũng không còn.
Tại Tara cũng như trong toàn hạt, vấn đề chánh vẫn là thực phẩm. Phần lớn các gia đình chẳng còn cái gì khác hơn là một số khoai mỡ, đậu và thỉng thoảng một vài con thú gài bẫy được. Những gì họ có đều được đem chia với bạn bè bất hạnh hơn, cũng y như những ngày còn sung túc. Nhưng rồi, cũng tới lúc chẳng ai còn gì để chia sớt cho nhau nữa.
Ở Tara, món ăn thỉnh thoảng đệm vào là thỏ hoang hoặc chuột đồng hay cá trê nếu Pork may mắn bẫy hay câu được. Vào những ngày khác, tất cả chỉ có được một ít sữa, hột hồ đào, trái dẻ rừng và khoai mỡ. Mọi người luôn luôn bị thiếu ăn. Đối với Scarlett, dường như cứ mỗi lần quay mặt sang phía nào là mỗi lần bắt gặp những cánh tay xin xỏ, những đôi mắt van lơn. Càng nhìn cảnh tượng đó, nàng càng muốn điên lên vì chính nàng cũng đói meo như họ.
Nàng ra lịnh cho hạ thịt con bê vì nó uống quá nhiều sữa và đêm đó cả nhà đã ăn thịt bê tươi một cách hả hê cho tới nỗi tất cả đều bội thực. Nàng cũng thấy đã tới lúc phải làm thịt một con heo, nhưng rồi lại cứ ngần ngừ ngày này sang ngày khác, mong đợi nó mau lớn để có được nhiều thịt hơn. Hiện thời chúng hãy còn quá nhỏ. Đêm đêm, nàng thường bàn với Melanie về việc phái lão Pork đi ra xa hơn để dùng bạc xanh của Yankee mua thức ăn về. Nhưng rồi cứ mãi lo con ngựa và khoản tiền quý báu kia bị cướp giựt dọc đường, cả hai đành từ bỏ ý định đó. Không ai biết hiện quân Yankee đang ở đâu. Có thể chúng đang ở xa cách hàng ngàn dặm hay chỉ đang đóng quân bên kia bờ sông. Có lần, Scarlett định đích thân cưỡi ngựa đi tìm thực phẩm nhưng cả nhà đồng loạt lo sợ cuống cuồng lên khiến nàng phải thôi.
Riêng Pork thì tự mình đi xa, có khi cả đêm chẳng về nhà và Scarlett cũng chảng hỏi han gì. Thỉnh thoảng, ông ta trở về với một con thú bẫy được. Một hôm, Pork đem về một vài trái bắp hoặc một túi đậu khô. Một hôm Pork đem về một con gà trống và bảo là bắt được trong rừng. Cả nhà ăn thật ngon lành nhưng với đôi chút mặc cảm phạm tội, vì biết rằng chính Pork đã trộm con gà đó cũng như chính ông ta đã hái lén bắp và đậu. Một hôm, sau khi cả nhà đã ngủ yên, Pork trở về gõ cửa phòng Scarlett và ngượng nghịu chìa ra một cái chân lỗ chỗ những vết đạn chì. Trong lúc Scarlett lo băng bó các vết thương, ông ta lắp bắp kể lại là trong lúc sắp sửa lẻn vào một chuồng gà ở Fayetteville thì bị bắt gặp. Scarlett không hỏi đó là chuồng gà của nhà ai, nhưng nhè nhẹ vỗ vào vai người lão bộc, rơi nước mắt. Người da đen đôi khi rất khó thương, ngu đần và lười biếng, nhưng lòng trung tín của họ thì chẳng có tiền bạc nào mua chuộc nổi, họ luôn luôn nghĩ là đã hoà đồng với chủ nhân da trắng rồi và chính ý nghĩ đó khiến họ liều mạng để tìm món ăn cho chủ.
Nếu là dạo trước thì những vụ ăn cắp vặt của Pork sẽ là những vấn đề nghiêm trọng có khi phải chịu phạt đòn. Nếu là dạo trước thì Scarlett sẽ phải nặng lời với ông ta. Ellen thường nhắc nhở:
- “Con phải luôn luôn nhớ, chúng mình phải chịu trách nhiệm về tinh thần cũng như vật chất của người da đen. Chúa đã giao phó cho mình sứ mạng đó. Nên nhớ là họ cũng như con nít, phải luôn luôn được trông chừng và riêng mình thì phải làm gương tốt để họ noi theo”.
Nhưng bây giờ, Scarlett không thể bận tâm vì lời nghiêm huấn đó. Dầu có phải khuyến khích người nhà trộm cắp và có thể trộm cắp của những kẻ còn nghèo xơ xác hơn mình, nàng cũng chẳng thấy bị lương tâm cắn rứt. Thật vậy, vấn đề đạo đức đối với gánh nặng hiện thời trên vai, nàng đã trở thành quá nhẹ. Thay vì trách mắng, nàng chỉ thấy hối hận về việc Pork bị bắn.
- Pork, bác nên cẩn thận hơn. Chúng tôi không muốn mất bác. Nếu không có bác rồi chúng tôi làm sao đây? Bác là người tốt và trung tín. Khi nào có nhiều tiền trở lại, tôi sẽ mua cho bác một cái đồng hồ lớn bằng vàng và khắc vào đó một câu lấy từ kinh Thánh như: “Tặng người lão bộc trung thành, tử tế và giỏi giang”.
Mặt Pork sáng rỡ với lời khen. Ông ta đưa tay sờ nhẹ vào chỗ các vết thương đã đưọc băng bó.
- Cũng không nặng lắm, chắc lành mau. Chừng nào mình mới có tiền, cô?
- Tôi chưa biết. Nhưng chắc chắn thế nào rồi cũng có.
Nàng cúi xuống nhìn Pork với đôi mắt chua xót và xa vắng đến nỗi khiến ông ta sờ sợ.
- Một ngày kia, khi chiến tranh chấm dứt, tôi sẽ kiếm ra thật nhiều. Chừng đó, tôi sẽ không còn đói lạnh khổ sở nữa. Không một người nào trong nhà mình sẽ bị đói lạnh. Chúng ta sẽ có quần áo tốt, mỗi ngày mỗi ăn gà rô - ti và...
Scarlett ngừng ngang. Quy lệ nghiêm khắc của Tara dạo sau này do chính nàng đề ra và phải được áp dụng triệt để là không ai được nhắc tới những món ăn ngon ngày trước hoặc những thức mà họ muốn được ăn khi có cơ hội.
Pork lặng lẽ ra ngoài trong khi Scarlett vẫn còn đăm đăm nhìn vào khoảng không. Những ngày xưa cũ, bây giờ đã mất đi, sao có quá nhiều vấn đề rắc rối và phức tạp. Phải làm sao vừa đoạt được Ashley vừa giữ cho hàng chục thanh niên khác không bất mãn. Phải giấu cha, dấu mẹ, giấu những người trên bước những hành động phóng túng, phải ve vuốt và xoa dịu những bạn gái hay ganh ghét, phải chú trọng tới kiểu áo, mẫu hàng, phải thay đổi kiểu tóc và còn hàng trăm việc khác cần suy tính. Còn bây giờ, vấn đề quan trọng nhứt là làm sao giữ cho mái nhà đừng dột, thế thôi.
Mưa tạnh liên miên luôn nhiều ngày mang theo giá rét và hơi ấm vào nhà làm mọi người tê cóng. Củi đốt lò sưởi đều ẩm ướt nên chỉ xông ra thật nhiều khói mà chẳng ấm bao nhiêu. Tara không còn gì để ăn ngoài một chút sữa bò vào sáng sớm. Khoai mỡ đã hết và bẫy thỏ , câu cắm của Pork chẳng bắt được một con nào. Ngày mai nếu vẫn không có gì ăn, có thể họ sẽ giết một con heo con. Mọi người ở Tara, da đen lẫn da trắng đều ngước mắt đói lả trông chờ nơi Scarlett. Có lẽ nàng sẽ liều cho Pork cưỡi ngựa đi tìm mua thức ăn. Sau hết, nàng còn khổ sở hơn, là Wade đã bị sưng cổ họng và lên cơn sốt trong khi chung quanh đó chẳng có một bác sĩ nào và cũng chảng có thuốc men.
Vừa đói, vừa mệt vì phải luôn luôn trông chừng con, Scarlett phải giao nó lại cho Melanie để vào giường nằm. Chân tê cóng làm nàng không ngủ được, mãi lo sợ trong tuyệt vọng.
“ Mình phải làm gì bây giờ ? Trông cậy vào ai đây? Còn người nào trên đời này có thể giúp mình?. Phải chăng thế giới ngày nay không còn mang tới cho con người sự ấm êm nữa? Tại sao chẳng có một ngừơi nào đó dồi dào sức khỏe để chịu đựng giúp nàng? Nàng đâu phải sanh ra để gánh chịu nặng nề như thế. Làm cách nào để chịu đựng nổi?
Và rồi nàng thiếp đi.
Scarlett thấy mình đang lạc vào xứ lạ, sương mù giăng kín và chân nàng hụt hẫng. Nàng thấy mình đang lạc lõng trong cái xứ ma quái và im lặng rợn người, đang sợ hãi như đứa bé mất lối trong đêm. Nàng thấy đói, lạnh và kinh hoàng trước những gì ẩn hiện giữa màn sương, nàng muốn kêu lên nhưng miệng cứng lại. Trong sương mù như có nhiều bàn tay thò ra nắm váy, lôi nàng xuống hố sâu, những bàn tay lạnh lẽo, tàn nhẫn, những bàn tay ma quái. Rồi nàng chợt nghĩ trong bóng tối dày dặt kia, chắc hẳn phải có một chỗ trú ẩn, một nơi êm ấm, an toàn. Nhưng nơi đó thật sự ở đâu? Nàng phải tìm cho ra nó trước khi những bàn tay ma quái kia kịp đẩy nàng tới bãi lầy.
Bỗng nàng thấy mình đang chạy, chạy như một người điên, xông vào lớp sương mù, vừa khóc, vừa la. Tay quờ quạng về phía trước nhưng nàng chỉ bắt được có không khí và sương ẩm. Chỗ ẩn náu đâu rồi? Nàng chưa tìm được, nhưng chắc chắn nó đang khuất trong một nơi nào đó là nàng được an toàn ngay! Nhưng sợ hãi làm chân nàng rã rời, muốn khụy xuống, đói khát làm nàng muốn ngất đi. Scarlett tuyệt vọng kêu lên và choàng tỉnh. Melanie đang đứng bên giường lay gọi nàng.
Và mỗi lần đi ngủ với cái dạ dầy gần như trống rỗng là giấc mơ đó lại đến. Sợ quá, nàng không dám ngủ tiếp. Cơn khủng hoảng làm Scarlett xanh xao, gầy guộc, má hóp lại, đôi mắt xanh lộ ra giống đôi mắt một con mèo đói đang rình rập kiếm ăn.
Giáng Sinh năm đó, Frank Kenedy cùng đội quân nhu tới Tara với một hy vọng hão huyền là tìm ra lúc gạo và gia súc cho quân đội.Tất cả đều rách rưới, bẩn thỉu như một bọn thổ phỉ. Ngựa họ chỉ còn là nhnữg con vật bệnh hoạn và què quặt, quả thật những con vật ấy không thể nào còn dùng được cho những cuộc hành quân. Cũng như ngựa họ, đội quân nhu gồm toàn những phế binh, trừ Frank ra, người nào cũng chỉ còn một tay, một mắt hoặc bị gãy xương. Phần đông đều mặc áo xanh lấy được của quân Yankee. Lúc vừa xuất hiện, họ làm Tara hốt hoảng vì ngỡ là quân của Sherman quay lại.
Họ ở lại đồn điền qua đêm, tất cả đều khoan khoái vì được duỗi mình trên những tấm thảm trong phòng khách, vì hàng tuần qua họ chỉ được ngủ trên đất hoặc trên nệm lá thông nhọn hoắt. Tuy râu tóc bẩn thỉu, quần áo rách nát, họ vẫn tỏ ra thanh lịch. Họ luôn miệng kể lại những chuyện vui, họ pha trò và chúc tụng hết mọi người trong nhà và biểu lộ rõ sự sung sướng được dự tiệc “ Nữa đếm” trong một biệt thự lớn, bên cạnh những cô gái đẹp, như trong những dịp lễ Giáng Sinh xa xưa. Toán quân không nhắc đến chiến trận mà chỉ pha trò để chọc cười mấy cô. Họ mang lại cho Tara cái không khí tưng bừng của những ngày lễ trong dĩ vãng.
Suellen sung sướng thì thầm với chị:
“ Giống y như những lần nhà mình đãi tiệc, hả chị?”.
Suellen vui ra mặt vì sự hiện diện ý trung nhân của mình trong nhà, mắt cô không lúc nào rời Frank Kenedy, Scarlett cũng phải ngạc nhiên khi thấy Suellen như đẹp hẳn lên đầu thân thể còn gầy gò vì hậu quả của bệnh tưong hàn. Hai má đỏ hồng và mắt sáng long lanh.
“Nó thương hắn thiệt rồi. Cũng mong nó lấy chồng phứt cho rồi dầu ông chồng già khú như Frank”.
Carreen cũng tươi tắn hơn đôi chút, mắt cô không còn mơ dại như người mộng du nữa. Carreen đã tìm được trong đám lính một người bạn của Brent Tarleton, anh ta đã ở bên cạnh lúc Brent tử trận. Cô tự hứa sẽ nói chuyện với anh ta sau bữa ăn tối.
Suốt tối, mọi người trong nhà đều ngạc nhiên về thái độ linh hoạt của Melanie. Nàng cười đùa với một quân nhân chột mắt khiến y khoái chí đáp lại bàng những lời nịnh đầm hơi quá trớn. Scarlett biết người chị chồng đang vận dụng cả tinh thần lẫn thể xác để làm vui mọi người , vì ngày thường melanie rất rụt rè khi tiếp xúc với đàn ông, hơn nữa, nàng vẫn còn quá yếu. Nhưng đêm nay chị nàng cũng như Carreen và Suellen đang cố gắng làm cho toán lính có được một bữa tiệc nửa đêm Giáng Sinh thú vị. Chỉ có Scarlett là không thích nói chuyện với người nào cả.
Đội quân nhu cũng đóng góp một phần báp khô và thịt lát của họ cho Mammy sửa soạn bữa tối. Scarlett. Scarlett nhìn bọn họ ăn mà cảm thấy xốn xang. Chẳng những xót xa khi nhìn thấy họ nhai nuốt ngấu nghiến, mà nàng còn lo ngại họ khám phá ra con heo con mà Pork mới làm thịt hôm qua. Con vật hiện đang được móc trong tủ đựng thức ăn và nàng trừng trợn đe dọa người nhà là sẽ móc mắt kẻ nào nói cho đám lính biết là họ vừa làm thịt một con heo hoặc tiết lộ là còn một bầy heo nữa đang được nhốt ngoài đầm. Đám quân nhân đói khát ấy sẽ ngốn hết con heo trong một thoáng và nếu biết còn một bầy heo nữa, họ sẽ có thể trưng thâu cho quân đội. Nàng cũng đang lo ngại cho con ngựa và con bò cái đang buộc trong cánh đồng gần bìa rừng v àgiận mình sao chẳng cho đem chúng vào đầm luôn với bầy heo. Nếu đội quân nhu bắt mấy đám gia súc đó. Tara biết trông vào đâu để sống qua mùa đông tới. Phần quân đội, họ có gì để ăn hay không thì là chuy(ên riêng của họ. Cứ để quân đội tự tìm thức ăn. Chỉ nuôi sống được gia đình là cũng đã quá khổ nhọc rồi.
Nhìn số lương khẩu phần ít ỏi của đám lính, nàng nhủ thầm:
“Làm sao họ có thể chiến đấu nổi khi thiếu ăn đến thế?”.
Bữa tiệc khá vui, ngay cả Gerald ngồi chủ tọa ở đầu bàn, cũng cố nhớ lại vài kiểu cách của gia chủ khi tiếp khách, thỉnh thoảng ông lại cười mơ hồ. Toán binh sĩ không ngớt gợi chuyện, các phụ nữ luôn luôn mỉm cười....Nhưng lúc định quay sang Frank Kenedy để hỏi thăm tin tức cô Pittypat, Scarlett chợt bắt gặp vẻ mặt kỳ lạ của y làm nàng quên hết những điều định hỏi.
Frank đã thôi nhìn Suellen, y đưa mắt nhìn quanh quẩn trong phòng, hết chú ý tới đôi mắt ngơ ngác của Gerald, y lại nhìn xuống sàn nhà không còn thảm , nhìn cái kệ trên lò sưởi không còn một món trang hoàng , nhìn mấy cái ghế nệm bị quân Yankee chọc thủng, nhìn tấm gương bể trên vách, nhìn bốn bức tường trần trụi không còn một bức tranh, nhìn mấy chiếc áo phai màu của các cô gái, nhìn cái quân may bằng bao bột của thằng Wade.
Nhớ lại Tara trước khi có chiến tranh , mặt y buồn buồn thoáng hiện nét mơ hồ. Frank yêu Suellen, mến Scarlett và Carreen, kính trọng Gerald và thành thật quý trọng đồn điền. Từ lúc Sherman xua quân tàn phá Georgia, Frank đã từng nhìn thấy nhiều cảnh hãi hùng trong khi đi khắp vùng khắp vùng để gom góp thực phẩm tiếp tế cho quân đội, nhưng cảnh tượng Tara làm y đau lòng hơn cả. Frank muốn làm một việc gì cho gia đình O’Hara và đặc biệt là với Suellen nhưng nhận thấy mình bất lực. Lúc Scarllet để ý tới Frank là lúc y đang lắc đầu cắn môi. Bắt gặp vẻ kiêu hãnh chói lóe trong đôi mắt Scarllet, y vội vàng nhìn xuống đĩa thức ăn, lúng túng.
Mấy cô gái nóng muốn biết tin. Từ lúc Atlanta thất thủ, bốn tháng qua, họ không nhận được một lá thư nào. Họ hoàn toàn không biết quân Yankee đang ở đâu và quân Nam đang gặp khó khăn nào. Chuyện gì đang xảy ra cho Atlanta và cho bạn bè của họ. Franck với bổn phận phải đi khắp xứ, có nhiều tin quý giá như một tờ báo, nhứt là y quen biết hầu hết mọi gia đình từ Macon lên Atlanta nên y có nhiều tin đồn mà ít tờ báo nào có được. Để che giấu sự bối rối, Frank lật đật kể chuyện.
- Quân Liên bang miến Nam mình chiếm lại Atlanta khi Sherman vừa rút đi, nhưng cũng chẳng được gì, vì Sherman đã hoàn toàn thiêu rụi thành phố
Scarllet ngạc nhiên kêu lên:
- Sao? Chớ không phải Atlanta đã bị đốt ngay cái đêm tôi chạy nạn à? Tôi tưởng quân ta đốt nó.
Frank hấp tấp cải chính:
- Ồ, không phải đâu, cô Scarllet. Quân mình có bao giờ đốt thành phố khi dân chúng còn kẹt trong đó! Cô thấy có đám cháy là do chúng ta phóng hỏa những nhà kho đồ tiếp liệu, đạn dược và xưởng đúc để quân Yankee khỏi chiếm đoạt. Chỉ có bao nhiêu đó thôi. Khi Sherman lấy được thành phố, nhà cửa tư nhân vẫn còn nguyên vẹn , hắn đã cho lính tráng trú đóng trong những ngôi nhà đó.
- Rồi dân chúng có sao không? Hắn có.... có giết họ không?
Người lính một mắt xen vào:
- Hắn đã giết một số... nhưng không phải bằng súng. Ngay lúc vào Atlanta, Sherman đã tuyên bố với Thị trưởng là toàn thể dân chúng phải rời khỏi thành phố ngay. Còn lại rất nhiều người già cả, bệnh hoạn và đàn bà đang... Hừ, tất cả đều không thể đi xa nổi. Nhưng hắn vẫn bát họ phải lên đường dưới một cơn mưa bão kinh khủng, hắn bỏ hàng trăm người trong một cánh rừng gần Rough and Ready và cho người gọi Tướng Hood tới đón. Thế là nhiều người phải chết vì bệnh sưng phổi, vì không chịu đựng nổi cách đối xử tàn nhẫn đó.
Melanie kêu lên:
- Ồ, tại sao ông ta phải làm vậy ? Họ đâu có làm gì hại ông ta đâu ?
Frank đáp :
- Sherman bảo hắn cần lấy đó làm nơi dưỡng quân. Hắn ở lại Atlanta cho tới trung tuần tháng mười một thì rút đi sau khi thiêu hủy hoàn toàn thành phố.
- Không lẽ hắn đốt rụi cả thành phố sao?
Thật khó mà tưởng tượng nỗi là cả cái đô thị đông đúc dân cư và binh sĩ đó lại có thể bị người ta thiêu rụi hoàn toàn! Những biệt thự xinh xắn nằm giữa vườn cây mát mẻ, những cửa tiệm to lớn to lớn và những khách sạn sang trọng.... làm sao những thứ đó lại có thể tiêu tan trong biển lửa! Melanie gần như sắp bật khóc vì Atlanta là quê hương thân yêu của nàng, nơi nàng quen biết rất nhiều. Scarllet cũng thấy lòng se lại , Atlanta là quê hương thứ hai của nàng sau Tara.
- Phải , hầu hết đều bị đốt.
Frank có vẻ ân hận khi nhìn thấy nét mặt của Melanie và Scarllet, y muốn an ủi các cô gái bản tính của Frank là không muốn làm đàn bà lo âu. Y rất khổ tâm khi nhìn thấy một phụ nữ lo buồn vì vậy y không dám kể tiếp những cảnh hoang tàn mà y đã nhìn tận mắt. Y muốn để các cô gái tìm biết nơi người khác.
Y không thể diễn tả lại cảnh tượng mà quân đội đã nhìn thấy khi lấy lại Atlanta. Hàng trăm cột ống khói đứng kế tiếp nhau trên những đóng tro than, từng đống gạch vụn ám khói ngổn ngang ngoài đường phố , những thân cây cổ thụ cháy khô, cành cây cứ rơi lột bộp mỗi khi gió lùa qua.
