- Bà nói ǵ thế, Hill? Chúng tôi không nghe tin ǵ từ thành phố.
Bà Hill thốt lên, kinh ngạc:
- Cô ạ, cô không biết sao? Cô có một thư khẩn do ông Gardiner
gửi đến cho ông chủ. Thư đến nửa giờ trước.
Hai cô gái chạy vụt đi, quá nôn nóng nên không nói thêm ǵ được.
Họ chạy qua tiền sảnh vào pḥng ăn sáng và qua pḥng đọc sách,
đều không t́m thấy ông bố, và họ định chạy lên cầu thang nhưng
gặp ông quản gia. Ông nói:
- Nếu hai cô định đi t́m ông chủ, ông ấy đang đi ra phía vườn
cây.
Họ lập tức chạy trở lại qua tiền sảnh và vượt qua băi cỏ, thấy
ông bố đang đi về phía khoảnh rừng nhỏ. Jane không có sức bền
nên dần dần bị bỏ lại phía sau, trong khi Elizabeth chạy đến ông
bố, thở hổn hển:
- Này, pa-pa, có tin tức ǵ thế? Tin ǵ? Có nhận được thư của
cậu con không?
- Có, bố có nhận được thư khẩn.
- À, thư báo tin ra sao? Tốt hay xấu?
Ông bố rút lá thư trong túi ra:
- Có tin ǵ tốt mà trông mong cơ chứ? Nhưng có lẽ con vẫn muốn
đọc.
Elizabeth vội giật ngay lấy lá thư trong tay ông. Lúc này Jane
đă chạy đến nơi. Ông bố bảo:
- Con đọc to lên, v́ bố không biết rơ lắm thư muốn nói ǵ.
“Phố Gracechurch, Thứ hai Ngày 2 tháng tám Ông anh thân thương,
Cuối cùng tôi có thể gửi đến ông anh vài tin tức về cháu gái của
tôi, và nói chung, tôi hi vọng tin này sẽ làm anh vui. Sau khi
anh ra về vào Thứ bảy, tôi đă may mắn t́m ra nơi hai người trú
ngụ tại London. Tôi sẽ kể chi tiết khi chúng ta gặp lại nhau.
Chỉ cần biết rằng tôi đă gặp hai người.” Jane thốt lên:
- Đúng rồi, như con vẫn hi vọng, họ kết hôn với nhau.
Elizabeth đọc tiếp:
“Tôi đă gặp cả hai người. Họ không kết hôn với nhau; tôi không
thấy họ có ư định ấy, nhưng nếu anh chấp thuận những dàn xếp mà
tôi đă thay mặt anh để chuẩn bị, tôi hi vọng chẳng bao lâu họ sẽ
kết hôn với nhau. Tất cả những ǵ cần nơi anh là đảm bảo với con
gái của anh phần thừa kế năm ngh́n bảng sau khi anh và chị qua
đời, và hơn nữa, trong thời gian anh c̣n sống, chu cấp cho cô ấy
một trăm bảng mỗi năm. Xét theo mọi khía cạnh, đây là những điều
kiện mà tôi không ngần ngại thay mặt anh để đồng ư, nếu anh cho
phép. Tôi gửi thư này theo cách khẩn cấp để không mất thời giờ
nhận được câu trả lời của anh. Từ những t́nh huống này, anh có
thể dễ dàng nhận ra rằng hoàn cảnh của anh Wickham không đến nỗi
tuyệt vọng như ta nghĩ. Thiên hạ đă bị nhầm lẫn về điều này, và
tôi rất vui mà nói rằng anh ấy vẫn c̣n có chút ít tiền, ngay cả
sau khi đă trả xong các món nợ, để chu cấp cho cháu gái tôi, phụ
thêm vào sự sản riêng của cô ấy. Nếu như tôi nghĩ là cần thiết
trong trường hợp này, anh cho tôi toàn quyền thay mặt anh để
quyết định xuyên suốt vụ việc, tôi sẽ lập tức chỉ thị cho
Haggerton để chuẩn bị việc thanh toán. Không có lí do nào khiến
anh cần phải trở lại thành phố, mà nên b́nh tĩnh ở lại Longbourn
và để tôi lo cho anh mọi chuyện. Xin anh vui ḷng cho tôi câu
trả lời càng sớm càng tốt, và xin viết ra rơ ràng mọi điều. Tôi
nghĩ tốt nhất là cháu gái tôi sẽ cử hành hôn lễ xuất phát từ nhà
tôi, và tôi mong anh chấp thuận việc này. Hôm nay cô ấy sẽ đến
đây. Tôi sẽ viết thêm cho anh ngay khi có thêm chuyện được dàn
xếp.
Kính thư.
Edw. Gardiner” Elizabeth thốt lên, khi cô đọc xong lá thư:
- Có thể như thế được à! Có thể nào anh ấy chịu cưới con nhỏ hay
sao?
Cô chị nói:
- Thế th́ Wickham không phải tồi tệ như ta đă nghĩ. Bố yêu ạ,
con xin chúc mừng bố.
Elizabeth đáp:
- Và bố đă trả lời thư này chưa?
- Chưa, nhưng phải trả lời ngay.
Elizabeth tha thiết khẩn khoản ông bố không nên mất nhiều thời
giờ. Cô thốt lên:
- Ôi, bố yêu ạ, trở vào nhà và viết thư trả lời ngay. Bố hăy
nghĩ thời khắc bây giờ là quan trọng như thế nào trong trường
hợp này.
Jane nói:
- Để con viết hộ bố, nếu bố không muốn phiền phức.
Ông đáp:
- Bố không muốn chút nào, nhưng bố sẽ phải viết.
Rồi ông quay trở lại và bước đi về nhà.
Elizabeth hỏi:
- Và con xin hỏi việc này được không? Con nghĩ ta phải đồng ư
với các điều kiện.
- Đồng ư! Bố chỉ thấy xấu hổ v́ anh ta đ̣i hỏi quá ít.
- Và họ phải kết hôn! Tuy thế anh ta đúng thật là một con người!
- Đúng, đúng, họ phải kết hôn. Không c̣n cách nào khác. Nhưng có
hai việc bố rất muốn biết: việc thứ nhất là, cậu các con đă bỏ
ra bao nhiêu tiền để dàn xếp việc này, và việc thứ hai, làm thế
nào bố có thể trả lại cho ông ấy.
Jane thốt lên:
- Tiền! Ông cậu con! Bố có ư nói ǵ?
- Bố có ư nói, không ai như anh ta muốn cưới Lydia v́ bị cám dỗ
bởi một trăm bảng mỗi năm khi bố c̣n sống, và năm ngh́n bảng sau
đấy.
Elizabeth nói:
- Đúng thế, tuy con đă không nghĩ ra điều này. Mọi món nợ của
anh ấy đă được thanh toán, mà c̣n lại chút ít tiền! Ôi, đây là
do cậu con sắp xếp! Một con người độ lượng, tử tế, con ngại ông
ấy phải chịu thiệt. Một số tiền nhỏ không thể làm mọi việc này.
- Đúng vậy. Wickham là thằng khờ nếu nó chịu cưới con nhỏ với
khoản tiền ít hơn mười ngh́n bảng. Bố tiếc phải nghĩ xấu về anh
ta khi mối quan hệ giữa anh ta với gia đ́nh vừa mới chớm.
- Mười ngh́n bảng! Chúa tôi! Làm thế nào có thể trả lại dù nửa
món tiền như thế?
Ông Bennet không trả lời, và mỗi người vừa suy nghĩ từ trong ư
nghĩ của ḿnh vừa bước về nhà. Ông bố đi vào pḥng đọc sách để
viết thư trả lời, hai cô gái đi vào pḥng ăn sáng.
Elizabeth thốt lên, khi chỉ c̣n hai chị em với nhau:
- Và họ sẽ thật sự kết hôn! Thật là lạ ḱ! Và chúng ta sẽ vui
mừng về việc này. Chúng ta bắt buộc phải vui mừng v́ họ sẽ kết
hôn, mặc dù cơ may của hạnh phúc họ có mong manh đến đâu, tư
cách anh ta có tồi tệ đến đâu. Ôi, Lydia!
Jane đáp:
- Chị lấy làm an ủi nghĩ rằng chắc chắn anh ta sẽ không cưới
Lydia nếu anh ta không thật ḷng thương con nhỏ. Mặc dù ông cậu
tử tế của chúng ta đă làm ǵ đấy để gỡ rối cho anh ta, chị không
tin mười ngh́n bảng, hay cái ǵ đấy như thế, đă được chi ra. Ông
cậu đă có con, và có thể có thêm. Làm thế nào ông ấy có thể chi
ra ngay cả phân nửa số tiền mười ngh́n bảng?
Elizabeth nói:
- Nếu ta có thể t́m hiểu về số nợ của Wickham và số tiền thanh
toán là bao nhiêu, ta có thể biết chính xác ông Gardiner phải
tốn bao nhiêu, v́ Wickham không có một xu teng dính túi. Không
thể nào đền đáp cho xứng ḷng tốt của ông cậu và bà mợ chúng ta.
Việc cậu mợ đón Lydia về nhà họ và bảo bọc nó đă là một hi sinh
to tát mà nhiều năm hàm ơn vẫn không thể ghi ơn cho hết. Vào lúc
này, con nhỏ đă ở tại nhà hai ông bà! Nếu ḷng nhân từ này bây
giờ không khiến nó cảm thấy bứt rứt, nó sẽ không bao giờ đáng
được hưởng hạnh phúc! Không hiểu buổi gặp gỡ sẽ ra sao khi nó
vừa trông thấy bà mợ!
Jane nói:
- Chúng ḿnh phải cố quên những ǵ đă xảy ra cho hai bên. Chị hi
vọng và tin tưởng hai người sẽ được hạnh phúc. Chị nghĩ việc anh
ta chịu cưới con nhỏ là bằng chứng cho thấy anh ta đă suy nghĩ
đúng đắn. T́nh thương giữa hai người sẽ giúp cho họ kiên định và
chị lấy làm măn nguyện thấy họ ổn định cuộc sống một cách trầm
lặng và sống theo mực thước; theo thời gian, tính bồng bột của
họ trong quá khứ sẽ được bỏ qua.
