cáo Vũ khúc cố đô mùa xuân, và tôi đứng lại để xem. Chỉ còn hai tuần nữa là đến ngày khai mạc. Tờ bích chương mới dán vào ngày hôm kia, có lẽ vào lúc tôi đang đi quanh trong khuôn viên nhà ông Nam tước với hy vọng gặp ông Chủ tịch. Vũ khúc mỗi năm có một chủ đề, như là Màu sắc bốn mùa ở Kyoto, hay là Địa danh trích từ chuyện của xứ Heike. Năm nay chủ đề là Ánh sáng long lanh của mặt trời ban mai. Bích chương, dĩ nhiên là do Uchida Koraburo vẽ - người đã sáng tạo hầu hết bích chương từ năm 1919 - vẽ một cô geisha tập sự mặc chiếc kimono màu lục và vàng cam rất đẹp đứng trên cầu vòng bằng gỗ. Tôi quá mệt vì đi xa và ngủ ít trên tàu cho nên tôi đứng choáng váng một lúc trước tấm bích chương, nhìn cái nền bức vẽ màu xanh lục và màu vàng tươi trước, mới nhìn qua hình cô gái mặc áo kimono. Cô a nhìn vào ánh sáng mặt trời rực rỡ, cặp mắt màu xanh xám quá tuyệt vời. Tôi phải vịn một tay lên lan can cho vững. Tôi là cô gái mà Uchida đã vẽ đứng trên cầu ấy.

Trên đường từ ga xe lửa về nhà, ông Itchoda chỉ cho tôi thấy từng tấm bích chương trên đường, thậm chí ông ấy còn yêu cầu bác phu xe kéo chúng tôi đến toà nhà Siêu thị Daimaru cũ để xem bích chương dán đầy cả một bức tường ở đấy nữa. Nhìn thấy hình tôi được dán khắp thành phố như thế này, cũng không làm cho tôi được hoàn toàn sung sướng, vì tôi vẫn nghĩ đến cô gái tội nghiệp đang đứng trước tấm kính soi để một gã đàn ông cởi dải thắt lưng. Mặc dù tôi chờ đợi những giây phút được người ta chúc mừng trong những ngày sắp đến, tôi cũng biết rằng bên cạnh những vinh hạnh này, tôi sẽ gặp nhiều chuyện đắng cay. Từ khi Mameha thu xếp để tôi được có vai trong những vũ khúc mùa xuân này, tôi đã nghe một số lời bình phẩm không mấy đẹp về tôi. Sau khi bích chương dán xong, tình hình càng tệ thêm ra. Ví dụ, vào sáng hôm sau, một cô geisha tập sự từng là bạn của tôi tuần trước, thì nay gặp tôi, cô ta quay mặt khi tôi cúi chào.

Riêng về phần Mameha, tôi đến thăm cô ấy tại nhà cô, cô ấy đã tỏ ra tự hào như chính cô là người trên tờ bích chương. Dĩ nhiên cô ấy không hài lòng về việc tôi đi Hakone, nhưng cô ấy có vẻ rất mãn nguyện về thành công của tôi. Tự nhiên tôi lo sợ cô ấy biết chuyện kinh khủng đã xảy ra giữa tôi với ông Nam tước, sợ cô ấy cho đây là một sự phản bội. Tôi nghĩ thế nào ông Itchoda cũng nói cho cô ấy biết chuyện này…nhưng nếu ông ta có nói, chắc không bao giờ cô ấy nêu vấn đề này ra giữa chúng tôi. Và tôi cũng không.

Hai tuần sau, vũ khúc mùa xuân bắt đầu. Vào hôm đầu tiên trong phòng thay áo quần ở Nhà hát Kaburenjo, tôi cảm thấy lòng tràn ngập hân hoan, vì Mameha cho biết ông Chủ tịch và ông Nobu có mặt trong đám khán giả. Trong khi hóa trang, tôi nhét cái khăn tay của ông Chủ tịch dưới chiếc áo lót, sát vào chỗ da trần. Tóc tôi buộc sát vào da đầu bằng một dải lụa, vì tôi phải đội tóc giả, và khi soi gương không thấy mái tóc quen thuộc phủ quanh khuôn mặt, các góc cạnh ở hai má và quanh hai mắt bỗng trở nên xa lạ với tôi. Nói ra có vẻ kỳ cục, nhưng khi tôi nhận ra khuôn mặt của tôi có vẻ xa lạ với tôi, tôi bỗng nghĩ rằng không có gì trên đời này đơn giản như ta tưởng.

Một lát sau tôi đứng với các cô tập sự khác bên cánh gà nhà hát, chuẩn bị vở múa khai mạc. Chúng tôi mặc kimono giống nhau, màu vàng và đỏ, dải thắt lưng màu vàng cam và màu vàng – cho nên mỗi người chúng tôi trông như những bóng người lung linh trong ánh mặt trời. Khi âm nhạc nổi lên, thoạt tiên tiếng trống rồi sau đó tiếng đàn Shamisen vang lên, chúng tôi cùng hiện ra, quạt trong tay mở rộng – chưa bao giờ tôi cảm thấy mình được nhập cuộc với đời như thế này.

Sau vở múa khai mạc, tôi chạy lên lầu để thay kimono. Vở múa của tôi diễn một mình có tên Nắng Mai Trên Sông, nói về một trinh nữ tắm buổi sáng dưới biển và yêu một chú cá heo đẹp mã. Y phục của tôi là kimono màu hồng lộng lẫy với hình vẽ mặt nước màu xám, tôi cầm những dải lụa xanh để tượng trưng cho nước gợn sóng sau tôi. Vai hoàng tử cá heo đẹp mã do cô geisha tên Umiyo đóng, thêm vào, có nhiều vai khác do các geisha thủ diễn để tả gió, ánh sáng mặt trời và những tia nước – cũng như một vài geisha tập sự bôi đen, mặc kimono màu xanh đứng ở xa xa ngoài mép sân khấu, làm những chú cá heo gọi hoàng tử của chúng trở về. Tôi vội thay áo thật nhanh đến nỗi tôi còn dư được vài phút để nhìn ra khán giả ở dưới. Tôi đi theo tiếng trống chốc chốc gióng lên để đến một hành lang hẹp, âm u, chạy phía sau một trong hai căn buồng của ban nhạc nằm hai bên nhà hát. Một vài cô tập sự và geisha đang nhìn qua những khe hở nơi cửa lầu. Tôi chen vào với họ và nhìn ra, thấy ông Chủ tịch và ông Nobu ngồi với nhau – nhưng tôi thấy hình như ông Chủ tịch đã nhường cho Nobu chỗ tốt hơn. Nobu say sưa nhìn lên sân khấu, nhưng tôi ngạc nhiên thấy ông Chủ tịch có vẻ ngủ gục. Theo tiếng nhạc, tôi nhận ra vở múa của Mameha đang bắt đầu, tôi đến cuối hành lang nơi có những đường khe hở nơi cửa sổ có thể nhìn ra sân khấu.

Tôi chỉ xem Mameha múa vài phút thôi, nhưng ấn tượng mà vở múa của cô ấy in vào óc tôi không bao giờ phai. Hầu hết những vở múa của trường Inoue thường kể sự tích của một chuyện gì đấy, và sự tích của vở múa này có tên Vị Triều Thần trở về với vợ - dựa trên một tác phẩm Trung Hoa nói đến mối tình vụng trộm của một Triều Thần với một Cung Phi. Một đêm bà vợ của vị Triều Thần núp ngoài hoàng cung để xem chồng bà đi chơi ở đâu. Cuối cùng, đến lúc rạng sáng, bà thấy chồng bà chia tay với tình nhân trong một đám cây – nhưng ngay lúc đó bà ta phát bệnh vì trời quá lạnh, và sau đó bà ta mất.

Vũ khúc mùa xuân của chúng tôi, sự tích chuyển sang của Nhật chứ không dùng chuyện Trung Hoa, nhưng đàng nào thì câu chuyện cũng giống nhau. Mameha đóng vai người phụ nữ chết vì lạnh và đứng tim, còn cô geisha Kamako đóng vai người chồng, vị quan trong triều. Tôi xem vở múa đúng vào lúc vị quan triều thần chia tay với tình nhân. Cảnh trên sân khấu đẹp mê hồn, ánh sáng bình minh yếu ớt, tiếng đàn Shamisen dìu dặt như tiếng thổn thức sau hậu trường. Vị quan múa một điệu múa mê hồn để cám ơn người tình đã cho ông ta một đêm hạnh phúc, rồi tiến ra phía ánh mặt trời mọc để hứng lấy hơi ấm cho nàng. Chính lúc này Mameha múa điệu múa diễn tả nỗi sầu muộn của người vợ, cô ấy đứng khuất một bên sân khấu ngoài tầm mắt của người chồng và tình nhân của ông ta. Tôi không biết có phải vì điệu múa của Mameha quá đẹp hay vì nội dung câu chuyện mà tôi cảm thấy buồn da diết khi nhìn cô ta, tôi cảm thấy như chính tôi là nạn nhân gây ra sự phản bội kinh khủng ấy. Cuối vở múa, ánh mặt trời chiếu sáng khắp sân khấu, Mameha đến một rừng cây để múa một mình diễn tả cái chết. Tôi không thể nói cho anh nghe chuyện gì đã xảy ra sau đó. Tôi quá xúc cảm đến nỗi tôi không thể đứng lại xem được nữa, vả lại, tôi phải về hội trường để chuẩn bị phiên mình ra trình diễn.

Trong lúc tôi đợi bên cánh gà, tôi có cảm giác kỳ lạ là sức nặng của toà nhà đè nặng lên tôi – vì đối với tôi, sự buồn phiền là thứ nặng nề vô cùng kỳ lạ. Người vũ công giỏi thường mang vớ có cài nút màu trắng với cỡ rất nhỏ, cho nên cô ta cảm biết được các đường nối trên sàn gỗ với bàn chân mình. Nhưng khi tôi đứng đấy, cố sức giữ bình tĩnh để biểu diễn, tôi đã có cảm giác như có sức nặng nào đấy đè mạnh lên tôi, đến nỗi không những tôi cảm nhận được các đường nối trên đường ván, mà còn cảm nhận được cả những sợi chỉ trong đôi vớ nữa. Cuối cùng tôi nghe tiếng trống và tiếng đàn Shamisen cất lên và tiếng áo quần sột soạt của các vũ công vội vã đi qua tôi để ra sân khấu, nhưng tôi thấy rất khó mà nhớ được chuyện gì sau đó. Tôi chỉ biết tôi đã đưa tay lên với chiếc quạt khép lại và đầu gối tôi cong xuống – thì đấy là các thế để vào vở múa. Sau đó tôi không nghe ai nói gì về việc tôi không có dấu hiệu báo bắt đầu, nhưng tôi chỉ nhớ rõ ràng tôi đã nhìn hai cánh tay tôi với vẻ ngạc nhiên là động tác của tôi rất chính xác và rất đều đặn. Tôi đã tập vở múa nhiều lần, tôi nghĩ tôi tập như thế là quá đủ. Và mặc dù tinh thần tôi bị sa sút nhưng tôi đã diễn vai của tôi không khó khăn hay bị lúng túng.

Bất kỳ buổi trình diễn nào trong tháng đó, tôi đều chuẩn bị ra sân khấu một cách giống nhau, bằng cách tập trung vào vở Vị Triều Thần Trở Về Với Vợ cho đến khi tôi cảm thấy nỗi sầu muộn đè nặng lên tôi. Loài người chúng ta có đặc tính là quen với hoàn cảnh rất mau, nhưng khi tôi hình dung ra cảnh Mameha múa để miêu tả cảnh đau buồn đứng khuất trước cặp mắt của người chồng và tình nhân của chồng, tôi không thể không cảm thấy buồn phiền, không phải như anh có thể không ngửi thấy mùi trái táo cắt ra để trên bàn trước mặt anh.

Một hôm vào tuần cuối cùng của đợt trình diễn, Mameha và tôi ngồi nán lại lâu trong phòng thay áo, nói chuyện với các geisha khác. Khi chúng tôi ra khỏi nhà hát, chúng tôi cứ nghĩ chắc không gặp ai ở ngoài – và quả vậy, mọi người đã về hết. Nhưng khi chúng tôi ra đến đường, một tài xế mặc đồng phục từ trên một chiếc xe hơi bước ra, mở cửa sau xe. Mameha và tôi định đi qua thì ông Nobu xuất hiện.

- Kìa ông Nobu - Mameha thốt lên - tôi đang lo không biết sao lâu nay ông không cần Sayuri đến giúp vui! Suốt tháng này ngày nào chúng tôi cũng mong nhận được tin ông… - Thử hỏi ai là người đợi ai? Tôi đợi ngoài nhà hát này gần một giờ rồi.

- Ông lại đến xem múa mới ra về đấy phải không? – Mameha hỏi – Sayuri đúng là một minh tinh.

- Tôi không vừa mới từ đâu đến hết – Nobu nói – Tôi vừa xem múa cách đây một giờ. Đủ thì giờ để tôi gọi một cuốc điện thoại và sai tài xế ra phố để lấy đồ về đây cho tôi.

Nobu đấm tay lên cửa xe với bàn tay độc nhất, làm cho người tài xế giật mình mạnh đến nỗi cái mũ lưỡi trai rơi ra khỏi đầu. Anh tài xế hạ kính cửa xe xuống, đưa cho Nbbu cái bao nhỏ ở nhà hàng theo kiểu phương Tây, bao làm bằng giấy trông như giấy kẽm bạc. Nobu quay qua tôi, tôi cúi chào ông ta thật thấp, nói với ông tôi rất sung sướng được gặp ông ta.

- Cô là vũ công có tài, Sayuri à. Tôi không tặng quà vô cớ đâu - ông ta nói, nhưng tôi không tin ông ta nói thật – có lẽ vì thế mà Mameha và những người khác ở Gion không thích tôi bằng những người khác.

- Ông Nobu – Mameha nói – ai có ý kiến lạ đời như thế?

- Tôi biết rõ các cô geisha thích gì. Cho nên khi đàn ông tặng cô quà, cô phải bỏ qua các thứ vô nghĩa đi.

- Kìa, ông Nobu – tôi nói - chuyện gì vô nghĩa mà ông yêu cầu tôi phải bỏ qua? – Dĩ nhiên tôi cho đây là chuyện đùa, nhưng Nobu thì không xem đấy là chuyện đùa.

- Thì tôi không vừa nói tôi không giống các người khác đó à? – ông ta cau có nói - Tại sao giới geisha các cô không tin chuyện người ta nói với các cô? Nếu cô muốn nhận gói quà này thì nhận đi, kẻo tôi đổi ý.

Tôi cám ơn ông Nobu và nhận gói quà, và ông ta đấm tay vào cửa xe. Người tài xế nhảy ra mở cửa xe cho ông ta.

Chúng tôi cúi người chào cho đến khi chiếc xe rẽ vào góc đường rồi Mameha và tôi đi lại vào trong vườn của nhà hát Kaburenjo, chúng tôi ngồi trên ghế đá nhìn ra hồ cá chép và nhìn cái gói của Nobu vừa cho tôi. Cái gói đựng một cái hộp nhỏ gói trong giấy màu vàng có in nổi tên của tiệm kim hoàn nổi tiếng, hộp được buộc bằng dải vải to. Tôi mở hộp ra, trong hộp chỉ có một viên ngọc, viên hồng ngọc to bằng hạt đào. Nó giống như giọt máu khổng lồ lấp lánh dưới ánh mặt trời trên hồ. Khi tôi xoay viên ngọc trong mấy ngón tay, ánh sáng lóng lánh nhảy từ mặt này sang mặt khác trên viên ngọc. Tôi cảm thấy ngực tôi cũng nhảy theo nhịp nhảy của từng mặt viên ngọc.

- Tôi thấy cô có vẻ sung sướng – Mameha nói – và tôi rất mừng cho cô. Nhưng đừng vui quá. Đời cô sẽ có nhiều ngọc nữa, Sayuri à, tôi nghĩ là sẽ có nhiều. Nhưng cô sẽ không có cơ hội như thế này lại nữa đâu. Cô hãy đem viên ngọc này về nhà và đưa cho bà Mẹ.

Nhìn vào viên ngọc đẹp thế này, ánh sáng từ viên ngọc toát ra nhuộm hồng đôi tay tôi, rồi nhìn bà Mẹ với cặp mắt vàng khè, mi mắt bầm tím…hừ, tôi thấy cho bà ta viên ngọc này chẳng khác nào mặc đồ lụa cho chồn. Nhưng dĩ nhiên tôi phải vâng lời Mameha.

- Khi cô đưa viên ngọc này cho bà ta - cô ấy nói tiếp – cô phải hết sức dịu dàng, nói như thế này "Thưa Mẹ, con không cần viên ngọc, con rất hân hạnh được Mẹ nhận viên ngọc này. Con đã gây cho Mẹ quá nhiều phiền hà trong những năm vừa qua" Nhưng đừng nói nhiều, nếu không bà ta sẽ cho là cô mỉa mai.

Sau đó khi tôi ngồi trong phòng, mài mực tàu để viết vài lời cám ơn ông Nobu, tôi lại thấy tức tối trong lòng. Nếu Mameha yêu cầu tôi cho cô ta viên ngọc, tôi sẽ vui vẻ đưa cho cô ta ngay. Nhưng đưa cho bà Mẹ thì ôi! Tôi cảm thấy thích ông Nobu, tôi rất buồn khi thấy món quà đắt tiền này lọt vào tay bà Mẹ. Tôi thừa biết nếu viên ngọc này là của ông Chủ tịch, tôi sẽ không cho ai hết. Nhưng dù sao, tôi đã viết xong lời cám ơn, tôi bèn đến phòng bà Mẹ để nói chuyện với bà. Bà ta đang ngồi trong ánh sáng lờ mờ, vuốt ve con chó và hút thuốc.

- Mày muốn gì đấy? – bà ta hỏi tôi – Ta định gọi đem đến một bình trà.

- Con xin lỗi đã quấy rầy Mẹ. Chiều nay khi Mameha và con rời khỏi nhà hát, ông quản lý Nobu Toshikazu đợi con…

- Chắc mày muốn nói đợi cô Mameha…

- Con không biết, thưa Mẹ. Nhưng ông ta tặng cho con một món quà. Món quà rất đẹp, nhưng con không dùng nó làm gì.

Tôi muốn nói tôi rất hân hạnh nếu được bà nhận món quà này, nhưng bà Mẹ không nghe tôi. Bà để ống vố xuống bàn, lấy cái hộp trên tay tôi trước khi tôi đưa cho bà. Tôi lại muốn nói tiếp cho rõ hơn, nhưng bà Mẹ đã lật ngược cái hộp đổ viên hồng ngọc ra trong tay bà.

- Cái gì thế này? – Bà ta hỏi.

- Đây là quà ông quản lý Nobu tặng con. Nobu Toshikazu ở công ty đồ điện Iwamura.

- Mày tưởng tao không biết Nobu Toshikazu là ai à?

Bà ta đứng dậy, đến bên cửa sổ, đẩy khung cửa giấy ra và đưa viên ngọc ra chỗ có ánh sáng của buổi chiều tà chiếu vào. Bà ta làm công việc như tôi đã làm ngoài đường, xoay quanh viên ngọc trong tay và nhìn ánh sáng lấp lánh từ mặt này sang mặt khác. Cuối cùng, bà đóng khung cửa sổ lại và về chỗ cũ.

- Chắc mày lầm, có phải ông ta bảo mày đưa viên ngọc cho Mameha không?

- Dạ, Mameha có mặt với con lúc ấy.

Tôi có thể hình dung được cảnh tượng diễn ra trong óc bà Mẹ lúc ấy, chẳng khác nào cảnh ngã tư đường vào giờ xe cộ đông đúc. Bà ta để viên ngọc lên bàn, tiếp tục hút ống vố. Tôi nghĩ tâm trí bà rối bời như đám khói thuốc bà nhả ra. Cuối cùng bà ta nói:

- Vậy là Nobu Toshikazu đã quan tâm đến mày, phải không?

- Con hân hạnh được ông ta chú ý đến từ ít lâu nay.

Nghe xong bà ta để ống vố xuống bàn như thể muốn nói rằng câu chuyện của chúng tôi sắp chuyển sang phần nghiêm trọng hơn. Bà ta nói:

- Tao chưa canh chừng mày được kỹ càng. Nếu mày đã có bạn trai, thì bây giờ hãy nói cho tao biết.

- Thưa Mẹ, con không có bạn trai nào hết.

Tôi không biết bà ta có tin tôi hay không, nhưng đến đây thì bà bảo tôi đi ra. Tôi chưa kịp nói lời tặng bà ta viên ngọc như Mameha đã dặn. Tôi cố nghĩ ra cách để nêu vấn đề. Nhưng khi tôi nhìn vào cái bàn nơi có viên ngọc, chắc bà tưởng tôi muốn lấy viên ngọc lại. Cho nên, tôi chưa kịp nói thêm lời nào, bà ta đã đưa tay nắm gọn lấy viên ngọc.

OOo

Cuối cùng, việc đó xảy ra vào một buổi chiều. Mameha đến nhà kỹ nữ, dẫn tôi vào phòng khách để báo cho tôi biết việc hô giá mua mizuage của tôi bắt đầu. Cô ấy đã nhận được tin báo của phòng trà Ichiriki vào sáng ấy.

- Tôi buồn là thời điểm tổ chức không thuận lợi – Mameha nói với tôi – Vì chiều nay tôi phải đi Tokyo. Nhưng cô không cần phải có mặt của tôi. Cô sẽ thấy giá hô sẽ cao, vì mọi việc chắc thế nào cũng xảy ra.

- Tôi không hiểu – tôi nói - Mọi việc gì thế?

- Tất cả mọi việc - cô ấy đáp, rồi ra về mà không đụng đến tách trà.

Cô ấy đi ba ngày. Mới đầu, mỗi khi tôi nghe tiếng chân của các chị hầu đến gần là tim tôi đập thình thịch. Nhưng hai ngày trôi qua không có tin tức gì mới mẻ. Sang ngày thứ ba, bà Dì đến tìm tôi ở hành lang để báo là bà Mẹ muốn gặp tôi trên lầu.

Tôi vừa bước lên tầng cấp thứ nhất của thang lầu, bỗng nghe có tiếng cửa mở, rồi Bí Ngô ào ào chạy xuống. Cô ta phóng như gió, hai chân hầu như không chạm phải bậc thang, đến giữa cầu thang, một ngón tay móc phải tay vịn quặp lại. Chắc cô ta đau lắm, vì cô ta hét lên một tiếng và khi xuống đến chân cầu thang, cô ta dừng lại để nắm lấy ngón tay.

- Hatsumono đâu rồi?

- cô ta hỏi, rõ ràng cô ta đau đớn – tôi phải tìm cô ấy!

- Xem cô có vẻ đau nhiều đấy! – bà Dì nói – Cô phải tìm Hatsumono để cô ta làm cho cô đau thêm nữa phải không?

Bí Ngô có vẻ rất chán nản. Không những vì ngón tay mà thôi, nhưng khi tôi hỏi cô ta có việc gì quan trọng không, cô ta không đáp mà chạy ra cửa trước rồi biến mất.

Khi tôi vào phòng Mẹ, bà ta đang ngồi nơi bàn. Bà nhồi thuốc vào ống vố, nhưng rồi không biết nghĩ sao, bà ta dẹp đi. Trên kệ để sách kế toán, có cái đồng hồ theo kiểu Tây phương rất đẹp trong tủ kính. Chốc chốc Mẹ nhìn đồng hồ, nhưng mấy phút trôi qua mà bà vẫn không nói gì với tôi hết. Cuối cùng tôi lên tiếng:

- Thưa Mẹ, con xin lỗi đã quấy rầy Mẹ, nhưng con được lệnh lên đây để gặp Mẹ.

- Ông bác sĩ đến trễ - bà đáp – chúng ta đợi ông ta một lát.

Tôi nghĩ bà nói đến bác sĩ Cua, chắc ông ta đến đây để thu xếp về việc mua mizuage của tôi. Tôi không trông mong chuyện như thế cho nên thấy lòng xốn xang khó chịu. Mẹ vuốt ve con chó Taku để giết thì giờ, con chó có vẻ mệt mỏi vì bà ta lưu tâm đến nó quá, nên nó kêu ư ử trong họng để phản đối.

Cuối cùng tôi nghe các chị hầu cất tiếng chào khách dưới tiền sảnh, và Mẹ vội vã xuống lầu. Mấy phút sau, bà trở lên, nhưng không dẫn bác sĩ Cua lên theo mà dẫn một người đàn ông trẻ hơn có mái tóc màu bạch kim mượt mà, xách cặp da trên tay.

- Cô gái này đây - Mẹ nói với ông ta.

Tôi cúi đầu chào ông bác sĩ trẻ, ông ta chào lại tôi.

- Thưa bà, chúng ta sẽ khám tại đây?

Mẹ nói với ông ta khám ngay trong phòng chúng tôi đang ngồi là tiện nhất. Cách bà đóng cửa, tôi biết chuyện sắp xảy ra không thú vị gì. Bà bèn tháo dải thắt lưng của tôi ra, để lên bàn. Rồi bà cởi áo kimono của tôi qua vai và đến móc vào giá ở trong góc. Tôi đứng bình tĩnh với chiếc áo lót trên người, nhưng một lát sau Mẹ đến tháo dải vải buộc áo lót ra. Tôi tự nhiên đưa tay cản lại, nhưng bà hất tay tôi đi như ông Nam tước đã làm, khiến cho tôi cảm thấy đau đớn. Sau khi tháo dải vải buộc xong, bà chuồi tay vào dưới áo lót và kéo dải vải Koshimaki quanh mông ra - một lần nữa như khi ở Hakone. Tôi không thích chuyện như thế này chút nào hết, nhưng thay vì kéo rộng hai vạt áo lót ra như ông Nam tước đã làm, bà ta vấn hai vạt áo lên quanh người tôi rồi bảo tôi đến nằm xuống chiếu.

Ông bác sĩ quỳ gối xuống, sau khi xin lỗi, ông ta lôi rộng áo lót tôi để cho hai chân phô ra. Mameha đã nói cho tôi biết một ít về chuyện mizuage rồi, nhưng tôi thấy bây giờ mới đến lúc biết rõ nhiều hơn. Có phải việc hô giá đã xong xuôi và ông bác sĩ trẻ này đã thắng? Thế ông bác sĩ Cua và ông Nobu ra sao rồi? Tôi bỗng nghĩ là có thể bà Mẹ âm mưu phá hỏng kế hoạch của Mameha. Ông bác sĩ trẻ chỉnh lại hai chân tôi cho ngay thẳng rồi đưa tay vào giữa, tôi cảm thấy bàn tay ông ta mịn màng, mềm mại như tay của ông Chủ tịch. Tôi cảm thấy quá xấu hổ và trơ tráo khiến cho tôi phải lấy tay che mặt. Tôi muốn khép hai chân lại, nhưng tôi sợ làm thế sẽ gây trở ngại cho công việc của ông ta, rồi kéo dài thêm thời gian chạm trán này. Cho nên tôi nằm yên, hai mắt nhắm nghiền, nín thở. Tôi cảm thấy như con chó Taku khi nó bị mắc xương, bà Dì phải banh miệng nó ra cho bà Mẹ thọc tay vào họng nó. Bỗng tôi cảm thấy ông bác sĩ đưa cả hai tay vào giữa hai chân tôi, nhưng cuối cùng ông ta lấy tay ra rồi kéo áo lót che kín cho tôi. Khi tôi mở mắt ra, tôi thấy ông ta lau tay trên miếng vải.

- Cô gái còn trinh - ông ta nói.

- Tốt, thế là tuyệt!

- Mẹ đáp – Có sẽ ra nhiều máu không?

- Chắc không ra máu đâu. Tôi chỉ nhìn mà khám thôi.

- Không, tôi nói lúc bán mizuage kìa.

- Khó nói. Tôi đoán máu sẽ chảy ra như mọi người khác thôi.

Khi ông bác sĩ trẻ về rồi, Mẹ giúp tôi mặc áo và bảo tôi ngồi vào bàn. Rồi không nói không rằng, bà ta chụp dái tai của tôi, kéo rất mạnh khiến tôi la lên. Bà ta giữ đầu tôi kê sát bên đầu bà trong khi nói:

- Mày là món hàng đắt giá, con ơi! Tao đã đánh giá mày thấp. Tao may mắn là không có gì xảy ra. Nhưng mày phải nhớ là từ rày về sau tao giám sát mày chặt chẽ đấy. Đàn ông phải trả giá thật đắt mới mua trinh của mày được, mày hiểu không?

- Dạ hiểu, thưa Mẹ! – tôi đáp. Dĩ nhiên bà ta nói gì tôi cũng dạ vì bà kéo tai tôi đau quá.

- Nếu mày để cho đàn ông trả giá tuỳ tiện tức là mày lường gạt nhà kỹ nữ này đấy. Mày còn mắc nợ tiền, tao phải lấy lại tiền của mày. Chuyện này hiển nhiên không cần phải nói nữa!

- Đến đây, bà Mẹ làm phát ra tiếng kêu gớm ghiếc từ bàn tay kia, bà chà mấy ngón tay vào lòng bàn tay khiến phát ra tiếng kêu ken két.

- Đàn ông sẽ trả tiền để mua trinh – bà ta nói tiếp – nhưng họ cũng trả tiền để nói chuyện khác với mày nữa. Nếu mày trốn đi để gặp thằng nào, cho dù chỉ để nói chuyện một lát thôi – Đến đây bà kết thúc ý nghĩ của mình bằng cách kéo mạnh dái tai tôi một lần nữa mới buông ra.

Tôi phải nghiến răng chịu đau một lát mới lấy lại hơi thở. Khi bình tĩnh trở lại, tôi nói:

- Thưa Mẹ, con sẽ không làm gì cho Mẹ giận đâu!

- Chưa đấy thôi! Nếu mày có lương tri, mày không nên làm.

Tôi xin lỗi để rút lui, nhưng Mẹ bảo tôi ngồi nán lại. Bà gõ ống vố, mặc dù ống vố trống trơn, rồi khi đã nhồi thuốc và châm lửa xong, bà mới nói:

- Tao đã có quyết định. Địa vị của mày trong nhà này sắp thay đổi.

Tôi hốt hoảng khi nghe thấy thế, định lên tiếng hỏi thì Mẹ đã ngăn tôi lại.

- Tuần sau, tao và mày sẽ tổ chức một buổi lễ. Sau đó mày sẽ là con gái của tao. Tao sẽ tuyên bố quyết định nhận con nuôi. Ngày nào đó, nhà kỹ nữ này sẽ là của mày.

Tôi không biết nói năng gì, và tôi cũng không nhớ hết những gì xảy ra sau đó. Tôi chỉ nhớ Mẹ nói liên hồi, bà nói rằng vì tôi là con gái của nhà kỹ nữ, nên rồi đây tôi sẽ dọn đến ở tại phòng của Hatsumono và Bí Ngô đang ở, còn hai người ấy phải dọn đến phòng tôi đang ở nhỏ hơn. Tôi chỉ nghe mang máng cho đến khi nhận ra rằng khi đã là con gái của Mẹ rồi, tôi không còn phải vật lộn dưới sự bạo tàn của Hatsumono nữa.