Y nhớ lại cảm giác đau đớn không thể tả khi nhìn thấy những cảnh đó. Nhớ lại những lời nguyền rủa của Liên bang miền Nam đứng trước cảnh đổ nát của thành phố thân yêu, Frank hy vọng hai thiếu phụ đừng nghe tới những chuyện cướp phá rùng rợn dã man tại nghĩa trang thành phố thân yêu. Charlie Hamilton và cha mẹ Melanie đều được chôn ở đó. Cảnh tượng ở nghĩa trang cho tới bây giờ vẫn còn ám ảnh Frank như ác mộng. Hy vọng tìm được nữ trang chôn theo người chết, quân Yankee phá cửa hầm mộ và bổ tung các quan tài ra. Chúng lấy hết đồ đạc trên các xác chết, lột những bảng tên bằng vàng và bạc trên nắp hòm cùng những đồ trang hoàng bằng bạc trên nhà mồ. Xương khô và xác người còn nguyên phơi trần một cách thảm thương giữa hàng trăm chiếc quan tài tan nát...
Frank cũng là kẻ yêu thương thú vật. cảng hàng ngàn chó mèo lạc chủ nằm chết la liệt vì đói cũng làm y đau đớn như nhìn thấy cảnh cướp bóc trên các thây ma trong nghĩa địa. Và rồi bên trong thành phố đổ nátv đó, lũ diều hâu hung hãn bay đen cả vòm trời mlùa đông.
Frank cố moi óc tìm những tin tức gì có thể làm yên lòng hai thiếu phụ:
- Vẫn còn khá nhiều nhà đứng vững , những can nhà cách biệt hẳn với các nhà kế cận nên không bắt lửa. Mấy ngôi giáo đường và phòng họp của hội Masonic vẫn còn nguyên. Cũng có một số cửa hàng không bị cháy. Nhưng thương xá khu vực dọc đường sắt và Ngã Năm đều bị san bằng.
Scarlett xót xa:
- Vậy thì cái kho hàng theo đường sắt của Charlie đã để lại cho tôi chắc cũng đã cháy tiêu rồi?
- Nếu nó nằm bên cạnh đường sắt xe lửa thì chắc cũng đã bị cháy rồi nhưng.....
Frank chợt cười tươi. Y tự trách sao chẳng nhớ sớm hơn:
- Tôi quên mất một tin vui! Nhà cô Pitty vẫn còn nguyên, tuy có bị phá phách chút ít.
- Ủa, nó không bị cháy hả ?
- Đây này, ngôi nhà xay bằng gạch và là ngôi nhà duy nhứt ở Atlanta lợp bằng đá bảng đen nên không bị tàn lửa ngún, ý kiến của tôi chỉ có thế. Hơn nữa, đó là ngôi nhà ở cực bắc thành phố lửa lan tới đó đã yếu đi nhiều. Dĩ nhiên là quân Yankee đóng trong nhà đâu có từ bỏ món gì. Chúng phá hết sàn nhà và lan can bằng gỗ đào hoa t-am để chụm lửa, nhưng mặc xác chúng, ngôi nhà còn nguyên là được rồi. Khi tôi gặp cô Pitty tuần qua ở Macon....
- Ông đã gặp cô Pitty ? Cô tôi có mạnh không ?
- Vẫn mạnh khoẻ. Khi nghe tôi nói nhà cửa vẫn còn nguyên vẹn, cô đã đòi về Atlanta ngay nếu... nếu cái lão da đen đó cho phép. Hầu hết dân Atlanta đều sửa soạn hồi cư, họ ngán ở Macon. Sherman thì không định chiếm Macon, nhưng ai cũng sợ Wilson sẽ làm việc đó. Lính biệt kích của hắn còn dễ sợ hơn lính của Sherman nhiều.
- Nhưng sao họ lại ngu ngốc vậy ? Trở về rồi ở đâu ?
- Cô Scarlett, họ giăng lều hoặc cất chòi để ở, có khi họ sống chen chúc sáu bảy gia đình trong một ngôi nhà nào còn nguyên. Tất cả đều lo xây dựng lại. Đừng cho là họ ngu ngốc, cô biết rõ dân Atlanta cũng như tôi, họ thương mến Atlanta như người như người Charleston thưong mến thành phố của họ. Quân Yankee và cảnh cháy nhà chưa đủ đẩy họ rời khỏi Atlanta vĩnh viễn. dân Atlanta đều... xin lỗi cô Melanie, ương ngạch như mấy con la. Tôi không biết tại sao nhưng riêng phần tôi , là một người sanh trưởng ở đồng quê, tôi không thích những thành phố có nếp sống xô bồ và cứng đầu như vậy. Nhưng để tôi kể tiếp cho nghe, những người hồi cư đầu tiên là những người khôn ngoan nhứt. Mấy người về trễ sẽ không tìm được một cục đá, một hòn gạch của ngôi họ mua nữa vì mấy người về trước đã gom góp sạch đá gạch trong thành phố để xây nhà mình. Mới hôm kia tôi còn thấy bà Merriwether và cô Maybelle cùng với mấy người hầu da đen đi tìm gạch chất lên xe cút kít đem về. Còn bà Meade nói với tôi bà tính cất một cái chòi bằng ván khi nào bác sĩ có thì giờ tiếp tay bà.
Bà Meade còn cho biết trước khi bà mới tới Atlanta, thành phố còn mang tên Marthasville, hai ông bà cũng sống trong một cái nhà bằng ván nên bây giờ cũng không có gì đáng buồn phiền. Dĩ nhiên , bà chỉ nói để an ủi, nhưng điều đó cũng chứng tỏ tâm hồn của người Atlantat ra sao.
Melanie hãnh diện :
- Tôi nghĩ rằng họ vẫn còn nhiều nghị lực, phải không Scarlett ?
Scarlett gật đầu, nàng cũng hài lòng và hãnh diện với Atlantat. Đúng như lời của Frank, nàng yêu thương nó nhờ cái không khí náo nhiệt và chẳng ngượng ngùng của nó. Atlanta không câu nệ, nhiều thành kiến như những đôi thị cổ. Nàng nghĩ thầm :
“Mình cũng như Atlanta, quân Yankee hay một trận hỏa hoạn cũng không làm mình xuống tinh thần được”.
Melanie chợt nói:
- Nếu cô Pitty về Atlanta, chúng mình cũng nên về ở với cô, phải không Scarllet ? Ở một mình cô sẽ sợ chết mất.
Scarlett xẳng giọng :
- Chị nói sao? Tôi phải rời bỏ nơi này à? Nếu chị muốn thì cứ đi đi, tôi không cản đâu.
Melanie đỏ mặt vì hối hận:
- Chết chưa, không phải chị muốn nói vậy đâu. Chị ngớ ngẩn quá! Dĩ nhiên là chị không thể rời Tara và.... chị nghĩ là bác Peter và bà bếp cũng đủ săn sóc cho cô rồi.
Scarlett vẫn chưa hết giận:
- Không ai cản chị đâu. Muốn đi thì cứ đi.
- Em biết là chị không thể rời em. Không có em chắc chắn là chị sẽ sợ và chết mất.
- Cái đó tùy chị , nhưng đừng bắt tôi về Atlanta. Mới cất lên được mấy cái nhà rồi thằng cha Sherman sẽ tới đốt nữa cho mà biết.
Frank chen vào, cố làm ra vẻ điềm tĩnh nhưng mặt vẫn nhìn nxuống:
- Hắn không quay lại đâu. hắn đã vượt xuyên qua tiểu bang và tiến ra vùng duyên hải. Savannah mới bị chiếm tuần này và có lẽ bọn chúng sẽ tiến dần xuống miền Nam Carolina.
- Savannah bị chiếm !
- Không có cách gì giữ nổi nên đành phải thất thủ. Mình không đủ người để phòng vệ, mặc dầu tất cả đều được gọi.... ngay tới người chỉ còn lết được một chân. Các vị có biết là quân Yankee tiến gần tới Milledgeville, bên mình đã phải gọi tới tất cả thiếu sinh quân nhỏ cỡ nào cũng mặc, rồi lại còn mở hết các cửa khám ra để lấy tù bổ sung cho quân đội. Đúng vậy người tù nào chịu ra chiến đấu đều được hứa sẽ tha tội khi chiến tranh chấm dứt. Cứ mỗi lần nhìn thấy những cậu bé thiếu sinh phải cùng ở chung hàng ngũ với bọn đầu trộm đuôi cướp là tôi không khỏi rợn người và xốn xang.
- Thả xổng bọn tù đó để chúng nó phá hại dân chúng sao ?
- Cô Scarlett xin đừng ngại. Vụ đó xảy ra ở cách đây quá xa, vả lại những người tù đó chiến đấu cũng ác liệt lắm. Theo tôi một tên trộm vẫn có thể trở thành một người lính tốt...
Melanie lẩm bẩm :
- Tôi cho đó là một giải pháp hay.
Scarlett cộc lốc :
- Còn tôi thì khác. Cả vùng này đang có khối bọn trộm cướp rồi, nào là bọn Yankee , nào là....
Nàng dừng lại kịp lúc, nhưng đội quân lương cũng cười ồ lên , có người nói tiếp thêm khiến nàng đỏ mặt lên vì xấu hổ :
- Nào là bọn quân lương của phe mình.
Melanie hấp tấp chen vào :
- Còn quân đoàn của Tướng Hood đâu có trách nhiệm ở vùng đó. Người đang bận chiến đấu ở tận Tennesse, cố đẩy bật bọn Yankee ra khỏi Georgia.
Scarlett mỉa mai :
- Và ông đánh hay quá ! Hay đến nổi để bọn Yankee trời đánh tràn tới khắp vùng và chẳng có ai để bảo vệ dân chúng hơn là bọn học trò, đám tù được thả lỏng và các đội vệ binh suy nhược.
Gerald vụt đứng lên:
- Con! Sao con ăn nói vô thần vô thánh vậy. Má con sẽ buồn cho coi.
Scarlett vẫn tiếp tục nguyền rủa:
- Đúng là bọn Yankee trời đánh! Tôi cứ gọi chúng như vậy hoài.
Nghe nhắc tới Ellen, mọi người bỗng bối rối và lặng thinh. Một lúc sau Melanie lên tiếng :
- Lúc ghé qua Macon ông có gặp India và Honey Wilkes không? Chúng Nó có.... Có nghe tin tức gì Ashley không?
- Coi , cô Melly. Nếu có được bất cứ một tin tức gì về Ashley thì tôi đã không ngần ngại chạy bay về đây để cho hay liền. Không, họ không được tin gì cả... nhưng đừng lo. Trại tù binh của bọn Yankee coi vậy mà không đến nỗi tệ như bên mình bởi vì chúng vẫn dồi dào thcự phẩm và thuốc men, lại có mền nữa. Không như bên mình đâu.... lính mà còn không đủ ăn thì nói gì yù binh.
Melanie kêu lên cay đắng :
- Bọn chúng ta có của cải nhiều thật, nhưng chúng đâu có chịu đối xử tử tế với tù binh. Ông biết rõ chúng quá mà. Chắc ông nói vậy cho tôi yên lòng chớ gì. Ở các tại tù của chúng, chúng ta không chết vì lạnh cóng thì cũng chết vì đói hoặc bệnh hoạn không có bác sĩ, không thuốc men chỉ vì chúng thù hận chúng ta tận xương tủy. Ôi, ước gì chúng ta quét sạch tên Yankee cuối cùng khỏi mặt đất này !
Scarlett thót tim, la lớn :
- Đừng nói nữa !
Nàng vẫn cứ nghĩ rằng hễ có ai nói Ashley chết là Ashley sẽ tức khắc lăn đùng ra chết. Nàng hy vọng Ashley vẫn sống, một hy vọng không bao giờ tắt.
Anh chàng một mắt dịu dàng :
- Đừng quá lo buồn cho ông. Ngay trận đấu ở Manassas, tôi đã bị chúng bắt và được trao đổi sau đó. Lúc ở trại tù tôi đã được chúng cho ăn hết sức đầy đủ và bổ dưỡng... gà quay béo ngậy, bánh nướng nóng hổi.
Melanie cười với anh ta :
- Tôi cho là ông nói láo, có đúng không ?
Gã một mắt vỗ đùi cười :
- Tôi cũng nghĩ như bà.
Melanie đề nghị :
- Nếu các vị thích ra phòng khách, tôi sẽ cố gắng hát cho quý vị nghe một vài bản Thánh ca Giáng sinh. Chiếc dương cầm là vật dụng duy nhứt còn lại vì bọn Yankee không thể mang theo. Lạc giọng nhiều lắm phải không, Suellen ?
- Lạc dữ lắm.
Vừa đáp, Suellen vừa cười duyên với Frank.
Nhưng trong khi mọi người cùng đi ra phòng khách, Frank bỗng đứng sựng lại, níu tay áo Scarlett :
- Cô vui lòng cho tôi nói chuyện riêng vài phút.
Trong một lúc, Scarlett tưởng như mất thở. Nàng sợ Frank sẽ hỏi tới đám gia súc của Tara và chuẩn bị ngay một câu nói dối hợp tình hợp lý.
Khi phòng ăn đã được dọn dẹp xong và chỉ còn lại có hai người đứng bên lò sưởi, tất cả vẻ vui tươi giả tạo của Frank trước mặt bao nhiêu người khác bỗng biến mất đi và Scarllet nhận thấy là ông ta đã già hơn. Da mặt Frank khô héo và úa vàng như những chiếc lá rơi rụng trên thảm cỏ Tara, râu mép đã thưa thớt hẳn và gần như xám bạc. Vừa ngượng ngập rờ râu, y vừa cố lắng giọng để giữ chút ít tự nhiên.
- Tôi rất đau buồn về tin mẹ cô đã từ trần.
- Cảm ơn ông. Nhưng có lẽ mình không nên nhắc tới chuyện đó trong lúc này.
- Còn ba cô... Có phải từ ngày đó...?
- Ba tôi... như ông thấy, người không còn như xưa nữa.
- Tôi biết ông quý mến bà nhiều lắm.
- Ông Kennedy, xin ông đừng nhắc nữa...
Kennedy đứng không yên chỗ:
- Cô Scarllet, tôi rất tiếc là những dự định thưa với ba cô chắc bây giờ không còn hợp cảnh , hợp thời.
- Dầu sao, tôi cũng có thể giúp ông. Như ông thấy, hiện thời tôi đã là gia chủ.
- Như vậy thì...
Một lần nữa, Frank lại bứt bứt mấy cọng râu thưa thớt:
- Tôi muốn nói.... cô Scarlett , tôi có ý định cầu hôn cô Suellen.
Scarlett không khỏi cảm thấy đôi chút thích thú khi hỏi lại:
- Có phải ông muốn nói là chưa lần nào ngỏ ý với ba tôi... trong khi ông vẫn đeo đuỗi nó từ nhiều năm nay?
Kennedy đỏ mặt lên, ngượng ngập như một đứa bé bị bắt quả tang đang ăn vụng.
6 Tôi...tôi không biết rõ là Suellen có thích tôi không. Tôi lớn tuổi nhiều hơn và... có nhiều cậu cứ lảng vảng quanh Tara.
Scarlett nghĩ:
“Họ tới đây là để tán tỉnh mình chớ có phải vì nó đâu”.
Nhưng Kennedy đã tiếp:
- Vì vậy mà tôi không biết Suellen có ưng thuận không. Tôi chưa bao giờ nói ra nhưng tin chắc cô ấy đã hiểu tôi nghĩ ra sao. Tôi... tôi định xin gặp ông O’Hara và nói rõ sự thật. Cô Scarlett , tôi không còn một xu dính túi. Trước kia tôi có quá nhiều tiền, cô thứ lỗi cho về việc nhắc lại chuyện đó, nhưng ngay bây giờ tất cả những gì còn lại của tôi chỉ là con ngựa này và bộ áo quần đang mặc. Cô cũng biết lúc mới nhập ngũ, tôi đã bán hầu hết đất đai để lấy trái phiếu và cô cũng rõ là trị giá của chúng chẳng còn ra gì nữa. Còn kém hơn cả giá tiền mảnh giấy in nó. Nhưng tất cả những thứ đó cũng không còn nữa, chúng đã bị tiêu hủy luôn với ngôi nà của chị tôi.Tôi biết đi cầu hôn với cô Suellen trong tình trạng này là bất xứng, nhưng biết làm sao... ! Chiến tranh thật khó hiểu ra sao, nhưng đối với riêng tôi thì nó giống sắp tới ngày tận thế. Không có gì rõ ràng cả... tôi chỉ biết là sẽ được an ủi rất nhiều nếu chúng tôi đính ước với nhau. Đó là điều chắc chắn. Tôi sẽ không yêu cầu làm lễ thành hôn cho tới khi nào tôi đủ sức bảo bọc Suellen, nhưng hiện thời tôi vẫn chẳng có cách gì hiểu rõ là tới chừng nào. Nhưng, Scarlett, nếu cô nhận thấy tình yêu chân thật cũng có một giá trị nào đó thì chắc chắn là Suellen cũng cảm thấy hạnh phúc ít nhiều trong chuyện đính ước này còn hơn là chẳng có gì cả.
Những lời cuối cùng của y được nói ra với tất cả chân thành khiến Scarlett cảm động mặc dầu nhận thấy vấn đề có đôi chút quái lạ. Đối với Scarlett thì chuyện Suellen có được người yêu vượt ra khỏi sức tưởng tượng của nàng. Trước mắt Scarllet, cô em gái đó chỉ là một con nữ quái đầy ích kỷ, lúc nào cũng than van và tâm hồn như hướng cả về suy bại.
Scarlett nhã nhặn :
- Kìa, ông Kennedy, có gì đâu mà nói vậy. Tôi xin hứa là có thể thay mặt ba tôi. Ba tôi cũng rất quý mến ông và cũng mong là ông sẽ cưới Suellen.
Mặt Frank sáng rỡ lên:
- Thật không cô?
- Thật chớ.
Scarlett vừa trả lời vừa nhớ lại những lần Gerald cộc cằn hỏi vặn Suellen giữa bàn ăn:
“ Nè cô, cái anh chàng bám riết cô chưa chịu mở miệng sao? Hay là còn đợi chính tôi bắt hắn phải nói ra xem hắn muốn gì?”.
Frank nắm lấy bàn tay Scarlett mừng rỡ rít:
- Vậy, thì ngay đêm nay, tôi sẽ bảo nó tới gặp ông.
Bên ngoài, Melanie đang chơi nhạc, chiếc dương cầm đã lạc nhưng vẫn còn một vài hòa âm đúng điệu và Melanie đang cao giọng hướng dẫn mọi người hát một bản Thánh ca rạng danh các thiên thần.
Scarlett dừng bước. Dường như đây không phải là cảnh thật, giữa lúc chiến tranh đã tới tận nơi đến hai lần mang theo tàn phá, đói khổ...vậy mà bản Thánh ca xưa cũ đó vẫn còn được hát lên. Nàng đột ngột quay lại nhìn Frank:
- Lúc này ông nghĩ gì khi bảo là giống như sắp tới ngày tận thế?
Frank chậm rãi:
- Tôi xin được nói thật với cô nhưng đừng để cho người nhà cuống hoảng lên. Chiến tranh không thể kéo dài được nữa. Đã hết cả tài nguyên, nhân lực để bổ sung rồi, trong khi nạn đào ngũ ngày càng lên cao... cao đến quân đội không còn chịu đựng nổi. Họ đào ngũ chỉ vì thấy gia đình họ sắp chết đói nên phải trở về tiếp tay, may ra mới có được miếng ăn. Tôi không có ý trách họ, nhưng việc đó càng làm cho quân đội suy yếu thêm. Đã vậy, người ta cũng không chiến đấu nổi trong khi chẳng còn gì để ăn. Tôi biết rõ vì đó là nghề của tôi. Tôi đã chạy ngược chạy xuôi khắp cả vùng này từ khi chúng ta chiếm Atlanta nhưng không tìm đâu ra thức ăn, dầu là để nuôi một con chim nhỏ. Tình trạng đó cũng xảy ra suốt ba trăm dặm đường tới Savannah. Dân chúng dang đói khát , đường sắt bị phá hủy, đã vậy quân mình lại chẳng có súng mới để thay, đạn dược đã gần cạn hết cũng chẳng còn một miếng da để đóng giày...Như vậy là cô đã thấy sắp tới ngày tàn rồi.
Tuy nhiên, những nhận định của Frank về sự tuyệt vọng của quân đội Liên bang không làm cho Scarllet lo nghĩ nhiều hơn là sự tiết lộ khan hiếm thực phẩm, vật dụng và hàng vải. Nhưng nếu những gì Frank vừa kể đều là sự thật...
Nhưng Macon chưa thất thủ, ở đó chắc còn tìm được món ăn. Ngay khi đội quân lương đi rồi, Scarlett sẽ cho Pork tới Macon, đành liều dù có thể bị mất ngựa. Chẳng còn cách nào hơn.
Nàng bảo Kennedy:
- Thôi, mình không nên nói tới những chuyện buồn đó đêm nay. Ông vào trong thư phòng của mẹ tôi đợi ở đó. Tôi sẽ bảo Suellen tới và hai người sẽ... hai người sẽ có dịp tâm sự riêng chút ít.
Mặt đỏ bừng và cười ngượng nghịu, Frank bước mau ra khỏi phòng và Scarlett nhìn theo, chợt nghĩ:
“ Phải chi y lấy phứt nó đi cho rồi. vậy là bớt được một miệng ăn”.

Chương 29 

Tháng tư năm 1865, Đại tướng Johnston cùng số tàn quân kiệt quệ đầu hàng Sherman ở miền bắc Carolina và chiến tranh chấm dứt. Nhưng mãi hai tuần sau, Tara mới hay tin.
Lúc đó đang vào giữa vụ cày mùa xuân, Tara bắt đầu gieo giống bông vải và hoa màu phụ do Pork mua về từ Macon. Pork tự cho có công lớn khi đem về nguyên vẹn chiếc xe đầy hàng vải, hột giống, gà, vịt, thịt muối, thịt heo tươi và bột. Ông ta luôn miệng kể lại những cảnh thoát hiểm trong gang tấc, những con đường mòn, những đoạn đường tắt và những hoang lộ trên đường tìm về Tara. Luôn năm tuần lễ Pork vắng nhà, Scarlett hết sức bồn chồn nhưng lúc bác về nhà nàng không trách mắng một lời bởi vì quá mừng vì thấy Pork đã thành công và nhất là đã còn đem về được khá nhiều tiền dư. Nàng cũng không hỏi vì sao Pork chỉ bỏ ra một ít tiền mà mua về thật nhiều gà, vịt và thực phẩm như vậy.