Elizabeth đáp:
- Hành vi của họ đă quá tồi tệ đến nỗi chị, hoặc em, hoặc bất cứ
ai khác, đều không thể quên. Không ích ǵ mà nói đến việc này.
Bây giờ hai chị em mới nghĩ ra rằng bà mẹ vẫn chưa biết ǵ về
những chuyện đă xảy ra. Hai cô đi đến pḥng đọc sách và hỏi ông
bố liệu ông có muốn họ thông báo cho bà hay không. Ông bố đang
hí hoáy viết, không ngẩng đầu lên, chỉ đáp:
- Tuỳ ư các con.
- Chúng con có thể đọc thư của cậu cho mẹ nghe được không?
- Làm ǵ cũng được, và đi ra ngoài.
Elizabeth cầm lấy lá thư đặt trền bàn viết của ông, và họ cùng
nhau đi lên lầu. Cả Mary và Kitty đều cùng ngồi trong pḥng bà
Bennet, v́ thế chỉ cần thông tin một lần cho tất cả đều biết.
Jane mở lá thư ra đọc. Bà Bennet hầu như không thể tự làm chủ
ḿnh. Ngay khi Jane đọc đến đoạn ông Gardiner hi vọng Lydia sẽ
chẳng bao lâu kết hôn, bà đă bật lên sướng thoả, và mỗi câu sau
đấy đều thêm vào niềm vui. Biết được đứa con gái của bà sẽ kết
hôn – bà chỉ cần có thế. Bà không lo lắng liệu đứa con sẽ được
hạnh phúc hay không, cũng không thấy nhục nhă mà nhớ lại hành
động xấu xa của đứa con. Bà thốt lên:
- Ôi con, Lydia yêu dấu của mẹ! Thật là vui quá! Con nhỏ sẽ kết
hôn! Mẹ sẽ gặp lại nó! Nó sẽ kết hôn ở tuổi mười sáu! Và ông em
tốt bụng, tử tế của mẹ! Mẹ đă biết trước việc này rồi sẽ ra sao
– mẹ biết ông ấy sẽ lo liệu mọi chuyện. Mẹ nôn nóng muốn gặp lại
con nhỏ! Và gặp anh Wickham yêu quư nữa! Nhưng c̣n trang phục,
trang phục cho lễ cưới! Mẹ sẽ viết thư cho bà Gardiner về việc
này. Lizzy, con chạy xuống t́m bố con, hỏi ông ấy sẽ cho em con
bao nhiêu. Ở lại, ở lại đây, mẹ sẽ đi hỏi. Kitty, nhấn chuông
gọi bà Hill. Mẹ sẽ thay trang phục. Lydia, con yêu của mẹ! Tất
cả chúng ta sẽ vui làm sao khi gặp lại nhau!
Côn con gái đầu ḷng cố gắng kiềm chế cơn sướng thoả mănh liệt
của bà mẹ bằng cách hướng ư nghĩ của bà vào việc gia đ́nh sẽ thụ
ân nghĩa cử của ông Gardiner. Cô thêm:
- Chúng ta cần ghi nhận kết cục tốt đẹp phần lớn là do ḷng tốt
của ông ấy. Chúng con tin chắc ông ấy đă hứa sẽ hỗ trợ anh
Wickham về mặt tài chính.
Bà mẹ thốt lên:
- À, thế th́ được lắm! Nếu không là cậu con th́ ai chịu làm việc
này? Các con có biết không, nếu ông ấy không có gia đ́nh, mẹ và
các con sẽ nhận được mọi khoản tiền của ông ấy, và đây là lần
đầu tiên gia đ́nh ta nhận được một cái ǵ đấy của ông, không kể
vài món quà trước kia. À, mẹ cảm thấy vui sướng quá. Chẳng bao
lâu, mẹ sẽ có một đứa con gái đi lấy chồng. Bà Wickham! Nghe
thật vui. Và nó chỉ mới tṛn mười sáu. Tháng sáu rồi. Jane à, mẹ
quá kích động nên mẹ không thể viết; mẹ sẽ đọc cho con viết thay
mẹ. Sau này chúng ta sẽ bàn với bố các con về chuyện tiền nong;
nhưng ta nên đặt mua ngay những món cần thiết.
Rồi bà đi vào chi tiết về những mẫu hàng vải để may trang phục,
và có thể đă đọc một danh sách dài những món cần mua sắm nếu
Jane không thuyết phục, tuy có phần khó khăn, rằng bà nên chờ
hỏi ư kiến ông bố. Cô bảo có chậm một ngày vẫn không quan trọng,
bà mẹ v́ quá vui sướng nên không c̣n khăng khăng cố chấp như
thường lệ. Những dự định khác len lỏi vào đầu óc bà. Bà bảo:
- Mẹ sẽ đi Meryton ngay sau khi mẹ sửa soạn xong, để báo tin
mừng cho d́ Philips của các con biết. Và trên đường về, mẹ sẽ
ghé qua phu nhân Lucas và bà Long. Kitty, chạy xuống bảo chuẩn
bị cỗ xe. Mẹ nghĩ có ít không khí ngoài trời sẽ tốt cho mẹ. Các
con, có muốn mẹ mua ǵ tại Meryton không? À này! Bà Hill đă đến.
Bà Hill, bà đă nghe tin lành chưa? Cô Lydia sẽ kết hôn, và bà sẽ
được uống rượu thoả thuê để góp vui vào ngày cưới nó.
Bà Hill lập tức bày tỏ niềm vui. Elizabeth cùng với những người
c̣n lại nhận cũng nhận những lời chúc mừng của bà, và rồi, chán
ngán về cái tṛ rôm rả này, cô trở về pḥng của ḿnh để cô có
thể tự do suy nghĩ.
T́nh cảnh của con nhỏ Lydia khốn khổ đă xấu, nói theo cách nhẹ
nhàng, nhưng không thể xấu hơn nữa, cô nên mừng. Cô cảm nhận
điều này, mặc dù khi nghĩ về tương lai, cô không thể trông mong
đứa em cô hạnh phúc chừng mực hoặc vật chất được khá; khi nghĩ
về những ǵ họ đă lo sợ chỉ mới hai giờ đồng hồ trước, cô cảm
nhận mọi lợi điểm mà họ vừa nhận được.
Chương 50
Trước kia, ông
Bennet đă thường muốn rằng thay v́ tiêu pha cả lợi tức của ḿnh,
hàng năm ông để dành một khoản để sau này chu cấp cho các con
ông, và cho bà vợ, nếu bà sống lâu hơn ông. Hiện ông càng mong
muốn như thế hơn bao giờ. Nếu ông đă làm tṛn nhiệm vụ của ông
theo cách này, Lydia sẽ không phải mang nợ ông cậu do việc họ
phải mua bất ḱ danh dự hay uy tín nào cho cô. Như thế, ḷng măn
nguyện v́ đă thuyết phục được một trong những chàng trai vô giá
trị nhất nước Anh làm chồng cô con gái hẳn có thể đă được đặt
đúng chỗ của nó.
Ông lo nghĩ một cách nghiêm túc về việc người em vợ phải gánh
chịu chi phí, và ông chủ định, nếu có thể, t́m hiểu số tiền mà
người em vợ đă hỗ trợ, hầu ông có thể thanh toán món nợ càng sớm
càng tốt.
Khi ông Bennet vừa mới kết hôn, ông bà không cần nghĩ đến vấn đề
cần kiệm v́ dĩ nhiên là họ sẽ có một đứa con trai, họ tin như
thế. Đứa con trai này sẽ có phần trong việc thừa kế theo thứ tự
ngay khi đến tuổi trưởng thành, người mẹ goá và các chị em gái
sẽ được chu cấp theo khoản thừa kế này. Năm cô con gái lần lượt
chào đời mà chưa có một đứa con trai nào, trong khi bà Bennet,
nhiều năm sau khi sinh Lydia, vẫn tin ḿnh sẽ có con trai. Cuối
cùng việc này đă trở thành vô vọng, nhưng đă quá muộn để ki cóp.
Bà Bennet không có tính cần kiệm và ông chồng thích được thoải
mái tự do, nên chỉ v́ lí do này họ đă không thể ngăn chặn việc
tiêu pha quá mức lợi tức của họ.
Các điều khoản kết hôn đă chỉ định số tiền năm ngh́n bảng cho bà
Bennet và các con. Nhưng phân chia số tiền này theo cách nào th́
sẽ tuỳ thuộc vào di chúc của hai ông bà. Bây giờ cần dàn xếp tài
chính thừa kế, ít nhất cho Lydia, và ông Bennet không chần chờ
ǵ để đáp ứng yêu cầu đặt ra trước mắt ông. Kèm theo lời lẽ chân
thành cảm ơn ḷng tốt của người em vợ, tuy tŕnh bày súc tích,
ông viết ra giấy ư ông chấp thuận hoàn toàn về mọi việc đă được
thu xếp, xác nhận sẽ đáp ứng những yêu cầu đă được đặt ra cho
ông. Lúc trước ông không bao giờ nghĩ rằng, để có thể thuyết
phục Wickham chịu cưới con gái ông, lại ít tốn kém cho ông như
thế theo cách dàn xếp hiện giờ. Theo cách ông chu cấp một trăm
bảng mỗi năm cho cô con gái, ông sẽ chỉ mất khoảng mười bảng mỗi
năm, v́ với chi phí ăn ở và tiền túi cộng thêm những khoản tiền
mà bà mẹ cho cô, th́ mọi chi phí cho cô con gái hiện đă gần bằng
khoản chu cấp kia.