Đấy là kế hoạch của Mameha, thế nhưng tôi không tin lại có ngày xảy ra được. Mẹ cứ tiếp tục nói. Tôi nhìn vào đôi môi chảy xuống và cặp mắt vàng khè của bà. Bà ta là mụ già đáng ghét thật đấy, nhưng khi tôi đã là con gái của bà ta, tôi sẽ đứng trên kệ cao khỏi tầm với của Hatsumono.

Đang nói nửa chừng, cửa mở ra và Hatsumono hiện ra nơi ngưỡng cửa.

- Cô cần gì đấy? – Mẹ hỏi – tôi đang bận.

- Đi ra – cô ta nói với tôi – tôi cần nói chuyện với Mẹ.

- Nếu cô muốn nói chuyện với ta – Mẹ nói – cô nên hỏi xem Sayuri có vui lòng ra ngoài hay không đã.

- Làm ơn vui lòng ra ngoài cho với, Sayuri – Hatsumono nói, giọng mỉa mai.

Lần đầu tiên trong đời, tôi trả lời cô ta mà không sợ cô ta trừng phạt tôi.

- Nếu Mẹ muốn tôi ra, tôi sẽ ra – tôi nói với cô ta.

- Thưa Mẹ, mẹ có vui lòng bảo cô bé ngốc này ra ngoài để yên cho chúng ta được không? – Hatsumono hỏi.

- Đừng có sinh chuyện ồn ào nữa! – Mẹ đáp – muốn nói gì thì cứ vào mà nói. Hatsumono không thích thế, nhưng cô ta vẫn đi vào. Mẹ ngồi ở bàn. Cô ta ngồi ở giữa Mẹ và tôi, nhưng rất gần bên tôi đến nỗi tôi ngửi được cả mùi nước hoa trên người cô ta.

- Bí Ngô vừa chạy đi tìm tôi, nó rất buồn – cô ta nói – Tôi hứa tôi sẽ nói chuyện với Mẹ. Bí Ngô nói "Ôi chị Hatsumono, Mẹ đã đổi ý rồi!", nhưng tôi nói với nó không có chuyện kỳ lạ như thế đâu.

- Ta không biết nó nói chuyện gì, chưa bao giờ ta thay đổi ý kiến về chuyện gì hết.

- Chính tôi đã nói với nó như thế, tôi nói rằng Mẹ sẽ không bao giờ nuốt lời hứa. Nhưng thưa Mẹ, nếu Mẹ nói thẳng cho cô ấy biết, chắc cô ta mới yên tâm.

- Nói với nó về việc gì thế?

- Nói Mẹ không đổi ý về việc nhận cô ta làm con.

- Cái gì khiến cho nó có ý ấy? Có bao giờ ta nảy ra ý kiến sẽ nhận nó làm con nuôi đâu? Nghe bà ta nói, tôi đau đớn kinh khủng, vì không làm sao tôi khỏi nhớ lại cảnh Bí Ngô chạy xộc xuống cầu thang với vẻ đau khổ, và cô ta đau đớn là đúng, vì không ai biết được tương lai của cô ta sẽ ra sao. Khi mới vào, Hatsumono cười tươi rói, nhưng khi nghe Mẹ nói, mặt cô ta đanh lại như đá. Cô ta hậm hực nhìn tôi.

- Vậy là đúng rồi! Mẹ đã có kế hoạch nhận "nó" làm con nuôi. Mẹ này, thế Mẹ không nhớ Mẹ đã hứa sẽ nhận Bí Ngô làm con nuôi hay sao? Mẹ yêu cầu tôi nói lại cho cô ta biết kia mà?

- Việc cô nói với Bí Ngô không phải là ý kiến của ta. Vả lại, cô không tổ chức cho Bí Ngô thực tập được tốt như ta mong đợi. Cô chỉ làm tốt một thời gian rồi gần đây… - Mẹ, Mẹ đã hứa rồi! – Hatsumono nói bằng giọng làm cho tôi khiếp sợ.

- Đừng nói chuyện ngu ngốc! Chắc cô biết ta đã để mắt đến Sayuri từ lâu rồi. Tại sao ta quay qua nhận Bí Ngô làm con nuôi?

Tôi thừa biết Mẹ nói láo. Rồi bà ta còn đi xa hơn nữa, vì bà quay qua tôi hỏi như thế này:

- Này Sayuri, lần đầu ta nêu vấn đề nhận cô làm con nuôi là khi nào nhỉ? Có lẽ cách đây một năm phải không?

Chắc anh đã thấy con mèo mẹ dạy con mèo con săn chuột rồi – cách nó nắm con chuột bất lực rồi xé xác ra – như thế đấy, tôi cảm thấy như thế là Mẹ giúp tôi cơ hội học hỏi để trở thành như bà ta sau này. Tôi chỉ có việc nói láo như bà ta đã nói láo, và tôi đáp:

- Dạ phải, thưa Mẹ, Mẹ đã nói chuyện này với con nhiều lần rồi!

Đây là bước đầu tiên để một ngày nào đấy tôi trở thành bà già mắt vàng khè, sống trong căn phòng âm u với sổ sách kế toán. Tôi ghét Hatsumono mà cũng không phục bà Mẹ. Tôi cụp mắt nhìn xuống chiếu để khỏi thấy người nào hết, và trả lời rằng không nhớ khi nào. Mặt Hatsumono đỏ dừ vì tức giận. Cô ta đứng dậy, đi ra cửa, nhưng Mẹ chận lại.

- Trong vòng một tuần nữa là Sayuri làm con gái của ta – bà nói – Trong thời gian này, cô phải học cách cư xử với cô ấy cho phải phép. Khi xuống lầu, cô hãy bảo chị hầu đem trà lên cho Sayuri và ta.

Hatsumono cúi nhẹ chào, đi ra cửa.

- Thưa Mẹ - tôi nói – con rất buồn khi thấy mình là nguyên nhân sinh ra chuyện rắc rối như thế này. Con nghĩ Hatsumono hoàn toàn sai lầm trong các kế hoạch Mẹ đã đề ra cho Bí Ngô, nhưng, con xin hỏi điều này được không? Mẹ không thể nhận cả Bí Ngô và con làm con nuôi được à?

- Ồ thì ra bây giờ mày đã biết công việc làm ăn rồi phải không? – Bà ta trả lời – Mày muốn dạy ta cách thức điều hành nhà kỹ nữ phải không?

Mấy phút sau chị hầu mang khay trà lên, trên khay có bình trà và một cái tách – không phải hai cái tách, mà chỉ có một cái thôi. Hình như Mẹ chẳng cần để ý, Mẹ rót đầy tách trà và uống, giương cặp mắt vàng khè nhìn tôi.

Chương 24

Ngày hôm sau khi Mameha về lại thành phố, nghe chuyện Mẹ nhận tôi làm con nuôi, cô ấy không có vẻ vui mừng như tôi mong đợi. Cô ấy gật đầu với vẻ hài lòng, đương nhiên, nhưng không cười. Tôi hỏi công việc như thể không như ý cô ấy mong muốn hay sao.

- Ồ không, việc hô giá giữa ông bác sĩ Cua và ông Nobu tiến triển như tôi mong đợi – cô ấy nói – và kết cuộc là số tiền đáng kể. Khi có tin chính thức, tôi nghĩ thế nào bà Nitta cũng nhận cô làm con. Làm sao tôi không vui?

Cô ấy nói thì như thế. Nhưng sự thực, như điều tôi được biết trong mấy năm sau, hoàn toàn khác hẳn. Điều thứ nhất là không có tranh nhau hô giá giữa bác sĩ Cua và ông Nobu. Mà tranh nhau giữa ông bác sĩ và ông Nam tước. Tôi không tưởng tượng ra được Mameha nghĩ sao về việc này, nhưng tôi tin vì việc này mà cô ấy đã tỏ ra lạnh lùng với tôi một thời gian ngắn, và tại sao cô ấy giữ kín chuyện đã xảy ra.

Tôi muốn nói không phải ông Nobu không tham gia vào việc này. Ông ta hăng hái hô giá mua mizuage của tôi, nhưng chỉ trong thời gian mấy ngày đầu, cho đến khi con số lên đến 8.000 yen. Khi ông ta bỏ cuộc, có lẽ không phải vì lý do quá cao, Mameha tin rằng nếu ông ta muốn, ông ta có thể hô giá chống bất kỳ ai. Vấn đề rắc rối là, vấn đề mà Mameha không tiên liệu trước, Nobu không thiết tha đến việc mua mizuage của tôi. Cô ấy nghĩ ông ta là loại đàn ông dùng thì giờ và tiền bạc để chạy theo mua mizuage, nhưng thực ra ông ta không phải là người như thế. Cách đây mấy tháng, chắc anh còn nhớ, Mameha nói rằng không có người đàn ông nào muốn có quan hệ mật thiết với cô geisha tập sự mười lăm tuổi trừ phi ông ta có quan tâm đến việc mizuage của cô ta. Trong thời gian cô ấy lập luận như thế, cô ấy từng nói với tôi "Tôi cá với cô rằng ông ta mê mệt cô không phải vì nói chuyện với nhau đâu". Tôi không biết cô ấy có đúng về trường hợp của tôi không, nhưng nếu có gì khiến cho Nobu mê tôi, điều ấy không phải là chuyện mua mizuage của tôi.

Còn về phần bác sĩ Cua, ông ta là người có lẽ chọn cách tự tử theo phương pháp cổ điển trước khi cho phép người nào như Nobu chiếm mizuage khỏi tay ông ta. Dĩ nhiên ông ta không biết chuyện ấy, và bà chủ phòng trà Ichiriki quyết định không nói cho ông ta biết. Bà ta muốn giá cao chừng nào hay chừng ấy. Cho nên khi bà ta nói chuyện điện thoại với ông ta, bà đã nói như thế này "Ồ thưa bác sĩ, tôi vừa nhận được tin từ Osaka, và lời đề nghị báo đến 5000 yen" Có lẽ bà ta có nhận tin từ Osaka. Nhưng có thể tin từ bà chị của bà ta, vì bà chủ không thích nói láo triệt để. Nhưng khi bà ta nói đến Osaka và nói đến lời đề nghị một cách tự nhiên, đương nhiên bác sĩ Cua nghĩ rằng lời đề nghị là của Nobu, mặc dù đó là của ông Nam tước. Còn phần ông Nam tước, ông thừa biết đối thủ của ông là ông bác sĩ nhưng ông cóc cần. Ông muốn chiếm được mizuage, và khi ông thấy không thể thắng được, ông bèn bĩu môi như một chú bé. Sau này, một geisha nói cho tôi nghe về câu chuyện giữa cô ấy với ông ta vào lúc đó – "Cô có nghe chuyện gì xảy ra không? – ông Nam tước nói với cô ta – tôi cố mua cho được một mizuage, nhưng có anh chàng bác sĩ hung hăng nào đấy đã cản đường tôi. Chỉ có một người đàn ông mới làm người khám phá ra cái vùng chưa được khám phá và tôi muốn là người ấy! Nhưng tôi biết làm sao được? Anh chàng bác sĩ điên cuồng hình như không hiểu rằng con số mà ông ta đưa ra là một số tiền quá lớn!"

Khi việc hô giá càng lúc càng cao, ông Nam tước bèn nói đến chuyện bỏ cuộc. Nhưng con số đã lên đến rất gần với kỷ lục mới, đến nỗi bà chủ phòng trà Ichiriki quyết định đẩy sự việc lên cao hơn nữa, bằng cách lừa dối ông Nam tước cũng như lừa dối ông bác sĩ. Trên điện thoại, bà ta nói với ông ta rằng cái "ông quý tộc" kia đã hô một giá rất cao, rồi nói thêm "Tuy nhiên nhiều người tin rằng ông ta là loại quý tộc sẽ không tăng giá lên cao nữa" – Tôi nghĩ có nhiều người tin một việc như thế về ông bác sĩ, nhưng bà chủ không phải là người trong số này. Bà tin khi ông Nam tước hô giá cuối cùng, bất kỳ là bao nhiêu, ông bác sĩ sẽ chặn đứng lại giá đó.

Cuối cùng bác sĩ Cua bằng lòng giá 11.000 yen để mua mizuage của tôi. Trở lại thời ấy, đây là cái giá mua mizuage cao nhất ở Gion, và có lẽ ở bất cứ khu vực geisha nào ở Nhật. Cứ nghĩ vào thời ấy, một giờ geisha phục vụ giá khoảng 4 yen, và cái kimono đẹp nhất có thể bán 1.500 yen. Cho nên nghe ra thì không phải là một số tiền lớn, nhưng phải nói rằng với số tiền như thế này, một người lao động phải làm một năm mới có được.

Tôi phải thú nhận rằng tôi không biết gì nhiều về tiền bạc. Hầu hết geisha đều tự hào không mang theo tiền mặt trên người, và mua các thứ bất kỳ họ đi đến đâu. Ngay bây giờ ở tại New York City này, tôi cũng sống như thế. Tôi vào mua tại các cửa tiệm biết tôi, các nhân viên ở đấy chỉ viết các thứ tôi cần là đủ. Khi hoá đơn gởi đến vào cuối tháng, tôi có người phụ tá dễ thương trả tiền thay cho tôi. Cho nên anh thấy đấy, tôi không thể nói cho anh biết tôi tiêu bao nhiêu tiền, hay là giá một chai nước hoa đắt hơn một tờ tạp chí bao nhiêu. Cho nên tôi là người dở nhất trên trái đất này nói các chuyện liên quan đến vấn đề tiền bạc. Tuy nhiên tôi muốn kể cho anh nghe câu chuyện có lần người bạn thân của tôi đã nói với tôi – người mà tôi tin là rất sành về vấn đề ông ta nói đến, vì ông ta là Thứ trưởng Bộ tài chánh Nhật trong một thời gian dài thập niên 1960. Ông ta nói tiền bạc thường mất giá năm này so với năm trước, và vì thế mà mizuage của Mameha năm 1929 có giá hơn của tôi vào năm 1035, mặc dù giá của tôi là 11.000 yen, còn của Mameha đâu khoảng 7.000 hay 8.000 yen gì đó.

Dĩ nhiên vào thời tôi bán mizuage, kỷ lục này không thành vấn đề. Ai cũng biết tôi đã có kỷ lục mới, và kỷ lục này giữ mãi cho đến năm 1951, khi Hatsumiyo phá kỷ lục – theo tôi, cô ta là người geisha vĩ đại nhất của thế kỷ 20. Thế nhưng theo người bạn Thứ trưởng Tài chánh của tôi, kỷ lục của Mameha mới là kỷ lục đích thực duy trì cho đến thập niên 1960. Nhưng cho dù kỷ lục thực thuộc về tôi, hay thuộc về Hatsumiyo, hay thuộc về Mameha – hay thậm chí thuộc về Mamemitsu vào thập niên 1890 – thì anh cũng có thể tưởng tượng ra được hai bàn tay múp míp của bà Mẹ ngứa ngáy như thế nào khi bà ta nghe số tiền kỷ lục này.

Hiển nhiên vì thế mà bà ta nhận tôi làm con. Tiền bán mizuage của tôi quá nhiều, dư sức trả nợ của tôi cho nhà kỹ nữ. Nếu bà mẹ không nhận tôi làm con, một phần số tiền ấy sẽ rơi vào tay tôi – và anh có thể tưởng tượng ra cảnh bà Mẹ nghĩ sao về chuyện này. Khi tôi trở thành con gái của nhà kỹ nữ, nợ nần của tôi không còn nữa, vì nhà kỹ nữ phải gánh lấy hết. Nhưng tất cả lợi tức của tôi đều nhập vào nhà kỹ nữ hết, không những chỉ lúc ấy thôi, lúc tôi bán mizuage, mà mãi mãi sau này nữa.

Kể đến những giây phút trọng đại trong đời của người geisha, thì giờ phút bán mizuage là giây phút được xếp vào loại trọng đại. Việc bán mizuage của tôi diễn ra vào đầu tháng Bảy năm 1935, khi tôi được 15 tuổi. Sự việc bắt đầu vào buổi chiều khi bác sĩ Cua và tôi uống sakê để làm nghi thức ràng buộc hai chúng tôi lại với nhau. Lý do làm nghi thức này là mặc dù việc bán mizuage sẽ xong chóng vánh, nhưng bác sĩ Cua vẫn duy trì việc bảo trợ mizuage của tôi cho đến hết đời ông ta – không phải việc này sẽ cho ông ta đặc ân gì đâu anh nhớ cho việc này. Nghi thức được diễn ra tại phòng trà Ichiriki, trước sự hiện diện của bà Mẹ, bà Dì, và Mameha. Bà chủ phòng trà Ichiriki cũng đến dự, và ông Bekku, thợ may của tôi – vì người thợ may luôn luôn tham gia vào các nghi thức thuộc loại này, đại diện cho quyền lợi của người geisha. Tôi mặc bộ đồ đúng quy cách nhất của người tập sự mặc, chiếc áo có hình năm cái vương miện đen và cái áo lót màu đỏ, là màu của sự bắt đầu mới mẻ. Mameha dặn tôi phải xử sự cho thật nghiêm trang, như thể tôi không nghĩ gì đến chuyện vui cười. Vì trong lòng lo lắng, nên tôi thấy dễ dàng làm ra vẻ nghiêm nghị khi tôi đi dọc theo hành lang của phòng trà Ichiriki, với chiếc kimono dài phủ gót.

Sau khi xong nghi thức, tất cả chúng tôi đến nhà hàng ăn có tên là Kitcho để ăn cơm tối. Việc này cũng là việc quan trọng, tôi nói ít và ăn cũng ít. Ngồi trong bữa ăn, bác sĩ Cua có lẽ đã bắt đầu nghĩ đến giây phút sắp đến, và chưa bao giờ tôi thấy có người đàn ông nào đáng chán như thế. Suốt bữa ăn tôi cứ nhìn xuống, để tỏ ra mình thơ ngây trong trắng, nhưng mỗi lần tôi liếc mắt nhìn trộm ông ta, tôi thấy ông nhìn xuống qua cặp kính như người đang tham dự buổi họp làm ăn.

Sau khi ăn xong, ông Bekku đưa tôi đi bằng xe kéo đến một quán trọ thật đẹp nằm trong khuôn viên của đền Nazen-ji. Ông ta đã đến đây trước hồi nãy để thu xếp quần áo cho tôi trong căn phòng bên cạnh quán ăn. Ông ta giúp tôi cởi áo kimono để thay một cái áo bình thường, loại này cũng có khăn quàng lưng nhưng không có đồ chêm ở nút buộc – vì đồ chêm sẽ làm cho ông bác sĩ khó mở. Ông ta thắt cái nút rất đơn giản để cho dễ mở. Sau khi mặc áo xong, tôi cảm thấy rất căng thẳng đến nỗi ông Bekku phải giúp tôi trở về phòng của tôi và thu xếp chỗ cho tôi ngồi gần cửa để đợi ông bác sĩ đến. Khi ông ta bỏ đi, tôi cảm thấy lo sợ kinh khủng, như thể tôi sắp lên bàn mổ để mổ thận hay gan hay cái gì như thế.

Lát sau bác sĩ Cua đến, bảo tôi gọi sakê cho ông ta trong khi ông nằm trong phòng tắm nằm sát kề bên. Tôi đoán chắc ông ta đợi tôi đến giúp ông ta cởi áo, vì ông nhìn tôi với ánh mắt kỳ lạ. Nhưng hai tay tôi lạnh cóng, tôi thấy tôi không thể làm được. Mấy phút sau, ông từ phòng tắm trở vào, trên người mặc áo ngủ và đến mở cửa nhìn ra vườn. Rồi chúng tôi đến ngồi trên chiếc ban công gỗ nhỏ, nhấp sakê nghe tiếng dế kêu và tiếng nước chảy róc rách dưới con suối nhỏ. Tôi làm bắn rượu sakê trên áo kimono, nhưng ông bác sĩ không để ý. Thực ra mà nói, hình như ông ta không chú ý đến gì hết, ngoại trừ con cá nhảy trong cái hồ gần bên, ông ta chỉ cho tôi thấy con cá, như thể chưa bao giờ tôi thấy con cá như thế. Trong khi chúng tôi ngồi ở đấy, một cô hầu đến trải hai tấm nệm bên cạnh nhau.

Cuối cùng ông bác sĩ để tôi ngồi trên ban công một mình, ông ta đi vào phòng. Tôi nhích người để có thể liếc mắt nhìn thấy ông ta. Ông ta tháo túi xách, lấy ra hai cái khăn lau trắng, để trên bàn, sửa lui sửa tới cho đến khi vừa ý mới thôi. Ông ta cũng sửa hai chiếc gối trên hai tấm nệm cho đến khi vừa ý mới ra đứng ở cửa cho đến khi tôi đứng lên, theo ông vào trong. Trong khi tôi còn đứng, ông ta tháo khăn quàng lưng tôi ra, bảo tôi đến nằm trên một tấm nệm êm ái. Mọi việc đều lạ lùng, làm cho tôi sợ, tôi không cảm thấy êm ái được, mặc dù tôi cố hết sức giữ bình tĩnh. Nhưng tôi nằm ngửa ra và dùng một cái gối độn đầu để nâng cổ tôi lên. Ông bác sĩ mở áo tôi ra và chậm rãi tháo các thứ đồ lót dưới áo, lần lượt cái này rồi cái khác mất một thời gian dài mới xong, ông ta đưa tay thoa lên hai chân tôi, tôi nghĩ chắc ông ta muốn làm cho tôi thư giãn. Ông ta thoa một hồi lâu như thế, nhưng cuối cùng, ông lấy hai cái khăn trắng hồi nãy. Ông ta bảo tôi nâng mông lên để ông ta lót khăn ở dưới.

- Những cái khăn này để hút máu - ông ta nói.

Dĩ nhiên khi bán mizuage, thường thì ai cũng ra máu rất nhiều, nhưng không ai giải thích cho tôi biết lý do tại sao. Tôi nghĩ nên giữ im lặng hoặc không cám ơn ông bác sĩ đã rất cẩn thận lót khăn dưới người tôi, nhưng thốt nhiên tôi buộc miệng hỏi:

- Máu gì thế?

- Giọng tôi khàn khàn vì cổ họng tôi khô khốc.

Bác sĩ Cua bèn giảng cho tôi nghe rằng "màng trinh" của tôi sẽ chảy máu vì bị rách - rồi vì cái này cái nọ đủ thứ - nhưng tôi vẫn không hiểu ất giáp gì hết – tôi nghĩ chắc vì quá lo sợ khi nghe nói thế, nhưng tôi đã nhổm người lên trên nệm, vì ông bác sĩ đưa tay để lên vai tôi, ấn nhẹ tôi nằm xuống.

Tôi nghĩ như thế này chắc làm cho đàn ông mất hết hứng thú khiến họ không làm những việc họ định làm nữa, nhưng ông bác sĩ không phải là loại đàn ông đó. Khi ông đã giải thích cho tôi nghe xong, ông nói với tôi:

- Đây là lần thứ hai tôi có cơ hội thu mẫu máu của cô. Tôi cho cô xem nhé?

Tôi nhận thấy ông ta đến đây không những chỉ với cái xách da đựng đồ ở lại đêm, mà còn thêm một cái vali nhỏ nữa. Bác sĩ tìm xâu chìa khóa trong túi quần móc trong tủ. Ông mang đến, mở nắp vali ra nửa chừng như cái thùng trưng bày hàng hóa. Cả hai bên vali đều có kệ để những chai lọ thuỷ tinh nhỏ có nắp đậy kín và có dây giữ cho chúng đứng yên tại chỗ. Trên cái kệ ở bên dưới là vài thứ dụng cụ như kéo, nhíp, nhưng phần lớn chỗ trogn vali đều chất đầy chai lọ nhỏ, có lẽ nhiều đến bốn hay năm chục cái. Ngoại trừ một vài cái còn để không nằm trên kể cao nhất, còn bao nhiêu đều đựng đồ gì đấy, nhưng tôi không biết là cái gì. Chỉ khi ông bác sĩ đem cây đèn trên bàn đến, tôi mới thấy được những cái nhãn trắng trên đầu mỗi chai, nhãn có ghi tên nhiều geisha. Tôi thấy có tên Mameha ở đấy, cũng như có tên của cô geisha tuyệt vời Mamekichi. Tôi còn thấy nhiều tên geisha quen khác nữa, kể cả tên cô bạn Korin của Hatsumono.

- Cái chai này – ông bác sĩ nói, vừa lấy cái chai - thuộc về cô đây.

Ông ta viết tên tôi sai, cái nét ri trong chữ Sayuri khác với tên của tôi. Nhưng trong chai đựng một thứ gì co lại giống như trái mận dầm giấm, nhưng nó có màu nâu hơn là màu tía. Ông bác sĩ mở nút chai, và dùng nhíp để kẹp nó ra.

- Đây là miếng gạc đã thấm máu của cô - ông ta nói – khi cô bị rách chân, chắc cô còn nhớ, tôi thường không giữ máu của bệnh nhân, nhưng tôi…bị cô hớp hồn. Sau khi thu cái mẫu này, tôi quyết định thế nào cũng phải mua mizuage của cô. Tôi nghĩ, chắc cô nhất trí với tôi đây là loại mẫu máu bất thường, vì không những tôi có mẫu máu mizuage của cô, mà còn có mẫu máu do vết cắt nơi chân cô cách đây mấy tháng nữa.

Tôi cố giấu sự ghê tởm của tôi đi, trong khi ông bác sĩ chỉ cho thấy nhiều chai lọ khác, kể cả chai của Mameha. Chai của cô ấy không phải đựng miếng gạc, mà một miếng đệm nhỏ bằng vải trắng dính màu đỏ gạch và cứng ngắc, ông bác sĩ Cua có vẻ rất thích thú thứ mẫu này, nhưng tôi thì…tôi nhìn vào các thứ ấy để tỏ ra lịch sự, nhưng khi bác sĩ Cua không để ý, tôi quay mắt đi chỗ khác.

Cuối cùng, ông ta đóng vali lại, để sang một bên rồi tháo kính ra, xếp lại, để trên bàn gần đấy. Tôi sợ cái giây phút ấy xảy đến, và quả vậy, ông bác sĩ Cua kéo hai chân tôi hở ra và quỳ vào giữa hai chân tôi. Tôi thấy tim tôi đập nhanh như tim con chuột. Khi ông bác sĩ mở dải thắt lưng trên áo ông ta ra, tôi nhắm mắt lại và đưa tay lên che miệng, nhưng tôi nghĩ tốt hơn là nên giữ bình tĩnh cho đến giây phút cuối cùng, cho nên tôi để bàn tay xuống một bên đầu.

Tay ông bác sĩ sờ quanh một lát, làm cho tôi cảm thấy khó chịu như lần ông bác sĩ trẻ tóc bạch kim sờ cách đây mấy tuần. Rồi ông hạ người xuống trên người tôi. Tôi cố sức nghĩ ra một biện pháp gì đó để khỏi nghĩ đến việc này, nhưng không làm sao giữ được mình khỏi có cảm giác "con lươn" của ông bác sĩ – như Mameha đã gọi – chui vào bên trong giữa hai chân tôi. Ngọn đèn vẫn còn cháy, tôi cố tìm trên trần nhà có cái gì nhìn cho khỏi nghĩ đến chuyện này, nhưng ông bác sĩ đẩy thật mạnh đến nỗi đầu tôi lăn ra khỏi gối. Tôi không biết làm gì với hai tay, nên tôi nắm chặt lấy cái gối và nhắm nghiền mắt lại. Sau đó, tôi cảm thấy trên người tôi có sự hoạt động rất mạnh, đồng thời bên trong của tôi cũng có sự hoạt động mạnh. Chắc là máu chảy ra nhiều, vì tôi ngửi thấy mùi tanh. Tôi nhớ là ông bác sĩ đã trả giá rất nhiều tiền để có được cái đặc ân này, và tôi nhớ khi ấy tôi mong sao ông ấy được vui sướng hơn tôi. Tôi chỉ cảm thấy khó chịu như thể có người cầm cái dũa, dũa tới dũa lui bên trong tôi cho đến khi tôi chảy máu.

Cuối cùng con lươn không tổ đánh dấu lãnh thổ của nó, tôi nghĩ thế, còn ông bác sĩ đè nặng lên người tôi, mồ hôi nhễ nhại. Tôi không muốn nằm sát bên ông ta như thế này, cho nên tôi giả vờ khó thở, hy vọng ông ta ngồi dậy cho khỏi nặng. Ông ta nằm yên một hồi lâu, nhưng cuối cùng ông ta qùy lên và loay hoay bận bịu trở lại. Tôi không nhìn thẳng vào ông ta, nhưng tôi liếc mắt thấy ông ta lấy cái khăn lót dưới người tôi lên lau mình mẩy. Ông ta buộc dải thắt lưng, mang kính lên, không để ý thấy có dính vết máu một bên mắt kính, rồi ông lấy khăn và gạc vải lau giữa hai chân tôi, như thể ông ta đang làm việc trong phòng chữa bệnh ở bệnh viện. Giây phút khó chịu nhất của tôi đã qua, tôi phải xác nhận khi ấy tôi cảm thấy vui vui khi nằm yên như thế, dù hai chân mở rộng ra, mắt nhìn ông ta mở vali gỗ và lấy kéo ra. Ông ta cắt một miếng khăn có tẩm maú lót ở dưới người tôi, rồi nhét vào cái chai cùng với miếng bông ông ta vừa dùng để lau xong, trên chai có ghi tên của tôi bị viết sai. Rồi ông ta cúi chào lấy lệ và nói:

- Cám ơn cô rất nhiều – tôi đang nằm nên không cúi chào trả được, nhưng không hề gì vì ông bác sĩ đứng lên để đi tắm lại.

Tôi không nhận ra là tôi đang thở rất nhanh vì lo sợ. Bây giờ thì xong rồi và tôi có thể lấy lại được hơi thở bình thường, có lẽ tôi xem như tôi đang được người ta giải phẫu, nhưng bây giờ công việc xong xuôi, nhẹ người, khiến tôi mỉm cười. Tôi thấy việc này có vẻ rất kỳ cục, càng nghĩ đến, tôi càng thấy khôi hài, và bỗng tôi muốn phá ra cười. Nhưng tôi phải nín lại, vì ông bác sĩ đang ở phòng bên cạnh. Tôi nghĩ phải chăng việc này đã chuyển hướng tương lai của tôi? Tôi tưởng tượng ra cảnh bà chủ phòng trà Ichiriki điện thoại gọi cho ông Nobu và cho ông Nam tước trong thời gian đang tiến hành cuộc hô giá, bao nhiêu tiền bạc đã tiêu phí, và lắm chuyện rắc rối diễn ra. Chuyện của ông Nobu, nghĩ ra cũng thật kỳ lạ, tôi bắt đầu cảm thấy ông ta như một người bạn. Tôi không thắc mắc chuyện tôi với ông Nam tước rồi sẽ ra sao. Trong khi ông bác sĩ đang tắm, tôi gõ cửa phòng ông Bekku. Chị hầu liền vào thay vải trải giường, rồi ông Bekku đến giúp tôi mặc áo ngủ. Sau đó, trong khi ông bác sĩ thiu thiu ngủ, tôi ngồi dậy đi tắm. Mameha đã dặn tôi phải thức suốt đêm, phòng trường hợp ông bác sĩ thức dậy, và cần cái gì. Nhưng, mặc dù tôi cố không ngủ nhưng không tài nào chịu nổi. Tôi cố thức dậy sớm để khi ông bác sĩ thức dậy, ông ta đã thấy tôi sẵn sàng phục vụ ông ta rồi.