Đã có khá đủ thực phẩm, mọi người ở Tara bắt đầu biến cải đời sống trở lại mức bình thường. Ai cũng làm việc và phải làm nhiều việc. Những gốc bông vải khô héo của mùa qua được nhổ đi và gieo giống mới, còn con ngựa, không quen việc cày nai lưng làm việc, tuy chậm chạp. Ngoài vườn, cỏ được nhổ đi để trồng rau đậu. Phải đi đốn củi, phải làm các chuồng gia súc và còn hàng dặm rào đã bị quân Yankee phá tan hoang cắm dựng lại. Pork mỗi ngày hai ba lần phải vào rừng thăm bẫy và ra sông móc mồi lại cho hàng câu cắm. Phải dọn giường, quét dọn nhà cửa, phải nấu nướng, phải cho gà vịt ăn và lượm trứng. Con bò cái cần phải được vắt sữa mỗi ngày, phải dắt nó vào gần đầm lầy để ăn cỏ và canh chừng suốt ngày đề phòng quân Yankee hoặc người của Frank Kenedy có thể quay lại. Ngay thằng Wade cũng có nhiệm vụ riêng, mỗi sáng nó trịnh trọng mang thúng đi khỏi nhà rồi lượm cành cây khô và rơm rạ về nhúm lửa.
Những người đầu tiên trong hạt được xuất ngũ là anh em nhà Fontaine, và chính họ cũng là người báo tin bại trận. Alex đi bộ, anh ta vẫn còn giữ được đôi giày ống, còn Tony chân không, ngồi vắt vẻo trên lưng con la cũng không có yên cương. Trong gia đình, Tony bao giờ cũng là kẻ tìm được lối sống an nhà hơn anh em. Sau bốn năm dầm mưa dãi nắng, họ đem xậm đi và bộ râu không cạo gọt, xồm xoàm khiến khó nhận ra.
Trên đường về Mimosa, họ chỉ ghé qua Tara một chút để hôn mấy cô gái và cho biết vài tin tức chung quanh việc quy hàng. Họ nói: “Đã chấm dứt tất cả rồi, mọi việc đã trôi qua hết”, nhưng hình như họ không cần hay nói đúng hơn là không muốn nhắc tới chuyện đó. Họ chỉ nóng lòng muốn biết một điều, đó là đồn điền Mimosa có bị đốt hay không. Trên đường về, họ đã thấy nhà cửa của thân hữu đều hoàn toàn cháy rụi và không còn hy vọng gì nhà họ vẫn yên lành. Hai anh em thở phào nhẹ nhõm và vỗ đùi cười dòn dã khi hay tin nhà họ còn nguyên vẹn nhất là khi Scarlett kể lại cảnh Sally phóng ngựa như giông như gió và nhảy rào tuyệt hảo thế nào lúc đến báo tin quân Yankee tới.
Tony nói:
- Con nhỏ đó can đảm lắm, nhưng rủi cho nó là thằng Joe chết rồi. Scarlett còn thuốc lá để nhai không?
- Chỉ có ống hút thôi, cha tôi hút bằng ống điếu làm từ lõi bắp
- Tôi thì chưa đến nỗi tệ như vậy. Nhưng cũng tới lúc rồi.
Alex ngập ngừng hỏi:
- Dimiti Munroe khoẻ không?
- Ồ, khoẻ. Cô ấy đang ở với bà cô Feyetteville. Nhà ở Lovejoy đã cháy hết rồi. Còn gia đình thì ở Macon.
- Nó muốn hỏi là… là Dimity có lấy một ông đại tá dũng cảm nào trong lực lượng dân quân chưa?
Tony xen vào chế nhạo làm Alex trừng mắt nhưng Scarlett vui vẻ nói:
- Chưa lấy chồng đâu.
Alex buồn bã
- Có lẽ như thế cũng yên. Mẹ kiếp… xin lỗi Scarlett. Làm sao có thể đi hỏi cưới một cô gái khi mình chẳng còn lấy một tên hắc nô, không còn gia súc và túi cũng trống không.
- Anh biết mà. Dimity đâu có quan tâm đến điều đó.
- Mẹ kiếp… ấy, xin lỗi lần nữa. Tôi phải ráng bỏ cái thói chửi thề nếu không ngoại sẽ cho ăn đòn quá. Tôi không thể yêu cầu một cô gái lấy một tên kiết xác. Có lẽ Dimity không quan tâm nhưng tôi thì không được.
Trong lúc Scarlett đang ngồi nói chuyện với hai anh em nhà Fontaine ngoài hiên, Melanie, Suellen và Carren lẳng lặng quay vào nhà ngay khi nghe tin đầu hàng. Lúc anh em nhà Fotaine đi rồi, Scarlett quay về phòng và nghe thấy tiếng nức nở của Ellen. Tất cả đã chấm dứt. Giấc mộng đẹp họ đã từng ôm ấp, cái chủ nghĩa đã mang đi bạn bè, chồng con của họ và gieo tang tóc vào gia đình của họ đã cáo chung. Cái chánh nghĩa mà họ tưởng đã vững như núi đá đã sụp đổ rồi.
Nhưng đối với Scarlett, nàng không thể nhỏ một giọt lệ nào. Lúc nghe tin bại trận, nàng đã thầm nói. “Tạ ơn Chúa! Bây giờ khỏi sợ họ bắt con bò cái nữa. Không cần lo lắng cho con ngựa. Bây giờ có thể mang muỗng, nĩa bằng bạc dưới giếng lên. Bây giờ không còn lo ngại mỗi khi kiếm ăn lòng vòng trong hạt”.
“Sung sướng quá! Không bao giờ còn giật mình thon thót khi nghe tiếng vó ngựa. Không bao giờ còn phải choàng tỉnh giữa khuya để nín thở, nghe ngóng coi có phải mình đang mơ hay quả thật tiếng chân ngựa ngoài sân và giọng quê mùa của những tên chỉ huy Yankee không. Và trên hết vẫn là một điều, Tara còn nguyên vẹn! Và ác mộng đã không biến thành sự thật”.
Cái chánh nghĩa của xứ sở nàng đã bị tiêu diệt nhưng đối với nàng hoà bình vẫn hơn vì chiến tranh chỉ là một hành động điên cuồng. Scarlett chưa bao giờ bị phấn khích khi nhìn thấy lá cờ Liên bang miền Nam tung bay và cũng chưa bao giờ xúc động khi nghe hát bản Dixie. Tất cả đã chấm dứt, chấm dứt thực sự nhưng không phải vì vậy mà nàng phải lăn ra khóc.
Tất cả như đã chấm dứt! Trận giặc có vẻ như đã kéo dài vô tận, trận giặc thay đổi hẳn con người nàng, đã cáo chung. Bây giờ nàng có thể điềm nhiên nhìn về dĩ vãng, nhìn về cô Scarlett ngày xưa với đôi giày bằng da Maroc, với những lọn tóc óng ả và tự hỏi đã có lần mình như vậy sao? Scarlett O’Hara, hoa khôi của hạt Clayton, dưới tay có hàng trăm kẻ hắc nô để sai bảo, tài sản ở Tara như bức tường đồng ở sau lưng và cha mẹ lúc nào cũng cưng chìu. Cô Scarlett lúc nào cũng lơ đãng, bất cẩn và chưa bao giờ bị làm trái ý, trừ Asley.
Tại một nơi nào đó, trên con đường dài, quanh co xuyên qua bốn năm tối ám vừa qua, người con gái mang vũ hài đã biến mất, nhường chỗ cho một thiếu phụ mắt xanh biếc, đang ngồi đếm từng xu và bên mình lúc nào cũng có những công việc nặng nhọc chờ đợi. Một thiếu phụ chẳng còn giữa lại được gì trong sự sụp đổ vừa qua, ngoại trừ mảnh đất đỏ vững bền, nơi nàng đang sống.
Lúc nãy, khi đứng ở tiền sảnh nghe tiếng khóc của chị chồng và mấy đứa em, đầu óc nàng chỉ bận rộn sắp đặt mọi việc cho những ngày sắp tới.
“Mình sẽ trồng thêm bông, thêm nhiều, thật nhiều nữa. Ngày mai sẽ cho Pork đi Macon mua thêm giống. Từ đây, quân Yankee không còn đốt bông vải của mình và quân mình không còn truy thâu nữa. Sung sướng quá! Mùa thu tới mình sẽ có cả núi bông vải’.
Scarlett vào phòng việc, không đếm xỉa tới mấy cô gái đang khóc than bên trường kỷ. Nàng quay vào bàn viết và cầm cây bút lông lên tính toán tiền mua hột giống làm sao cho vừa với số tiền còn lại.
“Chiến tranh đã chấm dứt”, Scarlett bỗng đặt viết xuống bàn. “Chiến tranh chấm dứt và Asley… nếu Asley còn sống thì bây giờ đang trên đường trở về. Nàng băn khoăn chẳng biết Melanie có nghĩ vậy không mà cứ ngồi khóc lóc cho cái chánh nghĩa vong yểu kia hoài.
“Thế nào mình cũng nhận được thơ chàng… mà không, bây giờ làm gì có thơ. Nhưng sớm muộn gì cũng… ồ, thế nào chàng cũng có cách báo tin cho mình hay”.
Nhưng tuần này qua tuần khác, chẳng có tin tức gì của Asley. Sở bưu điện miền Nam chỉ làm việc cầm chừng và trong những vùng quê hẻo lánh thì chẳng còn một bưu trạm nào cả.. Thỉnh thoảng có người từ Atlânt trở về, ghé cho hay bà cô Pitty khẩn khoản yêu cầu nàng và Melanie trở về ở với cô. Nhưng tin tức về Asley thì vẫn bặt tăm.
Những ngày tháng sau cuộc đầu hàng, Suellen và Scarlett bỗng nảy sinh một ác cảm ngầm. Suellen nóng lòng muốn viếng thăm bạn bè trong hạt sau nhiều năm sống cô đơn và thiếu vắng những dịp họp vui tươi. Nhưng Scarlett thì thật tàn nhẫn, nàng nói thẳng:
- Con ngựa chỉ được sử dụng trong việc nó vào rừng chở củi về, phải kéo cầy và Pork còn phải dùng nó để đi kiếm đồ ăn. Chủ nhật phải cho nó nghỉ ngơi. Muốn thăm ai thì cứ đi bộ.
Nhưng Scarlett chỉ nói một nửa sự thật, nàng dùng con ngựa để đi thăm viếng nhiều nơi sau ngày quy hàng. Và khi gặp lại bạn bè và các đồn điền quen cũ, nàng lại thấy tinh thần xuống dốc hơn.
Nhà Sally thường bạo dạn đi xa, đồ điền Fontaine có vẻ dễ thở nhất so với những tình cảnh bi thảm của những đồn điền lân cận. Lão bác sĩ Fontaine đã bình phục cánh tay sau một thời gian, Alex và Tony bắt đầu tập cầm cày, cầm cuốc. Scarlett vừa tới, hai anh em nghiêng người qua rào bắt tay nàng và chế nhạo cái xe bò cũ kĩ với nụ cười chua xót như chính mình bị chế nhạo. Scarlett hỏi mua một ít giống cải và cả ba bắt đầu quay ra bàn tán về chuyện đồng áng. Nhà Fontaine còn mười hai con gà, hai con bò cái, năm con heo và một con la mang về hôm xuất ngũ. Một con heo lăn ra chết, hai anh em đang lo ngại mấy con còn lại có thể bị chết lây. Nghe những lời bàn về heo từ những cậu thanh niên phong lưu, bảnh bao ngày trước chỉ đắn đo với chuyện làm sao thắt cà vạt cho đúng mốt. Scarlett bật cười chua xót, cũng không kém cái cười chua xót của hai anh em nhà Fontaine trước đó.
Đồn điền Mimosa đón tiếp nàng thật nồng hậu, họ nhất định cho không hột giống chứ không chịu bán. Họ giận dỗi khi nàng đặt một tờ giấy xanh lên bàn. Họ quyết liệt từ chối. Scarlett cầm gói hột bắp và bí mật dúi tiền vào tay Sally. Sally bây giờ thật khác với cô gái tám tháng trước, khi nàng gặp lúc vừa về tới Tara. Lúc đó cô ta trông xanh xao và buồn thảm nhưng vẫn còn phảng phất đôi chút hăng hái. Bây giờ cô ta hoàn toàn trống rỗng… Cuộc đầu hàng của quân đội liên bang làm như đã vùi lấp hy vọng cuối cùng của người con gái đó. Cầm tờ giấy bạc, Sally thì thầm:
- Scarlett, chúng ta làm như vậy có ích lợi gì? Gây chiến làm chi. Ôi, tội nghiệp Joe, tội nghiệp con tôi!
- Tôi cũng không biết tại sao lại phải đánh nhau và cũng không cần tìm hiểu. Không bao giờ tôi quan tâm tới chiến tranh. Chiến tranh là chuyện riêng của đàn ông. Tôi chỉ nghĩ tới chuyện duy nhất là làm sao được mùa bông vải. Chị cầm lấy tiền sắm cho bé Joe cái áo, không ai biết đâu, tôi thấy thằng bé thiếu áo. Tôi không muốn lợi dụng lòng tốt của Alex và Tony.
Anh em Fontaine đưa Scarlett ra xe và đỡ nàng lên, dẫu quần áo rách rưới, họ vẫn không quên lịch sự, vẫn vui vẻ đúng với cái vô tư lự của dòng họ Fontaine. Rời Mimosa, Scarlett bất giác rùng mình khi nhớ lại tình trạng bần cùng của gia đình họ, dẫu chính nàng cũng đã quá mệt mỏi vì cái nghèo đói của gia đình mình rồi. Sung sướng làm sao khi con người không còn phải lo kiếm ăn từng bữa một nữa.
Đến Pine Bloom, Scarlett gặp là Cade Catvert. Lúc bước lên những bậc thềm của ngôi nhà cổ kính, nơi nàng đã từng dự nhiều đêm khiêu vũ trong những ngày hạnh phúc xa xưa, Scarlett nhìn đăm đăm vào khuôn mặt như sắp chết của Cade đang ho khúc khắc, nhưng vừa nhìn thấy Scarlett, mắt anh sáng hẳn lên: “Chỉ là biến chứng của cảm lạnh thôi”. Cade vừa nói vừa gượng dậy để chào nàng. Anh cho biết thêm đó là vì cứ thường phải nằm ngủ dưới mưa nhưng sắp khỏi rồi và anh sẽ tiếp tục làm việc với người nhà.
Nghe tiếng khách, Cathreen Calvert bước vào. Bắt gặp ánh mắt của cô, Scarlett hiểu ngay tình hình nhà họ và tim nàng se lại. Cade chưa biết gì nhưng Cathleen đã biết rõ tình trạng. Pine Bloom trông tiêu điều vì cỏ dại và thông con đã bắt đầu bén rễ khắp đồng, còn gian nhà thì xiêu vẹo, đồ đạc bừa bãi. Người Cathleen hốc hác, xanh xao.
Hai anh em cùng bà mẹ kế người Yankee, sống dưới nhà lặng lẽ dị thường. Scarlett vốn ghét cay ghét đắng Hilton cùng tên quản gia Jonas Wikerson của gia đình nàng, bây giờ nàng lại càng ghét hắn nhiều hơn khi hắn ra chào hỏi nàng với tư cách một kẻ ngang hàng.
Vừa liếc nhìn Cathleen, bà Calvert vừa nói:
- Ông Hilton thật tử tế khi đã không bỏ chúng tôi trong hoàn cảnh khó khăn này. chắc cháu có nghe Hilton đã hai lần cứu thoát chúng tôi khỏi tay Sherman? Tôi không biết phải làm sao nếu không có Hilton, trong khi nhà tôi đã hết tiền và Cade…
Cade đỏ bừng mặt và Cathleen sụp mắt. Scarlett biết hai anh em họ rất khổ tâm khi phải chịu ơn tên quản gia người Yankee. Bà Calvert gần như muốn khóc, bà biết mình lại vừa lầm lỗi. Dù đã sống ở Georgia luôn hai mươi năm, bà vẫn không làm sao khéo léo hơn vì chẳng bao giờ bà hiểu nổi tâm ý của người miền Nam. Bà không biết phải nói chuyện với mấy đứa con ghẻ như thế nào trong khi chúng vẫn luôn luôn lễ phép với bà. Bà tự hứa là sẽ mang mấy đứa con riêng về miền Bắc, rời bỏ những người ngoại xứ khó hiểu và ương ngạnh ở đây.
Sau hai cuộc viếng thăm đó, Scarlett không còn muốn đến nhà Talerton nữa. Bây giờ bốn cậu con trai trong gia đình đã chết, ngôi biệt thự đã cháy rụi nên cả gia đình phải chen chúc dưới mái nhà của viên quản gia. Scarlett không muốn nhưng Suellen và Careen cứ nài nỉ luôn miệng còn Melanie bảo đi qua hỏi thăm ông Talerton vừa xuất ngũ. Thế là một sáng chủ nhật, cả bốn cô cùng lên đường
Lúc cho ngựa chạy đến phía khu nhà đổ nát, họ thấy Beatrice Tarleton mặc bộ đồ kỵ mã cũ rách, tay cầm roi ngựa, ngồi vắt vẻo trên bờ rào của chuồng ngựa ngày xưa. Sau lưng là anh chàng da đen nhỏ người, chân vòng kiềng. Hắn là người huấn luỵên ngựa cho bà. Cả hai đều đang nhìn vào khoảng không, cau có. Cái chuồng ngựa vĩ đại ngày trước bây giờ chỉ còn lại vỏn vẹn có một con la do ông Tarleton cưỡi về sau cuộc đầu hàng. Vừa leo xuống hàng rào, bà Tarleton nói ngay:
- Bác chẳng biết làm gì cả, mấy cục cưng đó đã bỏ bác rồi.
Nếu là người lạ thì chắc khi nghe câu nói đó sẽ cho rằng bà thương tiếc bốn đứa con trai tử trận, nhưng mấy cô gái ở Tara hiểu rõ bà muốn nói về bầy ngựa yêu quý đã mất đi.
- Mấy con ngựa quý đều chết hết! Tội nghiệp con Nelie! Phải chi còn lại một mình con Nelie cũng được. Các cháu coi, chỉ còn một con la ôn dịch đó thôi! Đúng là nhục nhã cho bầy ngựa nòi đành để một con la không ra gì chiếm chỗ. La là loài thú lai căng, phản thiên nhiên. Đáng lý phải cấm nuôi chúng.
Jim Tarleton từ trong nhà người quản gia bước ra hôn mấy cô gái. Thật khó mà nhận ra ông qua bộ râu xồm xoàm. Theo sau ông là bốn cô gái quần áo bạc phếch và hơn chục con chó săn lông đen nâu sậm. Cái không khí gượng gạo của gia đình Tarleton làm Scarlett lạnh người hơn sự chua xót của gia đình Fontaine hay sự ghê rợn ở Pine Bloom.
Gia đình Tarleton khẩn khoản mời bọn Scarlett ở lại dùng bữa trưa. Họ bảo đã lâu chẳng có ai tới thăm và họ muốn nghe các cô cho biết một vài tin tức bên ngoài. Scarlett muốn từ chối vì sợ cái không khí ở đây làm nàng ngột thở, nhưng Melanie và hai cô em nhất định đòi ở lại lâu hơn. Bữa ăn trưa chỉ gồm vài miếng thịt lát và đậu khô.
Vừa ăn mọi người vừa vui vẻ cười đùa. Mấy chị em Tarleton kể lại những phương cách cùng quẫn mà họ đã áp dụng để tìm vải may áo, coi đó là mẩu chuyện thú vị nhất đời. Melanie cũng phụ hoạ kể lại chuyện cực nhọc ở Tara và nói nhiều đến nỗi Scarlett ngạc nhiên vì riêng nàng không làm sao mở miệng được. Gian phòng như rộng hẳn ra vì thiếu bốn anh em Tarleton, thiếu tiếng cười đùa, thiếu dáng điệu uể oải và thiếu mùi khói thuốc của họ.
Suốt bữa ăn, Careen thật ít nói nhưng sau bữa ăn cô bé chợt tới bên bà Tarleton thì thầm một câu gì đó. Bà Tarleton chợt biến sắc, nụ cười chưa tròn môi chợt dừng lại, bà quàng tay qua người Careen và cả hai cùng ra khỏi phòng. Scarlett nán lại một chút rồi bước theo. Nàng nhìn thấy hai người băng qua vườn ra nghĩa địa gia đình. À! Bây giờ thì nàng không thể nào quay trở lại. Careen đã nói gì mà bà Tarleton lại dắt nàng qua một các con trong khi phải khó nhọc lắm bà mới có thể gượng vui?
Trong khu nghĩa trang nằm dưới những tầng bách hương um tùm, nàng thấy hai tấm bia mộ cẩm thạch mới tinh… mới đến nỗi nước mưa chưa làm dính lớp bùn đỏ nào. Bà Tarleton hãnh diện:
- Mới mua tuần trước. Chính ông Tarleton đánh xe đi Macon lấy về.
Bia mộ! Chắc chắn phải tốn thật nhiều tiền. Bỗng nhiên Scarlett thấy không còn thương cảm với gia đình Tarleton như lúc nãy. Những kẻ đã dám vung phí tiền bạc để mua bia mộ trong lúc thực phẩm quý như vàng và khó kiếm ra, quả thật không đáng thương xót. Trên bia lại có nhiều hàng chữ! Càng khắc nhiều hàng chữ càng tốn tiền! Gia đình này điên hết rồi sao? Đã vậy họ còn phải tốn rất nhiều tiền để đem xác ba đứa con về. Riêng Boyd thì đã mất xác, không có tin tức gì về anh ta cả.
Giữa hai ngôi mộ của Brent và Stuart có một tấm bia mang dòng chữ:
“Dễ thương và linh hoạt khi còn sống. Không hề rời nhau trong lúc chết”
Tấm bia còn lại giữa mộ Boyd và Tom có ghi một câu gì bằng tiếng la tinh bắt đầu bằng chữ: “Dulce et…* làm Scarlett không hiểu gì cả. Nàng luôn tìm cách trốn những giờ học tiếng la tinh khi còn học ở Nữ học viện Feyetteville.
Dốc túi tiền để mua bia mộ! Tại sao lại ngớ ngẩn như thế? Scarlett xót xa như chính họ đã phung phí tiền bạc của mình.
Mắt Careen long lanh một cách kỳ dị, cô chỉ tấm bia đầu tiên:
- Cháu thấy tấm bia này dễ thương nhứt
Dĩ nhiên, cái gì liên quan đến ý trung nhân của nàng đều dễ thương cả.
- Phải, bác cũng nghĩ như vậy… hai đứa nó gần như tử trận liền một lúc. Stuart chết trước, Brent chụp lá cờ của anh nó vừa buông xuống theo.
Trên đường về ấp Tara, Scarlett thừ người nghĩ đến những nơi vừa ghé thăm. Nàng nhớ lại cảnh sắc huy hoàng của Clayton ngày xưa, lúc khách khứa còn tấp nập tại các biệt thự lớn, tiền bạc còn dồi dào, hắc nô còn đông nghẹt trong nhà và những cánh đồng bông vải nằm phơi mình rực rỡ. Scarlett chợt rùng mình khi nhìn những khu vườn xung quanh.