Ông cũng vui mừng thấy ông không phải tốn công sức ǵ nhiều cho
việc dàn xếp như thế, v́ mong muốn chính yếu của ông hiện giờ là
bị phiền nhiễu càng ít càng tốt. Khi những lời lẽ dữ dội đầu
tiên khiến ông có hành động đi t́m cô con gái đă dịu đi, theo
thói quen tự nhiên ông đă quay về với thói biếng nhác. Lá thư
được nhanh chóng gửi đi, v́ mặc dù dềnh dàng khi bắt đầu công
việc, ông thường kết thúc nhanh gọn. Trong thư, ông tha thiết
muốn biết phải nợ người em vợ bao nhiêu, nhưng ông quá giận
Lydia nên không muốn viết ǵ cho cô.
Tin mừng được loan truyền nhanh chóng trong ngôi nhà, cũng nhanh
chóng tương tự trong vùng chung quanh. Láng giềng dặm thêm ít
triết lí nghiêm chỉnh. Chắc chắn các cuộc chuyện tṛ sẽ thú vị
hơn nếu có Lydia Bennet sa ngă trong vũng bùn của xă hội, hoặc
theo cách có hậu hơn, cô bị cô lập khỏi thiên hạ, bị giam hăm
trong một ngôi nhà dân dă ở xa xôi. Nhưng cũng có nhiều chuyện
để bàn tán với nhau về hôn lễ của cô; và những lời chúc tốt bụng
về điều tốt lành cho cô, mà mọi bà cụ hằn học tại Meryton khi
trước đă nói lên, vẫn c̣n nội dung tương tự trong hoàn cảnh thay
đổi này, v́ người ta nghĩ với anh chồng như thế, chắc chắn cô sẽ
khổ.
Đă hai tuần trôi qua kể từ khi bà Bennet khỏi bệnh và đi xuống
sinh hoạt ở tầng dưới, nhưng trong ngày hạnh phúc này, bà lại
c̣n ngồi ở đầu bàn ăn, tinh thần phấn chấn một cách đột ngột.
Không hề có ư tưởng hổ thẹn khiến cảm nghĩ đắc thắng của bà bị
cụt hứng. Việc có một cô con gái đi lấy chống, là một trong
những ước muốn đầu tiên của bà kể từ khi Jane lên mưới sáu, giờ
đă sắp thành hiện thực. Những ư nghĩ và lời nói của bà luôn luôn
quay ṿng giữa những nghi lễ kết hôn sang trọng, những loại vải
the, những cỗ xe mới, và những gia nhân. Bà đang tíu tít t́m
kiếm quanh vùng một ngôi nhà cho cô con gái, và không cần biết
hay xem xét lợi tức của gia đ́nh ra sao, bà đă từ chối nhiều
ngôi nhà với diện tích và dáng vẻ vừa phải. Bà nói:
- Haye-Park có thể được, nếu nhà Goulding chịu đi, hoặc ngôi nhà
lớn ở Stoke cũng được nếu pḥng khách rộng hơn, nhưng Ashworth
th́ lại quá xa! Tôi không thể chịu được nếu nó sống xa tôi cả
mười dặm, riêng ngôi Purvis Lodge có tầng mặt thượng trông chán
ngấy.
Ông chồng bà để cho bà nói mà không ngắt quăng khi có gia nhân
chung quanh. Nhưng khi họ rút lui, ông nói với bà:
- Bà Bennet, trước khi bà chọn ngôi nhà nào, hoặc tất cả ngôi
nhà cho con rể và con gái của bà, chúng ta cần hiểu nhau đúng
mức. Hai người sẽ chẳng bao giờ được đặt chân đến một ngôi nhà
trong vùng này. Tôi sẽ không khuyến khích thói khinh suất của
mấy đứa khác bằng cách tiếp hai người tại Longbourn.
Hai người tranh luận với nhau sau lời tuyên bố của ông, nhưng
ông Bennet vẫn cứng cỏi, và chẳng bao lâu cuộc tranh luận lan
đến chuyện khác. Bà Bennet cảm thấy ngạc nhiên và kinh hoàng khi
biết được ông chồng bà sẽ không chi ra một xu để may trang phục
cho cô con gái của ông. Ông c̣n phán rằng trong ngày cưới ông sẽ
không tỏ lộ dấu hiệu t́nh cảm nào với đứa con gái. Bà Bennet hầu
như không thể hiểu nổi. Bà không thể hiểu làm thế nào sự tức
giận của ông có thể dẫn đến cơn phẫn nộ không thể tưởng tượng
được, đến nỗi không muốn cho đứa con gái một đặc ân, nếu thế hôn
lễ dường như khó được danh chính ngôn thuận. Bà lo cô con gái bị
nhục nhă v́ thiếu trang phục mới trong lễ cưới, hơn là cảm thấy
xấu hổ do việc cô bỏ đi trốn và chung sống với Wickham, chỉ hai
tuần trước khi hôn lễ diễn ra.
Elizabeth giờ tiếc rằng trong thời khắc đau buồn cô đă tỏ lộ với
anh Darcy về những lo sợ của gia đ́nh trong chuyện cô em út; v́
lẽ với hôn lễ của cô em đem đến kết cuộc đúng mức của việc hai
người dắt nhau đi trốn, gia đ́nh có thể hi vọng giấu giếm phần
khởi đầu đối với những ai sống nơi xa.
Cô không sợ anh Darcy sẽ lan truyền tin tức vụ việc đi xa hơn.
Không có mấy người cô có thể tin tưởng hơn về sự kín đáo; nhưng
cùng lúc không có ai khác nếu biết về cô em dễ bị ám dỗ khiến cô
phải cảm thấy nhục nhă như thế này. Tuy nhiên, đây không phải là
nỗi e sợ về bất lợi cho riêng cô, v́ dù sao đă có một hố ngăn
cách giữa hai người không thể vượt qua được. Dù cho hôn lễ của
Lydia được cử hành theo những dàn xếp trong danh dự tốt nhất,
cũng không nên nghĩ anh Darcy muốn kết thân với gia đ́nh cô, v́
có thêm một lí do ngáng trở, đấy là mối quan hệ với một người mà
anh đă khinh khi một cách đúng lí.
Từ mối quan hệ như thế, cô không hồ nghi ǵ rằng anh sẽ thối
lui. Ư muốn chinh phục t́nh cảm của cô, như cô đă thấy rơ tại
Derbyshire, không thể tồn tại với tai hoạ như thế này. Cô cảm
thấy thấp kém, cô cảm thấy đau buồn, cô cảm thấy ân hận, mặc dù
cô không rơ đối với cái ǵ. Cô ganh tị với tư cách đáng kính của
anh, khi mà cô không c̣n hi vọng ǵ được thụ hưởng từ tư cách
này. Cô muốn nhận được tin tức của anh, khi mà dường như có ít
cơ hội nhất để nhận được tin anh. Cô tin cô có thể được hạnh
phúc với anh khi mà họ có thể không c̣n bao giờ gặp lại nhau.
Cô thường nghĩ, quả là một chiến thắng cho anh nếu anh biết rằng
giờ cô có thể chấp nhận t́nh cảm mà cô đă hắt hủi một cách kiêu
hănh chỉ bốn tháng trước! Cô vẫn tin anh có tính phóng khoáng
theo cách phóng khoáng nhất của đàn ông. Nhưng v́ anh chỉ là một
con người, anh vẫn có thể cảm thấy say men chiến thắng.
Bây giờ cô bắt đầu nhận ra rằng anh chính là mẫu người hợp với
cô nhất, xét theo tính khí và tài năng. Đầu óc hiểu biết và tư
cách của anh, mặc dù không giống cô, đă đáp ứng mọi mong ước của
cô. Đây là sự kết hợp có lợi cho cả hai: qua tính giản dị và
sinh động của cô, tư cách của anh có thể trở thành mềm mỏng hơn,
cách xử sự của anh có thể trở nên mực thước hơn; trong khi từ sự
chín chắn và hiểu biết của anh, cô có thể lĩnh hội được nhiều
điều quan trọng hơn.
Nhưng một cuộc hôn nhân hạnh phúc như thế không thể dạy cho
người đời biết hạnh phúc lứa đôi thật sự là như thế nào. Sự kết
hợp của một cá tính khác biệt, và xua đuổi cá tính kia, chẳng
bao lâu sẽ xảy ra trong gia đ́nh họ.
Cô không thể tưởng tượng được làm thế nào Wickham và Lydia sẽ có
hỗ trợ để được tự lập dù tương đối. Nhưng cô có thể dễ dàng đoán
ra hạnh phúc của họ sẽ ngắn ngủi ra sao đối với một đôi lứa chỉ
đến với nhau do mê đắm thay v́ do đức hạnh.
Ông Gardiner đă viết thêm một lá thư cho người anh rể. Với những
lời cám ơn của ông Bennet, ông chỉ đáp lại ngắn gọn để xác định
ư ông tha thiết muốn tạo hạnh phúc cho bất ḱ người nào trong
gia đ́nh, và xin ông Bennet đừng nhắc đến ơn nghĩa nữa. Mục đích
của thư ông là báo cho gia đ́nh biết rằng anh Wickham đă quyết
định xin ra khỏi lực lượng dân quân. Ông thêm:
“Tôi có ư tha thiết mong mỏi anh ấy nên tiến hành việc này ngay
khi đă quyết định về hôn lễ. Và tôi nghĩ anh sẽ đồng ư với tôi,
rằng đây là việc nên làm, xét qua hoàn cảnh của anh ấy và của cô
cháu tôi. Anh Wickham có ư định gia nhập quân đội chính quy,
trong số những bạn cũ của anh ấy vẫn c̣n có người có khả năng và
sẵn ḷng giúp anh ấy gia nhập quân ngũ. Anh ấy đă được một sĩ
quan trong một trung đoàn hiện đóng tại miền Bắc hứa giúp đỡ. Có
điều lợi khi anh phục vụ trong một đơn vị đóng nơi xa như thế,
tôi hi vọng khi họ sống với những người khác, họ sẽ trở nên cẩn
trọng hơn, ở nơi mà mỗi người c̣n giữ lại được một tính tốt nào
đấy. Tôi đă viết cho đại tá Forster để thông báo cho ông ấy rơ
về những dàn xếp của chúng tôi, và tôi nhờ ông ấy báo cho những
chủ nợ của anh Wickham tại Brighton và vùng phụ cận rằng các
khoản nợ sẽ được thanh toán nhanh chóng, v́ chính tôi đă cam
kết. Và xin anh chịu khó thông báo tương tự cho các chủ nợ của
anh ấy tại Meryton, tôi đính kèm danh sách do anh ấy cung cấp.