Sau bữa ăn sáng, tôi thấy ông bác sĩ Cua ra trước cửa quán trọ, tôi giúp ông ta mang giày. Trước khi đi, ông ta cám ơn tôi đã cho ông một đêm hạnh phúc, rồi trao cho tôi một cái gói. Tôi không biết có phải ông ta cho tôi viên ngọc như là ông Nobu hay là cho tôi miếng vải cắt ra nơi tấm khăn tẩm máu vào đêm qua. Khi tôi vào phòng lại và lấy hết can đảm để mở gói ra, hoá ra đấy là gói thuốc Bắc. Tôi không biết gói thuốc này dùng làm gì, bèn đem hỏi ông Bekku, ông ta bo tôi pha vào nước trà mà uống mỗi ngày một lần để ngừa thai. Ông ta nói:

- Phải giữ gìn cẩn thận, vì thuốc này rất đắt tiền. Nhưng đừng quá khinh thường, vì vẫn còn rẻ hơn tiền khi phá thai nhiều.

Nói ra nghe thật kỳ lạ và khó giải thích, nhưng cuộc đời tôi xem ra đổi khác sau khi bán mizuage. Bí Ngô chưa bán, nên cô ta có vẻ thiếu kinh nghiệm và bé bỏng, mặc dù cô ta lớn tuổi hơn tôi. Bà Mẹ, bà Dì, và cả Hatsumono lẫn Mameha đều có ý nghĩ như thế, dĩ nhiên, và tôi ý thức được chuyện thay đổi này rõ ràng hơn họ. Sau khi bán mizuage xong, người geisha tập sự có kiểu tóc mới, với dải vải lụa đỏ ở dưới chân búi tóc hình cái gối găm kim, chứ không mang dải lụa hoa. Lúc này tôi biết rõ cô tập sự nào đeo dải vải màu đỏ trên tóc và cô tập sự nào đeo dải vải hoa, nên tôi có vẻ hãnh diện khi đi trên đường phố hay trên hành lang trường học. Tôi được người ta kính nể vì tôi thuộc loại thiếu nữ đã kinh qua mizuage, tôi cảm thấy mình sõi đời hơn những người chưa qua chuyện này.

Tôi tin tất cả các cô tập sự đều cảm thấy mình thay đổi khi đã trải qua việc mizuage như tôi. Nhưng với tôi, không phải chỉ có vấn đề nhìn thế giới với con mắt khác trước thôi. Cuộc sống hàng ngày của tôi cũng đổi thay,vì quan niệm mới của bà Mẹ về tôi. Tôi tin chắc anh nhận ra bà ta là loại chỉ đánh giá sự vật theo nhãn ghi giá trị trên vật đó. Khi bà ta đi trên phố, óc bà ta có lẽ hoạt động như cái bàn tính - Ồ kìa, con bé Yukiyo ngu ngốc, hồi năm ngoái nó đã làm cho chị cả nó phải thiệt hại gần 100 yen, và Ichimitsu đến kìa, cô ta chắc rất sung sướng với số tiền bảo trợ do danna của cô ta trả. Nếu bà Mẹ đi trên bờ suối Shirakawa vào một ngày xuân đẹp đẽ, trong khi mọi người thưởng thức cảnh đẹp trên suối, say sưa ngắm nhìn những sợi tua trên cây anh đào xoã xuống mặt nước, thì có lẽ bà ta không thèm nhìn đến các thứ này mà chắc chỉ nghĩ đến chuyện bán cái cây này được bao nhiêu

Trước khi tôi bán mizuage, tôi không nghĩ đến chuyện việc này sẽ làm thay đổi thái độ của bà Mẹ về việc Hatsumono gây rắc rối cho tôi ở Gion. Nhưng bây giờ tôi đã có bảng giá trên người, bà ta phải ngăn chặn việc Hatsumono quấy nhiễu tôi, ngay cả khi tôi không yêu cầu. Tôi không hiểu bà ta làm việc ấy như thế nào. Có lẽ bà chỉ nói – "Này Hatsumono, nếu cô có thái độ gây rắc rối cho Sayuri để nhà kỹ nữ này thiệt hại về tiền bạc, thì cô phải đền đấy!" - kể từ ngày mẹ tôi bệnh nặng, cuộc đời của tôi trở nên khó khăn, đến lúc này mọi việc trở nên phức tạp. Tôi không muốn nói là tôi không cảm thấy mệt mỏi hay chán nản, thật vậy, lúc này tôi cảm thấy rất mệt mỏi. Cuộc sống ở Gion khó thở cho phụ nữ kiếm sống. Nhưng tôi hết sức sung sướng được thoát khỏi sự đe dọa của Hatsumono. Ở trong nhà, cuộc sống cũng dễ chịu hơn. Khi làm con nuôi rồi, tôi ăn khi nào tôi muốn ăn. Tôi chọn kimono trước thay vì đợi cho Bí Ngô chọn trước – và khi tôi đã chọn xong, bà Dì lo khâu các đường may cho vừa với chiều rộng và khâu cổ áo vào áo lót, trước khi đụng đến áo của Hatsumono. Tôi không thèm để ý đến ánh mắt hằn học căm thù của Hatsumono, vì bây giờ tôi được đối xử đặc biệt như thế. Nhưng khi Bí Ngô gặp tôi trong nhà, cô ta tránh mặt không nhìn đến tôi ngay cả khi xáp mặt nhau, tôi thấy buồn kinh khủng. Tôi thường nghĩ giá mà hoàn cảnh trớ trêu trên không xảy ra giữa chúng tôi, thì chắc tình bạn của chúng tôi thắm thiết hơn nhiều.

Chuyện bán mizuage của tôi đã xong, bác sĩ Cua hầu như biến mất ra khỏi cuộc đời tôi. Tôi nói "hầu như" vì mặc dù Mameha và tôi không đến phòng trà Shirae để hầu vui cho ông ta nữa, nhưng thỉnh thoảng tôi gặp ông ta tại các buổi tiệc ở Gion. Trái lại, tôi không bao giờ gặp ông Nam tước. Tôi không biết vai trò của ông ta trong việc nâng giá mizuage của tôi ra sao, nhưng nhớ lại, tôi hiểu lý do tại sao Mameha muốn hai chúng tôi chia tay nhau. Có lẽ tôi cảm thấy rất khó chịu khi gặp ông Nam tước cũng như Mameha không muốn tôi gặp lại ông ta. Dù sao tôi cũng không thể giả vờ làm bộ nhớ những người này.

Nhưng vẫn có một người tôi rất muốn gặp lại, chắc không nói anh cũng biết tôi nói đến ông Chủ tịch. Ông ta không đóng vai trò gì trong kế hoạch của Mameha, cho nên tôi không muốn mối liên hệ giữa tôi và ông ta thay đổi hay đi đến chỗ chấm dứt vì chuyện mizuage của tôi đã xong. Thế nhưng, tôi phải xác nhận rằng tôi cảm thấy hết sức sung sướng khi sau đó mấy tuần tôi được tin công ty đồ điện Iwamura mời tôi đến mua vui cho họ. Tối đó khi tôi đến, cả ông Nobu lẫn ông Chủ tịch đều có mặt. Trước đây tôi đương nhiên phải đến ngồi cạnh ông Nobu, nhưng bây giờ bà Mẹ đã nhận tôi làm con nuôi, tôi không phải nghĩ đến ông ta như vị cứu tinh của tôi nữa. Vả lại, khi tôi vào, bên cạnh ông Chủ tịch còn một chỗ trống, nên tôi đến ngồi vào đấy với lòng ha6n hoan hớn hở. Ông Chủ tịch rất thân tình mỗi khi tôi rót sakê cho ông, ông cám ơn bằng cách nâng tách rượu lên cao trước khi uống, nhưng suốt cả buổi tối, không bao giờ ông ta nhìn tôi. Trong khi Nobu, bất kỳ khi nào tôi nhìn đến ông ta, ông ta đều nhìn lại như thể tôi là người duy nhất trong phòng ông ta lưu tâm đến. Tôi nghĩ ông có vẻ ao ước được ngồi bên tôi, cho nên trước khi buổi tối chấm dứt, tôi quyết định dành một ít thời gian với ông ta. Sau đêm đó, tôi không bao giờ giả mặt làm ngơ với ông ta nữa.

Quãng một tháng sau, một đêm đang lúc dự tiệc, tôi nói cho ông Nobu biết chuyện Mameha có thu xếp cho tôi tham dự buổi lễ hội ở Hiroshima. Tôi cứ nghĩ ông ta không để ý đến, nhưng ngay ngày hôm sau khi tôi đi học về, tôi thấy trong phòng tôi cái rương du lịch bằng gỗ do ông ta gởi đến tặng. Cái rương còn đẹp hơn cái tôi mượn của bà Dì khi đi dự tiệc của ông Nam tước ở Hakone. Tôi cảm thấy hết sức xấu hổ vì đã nghĩ cần phải xa lánh ông Nobu, vì ông ta không còn là trọng tâm trong kế hoạch của Mameha nữa. Tôi viết tờ giấy cám ơn ông, nói với ông tôi đang mong đợi đến dự buổi tiệc do công ty đồ điện Iwamura tổ chức vào tuần sắp đến, khi ấy tôi sẽ gặp mặt ông và tỏ lòng tri ân.

Nhưng một chuyện kỳ cục đã xảy ra. Trước khi buổi tiệc tổ chức một thời gian ngắn, tôi nhận được tin báo công ty không cần tôi giúp vui nữa. Yoko, chị giữ điện thoại ở nhà chúng tôi nghĩ rằng người ta huỷ bỏ buổi tiệc. Tình cờ xảy ra vào đêm ấy tôi đến phòng trà Ichiriki để tham dự một buổi tiệc khác. Khi tôi vừa quỳ xuống trên hành lang để mở cửa vào phòng, tôi thấy cánh cửa ở phòng đại tiệc nằm ở cuối hành lang mở ra và một geisha trẻ tên là Katsue bước ra. Trước khi cô ta đóng cửa, tôi bỗng nghe có tiếng cười của ông Chủ tịch từ trong phòng vọng ra. Tôi rất ngạc nhiên, bèn đứng dậy đến chặn Katsue lại trước khi cô ta ra về.

- Xin lỗi làm phiền hỏi chị - tôi nói – có phải chị vừa dự tiệc của công ty đồ điện Iwamura trong ấy ra phải không?

- Phải, rất vui nhộn, e cũng có đến ba mươi lăm geisha và gần năm mươi các ông.

- Và…có cả ông Chủ tịch Iwamura và ông Nobu trong ấy à?

- Không có ông Nobu. Sáng nay về nhà ông ấy mắc bệnh rồi. Chắc thế nào ông ấy cũng tiếc. Nhưng ông Chủ tịch có mặt trong ấy. Tại sao cô hỏi thế?

Tôi ấp úng vài lời – tôi không nhớ mình đã nói gì – và chị ta ra về. Nhưng dù sao mãi cho đến khi ấy tôi vẫn nghĩ là ông Chủ tịch muốn tôi đến dự cũng như ông Nobu. Rồi tôi phân vân không biết có phải đấy là hy vọng hão huyền không, và Nobu có phải là người duy nhất lưu tâm đến tôi hay không.

Chương 25

Mameha có thể đã thắng cá với Mẹ, nhưng cô ấy vẫn còn trận cá cược về tương lai của tôi. Cho nên trong suốt mấy năm tiếp theo, cô ấy đã làm cho khuôn mặt của tôi quen thuộc với tất cả các khách hàng ngon lành nhất của cô ấy, và còn quen với các geisha khác ở Gion nữa. Chúng tôi vẫn vượt qua được cơn đại suy thoái tuy không có nhiều đại tiệc như lòng mong muốn của cô ấy, nhưng cô thường đem tôi đến những buổi họp mặt không chính thức, không những các buổi tiệc ở phòng trà thôi mà còn đến các buổi đi biển bơi lội, tham quan thắng cảnh, xem kịch Kobuki…Trong cái nóng của mùa hè khi mọi người cảm thấy thư thái hơn, thì những cuộc họp mặt bất thường này rất vui, ngay cả những người làm nghề giải trí cho thiên hạ như chúng tôi. Ví dụ, một nhóm đàn ông thỉnh thoảng tổ chức đi thuyền nhỏ dọc theo sông Komo, vừa uống sakê vừa đung đưa chân trên mặt nước. Tôi còn quá nhỏ không thể tham gia vào các cuộc chè chén, nên thường bào nước đá để làm bánh kem, nhưng dù sao đấy cũng là một sự thay đổi thú vị.

Có nhiều đêm, các thương gia giàu có hay các nhà quý tộc tổ chức những buổi tiệc geisha cho họ vui chơi. Họ nhảy nhót hát hò trong đêm và uống với geisha thường mãi cho đến sau nửa đêm. Tôi nhớ có một lần như thế, vợ của ông chủ nhà đứng nơi cửa đưa phong bì đựng tiền trà lá rất hậu hĩ khi chúng tôi ra về. Bà ta đưa cho Mameha hai phong bì như thế, nhờ cô ấy làm ơn đưa cho cô geisha Tomizuru một cái, cô này "đã về nhà sớm vì đau đầu", theo lời bà ta thì như thế. Thực ra bà ta cũng như chúng tôi đều biết Tomizuru là tình nhân của chồng bà, hiện đang cùng ông du hí trong chái nhà bên kia suốt đêm.

Nhiều buổi tiệc lộng lẫy vui nhộn ở Gion đã có nhiều họa sĩ, văn sĩ và diễn viên sân khấu Kabuki đến dự, và thỉnh thoảng những buổi tiệc này là những buổi tiệc vui chơi rất hấp dẫn. Nhưng tôi rất buồn khi nói cho anh biết rằng loại tiệc geisha trung bình là loại tiệc rất buồn tẻ. Chủ nhà có thể là trưởng phòng của một công ty nhỏ và khách danh dự là người cung cấp hàng hoá cho ông ta, hay có lẽ là một nhân viên ông ta vừa đề bạt, hay là người cùng làm ăn với mình. Thường khi, vài cô geisha từng trải báo cho tôi biết rằng vì là tập sự, nên trách nhiệm của tôi – ngoài việc cố làm cho đẹp - chỉ ngồi yên lặng, lắng nghe người ta nói chuyện để hy vọng một ngày kia trở thành người nói chuyện duyên dáng khôn ngoan. Phải, hầu hết những câu chuyện tôi nghe trong các buổi tiệc này không hấp dẫn tôi vì rất tẻ nhạt. Một ông có thể quay qua hỏi cô geisha ngồi bên cạnh như thế này "Thời tiết nóng nảy một cách bất thường, cô nghĩ sao?" – và cô geisha kia trả lời cũng vô duyên như thế "Dạ phải, nóng quá!" Rồi cô ta chơi trò thi đấu uống rượu với ông ta, hay cố làm cho tất cả các ông hát, và rồi sau đó người đàn ông nói chuyện với cô ta say khướt không nhớ nổi ông ta có được vui vẻ hay không nữa. Còn phần tôi, tôi thường xem chuyện như thế này là một sự phí phạm kinh khủng. Nếu người đàn ông đến Gion chỉ với mục đích được giải trí xả hơi, và cuối cùng tham gia vào những trò trẻ con như đánh tù tì, thì theo tôi, ông ta nên ở nhà chơi với con hay cháu, vì ít ra con cháu của họ có lẽ còn thông minh lanh lợi hơn các cô geisha buồn tẻ khốn khổ mà ông ta không may ngồi bên cạnh.

Thế nhưng có nhiều khi tôi được may mắn nghe một geisha thông minh nói, và Mameha là một trong những geisha này. Tôi đã học hỏi rất nhiều trong các câu chuyện của cô ấy. Ví dụ, nếu một người đàn ông hỏi "Cô có thấy trời nóng không?" – Cô ấy sẽ có hàng chục cách trả lời. Nếu ông ta già và phóng đãng, cô ấy có thể đáp "Nóng à? Có lẽ ông bị hơi hám của nhiều phụ nữ đẹp ngồi gần ông tác động đến ông rồi!" Hay nếu ông ta là một thương gia trẻ kiêu ngạo không biết địa vị của mình, cô ấy sẽ làm cho anh ta cứng họng bằng cách trả lời "Ông đang ngồi với một nửa tá geisha đẹp ở Gion mà ông chỉ nói được có vấn đề thời tiết thôi" - Một lần tôi chăm chú nhìn cô ấy đang quỳ bên cạnh một thanh niên rất trẻ, anh ta đâu khoảng mười chín đôi mươi, nếu bố anh ta không phải là chủ nhà thì chắc anh ta không được tham dự buổi tiệc geisha. Dĩ nhiên, anh ta không biết nói gì hay cư xử ra sao với các cô geisha, và tôi tin là anh ta cảm thấy lo sợ, nhưng anh ta quay qua Mameha với vẻ dạn dĩ rồi nói với cô ấy "Nóng, phải không?

- cô ấy hạ giọng và trả lời anh ta thế này – "Phải, có lẽ anh cho trời nóng là đúng. Đáng ra sáng nay anh nên đến thăm tôi khi tôi ở trong phòng tắm bước ra mới phải! Thường khi nào tôi ở trần, tôi cảm thấy lạnh và thư giãn. Nhưng sáng nay, mồ hôi nhỏ giọt chảy khắp cả người tôi - chảy trên đùi, trên bụng và..trên những chỗ khác nữa."

Khi chàng trai để tách salê xuống bàn, mấy ngón tay anh ta run run. Tôi nghĩ chắc anh ta không bao giờ quên buổi tiệc geisha ấy cho đến lúc mãn đời.

Nếu anh hỏi tôi tại sao hầu hết những buổi tiệc này quá buồn như thế, tôi nghĩ có lẽ có hai lý do. Thứ nhất, chỉ vì cô gái đã bị gia đình bán đi rồi được luyện tập để thành geisha ngay khi còn rất nhỏ, tất nhiên sẽ không làm sao thông minh cho được, hay là có cái gì hay ho để nói. Và thứ hai, trường hợp xảy ra cho đàn ông cũng như thế. Chỉ vì người đàn ông làm ra đủ tiền để đến Gion tiêu pha không thương tiếc, không có nghĩa ông ta đã được vui vẻ tại đấy. Thật vậy, nhiều người đàn ông đã được người đời đối xử với họ một cách hết sức trọng vọng. Họ nghĩ giải trí tức là ngồi ngửa người, hai tay để trên đầu gối, mày cau lại là được. Một lần tôi nghe Mameha ngồi kể chuyện cho một người đàn ông nghe suốt một giờ liền mà ông ta thì không hề nhìn vào cô ấy, mà nhìn vào người khác trong khi cô ấy nói. Mà kỳ thay chính đó là điều ông ta muốn và mỗi khi ông ta đến thành phố Kyoto, ông ta thường yêu cầu Mameha kể chuyện mua vui cho ông ta.

Sau hai năm đi dự tiệc tùng và đi chơi ngoài trời – trong thời gian này tôi vẫn tiếp tục học hành và thực tập trong các buổi trình diễn múa bất cứ khi nào thuận tiện - tôi đã chuyển biến từ cô tập sự thành cô geisha thực thụ. Đấy là vào mùa hè 1938, khi ấy tôi được mười tám tuổi. Chúng tôi gọi sự thay đổi này là "lật cổ áo", vì cô tập sự mang cổ áo đỏ, còn cô geisha mang cổ áo trắng. Nhưng nếu anh thấy một cô tập sự với một geisha đi bên nhau, cái cổ áo là vật cuối cùng để cho anh chú ý đến. Cô tập sự mặc áo kimono có tay áo dài, rườm rà và dải thắt lưng lủng lẳng đàng sau lưng, hình ảnh này chắc làm cho anh nhớ đến con búp bê Nhật Bản, trong khi đó cô geisha trông đơn giản hơn, lại còn ra vẻ chững chạc hơn.

Cái ngày tôi "lật cổ áo" là ngày sung sướng nhất trong đời của Mẹ, hay ít ra, bà đã có vẻ hân hoan hơn bao giờ hết. Lúc ấy tôi không hiểu, nhưng bây giờ tôi mới thấy rõ bà ta suy nghĩ như thế nào. Như anh đã biết, nàng geisha không giống cô tập sự, nàng ngồi chơi với đàn ông không phải chỉ có việc rót trà cho ông ta uống, mà nàng ấn định những điều khoản thích hợp. Vì mối liên hệ của tôi với Mameha và tiếng tăm của tôi ở Gion, nên chỗ đứng của tôi đã làm cho bà Mẹ có nhiều nguyên nhân để phấn khích - trường hợp của Mẹ phải nói là phấn khích mới đúng, vì từ nay chỉ là một từ khác nói về tiền bạc.

Từ khi tôi chuyển đến ở New York, tôi mới hiểu người phương Tây hiểu từ "geisha" như thế nào. Thỉnh thoảng khi đến dự các buổi tiệc sang trọng, tôi được giới thiệu với một số thiếu nữ hay với những bà áo quần lộng lẫy đeo đầy châu báu. Khi bà ta nghe tôi từng là geisha ở Tokyo, bà ta mở miệng cười, nhưng nụ cười gượng gạo không cởi mở. Bà ta không biết nói gì! Rồi rốt cục, người giới thiệu tôi với khách phải mang lấy trọng trách nói chuyện với tôi – vì tôi không thông thạo tiếng Anh, mặc dù tôi ở Mỹ ba năm rồi. Dĩ nhiên, lúc ấy không có vấn đề cố gắng để nói chuyện với nhau, vì bà này đã nghĩ trong óc "Lạy Chúa, mình đang nói chuyện với một gái điếm!" Một lát sau bà ta được người đi kèm giải cứu, ông ta là một người giàu có lớn tuổi hơn bà ta đến ba bốn chục tuổi. Thế đấy, tôi thường tự hỏi tại sao bà ta không thấy được giữa chúng tôi có điều hoàn toàn rất giống nhau. Bà ta được đàn ông bảo trợ, và tôi lúc ấy cũng thế.

Tôi nghĩ là có rất nhiều chuyện về các bà các cô áo quần lộng lẫy này mà tôi không biết, nhưng tôi thường có cảm giác rằng nếu họ không có những ông chồng hay những ông bố giàu có, thì nhiều người trong số họ chắc sẽ phải vật lộn hết sức mới kiếm sống được, và chắc khi ấy họ sẽ không có những thái độ kiêu kỳ như thế. Và dĩ nhiên các nàng geisha hạng nhất cũng thế. Nàng geisha hạng nhất dễ dàng tham dự bữa tiệc này sang bữa tiệc khác, và nổi tiếng trong đám đàn ông giàu sang, nhưng nếu cô ta muốn trở thành minh tinh, thì phải hoàn toàn phụ thuộc vào ông danna của mình. Ngay cả Mameha cũng vậy, cô ấy có tiếng tăm là nhờ vào chiến dịch quảng cáo, nếu cô ấy không nhờ ông Nam tước bảo bọc hết các chi phí để dùng vào việc thăng tiến nghề nghiệp, thì chắc cô ấy sẽ mất chỗ đứng và thành một cô geisha bình thường mà thôi.

Sau ngày tôi lật cổ áo chưa đầy ba tuần lễ, một hôm Mẹ đến gặp tôi trong khi tôi đang ăn vội bữa trưa trong phòng khách, và ngồi trước mặt tôi, miệng phì phà ống vố. Tôi đang đọc một tờ tạp chí, nhưng tôi dừng lại vì lịch sự - mặc dù Mẹ không có điều gì để nói với tôi hết. Sau một lát, bà để ống vố xuống và nói:

- Cô không nên ăn những thứ dầm giấm vàng khè ấy. Chúng làm cho răng cô mục hết. Cứ nhìn vào răng của tôi thì biết.

Tôi không hề nghĩ là Mẹ tin rằng răng của bà bẩn thỉu là vì bà đã ăn những thứ dầm giấm. Khi bà nhe răng ra cho tôi xem xong, bà lấy ống vố lên hút lại.

- Bà Dì thích những thức ăn dầm giấm vàng khè này, thưa Mẹ - tôi nói – nhưng răng Dì rất đẹp.

- Ai thèm lưu tâm đến chuyện răng của bà ấy đẹp hay xấu? Bà ấy có cái miệng nhỏ đẹp, nhưng chẳng làm ra được đồng nào. Nói bà đầu bếp đừng đem các thứ ấy cho cô nữa. Nhưng không phải tôi đến đây để nói chuyện thức ăn dầm giấm của cô. Tôi đến nói cho cô biết vào thời gian này tháng sau, cô sẽ có danna.

- Có danna à? Nhưng thưa Mẹ, con mới có mười tám…

- Hatsumono mãi đến năm hai mươi tuổi mới có danna. Cho nên tất nhiên không bền. Đáng ra cô phải mừng mới phải chứ.

- Ồ, con mừng chứ. Nhưng con phải cần nhiều thời gian hơn nữa mới làm cho danna được hạnh phúc. Mameha cho rằng con phải tạo danh tiếng trước đã, thời gian cũng mất vài năm.

- Mameha à? Cô ấy biết gì về chuyện làm ăn? Cô hãy cho tôi biết lần dự tiệc sắp tới ở đâu, tôi sẽ đến để yêu cầu cô ta bằng lòng.

Bây giờ ở Nhật, các cô đã quen cảnh vùng đứng dậy, hét vào mặt mẹ họ, nhưng vào thời tôi, chúng tôi chỉ biết cúi đầu chào và nói "Vâng thưa Mẹ" rồi xin lỗi đã làm phiền lòng bà, và tôi đã trả lời như thế.

- Cứ để công việc làm ăn cho tôi lo – bà ta nói - chỉ có đứa nào điên mới từ chối lời đề nghị như lời đề nghị của ông Nobu Toshikazu đưa ra.

Tim tôi gần như ngừng đập khi nghe tin này. Tôi nghĩ chắc chắn có ngày ông Nobu sẽ đề nghị làm danna của tôi. Tóm lại, ông ta là người đã hô giá mua mizuage của tôi cách đây mấy năm, và từ khi ấy đến giờ, ông ta là người thường mời tôi đến giúp vui giải trí với ông ta nhiều hơn bất cứ người nào khác. Tôi không thể giả vờ nói rằng tôi không nghĩ đến khả năng này, nhưng tôi không thể ngờ rằng cuộc đời tôi lại trôi theo dòng như thế này. Vào hôm đầu tiên gặp Nobu tại trận thi đấu đô vật, cuốn niên lịch đã viết về tuổi tôi rằng "Sự quân bình giữa cái tốt và cái xấu sẽ mở cánh cửa số phận." Kể từ đó, gần như ngày nào tôi cũng suy nghĩ về câu này theo cách này hay cách khác. Cái tốt và cái xấu - phải rồi, chính Mameha và Hatsumono, chính chuyện mizuage của tôi đã mang đến việc tôi được nhận làm con nuôi, và đương nhiên chính ông Chủ tịch và Nobu. Tôi không muốn nói là tôi không thích ông Nobu, trái lại, tôi rất thích ông ta. Nhưng làm tình nhân ông ta là vĩnh viễn chia tay ông Chủ tịch. Chắc Mẹ đã thấy tôi có vẻ hoảng hốt khi nghe tin ấy. Bà ta có vẻ bất bình trước thái độ của tôi. Nhưng trước khi bà ta cất tiếng trả lời, chúng tôi nghe có tiếng người ngoài hành lang như tiếng ai đấy cố nín ho, và lát sau, Hatsumono bước vào ngưỡng cửa đang mở rộng. Cô ta bưng tô cơm trên tay, trông rất lố bịch – đáng ra cô ta không nên bưng tô cơm trên tay đi khỏi bàn ăn như thế mới phải. Khi nuốt hết miếng cơm trong miệng rồi, cô ta cười to.

- Mẹ à!

- cô ta nói - Mẹ đã làm cho con sặc cơm phải không? – Rõ ràng cô ta đã nghe được câu chuyện giữa chúng tôi trong khi cô ăn cơm trưa.

- Như vậy là cô Sayuri nổi tiếng này sắp có ông Nobu Toshikazu làm danna - cô ta tiếp - Thế không tuyệt sao?

- Dạ có chứ - Hatsumono nghiêm trang đáp rồi cô ta đến quỳ ở bàn – Sayuri này, có thể cô không nhận ra, nhưng chuyện lui tới giữa geisha với danna có thể gây cho người geisha mang thai, cô có hiểu không? Và đàn ông họ sẽ rất buồn nếu tình nhân của họ sinh ra đứa con của người khác. Trong trường hợp của cô, cô phải hết sức cẩn thận mới được, vì Nobu sẽ biết ngay lập tức, nếu đứa bé sinh ra mà có đủ hai tay như chúng ta, như thế tức là đứa bé không phải là con của ông ấy.

Hatsumono cho rằng lời nói đùa của cô ta rất vui.

- Hatsumono này - Mẹ đáp – nếu cô chặt đi một cánh tay mà thành công như Nobu Tashikazu thì cô cũng nên chặt.

- Và nếu làm cho mặt tôi giống như thế này thì có lẽ tôi cũng nên làm - cô ta nói rồi cười, vừa bưng tô cơm lên để cho chúng tôi thấy cơm như thế nào. Cô ta đang ăn cơm trộn với đậu đỏ có hình lưỡi rìu cong cong, hạt đậu trông như da nhăn nheo, phồng rộp lên. Chiều lại, tôi cảm thấy buồn rầu, đầu óc chóang váng, tôi bèn đến nhà Mameha nói chuyện chơi. Tôi ngồi nơi bàn với cô ấy, uống trà đá pha với mật lúa mạch – vì chúng tôi đang ở mùa hè nắng nóng – và cố không để cho cô ấy biết tôi đang lo buồn. Vì mơ ước gặp được ông Chủ tịch, nên tôi mới phấn đấu hết mình để luyện tập. Nếu đời không đạt được cái gì hết ngoài ông Nobu và những buổi diễn múa hết đêm này qua đêm nọ ở tại Gion, thì tôi nghĩ tại sao phải phấn đấu làm gì cho mệt.

Mameha ngồi đợi tôi nói lý do khiến tôi đến đây đã lâu, nhưng khi để ly trà xuống bàn, tôi cứ sợ giọng tôi sẽ ấp úng khi nói ra. Tôi ngồi đợi thêm một lát nữa để lấy bình tĩnh, cuối cùng tôi nuốt nước bọt và nói:

- Mẹ cho em biết trong vòng một tháng nữa có lẽ em sẽ có danna.

- Phải, tôi biết rồi. Và danna chắc là Nobu Toshikazu. Nghe thế tôi cố hết sức tập trung vào việc làm sao giữ cho mình khỏi khóc, nên tôi không nói tiếp gì được.

- Ông Nobu là người tốt, và rất thích cô.

- Phải, nhưng, thưa chị Mameha, em không biết nói sao…Em thật chưa bao giờ nghĩ đến chuyện này!

- Cô nói thế là sao? Nobu luôn luôn cư xử tốt với cô kia mà.

- Nhưng chị Mameha, em không muốn lòng tốt!

- Thế à? Tôi tưởng tất cả chúng ta đều muốn lòng tốt chứ. Có lẽ cô muốn nói cô cần cái gì hơn lòng tốt nữa. Và cô không đủ tư cách để đòi hỏi điều này.

Dĩ nhiên Mameha đã nói đúng. Khi tôi nghe cô ấy nói những lời này, nước mắt tôi trào ra, và tôi cảm thấy xấu hổ, bèn gục đầu xuống bàn để cho nước mắt tuôn ra xối xả. Khi tôi đã bình tĩnh trở lại, Mameha mới nói:

- Sayuri, cô trông mong cái gì?

- Cái gì không giống như thế này.