Trong năm tới là đồng ruộng sẽ biến thành rừng thông, không còn hắc nô, đành chịu bó tay. Không ai có thể quán xuyến một đồn điền lớn mà không nhờ có bàn tay của hắc nô. Những cánh đồng sẽ biến thành rừng. Không ai còn có thể trồng nhiều bông được nữa và mình sẽ làm gì đây? Nông gia sẽ ra sao? Dân thành phố còn có cách xoay sở. Nhưng dân trồng trọt như mình phải trở về một trăm năm trước, cái thời những kẻ khẩn hoang chỉ có một căn chòi nho nhỏ và vài sào đất để canh tác với hai bàn tay trắng.
Không, Tara không thể nào như vậy được. Không bao giờ, dẫu mình phải tự tay cầm cày. Tất cả vùng này hoặc tiểu bang này có thể biến thành rừng, mặc họ, nhưng Tara thì không. Mình đâu có phí tiền cho những tấm bia mộ hoặc bỏ thì giờ để than khóc thảm thương cảnh do chiến tranh gây ra.. Mình sẽ tìm ra lối thoát. Mình sẽ tìm được lối thoát nếu vẫn còn có đàn ông. Mất bọn hắc nô cũng không đến nỗi nào, mất những người đàn ông, những thanh niên mới là đáng sợ.
Scarlett chợt nhớ tới bốn anh em nhà Tarleton, Fontaine, Raiford Calvert, anh em Munroe và những thanh niên ở Fayetteville, ở Jonesboro, những người nàng đã đọc thấy tên trong danh sách tổn thất. Phải chi còn sót lại một người nào đó, chính mình sẽ tìm thấy lối thoát ngay.
Bỗng một ý nghĩ hiện ra… nếu nàng muốn tái giá? Dĩ nhiên là không bao giờ nàng muốn tái giá. Một lần lấy chồng cũng đã quá ê chề. Hơn nữa, người đàn ông duy nhất nàng mong muốn là Asley thì cũng đã có vợ. “Nhưng cứ cho là mình muốn tái giá đi, thì mình sẽ lấy ai?” Scarlett bỗng hoảng sợ với chính ý tưởng của mình.
- Melly, rồi những thiếu nữ miền Nam sẽ ra sao?
- Em nói vậy nghĩa là gì?
- Có gì đâu. Chuyện gì sẽ tới với họ? Đâu còn ai sống sót để lấy họ. Tại sao vậy Melly, thanh niên đã chết hết cả, chẳng lẽ hàng ngàn người phải biến thành gái già hay sao?
- Và cũng sẽ không bao giờ có thêm trẻ con.
Melanie tiếp lời, đối với cô đó mới chính là chuyện quan trọng nhất.
Hiển nhiên, ý nghĩ của Scarlett không mới mẻ gì với Suellen, nhưng vừa nghe nói tới cô bật khóc. Từ sau lễ Giáng sinh tới nay, Suellen chẳng nhận được tin tức nào của Frank Kenedy. Cô không biết là tại đường bưu điện bị gián đoạn hay là Frank đã quên mình rồi. Hoặc có lẽ Frank đã chết trong những ngày sau cùng của cuộc chiến!
- Chúa ơi, mày đừng có khóc được không, Suellen?
- Chị không có quyền nói vậy vì chị đã có chồng, có con và ai cũng biết chị sẵn có nhiều người gắm ghé. Còn tôi thì sao đây? Tôi biết chị có ác ý với tôi, chị muốn trù cho tôi trở thành gái già.
- Câm ngay! Mày biết là tao ghét mấy người hễ động một chút là khóc sướt mướt. Mày biết rõ lão râu đỏ Frank có chết chóc gì đâu và chắc chắn lão ta sẽ quay lại hỏi cưới mày mà. Nhưng theo tao, thà chết già còn hơn lấy một người như lão ta.
Thế là Suellen nín bặt. Careen lơ đãng vuốt ve an ủi chị. Cô bé đang hồi tưởng chuyện ba năm trước, những lần cưỡi ngựa dạo chơi với Brent Tarleton. Mắt Careen như linh hoạt hẳn lên.
Melanie buồn bã:
- Phải! Miền Nam sẽ ra sao khi những thanh niên ưu tú của chúng ta không còn nữa. Chúng ta cần lòng can đảm, ý chí cương quyết và đầu óc của họ. Scarlett, mình phải dạy dỗ con mình cách nào để chúng thay thế những người dũng cảm đó.
Careen dịu dàng:
- Chẳng bao giờ còn có những con người như họ nữa. Không có ai có thể thay thế được họ.
Đường về tiếp tục trong im lặng.
Một ngày sau đó không lâu, Cathleen Calvert tới Tara lúc mặt trời sắp lặn. Nàng cưỡi một con la què quặt, cả ngựa lẫn chủ đều có vẻ bi thảm lạ lùng. Cathleen mặc một cái áo bằng vải thô dệt ở nhà, đội nón rộng vành với đoạn dây thừng làm quai. Nàng ngừng trước cửa nhưng không leo xuống. Scarlett và Melanie đang ngắm cảnh mặt trời lặn, vội bước xuống thềm chào hỏi. Cathleen gày guộc và xanh xao hơn lần Scarlett gặp ở nhà riêng. Cathleen nói:
- Cám ơn các chị, tôi không xuống đâu. Tôi chỉ tới báo tin tôi sắp lấy chồng.
- Cái gì?
- Lấy ai?
- Ồ, tuyệt quá Cathy?
- Chừng nào cưới?
- Ngày mai!
Cathleen trả lời thật bình tĩnh nhưng giọng nàng ẩn chứa một cái gì đó khiến Scarlett và Melanie không cười được nữa.
- Tôi tới cho các chị hay là ngày mai tôi lấy chồng, hôn lễ sẽ cử hành tại Jonesboro… và tôi cũng không mời người nào đi dự.
Hai người im lặng, bối rối nhìn Cathleen, bỗng Melanie hỏi:
- Một người quen phải không em?
Cathleen trả lời cộc lốc:
- Quen, ông Hilton
- Hilton?
- Phải, Hilton, người quản gia của chúng ta.
Scarlett nghẹn ngào, đột nhiên Cathleen nhìn chòng chọc Melanie, giọng nói gần như hung tợn:
- Nếu chị khóc, Melly, tôi không chịu đựng thêm nổi nữa đâu. Tôi sẽ chết ngay tại đây.
Melanie không nói nhưng đưa tay mân mê đôi dép của Cathleen trên bàn đạp
- Đừng đụng vào tôi. Tôi cũng không chịu được.
Melanie bỏ tay xuống nhưng vẫn không nhìn lên
- Thôi được, tôi phải đi ngay. Tôi tới đây chỉ cho các chị hay tin thôi.
Scarlett cố tìm một lời để phá tan sự im lặng bao trùm:
- Còn Cade thế nào?
- Ảnh đang chết từ từ. Tôi sẽ cố tìm cho ảnh một cái chết thoải mái và an nhàn hơn, khỏi phải lo nghĩ tới tương lai của tôi. Ngày mai, bà mẹ kế của tôi sẽ dẫn mấy đứa con đi Bắc Mỹ. Thôi, tôi về đây.
Nhìn ánh mắt quả quyết nhưng vô hồn của Cathleen, mắt Melanie ướt sũng. Nàng thông cảm tình cảnh của Cathleen. Trong khi đó, Cathleen cố gượng cười, cái cười mếu máo của một đứa bé cố dằn cho khỏi khóc. Riêng Scarlett thì vẫn chưa hết ngạc nhiên vì cái tin Cathleen Calvert sắp lấy một tên quản gia… Cathleen, con gái của một chủ đồn điền giàu có, Cathleen là thiếu nữ có nhiều người si mê nhứt trong hạt Clayton, chỉ đứng sau Scarlett!
Cathleen cúi xuống và Melanie kiễng chân lên. Họ hôn nhau. Rồi người con gái sắp lấy chồng trong tủi nhục giật cương thật mạnh, con la già nua cất bước.
Melanie nhìn theo, nước mắt lăn dài trên má. Scarlett cũng thẫn thờ nhìn theo hình bóng người bạn xa dần.
- Melly, nó có điên không? Chị biết làm sao Cathleen có thể yêu tên quản gia của nó được.
- Yêu? Ồ, Scarlett, đừng nói đến tiếng ghê rợn đó. Tội nghiệp Cathleen, tội nghiệp cho Cade!
Dĩ nhiên không ai có thể sung sướng khi làm vợ một gã da trắng ti tiện như thế. Nhưng một cô gái đơn độc làm sao có thể quán xuyến cả một đồn điền to lớn. Cathleen cần phải lấy chồng để có người gánh vác thay nàng.
- Melly đúng như tôi nói, bây giờ các cô gái không còn tự ý lựa chọn chồng nữa. Họ phải lấy đại bất cứ người nào.
- Ồ, họ đâu cần hấp tấp như vậy! Làm gái già có gì xấu đâu. Cô Pitty thì sao. Ôi, thà chị nhìn Cathleen chết còn ít đau lòng hơn. Chắc chắn Cade cũng nghĩ như chị. Dòng họ Calvert đã đổ nát rồi. Em tưởng tượng những… những đứa con của Cathy sẽ ra sao? Này, Scarlett, em cho Pork thắng ngựa đuổi gấp theo Cathy bảo nó về sống với mình.
- Chúa ơi!
Scarlett kêu lên, nàng giận cái lối mời đón kẻ khác vào Tara của Melanie. Scarlett không bao giờ dám nghĩ đến chuyện phải nuôi thêm một miệng ăn nào nữa. Nàng muốn nói thẳng ra nhưng trên mặt Melanie có cái gì đó khiến nàng phải dịu giọng:
- Cathy không chịu đâu. Melly. Chị biết nó rất tự ái, nó sẽ nghĩ là chúng ta thi ân cho nó
- Em nói đúng, đúng lắm.
Melanie lẩm bẩm như người ngây dại, mắt vẫn không rời đám bụi xa dần trên con đường đỏ.
Scarlett nghĩ: “Chị đã sống với tôi nhiều tháng rồi, chị không hề nghĩ tới chuyện đang sống nhờ người khác. Chắc chị không bao giờ nghĩ thế! Chị không phải là hạng người bị chiến tranh thay đổi tâm tánh. Chị cứ làm như mình giàu có và dồi dào lương thực lắm. Chắc rồi tôi không khỏi phải gánh vác chị suốt đời. Nhưng còn Cathleen thì không”.

Chương 30

Trong suốt mùa hè nóng bức tiếp sau hoà bình, Tara bỗng nhiên không còn cô độc nữa. Trong nhiều tháng, một làn sóng những người đàn ông râu ria xồm xoàm, rách rưới và đói khát nặng nề leo lên đồi đất đỏ. Họ đến Tara để nghỉ những đôi chân mệt mỏi. Họ ngồi xuống những bậc thềm có bóng mát, xin ăn và và xin trọ đêm. Họ là những người lính Liên bang trên đường về nhà. Tầu hoả đưa từ Caroline Bắc đến Atlanta những tàn dư của quân đội Johnstone và từ đó những người lính bắt đầu cuộc hành hương chậm chạp. Khi lớp người của Johnstone đi qua, những cựu chiến binh kiệt sức của quân đội Virginie tới rồi đến những binh sĩ của mặt trận phía Tây. Tất cả họ đều tiến về phía nam để tìm ngôi nhà của mình, có thể không còn nữa và những gia đình có thể đã chết hoặc lưu lạc đến những nơi khác rồi. Phần lớn đều đi bộ. Một số may mắn hơn cưỡi ngựa hoặc lừa giơ xương mà người ta đã cho phép họ giữ lại vào thời kỳ đầu hàng. Những con vật sầu thảm mà những kẻ phàm tục không hiểu biết gì cũng nói được là chúng không bao giờ đến được miền Floride xa xôi hoặc miền nam Géorgie.
Trở về nhà. Trở về nhà. Những người lính chỉ có ý nghĩ ấy trong đầu. Một số buồn thảm và lặng lẽ, một số vui vẻ và cười những đau đớn phải chịu đựng; nhưng ý nghĩ là tất cả điều đó đã chấm dứt và họ được trở về nhà là vấn đề độc nhất cho phép họ còn có thể đi tiếp trên đường. Chỉ có một số ít ỏi tỏ vẻ ân hận. Họ để lại điều đó cho vợ họ hoặc cho bố mẹ già. Họ đã chiến đấu dũng cảm, họ đã bị lép vế và nguyện vọng độc nhất của họ là được yên ổn cầm cày dưới lá cờ mà họ đã chiến đấu.
Trở về nhà! Trở về nhà. Họ không còn đề tài nói chuyện nào khác. Họ không nói đến những cuộc chiến đấu mà họ đã trải qua, không nói đến những vết thương, không nói đến việc bị bắt, không nói đến tương lai. Sau này họ mới khơi lên những trận chiến và kể cho con cháu họ nghe những đòn đánh hay mà họ đã giáng cho quân thù, những quả đấm, những trận xung phong, cơn đói, vết thương; nhưng bây giờ thì không. Một số mất một tay, cụt một chân hay mù một mắt. Nhiều người bị vết thương làm đau đớn khi trời mưa, nhưng tất cả những nỗi thống khổ đó đều không đáng kể vào lúc này.
Trẻ và già, hay nói hoặc ít nói, điền chủ giàu có hay nông dân nghèo, tất cả đều có rận và bệnh kiết lỵ. Người lính Liên bang đã quá quen với dòi bọ nên họ không nghĩ đến nữa và gãi sồn sột ngay trước mặt phụ nữ. Còn về bệnh kiết lỵ, “bệnh tháo máu” như các bà gọi một cách tế nhị… không chừa một ai, từ anh binh nhì đến ông tướng. Bốn năm trời thiếu ăn, bốn năm trời được nuôi dưỡng bằng những thứ thô, quá xanh hoặc ủng một nửa, và tất cả những người lính dừng lại ở Tara đều hoặc vừa mới dứt cơn hoặc đang trong cơn.
“Họ không có bộ ruột tốt, trong quân đội Liên bang”, bà Má nhận xét và mặt đẫm mồ hôi, bà đang cúi mình trên bếp lò, chuẩn bị một thứ thuốc nước đắng gồm rễ cây dâu, một thứ thuốc của bà Ellen để chống bệnh kiết lỵ
“Đối với tôi, không phải quân Yankees đã thắng các ông chúng ta mà là thứ ở trong bụng. Các ông không đánh nhau được khi nào bụng các ông biến thành nước”.
Đối với tất cả mọi người, bà Má đều cho uống thứ thuốc đắng của bà, không cần hỏi bệnh trạng ra sao…
Bà Má cũng không dàn xếp vấn đề “cứ trú”. Không một người lính nào đầy rận được bước vào Tara. Bà dắt mọi người đến đằng sau một bụi rậm, bắt họ cởi quần áo ra, cho họ một chậu nước, một miếng xà phòng bằng bột tạt để họ kỳ cọ và đưa cho họ một cái mền lông hoặc một cái chăn để tạm che thân khi đợi bà cho quần áo của họ vào nồi luộc. Mặc cho các thiếu phụ trong nhà bảo bà làm thế là “xỉ nhục người lính”, bà Má phản kháng lại là bản thân các cô sẽ bị nhục nhã hơn nếu phát hiện trên người có một con rận.
Hàng ngày, mỗi khi có đợt lính mới đến, bà Má rất bực mình vì họ được phép vào trong các phòng ngủ. Bà chỉ sợ có một con rận xổng ra nhà. Không bàn cãi, Scarlett biến phòng khách lớn thành phòng ngủ trải thảm đỏ. Bà Má kêu trời và tuyên bố là để những người lính nằm ngủ trên tấm thảm của bà Ellen là một vấn đề phạm thánh nhưng Scarlett không chịu. Cần phải để cho những người đàn ông ngủ được tương đối. Thế rồi, mấy tháng sau khi đầu hàng, tấm thảm nhung dầy và mịn bắt đầu có dấu hiệu rã rời ở những chỗ mà người vô ý thức đã chùi gót chân và giầy bốt có đinh thúc ngựa của họ vào. Và cuối cùng, người ta trông thấy chỉ còn trơ những dây xù xì.
Cứ mỗi người lính tới, Scarlett và Mélanie lại hỏi thăm tin tức về Ashley, còn Suellen, cô tỏ vẻ bẽn lẽn hỏi về số phận của Kennedy. Nhưng không một người lính nào nghe họ nói vả lại mọi người có vẻ không muốn nói đến những người vắng mặt. Còn được sống đã là hạnh phúc lắm rồi và không ai muốn nghĩ đến hàng nghìn chiến sĩ của họ đã bị chôn trong những nấm mộ chung.
Cứ mỗi người lính đi qua, cả nhà lại xúm lại tìm mọi cách để động viên Mélanie. Tất nhiên Ashley không bị chết trong tù, vì trường hợp ấy người ta nhất định sẽ nhận được một bức thư của ông cố đạo Yankees nào đó. Chàng sắp về, nhưng vì nơi chàng bị giam quá xa Tara. Nếu có đường sắt cũng đã phải mất nhiều ngày, và nếu Ashley phải đi bộ như những người lính này… Tại sao chàng không viết thư? Thì ai còn lạ gì tình hình bưu cục bây giờ hoạt động ra sao… Nhưng giả sử… giả sử chàng chết trên dọc đường trở về? Mélanie ạ, chắc chắn chúng ta sẽ được một người phụ nữ Yankees báo tin… Phụ nữ Yankees… thì cũng phải có những người tốt chứ. Chúa tạo ra một quốc gia không thể không có trong đó những tâm hồn nhân đức. Scarlett, chị còn nhớ chứ, chúng ta đã gặp một phụ nữ Yankees rất tốt ở Saratoga lần trước… Chị Scarlett kể cho em nghe đi.
“Được, tôi xin kể, Scarlett nói. Chị ta hỏi tôi chúng ta có bao nhiêu con chó săn để chạy theo những người nô lệ của chúng ta? Tôi đồng ý với Mélanie. Đàn ông cũng như đàn bà Yankees, chẳng có ai tốt cả. Nhưng đừng khóc nữa Mélanie. Ashley sắp trở về. Có thể là tại đường xa xôi quá… Có thể là tại chàng không có giầy bốt”.
Nghĩ đến Ashley có thể phải đi chân không, Scarlett cũng suýt bật khóc. Những người lính khác cứ việc rách rưới, cứ việc buộc chân trong một cái túi nhưng Ashley thì không. Chàng sẽ trở về trên một con ngựa, mặc những bộ quần áo đẹp, giầy bốt bóng loáng và trên mũ có cắm một cái lông. Đối với Scarlett, nghĩ đến Ashley cũng trong tình trạng như những người lính khốn khó kia là một sự đồi bại lớn.
Một buổi trưa tháng sáu, trong khi mọi người ở Tara cùng nhau quây quần dưới hang hiên và chăm chú nhìn Pork bổ quả dưa hấu đầu tiên, người ta nghe thấy có tiếng vó ngựa bước trên lối đi phủ cát sỏi. Prissy thong thả đi ra mở cửa hang rào để mặc cả nhà thảo luận xem có nên giấu quả dưa đi không nếu khách đến là một người lính.
Mélanie và Carreen rụt rè tuyên bố là người lính nên có phần nhưng Scarlett và Suellen và bá Má ủng hộ và bảo Pork đem cất đi.
- Các em ạ, đừng ngốc thế. Đối với chúng ta vẫn còn chưa đủ huống chi nếu là hai hoặc ba người lính ốm đói thì mỗi người chúng ta sẽ chẳng được một miếng, Scarlett nói.
Trong lúc Pork tay cầm quả dưa chưa biết theo bên nào thì đã nghe thấy tiếng Prissy hô tướng lên:
- Trời ơi, thưa cô Scarlett, cô Mélanie, mời các cô ra đây nhanh lên.
- Gì thế, Scarlett thốt lên và đứng bật dậy, chạy qua hành lang, theo sau là Mélanie và cả nhà. “Hay Ashley chăng?”, Mélanie nghĩ thầm.
- Bác Peter, bác Peter nhà bà Pitty đấy.
Tất cả đều lao ra ngoài hiên và trông thấy lão già chuyên chế tóc hoa râm bước xuống từ một con ngựa tí hon đuôi chuột có thắng một mẩu chăn lông. Trên bộ mặt rộng và đen của lão, phẩm cách thường có của lão và niềm vui gặp những người bạn cũ đấu tranh kịch liệt đến nỗi vừa cau lông mày, vừa nhăn trán, lão mở cái mồm đầy răng như một con chó già sung sướng.
Tất cả mọi người đi xuống thềm đến trước mặt lão, bắt tay lão và hỏi dồn dập nhưng rồi tiếng nói của Mélanie cũng át được tiếng ồn ào:
- Cô tôi không ốm chứ chú Peter?
- Không ạ. Bà vẫn khoẻ, cảm ơn Chúa. Peter đáp và đưa con mắt nghiêm nghị nhìn Mélanie rồi nhìn Scarlett, làm cho hai chị em như cảm thấy có lỗi mà không hiểu tại sao. Bà Pitty vẫn khoẻ nhưng không có các cô, bà cứ tự gặm nhấm móng tay suốt ngày và các cô có biết tại sao không?
- Nhưng chú Peter…
- Các cô không cần phải tạ lỗi đâu, bà Pitty đã viết thư bảo các cô trở về rồi cơ mà. Tôi trông thấy bà viết lá thư và tôi trông thấy bà khóc khi các cô trả lời là vì bận nhiều việc quá trong cái trại cổ này nên không thể về được.
- Nhưng chú Peter…
- Làm sao mà các cô có thể để bà Pitty ở một mình và sợ hãi như vậy? Các cô cũng biết như tôi là bà Pitty chưa bao giờ phải ở một mình và chỉ còn biết có run lẩy bẩy kể từ khi ở Macon về. Bà bảo tôi nói thẳng vào mặt các cô là bà không hiểu tại sao các cô lại bỏ rơi bà như vậy khi bà cần đến các cô.
- Thôi im đi, bà Má nói với giọng chua chát vì bà rất bực mình khi nghe thấy gọi Tara là “cái trại cổ”. Lũ mọi đen này ngu dốt vì ở ngoài tỉnh nên không phân biệt được trại và đồn điền. Vậy cho là chúng tôi ở đây không cần đến cô Scarlett và cô Mélanie sao? Cần quá đi chứ. Thế tại sao bà Pitty lại không vời ông em về giúp? Vậy là không cần đến ông ấy sao?