Anh ấy đă khai báo mọi món nợ; tôi hi vọng ít nhất anh ấy không
lừa dối chúng ta. Haggerston đă nhận được những chỉ thị của tôi,
rồi tất cả mọi chuyện sẽ xong xuôi trong ṿng một tuần. Rồi hai
người sẽ đến sống với trung đoàn, ngoại trừ khi họ được mời đến
Longbourn. Theo tôi được biết từ bà Gardiner, cháu gái tôi rất
mong được gặp lại toàn thể gia đ́nh, trước khi rời miền Nam. Cô
ấy vẫn khoẻ, mong được ông bà thương tưởng đến cô.
Kính thư E. Gardiner” Cũng như ông Gardiner, ông Bennet và các
cô con gái của ông đều nh́n thấy rơ mọi lợi điểm khi anh Wickham
xin ra khỏi lực lượng dân quân. Nhưng bà Bennet không hài ḷng
lắm. Bà thất vọng năo nề thấy Lydia phải định cư nơi miền Bắc,
ngay trong lúc bà ước mong được gần cô trong hạnh phúc và kiêu
hănh. Bà vẫn chưa bỏ ư định cho hai người đến ở tại
Hertfordshire, và hơn nữa, kể cũng tội nghiệp cho Lydia khi phải
tách rời khỏi trung đoàn dân quân nơi cô quen biết với mọi người
và nơi cô thương mến nhiều người. Bà nói:
- Con nhỏ rất yêu bà Forster, sẽ là cú sốc nếu phải đẩy nó đi
xa! Và có vài anh trai trẻ mà nó cũng rất thương mến. Những sĩ
quan trong trung đoàn mới có thể không được dễ chịu như thế.
Việc Lydia cầu xin được chấp nhận trở lại gia đ́nh trước khi cô
đi miền Bắc ban đầu gặp phản ứng hoàn toàn tiêu cực. Nhưng Jane
và Elizabeth nghĩ đến tâm tư và vị thế của em gái. Hai cô cùng
khẩn cầu ông bố một cách thiết tha, đồng thời một cách đúng lí
và đúng t́nh, để xin ông tiếp nhận hai vợ chồng đến Longbourn
sau khi họ kết hôn. Họ mong ông bố nghĩ như họ đă nghĩ và hành
động như họ mong mỏi. Bà mẹ của họ sẽ măn nguyện nếu bà có cơ
hội cho láng giềng của bà thấy đứa con gái đă lấy chồng, trước
khi cô bị đẩy đi miền Bắc. V́ thế, ông Bennet viết cho ông em vợ
rằng ông cho phép hai người đến, đồng ư rằng ngay sau khi kết
thúc hôn lễ, họ nên đi Longbourn ngay. Tuy nhiên, Elizabeth ngạc
nhiên được biết Wickham đồng ư với kế hoạch này. Nếu cô chỉ xét
đến t́nh cảm của riêng ḿnh, cô không hề muốn gặp anh ta.
Chương 51
Ngày cưới của cô
em đă đến, có lẽ Jane và Elizabeth cảm nhận về em gái hơn là cô
em cảm nhận về chính ḿnh. Gia đ́nh gửi xe ngựa đi đón, hai
người sẽ đến nhà vào giờ ăn tối. Hai cô gái lớn, đặc biệt là
Jane, kinh sợ thay cho em gái về chuyến trở về của hai người.
Jane nghĩ đến Lydia qua những tâm tư cô tự gán cho ḿnh, nếu
chính cô là kẻ có tội, nên cô đau khổ nghĩ đến những ǵ mà em
gái sẽ phải chịu đựng.
Hai người đă đến. Cả gia đ́nh tụ tập trong pḥng ăn sáng để tiếp
đón họ. Những nụ cười trang điểm gương mặt bà Bennet khi cỗ xe
chạy đến tận ngạch cửa; ông chồng bà lộ vẻ nghiêm nghị mà không
ai đoán được tâm tư ông ra sao; riêng các cô con gái lo lắng,
xốn xang, mất tự nhiên.
Cả nhà nghe tiếng của Lydia từ tiền sảnh; cánh cửa mở rộng, và
cô chạy vào. Bà mẹ cô bước đến, ôm lấy cô, phấn khích tiếp đón
cô. Bà ch́a tay ra đến Wickham với nụ cười tŕu mến và chúc cả
hai được hạnh phúc, với giọng điệu hoạt bát cho thấy bà tin hai
người có hạnh phúc.
Hai người quay về phía ông Bennet, nhưng cách đón tiếp của ông
không nồng hậu như bà mẹ. Nét mặt ông lộ vẻ nghiêm nghị, và ông
không mấy hở môi. Thật ra, thái độ tự tin của hai người là đủ để
khiêu khích ông. Elizabeth cảm thấy khinh bạc, ngay cả cô Bennet
cảm thấy sốc. Lydia vẫn là Lydia ngày xưa; bất kham, không biết
ngượng, ngông cuồng, ồn ào, không biết sợ. Cô quay nh́n từ người
chị này đến người chị khác, mong họ chúc mừng cô. Khi cuối cùng
tất cả ngồi xuống, cô nh́n quanh quất gian pḥng, ghi nhận vài
thay đổi nhỏ, cười to khi nhận xét rằng cô đă xa vắng nơi này
khá lâu.
Wickham không ra vẻ ǵ bứt rứt hơn cô. Ngược lại, tư thái của
anh luôn luôn dễ chịu, đến nỗi nếu cá tính của anh và hôn lễ của
anh theo đúng như cả nhà mong muốn, th́ những nụ cười của anh và
cách nói chuyện thoải mái của anh khi xác nhận mối liên hệ giữa
họ hẳn sẽ làm cho họ hài ḷng. Elizabeth đă không nghĩ anh ta có
thể trơ tráo đến thế; nhưng cô ngồi xuống, cả quyết với ḷng
ḿnh để sau này không thể chấp nhận bất cứ hành động vô liêm sỉ
nào của một con người vô liêm sỉ. Cô đỏ mặt, Jane đỏ mặt; nhưng
đôi má của hai ngưởi bị bối rối theo hai cách khác nhau vẫn ửng
đỏ như nhau.
Không ai muốn cô diễn tứ dài ḍng. Cô dâu và bà mẹ không thể nói
nhanh hơn được nữa. Wickham vô t́nh ngồi gần Elizabeth, bắt đầu
hỏi han về những người anh quen biết trong vùng với thái độ
thoải mái vui vẻ, mà cô không thể được thoải mái như thế khi trả
lời. Dường như thể mỗi người đều có những kỉ niệm tốt đẹp nhất
trên đời. Không có việc ǵ được nhắc lại trong đau khổ; và tự
Lydia dẫn dắt câu chuyện đến vụ việc mà các cô chị không muốn
nhắc đến với thiên hạ. Lydia thốt lên:
- Chỉ nghĩ đến ba tháng qua từ lúc em ra đi, thế mà em cứ nghĩ
như mới được hai tuần, tuy thế đă có nhiều chuyện xảy ra. Chúa
tôi! Khi em ra đi, em không c̣n có ư nghĩ về việc kết hôn cho
đến khi em trở lại! Mặc dù em thấy thật là vui nếu đúng là em
nghĩ như thế.
Ông bố nhướng đôi mắt. Jane cảm thấy bứt rứt. Elizabeth nh́n
Lydia với đầy ư nghĩa, nhưng cô em, vốn vẫn không bao giờ chịu
nghe hay nh́n bất cứ điều ǵ cô không thích, vui vẻ tiếp tục:
- Ôi, ma-man! Những người quanh đây có biết hôm nay con đă kết
hôn không? Con e họ chưa biết, nên khi chúng con vượt qua cỗ xe
của William Goulding, con kéo cửa kính xuống, tháo găng tay ra
và đưa tay trên thành cửa sổ để anh ấy trông thấy chiếc nhẫn
cưới, rồi con cúi đầu chào và mỉm cười.
Elizabeth không c̣n chịu đựng được nữa. Cô đứng dậy, chạy ra
khỏi pḥng và không quay trở lại cho đến khi nghe họ đi đến
pḥng ăn. Cô đi đến vừa lúc trông thấy Lydia, có ư muốn phô
trương, bước đến bên tay phải của bà mẹ và nói với cô chị cả:
- A! Chị Jane, em bây giờ chiếm chỗ của chị và chị phải dời
xuống, v́ bây giờ em là gái có chồng.
Không nên cho rằng thời gian sẽ khiến Lydia lúng túng, để lúc
đầu cô được hoàn toàn thoải mái. Cô càng thêm thoải mái và vui
tươi. Cô tỏ ư muốn gặp lại bà Philips, nhà Lucas và tất cả những
người láng giềng khác, để được nghe mỗi người gọi cô “bà
Wickham”, và trong lúc này cô cho bà Hill và hai gia nhân khác
xem chiếc nhẫn và khoe với họ rằng ḿnh đă kết hôn. Khi họ trở
về pḥng ăn sáng, cô nói với mẹ:
- Này, ma-man, mẹ nghĩ về chồng con như thế nào? Anh ấy có phải
là người dễ mến không? Con tin chắc các chị con đều ganh tị với
con. Con chỉ mong họ có được phân nửa may mắn như con. Các chị
nên đi Brighton. Đây là nơi để kiếm chồng. Ma-man, kể cũng tiếc
tất cả chúng ta đă không cùng đi với nhau.
- Đúng thế, và nếu mẹ có quyền, tất cả chúng ta đáng lẽ đă đi
với nhau. Nhưng Lydia yêu, mẹ không muốn con đi xa như thế. Có
cần phải đi như thế không?