- Tôi nghĩ chắc cô thấy Nobu khó nhìn. Nhưng… - Chị Mameha, không phải như thế. Nobu là người tốt, như chị nói. Chỉ có điều… - Chỉ có điều cô muốn số phận mình được như Shizue chứ gì?

Shizue là nàng geisha không được nổi tiếng, nhưng mọi người ở Gion đều cho bà ta là người phụ nữ may mắn nhất ở Gion. Bà ta làm tình nhân cho một dược sĩ suốt ba mươi năm. Ông ta không giàu có gì, và bà ta cũng không đẹp, nhưng người ta không tìm đâu ra ở Gion một cặp thương yêu nhau, đi đâu đều có nhau như thế. Như mọi khi, Mameha bao giờ cũng nói đúng sự thật như lòng tôi mong ước.

- Sayuri, cô đã mười tám tuổi rồi - cô ấy nói tiếp - cả cô lẫn tôi đều không thể biết được số phận của cô. Sẽ không bao giờ cô biết được! Số phận không phải như kết thúc một buổi tiệc trong đêm đâu. Thỉnh thoảng số phận chỉ là sự phấn đấu trong cuộc sống ngày này qua ngày nọ.

- Chị Mameha, số phận như thế quá độc ác.

- Đúng, số phận độc ác thật. Nhưng không ai thoát khỏi số phận.

- Thưa chị, không phải là vấn đề thoát khỏi số phận, hay cái gì như thế. Nobu là người tốt. Em biết em phải biết ơn lòng tốt của ông ấy đối với em, nhưng…có rất nhiều điều em mơ ước… - Và cô sợ sau khi Nobu đã đụng đến cô rồi, những mơ ước ấy không thành hiện thực phải không? Sayuri này, cô nghĩ người geisha phải sống như thế nào? Chúng ta không trở thành geisha để cho mơ ước của chúng ta ở đời được mãn nguyện. Chúng ta trở thành geisha vì chúng ta không còn con đường nào nữa để lựa chọn.

- Ồ chị Mameha, thưa chị, có phải em quá ngu ngốc vì cứ hy vọng một ngày nào đó những ước vọng của em sẽ…

- Các cô còn trẻ hy vọng đủ thứ chuyện ngu ngốc, Sayuri à. Hy vọng cũng như đồ trang điểm trên tóc. Con gái muốn mang rất nhiều thứ này. Nhưng khi thành bà già, họ thấy chỉ đeo một cái thôi cũng đã ngu xuẩn rồi.

Tôi quyết không để cho mình lộ vẻ yếu đuối nữa. Tôi cố dằn lòng khỏi khóc tiếp ngoài số nước mắt.

- Chị Mameha – tôi nói – có phải chị rất có cảm tình với ông Nam tước không?

- Ông Nam tước là người danna tốt với tôi.

- Đúng, dĩ nhiên đúng thế, nhưng có phải chị có cảm tình với ông ta không? Em muốn nói, có phải các cô geisha đều có cảm tình với danna của họ không?

- Mối liên hệ của tôi với ông Nam tước thuận tiện cho ông ta, và rất có lợi cho tôi. Nếu việc chung đụng của chúng tôi đậm màu sắc đam mê, thì sự đam mê dẫn đến ghen tuông và hận thù rất nhanh. Có lẽ tôi không chịu được cảnh người đàn ông mạnh mẽ bực mình vì tôi. Tôi đã phấn đấu nhiều năm trời để dành cho mình một vị thế ở Gion, nhưng nếu một người đàn ông có ý định loại bỏ mình, chắc họ loại bỏ thôi! Sayuri, nếu cô muốn thành công, cô phải luôn luôn giữ cho được tình cảm của đàn ông. Ông Nam tước có nhiều lúc rất khó tánh, nhưng ông ta có nhiều tiền, và ông ta không sợ xài tiền. Và lạy trời, ông ta không muốn có con. Nobu có lẽ là một thử thách cho cô. Ông ta có đường lối riêng rõ ràng rồi. Nếu ông ta mong muốn cô nhiều việc hơn ông Nam tước mong muốn ở tôi, chắc tôi không ngạc nhiên.

- Nhưng thưa chị, tình cảm của chị như thế nào? Em muốn nói, có người đàn ông nào… Tôi muốn hỏi có người đàn ông nào đã làm cho cô ấy đâm ra mê mẩn chưa nhưng tôi sợ cô ấy giận, nếu sự giận dữ mới chỉ là cái nụ nho nhỏ, thì khi nghe tôi hỏi thế, có thể cái nụ nở thành cái hoa. Cô ấy thu mình lại, hai tay để vào lòng, tôi nghĩ chắc cô ấy sắp khiển trách tôi, tôi bèn xin lỗi cô ấy về sự lố bịch của tôi, và cô trở lại vui vẻ như cũ. Cô ấy nói:

- Cô và Nobu có cùng một "en" rồi, Sayuri à, cô không thể thoát khỏi được đâu.

Tôi nghĩ cô ấy nói đúng. "En" tức là sợi dây oan nghiệt buộc người ta lại với nhau suốt đời. Bây giờ nhiều người tin rằng cuộc đời của họ hoàn toàn do chính họ lựa chọn, nhưng vào thời của tôi, chúng tôi xem mình như những vật được nắn ra bằng đất sét, mãi mãi mang dấu tay của người sờ đến chúng tôi. Dấu tay của Nobu đã gây ấn tượng mạnh lên tôi hơn tất cả. Không ai có thể nói ông ta sẽ là số phận suốt đời của tôi hay không, nhưng tôi luôn cảm thấy rằng giữa chúng tôi đã có cái "en". Trên những chặng đường đời của tôi, ở đâu cũng có bóng dáng của Nobu hiện ra. Nhưng có thể nào trong số những bài học tôi đã học, bài khó nhất đang nằm ngay trước mắt tôi? Phải chăng tôi phải ném cái điều tôi hy vọng vào một chỗ nào đấy cho mọi người đừng thấy, và ngay cả tôi nữa cũng đừng thấy?

- Sayuri, về nhà đi – Mameha nói với tôi – về mà chuẩn bị cho công việc buổi tối. Chỉ có công việc mới làm cho ta khỏi thấy chán nản.

Tôi ngước mắt nhìn cô ấy định biện minh cho mình lần cuối cùng, nhưng khi thấy nét mặt của cô ấy, tôi nghĩ tốt hơn là nghe theo lời cô ấy. Tôi không biết cô ấy đang nghĩ gì, nhưng cô ấy có vẻ đang nhìn vào cõi hư vô, khuôn mặt trái xoan đẹp đẽ, hai bên khoé mắt và khóe miệng hiện lên những đường nhăn do suy tư mà có. Rồi bỗng cô ấy buông tiếng thở dài, đưa mắt xuống tách trà, tôi thấy ánh mắt chứa đựng nhiều đắng cay.

Người phụ nữ sống trong một ngôi nhà đồ sộ có thể tự hào về đồ đạc sang trọng trong nhà, nhưng khi bà ta nghe tiếng lửa nổ lách tách trong lò, bà ta bỗng nhận ra ngay tức khắc rằng ngọn lửa là thứ nhỏ nhất nhưng là thứ có giá trị nhất. Trong những ngày sau lần tôi và Mameha nói chuyện với nhau, tôi bắt đầu cảm thấy đời tôi tàn lụi dần, và khi tôi phấn đấu cố tìm cho mình cái gì còn có thể khêu gợi lên sự sống cho tôi sau ngày ông Nobu làm danna cho tôi, tôi xin thú thật là tôi bó tay thất bại. Một buổi tối trong khi tôi quỳ bên bàn trong phòng trà Ichiriki, cố sức để khỏi nghĩ đến hoàn cảnh đau khổ của mình, tôi bỗng nghĩ đến một đứa bé bị lạc trong cánh rừng phủ đầy tuyết, và khi tôi ngước mắt nhìn lên những người đàn ông tóc bạc mà tôi đang hầu hạ mua vui, họ trông rất giống như những cây bị tuyết phủ trên ngọn, đến nỗi tôi bỗng cảm thấy hoảng hốt như thể tôi là con người duy nhất còn sống trên trái đất. Những buổi tiệc duy nhất làm cho tôi có tin tưởng rằng cuộc đời vẫn còn mục đích đáng sống, là những buổi tiệc có giới nhà binh đến dự. Lúc ấy là vào năm 1938, hàng ngày chúng tôi thường xem báo chí viết về cuộc chiến ở Mãn châu, và hàng ngày chúng tôi thường nghe nói đến đoàn quân viễn chinh của chúng tôi bằng những cái tên như là Cơm Hộp Mặt trời mọc - giữa hộp cơm có nhét trái mận dầm giấm, trông như lá cờ Nhật. Nhiều thế hệ sĩ quan lục quân đến Gion để giải trí. Nhưng bây giờ họ nói với chúng tôi rằng, với cặp mắt đẫm lệ sau bảy tám tách sakê, không còn gì giữ được tinh thần của họ cao khi họ đã đến thăm Gion. Có lẽ đây là cách các ông sĩ quan nhà binh nói với những phụ nữ họ đang tiếp chuyện. Nhưng còn chuyện cho rằng tôi – cô gái làng biển - có thể đóng góp cái gì có ích cho tổ quốc…Tôi không giả vờ cho rằng những buổi tiệc này đã làm giảm bớt đau khổ của tôi, mà chúng đã giúp tôi nhớ rằng sự đau khổ của tôi thật ích kỷ biết bao.

Một tuần lễ trôi qua, đến một buổi tối, trong hành lang phòng trà Ichiriki, Mameha nói rằng đã đến lúc cô ấy lấy tiền thắng cuộc nơi bà Mẹ. Chắc anh còn nhớ chuyện hai người đã đánh cuộc về việc nợ nần của tôi có được trả hết trước khi tôi hai mươi tuổi hay không. Nay nợ của tôi được trả hết khi tôi mới mười tám tuổi. Mameha nói với tôi:

- Bây giờ cô lật cổ áo rồi, tôi thấy không lý do gì mà đợi nữa.

Nhưng cô ấy nói thì nói, sự thật rất phức tạp. Mameha biết Mẹ rất ghét trả nợ, và càng ghét hơn nữa khi tiền cá cược quá cao. Lợi tức của tôi rất đáng kể sau khi tôi có danna. Chắc Mẹ rất muốn ẵm gọn số lợi tức do tôi kiếm được. Tôi tin là Mameha nghĩ rằng cô ấy thu lại tiền nợ sớm chừng nào hay chừng nấy, và cô ấy lo sợ về món lợi tức của tôi sau này trong tương lai.

Mấy ngày sau, tôi được gọi xuống phòng khách có việc, tôi thấy Mameha và Mẹ đang ngồi đối diện nhau qua bàn, nói chuyện về thời tiết mùa hè. Ngồi bên cạnh Mameha là một bà già tóc bạc tên là Okada, tôi đã gặp bà ta nhiều lần. Bà ta là bà chủ nhà kỹ nữ nơi trước đây Mameha ở, bà ta còn lo việc kế toán cho Mameha để ăn hoa hồng. Chưa bao giờ tôi thấy bà nghiêm trang như thế này, mắt cứ nhìn xuống bàn, không lưu tâm gì đến câu chuyện hai người kia đang nói.

- Kìa, cô đến rồi!

- Mẹ nói với tôi - Chị cả của cô đã quá bộ đến chơi đem theo bà Okada. Cô phải có bổn phận ngồi đây với chúng tôi.

Bà Okada lên tiếng, nhưng mắt vẫn nhìn lên mặt bàn:

- Thưa bà Nitta, như Mameha đã gọi điện thoại báo cho tôi biết, đây là vì công việc làm ăn chứ không phải đến thăm xã giao. Nên không cần có cô Sayuri ở đây. Tôi nghĩ chắc cô ấy có việc khác để làm.

- Tôi sợ nếu cô ấy không đến sẽ mang tội bất kính với quý vị - Mẹ đáp – nên để cô ấy ngồi với chúng ta vài phút.

Vì thế tôi phải ngồi xuống bên Mẹ, chị hầu mang trà vào cho chúng tôi. Sau đó Mameha nói:

- Thưa bà Nitta, chắc bà tự hào về công việc của con bà, cô ấy rất tuyệt vời! Tài sản của cô ấy đã vượt quá mức mong đợi! Chắc bà hài lòng chứ?

- Tôi không hiểu mức mong đợi của cô là bao nhiêu, cô Mameha?

- Mẹ đáp.

Nói xong bà nhe răng ra cười, nụ cười kỳ lạ, vừa nhìn quanh chúng tôi để xem chúng tôi có khen tài ứng xử của bà không. Không ai cười với bà, còn bà Okada sửa lại cặp kính và đằng hắng giọng. Cuối cùng Mẹ nói thêm:

- Riêng về sự mong đợi của tôi, có lẽ tôi phải nói lợi tức của Sayuri không vượt quá sự mong đợi được.

- Ngày đầu tiên chúng ta bàn về tương lai của cô ấy cách đây mấy năm – Mameha nói – tôi có cảm giác là bà không tin tưởng gì nhiều về cô ấy. Thậm chí bà còn miễn cưỡng để cho tôi đảm nhận công việc huấn luyện cô ấy.

- Xin lỗi cô - Mẹ nói – tôi nghĩ rằng giao phó Sayuri vào tay một người ở ngoài nhà kỹ nữ là điều thiếu khôn ngoan. Chắc cô biết chúng tôi có Hatsumono chứ.

- Ồ bà Nitta, bà đùa sao. – Mameha vừa cười vừa nói – Hatsumono chắc sẽ bóp cổ cô ta trước khi huấn luyện cô ấy!

- Tôi công nhận Hatsumono có thể gây khó khăn cho cô ấy. Nhưng khi cô thấy một cô gái như Sayuri có những nét khác biệt, cô mới quyết định đúng thời điểm và đến thu xếp với tôi. Nhưng cô Mameha, chắc hôm nay cô đến đây để tính toán tiền bạc phải không?

- Bà Okada đã tính tóan rồi – Mameha đáp – Xin bà làm ơn xem qua cho biết. Bà Okada sửa cặp kính đeo mắt, lấy cuốn sổ kế toán trong xách ra, Mameha và tôi ngồi yên lặng trong khi bà ta mở sổ để trên bàn và trình bày các cột sổ cho Mẹ thấy.

- Những con số này là lợi tức của Sayuri trong hai năm qua à?

- Mẹ cắt ngang nói - Lạy trời, ước gì mà chúng tôi quá may mắn được như bà tin thế! Số tiền này còn cao hơn cả số thu nhập tổng quát của nhà kỹ nữ chúng tôi.

- Đúng thế đây, những con số rất đáng kinh ngạc – bà Okada nói – Chúng tôi tin những con số này rất chính xác. Tôi lấy đúng các số liệu này ở phòng đăng ký Gion. Mẹ nghiến răng cười khi nghe thế, tôi nghĩ vì bà ta bối rối khi bị bắt quả tang bà nói láo. Bà đáp:

- Có lẽ tôi không xem kỹ sổ kế toán.

Sau mười hay mười lăm phút, hai người đàn bà nhất trí với nhau về số tiền mà tôi đã kiếm được kể từ ngày tôi mới bắt đầu đến đây nhập môn. Bà Okada lấy bàn tính trong xách ra, làm vài phép tính, viết những con số lên trang giấy trắng trong sổ kế toán. Cuối cùng bà viết tổng số, và gạch dưới chân con số ấy. Bà ta nói:

- Đây là số tiền Mameha được nhận.

- Nghĩ đến công lao của cô ấy đối với Sayuri - Mẹ nói - tôi nghĩ Mameha còn đáng được hưởng nhiều hơn thế. Rủi thay là theo thoả ước của chúng tôi thì Mameha nhận một nửa số tiền công của người geisha hướng dẫn thường nhận, cho đến khi Sayuri trả hết nợ. Bây giờ thì nợ đã trả xong, dĩ nhiên Mameha đáng được nhận nửa kia để cho cô ấy có đủ tiền công của mình.

- Theo chỗ tôi biết thì Mameha bằng lòng nhận nửa số tiền công – bà Okada nói – nhưng cuối cùng được trả gấp hai. Đấy là lý do tại sao cô ấy bằng lòng đảm nhận một công việc nguy hiểm. Nếu Sayuri không trả nổi nợ, Mameha sẽ không có gì nữa ngoài nửa số tiền công đã nhận. Nhưng Sayuri thành công, Mameha phải được nhận gấp hai.

- Thưa bà Okada, thật bà tin tôi bằng lòng những điều khoản như thế à?

- Mẹ nói - Mọi người ở Gion đều biết tôi rất cẩn thận về chuyện tiền nong như thế nào rồi. Quả đúng, Mameha đã giúp đỡ Sayuri rất nhiều nhưng tôi không thể trả gấp hai được, mà tôi xin đề nghị được trả thêm mười phần trăm. Làm thế là tôi đã quá rộng rãi rồi, vì nhà kỹ nữ chúng tôi không có cảnh vung tiền một cách bất cẩn được.

Lời lẽ của người phụ nữ ở vị trí của Mẹ là phải đảm bảo mới được – và với bất kỳ người đàn bà nào trừ Mẹ ra, chắc lời nói của họ cũng được đảm bảo, nhưng bà Mẹ đã quyết định nói láo. Cho nên chúng tôi ngồi yên một hồi lâu. Cuối cùng bà Okada nói:

- Thưa bà Nitta, tôi thấy vấn đề thế này là quá khó khăn, tôi nhớ rõ ràng Mameha đã nói với tôi như thế.

- Dĩ nhiên bà nhớ chứ - Mẹ đáp – Mameha nhớ chuyện ấy cách khác, còn tôi, tôi nhớ cách khác. Điều chúng ta cần bây giờ là người thứ ba, và may thay, chúng ta có một người thứ ba đang có mặt tại đây. Lúc ấy, Sayuri có thể còn nhỏ thật đấy, nhưng chắc cô ấy nhớ chuyện này.

- Tôi tin chắc trí nhớ cô ấy rất tốt – bà Okada nói – nhưng người ta không thể nói cô ấy không có quyền lợi cá nhân. Tóm lại, cô ấy là con gái của nhà này.

- Phải, đúng thế - Mameha nói, đây là lần đầu tiên cô ấy nói sau một hồi lâu ngồi im – Nhưng cô ấy là người chân thật. Tôi sẵn sàng chấp nhận câu trả lời của cô ấy, miễn là bà Nitta cũng chấp nhận.

- Đương nhiên là tôi nhận – Mẹ nói, bà để ống vố xuống – Nào, Sayuri, nói đi, như thế nào? Nếu tôi được phép lựa chọn giữa việc trườn trên mái nhà để gãy tay lần nữa như ngày còn bé, hay là ngồi trong phòng này cho đến khi nghĩ ra câu trả lời cho câu hỏi họ nêu ra, chắc tôi chọn con đường leo lên lầu, lên thang, trèo ra mái nhà ngay. Trong số phụ nữ ở Gion này, Mameha và Mẹ là hai người đàn bà có ảnh hưởng đến đời sống của tôi nhất, và rõ ràng chuyện này thế nào cũng có một người giận tôi. Tôi nghĩ sự thật đã qúa rõ ràng rồi, nhưng mặt khác, tôi còn phải tiếp tục sống trong nhà với bà Mẹ. Dĩ nhiên Mameha đã giúp tôi nhiều hơn bất cứ ai ở Gion. Tôi không thể đứng về phe Mẹ để chống lại cô ấy.

- Sao? – Mẹ nói với tôi.

- Theo chỗ tôi nhớ, Mameha đã nhận nửa tiền công, nhưng Mẹ bằng lòng trả gấp hai số tiền ấy khi con thành công, Mẹ à. Con xin lỗi nhưng con đã nhớ chuyện này như thế. Im lặng một lát, rồi Mẹ nói:

- Được thôi, tôi không còn trẻ như trước nữa. Đây không phải lần đầu trí nhớ của tôi sai lầm.

- Tất cả chúng ta đều thỉnh thoảng mắc phải sai lầm như thế này – bà Okada đáp – Thưa bà Nitta, bây giờ tôi xin hỏi bà nghĩ sao về việc bà đề nghị trả cho Mameha số tiền thêm mười phần trăm? Tôi nghĩ chắc bà muốn nói mười phần trăm trên số tiền gấp hai mà trước đây bà bằng lòng trả cho cô ấy chứ gì?

- Giá mà tôi được làm một việc như thế - Mẹ đáp.

- Nhưng bà mới đề nghị hồi nãy đấy. Chắc bà không thay đổi ý kiến một cách nhanh chóng như thế chứ?

Bà Okada không nhìn lên mặt bàn nữa mà nhìn thẳng vào mặt Mẹ. Sau một hồi lâu, bà ta nói:

- Tôi nghĩ chúng ta làm theo đề nghị của bà thôi. Nhưng hôm nay thế là chúng ta làm việc đủ rồi. Tại sao chúng ta không gặp nhau khi khác để tính ra tổng số? Mặt Mẹ có vẻ nghiêm nghị, nhưng bà cũng cúi người tỏ dấu hiệu tán thành và cám ơn hai người đã đến.

- Tôi tin chắc bà rất hài lòng – bà Okada nói, trong khi dẹp bàn tính và sổ sách đi – về việc Sayuri sắp có danna. Và có vào lúc mười tám tuổi! Mới mười tám tuổi mà đã bước một bước lớn như thế này là còn quá trẻ!

- Mameha chắc đã hoạt động tốt để có danna vào tuổi ấy – Mẹ nói.

- Mười tám tuổi đôi với các cô là còn quá trẻ - Mameha nói – nhưng tôi chắc bà Nitta đã có quyết định đúng đắn trong trường hợp của Sayuri.

Mẹ hút ống vố một lát, nhìn Mameha ngồi bên kia bàn. Bà nói:

- Mameha, tôi khuyên cô như thế này, cô lo dạy cho Sayuri cách liếc mắt đưa tình là tốt, còn chuyện quyết định làm ăn, xin cô để đấy cho tôi.

- Thưa bà Nitta, tôi không dám bàn chuyện làm ăn với bà đâu. Tôi tin quyết định của bà là nhắm đến việc có lợi nhất. Nhưng xin hỏi bà việc này được không? Có phải đề nghị của Nobu Toshikazu là đề nghị béo bở nhất không?

- Chỉ mới có duy nhất đề nghị của ông ta thôi. Tôi nghĩ đây là lời đề nghị béo bở nhất.

- Mới có một lời đề nghị duy nhất thôi à? Tội nghiệp thay…Khi có nhiều đàn ông tranh dành, việc thu xếp mới có lợi hơn. Bà không thấy như thế sao?

- Mameha, như tôi đã nói rồi, cô cứ để quyết định làm ăn ấy đấy cho tôi. Tôi đã nghĩ ra một chương trình rất đơn giản để Nobu Toshikazu chấp nhận những điều khoản có lợi.

- Nếu bà không ngại – Mameha nói – tôi rất mong muốn được nghe chương trình của bà. Mẹ để ống vố xuống bàn. Tôi cứ tưởng bà ta sẽ mắng Mameha một trận, nhưng không, bà nói:

- Được rồi, cô đã muốn biết, tôi sẽ nói cho cô nghe. Cô có thể giúp tôi đấy. Nếu Nobu Toshikazu biết được chuyện cái máy sưởi của công ty đồ điện iwamura đã giết chết Bà Ngoại thì tôi nghĩ chắc ông ta sẽ rất rộng rãi. Cô không nghĩ như thế sao?

- Ồ, tôi biết rất ít về việc kinh doanh, bà Nitta à.

- Có lẽ cô và Sayuri nên nêu ra việc này trong khi nói chuyện với ông ta trong lần gặp ông ta sắp đến. Nói cho ông ta biết đây là một vụ tai nạn kinh khủng. Tôi nghĩ thế nào ông ta cũng muốn đền bù cho chúng ta.

- Phải, tôi nghĩ đây là một ý kiến hay – Mameha đáp – Tuy nhiên, kế hoạch này chán lắm. Tôi có cảm giác là có một người khác đang quan tâm đến Sayuri.

- Một trăm yen là một trăm yen, cho dù nó xuất phát từ người này hay người khác.

- Điều này đúng trong nhiều trường hợp – Mameha nói – Nhưng người tôi muốn nói là ông Tướng Tottori Junnosuka…

Câu chuyện đến đây, tôi không theo dõi được hai người nói gì với nhau nữa, vì tôi nhận ra Mameha đang ra sức cô cứu tôi thoát khỏi Nobu. Tôi thật không ngờ có chuyện như thế này xảy ra. Tôi không biết cô ấy đổi ý về việc giúp tôi, hay không biết có phải cô ấy cám ơn tôi về việc tôi đứng về phe cô ấy chống lại Mẹ. Dĩ nhiên có thể cô ấy không cố tình giúp đỡ tôi, nhưng chắc có mục đích gì khác đây. Tôi nghĩ trong óc loay hoay đủ thứ cho đến khi tôi cảm thấy Mẹ lấy cán ống vố gõ vào tay tôi.

- Sao? – bà ta hỏi.

- Thưa Mẹ cái gì?

- Tôi hỏi cô có biết ông Tướng không?

- Con gặp ông ta vài lần, Mẹ à. Ông ta thường đến Gion.

Tôi không biết tại sao tôi lại trả lời như thế. Thực ra tôi đã gặp ông Tướng nhiều hơn vài lần. Tuần nào ông ta cũng đến Gion, nhưng thường là khách của người nào đấy. Ông ta nhỏ xác, còn thấp hơn tôi nữa, nhưng ông ta không phải loại người dễ bỏ qua đâu, không thể làm ngơ như làm ngơ trước khẩu súng máy. Ông ta di chuyển rất nhanh, mồm luôn luôn phì phà thuốc lá, cho nên quanh ông ta khi nào cũng có khói như khói trên đoàn tàu đang chạy rì rì. Một buổi tối, trong lúc ngà ngà say, ông Tướng đã nói chuyện với tôi một hồi thật lâu về cấp bậc trong quân đội, ông ta thấy vui vì tôi cứ lẫn lộn các cấp bậc với nhau. Cấp bậc của Tướng Tottori là "Shojo", có nghĩa là Thiếu tướng, vị trí thấp nhất trong hàng ngũ tướng lĩnh, và cô gái ngốc nghếch là tôi cứ nghĩ cấp bậc này không cao lắm. Có thể vì khiêm tốn nên ông ta hạ tầm quan trọng của cấp bậc mình xuống, và tôi không còn các nào khác là chỉ biết tin ông ta thôi. Khi ấy, Mameha cho Mẹ biết ông Tướng đã đảm nhiệm công tác mới. Ông được giữ nhiệm vụ điều hành một công việc được gọi là "Tiếp liệu quân nhu". Nhưng khi nghe Mameha giải thích thì công việc này nghe như là việc của một bà nội trợ lo việc đi chợ. Chẳng hạn nếu quân đội thiếu hụt giấy in, công việc của ông Tướng là kiếm ra cho đủ số giấy in cần thiết, và với giá rất rẻ.

- Với công việc như thế này – Mameha nói – ông Tướng đang ở vị thế cần có tình nhân ngay. Và tôi tin chắc ông ta sẽ rất thích Sayuri.

- Nếu ông ta quan tâm đến Sayuri – Mẹ đáp – tại sao tôi phải chú ý đến – giới quân nhân không bao giờ chăm sóc đến geisha như giới thương nhân hay là giới quý tộc.

- Quả đúng như thế, thưa bà Nitta. Nhưng tôi nghĩ thế nào bà cũng nhận thấy nhiệm vụ mới của Tottori sẽ giúp ích rất nhiều cho nhà kỹ nữ.

- Vô nghĩa! Tôi không cần ai giúp nhà kỹ nữ của tôi hết. Điều tôi cần là lợi tức phong phú, đều đặn, mà việc này thì một quân nhân không thể làm được.

- Cuộc sống của chúng ta ở Gion đang gặp may là còn đầy đủ - Mameha đáp – nhưng nếu tình trạng chiến tranh vẫn còn tiếp diễn, thế nào chúng ta cũng bị thiếu hụt các thứ.

- Tôi biết nếu chiến tranh tiếp diễn, thế nào các thứ cũng sẽ thiếu hụt – Mẹ nói – Cuộc chiến tranh này sẽ chấm dứt trong sáu tháng thôi.

- Và khi chiến tranh chấm dứt, địa vị của giới nhà binh sẽ mạnh hơn bao giờ hết. Thưa bà Nitta, xin bà đừng quên rằng Tướng Tottori giám sát tất cả nguồn tiếp liệu của quân đội. Không người nào ở Nhật có được vị trí ngon lành hơn ông ta để cung cấp cho bà những thứ bà cần, cho dù chiến tranh còn tiếp diễn hay không. Ông ta phê chuẩn tất cả các thứ hàng nhập cảng khắp các hải cảng ở Nhật.

Sau này hỏi ra, tôi mới biết những điều Mameha nói về Tướng Tottori là không hoàn toàn đúng. Ông ta chỉ là thủ trưởng của năm khu vực hành chính lớn mà thôi. Nhưng ông ta là thượng cấp của những người phụ trách giám sát các khu vực khác, nên có thể xem ông ta là người phụ trách toàn diện. Nhưng dù sao, khi nghe Mameha nói thế, chắc anh cũng biết thái độ của Mẹ ra sao rồi. Chắc anh có thể hiểu được đầu óc bà ta làm việc ra sao trong kế hoạch nhờ cậy một người có nhiệm vụ như Tướng Tottori. Bà ta nhìn xuống bình trà, và tôi có thể mường tượng ra ý nghĩ trong óc bà ta – Thế là tốt, mình khỏi lo vấn đề thiếu hụt trà…bây giờ thì chưa…nhưng giá trà sẽ lên…Và có lẽ chưa biết tính toán ra sao, nhưng bà cũng đưa tay sờ vào trong dải thắt lưng, bóp cái bao lụa đựng thuốc lá để xem thử thuốc còn bao nhiêu, nhiều hay ít.

Mẹ bỏ cả tuần sau để đi khắp Gion, gọi điện đến các nơi để thăm dò tin tức về ông Tướng Tottori. Bà ta mải mê công việc này đến nỗi đôi lúc tôi nói với bà, bà cũng không nghe tôi nói cái gì. Tôi nghĩ chắc bà bận suy nghĩ, trí óc bà như cái đầu máy xe lửa kéo quá nhiều toa. Trong thời gian này, tôi tiếp tục gặp Nobu bất cứ khi nào ông ta đến Gion, và tôi cố làm ra vẻ như không có gì thay đổi. Có lẽ ông ta đợi tôi làm tình nhân của ông vào giữa tháng bảy. Dĩ nhiên tôi cũng chờ đợi ngày ấy đến, nhưng khi gần đến tháng ngày ấy, những cuộc thương lượng cũng không đi đến đâu. Trong những tuần lễ kế tiếp, nhiều lần tôi thấy ông ta nhìn tôi với vẻ kinh ngạc. Rồi một đêm, ông ta chào bà chủ phòng trà Ichiriki với thái độ cộc cằn tôi chưa từng thấy, bằng cách đi qua mặt bà ta mà không thèm gật đầu nữa. Bà thường xem Nobu là vị khách quí, nên bà ta nhìn tôi với ánh mắt kinh ngạc và lo sợ. Khi tôi vào tham gia buổi tiệc do ông chi trả, tôi không thể nào không chú ý đến những thái độ giận dữ của ông ta được – như là hai quai hàm bạnh ra, thái độ hắt tách rượu vào miệng. Tôi không trách ông ta về thái độ cộc cằn của ông. Tôi nghĩ ông ta hẳn xem tôi là một kẻ vô tâm, là kẻ đã trả ơn lòng tốt của ông ta bằng sự thờ ơ lạnh nhạt. Tôi ngồi yên buồn bã một hồi lâu, đầu óc suy nghĩ lung tung, cho đến khi tiếng cái tách sakê dằn mạnh xuống bàn phát ra tiếng "cách" tôi mới giật mình tỉnh lại. Khi tôi nhìn lên, Nobu đang nhìn tôi. Khách ngồi quanh ông ta cười ồ lên với vẻ thích thú, còn ông ta vẫn ngồi yên, mắt dán vào mặt tôi, trầm ngâm suy nghĩ như tôi đã trầm ngâm suy nghĩ hồi nãy. Chúng tôi như hai vũng nước trong lò than cháy rần rần.