Chú Peter có vẻ khó chịu trả lời:
- Từ nhiều năm nay hai chị em bà ấy có quan hệ gì với nhau đâu, và bây giờ thì cả hai đều già quá rồi và bắt đầu lại sao được nữa. Chú quay lại phía hai thiếu phụ nói tiếp: các cô phải thấy xấu hổ đã bỏ một mình bà với một nửa số bạn bè đã chết, nửa kia ở Macon và Atlanta thì đầy những lính Yankees và những nô lệ đã giải phóng.
Hai chị em nghe lời trách móc của lão già chuyên chế mà bà cô đã gửi tới để thuyết phục hai cô. Các cô phá lên cười và phải bám vào nhau để giữ thăng bằng. Cũng đúng lúc ấy, Pork, Dilcey và bá Má cũng cười rộ lên thấy người ta chê bai một cách lố bịch Tara thân yêu của họ. Suellen và Carreen phì cười, ông Gérald cũng phác một nụ cười mơ hồ. Tất cả mọi người gập mình lại trừ có Peter đứng đung đưa trên hai chân và cơn bực mình mỗi lúc một tăng.
- Này anh mọi của cô tôi ơi, bà Má nhăn mặt lại hỏi, có phải vì anh quá già nên mới không còn bảo vệ được bà chủ nữa phải không?
Peter bực mình trả lời:
- Tôi, quá già? Không, tôi còn có thể bảo vệ bà chủ tôi như tôi vẫn làm. Tôi đã bảo vệ bà trong khi tản cư đến Macon. Tôi còn bảo vệ bà cả khi có quân Yankees tới Macon làm bà sợ quá cứ trợn tròn mắt lên. Và chính tôi đã tìm được chú ngựa này để đưa bà về Atlanta cùng với bộ đồ bạc của ông thân sinh ra bà. Vừa hả cơn giận, Peter thận trọng tìm cách tỏ ra biết điều hơn. Thế rồi tôi không nói đến bao giờ nữa mà có vẻ như thế.
- Có vẻ thế nào?
- Phải, tôi nói thế để mọi người thấy là bà Pitty chỉ có một mình. Người ta thường nói đến những điều chẳng hay ho gì đối với những cô gái già chưa chồng ở một mình, Peter nói tiếp và chú làm cho những người nghe không nghi ngờ gì đối với chú, bà Pitty vẫn chỉ là cô gái mười sáu tuổi mập mạp và ngoan ngoãn cần phải bảo vệ chống lại những lời nói xấu. Không, tôi không để cho bà Pitty có bất kỳ ai đến ở cùng…
Scarlett và Mélanie không thể chịu được nữa và ngồi xuống bậc thềm. Sau cùng, Mélanie chùi nước mắt và nghiêm chỉnh nói:
- Tội nghiệp chú Peter. Tôi lấy làm tiếc là đã cười chú. Chú tha lỗi cho tôi. Trong lúc này, hai chị em tôi chưa thể quay về Atlanta được. Có thể là đến tháng chín sau vụ hái bông tôi sẽ về. Thế có phải là bà Pitty chỉ phái chú đến đây có một việc là đưa chúng tôi về trên cái bộ xương này không?
Câu hỏi đó làm Peter quay phắt lại, mồm há hốc, ân hận và bối rối lộ rõ trên nét mặt nhăn nheo.
- Cô Mélanie, có lẽ là tôi già thật rồi. Tôi quên khuấy mất là bà đã phái tôi đến đây và điều quan trọng nhất là có một bức thư cho cô. Bà Pitty không muốn giao nó cho bưu điện cũng không muốn giao nó cho bất kỳ ai khác ngoài tôi và…
- Một bức thư cho tôi? Ai gửi?
- Thưa cô, là thế này… bà bảo tôi: �Chú Peter, chú phải rất thận trọng giao nó cho Mélanie…, và tôi nói…
Mélanie đứng phắt lên và đưa bàn tay áp vào ngực:
- Ashley! Ashley! Chàng chết rồi sao?
- Không, không, thưa cô. Peter kêu lên và lục túi cái áo rách. Ashley còn sống. Bức thư kia là của chàng. Chàng về. Chàng… Trời ơi. Giữ lấy cô kìa… Bà Má… Ðể tôi…
- Ðừng có động vào cô ấy, thằng già ngu ngốc kia. Bà Má quát lên và đỡ lấy Mélanie ngã ngất trong tay. Ðồ khỉ già như thế mà còn thiếu thận trọng. Thôi được rồi. Pork khiêng chân cô còn Carreen nâng đầu, đem đặt cô lên cái ghế bành dài trong phòng khách.
Chỉ trừ Scarlett, mọi người đều vồn vã xung quanh Mélanie. Người ta chen nhau, kêu la, lao vào nhà để lấy nước và lấy gối và một lát sau chỉ còn lại mình Scarlett và chú Peter. Ðứng yên tại chỗ, Scarlett trừng trừng nhìn cái thư mà chú Peter đang giơ ra. Chú Peter thì mất hết vẻ chững chạc và mặt chú trông như một đứa trẻ vừa bị mắng.
Mặc dù trong lòng vang lên một giọng nói không ngừng: “Chàng chưa chết, chàng sắp về”, Scarlett không có cảm giác vui sướng, cô cảm thấy rã rời, tê liệt. Cô thấy hình như chú Peter nói trong cõi xa xăm.
- Ông Willie Bur ở Macon, người có họ với cô đã mang thư này về cho bà Pitty. Ông Willie cùng ở trong một trại tù với ông Ashley. Ông Willie có một con ngựa và ông sắp đến đây, còn ông Ashley chỉ có đôi chân.
Scarlett giật lấy bức thư trong tay Peter. Nó được gửi cho Mélanie, do bà Pitty viết nhưng Scarlett bóc lá thư không chút lưỡng lự. Cô xé phong bì và trong phong bì chỉ có một mẩu giấy gập bốn, hoàn toàn cáu bẩn, nhàu nát và rách các góc cạnh. Tay run run, Scarlett mở bức thư ra và đọc dòng chữ do chính tay Ashley viết: “Em yêu, anh đang trở về với em!” Những giọt nước mắt tuôn rơi lã chã, cô không thể đọc tiếp được lá thư. Tim cô như giãn ra, cô tưởng không có niềm hạnh phúc nào lớn lao hơn. ép chặt lá thư vào người, cô phóng lên các bậc thềm, vượt qua hành lang, vào phòng khách trong đó mọi người đang tíu tít xung quanh Mélanie rồi bước vào phòng làm việc nhỏ của bà Ellen. Cô khoá cửa lại và vừa cười vừa khóc, cô hôn lá thư. Cô gieo mình nằm sấp xuống chiếc ghế bành dài.
“Em yêu, cô thì thầm, anh đang trở về với em!”
Trừ phi Ashley mọc cánh, chàng phải mất hàng tuần, có khi hàng tháng để làm một cuộc hành trình từ Illinois về đến bang Géogie nhưng ở Tara, mỗi khi có một người lính hiện ra trên đường, mọi trái tim đều đập như muốn vỡ lồng ngực. Bất cứ lúc nào Ashley cũng có thể xuất hiện. Và nếu không phải Ashley, người lính đang đi đến kia rất có thể có tin tức về chàng hoặc mang theo một bức thư của bà Pitty có liên quan đến chàng. Mỗi khi nghe có tiếng bước chân là tất cả mọi người trong nhà, da trắng cũng như da đen đều đổ xô ra hàng hiên. Trông thấy một bộ quân phục đủ khiến mọi người bỏ đống gỗ, bỏ đồng cỏ hoặc bông để ngóng chờ. Trong một tháng trời, công việc như dẫm chân tại chỗ. Không ai muốn vắng mặt lúc Ashley trở về. Scarlett cũng vậy, cô bắt mọi người phải hoàn thành nhiệm vụ nhưng bản thân cô lại rất chểnh mảng.
Nhưng mấy tuần lễ đã từ từ trôi qua mà không có tin tức gì về Ashley. Cuộc sống dần dần trở lại bình thường. Những trái tim nôn nóng chẳng đủ sức để chịu đựng một cuộc đợi chờ lâu như vậy. Một mối lo lắng lại nảy sinh trong lòng Scarlett. Cô sợ có vấn đề gì xảy ra với Ashley trên đường trở về. Rock Island ở rất xa và Ashley có thể bị yếu sức hoặc ốm lúc ra khỏi trại giam. Thế rồi chàng lại không có tiền và chàng lại phải đi qua một miền đất mà ở đó người ta thù ghét người Liên bang. Nếu biết chàng ở đâu, cô sẽ gửi tiền để chàng đi tầu về cho nhanh hơn và cô sẽ gửi đến chàng đến đồng xu cuối cùng, mặc cho cả nhà có bị chết đói.
“Em yêu, anh đang trở về với em!”
Trong lúc vui sướng đọc những dòng chữ đó, Scarlett tưởng như Ashley sắp trở về với mình. Lúc này, tinh thần cô đã bớt nóng sốt, cô nhận thấy rất rõ là chàng sẽ trở về với Mélanie, vì Mélanie mà cả nhà vang vang tiếng hát. Ðôi khi Scarlett tự hỏi tại sao Mélanie không chết lúc sinh nở. Ðược như thế mọi vấn đề sẽ ổn. Sau khi đã hi sinh một thời gian cho hợp lễ nghi, cô sẽ kết hôn với Ashley và sẽ trở thành một người mẹ tuyệt vời của bé Beau. Khi có ý nghĩ đó trong óc, cô vội vàng cầu Chúa và nói với Chúa đó chỉ là vô tình. Như vậy, không còn sợ Chúa nữa.
Những người lính tiếp tục từng người một đến, hoặc từng đôi, hoặc hàng tá. Họ bao giờ cũng đói. Scarlett cảm thấy thất vọng và cô thà thấy một đám mây châu chấu ập xuống Tara còn hơn. Cô bực bội với những thủ tục xưa về đón tiếp khách trong thời kỳ thịnh vượng, những cổ tục không cho phép để một người khách, dù sang hay hèn tiếp tục ra đi mà không mời họ ngủ lại đêm và không mời họ ăn, không cho ngựa ăn. Scarlett biết là thời kỳ đó đã vĩnh viễn qua rồi, nhưng những người khác ở Tara cũng như những người lính mới đến còn chưa biết và mỗi một người đến đều được đón tiếp rộng rãi như một người khách đã được đợi từ lâu.
Dần dần, khi những đoàn người vô tận đến, trái tim Scarlett càng trở nên cứng rắn hơn. Những người này ngốn số lương thực có thể nuôi sống cả Tara và những rau cỏ mà tự tay cô chăm bón. Tìm được thức ăn có dễ dàng gì đâu và số tiền lấy được của tên Yankees không phải là vô tận. Cô chỉ còn có hai tờ giấy bạc xanh và hai đồng vàng. Tại sao cô bắt buộc phải nuôi bầy người đói khát này? Chiến tranh đã kết thúc rồi, họ không bao giờ còn phải làm bức tường thành bằng xác họ nữa. Sau cùng cô phải ra lệnh cho Pork giảm khẩu phần ăn mỗi khi có những người lính đến. Lệnh đó được thực hiện cho đến khi Scarlett nhận thấy Mélanie từ khi sinh bé Beau, không bao giờ có sức chịu đựng tốt, cô đã bảo với Pork rằng hãy lấy khẩu phần của cô cho những người lính. Scarlett liền tuyên bố với cô:
- Mélanie, cô không được làm như vậy nữa. Cô đang ốm dở và nếu cô không chịu ăn thì sẽ ốm, phải nằm một chỗ và chúng tôi lại phải hầu. Cứ để người ta ra đi khi chưa được ăn no. Họ đủ sức để chịu rồi. Họ đã chịu chế độ đó bốn năm nay rồi, nếu chịu thêm ít lâu nữa có làm sao đâu.
Mélanie quay lại và lần đầu tiên Scarlett ngạc nhiên thấy trong cặp mắt trong sáng của cô có một niềm xúc động mà cô không tìm cách che giấu:
- Ôi, chị Scarlett, xin chị đừng mắng em. Cứ để em làm. Chị không biết chứ làm được như vậy em phấn khởi biết bao. Mỗi khi em nhường phần của em cho một người lính khốn khổ, em thấy hình như có thể làm ở đâu đó trong miền Bắc, một người nào đó cũng nhường phần của mình cho Ashley của em để anh có sức về với em.
“Ashley của em”
“Em yêu, anh đang trở về với em!”
Scarlett liền đi ra mà không thốt một câu nào. Sau sự việc đó, Mélanie nhận thấy bàn ăn đầy đặn hơn mỗi khi có khách.
Khi những người lính ốm quá không tiếp tục ra đi được, Scarlett để họ nằm vào giường với một vẻ bực bội. Mỗi một người ốm là một cái mồm phải nuôi thêm. Lại phải có người chăm sóc, thế là lại bớt đi một lao động để làm lại hàng rào, để cầm cày, để kéo bừa, để gieo hạt… Một hôm có một người lính cưỡi ngựa đi Faytteville, anh ta để xuống mái hiên một cậu thanh niên mặt còn phủ lông tơ hung. Người lính đó thấy cậu ta nằm ngất trên vệ đường đã mang cậu đến Tara, ngôi nhà gần nhất. Các thiếu phụ nghĩ cậu ta ở trong đơn vị thiếu sinh quân người ta đã tuyển mộ trong các trường quân sự khi Sherman tới gần thành phố Milledge nhưng các cô không bao giờ hiểu được. Cậu ta đã chết mà không tỉnh lại được một phút nào và không có bất cứ giấy tờ gì trong túi. Ðó là một cậu bé đẹp trai, chắc là ở một gia đình giàu có nào đó trong miền Nam này và có một người đàn bà đang dò xét trên đường và tự hỏi cậu ở đâu và bao giờ trở về. Người ta chôn cậu trong nghĩa trang gia đình bên cạnh ba cậu bé O’Hara và trong lúc Pork lấp mộ, Mélanie oà lên khóc và từ trong thâm tâm tự hỏi nếu những người không quen biết cũng đang đào đất lấp lên thi hài Ashley.
Cũng như cậu thiếu niên ấy, Will Benteen cũng đến nằm ngất trên lưng ngựa của một người bạn. Will ốm rất nặng và khi các thiếu phụ đặt anh nằm xuống giường, họ sợ là chẳng bao lâu anh sẽ đi theo người thiếu sinh quân kia.
Anh có bộ mặt xương xương của người nông dân Nam Géorgia bị sốt rét, bột tóc đỏ tái và cặp mắt đã nhợt nhạt; mỗi khi anh mê sảng, anh vẫn còn giữ được vẻ chịu đựng và hiền lành. Một cẳng chân của anh bị cắt cụt trên đầu gối và ở khúc chân cụt có buộc một khúc gỗ đẽo sơ sài. Anh đúng là một nông dân như cậu thiếu niên kia là con một điền chủ. Will không bẩn thỉu cũng không đầy rận như những người khác đã đến đây. Những câu nói trong cơn mê sảng cho các thiếu phụ thấy anh không thuộc tầng lớp của họ và cũng không vì thế mà các cô chăm sóc anh kém đi.
Gầy rạc vì một năm nằm trong nhà giam của quân Yankees, kiệt sức vì phải lê khúc gỗ tồi tàn trên đoạn đường dài, anh không còn đủ sức lực để chống lại bệnh sưng phổi và trong nhiều ngày rên rỉ, cố ngồi lên và nhớ lại những trận đánh mà anh đã trải qua, anh lại nằm xuống giường. Chưa một lần anh kêu tên một người mẹ, một người đàn bà, một người chị hay một người tình và điều đó làm Carreen quan tâm. Cô nghĩ thầm: “Anh chàng này chẳng biết một ai trên thế gian này”.
Ðược chăm sóc tốt, Will hồi phục rất nhanh. Một ngày, anh giương cặp măt xanh nhìn Carreen, cô gái đang ngồi ở đầu giường và lần tràng hạt, ánh nắng ban mai đùa trên bộ tóc vàng của cô, anh nói:
- Cô không phải là một giấc mơ. Thưa cô, tôi mong rằng tôi đã không làm cho cô phải quá vất vả.
Anh lại sức khá lâu và bình tĩnh nằm dài ngắm những cây mộc lan qua cửa sổ. Anh cố gắng ít làm phiền mọi người. Và Carreen có cảm tình với anh vì những im lặng của anh mà anh không tìm cách phá vỡ. Trong những buổi trưa dài và nóng, cô ngồi cạnh quạt cho anh và không nói gì. Mảnh khảnh và dịu dàng, Carreen đi lại như cái bóng. Cô chẳng có gì nhiều để nói với những người khác và lặng lẽ làm công việc hợp với sức của cô. Cô cầu kinh nhiều. Lúc Scarlett vào phòng không gõ cửa, bao giờ cô cũng trông thấy em gái mình đang quỳ trước giường. Hiện tượng đó không thể không làm cho Scarlett khó chịu vì cô cho là thời gian cầu nguyện đã qua rồi, nếu Chúa xét thấy cần trừng phạt con người, chỉ cần cầu nguyện. Ðối với Scarlett, tôn giáo bao giờ cũng khoác hình thức trả giá. Ðể được hưởng đặc ân, Scarlett hứa với Chúa sẽ ăn ở cho tốt. Nhưng theo ý cô, Chúa đã nhiều phen phủ nhận những lời cam kết của cô và từ đó Scarlett thấy cô không còn nợ Chúa điều gì. Do đó, mỗi khi cô bắt gặp Carreen đang cầu nguyện, lẽ ra cô ta phải ngủ trưa hoặc vá quần áo, cô có cảm tưởng như em mình trốn tránh một phần nhiệm vụ.
Một buổi trưa, Will đã có thể đi từ giường ra chiếc ghế bành, Scarlett cho anh biết ý nghĩ của cô và cô rất kinh ngạc thấy Will trả lời bằng giọng đều đều:
- Xin chị cứ để yên cho cô ấy cầu nguyện. Ðó là nguồn cổ vũ của cô ấy.
- Nguồn cổ vũ?
- Vâng, cô ấy cầu nguyện cho mẹ và cho anh ấy.
- Anh ấy, anh nào?
Will nhìn Scarlett bằng cặp mắt đã úa viền những lông mi màu cát. Hình như không có gì làm anh ngạc nhiên và xúc động cả. Có thể anh đã nhìn thấy quá nhiều vấn đề làm chưng hửng mọi người nên không còn khả năng ngạc nhiên nữa. Dù cho Scarlett không biết điều gì xảy ra trong trái tim em gái, hình như anh cũng không thấy thế là lạ lùng. Anh nói:
- Thì người yêu của cô ấy, anh chàng Brent nào đó đã bị chết trận.
- Người yêu? Scarlett nói khô khan. Thôi đi. Hai anh em hắn ve vãn tôi thì có.
- Vâng, cô ấy cũng nói với tôi thế. Người ta có thể nói tất cả con trai trong địa hạt đều phải lòng chị nhưng không vì thế mà anh ấy không mê cô ấy khi chị bỏ rơi anh ấy. Khi anh ấy trở về nhà lần phép cuối cùng, hai người đã đính hôn với nhau. Cô ấy nói với tôi đấy là người đàn ông duy nhất cô ấy yêu mãi mãi. Và thế là cô ấy được khuây khoả đôi chút vì được cầu nguyện cho chàng.
- Cầu Chúa ban phúc cho Carreen, Scarlett thì thầm với một chút ghen tị trong lòng.
Cô băn khoăn nhìn anh chàng gầy rộc, vai còng trơ xương tóc đỏ hoe, cặp mắt bình tĩnh ấy. Vậy là anh đã nắm được tình hình trong gia đình mà chính cô không quan tâm đến. Vậy là vì thế mà Carreen cứ như ở trên cung trăng và cầu nguyện suốt ngày. Rồi cũng qua thôi. Hàng đống những phụ nữ khác, rốt cuộc cũng quên được người yêu đã chết trận, phải quên ngay cả người chồng. Bản thân cô cũng đã quên Charles. Cô cũng còn biết một người phụ nữ ở Atlanta mà chiến tranh đã làm cho ba lần goá chồng mà vẫn còn tìm được cách làm cho đàn ông phải chú ý đến. Scarlett kể điều ấy với Will nhưng anh lắc đầu dứt khoát:
- Cô Carreen không thế đâu.
Nói chuyện với Will thật là dễ chịu. Anh không nói nhiều nhưng hiểu hết. Cô hỏi anh những vấn đề về gieo hạt, xới đất, trồng trọt và tăng trọng cho lợn, về nuôi bò sữa. Anh lúc nào cũng cho cô những kinh nghiệm tốt vì trước kia anh cũng có một cái trại nhỏ và hai nô lệ ở Nam Géorgia. Anh biết là hai nô lệ của anh đã giải thoát và cái trại của anh từ giờ chỉ mọc cỏ dại và thông non. Chị anh, người họ hàng duy nhất của anh đã theo chồng đến bang Texas từ nhiều năm về trước và chỉ có một mình anh trên đời. Tuy nhiên, tất cả vấn đề đó không làm anh bận tâm bằng cái cẳng chân anh đã phải để lại ở Virginie.
Phải, khi mà bọn da đen đã hơi lầu bầu, Suellen kêu ca và than khóc, ông Gérald đã hỏi quá nhiều bà Ellen đang ở đâu, Scarlett thích đến bên cạnh Will để nói chuyện với anh. Cô kể cả chuyện cô bắn chết một tên Yankees và cặp mắt cô long lanh tự hào lúc Will bình phẩm vắn tắt:
- Tuyệt quá.
Dần dà cả nhà đều quen với con đường dẫn đến buồng Will. Mỗi người đều tâm sự với anh những chuyện riêng… kể cả bà Má, lúc đầu còn tỏ vẻ lạnh nhạt vì anh ta đâu phải đã lên ông và chỉ có hai nô lệ.
Lúc anh đã có khả năng đi cà nhắc trong nhà, anh bắt đầu đan những cái giỏ đựng thực phẩm và sửa chữa lại những đồ gỗ đã bị bọn Yankees phá hỏng. Anh có đôi bàn tay khéo léo, và Wade không lúc nào rời anh vì anh gọt cho nó những đồ chơi độc đáo mà đứa trẻ nào cũng thích. Có Will, người ta có thể yên tâm để Wade và hai đứa nhỏ ở nhà để ra đồng làm việc. Will cũng biết trông trẻ như bà Má và chỉ một mình Mélanie dỗ được hai đứa bé da trắng và da đen lúc nó kêu gào.
- Chị Scarlett ạ, chị đối xử với tôi tốt quá mà tôi chỉ là một kẻ xa lạ, tôi chẳng là gì đối với chị cả. Tôi đã gây phiền hà cho chị rất nhiều nhưng nếu chị thấy không có gì trở ngại, tôi muốn ở lại đây giúp chị làm việc cho đến khi nào tôi đền bù được những công lao của chị. Tuy nhiên chẳng bao giờ tôi trả được hết nợ cho chị bởi vì một người không thể nào xong nợ với những người đã cứu sống mình.