- Ôi, Chúa tôi, con phải đi – không có ǵ cả. Con sẽ vui với mọi
thứ. Ma-man và pa-pa và các chị nên đến thăm chúng con. Chúng ta
sẽ qua mùa đông tại Newcastle; con dám nói sẽ có vài buổi dạ vũ,
và con sẽ kiếm bạn nhảy cho tất cả mọi người.
Bà mẹ nói:
- Mẹ sẽ thích thế hơn là bất ḱ việc ǵ khác.
Elizabeth nói:
- Chị cảm ơn em đă chia sẻ ư tốt cho chị, nhưng chị đặc biệt
không thích cách thức em đi t́m một người chồng như thế.
Hai người lưu lại không quá mười ngày. Anh Wickham đă làm thủ
tục nhập quân ngũ trước khi anh rời London, và anh cần tŕnh
diện tại trung đoàn trong ṿng hai tuần.
Chỉ trừ bà Bennet, không ai tỏ ư tiếc hai người ở lại trong thời
gian ngắn như thế. Bà tận dụng phần lớn thời gian bằng cách dẫn
cô con gái đi thăm viếng người này người nọ, và thường tổ chức
những buổi họp mặt ở nhà. Mọi người đều chấp nhận những buổi họp
mặt ở nhà như thế; ư nghĩ về việc tránh sum họp gia đ́nh dù sao
cũng tốt hơn là không nghĩ ǵ cả.
T́nh cảm của Wickham đối với Lydia th́ đúng như Elizabeth đă
nghĩ đến: không bằng t́nh cảm của Lydia dành cho anh. Theo những
lí luận của riêng cô, cô không cần phải quan sát nhiều về những
ǵ đang xảy ra mà hiểu rằng việc hai người dắt nhau đi trốn là
do t́nh yêu của em gái hơn là của anh ta. Cô đă có thể tự hỏi
tại sao trong khi anh ta không yêu thương cô em ǵ lắm, anh ta
lại muốn dắt cô em đi trốn. Đây chỉ là v́ cô nghĩ chắc chắn anh
cần làm thế do hoàn cảnh khốn khổ của anh, và nếu đúng như thế,
anh ta không phải là một thanh niên muốn bỏ qua cơ hội t́m lấy
cho ḿnh một người đồng hành.
Lydia yêu mến anh ta hết mực. Trong mọi hoàn cảnh, anh ta luôn
là anh Wickham yêu quư của cô; không ai có thể tranh giành anh.
Anh ta đă là mọi điều tốt đẹp nhất trên thế gian, và cô tin chắc
vào ngày đầu tháng chín anh sẽ bắn được nhiều chim hơn bất cứ
người nào trong nước.
Một buổi sáng, không lâu sau khi hai người đến, khi Lydia ngồi
nói chuyện với hai cô chị cả, cô nói với Elizabeth:
- Lizzy, em chưa bao giờ kể cho chị nghe về hôn lễ của em. Khi
em nói chuyện với mẹ và những người khác, chị không thuận ḷng
về việc này. Chị có thắc mắc sự việc được tổ chức như thế nào
không?
Elizabeth trả lời:
- Chị không hẳn thắc mắc. Chị nghĩ nói về vụ việc th́ không biết
bao nhiêu cho vừa.
- Đấy, chị lạ quá! Nhưng em cần nói cho chị nghe. Chị biết
không, chúng em kết hôn tại Nhà thờ St.Clement, v́ Wickham cư
ngụ trong giáo xứ ấy. Và chúng em quyết định sẽ đến đấy vào lúc
mười một giờ. Ông cậu, bà mợ và em sẽ cùng đi với nhau, c̣n
những người khác sẽ gặp chúng em tại nhà thờ. Và này, buổi sáng
Thứ hai đă đến, em thật là nhăng nhít! Chị biết không, em rất sợ
có chuyện ǵ đấy khiến hôn lễ bị huỷ bỏ, rồi em sẽ bị rối bời.
Và có bà mợ ở đây, em đang ăn vận, bà khẩn cầu và nói huyên
thuyên như thể đang giảng đạo. Tuy nhiên, em chỉ nghe được lơm
bơm, v́ em đang nghĩ đến, chị có thể đoán ra, đến anh Wickham
yêu quư của em. Em muốn biết rồi anh ấy sẽ mặc chiếc áo choàng
xanh để cử hành hôn lễ hay không.
“À, và rồi mọi người dùng điểm tâm lúc mười giờ như thường lệ;
em nghĩ bữa ăn không bao giờ chấm dứt, v́ lẽ, nhân đây, rồi chị
sẽ biết, ông cậu và bà mợ đều tỏ ra khó chịu kinh khủng mỗi khi
gần em. Nếu chị có thể tin em, em không hề đặt chân ra khỏi cửa
trong suốt hai tuần em ở đây. Không có họp mặt, ư đồ hay bất cứ
chuyện ǵ. London thật ra khá nghèo nàn, nhưng có một nhà hát
đang tŕnh diễn. À, và khi có một cỗ xe chạy đến ngạch cửa, ông
cậu được gọi đi làm công việc cho cái ông Stone khó chịu ấy. Và
rồi, chị biết không, mỗi khi hai ông gặp nhau là không dứt ra
được. À, em lo sợ quá đến nỗi không biết phải làm ǵ, v́ ông cậu
phải dẫn em đi đến hôn lễ, và nếu bị chậm trễ, chúng em không
thể được kết hôn. Nhưng, may mắn quá, mười phút sau ông trở lại,
rồi mọi người cùng đi. Tuy nhiên, sau đấy em nhớ lại, nếu ông
cậu không thể đi th́ không cần phải hoăn lại hôn lễ, v́ anh
Darcy có thể giúp được.” Elizabeth nhắc lại, kinh ngạc:
- Anh Darcy!
- À, đúng thế! Anh ấy sẽ đến cùng Wickham, chị biết chứ. Nhưng
khổ than em! Em đă quên! Em không nên nói một lời nào về việc
này. Em đă thành khẩn hứa với họ. Wickham sẽ nói ǵ đây? Đây là
chuyện bí mật!
Jane nói:
- Nếu là chuyện bí mật, em đừng nói ǵ nữa. Hai chị sẽ không
muốn t́m hiểu thêm.
Elizabeth nói, tuy bồn chồn v́ hiếu ḱ:
- À, đúng thế, hai chị sẽ không hỏi ǵ cả.
Lydia nói:
- Cảm ơn hai chị, v́ nếu hai chị hỏi, chắc chắn em sẽ kể ra hết,
và rồi Wickham sẽ giận dữ.
Với cách khuyến khích hỏi han như thế, Elizabeth bắt buộc phải
tránh né bằng cách chạy đi.
Nhưng cô thấy là khó thể sống mà không được biết về chuyện như
thế, hoặc ít nhất khó thể không muốn t́m hiểu. Anh Darcy đă tham
dự hôn lễ của em cô. Rơ ràng chính khung cảnh như thế và chính
những người như thế mà anh không muốn dự và không muốn gặp.
Những suy diễn về ư nghĩa của việc này nảy ra cuồng loạn trong
trí cô, nhưng cô không thoả măn với suy diễn nào. Điều suy diễn
làm cô vui nhất, đặt anh vào vị thế cao thượng nhất, th́ dường
như không thể đúng được. Cô khôngg thể chịu nổi những ư tưởng
căng thẳng như thế, nên cô vội vơ lấy một tờ giấy, viết một lá
thư ngắn cho bà mợ để yêu cầu bà giải thích về chuyện Lydia vừa
khơi mào, để xem chuyện này có phù hợp với tính cách bí mật như
họ đă xác định hay không. Cô thêm:
“Mợ có thể hiểu ngay ư cháu nôn nóng muốn biết là, làm thế nào
một người không có quan hệ với ai trong gia đ́nh ḿnh, là người
xa lạ với gia đ́nh (nói một cách tương đối), lại có thể đến tham
dự buổi lễ như thế. Xin mợ viết trả lời cho cháu ngay, và giúp
cháu hiểu rơ – ngoại trừ với lí do cần giữ kín mà Lydia nghĩ
rằng cần thiết, rồi sau đấy cháu sẽ an tâm không muốn biết ǵ
nữa.” Cô nghĩ, khi viết xong lá thư: “Tuy rằng cháu sẽ không an
tâm, mợ yêu ạ, nếu mợ không cho cháu biết theo cách thức danh
dự, chắc chắn cháu sẽ dùng đến tiểu xảo để t́m hiểu”.
Bản tính tế nhị trọng danh dự của Jane không cho phép cô chị nói
riêng với Elizabeth về những ǵ Lydia đă tiết lộ. Elizabeth vui
về điều này, – cho đến khi nào những ḍ hỏi của cô được trả lời
thoả đáng, cô đành phải chịu t́nh cảnh không có ai là người tâm
phúc.
Chương 52
Elizabeth hài
ḷng nhận được thư hồi âm cho thư của cô, cũng nhanh chóng như
cô mong muốn. Ngay khi vừa nhận được lá thư, cô chạy vội ra một
băi cây trong khu vườn nơi cô ít bị làm phiền nhất, ngồi trên
một băng ghế và chuẩn bị cho niềm vui, v́ lá thư trông khá dài,
chứng tỏ không có việc giữ bí mật đối với cô.
“Phố Garcechurch, ngày 6 tháng 9, Cháu thân thương của mợ, Mợ
vừa nhận được thư cháu, và mợ bỏ cả buổi sáng nay để viết trả
lời, v́ mợ đă dự liệu nếu viết ngắn th́ không thể đủ những ǵ mợ
muốn nói với cháu. Phải nói rằng mợ ngạc nhiên khi nhận được thư
cháu yêu cầu; mợ không nghĩ lời yêu cầu như thế lại từ cháu mà
đến. Tuy thế, đừng cho rằng mợ bực bội, v́ mợ chỉ muốn cháu hiểu
rằng mợ nghĩ cháu không cần phải dọ hỏi như thế. Nếu cháu không
muốn hiểu mợ, mợ xin lỗi v́ đă lạc đề. Cậu của cháu cũng ngạc
nhiên như mợ. Ông ấy đă làm những việc như thế chỉ do ư nghĩ
cháu là người có liên quan. Nhưng nếu cháu thật sự vô tư không
biết, mợ cần phải nói rơ thêm.