Chương 26

Vào tháng chín năm ấy, khi tôi còn mười tám tuổi, Tướng Tottori và tôi cùng ngồi uống sakê với nhau trong một buổi lễ tại phòng trà Ichiriki. Buổi lễ này giống như buổi lễ lần đầu tiên tôi với Mameha kết tình chị em, và sau này giữa tôi với bác sĩ Cua trước khi tôi bán mizuage. Trong những tuần lễ tiếp theo, mọi người đều chúc mừng Mẹ đã làm được sự kết hợp có lợi như thế.

Ngay đêm đầu tiên sau khi làm lễ kết hợp xong, tôi theo lời chỉ dẫn của ông Tướng đến một nhà trọ nhỏ nằm ở phía Tây Bắc của Kyoto có tên là Suyura, nhà trọ chỉ có ba phòng. Lâu nay tôi đã quen với cảnh xa hoa lộng lẫy, nên bây giờ cảnh tồi tàn của nhà trọ Suyura làm tôi quá kinh ngạc. Phòng hôi mùi ẩm mốc, thảm rơm ẩm ướt, phồng rộp, đến nỗi khi tôi bước chân lên đấy, thảm phát ra tiếng kêu xì xì. Hồ vữa gần nền nhà trong một góc lở lói. Càng quỳ lâu ở đấy, tôi cảm thấy nhẹ người – mặc dù ông ta chẳng làm gì cải thiện tình trạng trong phòng ngoài việc ông ta mở radio và ngồi uống bia sau khi tôi đã chúc mừng ông ta.

Sau một lát ông ta xuống lầu đi tắm. Khi ông ta về lại phòng, ông ta cởi áo ngủ ra ngay, người trần truồng như nhộng, vừa đi quanh trong phòng vừa lau tóc, cái bụng nhỏ tròn quay nhô ra dưới bộ ngực có một đám lông lớn. Tôi chưa từng thấy đàn ông ở truồng, cho nên tôi thấy cái bụng ông Tướng xệ xuống rất buồn cười. Nhưng khi ông ta nhìn tôi, tôi phải cúi mặt nhìn xuống dưới nơi…ờ, nơi chắc có "con lươn" của ông ta. Có cái gì nhúc nhích ở đấy, nhưng chỉ khi ông Tướng nằm ngửa ra và bảo tôi cởi áo quần, khi đó cái ấy mới bắt đầu hiện ra. Ông là người cao sang thật đấy, nhưng rất trơ trẽn sai tôi làm những việc ông ta muốn. Tôi cứ sợ tôi phải tìm cách để làm cho ông ta thoả mãn, nhưng hoá ra tôi chỉ làm theo lệnh của ông ta mà thôi. Sau ba năm từ ngày bán mizuage, tôi đã quên hết nỗi kinh hoàng khi ông bác sĩ chồm lên người tôi. Bây giờ tôi nhớ lại, nhưng chuyện kỳ lạ nhất là tôi không cảm thấy kinh hoàng như trước mà cảm thấy muốn nôn mửa. Ông Tướng cứ để radio mở, và cả đèn sáng nữa, như thể ông ta muốn để cho tôi thấy cảnh buồn tẻ trong phòng cho rõ ràng, ngay cả vết nước bẩn rịn trên trần nhà.

Ngày tháng trôi qua, sự nôn mửa cũng hết, hàng tuần tôi phải gặp ông Tướng hai lần như thế, không mấy thú vị. Thỉnh thoảng tôi tự hỏi nếu đến với ông Chủ tịch tình trạng có như thế này không nhỉ, và nói thật ra, tôi vẫn sợ tôi ghê tởm như là khi tôi ở với ông bác sĩ và với ông Tướng. Rồi bỗng có một chuyện xảy ra khiến cho tôi nhìn cuộc đời khác đi. Lúc này có một người đàn ông tên là Yasuda Akira, ông ta đã được xuất hiện trên các tạp chí vì có công sáng chế ra loại đèn xe đạp mới, đến Gion giải trí đều đặn. Tuy nhiên ông ta không được phòng trà Ichiriki tiếp đón nồng nhiệt vì có lẽ ông ta không chịu nổi chi phí ở đấy, cho nên ông ta đến một phòng trà mới có tên là Tatematsu ba bốn đêm mỗi tuần, phòng trà này nằm ở quận Tominaga, không xa nhà tôi ở. Lần đầu tiên tôi gặp ông ta tại một buổi đại tiệc vào mùa xuân năm 1939, khi ấy tôi đã mười chín tuổi. Anh ta trẻ hơn tất cả đàn ông trong buổi tiệc – có lẽ không quá ba mươi – nên khi mới bước chân vào phòng là tôi chú ý đến anh ta liền. Anh ta có vẻ cao quí như ông Chủ tịch. Tôi thấy anh ta rất hấp dẫn, anh ngồi xắn tay áo sơ mi lên, áo vét để phía sau trên thảm. Bỗng tôi nhìn sang một ông già ngồi bên cạnh anh ta, ông già đưa đũa gắp một miếng đậu khuôn chiên đưa lên miệng, miệng há to để ngoạm gọn cả miếng, cảnh này cho tôi có cảm giác như cánh cửa mở ra để cho con rùa từ từ bò ra. Trái lại, khi nhìn qua cách ăn của Yasuda, tôi thấy mến phục anh ta, vì anh đưa cánh tay rắn chắc đẹp đẽ lên, đưa miếng đậu khuôn rán vào miệng và cắn một miếng, cái miệng há ra để lộ đôi môi gợi cảm.

Tôi đi một vòng quanh các ông, khi đến bên anh ta, tôi tự giới thiệu và anh ta nói:

- Tôi mong cô tha lỗi.

- Tha lỗi à? Tại sao, anh làm gì mà phải xin lỗi?

- Vì tôi lố bịch quá, không rời mắt khỏi cô suốt buổi tối.

Theo thói quen, tôi đưa tay vào trong dải thắt lưng lấy cái bao đựng danh thiếp bằng gấm, kín đáo lấy ra một tờ đưa cho anh ta. Geisha thường mang theo danh thiếp như giới doanh nhân. Danh thiếp của tôi nhỏ, bằng nửa danh thiếp người khác dùng, in trên giấy láng chỉ vỏn vẹn hai chữ "Gion" và "Sayuri" viết bằng lối thư pháp. Khi ấy vào mùa xuân, nên tôi mang loại danh thiếp có nền in hình một chùm hoa mận có màu sáng. Yasuda nhìn tấm danh thiếp một lát rồi cất vào túi áo sơ mi. Tôi nghĩ không có lời nào chúng tôi nói với nhau có thể hùng hồn bằng thái độ giao cảm giản dị như thế, nên tôi cúi người chào rồi đi sang người khác.

Từ hôm đó, Yasuda yêu cầu tôi đến phòng trà Tatematsu hàng tuần để hầu vui cho anh ta. Tôi không thể đến được thường xuyên theo ý muốn của anh ta. Nhưng khoảng ba tháng sau, vào một buổi chiều, anh ta mang đến tặng cho tôi một món quà. Tôi cảm thấy vinh dự mặc dù cái áo không phải loại đẹp – vải dệt bằng lụa xấu với màu sắc loè loẹt, hình vẽ rất bình dân với hoa và bướm. Anh ta muốn tôi mặc vào một buổi tối sắp đến, tôi hứa tôi sẽ mặc. Nhưng đêm ấy khi tôi mang áo về nhà, Mẹ thấy tôi mang cái gói lên lầu, bà chận tôi lại để lấy xem. Bà cười ngạo khi thấy cái áo, và nói bà không muốn thấy tôi mặc áo xấu như thế. Ngày hôm sau, bà bán cái áo đi.

Khi tôi biết bà bán cái áo rồi, tôi không ngán nói thẳng vào mặt bà là cái áo là món quà của tôi, chứ không phải của nhà kỹ nữ, bà không có quyền bán nó đi.

- Dĩ nhiên là áo của cô – bà ta nói – nhưng cô là con gái của nhà kỹ nữ. Cái gì thuộc nhà kỹ nữ là thuộc về cô, và ngược lại cái gì của cô là của nhà kỹ nữ.

Tôi giận bà Mẹ đến độ tôi không thèm nhìn đến bà. Còn phần Yasuda, anh ta muốn thấy tôi mặc cái áo ấy, tôi nói với anh ta rằng vì màu sắc và mô hình bướm hoa trên áo, cho nên chỉ hợp mặc vào lúc sơ xuân, mà khi ấy đang mùa hè, cho nên phải một năm nữa, anh mới có thể thấy tôi mặc áo ấy được. Anh ta có vẻ không buồn khi nghe tôi nói.

- Một năm nghĩa lý gì – anh ta nói, mắt đắm đuối nhìn tôi – anh đợi mấy cũng được, miễn cái anh đợi có đến thì thôi.

Chúng tôi ở một mình với nhau trong phòng, Yasuda để ly bia xuống bàn với cử chỉ khiến tôi đỏ mặt, anh đưa tay nắm tay tôi, tôi để yên cho anh, vì tôi cứ nghĩ anh nắm trong hai tay một lát rồi thả ra thôi. Nhưng tôi ngạc nhiên khi thấy anh ta đưa tay tôi lên môi rồi hôn vào bên trong cổ tay tôi một cách hết sức say đắm, tôi tưởng chừng như anh ta hôn đến tận dưới đầu gối tôi. Tôi thấy tôi là người đàn bà biết vâng lời mãi cho đến lúc ấy tôi thường làm những việc do Mẹ hay Mameha bảo làm, thậm chí còn làm theo lời Hatsumono khi bắt buộc phải làm, nhưng bây giờ tôi cảm thấy tức giận Mẹ và ao ước được ân ái với Yasuda, cho nên tôi quyết làm cho được cái công việc mà Mẹ không cho phép làm. Tôi yêu cầu anh ta đến gặp tôi vào lúc mười hai giờ đêm tại chính phòng trà này, rồi tôi để cho anh ta ngồi một mình ở đấy. Trước nửa đêm, tôi trở lại và nói với một chị người hầu, hứa cho chị ta một số tiền khá lớn nếu chị ta đừng để ai quấy rầy Yasuda và tôi trong một phòng trên lầu khoảng nửa giờ. Tôi đến đấy, đợi trong bóng tối một lát, rồi chị hầu mở cửa và anh bước vào. Anh thả cái mũ phớt trên chiếu, rồi kéo tôi đứng lên ngay cả khi cửa chưa đóng. Áp người vào thân thể anh thật sướng như ăn bữa ăn sau một thời gian bị đói lâu. Anh ôm tôi vào lòng, và tôi ôm lại mạnh không kém. Tôi không ngạc nhiên khi thấy tay anh lần dưới áo tôi để sờ vào da thịt tôi một cách sành sỏi. Tôi không muốn giả vờ mình chưa có kinh nghiệm trong tình dục như tôi thường làm với ông tướng, nhưng tôi cũng không tỏ ra quá hăm hở. Cuộc chung đụng giữa tôi với ông Tướng nhắc tôi nhớ lại thời thơ ấu, khi tôi cố trèo lên đọt cây để ngắt mấy ngọn lá trên ấy. Công việc này phải hết sức cẩn thận, rất nguy hiểm cho đến khi hái được lá. Nhưng với Yasuda, tôi cảm thấy như một đứa bé chạy xuống sườn đồi một cách thoải mái. Một lát sau khi chúng tôi hổn hển nằm xuống chiếu, tôi hất hai vạt áo sơ mi của anh sang hai bên để sờ vào bụng anh xem hơi thở của anh ra sao. Mặc dù chúng tôi không nói với nhau một tiếng, nhưng tôi cảm thấy chưa bao giờ trong đời tôi gần gũi với ai như với anh. Vì thế tôi mới hiểu tại sao tôi chỉ có một việc là nằm yên trên nệm cho ông bác sĩ và ông Tướng. Còn với ông Chủ tịch, chắc tình hình sẽ khác hơn.

Cuộc sống hàng ngày của nhiều geisha sau khi có danna thay đổi một cách rất ấn tượng, nhưng trong trường hợp của tôi, tôi không thấy có gì thay đổi hết. Hàng đêm, tôi vẫn đi quanh Gion như những năm vừa qua. Thỉnh thoảng có những buổi chiều tôi đi chơi, kể cả những buổi đi chơi rất kỳ cục như đi theo một người đàn ông vào thăm anh ông ta trong bệnh viện. Nhưng còn phần những thay đổi mà tôi mong đợi - Những buổi trình diễn múa đặc sắc được danna của tôi trả tiền, những món quà tặng hậu hĩnh, thậm chí được nghỉ ngơi một hai ngày có lương – thì ôi thôi, không bao giờ có chuyện này xảy ra. Đúng như lời bà Mẹ nói. Giới quân nhân không chăm lo cho geisha bằng giới thương nhân hay giới quý tộc.

Có thể ông Tướng mang lại cho đời tôi rất ít sự thay đổi, nhưng quả thật sự liên kết của ông ta với nhà kỹ nữ thật vô giá ít ra theo quan điểm của Mẹ là như thế. Ông bao hết nhiều thứ chi phí của tôi như một danna thường làm, kể cả chi phí học tập của tôi, phí đăng ký hàng năm, tiền thuốc men…thậm chí những thứ tôi không ngờ tới, bí tất, có lẽ thế. Nhưng quan trọng hơn hết, chức vụ mới của ông ta làm Giám đốc Nha quân nhu, theo lời của Mameha, cho nên ông ta có thể làm cho chúng tôi những việc mà không một ông danna nào khác làm được. Ví dụ như bà Dì bệnh vào đầu tháng ba năm 1939, chúng tôi rất lo sợ cho bà, các bác sĩ đều chịu, nhưng sau một cuốc điện thoại gọi đến cho ông Tướng, một ông bác sĩ giỏi từ bệnh viện quân y ở Kamigyo Ward đến nhà chúng tôi, cho Dì một gói thuốc và thế là bà lành bệnh. Cho nên, mặc dù ông Tướng không thể gởi tôi đến Tokyo để trình diễn múa, hay tặng tôi những viên đá quý, không ai trách ông ta không giúp đỡ nhà kỹ nữ chúng tôi. Ông ta thường xuyên gởi đến cho chúng tôi trà, đường, cũng như chocolat, món ăn hiếm hoi ở Gion. Và dĩ nhiên bà mẹ sai lầm trong việc tiên đoán chiến tranh chấm dứt trong vòng sáu tháng. Chúng tôi không biết khi nào chấm dứt chiến tranh, nhưng chúng tôi cũng chưa biết khi nào sẽ đến những năm đen tối. Suốt cả mùa thu thời gian ông Tướng làm danna của tôi, Nobu không mời tôi đến những nơi tôi thường hầu vui ông ta. Rồi sau đó, tôi nghe ông không đến phòng trà Ichiriki nữa. Tôi không biết ông ta có lý do gì không ngoài lý do tránh mặt tôi. Bà chủ phòng trà Ichiriki thở dài, đồng ý với ý kiến của tôi. Vào năm mới, tôi viết tấm thiệp chúc tết gởi đến cho Nobu, như tất cả các thân chủ của tôi, nhưng ông ta không trả lời. Bây giờ nhìn lại chuỗi ngày đã qua vào thời gian ấy, tôi nhớ lại công việc lúc ấy một cách dễ dàng, nhưng lúc ấy tôi sống trong tình trạng đau khổ. Tôi cảm thấy tôi đã đối xử sai lầm với một người đàn ông đã cư xử rất tốt với tôi. Hơn nữa, nếu không có Nobu bảo trợ, tôi sẽ không được mời đến dự các buổi tiệc của công ty Iwamura, tức là tôi không có cơ may gặp được ông Chủ tịch.

Còn ông Chủ tịch dĩ nhiên ông ta vẫn thường đến vui chơi ở phòng trà Ichiriki mặc dù ông Nobu không đến. Tôi thấy ông một lần bình tĩnh quở trách người nhân viên thuộc cấp trên hành lang vào một buổi tối, cầm cây bút máy trên tay làm dấu để nhấn mạnh những điều ông nói, tôi không dám chắc vì sợ quấy rầy ông. Một đêm khác, một cô tập sự có vẻ sợ sệt tên Moatsu, đang rụt rè dẫn ông đi về phía nhà vệ sinh, và ông gặp tôi. Ông để Moatsu đứng đấy, đến nói chuyện với tôi. Chúng tôi trao đổi nhiều chuyện vui. Thấy ông cười buồn, tôi nghĩ ông là loại đàn ông không có tính kiêu ngạo, thường tỏ ra dạt dào tình cảm khi nhìn đám con của mình. Trước khi chia tay, tôi nói với ông:

- Ông Chủ tịch, nếu có tối nào ông cần thêm một vài geisha thì…

Tôi nói thế là quá tiến bộ, nhưng may thay cho tôi ông Chủ tịch không phật ý. Ông đáp:

- Ý kiến thật hay, Sayuri. Tôi sẽ mời cô đến.

Nhưng nhiều tuần trôi qua, ông không mời.

Một buổi tối tháng ba khi trời đã khuya, tôi ghé vào một buổi tiệc rất vui nhộn do Quận trưởng quận Kyoto tổ chức ở phòng trà có tên Shunju. Ông Chủ tịch có mặt ở đấy, đang ở chặng cuối của trò thi đấu uống rượu, ông ta có vẻ mệt mói, tay áo sơ mi xắn cao, cà vạt tháo lỏng ra. Thật ra, ông Quận trưởng thua hết các vòng đầu, nhưng còn nắm vững ly sakê hơn ông Chủ tịch.

- Sayuri, gặp cô đây tôi mừng quá – ông ta nói – cô phải giúp tôi mới được. Tôi đang gặp rắc rối đây.

Nhìn làn da mịn màng trên mặt ông lốm đốm đỏ và hai cánh tay thòi ra khỏi hai ống tay áo xắn cao, tôi liền nghĩ đến Yosuda vào cái đêm ở phòng trà Tatematsu. Bỗng tôi cảm thấy mọi vật trong phòng đều biến mất chỉ còn lại một mình ông Chủ tịch và tôi, và ông ta đang trong tình trạng ngà ngà say, tôi nghĩ có thể nghiêng mình đến phía ông cho đến khi hai tay ông quàng quanh tôi và tôi đặt môi tôi lên môi ông. Tôi cảm thấy bôi rối vì nghĩ chắc ông Chủ tịch đã hiểu được ý nghĩ của tôi, nhưng nếu biết tại sao ông nhìn tôi bình thản như thế. Để giúp ông ta, tôi phải kết hợp với cô geisha kia, làm chậm tốc độ cuộc chơi lại. Ông Chủ tịch có vẻ cám ơn việc này, và khi tiệc xong, ông ngồi nói chuyện với tôi một lát, uống nước lạnh cho giã rượu. Cuối cùng ông lấy chiếc khăn tay trong túi áo ra, giống cái tôi đang dắt trong dải thắt lưng, lau trán, rồi vuốt lại tóc tai cho ngay thẳng và nói với tôi:

- Lần cuối cùng cô nói chuyện với ông bạn Nobu của tôi là khi nào?

- Lâu rồi, thưa ông – tôi đáp – nói thật ra, tôi nghĩ chắc ông Nobu giận tôi. Ông Chủ tịch vừa xếp cái khăn vừa nhìn nó. Ông nói:

- Tình bạn là thứ quí báu, Sayuri. Đừng vứt nó đi.

Suốt mấy tuần sau đó, tôi cứ nghĩ đến chuyện này mãi. Rồi một hôm vào cuối tháng tư, tôi đang hóa trang để diễn Vũ Khúc Cố Đô thì một cô tập sự tôi không quen biết đến nói chuyện với tôi. Tôi hạ bút kẻ chân mày xuống, đợi cô ta yêu cầu làm giúp việc gì đấy – vì nhà kỹ nữ của chúng tôi vẫn là nơi cung cấp những điều mà các nhà kỹ nữ ở Gion cần biết. Nhưng thay vì nhờ công việc, cô ta nói:

- Em xin lỗi vì đến quấy rầy chị, chị Sayuri, em tên là Takazuru. Em tự hỏi không biết chị có giúp em được việc này không. Em biết trước đây chị rất thân với ông Nobu…

Nhiều tháng trời thắc mắc về ông ta và cảm thấy xấu hổ vì cư xử không tốt với ông ta, nay bỗng nhiên nghe tên ông ta, tôi cảm thấy như bên ngoài trời đang bão táp mà tôi mở cửa sổ ra cho gió mạnh lùa vào.

- Bất cứ khi nào chúng ta giúp nhau được, thì cứ giúp nhau, Takazuru à – tôi đáp – Và nếu đây là vấn đề khó khăn với Nobu, tôi sẵn sàng giúp đỡ. Chắc ông ta khoẻ chứ?

- Dạ, ông ta khoẻ, thưa chị, hay ít ra là em nghĩ thế. Ông ấy đến phòng trà Awazumi, ở Đông Gion. Chị có biết nơi ấy chứ?

- Biết, tôi biết. Nhưng tôi biết Nobu có đến đây.

- Phải, thưa chị, ông ta đến luôn – Takazuru nói – Nhưng, chị cho phép tôi hỏi việc này được không? Chị đã quen ông ta một thời gian lâu, và ông Nobu là người tốt phải không?

- Takazuru, tại sao cô hỏi tôi chuyện ấy? Nếu cô đã vui chơi với ông ấy, chắc chắn cô biết ông ta tốt hay là xấu rồi.

- Chắc em có vẻ ngu ngốc. Nhưng em quá bối rối! Mỗi lần đến Gion là ông ta cho gọi em đến, chị cả của em nói ông ta là một thân chủ rất tốt, cô nào cũng hy vọng được ông ta mời đến. Nhưng bây giờ ông ta giận em vì em khóc trước mặt ông ta nhiều lần. Đúng ra em không nên làm thế, nhưng em không hứa được em sẽ không làm lại như thế.

- Ông ta xử ác với cô à, phải không?

Để trả lời tôi, cô Takazuru tội nghiệp mím chặt đôi môi run run, và tự nhiên ứa nước mắt ra, nước mắt nhiều đến nỗi cặp mắt tròn nhỏ của cô ta nhìn tôi như nhìn từ hai vũng nước.

- Thỉnh thoảng ông Nobu không biết mình có vẻ gay gắt – tôi nói – nhưng chắc ông ta thích cô, Takazuru à, vì nếu không, tại sao ông ta mời cô đến?

- Theo em thì ông ta mời em đến vì em là người không xứng với ông – cô ta đáp – một lần ông ta nói tóc em có vẻ sạch sẽ, rồi ông ta nói với em đấy là sự thay đổi rất tuyệt.

- Thế mà cô gặp ông ta luôn cũng lạ đấy – tôi nói – Tôi mong được gặp ông ta từ nhiều tháng nay.

- Ồ, đừng, chị Sayuri! Ông ta đã nói em đối với chị chẳng nghĩa lý gì hết. Nếu ông ta gặp lại chị, ông ta chỉ nghĩ đến cái xấu của em thôi. Đáng ra em không nên làm phiền chị vì những vấn đề khó khăn của em, thưa chị, nhưng….em nghĩ chị biết những chuyện có thể giúp em làm cho ông ta vừa lòng. Ông thích những chuyện kích thích, nhưng em không biết nói gì hết. Mọi người đều nói là em không sáng ý.

Người ở Kyoto được huấn luyện đã nói những chuyện như thế, nhưng tôi ngạc nhiên khi thấy cô gái này nói năng thật thà. Nếu ông Nobu xem cô ta chỉ là cái cây cho con hổ mài vuốt thì chẳng có gì làm cho tôi ngạc nhiên.

Tôi không thể giúp gì được cho cô ta, cho nên cuối cùng tôi khuyên cô ta tìm đọc những cuốn sách có nội dung lịch sử mà ông Nobu thích, rồi khi gặp ông ta, kể lần lượt cho ông ta nghe. Chính tôi cũng thỉnh thoảng làm thế - vì có nhiều ông chỉ thích ngồi tựa lưng vào ghế, lim dim mắt, lắng nghe giọng của đàn bà kể chuyện. Tôi không biết như thế có làm cho Nobu vui lòng không, nhưng Takazuru có vẻ rất mừng khi nghe tôi khuyên thế.

Thế là tôi biết chỗ tìm ra Nobu, tôi quyết định đi tìm gặp ông ta. Tôi rất buồn vì đã làm cho ông ta giận tôi, và nếu không có ông ta, không bao giờ tôi gặp được ông Chủ tịch. Tôi không muốn gây đau khổ cho Nobu, nhưng tôi hy vọng gặp được ông ta, tôi sẽ tìm cách để nối lại tình bạn. Khó khăn cho tôi là tôi không thể vào phòng trà Awazumi vì không được mời, tôi không có quan hệ chính thức với phòng trà này. Cho nên cuối cùng tôi quyết định vào buổi tối nào có thể đi qua trước cửa phòng trà được, tôi đến đấy, với hy vọng gặp Nobu. Tôi biết thói quen của ông rất rõ, cho nên tôi đoán được ông ta đến vào giờ nào.

Tôi thực hiện kế hoạch này suốt tám chín tuần. Rồi một buổi tối, tôi thấy ông từ sau chiếc limousine bước ra trên con đường nhỏ tối tăm trước mặt tôi. Tôi biết đấy là ông ta, vì ống tay áo rỗng kẹp lên vai, nhìn vào không thể nào lầm được. Khi tôi đến gần, người tài xế đưa cái cặp cho ông. Tôi dừng lại dưới ánh đèn lồng trên đường, thở phào nhẹ nhõm. Nobu nhìn về phía tôi như lòng tôi mong đợi.

- A, à – ông ta nói – không ai để ý ở đây đang có một geisha xinh đẹp – giọng ông ta bình thường, tôi không biết ông ta có nhận ra tôi không.

- Kìa thưa ông, trông ông giống ông bạn Nobu của tôi quá. Nhưng ông không thể là ông ấy được, vì ông ấy biến mất khỏi Gion rồi.

Người tài xế đóng cửa, chúng tôi đứng im lặng cho đến khi xe chạy.

- Tôi rất sung sướng được gặp lại ông Nobu, và may mắn cho tôi biết bao là ông đang đứng trong bóng tối chứ không phải trong ánh sáng.

- Thỉnh thoảng tôi không hiểu cô đang nói cái gì một chút nào hết. Chắc cô học điều này ở Mameha. Hay là có thể người ta dạy cho geisha nói năng như thế.

- Vì ông Nobu đứng trong bóng tối, tôi không thể thấy vẻ mặt giận dữ của ông ấy được.

- Ra thế. Vậy cô cho là tôi giận cô à?

- Tôi biết nghĩ sao khi người bạn cũ biệt tích suốt nhiều tháng trời? Tôi tưởng ông sẽ nói cho tôi biết ông quá bận không thể đến phòng trà Ichiriki được chứ.

- Tại sao cô khẳng định một việc như thế?

- Vì tôi biết ông thường đến Gion. Nhưng xin ông đừng bận tâm hỏi tôi làm sao tôi biết. Tôi sẽ nói cho ông biết nếu ông bằng lòng đi dạo một vòng với tôi.

- Được thôi. Vì đêm nay trời đẹp một cách dễ chịu.

- Ồ, ông Nobu, đừng nói thế. Tôi muốn ông nói như thế này "Vì tôi gặp người bạn cũ lâu ngày không gặp, nên tôi dẹp hết mọi chuyện khác để đi chơi với cô một vòng." - Tôi sẽ đi với cô một vòng. Cô nghĩ sao về lý do khiến tôi đi thì tùy cô.

Tôi nhẹ cúi chào bằng lòng, rồi chúng tôi cùng đi đến phía công viên Maruyama. Tôi nói:

- Nếu ông Nobu muốn em đừng nghĩ là ông giận, thì ông nên đối xử thân thiện hơn, chứ đừng làm như con báo đói mồi từ nhiều tháng nay. Thảo nào cô bé Takazuru tội nghiệp quá sợ ông… - Vậy là cô ấy có nói chuyện với cô à? Phải rồi, nếu cô ta không giận điên lên như thế… - Nếu ông không thích cô ta, tại sao mỗi lần ông đến Gion, ông cho gọi cô ta tới?

- Tôi không cho gọi cô ta tới, không lần nào! Chính người chị cả của cô ta đẩy cô ta đến với tôi. Cô nhắc đến cô ấy là bậy rồi. Thì ra cô tìm đến gặp tôi tối nay là để trách tôi không thích cô ta!

- Ông Nobu, thật ra em không "tìm đến gặp" ông đâu. Em đã đi quanh trên đường trước phòng trà này nhiều tuần lễ cốt để tìm ông đấy chứ.

Câu nói của tôi có vẻ làm cho ông Nobu suy nghĩ, vì chúng tôi đi lặng lẽ một hồi lâu. Cuối cùng ông ta nói:

- Đáng ra tôi không nên ngạc nhiên mới phải. Tôi biết cô là người rất đa mưu.

- Ông Nobu, em biết làm sao được? Em tưởng ông đã biến mất. Nếu Takazuru không đến tìm em, khóc lóc vì chuyện ông xử tệ với cô ta thì chắc em không biết tìm ông ở đâu cả.

- Phải, tôi biết tôi cứng rắn với cô ta. Nhưng cô ấy không lanh lợi như cô, hay nói trắng ra là không đẹp như cô. Nếu cô cho là tôi giận cô, quả cô đã nghĩ đúng.

- Xin hỏi em đã làm gì để cho người bạn cũ tức giận?

Đến đây ông Nobu dừng lại, quay mặt nhìn tôi, mắt buồn bã. Tôi cảm thấy lòng rạo rực vô cùng, sự rạo rực chỉ có với một số rất ít đàn ông trong đời tôi. Tôi đã nhớ ông ta biết bao, và tôi đã hành động sai trái với ông ấy biết bao. Nhưng tôi thấy xấu hổ khi nghĩ đến tình cảm này, tình cảm rạo rực tội nghiệp đáng thương.

- Sau nhiều công phu tìm hiểu – ông ta nói – tôi đã tìm ra được lý lịch ông danna của cô.

- Nếu ông hỏi em, chắc em đã vui lòng nói cho ông biết rồi.

- Tôi không tin cô. Giới geisha các cô rất kín miệng kín mồm. Tôi đã hỏi khắp Gion về ông danna của cô, nhưng ai cũng giả vờ không biết. Nếu tôi không hỏi Michizono thì chắc tôi không biết được, cô ấy đến giúp vui cho tôi vào một đêm, khi ấy chỉ có hai chúng tôi thôi. Michizono lúc ấy vào khoảng năm mươi, bà ta là người từng nổi tiếng ở Gion. Bà ta không đẹp, nhưng thỉnh thoảng làm cho Nobu vui bằng cách nhăn mũi khi chào ông ta.