Thế là Will ở lại và dần dần, tuy không có vẻ nhưng một phần gánh nặng ở Tara chuyển từ đôi vai Scarlett sang đôi vai gầy còm của Will Benteen.
Ðang ở độ tháng chín và đến mùa bái bông. Mặt trời buổi trưa chiếu lên những bậc thêm trên đó Will Benteen đang ngồi dưới chân Scarlett. Bằng một giọng chậm rãi và đều đều, anh nói về cái giá đắt khủng khiếp mà người ta đòi để xử lý bông ở máy tuốt hạt mới lắp ở gần thành phố Fayette. Tuy nhiên, anh cũng cho biết là có thể giảm được chi phí đến một phần tư nếu đồng ý cho ông chủ máy tuốt thuê con ngựa và xe bò trong hai tuần. Nói tóm lại, anh không muốn ngã giá mà không hỏi ý kiến của Scarlett.
Scarlett quan sát người bạn gầy còm của mình đang nhai một cọng rơm. Không còn nghi ngờ gì nữa, cũng như bà Má đã tuyên bố, Will là người mà Chúa đã ban cho cô và nhiều khi Scarlett tự hỏi không biết Tara sẽ ra sao nếu không có Will trong mấy tháng gần đây. Anh không nói nhiều, không đề cập đến những vấn đề lớn lao, không tỏ vẻ là người có năng lực, không quan tâm đến những gì xảy ra xung quanh anh nhưng anh nắm được hết mọi việc có liên quan đến Tara. Thế rồi anh làm việc, âm thầm, nhẫn nại, hoàn thành nhiệm vụ như một người hiểu biết. Mặc dù anh chỉ có một chân, anh làm việc còn nhanh hơn cả Pork. Và anh còn đạt đến mức bảo được Pork làm việc và Scarlett coi đó là một kỳ công. Lúc con bò bị tháo dạ và con ngựa bị một căn bệnh bí hiểm tưởng chết, Will ngày đêm chăm sóc chúng và cứu được chúng. ý thức về công việc của anh làm cho Scarlett phải nể vị. Buổi sáng anh ra đi với một hoặc hai nắm táo, khoai mài hay một thứ rau nào khác và trở về với hạt giống, dạ, bột hoặc những thứ khác cần dùng.
Dần dần, mọi người coi anh như người trong nhà. Họ kê cho anh một cái giường trong phòng rửa mặt ăn thông sang buồng ông Gérald. Anh không nói đến chuyện rời bỏ Tara và Scarlett rất chú trọng tránh không nói đến vấn đề ấy vì sợ anh đi mất thật. Ðôi khi, cô tự nhủ nếu anh còn có chút tình trong lòng, anh sẽ trở về quê hương nhưng không vì thế mà cô không mong anh ở lại Tara. Có một người đàn ông trong nhà tiện biết bao.
Scarlett cũng tự nhủ nếu Carreen thông minh một chút, cô ấy cũng có thể hiểu được là Will có vẻ mến cô. Scarlett rất mong Will sẽ ngỏ lời cầu hôn với Carreen. Trước chiến tranh có thể là Will không xứng đáng, anh không thuộc tầng lớp địa chủ, anh cũng không thuộc dân nghèo da trắng. Anh chỉ là một người nông dân nghèo bình thường, một tiểu chủ có học vấn nửa chừng, dễ mắc những lỗi lớn về văn phạm và không biết những lề lối cư xử đẹp đẽ mà những người O’Hara đã quen gặp ở những nhà cao sang. Thực tế, Scarlett tự hỏi có nên coi anh như một người thượng lưu và cuối cùng cô quyết định là không thể được. Mélanie thì lại bênh vực ý kiến của mình. Cô tuyên bố những ai có lòng tốt đều có nguồn gốc tốt. Scarlett biết là nếu bà Ellen thấy con gái bà lấy một người như vậy bà sẽ ngất đi. Nhưng nhu cầu đã lôi kéo Scarlett ra xa quan điểm của bà Ellen. Ðàn ông thì hiếm, các cô gái cần lấy chồng và Tara thì cần có một người đàn ông. Tuy nhiên, Carreen ngày càng chìm đắm vào trong những quyển sách kinh. Cô dần dần mất quan hệ với thế giới thực tại và đối xử với Will như một người anh trai.
“Nếu Carreen có lòng biết ơn tí chút về những điều mình đã làm cho nó, nó sẽ lấy Will và không để anh ta ra đi”. Scarlett tức giận nghĩ thầm: “Nhưng không, nó cả ngày chỉ biết mơ mộng, chỉ nuôi những ảo tưởng về một thằng ngốc khốn khổ không bao giờ biết nghĩ đúng đắn”.
Vậy là Will cứ ở lại Tara. Tại sao anh không ra đi? Scarlett không biết và cô cũng chẳng cần biết. Cô ưa thích cách anh đối xử với cô. Anh coi cô như một người đàn ông và thích thảo luận công việc với cô. Anh tỏ ra đứng đắn và kính nể sự không vững vàng của ông Gérald nhưng anh chỉ hỏi ý kiến của Scarlett về mọi việc.
Scarlett tán thành ý kiến của anh cho thuê ngựa mặc dù như vậy buộc gia đình thiếu phương tiện chuyên chở một thời gian. Nhất là Suellen không đồng ý. Niềm vui thú lớn nhất của cô là được theo Will đến Jonesboro hoặc đến thành phố Fayette khi anh có việc phải đến đấy. Diện những đồ trang sức đẹp nhất của gia đình, cô đi thăm bạn bè, chú ý lắng nghe những câu chuyện ba láp trong địa hạt và tự cảm thấy mình trở lại thành tiểu thư O’Hara của Tara. Suellen không bao giờ bỏ lỡ cơ hội rời khỏi đồn điền để đi đàn đúm với những kẻ không biết cô phải làm vườn và dọn giường.
“Cô tiểu thư nhà ta buộc phải đình chỉ những cuộc ngao du trong hai tuần. Scarlett nghĩ bụng. Còn chúng tôi, chúng tôi sắp bắt buộc phải chịu đựng những lời than tiếng khóc của cô”.
Mélanie đem con ra ngoài hiên, trải xuống đất một cái chăn cũ và để bé Beau bò ở trên. Từ khi nhận được thư của Ashley, cả ngày cô chỉ hát để biểu lộ hạnh phúc tràn đầy hoặc cô ngấm ngầm lo âu. Nhưng sung sướng hay phiền não, cô gầy hơn và xanh xao hơn rất nhiều. Cô hoàn thành nhiệm vụ của mình mà không hề phàn nàn, nhưng người cô không được khoẻ lắm. Ông bác sĩ già Fontaine khám bệnh cho cô và đồng ý với bác sĩ Meade đã tuyên bố là cô không bao giờ nên đẻ bé Beau và ông kết luận là nếu mang thai lần thứ hai cô sẽ chết.
- Hôm nay, lúc tôi ở Fayette, Will nói, tôi đã tìm được thứ này rất đẹp. Tôi nghĩ là hẳn các chị các cô thích lắm nên tôi có mang về đây.
Anh lục trong túi quần và lấy ra một cái ví bằng vải và bằng vỏ cây mà Carreen đã làm cho anh. Anh mở ví và lấy ra một tờ giấy bạc Liên bang. Scarlett kêu lên khi trông thấy tờ giấy ấy:
- Anh cho thế này là đẹp à, Will? Tôi thì không đâu. Trong ngăn tủ của ba tôi có ba ngàn tờ này và bà Má thì cứ luôn quấy rầy tôi đưa cho bà một ít để bà bịt các kẽ hở ở tường để khỏi gió lùa. Có lẽ tôi lại sắp phải đưa cho bà. Như thế còn dùng được việc.
- Ai lại làm thế chị Scarlett. Mélanie nói với nụ cười buồn bã. Chị nên giữ lấy cho Wade, một ngày nào đó sau này nó sẽ lấy làm tự hào.
- Tôi đã làm đúng như lời chị Mélanie nói. Người ta đã dán một bài thơ vào mặt sau tờ giấy bạc. tôi biết là chị Scarlett chẳng sính thơ mấy nhưng tôi nghĩ là có thể nó sẽ làm chị thích.
Anh lật tờ giấy bạc lên, phía sau có dán một mẩu giấy bìa đặc những chữ viết bằng một thứ mực nhạt. Anh đằng hắng giọng và bắt đầu đọc một cách khó khăn:
“Bài thơ này có đầu đề là “Bài thơ phía sau tờ giấy bạc Liên bang” rồi anh đọc tiếp:
Cách này chẳng còn tiêu biểu gì trên trái đất,
Chẳng cho gì những nước nó ở trong!
Chứng cớ cho một quốc gia đã mất,
Hỡi bạn thân, hãy giữ lấy, hãy phô nó ra
Cho những ai muốn nghe muốn biết,
Cái đồ vô giá trị này kể lịch sử
Về tự do, xuất phát từ giấc mộng của đồng bào
Của một quốc gia đã chết vừa ra khỏi chiếc nôi”
- Ôi hay quá, cảm động quá. Mélanie kêu lên. Chị đừng đưa cho bà Má những tờ đôla để dán tường. Hãy lấy một thứ gì khác chứ không phải là giấy bạc. Như bài thơ đã nói: Chứng cứ cho một quốc gia đã mất.
- Thôi, Mélanie. Ðừng có uỷ mị như vậy. Tờ giấy bao giờ cũng chỉ là tờ giấy mà chúng ta làm gì có nhiều như vậy. Thế rồi tôi cứ phải nghe bà Má than phiền về những kẽ nứt ở tường. Tôi mong là khi Wade lớn khôn, tôi sẽ có hàng đống tờ giấy xanh để cho nó thay vì cái đồ vô dụng Liên bang này.
Trong lúc hai cô đang tranh luận với nhau, Will đùa với bé Beau, anh ngẩng mặt lên và nhìn ra lối đi, anh nói:
- Kìa, ta lại có khách. Một người lính.
Scarlett nhìn theo mắt anh và trông thấy một cảnh tượng quen thuộc. Một người đàn ông râu ria, mặc quân phục xanh và rách rưới, đang từ từ đi lên lối đi trồng cây bách hương. Ðầu anh ta cúi xuống vẻ mệt mỏi và kéo lên chân.
- Thế mà tôi tưởng là ta không còn lính nữa, Scarlett nói. Tôi mong rằng người này không đến nỗi đói lắm.
- Có đấy, có vẻ đói lắm, Will đáp cụt lủn.
Mélanie đứng lên nói:
- Ðể em đi nói với Dilcey dọn thêm một suất ăn nữa. Em cũng sẽ nói với bà Má chớ nên lột quần áo của anh ta ra quá tàn nhẫn và…
Cô đột nhiên im bặt làm Scarlett phải quay lại nhìn. Mélanie đưa bàn tay nhỏ nhắn lên cổ họng như bị đau. Dưới làn da trắng người ta nhìn thấy mạch máu cô đập dồn dập, mặt cô tái hơn bình thường, cặp mắt mở to quá đỗi.
“Cô ta sắp ngất!” Scarlett nghĩ bụng rồi đứng lên nắm lấy cánh tay cô. Nhưng thoắt một cái Mélanie đã vùng ra lao xuống bậc thềm. Hai cánh tay giơ lên, cái váy bạc mầu phấp phới, cô chạy xuống đường lát đá sỏi nhẹ nhàng như một con chim. Thế là Scarlett có cảm giác như bị một đòn mãnh liệt và lập tức cô hiểu điều gì đã xảy ra. Cô lùi lại, tì người vào hành lang. Người lính giơ ra bộ mặt đầy râu hung và bẩn. Anh ta dừng lại và nhìn về phía ngôi nhà như thể anh quá mệt không thể bước thêm nữa. Trái tim Scarlett chồm lên, thắt lại rồi lại tiếp tục đập mạnh.
Mélanie lao mình vào cánh tay người lính, đầu anh ta cúi xuống nhìn cô. Vui mừng quá, Scarlett lao lên nhưng bị Will giữ lại rồi điềm tĩnh nói:
- Ðừng làm họ gián đoạn lúc này.
- Bỏ tôi ra, đồ ngốc. Bỏ tôi ra nào. Ashley đấy.
Will không buông tay, bình tĩnh nói:
- Dù sao thì cũng là chồng chị ấy, phải không nào?
Scarlett say sưa vì hạnh phúc đồng thời cũng tức giận. Cô cúi xuống nhìn Will và đọc thấy trong đáy mắt thanh bình của anh niềm thông cảm và thương hại.

Chương 31

Một buổi trưa tháng Giêng năm 1866, Scarlett ngồi trong buồng giấy nhỏ của bà Ellen viết thư cho bà Pittypat và giải thích đến lần thứ mười tại sao cả cô, cả Mélanie và Ashley chưa thể trở về Atlanta được. Cô rất khó chịu vì biết là thế nào rồi bà Pittypat cũng sẽ trả lời với bức thư đầy nước mắt là “Tôi sợ sống một mình lắm!”
Tay cô lạnh giá. Cô ngừng lại một lát để xoa hai bàn tay vào nhau và đút chân sâu hơn nữa vào trong cái mền lông vịt để dưới gầm bàn. Gót đôi giầy muyn của cô thực ra có thể nói là không còn nữa và cái còn lại là một miếng thảm mới được khâu vào. Miếng thảm ngăn được bàn chân không chạm trực tiếp xuống đất nhưng không ấm chút nào. Buổi sáng hôm ấy, Will đi Jonesboro để đóng móng ngựa. Scarlett cay đắng suy nghĩ là cô đang sống ở một thời kỳ chán ngán, ngựa thì có móng sắt còn người thì đi chân đất.
Cô lại cầm bút lên tiếp tục viết nhưng rồi cô lại đặt xuống khi nghe tiếng Will vào bằng cửa sau. Cô nhận ra tiếng cót két của mẩu chân gỗ của anh tỳ xuống sàn. Will dừng lại trước cửa phòng làm việc. Scarlett đợi và biết là anh không dám làm phiền cô, cô lên tiếng gọi. Will vào, hai tai đỏ lên vì lạnh, tóc bù xù và một nụ cười tinh nghịch trên môi, anh hỏi:
- Chị Scarlett, trong ví chị còn bao nhiêu tiền?
- Anh định lấy tôi vì tiền hay sao thế? Scarlett hỏi và hơi bực mình.
- Không, tôi hỏi chỉ để biết thôi.
Scarlett ngạc nhiên nhìn anh. Will không có vẻ trang nghiêm nhưng lúc nào anh chả thế và Scarlett đoán là có vấn đề gì đó không ổn. Cô liền đáp:
- Tôi có mười đô la vàng. Ðó là tất cả số tiền còn lại lấy của tên Yankees.
- Vậy thì không đủ đâu chị ạ.
- Không đủ để làm gì?
- Ðể đóng thuế. Will đáp và cà nhắc đi đến cạnh lò sưởi, anh cúi xuống và hơ bàn tay đỏ hỏn lên ngọn lửa.
- Thuế à? Scarlett nhắc lại. Nhưng chúng ta đã đóng rồi kia mà.
- Vâng, nhưng người ta cho là nhà ta chưa đóng đủ. Hôm nay ở Jonesboro tôi đã nghe thấy nói thế.
- Nhưng Will này, tôi không hiểu. Anh nói thế là thế nào?
- Chị Scarlett ạ, tôi rất khổ tâm phải gây cho chị những nỗi lo lắng mới trong lúc chị đã có quá nhiều rồi nhưng tôi vẫn phải nói. Người ta nói là chị còn phải đóng nhiều hơn rất nhiều số thuế chị đã đóng. Người ta đang ấn định phần thuế thuộc về bất động sản ở Tara lên tới mức phát sợ… và tôi cho là chị sẽ là người phải đóng thuế cao nhất địa hạt.
- Nhưng người ta không thể bắt tôi đóng nữa vì tôi đã đóng rồi.
- Chị Scarlett ạ, chị chẳng mấy khi đi Jonesboro và tôi cũng lấy thế làm mừng cho chị. Trong thời gian gần đây, đó không phải là nơi dành cho những người phụ nữ đứng đắn. Nhưng nếu chị cũng được đi nhiều như tôi, chị sẽ thấy từ ít lâu nay ở đó có những bọn phản động đội lốt nắm chính quyền hành chính trong tỉnh. Nghĩ đến mà phát điên lên được. Người ta cũng trông thấy cả bọn nô lệ da đen huých cánh với những người da trắng, bắt họ phải nhường vỉa hè và…
- Sao, việc đó có liên quan gì đến thuế má?
- Có đấy ạ. Không phải chẳng để làm gì mà bọn chó má ấy muốn đánh thuế Tara như một đồn điền có khả năng cung cấp hàng nghìn kiện bông mỗi năm. Khi tôi nắm được tin ấy, tôi bèn đi một vòng các quán cà phê để nghe ngóng xem người ta nói gì và tôi phát hiện được là nếu chị không đóng được thuế, có kẻ sẵn sàng mua lại Tara với giá rẻ mạt trong cuộc bán đấu giá. Và tất cả mọi người đều biết chị không tài nào xoay xở được. Tôi chưa tìm thấy kẻ nào có ý định mua đồn điền này nhưng tôi có cảm giác là cái thằng hèn hạ Hilton, kẻ đã lấy cô Cathleen, là đứa có dã tâm vì nó có một nụ cười bẩn thỉu mỗi lúc tôi hỏi chuyện nó.
Will ngồi xuống chiếc ghế bành và xoa cái đầu chân cụt. Gặp tiết trời lạnh, nó lại làm anh đau và nhất là cái mẩu gỗ càng làm anh khổ sở. Scarlett đưa con mắt giận dữ nhìn anh. Anh đã đích thân kéo hồi chuông cáo phó cho Tara mà thấy anh không có vẻ xúc động lắm. Bán đấu giá Tara. Mọi người sẽ ở đâu? Tara trong tay một kẻ khác. Không, quá sức tưởng tượng.
Scarlett chỉ ra sức khai khẩn Tara nên không chú ý đến những vấn đề xảy ra bên ngoài. Bây giờ cô có Will và Ashley để giải quyết những công việc ở Jonesboro hoặc ở Fayette nên ít khi cô ra khỏi đồn điền. Cũng như trước kia cô đã từng không chịu nghe ông Gérald nói chuyện chiến tranh, bây giờ cô cũng làm ngơ mỗi tối Will và Ashley ngồi xung quanh bàn, thảo luận về biện pháp kiến thiết đất nước.
Ôi, tất nhiên là cô có biết về hành động của những tên Scalllawags, tức bọn miền Nam chuồn sang phía Cộng hoà, để mà vơ vét và bọn Carpetbaggers, tức bọn Yankees, sau khi miền Nam đầu hàng đã lao sang đây như những con diều hâu chỉ mang theo độc nhất có cái túi du lịch. Cô cũng được biết là có một số nô lệ da đen được giải phóng đã trở nên rất hỗn xược, là điều cô rất khó tin vì cô chưa gặp một người da đen nào quá đáng.
Nhưng có rất nhiều vấn đề mà Will và Ashley thoả thận với nhau không nói cho cô biết. Sau tai hoạ chiến tranh, nối tiếp đến một tai hoạ khác tồi tệ hơn, đó là Kiến thiết. Tuy nhiên, hai người đàn ông đồng ý với nhau không nói đến những chi tiết trầm trọng nhất mỗi khi họ đề cập đến vấn đề ấy ở nhà. Và nếu như Scarlett có để ý nghe thì phần lớn những điều cô nghe đều bay theo chiều gió.
Cô đã nghe thấy Ashley nói đến miền Nam đang bị coi như một nước bị chiếm đóng và chính sách của những kẻ chiến thắng đều xuất phát từ lòng hận thù. Nhưng cô hoàn toàn thờ ơ với những nhận xét ấy. Ðường lối chính sách là công việc của đàn ông. Will đã tuyên bố trước mặt cô là anh thấy miền Bắc chẳng có vẻ gì muốn cho miền Nam ngóc đầu lên. Scarlett nghĩ bụng: “Chỉ có bọn đàn ông là bao giờ cũng hay phiền muộn về những điều chẳng đâu vào đâu! ” Ðiều quan trọng với cô là bọn Yankees không tóm được cô và từ giờ trở đi, chúng lại càng không tóm được. Ðiều duy nhất cần thiết là phải làm việc cật lực và chẳng quan tâm gì đến chính phủ Yankees. Dù sao thì chiến tranh cũng đã chấm dứt rồi.
Scarlett không nhận thấy là người ta đã thay đổi luật lệ rồi và một người lao động lương thiện không còn được hưởng phần thưởng xứng đáng với mình. Từ bây giờ, bang Géorgie bị thiết quân luật. Quân lính Yankees đóng đồn ở khắp nơi trong bang và văn phòng Giải phóng toàn quyền giải quyết mọi việc.
Do chính phủ liên bang lập nên để phụ trách những nô lệ cũ vô công rồi nghề và quá khích, văn phòng đó lôi hàng ngàn nô lệ ra khỏi các đồn điền và tập trung họ lại trong các làng và trong các thành phố, duy trì họ, không để họ phải làm gì và huấn luyện họ chống lại các chủ cũ. Jonas, quản lý cũ của ông Gérald làm giám đốc văn phòng và có trợ lý là Hilton, chồng Cathleen. Hai gã này tung ra tin đồn xảo quyệt là những người miền Nam và những người Dân chủ đang chờ thời cơ thuận lợi để lập lại chế độ nô lệ. Chúng còn cho biết là đối với những người nô lệ muốn thoát khỏi số phận đó chỉ có cách làm tìm sự che chở ở văn phòng và của phe Cộng hoà.
Jonas và Hilton còn đi tới tuyên bố với những người nô lệ là họ cũng được ngang hàng với những người da trắng về tất cả mọi phương diện, do đó, người ta sẽ cho phép những cuộc hôn nhân giữa da trắng và da đen, người ta còn chia cho họ những đồn điền của chủ cũ và mỗi người da đen được nhận bốn sào đất và một con lừa.
Chúng còn gây cho những người da đen lòng căm thù bằng cách kể cho họ nghe những tội ác của chủ da trắng. Và trong một vùng nổi tiếng xưa nay về mối quan hệ thân thiện giữa nô lệ và chủ nô, mối hận thù và chia rẽ bắt đầu phát triển.