“Ngay trong ngày mợ từ Longbourn trở về nhà, cậu của cháu tiếp
một người khách đến bất ngờ. Anh Darcy đến thăm, và hai người
nói chuyện với nhau trong nhiều giờ đồng hồ. Khi mợ về th́ hai
người đă kết thúc; v́ thế nỗi hiếu ḱ của mợ không đến độ khổ sở
như của cháu. Anh Darcy đến để nói cho ông Gardiner biết rằng
anh đă t́m ra nơi em cháu và anh Wickham trốn lánh, anh đă gặp
và nói chuyện với hai người, vài lần với Wickham, một lần
vớiLydia. Nếu mợ nhớ không nhầm, anh ấy rời Derbyshire chỉ một
ngày sau khi chúng ta quay về, và đi thành phố với quyết tâm t́m
ra hai người. Anh ấy giải thích động lực trong việc này là do
anh nghĩ v́ anh mà không mấy ai rơ về con người vô lại của
Wickham, nếu không anh đă có thể ngăn chặn những phụ nữ trẻ có
tư cách yêu anh ta một cách lầm lạc. Anh Darcy đă quy lỗi về cả
vụ việc này cho tính kiêu hănh sai lạc của anh, thổ lộ rằng
trước đây anh ấy nghĩ không nên hạ ḿnh xuống để vạch trần cho
mọi người rơ những hành động riêng tư của anh kia. V́ thế, anh
ấy nghĩ anh có bổn phận phải hành động và cố gắng khắc phục lầm
lỗi mà anh đă gây ra. Nếu anh Darcy có một động lực khác, th́ mợ
nghĩ nó sẽ không khiến anh ấy phải xấu hổ.
“Anh ấy đến thành phố chỉ vài ngày đă t́m được hai người, v́ anh
có vài manh mối mà chúng ta không có, và ư thức về việc này là
một lí do khác khiến anh quyết chí giúp cậu mợ t́m kiếm. Dường
như có một phụ nữ, bà Younge, lúc trước là gia sư cho cô Darcy,
sau này bị cho thôi việc v́ lí do nào đấy mà anh Darcy không nói
ra. Bà đến ngụ ở một ngôi nhà rộng trên Phố Edward, từ lúc ấy
sống bằng cách cho thuê pḥng. Anh Darcy biết bà này thân thiết
với Wickham, nên ngay khi đến thành phố anh đi t́m bà để dọ ḥi.
Nhưng phải mất một, hai ngày bà mới cho anh biết tin tức. Mợ
nghĩ bà này không muốn phản bội sự tin cậy của Wickham trừ phi
có tiền bạc mua chuộc, v́ bà thật sự biết anh bạn của bà hiện
đang trú ngụ nơi nào. Thật ra, Wickham có đến t́m bà ngay khi
hai người vừa đến London, và nếu bà có điều kiện tiếp nhận họ
th́ họ hẳn đă tá túc nơi nhà bà. Tuy nhiên, cuối cùng anh bạn
Darcy tử tế của chúng ta cũng nắm được tin tức. Anh đến gặp
Wickham, sau đấy kiên quyết xin được gặp Lydia. Anh Darcy cho
biết mục đích của anh là thuyết phục cô nên thoát ra khỏi t́nh
cảnh bị chê trách, nên trở về với những người thân của cô ngay
khi họ tỏ ư muốn tiếp nhận cô, muốn hỗ trợ cô. Nhưng anh ấy thấy
Lydia kiên quyết muốn lưu lại nơi họ đang trốn tránh. Cô không
màng ǵ đến những người thân của cô, cô không muốn anh ấy giúp
ǵ cho cô, cô không muốn nghe việc phải rời xa Wickham. Cô tin
chắc cô và Wickham sẽ kết hôn với nhau một ngày nào đấy, nhưng
không nói rơ sẽ là ngày nào.
“Anh Darcy nghĩ v́ t́nh cảm của cô nhu thế, chỉ c̣n mỗi một việc
phải làm là xúc tiến hôn lễ, mặc dù trong lần đầu nói chuyện với
Wickham, anh Darcy thấy rơ việc này không bao giờ nằm trong ư
định của anh ta. Wickham chỉ nói đến việc sẽ xin rút ra khỏi
trung đoàn dân quân do những món nợ danh dự rất thúc ép, không
đắn đo ǵ về những hậu quả xấu do việc Lydia đă trốn cùng anh
chỉ v́ những điên rồ của riêng cô ấy. Anh ta định xin từ chức sĩ
quan ngay, c̣n về tương lai anh không có dự tính ǵ nhiều. Anh
ta phải đi đến đâu đấy nhưng không biết sẽ đi đâu, và anh ta
biết rơ ḿnh không có thu nhập ǵ để sống. Anh Darcy hỏi anh ta
tại sao anh ta không cưới ngay em gái cháu. Mặc dù không ai nghĩ
ông Bannet giàu có ǵ, ông ấy vẫn có thể làm được việc ǵ đấy
cho anh ta, và t́nh cảnh của anh ta sẽ khá hơn nhờ có hôn lễ.
Nhưng qua câu trả lời của Wickham, anh Darcy nhận thấy anh ta
vẫn nuôi hi vọng tạo sự sản khá hơn qua hôn nhân ở một nơi nào
khác. Tuy nhiên, xét theo t́nh h́nh như thế, anh ta vẫn có ư
muốn được nhanh chóng thoát ra khỏi các khó khăn hiện giờ. Hai
người gặp nhau vài lần v́ có nhiều việc phải bàn. Dĩ nhiên là
Wickham muốn được nhiều hơn là mức anh ta có thể nhận, nhưng
cuối cùng hai anh đi đến một mức phải chăng.
“Mọi việc đều do hai người thoả thuận. Kế đến, anh Darcy có ư
định tŕnh bày với cậu cháu rơ về kế hoạch của anh, và anh đến
phố Gracechurch vào một buổi tối trước khi mợ trở về nhà. Nhưng
anh không gặp ông Gardiner được, và khi hỏi han thêm, anh Darcy
biết bố của cháu đang ở với ông ấy, nhưng sẽ rời thành phố vào
sáng hôm sau. Anh ấy nghĩ bố cháu không thể là người mà anh có
thể thăm ḍ ư kiến đúng mức như đối với cậu của cháu, nên anh ấy
đợi bố cháu đi rồi anh mới đến gặp cậu của cháu. Anh không để
lại tên anh, nên cho đến ngày hôm sau, mọi người chỉ biết có một
anh muốn đến nói chuyện về công việc làm ăn. Anh ấy trở lại vào
ngày Thứ bảy. Lúc ấy bố cháu đă ra về, ông cậu của cháu có ở
nhà, và như mợ nói ở trên, họ nói chuyện với nhau rất lâu. Họ
gặp lại nhau ngày Chủ nhật; lúc ấy mợ cũng gặp anh. Măi đến Thứ
hai, họ mới thoả thuận với nhau mọi việc, và ngay sau đấy cậu
cháu gửi thư khẩn đến Longbourn.
“Nhưng anh Darcy rất bướng bỉnh, Lizzy ạ, mợ nghĩ tính bướng
bỉnh này là khuyết điểm thật sự của anh Darcy. Vào những thời
điểm khác nhau, hẳn anh đă bị kết án về những khuyết điểm khác
nhau, nhưng đây mới là khuyết điểm thật sự. Không một việc nào
có thể thực hiện được nếu không do anh ấy tự đứng ra làm, mặc dù
mợ biết chắc cậu của cháu sẵn ḷng đứng ra lo chu toàn mọi việc
(mợ không phải nói thế để được cảm ơn, nên cháu đừng nói ǵ đến
việc này). Họ cứ măi giằng co với nhau trong một thời gian dài,
dài hơn là hai người trẻ đáng được quan tâm đến như thế. Nhưng
cuối cùng cậu của cháu bị buộc phải nhượng bộ, và thay v́ được
phép hành động để giúp cháu gái của ḿnh, ông chỉ được nhận công
lao trong việc dàn xếp. Điều này đi ngược lại với bản tính của
ông, và mợ thật ḷng nghĩ lá thư của cháu khiến ông vui mừng vô
hạn; thư giải thích này giúp ông tháo bỏ lớp mũ mang giả tạo của
công ơn và đặt ân nhân vào đúng vị thế của anh ấy. Nhưng mà,
Lizzy, không nên tiết lộ chuyện này cho ai biết, cùng lắm là cho
Jane biết thôi. Mợ nghĩ cháu đă biết khá rơ họ đă dàn xếp thế
nào cho hai người trẻ. Mợ tin rằng khoản tiền để trang trải các
món nợ của anh ta là hơn một ngh́n bảng, thêm một ngh́n bảng cho
cô ấy ngoài phần cô nhận được từ gia đ́nh, và khoản chi phí cho
anh ta gia nhập quân đội. Lí do tại sao anh Darcy muốn làm tất
cả việc này, th́ mợ đă nói ở trên. Anh Darcy cho rằng do anh, v́
anh dè dặt và thiếu suy xét chin chắn, khiến người khác không
hiểu rơ về con người của Wickham, do đấy mới xảy ra vụ việc như
thế. Có lẽ có phần nào sự thật trong việc này, nhưng mợ không
chắc có nên quy lỗi cho sự dè dặt của anh hoặc cho sự dè dặt của
bất cứ ai khác.
“Nhưng mặc dù có cách ăn nói khéo léo như thế, cháu Lizzy yêu,
cháu có thể yên tâm mà nghĩ rằng cậu của cháu sẽ không bao giờ
chịu nhượng bộ nếu cậu mợ không cho là anh Darcy có một mối quan
tâm khác trong việc dàn xếp này. Khi họ đă đồng ư mọi việc, anh
trở về với các bạn của anh lúc ấy vẫn c̣n lưu lại Pemberley,
nhưng họ đồng ư với nhau rằng anh sẽ trở lại London một lần nữa
vào ngày cưới, lúc ấy mọi chuyện tiền nong sẽ được thanh toán
đâu ra đấy.