- Tôi yêu cầu bà ta chơi trò thi đấu uống rượu – ông ta nói tiếp – và tôi thắng, thắng mãi cho đến khi bà ta say ngất ngư. Khi ấy tôi hỏi gì bà ta cũng nói hết.

- Mưu mẹo đấy chứ!

- Bậy, bà ta rất vui. Không có gì gọi là mưu mẹo hết. Nhưng tôi nói cho cô nghe chuyện này nhé, khi tôi biết danna của cô là anh chàng nhà binh nhỏ con không ai mến phục, thế là tôi hết kính nể cô!

- Ông Nobu nói như thể em có quyền lựa chọn danna cho mình. Em chỉ có quyền chọn kimono để mặc thôi. Thậm chí…

- Tại sao cô biết ông ta có công việc bàn giấy như thế không? Vì không ai tin tưởng ông ta về công việc gì quan trọng hết. Tôi biết rất rõ về quân đội, Sayuri à. Ngay cả thượng cấp của ông ta cũng không tin dùng ông ta. Cô đã kết hợp với một tên ăn mày. Thực vậy, tôi đã từng thích cô, nhưng… - Đã từng à? Thế ông không còn thích em nữa à?

- Tôi không thích những người khùng.

- Thật chua xót biết bao! Có phải ông chỉ muốn làm cho em khóc? Có phải em là đồ khùng vì danna của em là người ông không mến phục?

- Giới geisha các cô thật khiếp! Không có loại người nào đáng giận hơn. Đi đâu cũng xem lịch, rồi nói: "Ôi hôm nay không đi về hướng Đông được, vì lá số tử vi nói sẽ gặp rủi ro!" Nhưng đến khi có chuyện gì khó khăn có ảnh hưởng đến cuộc sống, thì các cô lại nhìn cách khác.

- Nhìn cách khác ít khó khăn hơn là nhắm mắt trước những việc mà chúng tôi không thể chặn đứng được.

- Có thật thế không? Này nhé, tôi đã biết đôi điều khi nói chuyện với Michizono vào cái đêm tôi làm cho bà ta say. Cô là con gái của nhà kỹ nữ, Sayuri à. Cô không có thể nói láo là cô không có quyền gì. Cô có quyền dùng ảnh hưởng của mình chứ, trừ phi cô mặc cho dòng đời trôi xuôi như con cá no mồi trôi xuôi theo dòng nước.

- Ước gì em tin cuộc đời này giá trị hơn dòng nước mang chúng ta trôi xuôi với cái bụng no nê.

- Đúng thế, nếu cuộc đời là dòng nước, cô vẫn được tự do lội bên này, bên kia, phải không? Nước phân dòng mãi, nếu nhảy nhót, vùng vẫy và biết sử dụng lợi thế của mình thì… - Ồ em biết khi ta có lợi thế thì cuộc đời qúa tuyệt rồi.

- Nếu cô chịu khó nhìn xem, cô sẽ thấy các thứ có lợi khắp nơi. Trường hợp của tôi, ngay cả khi tôi không có gì cả ngoài hạt điều ăn còn lở dở, hay cái gì đại loại như thế, tôi sẽ không để cho nó phí phạm. Khi đến lúc ném nó đi, tôi sẽ tính toán cân nhắc để ném cho kẻ tôi không thích!

- Ông Nobu, có phải ông khuyên em ném những hạt điều đi không?

- Đừng đùa như thế, cô thừa biết tôi muốn nói gì rồi. Chúng ta rất giống nhau, Sayuri à. Tôi biết người ta gọi tôi là ông "thằn lằn", còn cô là người đẹp nhất ở Gion. Nhưng ngay vào lần đầu tiên tôi gặp cô ở buổi thi đấu đô vật, khi ấy cô mới mười bốn tuổi, phải không? Tôi đã biết cô có tài xoay sở.

- Em thường nghĩ ông cho em là người giỏi giang hơn thực chất của em.

- Có lẽ cô nói đúng, tôi nghĩ cô giỏi giang thật Sayuri à. Nhưng hóa ra cô không biết thân phận của mình. Đem vận may của mình để ràng buộc với một người như ông Tướng ấy! Chắc cô biết tôi muốn chăm sóc cho cô tốt hơn chứ. Cứ nghĩ đến chuyện này là tôi quá tức! Khi ông Tướng này đi khỏi cuộc đời cô rồi, ông ta không để lại cái gì đáng nhớ cho cô hết. Có phải cô định tiêu phí tuổi trẻ của mình như thế không? Cô có thấy người đàn bà nào hành động như đồ điên là điên không?

Nếu chúng ta chà xát vải vào nhau mãi, vải sẽ chóng đổ xơ ra, lời lẽ của Nobu mài dũa vào tâm trí tôi, khiến tôi không thể giữ được bộ mặt bình thản như Mameha thường khuyên tôi phải che dấu sự bất bình. May cho tôi là tôi đứng vào chỗ tối, vì nếu Nobu thấy vẻ mặt đau khổ của tôi, thế nào ông ta cũng nghĩ xấu về tôi. Nhưng chắc sự im lặng của tôi đã phản bội tôi, vì ông ta đưa bàn tay duy nhất nắm lấy vai tôi, xoay tôi lại cho đến khi ánh sáng chiếu vào mặt tôi. Và khi ông ta nhìn vào mắt tôi, ông buông tiếng thở dài thất vọng.

- Sayuri, tại sao trông cô có vẻ già như thế này? – ông ta nói sau một lát im lặng – có lúc tôi quên là cô còn trẻ. Chắc cô sắp nói là tôi quá gay gắt với cô phải không?

- Em không mong đợi ông có thái độ như người khác.

- Tôi có thái độ tệ mạt khiến cho cô thất vọng. Đáng ra cô phải hiểu điều đó mới phải. Cô làm cho tôi thất vọng, hoặc vì cô quá trẻ, hoặc là vì tôi lầm…Có phải một trong hai cách ấy không?

- Ông Nobu, nghe ông nói những chuyện như thế này, em sợ quá. Em không biết là em có chịu nổi các tiêu chuẩn mà ông đưa ra để xét đoán em…

- Tiêu chuẩn gì thế? Tôi chỉ mong cô mở mắt mà đi thôi! Nếu cô sống theo số phận, sẽ có lúc cơ hội ngàn vàng xảy đến cho cô. Tôi không mong gì cái cô Takazuru điên khùng kia sẽ nhận ra được số phận mình, nhưng…

- Ông Nobu cứ gọi em là đồ điên cả buổi tối à?

- Chắc cô biết cô thường nghe tôi gọi thế khi tôi giận.

- Em biết ông không giận lâu. Vậy ông sẽ đến gặp em ở phòng trà Ichiriki được chứ? Hay mời em đến thăm ông được chứ? Tối nay em không có việc gì khẩn cấp, em có thể đến đấy ngay bây giờ cũng được, nếu ông yêu cầu em đến.

Khi ấy chúng tôi đã đi hết khu phố, đang quay về đứng trước cửa phòng trà.

- Tôi sẽ không yêu cầu cô – ông ta nói và đưa tay đẩy cửa. Tôi không thể nào không thở dài khi nghe ông ta nói thế. Tôi phải gọi đây là tiếng thở dài ngao ngán vì trong tiếng thở dài đã chứa đựng nhiều nỗi thất vọng, giận hờn, buồn rầu…Tôi không biết nói sao cho hết.

- Ồ, ông Nobu – tôi nói – đôi lúc em thấy khó hiểu ông quá.

- Tôi dễ hiểu lắm, Sayuri à. Tôi không thích những việc áp đặt trước cho tôi.

Tôi chưa kịp trả lời, ông đã đi vào trong phòng trà và đóng cửa lại.

Chương 27

Suốt mùa hè năm ây, năm 1939, tôi quá bận rộn với các hợp đồng, các buổi gặp gỡ bất thường với ông Tướng, các buổi trình diễn múa, và nhiều chuyện khác như thế, đến nỗi buổi sáng khi thức dậy tôi cảm thấy mình như một cái xô đầy đinh. Thường thường vào lúc giữa trưa, tôi cố làm cái gì cho quên mệt mỏi, nhưng tôi thường phân vân không biết tôi làm hết sức như thế mà lợi tức được bao nhiêu. Nhưng tôi không mong gì tìm biết được, cho nên tôi hết sức ngạc nhiên khi thấy Mẹ gọi tôi vào phòng một buổi chiều cho tôi biết lợi tức kiếm được trong sáu tháng qua nhiều hơn cả lợi tức của Hatsumono và Bí Ngô cộng lại.

- Như thế nghĩa là – bà ta nói – đã đến lúc cô đổi phòng cho hai cô ấy.

Chắc anh biết tôi không vui mừng khi nghe thế. Tôi và Hatsumono tìm cách sống bên nhau trong mấy năm qua không ai động đến ai. Nhưng tôi vẫn xem cô ta là con hổ ngủ quên, chứ không phải là con hổ bị hạ gục. Dĩ nhiên Hatsumono không nghĩ Mẹ muốn đổi phòng, cô ta sẽ cho là phòng cô ta bị chiếm đoạt.

Tối đó khi tôi gặp Mameha, tôi nói cho cô ấy biết việc Mẹ đã nói với tôi, và tôi nói tôi sợ lửa hận trong lòng Hatsumono sẽ cháy bùng lên lại.

- Ồ, tốt, thế là tốt – Mameha nói – Con mụ ấy chưa bị đánh gục cho đến đổ máu là chưa xong. Cứ để cho mụ ta sáng mắt ra, và để lần này mụ ta như thế nào.

Sáng sớm hôm sau, bà Dì lên lầu để ra lệnh cho chúng tôi di chuyển đồ đạc. Bà dẫn tôi vào phòng Hatsumono, tuyên bố bây giờ phòng này thuộc về tôi, tôi muốn để đồ đạc của tôi ở đâu thì tôi để, không ai dám đụng vào vật gì hết. Rồi bà dẫn Hatsumono và Bí Ngô sang phòng nhỏ hơn của tôi và tuyên bố phòng ấy là của họ. Sau khi chúng tôi thu dọn xong đồ đạc, công việc đổi phòng mới hoàn tất.

Tôi bắt đầu dọn dẹp đồ đạc của tôi ngay chiều hôm đó. Tôi đã thu thập được một số đồ đẹp như Mameha, nhưng thời buổi lúc bấy giờ đã thay đổi nhiều. Mỹ phẩm và đồ nữ trang bị chính quyền quân nhân ban hành luật cấm dùng vì là đồ xa xỉ phẩm – nhưng ở Gion chúng tôi được dùng vì đây là nơi các ông lớn có quyền hành thường đến giải trí. Tuy nhiên, các món quà lãng phí thì không ai thèm để ý đến, cho nên tôi tích luỹ được trong mấy năm vài bức tranh cuốn, vài cái nghiên mực tàu, vài cái tô xưa cổ, cùng một số hình nổi chụp danh lam thắng cảnh và một đồng bạc bằng bạc có đúc hình nổi thật đẹp do nhà diễn viên Kabuki Onoe Yoegoro XVIi đã cho tôi. Tôi mang hết những thứ này đi qua hành lang, cùng với đồ hoá trang, áo quần lót, sách và tạp chí, vào chất một đống trong phòng. Nhưng mãi cho đến hôm sau, Hatsumono và Bí Ngô vẫn không mang đồ đạc đi. Vào trưa ngày thứ Ba, khi đi học ở trường về, tôi quyết định nếu chai lọ và thuốc mỡ của Hatsumono vẫn còn để bừa bãi trên bàn trang điểm, tôi sẽ đi nhờ bà Dì lên giúp.

Khi tôi lên đến đầu cầu thang, tôi ngạc nhiên thấy cửa phòng của Hatsumono và của tôi để mở. Một cái lọ đựng nước mỡ trắng vỡ nằm trên nền hành lang. Tình hình có vẻ không ổn rồi. Khi tôi bước vào phòng, tôi thấy quả như vậy. Hatsumono đang ngồi trên cái bàn nhỏ của tôi, uống cái gì nơi ly nước nhỏ, và đọc cuốn sổ ghi chép của tôi!

Người geisha có bổn phận phải giữ kín chuyện về những người đàn ông mà họ quen biết, cho nên chắc anh ngạc nhiên khi nghe trước đó mấy năm, lúc tôi còn là cô tập sự, một buổi chiều tôi vào tiệm sách mua một cuốn sổ giấy trắng để đem về viết nhật ký. Tôi không điên để viết những chuyện mà người geisha không được tiết lộ. Tôi chỉ viết về những suy nghĩ và cảm tưởng của tôi thôi. Khi tôi muốn viết gì về ai đó, tôi cho ông ta một bí danh. Ví dụ khi nói đến ông Nobu, tôi dùng "ông Xì" vì thỉnh thoảng ông ấy xì xì nơi miệng một cách khinh bỉ. Còn ông Chủ tịch tôi viết "ông Hà" vì đôi khi ông hít vào một hơi thật dài rồi thở phào ra từ từ nghe như tiếng "hà" và mỗi khi ông ta làm thế, tôi đã tưởng tượng ra cảnh ông thức dậy sau giấc ngủ bên tôi – dĩ nhiên tôi đã quá bị ám ảnh. Nhưng không bao giờ tôi nghĩ đến chuyện có ai khác xem những gì tôi viết.

- Kìa Sayuri, rất sung sướng được gặp cô! – Hatsumono nói - tôi đợi cô để cho cô biết tôi rất thích cuốn nhật ký của cô. Nhiều đoạn rất hấp dẫn, và bút pháp của cô rất có duyên! Về lối chữ viết của cô không mấy ấn tượng, nhưng… - Cô có thấy chữ tôi viết ở trang đầu không?

- Tôi chưa xem, để coi nào – "Chuyện riêng". Được thôi, đây tôi muốn nói đến lối viết chữ của cô.

- Hatsumono, xin cô vui lòng để cuốn tập xuống bàn và ra khỏi đây ngay.

- Thật ư? Tôi quá ngạc nhiên Sayuri à. Tôi chỉ muốn giúp ý kiến cho cô thôi. Này nhé, cô lắng nghe rồi sẽ thấy. Ví dụ, tại sao cô chọn ông Nobu Tashikazu là "ông Xì"? Tên này không hợp cho ông ta. Theo tôi, cô nên gọi là "ông Phỏng da" hay có thể là "ông Cụt tay". Cô không bằng lòng à? Nếu cô muốn cô cứ thay đổi đi, và cô khỏi phải trả công cho tôi.

- Tôi không biết cô nói cái gì, Hatsumono. Tôi không viết cái gì về ông Nobu hết. Hatsumono thở dài, như thể nói với tôi rằng tôi là kẻ nói láo không sách, rồi cô ta lật cuốn nhật ký của tôi.

- Nếu cô không viết về Nobu, tôi muốn cô cho biết tên của người cô đề cập đến trong này, xem nào…A, đây rồi, "Thỉnh thoảng tôi nhìn mặt ông Xì nổi cơn thịnh nộ khi cô geisha nhìn vào mặt ông. Nhưng còn tôi, tôi muốn nhìn mặt ông khi nào thì nhìn, và ông có vẻ hài lòng khi thấy tôi nhìn. Tôi nghĩ rằng ông ta trở nên thích tôi là vì ông thấy tôi không xem làn da của ông và cánh tay cụt của ông là kỳ lạ và đáng sợ như những cô gái khác." Vậy tôi muốn cô cho tôi biết có người nào trông giống như ông Nobu thế này không?

Khi ấy tôi cảm thấy đau đớn vô cùng, không bút nào miêu tả cho được. Bỗng nhiên để cho người ta biết được chuyện bí mật của mình, nhưng vì điên khùng ngu ngốc mới ra nông nỗi này. Phải, nếu tôi định nguyền rủa ai thì chính tôi là người đáng bị nguyền rủa nhất, vì tôi để cuốn nhật ký vào chỗ Hatsumono có thể tìm được. Người bán sách để cửa sổ mở cho gió thổi mưa vào cửa ướt sách, thì chỉ có nước giận mình mà thôi.

Tôi đi đến bàn để lấy lại cuốn nhật ký từ tay Hatsumono, nhưng cô ta ôm cuốn sổ vào ngực và đứng dậy. Tay kia cô lấy cái ly mà tôi nghĩ là ly nước, nhưng khi đến gần tôi ngửi thấy mùi sakê. Cô ta đã say.

- Sayuri, dĩ nhiên là cô muốn lấy lại cuốn nhật ký, và dĩ nhiên tôi sẽ đưa lại cho cô - cô ta nói, nhưng cô ta vừa nói vừa bước ra cửa – vấn đề phiền phức là tôi đọc chưa hết. Cho nên tôi đem nó về bên phòng tôi…trừ phi cô muốn tôi đem đến cho Mẹ. Tôi tin chắc bà ấy rất thích thú khi đọc những trang cô viết về bà ấy.

Hồi nãy tôi có nói cái lọ mỡ bị vỡ nằm trên nền hành lang. Đây là do Hatsumono gây nên và không thèm nói cho người hầu đến dọn dẹp. Nhưng bây giờ khi rời phòng tôi, cô ta đã lãnh hậu quả do mình gây ra. Có lẽ cô ta quên việc có cái lọ bị bể vì cô ta say, cho nên cô ta bước ngay lên mảnh chai và kêu thét lên một tiếng. Tôi thấy cô ta nhìn xuống chân mình một lát, miệng rên rỉ nhưng vẫn đi tiếp.

Tôi cảm thấy hoảng hốt khi thấy cô ta bước vào phòng tôi. Tôi nghĩ đến chuyện dành cuốn sổ lại khỏi tay cô ta…nhưng tôi bỗng nhớ lời nhận xét của Mameha lúc chúng tôi xem đô vật. Đuổi theo Hatsumono là điều rõ ràng phải làm. Tốt hơn hết là tôi phải đợi cho đến khi cô ta thấy thoải mái, cho là mình đã thắng, rồi khi nào cô ta sơ ý thì giật lấy nó. Tôi nghĩ đây là ý hay nhưng một lát sau tôi nghĩ đến khả năng cô ta có thể giấu cuốn sổ vào một chỗ tôi không thể tìm ra.

Khi ấy cô ta đã đóng cửa. Tôi đến đứng ở ngoài, bình tĩnh gọi lớn:

- Cô Hatsumono, nếu tôi có vẻ giận dữ với cô, tôi xin lỗi. Tôi vào phòng được chứ?

- Không, không được vào - cô ta trả lời.

Nhưng tôi vẫn mở cửa, phòng hết sức bừa bãi, vì Hatsumono để đồ đạc khắp nơi khi dọn phòng. Cuốn nhật ký nằm trên bàn trong khi Hatsumono cầm cái khăn áp vào bàn chân. Tôi không biết làm sao để cho cô ta lơ đãng, nhưng đương nhiên tôi không thể rời phòng mà không có cuốn nhật ký.

Mạng cô ta là mạng chuột, chuột cống, nhưng cô ta không phải đồ điên. Nếu cô ta không say, tôi chắc khó mà lừa cô ta được. Nhưng xem tình hình trước mắt…Tôi nhìn khắp nền nhà nào là từng đống áo quần lót, nào là chai lọ nước hoa, và các thứ linh tinh cô ta vứt bừa bãi trên nền nhà. Cánh cửa tủ để mở, và cánh cửa tủ két nhỏ cất đồ nữ trang mở he hé, nhiều thứ nữ trang rơi xuống chiếu như thể sáng nay cô ta ngồi uống rượu ở đấy và lấy ra đeo thử. Bỗng một thứ đập vào mắt tôi rõ ràng như một vì sao sáng trên bầu trời đen.

Đấy là chiếc ghim hoa cài trên dải thắt lưng bằng bích ngọc, chính chiếc ghim mà Hatsumono đã hô tôi ăn trộm cách đây mấy năm về trước, vào cái đêm mà tôi bắt gặp cô ta và ông bồ nằm trong phòng gia nhân. Tôi không ngờ thấy lại được thứ này. Tôi đi đến tủ, đưa tay xuống lấy chiếc ghim nằm lẫn trong số nữ trang khác.

- Có ý định tuyệt vời nhỉ! – Hatsumono nói – Đến ăn trộm đồ nữ trang của tôi. Đúng đấy, tôi muốn có tiền mặt cô trả cho tôi.

- May cho tôi là cô không có ý định ấy – tôi đáp – nhưng tôi phải trả cái này bao nhiêu tiền mặt?

Vừa nói tôi vừa bước tới đưa chiếc ghim ra trước mặt cô ta. Nụ cười tươi trên mặt cô ta biến mất, y như bóng tối trong thung lũng biến mất khi mặt trời mọc lên. Ngay khi ấy, trong lúc Hatsumono đang ngồi sửng sốt, tôi đưa tay xuống bàn lấy cuốn nhật ký lên.

Tôi không nghĩ đến chuyện Hatsumono sẽ phản ứng ra sao, nhưng tôi bước ra ngoài và đóng cửa lại. Tôi định đi thẳng đến gặp Mẹ để nói cho bà biết vật tôi vừa tìm ra, nhưng dĩ nhiên tôi không thể đến gặp bà với cuốn nhật ký trên tay. Nhanh như gió, tôi nhét cuốn nhật ký vào giữa hai cái áo gói trong giấy lụa. Chỉ trong mấy giây đồng hồ là xong, trong lúc đó tôi cứ lo sợ Hatsumono mở cửa phòng cô ta và thấy tôi. Sau khi đóng tủ lại, tôi chạy vào phòng tôi, mở và đóng cửa hộc bàn hoá trang của tôi để cho Hatsumono nghĩ tôi giấu cuốn nhật ký trong đó. Khi tôi đi ra ngoài hành lang, cô ta đang đứng nơi ngưỡng cửa phòng đưa mắt nhìn tôi, miệng mỉm cười như thể cô ta đã biết hết chuyện này. Tôi cố làm ra vẻ lo sợ - điều này không khó đôi với tôi – rồi đem chiếc ghim hoa đến phòng bà Mẹ, để trên bàn trước mắt bà. Bà để tờ báo đang xem xuống một bên rồi lấy chiếc ghim nhìn, vẻ thán phục.

- Đồ nữ trang đẹp đấy – bà ta nói – nhưng lúc này thị trường chợ đen khó khăn, không ai trả giá nhiều để mua đồ như thế này.

- Chắc Hatsumono sẽ bán được giá, Mẹ à – tôi đáp – Mẹ có nhớ cái ghim mà cô ta đã gán cho con ăn cắp cách đây mấy năm không, cái ghim đã được cộng thêm vào nợ của con đấy? Đây là cái ghim ấy đấy. Con đã tìm thấy trên nền nhà gần bên hộp đựng nữ trang của cô ta.

- Mẹ biết không – Hatsumono nói, cô ta đã vào phòng và đứng sau lưng tôi – Tôi tin Sayuri nói đúng. Đấy là chiếc ghim tôi đã bị mất! Hay ít ra giống thế. Tôi không ngờ tôi được thấy nó lại!

- Phải, rất khó tìm đồ đạc khi người ta say cả ngày – tôi nói – giá mà cô nhìn kỹ vào hộp nữ trang của cô thì chắc cô sẽ thấy liền.

Mẹ để cái ghim xuống bàn, và quắc mắt nhìn Hatsumono.

- Tôi tìm thấy trong phòng của nó – Hatsumono nói – Nó giấu trong bàn trang điểm của nó.

- Tại sao cô nhìn vào trong bàn trang điểm của cô ấy? – Mẹ hỏi.

- Tôi không muốn nói cho Mẹ nghe chuyện này, Mẹ à, nhưng Sayuri để cái gì trên bàn, tôi định cất đi cho cô ta. Đáng ra tôi đem đến cho Mẹ ngay, nhưng…Mẹ biết không, nó đang giữ một cuốn nhật ký. Năm ngoái nó có đưa cho tôi xem. Nó viết xấu một số các ông, và..nói thật cho Mẹ biết, có vài đoạn nó viết về Mẹ nữa.

Tôi định nói chuyện ấy không thật, nhưng chẳng cần nữa. Hatsumono đang gặp chuyện rắc rối, cô ta có nói gì cũng không thay đổi được tình thế. Mười năm trước đây khi cô ta còn là người làm ra tiền chính của nhà kỹ nữ, có lẽ cô ta buộc tôi cái gì cô ta muốn đều được hết. Cô ta có thể buộc tội tôi đã ăn chiếu rơm trong phòng cô ta, chắc Mẹ cũng buộc tôi phải mua chiếu mới để đền. Nhưng bây giờ thời thế đã đổi thay, sự nghiệp sáng chói của Hatsumono đã khô héo rồi, trong lúc sự nghiệp của tôi đang nở rộ. Tôi là con gái của nhà kỹ nữ và là geisha chính. Tôi nghĩ Mẹ sẽ không thèm biết thực hư ra sao.

- Không có nhật ký đâu Mẹ ạ - tôi nói – Hatsumono đặt điều ra đấy.

- Tôi đặt điều à? – Hatsumono hỏi – Để tôi đi lấy cho mà xem, rồi khi Mẹ đọc, cô sẽ mặc sức cho là tôi đặt điều.

Hatsumono đi đến phòng tôi, có Mẹ đi theo. Nền nhà ở hành lang bê bối kinh khủng. Không những Hatsumono làm bể chai rồi dẫm lên, mà cô ta còn vấy thuốc mỡ và máu ở khu vực cầu thang, và bê bối hơn nữa là vấy lên chiếu rơm trong phòng cô ta, phòng của Mẹ, và bây giờ trong phòng của tôi nữa. Khi tôi nhìn vào, cô ta đang quỳ nơi bàn trang điểm của tôi, từ từ đóng các ngăn kéo lại, vẻ thất bại hoàn toàn.

- Hatsumono nói đến nhật ký gì thế? – Mẹ hỏi tôi.

- Nếu có nhật ký, con chắc Hatsumono sẽ tìm ra – tôi đáp.

Nghe thế, Hatsumono để hai tay vào lòng, cười gượng như thể câu chuyện chỉ là trò cười, và cô ta đã bị mắc mưu thua cuộc.

- Hatsumono – Mẹ nói với cô ta – cô phải trả cho Sayuri cái ghim hoa mà cô đã buộc tội cô ấy ăn cắp. Ngoài ra, tôi không muốn có thảm trong nhà vấy máu như thế. Phải thay hết và tiền phí tổn cô phải chịu. Hôm nay thế là cô tốn mất nhiều tiền rồi đấy, mà chưa quá trưa. Không biết cô đã xong việc chưa để tôi tính toán vào sổ?

Tôi không biết Hatsumono có nghe Mẹ nói không. Cô ta đang chú ý nhìn tôi, với ánh mắt mà tôi chưa quen thấy bao giờ.

Thời tôi còn trẻ, nếu anh yêu cầu tôi nói cho anh biết về bước ngoặt của tôi trong mối liên hệ với Hatsumono, tôi sẽ nói rằng đấy là chuyện mizuage của tôi. Cho dù quả đúng chuyện mizuage của tôi đưa tôi lên kệ cao nơi Hatsumono không tài nào với tới, mà nếu không có gì xảy ra giữa chúng tôi, thì cô ta và tôi có thể sống bên nhau cho đến ngày già yếu. Theo chỗ tôi thấy thì lý do tạo ra bước ngoặt chính là việc cô ta đọc nhật ký của tôi và việc tôi tìm ra chiếc ghim cài dải thắt lưng mà cô ta đã tố cáo tôi ăn trộm.

Để giải thích lý do tại sao như thế, tôi xin kể cho anh nghe chuyện có lần Đô đốc Hải quân Yamamoto – người thường được miêu tả là cha đẻ của ngành hải quân Hoàng gia Nhật bản – nhưng tôi có hân hạnh được đến tham dự những buổi tiệc vui chơi với ông ta vài lần. Ông ta nhỏ con, nhưng ông nghĩ rằng thanh thuốc nổ cũng nhỏ. Những buổi tiệc thường vui nhộn sau khi Đô đốc đến. Đêm đó, ông ta và một người đàn ông đang thi vòng chung kết trò thi uống rượu, họ nhất trí rằng người nào thua phải đi mua một cái bao cao su ở tiệm thuốc tây gần nhất – chắc anh biết chỉ nhằm mục đích làm cho người thua bối rối mà thôi, chứ không có mục đích gì khác. Dĩ nhiên cuối cùng ông Đô đốc thắng, và tất cả mọi người hoan hô vui mừng.

- Thưa Đô đốc, thật may là ngài không thua – một người phụ tá nói với ông ta – ngài cứ nghĩ đến cảnh anh chàng bán thuốc tây ngước mắt nhìn thấy Đô đốc Yamamoto đứng trước quầy, chắc ngài sẽ ngượng biết mấy.

Mọi người đều cho đây là chuyện khôi hài, nhưng Đô đốc trả lời không bao giờ ông ta tin là ông ta thua.

- Tôi đồng ý là người nào cũng có lần thua – ông ta đáp – nhưng tôi thì không bao giờ. Có người trong phòng có thể cho đây là thái độ kiêu ngạo của ông ta, nhưng tôi thì không nghĩ thế. Theo tôi, Đô đốc là người đã quen với cảnh chiến thắng. Cuối cùng có người hỏi ông ta bí mật gì đã giúp ông ta thành công.

- Tôi không bao giờ tìm cách đánh bại người tôi đang chiến đấu – ông ta trả lời – tôi tìm cách đánh bại lòng tin của họ. Người nào tâm trí đang bấn loạn vì nghi ngờ sẽ không tập trung tư tưởng vào con đường dẫn đến chiến thắng. Hai người bằng nhau – bằng nhau thật sự - chỉ khi nào họ cùng có niềm tin như nhau.

Lúc ấy tôi không nhận ra hết ý nghĩa câu nói này, nhưng sau khi Hatsumono và tôi đụng độ nhau vì cuốn nhật ký, tâm trí cô ta bị bấn loạn vì nghi ngờ, như lời ông Đô đốc đã nói. Cô ta biết rằng không có cách gì khiến cho Mẹ đứng về phe cô ta để chống lại tôi nữa, và vì thế, cô ta như chiếc áo lấy trong tủ khô ráo đem ra treo ngoài trời, thời tiết khắc nghiệt ở bên ngoài sẽ làm cho cái áo bị hư ngay.

Nếu Mameha mà nghe tôi giải thích tình hình như thế này, thế nào cô ấy cũng không đồng ý và cãi lại ngay. Quan điểm của cô ấy về Hatsumono hoàn toàn khác tôi. Cô ấy cho rằng Hatsumono có hành động ác độc. Khi cuộc đời đã bắt đầu xuống dốc, cô ta vẫn có những hành động ác độc với mục đích rõ ràng, y như người võ sĩ đạo rút gươm ra – không chém vu vơ mà chém vào kẻ thù. Nhưng đến lúc này thì cô ta đã mất đối tượng để tấn công, không nhắm vào kẻ thù được, và đôi lúc quay qua tấn công vào Bí Ngô.

Thỉnh thoảng trong các buổi tiệc, thậm chí cô ta còn có lời sỉ nhục những người cô ta đang giúp vui. Và thêm một điều nữa, cô ta không còn đẹp như trước. Da bị bủng và nét mặt bự ra. Hay có lẽ tôi thấy như thế thôi. Cái cây trông bao giờ cũng đẹp, nhưng nếu người ta thấy côn trùng đục khoét, đầu cành bị sâu nấm làm biến màu, thì thân cây có còn cũng mất hết vẻ đẹp. Ai cũng biết con hổ khi bị thương sẽ rất nguy hiểm, vì thế Mameha cương quyết chúng tôi phải theo Hatsumono khắp Gion trong những buổi tối vào mấy tuần tiếp theo. Một phần, Mameha muốn canh chừng cô ta vì chúng tôi không ai muốn cô ta tìm Nobu, nói cho ông ta biết nội dung trong cuốn nhật ký, và cả cảm nghĩ của tôi về "ông Hà" mà thế nào ông Nobu cũng biết tôi muốn nói đến ông Chủ tịch. Nhưng phần quan trọng hơn là Mameha muốn làm cho đời sống của Hatsumono khó khăn không chịu đựng nổi.