Văn phòng được sự ủng hộ của binh sĩ và những binh sĩ này ban bố không biết bao là luật lệ ngang ngược đối với những kẻ chiến bại. Văn phòng bắt người vì những cớ không rõ ràng. Người ta đã ban hành những chỉ thị quân sự về việc giảng dạy trong nhà trường, về vệ sinh, về loại khuy có quyền mặc, về việc bán các loại nhu yếu phẩm thông thường, nói tóm lại, về tất cả. Jonas và Hilton có quyền can thiệp vào tất cả những công việc buôn bán mà Scarlett tiến hành và ấn định giá cả cho tất cả những gì cô bán hoặc trao đổi.
May thay, Scarlett không phải quan hệ gì với hai gã đó vì Will đã thuyết phục cô để anh thay cô giao dịch, còn cô cứ việc ở nhà trông nom trồng trọt. Nhờ khôn khéo, anh dã giải quyết được một số khó khăn nhưng anh không nói ra. Ðến kỳ hạn, Will đi dàn xếp được với bọn Carpetbaggers và Yankees. Tuy nhiên, vấn đề vừa đặt ra vượt quá khả năng của anh. Cần phải cho Scarlett biết ngay món thuế phụ thu phải trả và mối nguy cơ có thể mất Tara.
Cô nhìn anh, mắt nảy lửa rồi kêu lên:
- Ôi, bọn Yankees khốn khiếp. Ðã tiêu diệt, đã tàn phá chúng ta đến thế còn chưa đủ sao? Bây giờ chúng lại còn muốn giở trò lưu manh với chúng ta nữa sao.
Chiến tranh đã chấm dứt, người ta đã ký kết hoà bình nhưng quân Yankees còn có quyền tước đoạt cô, làm cho cô phải đói khổ, đuổi cô ra khỏi nhà cô. Và, thật là ngu ngốc thay, nhiều tháng nay cô đã tưởng là giữ vững được đến mùa xuân, tất cả sẽ thoát. Sau một năm trời làm lụng vất vả với bao hi vọng không ngừng được củng cố, cái tin khủng khiếp này là giọt nước làm tràn ly.
- Ôi, Will, thế mà tôi cứ tưởng những khó khăn của chúng ta sẽ chấm dứt với chiến tranh.
- Không chị ạ. Những khó khăn của chúng ta chỉ mới bắt đầu. Will nói và ngẩng đầu lên với đôi má hóp nhìn Scarlett với cái nhìn khuyến khích.
- Người ta muốn chúng ta phải đóng thêm bao nhiêu?
- Ba trăm đô la.
Trong một lúc, Scarlett im lặng bàng hoàng. Ba trăm đô la. Tại sao không ba nghìn. Cô ấp úng:
- Vậy là… vậy là phải tìm ra ba trăm đô la ấy.
- Vâng… thế rồi sẽ còn phải tháo cả mặt trăng xuống.
- Ôi, Will. Dù sao thì họ cũng không thể buộc chúng ta phải bán Tara!
Cặp mắt hiền lành và tái nhợt của Will biểu thị niềm hận thù cay đắng nhiều hơn Scarlett tưởng anh có thể có.
- Không à? Có đấy. Chúng có thể và chúng sẽ làm. Chúng thèm muốn một cách quái quỷ. Chị Scarlett ạ, nếu chị cho phép nói, miền đất này hỏng rồi. Bọn Carpetbagger và Scalllawags ấy có quyền đầu phiếu mà hầu hết chúng ta, những người Dân chủ đều không có. Trong bang này không một người Dân chủ nào có quyền đầu phiếu trừ phi năm 1865 có ghi trong sổ thuế một số lợi tức là trên hai nghìn đô la. Như vậy là cho ra rìa những người như ba chị và ông Tarleton, như ông Mcry và con trai nhà Fontaine. Không ai có quyền đầu phiếu dù có cấp bậc trung tá hoặc cao hơn trong chiến tranh và chị Scarlett ạ, bang này đã sản xuất ra trung tá nhiều hơn bất kỳ một bang nào khác trong Liên bang. Không một người nào làm công việc hành chính dưới thời chính phủ Liên bang có quyền đầu phiếu, như vậy là loại trừ hết mọi người, từ những ông chưởng khế đến những ông thẩm phán, vả lại trong rừng thì thiếu gì những người như vậy. Thực tế là, theo kiểu bọn Yankees đã sắp xếp lời tuyên thệ, tất cả những ai có vai vế trong chiến tranh đều mất quyền đầu phiếu. Dù là thông minh, dù là lương thiện, dù là giàu có đều không được đầu phiếu.
- ái chà, tôi có thể đầu phiếu được nếu tôi chịu tuyên thệ những điều bẩn thỉu ấy của chúng. Năm 65 tôi chẳng có lấy một xu, tôi chẳng phải là trung tá trong chiến tranh, chẳng có gì đặc biệt cả. Nhưng tôi không muốn tuyên thệ. Vậy là không. Nếu bọn Yankees đã làm những điều cần làm, tôi có thể tuyên thệ trung thành nhưng bây giờ thì chúng đừng có hòng. Tôi sẽ không tuyên thệ dù cho có mất quyền đầu phiếu… nhưng những đồ rác rưởi như tên Hilton ấy thì lại đầu phiếu. Những đồ vô lại như tên Jonas, những thằng da trắng xác xơ như bọn Lattơry, những người chẳng ra gì như nhà Mac Intosh cũng là đầu phiếu cả. Và nếu như họ muốn giở trò chơi ngông, muốn có khoản thuế phụ thu, họ có thể làm được lắm. Cũng như bọn nô lệ, chúng có thể giết một người da trắng mà chẳng hề bị treo cổ. Chúng… - anh ngừng lại khó chịu, Scarlett và anh cùng nhớ đến cảnh một người phụ nữ da trắng sống một mình trong một cái trại cô đơn ở Lovejoy, đã xảy ra điều gì - bọn da đen đó có thể làm bất cứ điều gì chúng muốn đối với chúng ta, đứng sau chúng luôn có văn phòng giải phóng, quân đội và đại bác, chúng ta không có quyền đầu phiếu chỉ để bảo vệ chúng ta.
- Ðầu phiếu, Scarlett kêu lên. Ðầu phiếu thì đóng vai trò gì trong tất cả việc này hả Will? Chúng ta đang nói đến thuế má… Will, tất cả mọi người đều biết Tara là một đồn điền màu mỡ. Chúng ta có thể đem cầm để lấy tiền đóng thuế.
- Thưa chị Scarlett, chị không điên mà đôi khi chị nói làm người ta tưởng chị điên. Ai có tiền cho chị vay? Ai? Ngoài bọn Carpetbaggers. Chính chúng muốn cái đồn điền này.
- Will, tôi còn đôi hoa tai đính kim cương lấy của tên Yankees. Chúng ta có thể đem bán.
- Nhưng thưa chị, chị có biết ai ở đây có khá tiền để mua đôi hoa tai kim cương này một khi họ chẳng có tiền để mua thịt? Hãy dẹp những chuyện vặt vãnh ấy lại. Vả lại nếu chị bán được mười đô vàng, tôi xin thề với chị món tiền đó là cả một gia tài của những người ở đây.
Họ im lặng và Scarlett có cảm tưởng là đầu mình bị vấp vào một bức tường đá. Trong năm vừa qua, cô đã bị vấp biết bao lần rồi.
- Chúng ta làm thế nào hả chị Scarlett?
- Tôi chẳng biết gì cả - cô trả lời giọng chán ngán. Cô đột nhiên cảm thấy kiệt quệ. Làm việc, vùng vẫy, tiêu hao sức khoẻ để làm gì. Cô thấy hình như sự thất bại đang đón chờ cô ở khắp mọi cuộc đấu tranh để khinh miệt cô. Tôi chẳng còn biết làm gì cả, cô nhắc lại, nhưng đừng có nói với ba tôi, sợ lại xảy ra cái gì chăng.
- Tôi sẽ không nói đâu.
- Anh đã nói với ai chưa?
- Chưa, tôi đến thẳng đây, trực tiếp nói với chị.
“Phải, cô nghĩ bụng, tất cả mọi người đều đến trực tiếp báo cho ta những tin chẳng lành” và cô bắt đầu thấy đủ rồi.
- Anh Ashley đâu? Anh ấy có thể có những ý kiến hay.
Will nhìn cô, và cũng như ngày Ashley trở về, Scarlett đọc thấy trong mắt anh, anh hiểu hết.
- Anh ấy ở trong vườn rau đang đẵn những cái cọc, tôi nghe tiếng rìu lúc tôi dắt ngựa vào chuồng. Nhưng anh ấy làm gì có nhiều tiền hơn tôi và chị?
- Nhưng nếu tôi muốn nói chuyện với anh ấy thì tôi có quyền, phải không nào? Scarlett nói và đứng lên tuột bỏ cái phủ chân ra.
Will không khó chịu và tiếp tục bình tĩnh xoa hai bàn tay trước ngọn lửa.
- Chị Scarlett, chị cần phải quàng khăn, ở ngoài buốt lắm.
Tuy vậy, cô đi ra ngoài không khăn vì khăn của cô để trên gác mà cô thì đang muốn tâm sự nỗi lo âu của mình với Ashley.
Ðược gặp chàng một mình thì hay quá. Kể từ khi chàng về, cô chưa có lúc nào được nói chuyện riêng với chàng. Lúc nào cũng có người xung quanh chàng. Mélanie không rời chàng ra một bước và lúc nào cũng nắm lấy cánh tay chồng để được an tâm là chồng có ở đây. Nhìn thấy cử chỉ chiếm hữu đầy sung sướng ấy, trong lòng Scarlett thức dậy tất cả sự ghen tuông và thù oán đã dịu đi trong những tháng mà cô tưởng Ashley đã chết. Bây giờ cô cương quyết gặp chàng một mình và lần này thì không để ai quấy nhiễu.
Scarlett đi qua vườn rau có những cành lá xơ xác, cỏ ẩm và chân cô thấm ướt. Cô nghe thấy Ashley chặt đống gỗ kéo ở đầm lầy về thay lại hàng rào mà quân Yankees đã phá làm củi đốt, một công việc lâu dài và nặng nhọc. “Tất cả đều là công việc lâu dài và nặng nhọc”, Scarlett nghĩ thầm trong lòng chán nản và cô đã chán cuộc sống này, nó làm cô ngao ngán và thù ghét. Nếu Ashley là chồng cô, thật khoan khoái biết bao được đến tựa đầu lên vai chàng để khóc và để trút vào chàng tất cả những gánh nặng của cô và mặc chàng giải quyết một mình.
Cô đi vòng một đám cây lựu mà luồng gió lạnh đang lay động những cành trơ trụi và cuối cùng cô trông thấy Ashley, chàng đang tỳ lên cái rìu và lau mồ hôi trên trán bằng mu bàn tay. Chàng mặc một cái quần nhà binh cũ rách mướp và một cái sơ mi tuyệt đẹp đã có thời chủ cũ của nó chỉ diện trong những ngày hội và tiệc tùng. Chàng đã treo cái áo vét lên cành cây và trong khi Scarlett tiến lại chàng im lặng ngồi nghỉ.
Thấy Ashley ăn mặc rách rưới, Scarlett cảm thấy căm thù số phận. Ashley rách rưới, lao động như một đầy tớ, chàng Ashley đẹp trai của cô lúc nào cũng hoàn hảo, như thế kia là quá lắm đối với cô. Bàn tay chàng không phải để lao động, thân người chàng chỉ để mặc len dạ và vải mịn. Thượng đế đã tạo chàng ra để sống một cuộc sống xa hoa trong một nhà giàu, để giao dịch với những người sang trọng, để chơi đàn piano và để viết về những bài hát có âm thanh cao đẹp mà không muốn nói lên gì cả. Chàng chẳng làm sao khi nhìn thấy chính con trai mình mặc đồ lố lăng cắt từ những cái váy hoặc túi cũ ra, và các em gái chàng đi chơi trong những bộ quần áo cũ lộn lại. Chàng cũng chẳng làm sao thấy Will lao động vất vả hơn bất kỳ một nông dân nào. Nhưng Ashley không thế nữa. Chàng quá đặc biệt để chịu đựng tất cả những nỗi cơ cực ấy, và Scarlett vì thế mà càng quý chàng gấp bội. Cô còn muốn bản thân cô cầm lấy cái rìu còn hơn là trông thấy chàng làm việc ấy.
Lúc Scarlett tới gần, Ashley nói:
- Người ta nói là ông Abe Lincoln cũng bắt đầu bằng đẽo những cái cọc. Vậy cô thử nghĩ xem tôi sẽ đạt được tới đỉnh cao nào?
Scarlett chau mày lại, chàng bao giờ cũng dùng cái giọng bỡn cợt ấy mỗi khi chàng nói đến những nỗi thống khổ mà người ta phải chịu đựng ở Tara. Trái lại, đối với cô, đó là những vấn đề sống còn, và đôi khi những câu nhận xét của Ashley còn làm cho cô lộn tiết.
Không cần mào đầu, cô báo luôn với Ashley về tin tức mà Will vừa cho cô hay. Cô diễn giải khô khan, một cách vắn tắt và càng nói ra cô càng cảm thấy dễ chịu hơn. Chắc chắn là Ashley sẽ cho cô những lời khuyên nhủ có ích. Chàng chẳng nói gì nhưng nhận thấy cô rùng mình, chàng lấy cái áo vét quàng lên vai cô. Cuối cùng cô nói:
- Hình như anh có vẻ chẳng biết tìm số tiền đó ở đâu?
- Phải. Biết tìm ở đâu?
- Ðó là điều em cần biết, cô đáp khó chịu. Ngay cả Ashley cũng không biết làm thế nào. Tại sao chàng không biết cổ vũ cô?
Chàng mỉm cười và nói:
- Từ mấy tháng tôi trở về đây, tôi chỉ nghe nói đến có mỗi một người có tiền. Ðó là Rhett Butler.
Bà Pittypat đã viết cho Mélanie tuần trước là lại thấy Rhett xuất hiện ở Atlanta với một cỗ xe, hai con ngựa đẹp và túi đầy những tờ giấy bạc xanh. Bà cũng nói là hắn có số tiền ấy không phải bằng cách lương thiện. Bà Pittypat có một lý luận mà phần lớn người dân Atlanta đồng tình. Theo bà, Rhett đã sắp xếp để lại ra khơi với những bạc triệu hoang đường của kho bạc Liên bang.
Scarlett tuyên bố dứt khoát:
- Chúng ta đừng nên nói đến hắn. Ðó là một thằng lưu mạnh chưa từng có. Tất cả chúng ta sẽ ra sao?
Ashley đặt cái rìu xuống đất, nhìn ra xa và cặp mắt chàng chìm đắm vào khoảng xa xăm. Chàng nói:
- Tôi tự hỏi, phải, tôi tự hỏi không những chúng ta, những người ở Atlanta sẽ ra sao mà còn tất cả những người miền Nam này sẽ ra sao?
Scarlett rất muốn kêu lên: “Mặc xác dân miền Nam. Hãy cứ biết chúng ta đã”. Nhưng cô nín lặng vì cô cảm thấy thất vọng hơn bao giờ hết. Cô sẽ không có được sự viện trợ nào của Ashley. Rồi chàng lại nói tiếp:
- Cuối cùng điều gì phải đến sẽ đến cho một quốc gia bị sụp đổ. Những con người thông minh và dũng cảm sẽ vượt qua, còn những kẻ khác thì bị loại bỏ. Dù sao vẫn là quan trọng tham dự một Gotterdammerung.
- Một gì?
- Một “buổi hoàng hôn của các vị thần”. Không may, chúng ta những người miền Nam đã được coi như là những vị thần.
- Lạy Chúa. Anh Ashley, đừng nên nói những lời dại dột như vậy khi mà chúng ta là những người đang bị loại bỏ.
Cơn giận dữ của Scarlett như có tiếng vang trong lòng Ashley, lôi chàng ra khỏi cơn miên man. Một cách trìu mến, chàng nắm lấy hai bàn tay Scarlett, lật chúng lên và quan sát lòng bàn tay đầy chai.
- Ðây là những bàn tay đẹp đẽ nhất mà tôi được biết, chàng nói trước khi đặt lên đấy một cái hôn lén lút. Chúng đẹp vì chúng khoẻ. Mỗi một nốt chai là một huân chương, mỗi một vết xước như một bằng khen về lòng dũng cảm vô tư. Vì tất cả chúng ta mà chúng rắn chắc lại, vì cha cô, vì các em gái cô, vì Mélanie, vì bé Beau, vì những người da đen và vì tôi. Tôi biết cô đang nghĩ gì. Cô đang tự nhủ thầm: “Hãy nghe tôi, cái anh chàng vô tác dụng này, anh chàng mơ mộng, anh chàng điên rồ này chỉ biết nói những câu vớ vẩn về các thiên thần đã chết trong khi những người sống đang lâm nguy. Có phải thế không?”
Scarlett lắc đầu. Cô muốn Ashley cứ giữ mãi bàn tay mình trong tay chàng nhưng chàng bỏ chúng xuống.
- Cô đến tìm tôi với hy vọng là tôi sẽ giúp được cô. Vậy thì tôi không có khả năng, chàng liếc mắt nhìn cái rìu và đống gỗ vừa đẽo và ánh mắt chàng trở nên chua xót. Tôi không còn nhà cửa nữa và gia tài của tôi cũng tan nát rồi. Dưới trần gian này, tôi không còn được việc gì nữa cả, vì cái thế giới của tôi đã biến mất rồi. Cái cách duy nhất mà tôi có thể giúp cô được là quyết tâm học tập để trở thành một tá điền vụng. Nhưng như thế không giúp cô điều hành Tara được. Cô tưởng là tôi không biết gì về tình hình khó khăn của chúng ta sao? Tôi biết, chúng tôi đang ăn bám vào cô đấy, Scarlett ạ, ăn bám vào cô. Mặc dù mọi lòng kính mến của tôi đối với cô, tôi sẽ không có khả năng đền đáp những gì mà cô đã làm cho tôi và cho gia đình tôi. Mỗi một ngày, tôi càng thấy rõ nét hơn. Mỗi ngày tôi càng thấy sự bất lực của tôi đứng trước những khó khăn đang đổ ập xuống đầu tất cả mọi chúng ta… Mỗi ngày cái tài năng chết tiệt làm tôi xa rời thực tế ngăn cản tôi thêm không cho đương đầu với cuộc sống hiện tại. Cô có hiểu những lời tôi nói không?
Scarlett gật đầu. Cô không có một ý kiến rõ rệt về những điều chàng nói, nhưng cô lại uống từng lời. Vậy mà chàng có vẻ cách biệt với cô thế. Ðây là lần đầu tiên chàng tâm sự với cô về tư tưởng của chàng. Cô xúc động như thể cô sắp phát hiện được một điều gì. Chàng nói tiếp:
- Thật là một nỗi bất hạnh cho tôi không có khả năng nhìn thẳng vào sự thật trần trụi. Trước chiến tranh, cuộc sống đối với tôi chưa bao giờ thực tiễn hơn cái bóng tàu vẽ trên một tấm màn. Và tôi lại thích như vậy. Tôi không thích những nét rành mạch, chúng mờ ảo tôi thấy thú vị hơn, chàng ngừng lại, mìm cười yếu ớt và rùng mình vì làn gió lạnh xuyên qua áo sơ mi. Nói một cách khác, Scarlett ạ, tôi là một thằng hèn!
Scarlett không hiểu gì về những cái bóng tàu và những đường viền mờ ảo nhưng câu cuối cùng thì cô hiểu được. Chàng nói dối. Chàng không phải là đồ hèn. Tất cả ở chàng đều nói lên dòng dõi nhưng người can đảm và anh hùng, và Scarlett thuộc lòng những chiến công của chàng trong cuộc chiến vừa qua.
- Sao lại thế được. Một người hèn đâu dám trèo lên khẩu đại bác để kêu gọi mọi người ở Gettysburg? Ngài Tướng đâu có đích thân viết về cho Mélanie để nói đến một người hèn? Và…
- Ðó không phải là lòng dũng cảm, Ashley nói giọng mệt mỏi. Cuộc chiến đấu như món rượu champagne, nó làm say sưa những người hèn cũng nhanh như những người anh hùng. Bất kỳ một kẻ bần tiện nào cũng có thể có được một hành động dũng cảm trên chiến trường, ở đó người ta không thể lựa chọn được giữa cái chết và lòng dũng cảm. Tôi muốn nói về vấn đề nào đó khác. Cái loại hèn nhát của tôi bội phần nghiêm trọng hơn là nếu tôi bỏ trốn khi lần đầu tiên nghe tiếng đại bác gầm.
Ashley trình bày chậm chạp và khó khăn như thể mỗi câu nói làm chàng đau đớn. Chàng để cho cảm tưởng lùi lại vài bước và lặng ngẫm sự đau đớn điều chàng vừa nói.
Một kẻ khác có thể nói về chàng như vậy. Scarlett sẽ coi khinh người nào đó và những lời tuyên bố chỉ là khiêm tốn giả tạo và một biện pháp khéo lái để rồi được ngợi khen… Nhưng Ashley có vẻ thành khẩn và cặp mắt chàng biểu lộ một tình cảm mà cô không thể nào hiểu được. Không phải là nỗi sợ hãi cũng không phải là hối hận mà là sự phản ứng những cố gắng chàng đã dùng để chống lại một dòng suy nghĩ đang lôi cuốn chàng mạnh mẽ. Luồng gió lạnh làm tê cóng mắt cá chân Scarlett, cô lại rùng mình lần nữa nhưng vì gió lạnh thì ít mà vì những lời nói của Ashley làm cô sợ.
- Nhưng Ashley, làm sao mà anh sợ?
- Ôi, vì những vấn đề không sao giải thích được, những vấn đề có vẻ ngu ngốc khi người ta tìm những từ để định nghĩa chúng. Tôi sợ nhất là cuộc sống bỗng nhiên không có vẻ quá thực tiễn, sợ thấy cá nhân tôi gặp phải một trong những sự kiện đơn giản của cuộc sống. ở đây đẽo gỗ trong bùn đối với tôi không thành vấn đề nhưng tôi không thể nào thờ ơ với ý nghĩ đó. Tôi luyến tiếc một cách ghê gớm và hơn bao giờ hết cái đẹp của cuộc sống ngày xưa mà tôi rất thích và đã bị chôn vùi rồi. Scarlett ạ, cuộc sống trước chiến tranh thật là tuyệt diệu. Nó có một nét hấp dẫn, một sự hoàn hảo, một sự đầy đủ và cân đối gần sát với nền nghệ thuật Hy Lạp. Có thể là mọi người không nghĩ như tôi, bây giờ tôi nhận thấy thế. Nhưng đối với tôi, là người đã sống ở Mười hai cây sồi, cuộc sống ở đây có một vẻ đẹp thực sự. Tôi sinh ra cho cuộc sống ấy, tôi thích hợp với nó. Và bây giờ cuộc sống đó không còn nữa, tôi không còn vị trí của tôi trong cuộc sống mà chúng ta đang tiến hành và tôi sợ. Tôi biết trước kia tôi đã tham dự một cuộc triển lãm những hình bóng tôi, tôi tránh tất cả những gì làm rõ hình bóng đó, tôi xa rời những người và những sự kiện quá thực tiễn, quá gần với cuộc sống. Tôi không thích người ta len vào lĩnh vực của tôi. Tôi cũng đã tìm cách lẩn tránh cả cô nữa, Scarlett ạ. Trong cô có quá nhiều sức sống, quá nhiều thực tiễn và tôi đã tỏ ra hèn nhát để mà ưa thích những cái bóng và những giấc mơ của tôi.