“Mợ nghĩ giờ mợ đă kể cho cháu rơ mọi việc. Chính mối quan hệ mà
cháu kể với mợ sẽ cho cháu ngạc nhiên thích thú; mợ hi vọng ít
nhất nó không làm phiền cháu. Lydia đến ở với cậu mợ, và Wickham
thường đến thăm. Anh ta vẫn chính là con người mà mợ đă hiểu tại
Hertfordshire. C̣n về Lydia, đáng lẽ mợ không muốn cho cháu biết
mợ không mấy đẹp ḷng với thái độ của nó, nếu mợ đă không nhận
ra, qua thư của Jane ngày Thứ tư rồi, rằng tư cách của nó khi về
thăm nhà cũng sẽ như thế, nên bây giờ mợ có nói ra cũng không
thể khiến cháu có thêm đau đớn ǵ hơn. Mợ thường nói chuyện với
nó theo cách nghiêm túc nhất, cho nó thấy mọi điều tệ hại v́
hành động của nó và mọi đau khổ nó đă gây ra cho gia đ́nh. Nếu
nó có nghe được lời mợ nói th́ đấy là do may mắn, v́ mợ biết
chắc nó không chịu lắng nghe. Đôi lúc mợ bị chọc tức, nhưng mợ
nghĩ đến hai cháu Jane và Elizabeth thân thương, v́ hai cháu mà
mợ cố nhẫn nhục với nó.
“Anh Darcy trở lại như đă hứa, và như Lydia cho cháu hay, anh đă
đến dự hôn lễ. Ngày kế, anh ấy đến dùng bữa với gia đ́nh cậu mợ,
và sẽ rời thành phố Thứ tư hoặc Thứ năm. Cháu yêu, cháu có thể
rất tức giận mợ, nếu nhân cơ hội này mợ muốn nói rằng mợ rất mến
anh ấy (điều mà trước đây mợ chưa từng có can đảm để nói). Trong
mọi khía cạnh, phong thái của anh ấy đều dễ chịu như khi chúng
ta đến Derbyshire. Mọi hiểu biết và ư kiến của anh ấy đều làm mợ
hài ḷng; anh chỉ thiếu có một điều là một ít vẻ sống động hơn,
nhưng vợ anh có thể cảm hoá anh về điều này, nếu anh ấy chọn
người hôn phối một cách cẩn trọng. Mợ nghĩ anh ấy khá kín đáo –
anh hầu như không bao giờ nhắc đến tên cháu. Nhưng tính kín đáo
dường như là tư cách thời thượng. Cháu thứ lỗi cho mợ nếu mợ có
suy tưởng ǵ quá đáng, hoặc ít nhất đừng trừng phạt mợ bằng cách
nhăn cấm mợ đến P. Mợ sẽ chẳng bao giờ được toại nguyện khi chưa
có cơ hội đi hết một ṿng quanh khu vườn. Một cỗ xe bốn bánh với
một đôi ngựa nhỏ là đủ. Nhưng mợ không thể viết thêm ǵ nữa. Mấy
đứa con của mợ đang kêu gào mợ cả nửa giờ rồi.
Mợ của cháu, M. Gardiner” Nội dung của lá thư khiến tâm trí của
Elizabeth xao xuyến v́ những tư tưởng hỗn độn, trong đó khó nhận
ra niềm vui hay nỗi đau chiếm phần hơn. Cô đă có những suy đoán
mập mờ và lộn xộn v́ không rơ anh Darcy đă có thể làm ǵ với
người hôn phối của cô em, trong khi cô sợ phải khích lệ anh làm
một việc tốt đẹp quá mức mong muốn. Và cùng lúc cô kinh sợ ḿnh
phải tỏ ra công tâm để rồi đau đớn nghĩ anh đă không làm như
thế. Giờ các suy đoán về điều tốt đẹp đă trở nên quá hiện thực!
Anh đă quyết tâm truy lùng hai người trong thành phố, anh đă
chịu đựng mọi khó khăn và khổ sở khi đi t́m kiếm như thế, rồi
phải van nài một người phụ nữ mà anh thù ghét và khinh khi thậm
tệ. Anh phải hạ ḿnh đi gặp con người mà anh chỉ muốn tránh mặt
và có cái tên anh không muốn nói đến, rồi phải gặp đi gặp lại
người này, nói chuyện phải quấy, khuyên nhủ, và cuối cùng bỏ
tiền ra mua chuộc. Anh đă làm tất cả mọi việc này cho một đứa
con gái trẻ mà anh không hề thương mến hay nể trọng. Con tim cô
thầm th́ với cô rằng anh làm tất cả mọi việc này v́ cô. Nhưng hi
vọng của cô bị trấn áp bởi những ư nghĩ khác. Cô nghĩ ngay rằng
tính phù phiếm của cô vẫn không đủ để trông mong vào t́nh cảm
của anh đối với cô, v́ một người phụ nữ vốn đă khước từ anh, giờ
lại muốn anh vượt qua tâm lí tự nhiên là khinh ghét mối quan hệ
với Wickham. Anh em cọc chèo của Wickham! Mọi cách kiêu hănh đều
phải chống đối một mối quan hệ như thế. Chắc chắn anh đă giúp đỡ
được nhiều việc. Cô cảm thấy xấu hổ khi nghĩ anh đă giúp nhiều
đến mức nào. Nhưng anh đă nói về lí do khiến anh can thiệp, và
người ta có thể dễ dàng thấy lí do này là chính đáng. Việc anh
tin rằng anh đă sai trái là đúng lí; anh có toàn quyền hành động
và anh có mọi điều kiện để hành động. Mặc dù cô không tự đặt
ḿnh là lí do chính cho hành động của anh, có lẽ cô có thể tin
rằng phần t́nh cảm c̣n lại anh giành cho cô đă hỗ trợ cho mục
đích của anh nhằm giúp cơ được yên ổn về mặt tinh thần. Thật là
đau đớn, quá thể đau đớn, khi biết rằng các nỗ lực kia dành cho
một người mà không mong ǵ người ấy sẽ đáp trả. Gia đ́nh cô mang
ơn anh về việc phục hồi Lydia, phục hồi phẩm giá của Lydia, về
tất cả. Ôi! Cô đau buồn hết mức khi nghĩ đến mỗi tư tưởng khiếm
nhă cô đă mang trong đầu, mỗi lời lẽ thô lỗ cô đă nói với anh.
Với ḿnh cô cảm nhận nhục nhă, nhưng với anh cô thấy tự hào. Tự
hào rằng trong mục tiêu ấy của t́nh cảm và danh dự, anh đă vượt
qua chính ḿnh. Cô đọc đi đọc lại đoạn bà mợ khen anh. Không
nhiều, nhưng đủ làm cô vui. Cô c̣n cảm nhận được niềm vui, tuy
pha lẫn với tiếc nuối, khi thấy cả bà mợ và ông cậu đều nhất mực
tin rằng giữa cô và Darcy luôn có mối chân t́nh và tin yêu.
Có người nào đấy đi đến khiến cô đứng dậy và gián đoạn luồng cảm
nghĩ. Cô định đi tránh qua một nơi khác, nhưng Wickham đă chặn
đường cô. Anh nói, khi đến gần cô:
- Cô chị thân thương, tôi e đă xen lấn vào buổi đi dạo cô độc
của cô, phải không?
Cô đáp với một nụ cười:
- Đúng vậy, nhưng không có nghĩa là tiếp theo đây tôi hoan
nghênh việc xen lấn vào riêng tư của tôi.
- Nếu thế, tôi thành thật xin lỗi. Chúng ta đă luôn là bạn tốt
với nhau, bây giờ c̣n hơn thế nữa.
- Đúng. Những người khác có đi ra khỏi nhà không?
- Tôi không biết. Bà Bennet và Lydia đang lên xe để đi Meryton.
Cô chị thân thương, tôi nghe ông cậu và bà mợ của cô nói cô đă
đi xem Pemberley.
Cô đáp nhận.
- Tôi ganh tị với cô, tuy thế tôi tin việc này là quá mức đối
với tôi, nếu không tôi có thể ghé qua đấy trên đường đi
Newcastle. Tôi đoán cô đă gặp bà quản gia già, có phải thế
không? Tội nghiệp Reynolds, bà luôn yêu mến tôi. Nhưng dĩ nhiên
bà không nhắc đến tên tôi khi nói chuyện với cô.
- Thật ra bà có nhắc đến.
- Và bà đă nói ǵ?
- Bà nói anh đă gia nhập quân ngũ, và bà e rằng đă không… không
thuận lợi lắm. Với sự cách xa như thế, anh biết chứ, nhiều việc
được diễn giải sai lạc.
Anh trả lời, cắn môi:
- Đúng vậy.
Elizabeth hi vọng cô đă làm anh chàng câm mồm, nhưng anh vẫn
tiếp:
- Tôi ngạc nhiên được gặp lại Darcy trong thành phố tháng này.
Chúng tôi t́nh cờ gặp nhau vài lần. Tôi tự hỏi anh đang làm ǵ ở
đấy.
- Có thể đang chuẩn bị cho hôn lễ của cô De Bourgh. Hẳn là có
cái ǵ đấy đặc biệt khiến anh phải đi thành phố vào thời gian
này trong năm.
- Chắc chắn như thế. Cô có gặp anh ấy tại Lambton không? Tôi
nghe nhà Gardiner nói cô đă gặp.
- Có, anh ấy giới thiệu chúng tôi với em gái của anh ấy.
- Và cô có mến cô ấy không?
- Rất mến.
- Thật ra tôi có nghe rằng cô ấy đă trở nên tốt hơn trong ṿng
một, hai năm gần đây. Vào dịp cuối tôi gặp cô ấy, cô không có vẻ
ǵ là có triển vọng. Tôi rất vui được biết cô mến cô ấy. Tôi hi
vọng cô ấy sẽ trở thành người thật tốt.