- Khi cô muốn làm gãy một tấm ván – Mameha giải thích – bước đầu là làm cho nó gãy ngay tại giữa. Muốn thế, cô cứ việc đạp lên giữa tấm ván cho đến khi nó gãy làm hai. Cho nên tối nào Mameha cũng đến nhà kỹ nữ chúng tôi lúc trời bắt đầu tối và đợi đi theo Hatsumono, trừ những buổi cô ấy có hẹn không thể vắng mặt được. Mameha và tôi thường không thể cùng đi với nhau, nhưng thường thì có một trong hai chúng tôi đi theo cô ta từ chỗ hẹn này sang chỗ hẹn khác hết một phần suốt buổi tối. Vào đêm đầu tiên chúng tôi làm thế, Hatsumono giả vờ xem chuyện này là trò vui. Nhưng cuối đêm thứ tư thì cô ta nhìn chúng tôi với cặp mắt giận dữ và khó khăn trong việc mua vui với thân chủ của cô ta. Rồi vào đầu tuần sau, bỗng nhiên cô ta đi rẽ vào một con đường nhỏ rồi xông tới phía chúng tôi.

- Bây giờ thì biết tay tao – cô ta nói – chó theo chủ là chuyện thường. Hai đứa bây theo tao lẽo đẽo cho nên tao nghĩ là chúng bây muốn tao cư xử như chó! Để tao cho chúng bây biết tao đối xử với chó tao không ưa như thế nào nhé!

Nói xong cô ta giáng tay đánh vào một bên đầu của Mameha. Tôi hét lên, tiếng hét làm cho Hatsumono dừng tay để nhớ mình đang làm gì. Cô ta nhìn tôi, mắt nẩy lửa, và một lát sau, cặp mắt bình tĩnh trở lại, cô ta mới bỏ đi. Mọi người đi trên đường đều chứng kiến cảnh đã xảy ra, vài người đến gần Mameha để xem cô ấy có hề hấn gì không. Cô ấy trả lời là cô không sao, rồi buồn bã nói với họ:

- Tội nghiệp Hatsumono! Đúng như lời bác sĩ đã nói, cô ta có lẽ đã mất trí rồi.

Dĩ nhiên chẳng có bác sĩ nào hết, nhưng lời của Mameha nói ra đã có kết quả như cô ấy mong muốn. Chẳng bao lâu sau, người ta đồn khắp Gion rằng bác sĩ đã tuyên bố Hatsumono tâm thần bất định.

Hatsumono rất thân với một diễn viên kịch Kabuki nổi tiếng là Bando Shojiro nhiều năm rồi. Shojiro là diễn viên mà chúng tôi thường gọi là Onna-gata, nghĩa là diễn nam thường đóng vai nữ. Có một lần, anh ta được báo chí phỏng vấn đã tuyên bố rằng Hatsumono là người phụ nữ đẹp nhất anh từng gặp, và trên sân khấu, anh thường bắt chước dáng dấp cô ta để làm cho vai mình đóng có vẻ quyến rũ hơn. Cho nên, chắc anh biết cứ mỗi khi Shojiro đến thành phố, là Hatsumono đến thăm anh ta.

Một buổi chiều tôi nghe tin Shojiro sẽ đến dự một buổi tiệc vào ban đêm tại một phòng trà trong khu geisha ở quận Pontocho, nằm phía bên kia con sông ranh giới với quận Gion. Tôi nghe được tin này trong khi đang chuẩn bị một buổi lễ uống trà cho một nhóm sĩ quan hải quân nghỉ phép. Sau đó tôi tuôn về nhà kỹ nữ, nhưng Hatsumono đã mặc áo quần và lẻn đi rồi. Cô ta làm cái công việc mà trước đây tôi đã từng làm, đi sớm để không ai theo dõi mình. Tôi nôn nóng muốn nói cho Mameha biết việc tôi đã biết, cho nên tôi đi thẳng đến nhà cô ấy. Rủi thay, chị hầu cho biết cô ấy đã đi được nửa giờ rồi để "cúng bái". Tôi biết chuyện cúng bái này ra sao rồi. Mameha đến ngôi đền nhỏ nằm ở mé Đông quận Gion để cầu nguyện trước ba cái tượng Jiro nhỏ mà cô ấy đã trả tiền cho đền để lập nên ở đấy. Chắc anh biết tượng Jiro để thờ vong hồn của con cô ấy đã chết, trường hợp của Mameha, có ba tượng thờ ba đứa con đã bị cô ấy phá thai theo yêu cầu của ông Nam tước. Trong trường hợp khác, thế nào tôi cũng đi tìm cô ấy, nhưng gặp trường hợp có tính riêng tư này, tôi không muốn làm phiền cô ấy, và chắc cô không muốn tôi biết là cô ấy đến đây. Cho nên tôi ngồi đợi cô ở trong phòng, để cho chị Tatsumi phục vụ trà. Cuối cùng, Mameha về nhà, mắt lờ đờ mệt mỏi. Tôi không muốn nói đến vấn đề ngay, nên chúng tôi ngồi nói chuyện một lát về buổi lễ hội này, Mameha sẽ thủ vai phu nhân Murasaki Shikibu, tác giả cuốn Chuyện Kể Genji. Cuối cùng Mameha tươi cười nhìn tôi sau khi đã uống hết tách trà nâu – chị Tatsumi đã rang lá trà khi tôi đến – và tôi kể cho cô ấy nghe chuyện tôi đã biết được trong buổi chiều.

- Tuyệt quá – cô ấy nói – thế nào Hatsumono cũng đến giải trí ở đấy và tưởng thoát được chúng ta. Shojiro đã lưu tâm đến cô ta, thế nào ông ta cũng để cho cô ta dự tiệc, và đây là dịp cô ta có thể lấy lại được tinh thần. Cô và tôi phải đến đấy, làm ra vẻ tình cờ tạt vào chơi, và để phá hỏng buổi tối của cô ta.

Cứ nhớ lại cảnh Hatsumono xử tệ với tôi trong những năm qua, và nghĩ đến việc tôi ghét cô ta biết bao, đáng lẽ ra tôi phải vui mừng khi thực hiện kế hoạch này mới phải. Nhưng tôi không ngờ tôi không mấy vui khi âm mưu để làm cho Hatsumono đau khổ. Tôi nhớ mãi buổi sáng lúc tôi còn nhỏ, khi tôi ra bơi lội ở cái hồ gần nhà ngà say của tôi, bỗng tôi cảm thấy một bên vai đau nhói kinh khủng. Một con ong vò vẽ đã đốt vào tôi và đang cố vùng vẫy để bay ra khỏi người tôi. Tôi đau quá bèn la toáng lên, không nghĩ đến chuyện làm gì hết, nhưng một thằng bé đã chụp cánh con ong lôi ra khỏi tôi, nó đem con ong đè lên tảng đá để chúng tôi tính cách giết nó. Tôi quá đau đớn nên không thương xót gì cho cái chết của con ong. Nhưng tôi cảm thấy nhoi nhói nơi ngực vì biết con ong không còn cách nào để thoát chết. Với Hatsumono, tôi cũng có cảm giác xót xa như thế. Suốt những buổi tối chúng tôi theo dõi cô ta khắp Gion cho đến khi cô ta quay về nhà kỹ nữ chỉ để thoát khỏi chúng tôi, tôi cảm thấy như thể chúng tôi đã hành hạ cô ta.

Tuy nhiên, khoảng chín giờ tối đêm đó, chúng tôi qua sông sang quận Pontocho. Khác với Gion, Pontocho chỉ là một con đường nhỏ dài chạy theo bờ sông, trong khi Gion trải dài trên nhiều khu phố. Người ta gọi đây là "tổ lươn" vì hình thể của Pontocho giống như thế. Đêm đó, trời thu khá lạnh, nhưng buổi tiệc của Shojiro tổ chức ở ngoài trời, trên một cái hành lang rộng bằng gỗ tựa trên những chiếc cột đóng xuống nước. Khi chúng tôi đi qua cửa kính để vào trong, không ai chú ý nhiều đến chúng tôi. Khắp hành lang treo đèn lồng bằng giấy cháy sáng rất đẹp, dòng sông lung linh vàng, ánh sáng từ một nhà hàng ăn uống bên kia sông chiếu xuống. Mọi người đang lắng nghe Shojiro, ông ta đang kể một câu chuyện, giọng nghe thánh thót, nhưng chắc anh đoán được vẻ mặt của Hatsumono ủ rũ như thế nào khi cô ta trông thấy chúng tôi. Tôi bỗng nhớ đến trái lê thối mà tôi đã nắm trong tay vào ngày hôm kia, vì giữa những khuôn mặt tươi vui, mặt của Hatsumono sầu thảm như mặt của một kẻ đưa đám ma. Mameha đến quỳ trên chiếc chiếu ngay bên cạnh Hatsumono, tôi thấy cô ấy làm thế là liều lĩnh. Tôi quỳ ở cuối bên kia hành lang, cạnh một ông già có vẻ dịu dàng, và hóa ra ông ta là ông Tachibana Zensaku, người chơi đàn Kêtô, hiện tôi còn giữ những bài báo cũ viết về tài năng của ông ấy. Đêm đó tôi mới biết ông ta mù. Nếu tôi không đến đây với mục đích riêng của mình, chắc tôi sẽ rất sung sướng được ở đây suốt đêm để nói chuyện với ông ta, vì ông là người rất dễ thương, hấp dẫn. Nhưng chúng tôi chưa kịp nói chuyện thì mọi người bỗng cười ồ lên.

Shojiro có tài bắt chước rất giỏi. Người ông mềm như cây liễu, mấy ngón tay đẹp di động từ tốn, và khuôn mặt rất dài quay quanh trông rất tuyệt diệu, ông ta có thể làm trò cho một bầy khỉ tưởng ông ta là đồng loại của chúng. Ngay khi ấy, ông ta bắt chước nàng geisha ngồi bên cạnh ông ta, bà ấy cỡ ngoài năm mươi. Với dáng điệu ẻo lả, môi trề mắt đảo quanh, ông ta cố làm cho thật giống bà ấy đến nỗi tôi không biết phải cười to hay là ngồi yên lấy tay bịt miệng vì quá kinh ngạc. Tôi đã xem Shojiro diễn trên sân khấu, nhưng chưa khi nào tôi thấy ông ta làm tuyệt như thế này.

Tachibana nghiêng về phía tôi hỏi nhỏ:

- Anh ta làm cái gì thế?

- Ông ta bắt chước bà geisha lớn tuổi ngồi bên cạnh.

- A – Tachibana nói – Chắc đấy là Ichiwanri – rồi ông ta lấy lưng bàn tay đánh vào tôi như muốn để cho tôi chú ý nghe – Giám đốc nhà hát Minamiza – ông ta nói rồi chìa ra ngón tay út ở dưới bàn để cho không ai thấy được. Ở Nhật, đưa lên ngón tay út có nghĩa là "bạn trai" hay "bạn gái". Tachibana muốn nói rằng bà geisha lớn tuổi, tên Ichiwari, là tình nhân của giám đốc nhà hát. Và quả vậy, ông giám đốc cũng có mặt ở đấy, ông ta cười to hơn ai hết.

Một lát sau, vẫn đang làm trò bắt chước, Shojiro đưa một ngón tay đè vào mũi. Thấy thế, mọi người phá ra cười vang đến nỗi người ta cảm thấy cả hành lang rung lên. Lúc ấy tôi chưa hiểu, nhưng việc đè ngón tay vào mũi là thói quen nổi tiếng của Ichiwari. Khi thấy ông ta làm thế, bà đỏ mặt, đưa tay áo kimono lên che mặt, và Shojiro, khi ông đã uống sakê quá say, bắt chước ngay hành động che mặt của bà ta. Mọi người cười vì lịch sự, nhưng chỉ có Hatsumono có vẻ xem đó là điều khôi hài đáng cười, và đến đây, Shojiro đã bắt đầu vượt giới hạn giải trí để vào lãnh địa châm chọc ác độc. Cuối cùng, ông giám đốc nhà hát nói:

- Thôi thôi ông Shojiro, để dành sức cho buổi trình diễn ngày mai. Vả lại, ông không biết ông đang ngồi bên cạnh một vũ công tài ba nhất của Gion hay sao? Tôi đề nghị yêu cầu cô ta trình bày một vở múa.

Dĩ nhiên ông giám đốc nói đến Mameha.

- Trời ơi, thôi! Bây giờ tôi không muốn xem múa – Shojiro đáp. Theo chỗ tôi biết thì ông ta chỉ muốn mình là trung tâm cho mọi người chú ý thôi – Vả lại, tôi đang làm trò vui mà.

- Ông Shojiro, chúng ta không nên bỏ qua cơ hội được xem cô Mameha lừng danh biểu diễn – ông giám đốc nói, lần này ông ta nói nghiêm trang.

Một vài cô geisha cũng nói như thế, cho nên cuối cùng Shojiro buộc lòng phải mời Mameha trình diễn, nhưng vẻ mặt ông ta sưng sỉa như mặt trẻ con. Tôi thấy Hatsumono có vẻ bất bình. Cô ta rót thêm sakê cho Shojiro, và ông ta rót thêm cho cô. Họ nhìn nhau một hồi như thể nói lên rằng buổi tiệc của họ thế là hỏng.

Mấy phút trôi qua trong khi một chị hầu đi lấy đàn Shamisen, và một cô geisha lên dây để chuẩn bị đàn. Mameha đứng sát vào tấm phông của phòng trà rồi trình diễn vài vở múa rất ngắn. Hầu như mọi người đều đồng ý là Mameha đáng yêu, nhưng rất ít người thấy cô ấy đẹp hơn Hatsumono, cho nên tôi không thể nói chính xác cái gì hợp nhãn của Shojiro. Có thể khi ấy ông ta đã say, mà cũng có thể do Mameha múa quá tuyệt vời, vì Shojiro cũng là vũ công. Nhưng bất kể vì cái gì, người ta chỉ biết khi Mameha múa xong về ngồi lại nơi bàn, Shojiro có vẻ khâm phục cô ấy, ông ta mời cô đến ngồi bên cạnh ông ta. Khi cô ấy đến ngồi bên ông ta, ông rót sakê cho cô, và ngồi quay lưng với Hatsumono như thể cô ta là một cô tập sự đáng yêu nào đó thôi.

Tức thì miệng của Hatsumono mím chặt, mắt nhíu lại còn một nửa. Còn về phía Mameha, chưa bao giờ tôi thấy cô ấy ve vãn người nào một cách quyết liệt như cô ve vãn ông Shojiro. Giọng cô dịu dàng, thánh thót, mắt lướt từ ngực ông lên mặt rồi lướt xuống ngực lại. Thỉnh thoảng cô ấy đưa mấy đầu ngón tay lên vuốt qua dưới cuống họng như thể cô ngượng ngùng vì có những chỗ phấn hồng bị lem nhem ở đấy. Thực ra chẳng có phấn hồng nào nhem nhuốc hết, rồi có một geisha hỏi – ông Shojiro có nghe tin tức gì về ông Bajiru không.

- Ông Bajiru à – Shojiro nói bằng một giọng rất kịch – ông ta đã bỏ tôi.

Tôi không biết Shojiro nói đến ai, nhưng Tachibana, người nhạc công đàn Kêtô, đã tử tế nói nhỏ cho tôi biết rằng "ông Bajiru" là diễn viên người Anh tên Basil Rathbone – nhưng lúc ấy tôi không nghe nói đến ông ta. Trước đây mấy năm Shojiro đi một chuyến sang Anh và trình diễn kịch nghệ Kabuki ở đấy. Diễn viên Basil Rathbone rất mến phục nghệ thuật này, đến nỗi ông ta nhờ một thông dịch viên để hai người làm bạn với nhau, và hai người đã chơi với nhau rất thân thiết. Shojiro có thể lưu tâm quá đáng đến những phụ nữ đẹp như Hatsumono hay Mameha, nhưng thật ra ai cũng biết ông ta đồng tính luyến ái, và từ khi ông ta sang Anh, ông ta đã tạo nên một chuyện đùa cợt cho mọi người, thiên hạ đồn rằng trái tim của ông ta tan nát vì ông Bajiru không quan tâm đến đàn ông.

Một cô geisha bình tĩnh nói:

- Tôi rất buồn khi chứng kiến một cuộc tình tan vỡ. Mọi người đều cười ồ lên ngoại trừ Hatsumono, cô ta quắc mắt nhìn vào mặt Shojiro.

- Sự khác nhau giữa Bajiru và tôi là như thế này đây. Để tôi chỉ cho quý vị thấy – Shojiro nói rồi ông ta đứng lên mời Mameha đứng dậy với ông ta. Ông ta dẫn cô ấy ra một bên phòng cho có chỗ rộng hơn.

- Khi tôi làm công việc của tôi, trông tôi như thế này – ông ta nói, rồi ông ta di chuyển từ bên này phòng qua bên kia, vẫy chiếc quạt xếp, cổ tay rất dẻo, và để đầu đung đưa từ đàng sau ra đàng trước, rồi trước ra sau như quả bóng lăn trên tấm ván lắc lên lắc xuống – Còn ông Bajiru làm có vẻ thì trông ông ta như thế này – đến đây, ông ta nắm tay Mameha, và chắc anh sẽ thấy mặt cô ấy hết sức ngạc nhiên khi ông ta đè ngửa cô ấy xuống phía nền nhà và hôn tới tấp lên mặt cô ấy. Mọi người trong phòng ré lên cười và vỗ tay. Mọi người, trừ Hatsumono.

- Ông ta làm cái gì thế? – Tachibana hỏi nhỏ tôi. Tôi không biết mọi người có nghe không, nhưng trước khi tôi trả lời, Hatsumono nói lớn:

- Anh ta làm như thằng điên! Anh ta làm như thế đấy.

- Ồ Hatsumono – Shojiro nói – cô ghen phải không?

- Dĩ nhiên cô ta ghen – Mameha nói – Bây giờ anh phải cho chúng tôi thấy anh và cô ấy làm như thế nào, Shojiro. Đừng e thẹn! Anh phải hôn cô ấy như đã hôn tôi. Thế mới công bằng. Và cũng cách ấy.

Shojiro phải vất vả lắm mới nói cho Hatsumono đứng lên. Rồi khi đám đông vây quanh sau lưng ông ta, ông ôm cô ta vào tay và đè ngửa cô ta ra hôn. Nhưng chỉ một lát thôi, ông ta hét lên một tiếng và đứng thẳng người lên, đưa tay ôm miệng. Hatsumono đã cắn ông ta, không mạnh đủ làm cho môi ông chảy máu, nhưng cũng đủ làm cho ông ta kinh ngạc. Hatsumono đứng nhìn trừng trừng vào ông ta, vẻ giận dữ, hai hàm răng phô ra, rồi cô ta giang tay đánh vào ông ta.

- Chuyện gì xảy ra thế? – ông Tachibana hỏi tôi.

Giọng ông ta nghe rõ như tiếng chuông reo vì trong phòng im phăng phắc. Tôi không đáp, nhưng khi ông ta nghe tiếng khóc thút thít của Shojiro và tiếng thở hồng hộc của Hatsumono, tôi nghĩ ông ta đã hiểu.

- Này chị Hatsumono – Mameha nói, giọng rất bình tĩnh nghe như giọng của người ngoài cuộc – chị làm ơn giúp tôi một việc...cố bình tĩnh lại đi. Tôi không biết có phải những lời của Mameha đã có tác động như lòng mong muốn của cô ấy không, hay là Hatsumono đã bấn loạn tinh thần. Nhưng Hatsumono đã nhào vào Shojiro, đánh ông ta túi bụi. Tôi nghĩ chắc cô ta điên loạn rồi, không thể nói như thế là tinh thần lệch lạc được, cảnh tượng trong phòng trở nên hỗn độn. Ông giám đốc nhà hát đứng lên khỏi bàn, chạy đến để giữ cô ta lại. Trong lúc lộn xộn, Mameha lẻn ra ngoài và chỉ một lát sau, cô ấy trở lại với bà chủ phòng trà. Khi ấy, ông giám đốc đứng phía sau Hatsumono và để giữ yên cô ta. Cuộc lộn xộn đã xong, nhưng Shojiro cứ hét to vào mặt Hatsumono, tiếng hét thật lớn bay ra khỏi căn phòng, vang qua sông đến tận Gion.

- Đồ quái vật! – ông ta hét lớn – Mày cắn tao!

Tôi không biết có ai trong chúng tôi làm được gì không, nếu không có sự giải quyết bình tĩnh của bà chủ phòng trà. Bà nói nhẹ nhàng với Shojiro, giọng khuyên lơn, trong khi ra dấu cho ông giám đốc nhà hát dẫn Hatsumono đi. Sau này tôi mới hay rằng, ông ta không đưa cô ấy vào phòng trà, mà ông ta dẫn cô ấy xuống lầu, ra cửa trước, và đẩy cô ta ra ngoài đường. Đêm đó Hatsumono không trở về nhà kỹ nữ. Ngày hôm sau cô ta mới trở về, tóc tai rối bời. Cô ta liền được gọi đến phòng Mẹ ngay và ở đấy một hồi lâu.

Mấy ngày sau, Hatsumono rời khỏi nhà kỹ nữ, mặc độc chiếc áo vải của Mẹ cho cô ta, và mái tóc xoã xuống một khối quanh hai vai, chưa bao giờ tôi thấy tóc cô ta như thế. Cô ta mang theo cái xách đựng đồ đạc của mình và đồ nữ trang, cô ta không chào từ biệt ai cả, chỉ lặng lẽ đi thẳng ra đường. Cô ta không muốn đi, Mẹ phải đẩy cô ta ra đường. Và quả thế, Mameha tin rằng Mẹ có lẽ đã muốn tống khứ Hatsumono đi từ nhiều năm rồi. Dù chuyện này có đúng hay không, tôi chắc Mẹ vui mừng vì bớt được một miệng ăn trong nhà, vì Hatsumono không làm ra tiền như trước nữa, mà thức ăn thì chưa bao giờ khó kiếm như thế.

Nếu Hatsumono không nổi tiếng là ác độc, có thể có vài nhà kỹ nữ khác muốn cho cô đến ở, ngay cả sau khi cô ta gây ra chuyện với Shojiro. Nhưng cô ta như cái ấm trà hư hỏng, có thể có ngày nó làm cho người dùng nó bị phỏng tay. Mọi người ở Gion đều biết như thế về cô ta. Tôi không biết đích xác số phận của Hatsumono ra sao. Sau chiến tranh mấy năm, tôi nghe cô ta làm gái điếm để sống ở quận Miyagawa. Chắc cô ta không ở đấy lâu, vì vào một hôm tôi nghe chuyện này, có một người đàn ông đang dự tiệc với tôi thề rằng nếu Hatsumono làm điếm, ông ta sẽ tìm cô ta và cho cô ta công việc làm. Ông ta có đi tìm cô ta, nhưng không tìm thấy cô ở đâu hết. Có lẽ trong những năm làm điếm, cô ta đã uống rượu đến mang bệnh mà chết. Dĩ nhiên cô ta không phải là người geisha đầu tiên làm thế. Giống như kiểu người đàn ông quen dần với cái chân có tật, chúng tôi quen dần với việc có Hatsumono ở trong nhà.

Trước ngày cô ta ra đi, chúng tôi khó mà biết trước cô ta gây chuyện phiền phức cho chúng tôi ra sao khi có cô ở nhà. Thậm chí khi cô ta không làm gì hết mà chỉ ngủ trong phòng, các gia nhân cũng lo sợ, không biết khi nào sẽ bị cô ta hành hạ. Họ sống trong cảnh căng thẳng như người đi qua mặt hồ đóng băng, họ không biết băng vỡ ra khi nào. Còn về phần Bí Ngô, tôi nghĩ chắc cô ta được giải thoát khỏi bà chị cả và cảm thấy lạc lõng khi không có người chị ấy. Tôi đã trở thành tài sản quý giá chủ yếu trong nhà kỹ nữ, nhưng tôi phải mất một thời gian mới bỏ được thói quen kỳ cục đã ăn sâu trong tiềm thức của tôi vì Hatsumono gây nên. Mỗi lần có người đàn ông nhìn tôi một cách kỳ lạ, tôi phân vân tự hỏi không biết ông ta có nghe những chuyện bất hảo do cô ta nói về tôi không, thậm chí sau khi cô ta ra đi đã lâu. Bất cứ khi nào tôi đi lên cầu thang, tôi cứ cụp mắt nhìn xuống vì sợ Hatsumono đứng trên đầu cầu thang đợi có người nào lên để hành hạ. Không biết bao nhiêu lần khi tôi lên đến bậc thang cuối cùng, bỗng tôi ngước mắt nhìn lên với lòng đinh ninh không có Hatsumono, và sẽ không bao giờ có nữa. Tôi biết cô ta đi rồi, thế mà dãy hành lang vắng vẻ như còn lởn vởn hình bóng của cô ta. Ngay bây giờ, tôi đã già rồi, thế mà thỉnh thoảng tôi lấy cái màn gấm che tấm gương trên bàn trang điểm, tôi vẫn còn thoáng sợ sẽ thấy mặt cô ta hiện ra trong gương, cười châm chọc tôi.

Chương 28

Ở Nhật, chúng tôi gọi những năm từ thời đại suy thoái cho đến hết chiến tranh thế giới thứ hai là thời Kuraitani - thời kỳ tối tăm, mọi người sống hụp lặn trong bể khổ. Nhưng chúng tôi ở Gion không khổ như những người khác. Ví dụ, trong lúc hầu hết nước Nhật sống trong thung lũng tối tăm trong những năm thập niên 1930, thì chúng tôi ở Gion được sống dưới ánh mặt trời ấm áp. Tôi nghĩ không cần nói chắc anh cũng biết lý do tại sao. Phụ nữ nào là tình nhân của các ông Thứ trưởng và chỉ huy trưởng hải quân đều nhận hàng hóa rất nhiều, rồi họ chuyển các hàng hoá ấy cho người khác.

Nhờ có Tướng Tottori mà nhà kỹ nữ chúng tôi trở thành một trong những nơi có nguồn hàng phong phú đổ đến. Tình hình càng lúc càng tệ quanh chúng tôi suốt nhiều năm trường, thế nhưng mặc dù chế độ cung cấp khẩu phần đã áp dụng từ lâu, chúng tôi vẫn tiếp tục nhận được thực phẩm phong phú, có trà, vải, thậm chí có những thứ xa xỉ như mỹ phẩm, chocolat. Chúng tôi có thể giữ các thứ ấy cho chúng tôi để xài trong nhà, nhưng Gion không phải là nơi để sống như thế. Mẹ chia bớt cho các nơi khác dùng, dĩ nhiên không phải vì bà ta rộng lượng, nhưng vì chúng tôi như những con nhện cùng sống trên một mạng nhện. Thỉnh thoảng có người đến yêu cầu cái này cái nọ, và khi có thể được, chúng tôi vui vẻ chia sớt cho họ ngay. Ví dụ vào mùa thu năm 1941, quân cảnh bắt gặp một cô hầu mang cái thùng đựng khẩu phần thực phẩm nhiều hơn đến mười lần khẩu phần của nhà kỹ nữ của cô ta được phép nhận. Bà chủ nhà kỹ nữ của cô hầu gởi cô ta đến nhà chúng tôi xin tá túc cho đến khi xong việc thu xếp, để khỏi đưa cô ta về nông thôn. Và dĩ nhiên, nhà kỹ nữ nào ở Gion cũng đều có nhiều phiếu mua thực phẩm, nhà kỹ nữ nào ngon lành hơn, phiếu mua thực phẩm càng nhiều hơn. Cô gái hầu được gởi đến nhà chúng tôi là vì ông Tướng đã ra lệnh cho quân cảnh để yên nhà kỹ nữ của chúng tôi.

Khi cảnh tối tăm tiếp tục bao trùm nước Nhật, tất có lúc sẽ xảy đến điều không hay cho chúng tôi, thậm chí giờ ấn định có ánh sáng cũng tắt. Chuyện ấy xảy ra vào lúc xế trưa một ngày sắp hết tháng 12 năm 1942. Tôi đang ăn sáng – hay ít ra là buổi ăn đầu tiên trong ngày, vì tôi bận rộn lo giúp lau chùi nhà cửa để chuẩn bị đón năm mới. Thì bỗng có tiếng đàn ông gọi ngoài cổng. Tôi tưởng đấy là người giao hàng đến, tôi bưng cả tô cơm đi ra, nhưng chưa ra đến cửa thì người giúp việc chặn tôi lại, cho biết có quân cảnh đến tìm Mẹ.

- Quân cảnh à? – tôi hỏi – nói với anh ta Mẹ đã đi khỏi.

- Rồi, thưa cô, nhưng anh ta muốn nói chuyện với cô.

Khi ra đến tiền sảnh, tôi thấy người quân cảnh đang cởi ủng ra ở trước cửa. Có lẽ hầu hết mọi người đều cảm thấy thoải mái khi thấy súng của quân cảnh nằm yên trong bao da, nhưng xin thú thật, nhà kỹ nữ chúng tôi lúc ấy sống rất khác với những nơi khác. Thường thường chúng tôi đối xử với cảnh sát nhã nhặn hơn khách đến nhà nhiều, vì sự hiện diện của họ làm cho chúng tôi lo sợ. Nhưng thấy anh ta tháo giày ra…tôi hiểu ngay anh ta muốn vào nhà, dù chúng tôi có mời hay không.

Tôi cúi đầu chào, nhưng anh ta nhìn tôi với ánh mắt như muốn nói anh ta sẽ làm việc với tôi. Cuối cùng anh ta tháo bít tất, cất mũ, rồi bước vào tiền sảnh và nói anh ta muốn xem vườn rau của chúng tôi. Anh ta vào nhà mà không thèm xin lỗi xin phải gì hết. Chắc anh ta biết trong giai đoạn này, gần như mọi người ở Kyoto, và có lẽ ở khắp nước Nhật, đều biến vườn trồng hoa thành vườn trồng rau hết, mọi người, trừ những người như chúng tôi. Tướng Tottori đã cung cấp cho chúng tôi đầy đủ thực phẩm cho nên chúng tôi khỏi cần trồng rau, mà tiếp tục trồng hoa và cây cảnh. Vì trời đang mùa đông nên tôi hy vọng người quân cảnh chỉ nhìn vào những nơi đất bị đóng băng để nghĩ rằng rau trồng đã chết, và tôi hy vọng anh ta nghĩ chúng tôi đã trồng bầu bí và khoai lang xen kẽ vào những vồng hoa. Cho nên khi tôi dẫn anh ta ra sân sau, tôi không nói một tiếng. Tôi chỉ đứng nhìn anh ta quỳ xuống đưa tay sờ vào mặt đất. Tôi đoán chắc anh ta xem thử đất có đào xới lên để trồng trọt hay không. Tôi quá chán nản đến nỗi tự nhiên tôi buột miệng nói:

- Có phải bụi tuyết trên mặt đất làm anh nghĩ đến bọt sóng biển không?