- Nhưng… Mélanie thì sao?
- Mélanie là mọt trong những giấc mơ đáng yêu nhất của tôi và cũng là thành phần trong mộng tưởng của tôi. Nếu chiến tranh không xảy ra, tôi sẽ được trải qua những ngày vui sướng ở Mười hai cây sồi, tôi sẽ vui thú ngắm nhìn cuộc sống trôi qua mà không hề tham gia vào. Nhưng khi chiến tranh nổ ra, cuộc sống thực sự nhảy vào chẹn lấy cổ họng tôi. Ngày mà tôi nhận được lệnh đi chiến đấu ở Bull Run, chắc cô còn nhớ, tôi trông thấy các bạn cùng trang lứa bị nghiền nát, tôi nghe thấy những tiếng ngựa hí lúc hấp hối, tôi cảm thấy một mối ghê sợ thấy những thây người vừa bị tôi bắn quằn quại đau đớn và khạc ra máu. Nhưng đó chưa phải là cái tồi tệ nhất trong chiến tranh. Tồi tệ nhất trong chiến tranh, Scarlett ạ, là những người tôi phải sống cùng. Trong suốt đời tôi, tôi đã phải tự bảo vệ để chống lại người khác. Tôi đã chọn bạn bè cẩn thận nhưng chiến tranh đã dạy cho tôi là tôi đã tạo ra một thế giới riêng biệt đầy những nhân vật lý tưởng. Nó đã cho tôi thấy những con người thực chứ không phải bỡn nhưng nó không dạy tôi cách đối xử với họ. Và tôi e rằng chẳng bao giờ tôi học được cả. Ngày nay, tôi biết là muốn cho vợ con tôi được sống, tôi bắt buộc phải mở ra một con đường giữa nhưng người mà tôi chẳng có gì gọi là chung đụng cả. Còn cô, Scarlett ạ, cô nắm lấy cuộc sống bằng hai cái sừng và cô khuất phục nó tuỳ theo ý muốn. Nhưng tôi, bằng cách nào tôi lao vào cuộc sống bây giờ? Khi nào tôi nói với cô là tôi sợ?
Ashley diễn giả bằng một giọng trầm nhưng lanh lảnh, đượm một tình cảm mà cô không hiểu được. Chỗ này chỗ nọ cô nắm được một câu và cố gắng hiểu thấu ý nghĩa. Nhưng các câu nói cứ thoát ra khỏi cô như những con chim khiếp sợ. Ashley hăng say như bị quyễn rũ bởi một sự kích thích tàn nhẫn, nhưng Scarlett không hiểu năng lực nào đã thúc đẩy chàng như vậy. Ashley nói tiếp:
- Scarlett, tôi không hiểu rõ lúc nào thực tiễn buồn thảm xuất hiện với tôi, lúc nào tôi hiểu được tôi không bao giờ còn được tham dự sân khấu hình bóng của tôi nữa. Có lẽ là trong năm phút đầu của trận chiến đấu ở Bull Run khi tôi trông thấy những thây người mà tôi vừa giết đổ xuống. Tuy nhiên tôi biết thế là hết, tôi không còn được là một khán giả nữa. Không! Bỗng nhiên tôi thấy tôi là diễn viên đang ở trên sân khấu. Chính tôi đóng trò, cử chỉ và hành động không có mục đích. Cái thế giới nhỏ bé của tôi không còn tồn tại nữa. Nó bị tràn đầy những người không cùng một tư tưởng với tôi mà lại có những hành động xa lạ với tôi. Bằng những đôi giầy đầy bùn, họ phá hỏng lĩnh vực của tôi, không còn một chỗ nào để tôi có thể cư trú được. Trong nhà tù tôi tự nhủ: “Khi nào chiến tranh kết thúc, ta sẽ lại tìm thấy được cuộc sống tốt đẹp của ta xưa kia cùng với những mộng tưởng thời đó, ta sẽ lại được xem trình diễn những bóng hình”. Nhưng Scarlett ạ, có bao giờ người ta lùi lại đằng sau. Và điều đang chờ đợi chúng ta từ nay còn tồi tệ hơn chiến tranh, tồi tệ hơn nhà tù và đối với tôi tồi tệ hơn cả cái chết… Cô cũng thấy đấy, Scarlett, những nỗi lo sợ của tôi sẽ mang đến cho tôi một sự trừng phạt.
- Nhưng anh Ashley, Scarlett bắt đầu luýnh quýnh nói, nếu anh sợ tất cả chúng ta sẽ chết úoi, thì rồi… thì rồi chúng ta cũng sẽ tìm thấy được con đường thoát chứ. Em tin chắc là như vậy.
Trong một lúc, cặp mắt xám của Ashley nhìn Scarlett và người ta đọc được trong đó lòng khâm phục. Rồi đột nhiên chúng trở lại vẻ xa xăm và Scarlett, trái tim thắt lại, biết là chàng đã nghĩ sang vấn đề khác. Cô và Ashley bao giờ cũng như phải cố gắng chịu đựng một cuộc nói chuyện mà không nói bằng cùng một giọng. Tuy nhiên cô yêu chàng tới mức lúc chàng thoát ra như chàng vừa làm, cô có cảm giác như thể mặt trời lặn mất rồi và sức ấm ban ngày đã phải nhường chỗ cho sương lạnh buổi hoàng hôn. Cô muốn nắm lấy vai chàng, kéo chàng về mình, buộc chàng phải hiểu cô là con người bằng xương bằng thịt chứ không phải là một nhân vật tách ra từ một trong những cuốn tiểu thuyết của chàng hoặc từ những giấc mơ của chàng.
- Chết đói không có gì là thú vị cả, Ashley nói. Tôi biết vậy là do kinh nghiệm nhưng không phải vì thế làm tôi sợ hãi. Tôi sợ phải đương đầu với một cuộc sống đã bị tước hết cái đẹp của thế giới xưa kia của chúng ta.
Scarlett thất vọng và tự nhủ là chắc chắn Mélanie biết Ashley nói thế là thế nào. Mélanie và chàng không ngừng kể đến những chuyện ba láp loại ấy, không ngừng nói về thơ ca, về sách vở, về mộng mơ, về ánh trăng và về bụi sao. Ashley không cùng cô chia sẻ những nỗi lo âu. Chàng không sợ cái dạ dày làm loạn vì không đươc ăn gì, không sợ cái rét cắt da, không sợ mất Tara. Chàng lo sợ vấn đề gì mà cô không hiểu và không thể hình dung được. Cuối cùng, trời ơi, trong cái thế giới đắm chìm này, còn có gì đáng sợ hơn là cái đói, cái rét và cảnh mất nhà. “Ôi!” Scarlett thốt lên một tiếng thất vọng như một đứa trẻ sau khi đã mở một cái gói, gói rất kỹ nhưng lại nhận thấy bên trong rỗng không.
Ashley khẽ mỉm cười buồn rầu:
- Xin cô tha lỗi cho tôi, Scarlett, tôi đã nói lung tung. Tôi không bao giờ có thể làm cô hiểu được tôi cảm thấy gì bởi vì cô không biết sợ. Cô có một trái tim sư tử và cô hoàn toàn không biết tưởng tượng. Xin thú thật là tôi rất thèm những đức tính đó. Cô sẽ không bao giờ muốn lẩn trốn nó như tôi.
“Lẩn trốn”, đó là câu duy nhất dễ hiểu mà chàng đã nói. Cô thở nhanh hơn và kêu lên:
- Ôi, anh Ashley, anh lầm rồi. Em cũng vậy, em muốn chạy trốn lắm chứ. Em đã ngấy tất cả những thứ ấy rồi.
Ashley rướn lông mày lên vẻ không tin. Scarlett liền đặt một bàn tay lên cánh tay chàng, bàn tay nồng nhiệt, năn nỉ. Cô bắt đầu nói liến thoắng.
- Anh hãy nghe em, em nói là em đã chán ngấy rồi. Em đã kiệt sức rồi. Em đã đấu tranh để có luơng thực và có tiền. Em đã gieo hạt, em đã cầm cày, em đã hái bông. Em cũng đã cuốc cho đến khi kiệt sức. Em đã nói với anh, Ashley, miền Nam chết rồi. Nó đã chết rồi. Nó đang nằm trong tay bọn Yankees, bọn nô lệ phóng thích và bọn Carpetbaggers, và chẳng còn lại gì cho ta cả. Ashley, ta chạy trốn đi! Ashley cúi đầu xuống để nhìn cho rõ hơn bộ mặt Scarlett đã ửng đỏ vì xúc động. Cô nói tiếp: “Vâng, chúng ta hãy trốn đi” Hãy bỏ hết tất cả mọi người. Em xin đủ phải làm việc cho những người khác. Sẽ có kẻ khác chăm nom đến họ. Bao giờ cũng có kẻ chăm nom đến những người không thể tự giải quyết được công việc… Ôi, Ashley, chúng ta hãy trốn đi, chỉ anh và em thôi. Chúng ta có thể đi sang Mexico… quân đội bên đó cần đến những sĩ quan. ở bên đó chúng ta có thể sung sướng. Em sẽ làm việc cho anh, Ashley. Vì anh em sẽ làm bất cứ việc gì. Anh cũng biết rõ là anh không yêu Mélanie. Ashley muốn nói nhưng Scarlett cứ nói luôn không để chàng kịp ngắt lời. Ngày hôm đó anh đã nói là anh yêu em hơn cô ấy. Ôi, anh còn nhớ ngày hôm đó không? Và em biết là anh không hề thay đổi. Em có thể nói thế, anh không thay đổi. Và anh cũng vừa mới nói cô ấy chỉ là một giấc mơ… Ôi, Ashley, chúng ta hãy đi xa nơi đây. Em biết cách làm cho anh sung sướng… Bác sĩ Fontaine đã nói là cô ấy không thể có con được nữa, còn em, em có thể cho anh nhiều nhiều…
Ashley ôm lấy vai cô mạnh đến nỗi làm cô đau đớn. Cô ngừng lại để thở. Chàng nói:
- Chúng ta cần phải quên điều gì đã xảy ra ở Mười hai cây sồi ngày hôm đó.
- Anh tưởng em có thể quên được à? Anh, anh có quên không? Thành thật mà nói, anh có dám nói là anh không yêu em không?
Ashley thốt ra một tiếng thở dài sâu xa và vội vàng đáp:
- Không, tôi không yêu cô.
- Anh nói dối.
- Ngay cả nếu là câu nói dối, Ashley nói rất bình tĩnh, vấn đề cũng không quan trọng.
- Anh muốn nói là…
- Cô tưởng là tôi có thể ra đi và bỏ rơi hai mẹ con Mélanie ngay cả nếu tôi ghét cả hai? Cô tưởng là tôi có thể bóp nát trái tim Mélanie? Ðể vợ con tôi lại cho người nhà trông nom? Vậy là cô đã mất hết cả lương tri rồi sao? Vả lại cô cũng không thể bỏ rơi ba cô và các em gái cô? Cô có nhiệm vụ đối với họ như tôi đối với Mélanie và Beau. Dù cô có chán ngấy họ rồi hay không, họ còn đấy và cô có nhiệm vụ phải giúp họ sống.
- Có chứ, em rất có thể bỏ rơi họ…… Em không thể nhìn mặt họ nữa… Em mệt mỏi lắm rồi.
Chàng cúi xuống cô và trong một lúc trái tim Scarlett hồi hộp tưởng chàng sắp ôm mình vào lòng nhưng thay vì thế chàng khẽ vỗ vào cánh tay cô và nói với cô như nói với một đứa trẻ mà người ta muốn dỗ dành.
- Vâng, tôi biết là cô mệt mỏi lắm rồi, cô chán ngấy rồi. Vì thế cô mới nói như vừa rồi. Cô đã phải gánh một gánh nặng của ba người đàn ông. Nhưng rồi tôi sẽ giúp cô, tôi không phải là bao giờ cũng vụng về như hai bàn tay tôi.
- Anh chỉ có một cách giúp được em, Scarlett cuống cuồng nói, là đem em đi khỏi nơi đây, là đem em đi làm lại cuộc đời với anh ở bất kỳ nơi nào, tìm cách cùng sung sướng với nhau. Không có gì giữ chúng ta ở lại đây.
- Không, không có gì, Ashley bình tĩnh nói, không có gì… trừ danh dự.
Bị mắc lừa trong chờ đợi, cô nhìn chàng và lần đầu tiên nhìn thấy mí mắt chàng rất giống màu vàng lúa chín. Cô nhận thấy cách hiên ngang của chàng và mặc dù rách rưới, tấm thân thanh tao và mảnh dẻ của chàng vẫn giữ được vẻ quý phái. Hai cặp mắt gặp nhau, cặp mắt Scarlett hãi hùng và van nài, cặp mắt Ashley mông lung như mặt nước hồ trong núi dưới bầu trời xanh xám. Cô đọc thấy trong lời buộc tội giấc mơ và ham muốn cuồng xi của cô.
Chán nản và thất vọng, cô vùi đầu vào hai bàn tay và bắt đầu khóc. Ashley chưa trông thấy Scarlett khóc bao giờ. Chàng không hề nghĩ là một người phụ nữ được tôi luyện mạnh mẽ như Scarlett lại có thể khóc được, thế là chàng thấy bừng lên trong lòng tình thương lẫn lòng hối hận. Lập tức chàng lại gần cô, hai tay ôm lấy cô và đu đưa như đứa trẻ, tỳ ngực vào trái tim cô và thì thào:
- Em yêu, em bé can đảm… không, không nên khóc.
Chàng vừa kéo cô lại gần đã thấy mình bị cô ôm chặt. Trong cặp mắt xanh của cô, chàng đọc thấy sự mê man. Ðối với Ashley, đó là mùa xuân mới, mùa xuân ngát hương mà chàng đã gần như quên mất trong ký ức, mùa xuân kèm theo những tiếng thì thầm và lào xào của lá xanh. Chàng sống lại những ngày vô tư trước kia, thời mà những ham mê của tuổi trẻ chưa mất sức hăng hái. Chàng quên mất những ngày cay đắng mà chàng đã biết từ dạo ấy và, trông thấy mấp máy cặp môi đỏ chát đang dâng lên cho chàng, chàng liền hôn Scarlett.
Scarlett cảm thấy một tiếng lao xao kỳ lạ như thể cô áp tai vào một vỏ ốc biển và cô phân biệt một cách mù mờ những tiếng đập ngột ngạt của trái tim mình. Cô có cảm giác như thân thể cô hoà tan vào trong thân thể Ashley. Mất hết mọi ý niệm về thời gian, hai người cứ như gắn liền với nhau, Ashley ngấu nghiến hôn môi cô như thể chàng không bao giờ được mãn nguyện.
Lúc chàng đột nhiên nới lỏng hai cánh tay ra, Scarlett có cảm giác như cô sắp mất thăng bằng nên phải vịn vào hàng rào. Cô ngước mắt nhìn chàng, cặp mắt lóng lánh tình yêu và đắc thắng:
- Anh yêu em, yên em, phải không nào?... Nói lên đi anh.
Chàng lại nắm lấy hai vai cô. Cô cảm thấy bàn tay chàng run run và cô yêu thích cái rợn người ấy đang cháy trong khắp bàn tay chàng. Cô nhích lại gần chàng với một cử chỉ đầy hăng hái nhưng chàng đẩy cô ra và nhìn cô bằng cặp mắt hãi hùng bị giày vò bởi thất vọng và cuộc đấu tranh đang diễn ra trong lòng chàng.
- Không, chàng nói, không, nếu cô lại gần tôi, tôi sẽ chiếm đoạt cô ngay tức khắc, ngay tại đây.
Cô trả lời bằng một nụ cười hân hoan, tỏ ra rằng đối với cô địa điểm, thời gian, tất cả đều không còn nữa, chỉ còn lại có ký ức về Ashley trên môi mình.
Bỗng nhiên chàng lay cô cho đến khi tóc cô xổ ra, chàng lay cô như thể chàng đang bị một cơn giận dữ khống chế, chống lại cô… và chống lại chàng.
- Chúng ta không có quyền làm như vậy. Ashley kêu lên. Tôi xin nói với cô là chúng ta không có quyền.
Chàng hình như nếu còn tiếp tục lay cô như vậy thì cổ chàng đến gãy mất. Tóc cô làm chàng không trông thấy gì, hành động của Ashley làm cô phải kinh ngạc. Cô vùng mạnh thoát ra, lùi lại và trừng trừng nhìn vào Ashley. Trên trán chàng long lanh mấy giọt mồ hôi. Chàng nắm hai bàn tay lại như bị đau đớn. Chàng nói:
- Ðó là lỗi tại tôi… Cô không có gì phải tự trách mình cả và vấn đề ấy sẽ không xảy ra nữa vì tôi sắp ra đi cùng với Mélanie và đứa bé.
- Anh ra đi à? Scarlett cuống cuồng kêu lên. Không.
- Có đấy, trời ạ, tôi sẽ ra đi. Cô không thể tưởng tượng được là tôi sẽ ở lại đây sau khi đã xảy ra với chúng ta.
- Nhưng Ashley, anh không thể đi được. Anh sẽ đi đâu? Anh yêu em cơ mà.
Chàng cúi mình về phía cô với một sự dữ tợn làm cô phải thu mình lại và tựa vào hàng rào.
- Tôi yêu cô. Tôi yêu lòng dũng cảm của cô, ý chí ngoan cường của cô, ngọn lửa có trong cô, sự thiếu hẳn lòng thươnưg hại. Tôi yêu cô đến mức nào? Tôi yêu cô tới mức đã có lúc tôi toan lạm dụng lòng mến khách của ngôi nhà này đã đón tiếp chúng tôi, tôi và vợ con tôi. Tôi suýt nữa thì quên mất người vợ tốt đẹp nhất mà một người đàn ông có thể có được… vâng, tôi yêu cô quá đủ để suýt nữa thì chiếm lấy cô, ngay tại đây, trên vũng bùn này, như thể con…
Scarlett giãy giụa trong những ý nghĩ hỗn độn. Trái tim cô lạnh cóng như bị một mũi kim bằng băng tuyết xuyên vào. Cô hổn hển nói:
- Nếu anh muốn thế… và anh chưa làm gì em… là tại anh không yêu em.
- Tôi không bao giờ có thể làm cô hiểu được.
Hai người im lặng và nhìn nhau. Bỗng nhiên Scarlett rùng mình và như vừa mới trở về sau một cuộc hành trình dài nhận thấy là mùa đông, là những cánh đồng trơ trụi dưới cái áo khoác rơm dày, và cô rất rét. Cô cũng nhận thấy bộ mặt Ashley lại có vẻ xa xăm mà cô quen thuộc và đối với chàng cùng vậy, mùa đông đã đến trên những dấu vết của hối hận.
Nếu cô không bị quá kiệt sức để có thể cử động được, cô đã đi rồi, cô sẽ để Ashley ở lại một mình và cô sẽ về nhà giấu nỗi khổ tâm của mình, nhưng cô cũng thấy cần phải nói thêm:
- Em chẳng còn gì. Chẳng còn gì để mà yêu để mà bảo vệ. Em đã mất anh và em sẽ mất cả Tara.
Chàng nhìn cô im lặng một lúc lâu, rồi chàng cúi xuống véo một nắm đất đỏ:
- Còn chứ, cô vẫn còn thứ gì ấy, chàng nói và trên môi lại nở hình bóng nụ cười xưa kia. Thứ gì mà cô yêu hơn tôi, mặc dù có thể là cô không biết nó. Cô chưa mất Tara đâu.
Chàng cầm lấy bàn tay mềm mại của cô và để vào đấy miếng đất đỏ và khép các ngón tay cô lại. Cơn sốt không còn nung nóng bàn tay chàng nữa, tay Scarlett cũng đã lạnh. Scarlett nhìn một lúc lâu mẩu đất đỏ rồi cô lại nhìn Ashley và phỏng đoán lờ mờ là tâm trí chàng đã hình thành một khối mà đôi bàn tay si tình của chàng không thể nào làm tan rã được.
Dù chàng có tan thây nát thịt, chàng cũng không bao giờ bỏ Mélanie. Dù chàng có bị cháy bỏng suốt đời vì tình yêu đối với Scarlett, cô cũng sẽ không bao giờ là của chàng và chàng sẽ đấu tranh để giữ một khoảng cách giữa cô và chàng. Sẽ không bao giờ cô tìm thấy chỗ nối của cái áo giáp ấy. Ðối với chàng, những câu mến khách, trung thực, danh dự có nhiều ý nghĩa hơn đối với cô.
Nắm đất đó đã lạnh, cô lại nhìn nó một lần nữa và nói:
- Vâng, em còn có thứ này.
Vào lúc ấy, những câu nói đó không gợi cho cô một ý nghĩa gì, miếng đất chỉ là miếng đất. Thế rồi không hiểu sao cô lại trông thấy ý nghĩa, đại dương bùn đỏ mênh mông bao quanh Tara và cô tự nhủ sao cô quyến luyến nó biết bao và cô đã quyết tâm đấu tranh bảo vệ nó và cuộc đấu tranh sẽ còn gay go ác liệt nếu cô không muốn để nó rơi và tay kẻ khác. Cô lại một lần nữa nhìn Ashley và tự hỏi làn sóng nóng bỏng đã bốc cô lên lúc này sẽ giạt vào bờ bến nào. Cô có thể suy nghĩ nhưng cô không còn cảm thấy gì nữa. Lòng cô đã trống rỗng mọi cảm xúc.
Cô nói một cách rành mạch:
- Anh không cần phải ra đi. Em không có ý định để mọi người phải chết đói bởi vì em đã lao vào trong cánh tay anh. Việc ấy sẽ không xảy ra nữa.
Scarlett quay gót và trở vào nhà, vừa đi vừa búi lại tóc đằng sau gáy. Ashley nhìn theo cô và trông thấy cô vươn thẳng đôi vai mảnh khảnh. Duy nhất cử chỉ tìm được lối vào trái tim chàng chắc chắn hơn tất cả những câu cô đã nói.


o0o