Anh ta không đáp và đứng dậy, hỏi chúng tôi trồng rau ở đâu.

- Thưa ông sĩ quan – tôi đáp – tôi xin lỗi, sự thật là chúng tôi không có cơ hội để trồng rau. Mà bây giờ thì đất quá cứng và lạnh…

- Tổ khu phố của cô nói về nhà cô thật đúng! – Anh ta nói và lấy chiếc mũ lưỡi trai xuống. Anh ta lấy trong túi ra một tờ giấy rồi đọc một danh sách dài về những hành vi sai trái của nhà chúng tôi. Tôi không nhớ hết các hành vi sai trái ấy – nào là tích trữ nhiều vải vóc, không nộp kim loại và các thứ bằng cao su để dùng vào việc chế biến thành dụng cụ phục vụ chiến tranh, nào là dùng thẻ mua khẩu phần không đúng quy định, và đủ các thứ đại loại như thế. Quả đúng chúng tôi vi phạm các thứ ấy, cũng như bất cứ nhà kỹ nữ nào khác ở Gion. Tôi nghĩ tội của chúng tôi là chúng tôi hưởng thụ lợi lộc quá nhiều hơn những nơi khác, và chúng tôi thuộc vào số rất ít đã có cuộc sống phè phỡn hơn những nhà khác.

May cho tôi là khi ấy Mẹ trở về, Mẹ có vẻ không ngạc nhiên khi thấy có quân cảnh đến nhà, và quả vậy, bà đối xử với người quân cảnh hết sức tử tế, tôi chưa bao giờ thấy bà tử tế với ai như thế. Bà mời anh ta vào phòng khách, mời anh ta uống trà đã mốc. Cửa phòng đóng kín, nhưng tôi có thể nghe họ nói chuyện một hồi thật lâu. Đến lúc bà ra ngoài để tìm cái gì đấy, bà kéo tôi sang một bên và nói:

- Tướng Tottori đã bị bắt sáng nay rồi! Cô hãy đem đồ đạc thu giấu ngay đi, kẻo sáng mai không còn đâu.

Nhớ lại thời tôi còn ở tại Yoroido, vào những ngày xuân mát lạnh, tôi thường đi bơi ở hồ, sau đó nằm trên đá để sưởi nắng. Nhưng nếu mặt trời bỗng bị mây che, khí lạnh ập đến, da thịt tôi như bị tấm giấy kẽm đắp lên người. Khi tôi nghe chuyện bất hạnh của ông Tướng, tôi cũng có cảm giác như thế. Tôi cảm thấy như mặt trời biến mất và tôi đứng trần truồng, ướt đẫm nước trong không khí lạnh ngắt như nước đá. Trong tuần lễ sau khi người quân cảnh ghé đến, nhà kỹ nữ chúng tôi bị tịch thu hết đồ đạc như các nhà kỹ nữ khác. Chúng tôi thường cung cấp cho Mameha nhiều trà gói, tôi nghĩ cô ấy dùng để biếu xén ơn nghĩa. Nhưng nay thì cô ấy có nhiều hàng hơn chúng tôi, và chính cô ấy cho chúng tôi hàng hoá. Vào khoảng cuối tháng, tổ khu phố bắt đầu tịch thu các đồ gốm sứ, tranh cuốn của chúng tôi để bán vào loại chợ gọi là "chợ xám", chợ này khác với chợ đen thường bán các thứ như chất đốt, thực phẩm, kim loại, v..v... Các thứ này lấy ở phần phân phối theo khẩu phần hay là buôn bán phi pháp. Còn chợ xám nhẹ tội hơn, phần lớn các bà nội trợ bán để lấy tiền chi tiêu thêm. Nhưng trong trường hợp của chúng tôi, người ta đem bán để trừng phạt chúng tôi vì lý do khác, và tiền bán đem cho những người khác. Người tổ trưởng là bà chủ một nhà kỹ nữ bên cạnh, mỗi lần bà đến nhà chúng tôi để lấy đồ đi, bà tỏ ra rất ân hận. Nhưng quân cảnh đã ra lệnh như thế, nên không ai dám bất tuân.

Nếu những năm đầu chiến tranh giống một chuyến du hành hấp dẫn ngoài biển, thì người ta có thể nói vào giữa năm 1943, tất cả chúng tôi đều nhận ra sóng biển quá lớn, có thể đánh chìm tàu của chúng tôi. Tất cả chúng tôi đều nghĩ chúng tôi sẽ bị chìm, và quả đã có nhiều người bị chìm. Không phải chỉ cuộc sống hàng ngày càng lúc càng khốn khó mà thôi. Không ai nghĩ thế, mà theo tôi, chúng tôi đều lo sợ hậu quả của chiến tranh. Không ai đến mua vui nữa. Nhiều người còn cho rằng đi vui chơi giải trí là phản quốc. Chuyện nghe có vẻ đùa bỡn nhất là chuyện một đêm tôi nghe đồn là chính quyền quân nhân sắp đóng cửa hết các khu geisha trên khắp nước Nhật, gần đây, chúng tôi mới bắt đầu nhận thấy việc này sắp xảy ra. Rồi khi nghe Roihs nói, tất cả chúng tôi đều phân vân không biết rồi đây cuộc sống của chúng tôi sẽ ra sao.

- Chúng ta đừng phí thì giờ để nghĩ đến những chuyện như thế - cô ta nói – chúng ta chỉ biết chuyện trong quá khứ thôi.

Chẳng ai thấy vui khi nghe cô ta nói thế, nhưng đêm ấy, chúng tôi cười đến chảy nước mắt. Khi họ đóng cửa các khu geisha, thế nào chúng tôi cũng phải làm việc trong các nhà máy. Để anh thấy được cảnh làm việc trong các nhà máy như thế nào, tôi xin kể cho anh nghe chuyện cô bạn Korin của Hatsumono.

Vào mùa đông trước đó, tai hoạ mà bất cứ cô geisha nào ở Gion cũng lo sợ đã xảy đến cho Korin. Người giúp việc trong nhà kỹ nữ của chị ấy nấu nước tắm, chị ta lấy giấy báo để nấu, nhưng không kiểm soát được ngọn lửa. Cả nhà kỹ nữ cháy rụi, và tất cả áo kimono trong nhà cũng cháy hết. Korin phải vào làm việc trong nhà máy ở phía Nam thành phố, lắp kính vào thiết bị dùng thả bom trên máy bay. Thỉnh thoảng chị ta có về thăm Gion, và chúng tôi rất sửng sốt khi thấy chị ấy, chị thay đổi rất nhiều. Không phải chị ấy không được vui sướng thôi đâu, tất cả chúng tôi không ai được hạnh phúc, và đều chuẩn bị để đón nhận cuộc sống ấy. Nhưng chị ấy bị ho khèn khẹt luôn mồm. Còn làn da thì bẩn thỉu như lấm mực – vì than dùng trong nhà máy là loại than kém chất lượng, cho nên thải ra rất nhiều bồ hóng. Korin bị bắt buộc phải làm việc hai ca liên tiếp mà chỉ ăn một tô súp loãng với một ít mì sợi mỗi lần một ngày, hay là ăn cháo gạo với vỏ khoai.

Cho nên anh có thể tưởng tượng ra nỗi kinh hoàng của chúng tôi khi phải làm việc trong nhà máy. Ngày nào mà thức dậy chúng tôi còn thấy Gion mở cửa là chúng tôi còn mừng. Rồi vào một buổi sáng tháng giêng năm sau, khi tôi đang đứng sắp hàng dưới tuyết trước một cửa hàng gạo, trên tay cầm phiếu khẩu phần, bỗng người chủ quán bên cạnh thò đầu ra ngoài trời lạnh, nói lớn:

- Chuyện xảy ra rồi!

Tất cả chúng tôi đưa mắt nhìn nhau. Tôi lạnh cóng cả người không để ý ông ta nói gì, vì tôi chỉ quàng chiếc khăn dày ngoài chiếc áo đơn sơ quê mùa, vì không ai mặc áo kimono suốt ngày nữa. Cuối cùng, cô geisha đứng trước mặt tôi, phủi tuyết trên lông mày rồi hỏi ông chủ quán nói cái gì.

- Chiến tranh chưa chấm dứt chứ?

- cô ta hỏi.

- Chính phủ ra lệnh đóng các khu geisha - ông ta đáp - tất cả các cô phải đến đăng ký ở phòng đăng ký vào sáng mai.

Chúng tôi nghe tiếng radio trong nhà phát ra một hồi, rồi cánh cửa đóng sầm lại, và không còn tiếng gì ngoài tiếng tuyết rơi rì rào. Tôi nhìn nỗi thất vọng hiện ra trên mặt của các cô geisha đứng quanh tôi, tôi nghĩ tất cả chúng tôi đều có chung một cảm nghĩ, có người đàn ông nào chúng tôi quen biết đến cứu chúng tôi khỏi cuộc sống trong các nhà máy không?

Mặc dù Tướng Tottori là danna của tôi cho đến năm trước, nhưng dĩ nhiên tôi không phải là người geisha duy nhất quen biết ông ta. Tôi phải đến gặp ông ta trước những người khác. Tôi mặc áo quần không đủ ấm, nhưng tôi cũng bỏ các phiếu mua hàng vào túi quần kiểu nông dân, rồi đi lên phía Tây Bắc thành phố ngay. Người ta đồn ông Tướng đang ở trong quán trọ Sayura, nơi chúng tôi thường gặp hai đêm mỗi tuần trong nhiều năm liền.

Sau khoảng một giờ, tôi đến đấy. Nhưng khi tôi chào bà chủ, bà ta nhìn tôi một hồi lâu rồi mới cúi người chào, xin lỗi tôi vì bà ta đã không biết tôi là ai.

- Thưa bà, tôi là Sayuri đây! Tôi đến để gặp ông Tướng.

- Cô Sayuri à? Trời ơi! Tôi không ngờ trông cô như bác nhà quê nào.

Bà ta dẫn tôi vào trong nhà ngay, nhưng không muốn tôi gặp ông ta liền. Bà ta dẫn tôi lên lầu, thay cho tôi chiếc kimono của bà, rồi thậm chí còn trang điểm cho tôi bằng một ít đồ trang sức mà bà ta giấu kín, để cho ông Tướng khi gặp tôi sẽ nhận ra tôi.

Khi tôi vào phòng, Tướng Tottori đang ngồi nơi bàn nghe kịch nói trongr radio. Chiếc áo vải hở vạt để lộ bộ ngực trơ xương và đám lông bạc thưa thớt. Tôi thấy ông chịu đựng cảnh gian khổ trong năm qua còn nhiều hơn tôi nữa. Nói tóm lại, ông bị kết tội về nhiều tội ác tày trời, nào là tắc trách, thiếu khả năng, lạm dụng quyền hành…Có người cho ông còn may là khỏi ngồi tù. Có một bài báo lên án ông đã gây nên cuộc bại trận của hải quân Hoàng gia ở Nam Thái Bình Dương, bài báo viết rằng ông không giám sát việc vận chuyển hàng tiếp liệu. Tuy nhiên, có người chịu đựng được gian khổ giỏi hơn người khác, và khi nhìn vào ông Tướng tôi thấy cuộc sống gian khổ trong một năm qua đã đè nặng lên người ông, khiến cho ông gầy trơ xương, mặt mày biến dạng. Trước đây, lúc nào ông ta cũng có mùi thức ăn dầm giấm. Còn bây giờ, khi tôi cúi người trên chiếu chào, gần bên ông, ông có mùi chua khác.

- Chào ông Tướng, ông có vẻ mạnh khoẻ - tôi nói, nhưng dĩ nhiên đấy là lời nói láo - tôi rất sung sướng được gặp lại ông.

Ông Tướng tắt radio, trả lời:

- Không phải cô là người đầu tiên đến đây, Sayuri à. Tôi không giúp gì cô được đâu.

- Thế mà tôi chạy đến đây rất nhanh đấy! Tôi không nghĩ nổi có người lại còn nhanh hơn tôi!

- Vì tuần trước, gần như cô geisha nào tôi quen biết cũng đều đến đây gặp tôi, nhưng tôi không còn bạn bè nào uy quyền nữa. Tôi không hiểu tại sao một geisha có hạng như cô lại đến tìm tôi. Chắc có nhiều nhân vật có quyền thế thích cô chứ.

- Được ưa thích và có bạn chân thành sẵn sàng giúp đỡ là hai việc rất khác nhau – tôi đáp.

- Phải, đúng thế. Nhưng cô đến nhờ tôi giúp cái gì?

- Giúp cái gì cũng được, thưa ông Tướng. Độ này dân chúng ở Gion chẳng nói gì ngoài đời sống khốn khổ trong các nhà máy.

- Chỉ có ai may mắn mới được sống khốn khổ. Còn ngoài ra những người khác chắc không sống để thấy chiến tranh chấm dứt.

- Tôi không hiểu.

- Bom sắp rơi đến nơi - ông Tướng nói – Cô sẽ thấy các nhà máy bị lãnh bom nhiều hơn hết. Nếu cô muốn sống cho đến khi chiến tranh chấm dứt, tốt hơn hết là cô tìm người nào có thể đưa cô đến một nơi an toàn. Tôi rất tiếc là không phải người đó. Tôi đã cạn kiệt hết nguồn ảnh hưởng rồi.

Ông Tướng hỏi thăm sức khoẻ của bà Mẹ, bà Dì, rồi giã từ tôi. Sau này tôi mới hiểu câu nói "cạn kiệt nguồn ảnh hưởng". Bà chủ nhà trọ Sayura có cô con gái, ông Tướng đã thu xếp gởi cô ta đến một thành phố ở phía Bắc nước Nhật.

Trên đường trở về nhà kỹ nữ, tôi nghĩ đã đến lúc phải hành động, nhưng tôi không biết làm gì. Chỉ việc làm sao giữ cho mình khỏi hốt hoảng thôi, tôi cũng không làm được. Tôi đến nhà Mameha đang ở - vì mối liên hệ của cô ấy với ông Nam tước đã chấm dứt nhiều tháng rồi, cô phải dọn sang ở nhà khác nhỏ hơn. Tôi tưởng Mameha sẽ giúp tôi phương cách để giải quyết tình hình, nhưng thật ra, cô ấy cũng đang hốt hoảng như tôi.

- Ông Nam tước không làm gì giúp được tôi - cô ấy nói, mặt tái mét vì lo sợ - tôi không thể đến nhờ ai khác được, Sayuri, cô nên tìm một người nào đó để nhờ, cô hãy đi tìm nhanh lên. Khi ấy tôi đã mất liên lạc với ông Nobu hơn bốn năm rồi. Tôi thấy không thể đến tìm ông ta được. Còn phần ông Chủ tịch - phải, tôi có thể kiếm cớ để nói chuyện với ông ta, nhưng hỏi nhờ cậy ông thì chắc không được. Tuy nhiên, mặc dù ông ta đã tỏ ra thân mật với tôi ngoài hành lang đấy, nhưng ông ta không mời tôi đến dự tiệc, thậm chí cả khi ông ta chỉ có những geisha hạng xoàng. Tôi cảm thấy đau đớn vì chuyện này, nhưng tôi có thể làm gì được? Vả lại, cho dù ông Chủ tịch muốn giúp tôi, thì việc ông ta xích mích với chính quyền quân nhân vừa rồi đã được báo chí đăng tải, chắc bây giờ ông ta cũng đang gặp chuyện rắc rối. Cho nên tôi đi suốt cả buổi chiều từ phòng trà này sang phòng trà khác dưới trời lạnh như dao cắt, tôi hỏi về một số đàn ông tôi không gặp nhiều tuần hay thậm chí đã nhiều tháng. Không bà chủ phòng trà nào biết họ ở đâu.

Tối đó, phòng trà Ichiriki bận rộn về nhiều buổi tiệc chia tay. Giới geisha tỏ ra lãnh đạm đối với những buổi tiệc như thế này. Có cô geisha trông như mất hồn, có người như tượng Phật – bình thản, dễ thương, nhưng phảng phất nét buồn. Tôi không thể nói được tôi trông như thế nào, nhưng tâm trí tôi như cái bàn tính, tôi bận tính toán cái này cái kia, suy nghĩ để xem tôi phải đến tiếp xúc với người nào, và phải nói năng với họ ra làm sao, đến nỗi tôi không nghe được tiếng một chị giúp việc nói cho tôi biết có người ở phòng bên kia đang muốn gặp tôi. Tôi đoán chắc một tốp đàn ông yêu cầu tôi sang ngồi với họ cho vui, nhưng chị ta dẫn tôi lên lầu, đi dọc theo hành lang tầng hai ra tận phía sau phòng trà. Chị ta mở cửa một căn phòng có trải thảm rơm, trước đây chưa bao giờ tôi vào phòng này. Và nơi chiếc bàn trong phòng, ông Nobu ngồi một mình với ly bia.

Tôi chưa kịp cúi chào và nói tiếng nào, ông ta đã lên tiếng:

- Sayuri, cô đã làm cho tôi thất vọng.

- Trời ơi! Từ bốn năm nay em chưa có vinh dự được hầu ông, thưa ông Nobu, thế mà mới gặp ông, em đã làm cho ông thất vọng. Em đã làm gì sai lầm mà nhanh thế?

- Tôi đã đoán thế nào khi thấy tôi, cô cũng há hốc mồm kinh ngạc.

- Đúng thế. Em quá kinh ngạc đến nỗi không nhúc nhích được.

- Vào trong phòng để cho chị hầu đóng cửa lại, nhưng trước hết, bảo họ mang thêm ly và bia. Có chuyện khiến cho cô và tôi phải uống.

Tôi làm theo lời ông Nobu rồi đến quỳ ở cuối bàn, cái góc bàn nằm giữa hai chúng tôi. Tôi cảm thấy mắt của ông Nobu nhìn vào mặt tôi như thể ông ta sờ vào tôi. Tôi đỏ mặt như đứng dưới ánh mặt trời nóng bức, vì tôi cảm thấy sung sướng được ông ta chiêm ngưỡng.

- Mặt cô hốc hác chứ không phải như trước - ông ta nói - đừng nói vì cô đói như những người khác. Không bao giờ tôi tin một việc như thế xảy ra cho cô.

- Ông trông cũng gầy hơn trước.

- Tôi có đủ thức ăn. Chỉ có điều không có thì giờ mà ăn thôi.

- Em mừng vì ít ra ông có công việc để bận bịu.

- Từ trước đến giờ tôi mới nghe một điều kỳ cục hết sức như thế này. Khi cô thấy một người đàn ông tránh được đạn để sống còn, có phải cô mừng cho anh ta khi anh ta có việc gì để làm cho hết thì giờ phải không?

- Em hy vọng ông không muốn nói ông "thật sự" lo sợ cho cuộc sống của mình… - Không có ai ở ngoài đợi để giết tôi hết, nếu cô muốn nói như thế. Nhưng nếu công ty đồ điện Iwamura là lẽ sống của tôi, thì đúng thế, tôi sợ cho nó thật. Bây giờ nói cho tôi biết điều này, ông danna của cô ra sao rồi?

- Em nghĩ ông Tướng cũng sống như chúng ta thôi. Ông hỏi han đến ông ấy thật tốt quá.

- Ồ, tôi hỏi không có ý tốt đâu.

- Rất ít người có hảo ý với ông ta. Nhưng thôi, nói chuyện khác đi ông Nobu, có phải đêm nào ông cũng đến phòng trà Ichiriki này, nhưng vì không muốn gặp em nên dùng căn phòng đặc biệt trên lầu này phải không?

- Đây là căn phòng đặc biệt à? Theo tôi thì đây chỉ là căn phòng không thưởng thức được cảnh đẹp ngoài vườn. Nó hướng ra phía đường, nếu cô mở mấy màn giấy ấy ra.

- Ông Nobu biết căn phòng rõ đấy chứ.

- Không phải đâu, đây là lần đầu tiên tôi dùng nó. Tôi nhăn mặt nhìn ông ta để tỏ ý tôi không tin.

- Cô muốn nghĩ sao thì nghĩ, tuỳ cô, cô Sayuri à, nhưng thú thật chưa bao giờ tôi dùng phòng này. Tôi nghĩ đây là phòng ngủ cho khách ngủ qua đêm, khi bà chủ có khách nào cần ở lại. Bà ấy có lòng tốt để cho tôi dùng phòng này đêm nay khi tôi trình bày cho bà nghe tại sao tôi đến đây.

- Bí mật quá nhỉ? Vậy ông đến đây có mục đích. Em muốn biết lý do có được không?

- Tôi nghe có tiếng chân chị hầu mang bia đang đi đến. Khi chị ấy đi rồi, cô sẽ biết.

Cửa mở, chị hầu để bia lên bàn, bia là món giải khát hiếm hoi, cho nên uống bia như uống nước vàng. Khi chị hầu đi rồi, chúng tôi nâng ly. Nobu nói:

- Tôi đến đây để ăn mừng danna của cô!

Nghe ông ta nói, tôi để ly bia xuống.

- Ông Nobu, em nghĩ chúng ta người nào cũng có thể có vài chuyện để ăn mừng. Nhưng còn chuyện ông uống mừng cho danna của em, chắc em không tài nào hiểu cho nổi.

- Tôi phải nói cho cụ thể hơn. Ở đây ta uống mừng vì danna của cô quá điên khùng! Bốn năm trước, tôi đã nói ông ta là đồ vô dụng, và ông ta đã chứng minh cho lời tôi nói là đúng. Cô không thấy thế sao?

- Thực ra thì…ông ta hết là danna của em rồi.

- Thì đúng thế! Và cho dù ông ta còn, thì ông ta cũng không thể làm gì được cho cô, phải không? Tôi biết Gion sắp đóng cửa, mọi người hoảng hốt vì chuyện này. Hôm nay ở văn phòng, tôi nhận được một cú điện thoại của một cô geisha…Tôi không muốn nêu tên cô ta ra…nhưng cô biết cô ta nói gì không, cô ta nhờ tôi tìm cho cô ta một công việc làm ở công ty Iwamura.

- Ông có thể cho em biết ông trả lời cô ta ra sao không?

- Tôi không có việc gì cho cô ta hết, ngay cả tôi cũng không. Thậm chí cả ông Chủ tịch rồi cũng hết việc, và nếu ông ấy không làm theo đơn đặt hàng của chính phủ thì có thể ông ta phải đi ở tù nữa. Ông ấy đã trả lời họ là chúng tôi không có phương tiện để chế dao găm và bao đựng đạn, nhưng bây giờ họ muốn chúng tôi chế tạo các thiêt bị để ráp máy bay chiến đấu! Đôi lúc tôi tự hỏi không biết những người này nghĩ gì.

- Ông Nobu nên nói nhỏ hơn một chút.

- Ai sẽ nghe tôi, ông Tướng của cô à?

- Nói đến ông Tướng, em xin cho ông biết hôm nay em có đến gặp ông ta, để nhờ ông ta giúp đỡ.

- Cô gặp may là ông ta còn sống để gặp cô.

- Ông ta bệnh à?

- Không phải bệnh, nhưng nếu ông ta can đảm, chắc ông ta tìm chỗ tự tử rồi.

- Ông Nobu, xin ông.

- Ông ta không giúp cô, phải không?

- Không, ông ta nói ông ta hết ảnh hưởng với các nơi rồi.

- Hết thời thì hết ảnh hưởng thôi. Tại sao ông ta không dành một chút ảnh hưởng nào để giúp cô?

- Hơn một năm nay em không gặp ông ta.

- Cô không gặp tôi hơn bốn năm nay, và tôi "đã" dành ảnh hưởng tối đa để giúp cô. Tại sao cô không đến để gặp tôi?

- Em cứ tưởng ông giận em mãi, ông Nobu, nhìn vào ông thì biết! Làm sao em đến tìm ông cho được?

- Sao lại không được? Tôi có thể cứu cô khỏi làm việc trong các nhà máy. Tôi có chỗ ẩn náu rất an toàn. Cứ tin tôi đi, chỗ này rất an toàn, giống như cái tổ cho con chim. Cô là người duy nhất tôi dành cho cô chỗ ấy đấy, Sayuri à. Và tôi chỉ cho cô chỗ ẩn náu ấy chừng nào cô ra trước mặt tôi, cúi người tận sát nền nhà để nói với tôi rằng cô đã phạm sai lầm trong bốn năm qua. Cô nói tôi giận cô là đúng đấy! Chúng ta có thể chết cả hai trước khi gặp lại nhau. Có thể tôi đã để mất cơ hội của mình. Và không phải vì thế mà cô gạt tôi sang một bên. Cô đã tiêu phí những năm tháng đẹp nhất của đời cô cho một thằng điên, một thằng không trả được nợ cho tổ quốc, cũng như ít nhiều cho cô. Hắn tiếp tục sống như thể hắn không làm gì sai trái.

Anh có thể tưởng tượng được tâm trạng của tôi lúc ấy ra sao, vì Nobu là người nói năng cứng rắn như đá. Không phải chỉ lời nói và ý nghĩa làm cho người ta khó chịu, mà chính cái cách ông ta nói. Thoạt tiên tôi quyết định không khóc, bất chấp ông ta muốn nói gì thì nói, nhưng sau đó tôi nghĩ khóc mới là điều ông Nobu mong muốn nơi tôi. Và khóc thì quá dễ dàng, như thả tờ giấy ra khỏi mấy ngón tay. Mỗi giọt nước mắt chảy xuống má tôi đều có một lý do khác nhau. Tôi có nhiều điều cần phải khóc! Tôi khóc cho Nobu và cho tôi, tôi khóc vì tự hỏi cuộc đời chúng tôi rồi sẽ ra sao. Thậm chí tôi khóc cho Tướng Tottori, và cho Korin, cô ta gầy đét, đen đủi vì làm việc trong nhà máy. Rồi tôi làm theo lời yêu cầu của Nobu. Tôi xích ra xa cái bàn cho rộng chỗ, rồi cúi người sát xuống nền nhà.

- Xin ông tha lỗi cho em vì em quá điên khùng – tôi nói.

- Ồ, đứng lên khỏi chiếu đi. Tôi rất sung sướng nếu cô nói cô sẽ không phạm sai lầm như thế nữa.

- Em sẽ không phạm nữa.

- Thời gian cô sống với ông ấy thật phí phạm! Những điều tôi nói với cô đều xảy ra đúng hết, phải không? Có lẽ bây giờ cô đã biết sống theo số phận rồi.

- Em sẽ sống theo số phận, ông Nobu à. Em không mong gì ở cuộc đời này nữa.

- Tôi rất mừng khi nghe cô nói thế. Mà số phận sẽ dẫn cô đi đâu?

- Dẫn đến người điều hành công ty đồ điện Iwamura – tôi đáp. Dĩ nhiên tôi nghĩ đến ông Chủ tịch.

- Được đấy – Nobu nói – Bây giờ ta cụng ly uống cùng nhau.

Tôi chỉ hớp một chút, vì tôi quá bối rối và quá buồn nên không thấy khát. Sau đó, ông Nobu nói cho tôi biết về cái tổ mà ông đã để dành cho tôi. Đấy là nhà người bạn thân của ông ta, ông Arashino Isamu, người làm áo kimono. Tôi không biết anh còn nhớ ông ta không, ông ta là khách danh dự ở buổi tiệc tại nhà ông Nam tước nhiều năm về trước, buổi tiệc có cả ông Nobu và bác sĩ Cua tham dự. Nhà của ông Arashino, đồng thời là xưởng thợ của ông ta, nằm trên bờ thượng nguồn sông Kame, cách Gion khoảng năm cây số. Trước kia, ông ta cùng vợ và con gái làm kimono theo kiểu Yasen, kiểu này thật đẹp và nhờ thế ông được nổi tiếng. Nhưng mới đây, tất cả thợ may kimono đều phải may dù cho lính dù – vì họ quen với việc may vá. Ông Nobu nói rằng đây là công việc tôi có thể học hỏi rất nhanh, và gia đình Arashino sẽ rất bằng lòng nhận tôi. Ông Nobu sẽ đích thân đi thu xếp với chính quyền để tôi được đến ấy. Ông viết cho tôi địa chỉ nhà của ông Arashino trên miếng giấy rồi đưa cho tôi.

Tôi cám ơn ông Nobu nhiều lần, mỗi lần tôi cám ơn là ông ta nhìn tôi với vẻ hài lòng. Khi tôi định đề nghị chúng tôi đi dạo một vòng dưới trời tuyết mới rơi, thì bỗng ông ta nhìn đồng hồ rồi uống hết ly bia.

- Sayuri, - ông ta nói với tôi – Không biết khi nào chúng ta gặp lại nhau hay khi chúng ta gặp lại nhau thì thế giới sẽ như thế nào. Cả hai chúng ta đã chứng kiến những việc rất khủng khiếp. Nhưng tôi sẽ nghĩ đến cô mỗi khi tôi muốn nhắc nhở mình nhớ rằng trên đời này luôn luôn có cái Mỹ và cái Thiện.

- Ông Nobu, đáng ra ông phải làm thi sĩ mới phải!

- Chắc cô biết quá rõ nơi người tôi không có gì nên thơ hết.

- Có phải những lời hay ho của ông là dâu hiệu cho biết ông sắp về không? Em muốn chúng ta cùng đi bộ một vòng.

- Trời lạnh quá. Nhưng cô có thể ra đứng ở cửa tiễn tôi ra về, và chúng ta chia tay nhau ở đây.

Tôi theo ông Nobu đi xuống thang lầu đến cửa trước, tôi ngồi xổm xuống để giúp ông ta mang giày. Sau đó tôi mang giày gỗ đế cao "Geta" vì trời tuyết, rồi tiễn ông Nobu ra tận đường. Mây năm trước thế nào cũng có xe hơi đến đón ông ta, nhưng bây giờ chỉ có viên chức cao cấp của chính quyền mới có xe để đi, và hầu hết mọi người đều không tìm ra xăng dễ dàng. Tôi đề nghị tiễn ông ta đi một đoạn, nhưng ông ta nói:

- Bây giờ tôi không muốn có cô đi theo. Tôi đến họp với nhà đại lý ở Kyoto. Tôi đang có rất nhiều việc phải giải quyết.

- Ông Nobu, em thú thật em rất thích những lời chia tay khi ở trong phòng trên lầu.

- Vậy thì lần sau đến đấy nữa.

Tôi cúi chào, nói lời chia tay. Đàn ông đi trên đường đều quay mặt nhìn Nobu, nhưng ông vẫn bước ào ào trong tuyết đến tận góc đường rồi rẽ qua đại lộ Shijo và biến mất. Tôi đứng nhìn, trên tay nắm chặt tờ giấy ông ta viết địa chỉ của ông Arashino. Tôi nhận ra tôi bóp chặt tờ giấy thiếu điều nó muốn nát vụn ra. Tôi không ngờ tôi quá căng thẳng và lo sợ đến thế. Nhưng sau một hồi nhìn tuyết rơi, nhìn vào dấu chân của Nobu in trên tuyết đến tận góc đường, tôi cảm biết nguyên do nào làm cho tôi bối rối lo sợ. Khi nào tôi sẽ gặp lại ông Nobu? Hay khi nào tôi có thể gặp lại ông Chủ tịch? Hay biết có thấy lại Gion hay không? Một lần nữa, tôi cảm thấy mình như hồi còn nhỏ khi bị lôi ra khỏi nhà. Tôi thấy chính những kỷ niệm của những năm tháng kinh hoàng ấy đã làm cho tôi cảm thấy hết sức cô đơn.


o0o