- Tôi chắc chắn cô ấy sẽ như thế. Cô đă trải qua độ tuổi khó
khăn nhất.
- Cô có đi ngang qua làng Kympton không?
- Tôi không nhớ chúng tôi đă đi qua.
- Tôi nhắc đến vùng này v́ nó là giáo xứ mà đáng lẽ tôi đă đảm
nhận. Một vùng thật đẹp! Toà Tư dinh Cha xứ tuyệt vời! Nó thích
hợp với tôi về mọi mặt.
- Nếu đă làm giáo sĩ, anh có thích việc giảng đạo không?
- Thích lắm. Đáng lẽ tôi đă xem đây là một phần trong bổn phận
của tôi, và chẳng bao lâu việc này đối với tôi không là ǵ cả.
Người ta không nên phiền hà…, nhưng chắc chắn rằng, đáng lẽ việc
này đă dành cho tôi! Một khung cảnh an b́nh, ẩn dật cho cuộc
sống như thế, đáng lẽ đă đáp ứng với ư tưởng của tôi về hạnh
phúc. Nhưng không được. Cô có từng nghe Darcy đề cập đến hoàn
cảnh này chưa, khi cô ở Kent?
- Tôi đă nghe từ một người am hiểu mà tôi nghĩ rằng đúng; rằng
có điều kiện đặt ra cho anh về việc này, tuỳ thuộc vào người làm
chủ sự sản.
- Cô đă nghe. Vâng, có điều kiện đặt ra cho chuyện kia; tôi đă
kể cho cô nghe, chắc cô c̣n nhớ.
- Tôi đă nghe rằng, có một lúc, anh không thích giảng đạo như
bây giờ, rằng thật ra anh đă tuyên bố không bao giờ muốn được
thụ phong, và mọi dàn xếp đă được thực hiện theo đấy.
- Cô đă nghe! Và hoàn toàn không phải không có cơ sở. Có thể cô
c̣n nhớ tôi đă nói cho cô nghe việc này, khi lần đầu chúng ta
nói về vụ việc.
Họ đến gần cửa chính của ngôi nhà, v́ cô đă đi nhanh nhằm mong
tống khứ anh. V́ nghĩ đến em gái nên cô không muốn chọc giận
anh. Cô chỉ trả lời, với nụ cười hóm hỉnh một chút:
- Này, anh Wickham, chúng ta là em rể và chị vợ, anh biết đấy
nhé. Ta không nên tranh căi về quá khứ. Trong tương lai, tôi hi
vọng chúng ta luôn đồng ư với nhau.
Cô ch́a bàn tay ra. Anh hôn tay cô với vẻ nịnh đầm thương mến,
nhưng anh không biết phải tỏ lộ ra sao; và hai người bước vào
nhà.
Chương 53
Anh Wickham hoàn
toàn hài ḷng với cuộc chuyện tṛ này, đến nỗi anh không bao giờ
c̣n cảm thấy xốn xang hoặc muốn chọc giận chị vợ thân yêu của
anh bằng cách nhắc lại chuyện cũ, và cô vui mà thấy rằng cô đă
nói đủ cho anh chàng câm mồm.
Ngày anh và Lydia lên đường đă đến, bà Bennet bắt buộc phải chấp
nhận cuộc phân ly. Trong khi ông chồng bà không chấp nhận kế
hoạch cả nhà cùng đi Newcastle, sự phân ly có thể kéo dài ít
nhất mười hai tháng. Bà thốt lên:
- Ôi! Lydia yêu của mẹ, khi nào chúng ta lại gặp nhau?
- Chúa tôi! Con không biết. Có lẽ hai hay ba năm.
- Con yêu nhớ thường viết thư cho mẹ.
- Con sẽ cố. Nhưng mẹ biết đấy, gái có chồng không bao giờ có
thời giờ mà viết thư. Các chị con có thể viết cho con. Họ sẽ
không có việc ǵ khác để làm.
Anh Wickham giă từ với nhiều vẻ t́nh cảm hơn vợ anh. Anh tươi
cười, có vẻ đẹp trai,nói nhiều điều tốt đẹp.
Vừa khi hai người đă ra khỏi nhà, ông Bennet nói:
- Hắn là người đàn ông vẫn tốt như tôi từng thấy. Hắn màu mè,
lại tự măn, gây cảm t́nh với tất cả mọi người trong chúng ta.
Tôi cực kỳ hănh diện về hắn. Tôi thách ngay cả Ngài William
Lucas xem ông ấy có được một chàng rể quư như thế không.
Việc mất mát một đứa con gái khiến bà Bennet thẩn thờ trong
nhiều ngày. Bà nói:
- Tôi thường nghĩ không có ǵ buồn hơn khi phải xa vắng một
người thân. Thật là cô đơn khi không có người thân bên ḿnh.
Elizabeth nói:
- Mẹ ạ, mẹ thấy đấy, kết quả tất yếu khi gả một đứa con gái.
Đáng lẽ mẹ phải cảm thấy vui hơn khi nghĩ rằng c̣n có bốn đứa
con gái độc thân.
- Không phải như thế. Lydia xa mẹ không phải v́ đi lấy chồng, mà
chỉ v́ trung đoàn của chồng nó đóng ở nơi xa. Nếu họ đóng ở nơi
gần hơn th́ con nhỏ không phải đi sớm như thế.
Nhưng t́nh cảnh không vui của bà chỉ ngắn ngủi, và tâm trí của
bà lại rộng mở cho một nhen nhúm hy vọng. Một tin mới bắt đầu
được lan truyền. Người quản gia tại Netherfield đă nhận được
lệnh chuẩn bị đón ông chủ trở về trong ṿng một, hai ngày, để đi
săn trong vài tuần. Bà Bennet khá bồn chồn. Bà nh́n Jane, mỉm
cười, lắc lắc cái đầu:
- À, à này, thế là anh Bingley sẽ trở lại hở em (v́ bà em
Philips là người đầu tiên mang tin đến). À, thế là tốt. Nhưng
không phải chị quan tâm đến. Em biết chứ, anh ta không là ǵ cả
đối với gia đ́nh ḿnh, và chắc chắn chị không bao giờ muốn gặp
lại anh ta. Nhưng, tuy thế, nếu anh ta muốn, anh vẫn được đón
tiếp tại Netherfield. Và ai biết việc ǵ có thể xảy đến? Nhưng
việc này không có nghĩa lư ǵ với chúng ta. Em biết chứ, em ạ,
từ lâu rồi chúng ta đă đồng ư không bao giờ nói ra một tiếng nào
về việc này. Mà này, có chắc anh ấy sắp trở lại không?
Người kia trả lời:
- Chị có thể tin được, v́ bà Nicholls đi Meryton tối qua. Em
thấy bà ấy đi ngang qua và em đi ra để t́m hiểu sự thật, bà bảo
em rằng đúng là thật. Chậm lắm anh ấy sẽ đến ngày Thứ Năm, rất
có thể là Thứ Tư. Bà ấy bảo bà đang đi đến hàng thịt để mua ít
thịt cho ngày Thứ Tư, và bà vừa mua ba cặp vịt vừa đúng tuổi để
làm thịt.
Cô Bennet không thể nghe tin anh đến mà không đỏ bừng mặt. Đă
nhiều tháng qua, cô không nói đến tên anh khi chuyện trờ với
Elizabeth, nhưng bây giờ, ngay khi chỉ có hai người với nhau, cô
nói:
- Lizzy, chị thấy em ḍ xét nh́n chị khi d́ chúng ta báo tin, và
chị biết chị lộ vẻ đau khổ. Nhưng em đừng nghỉ đây là do một
nguyên nhân ngu xuẩn nào. Chị chỉ hoang mang trong một khoảnh
khắc, v́ chị nghĩ chị sẽ phải bị ḍ xét. Chị muốn em tin rằng
chị không vui hoặc buồn ǵ cả về tin này. Chị chỉ mừng với một
điều, đấy là ta sẽ ít gặp anh hơn, bởi v́ anh ấy sẽ trở lại một
ḿnh. Không phải chị e sợ về ḿnh, nhưng chị chán ngán những lời
b́nh phẩm của thiên hạ.
Elizabeth không biết phải nghĩ thế nào về việc này. Nếu cô đă
không gặp anh tại Derbyshire, cô có thể nghĩ anh dám đến đây v́
lư do như đă nói. Nhưng cô vẫn không nghĩ anh có t́nh ư với
Jane, và cô phân vân giữa hai điều khả dĩ: anh trở lại v́ bạn
anh cho phép, hoặc do anh có đủ can đảm bất chấp sự ngăn cản.
Đôi lúc cô nghĩ: “Nhưng kể cũng lạ kỳ là cái anh chàng tội
nghiệp này không thể trở về ngôi nhà, nơi anh đang thuê một cách
hợp pháp, mà không gây ra nhiều ức đoán như thế này! Ḿnh sẽ để
mặc anh ấy.” Mặc dù chị cô đă tuyên bố như thế và thật ḷng tin
đây là tâm tư của ḿnh, Elizabeth có thể dễ dàng nhận ra tinh
thần chị cô đang bị ảnh hưởng. Chị cô đang bị xáo trộn, bị mất
quân b́nh, hơn là cô thường thấy trước kia.
Chủ đề trước đây đă được ông bố và bà mẹ bàn bạc một cách sôi
nổi, khoảng mười hai tháng trước, nay được mang ra thảo luận lần
nữa. Bà Bennet nói:
- Ông à, ngay sau khi anh Bingley đến đây, dĩ nhiên là ông sẽ đi
viếng thăm anh ấy.
- Không, không. Bà đă bắt tôi phải viếng thăm anh ấy năm rồi, và
hứa nếu tôi đi, anh sẽ cưới một trong các cô con gái của tôi.
Nhưng không có ǵ xảy ra, và tôi không thể bị sai phái đi làm
chuyện vặt của một thằng khờ.
Bà vợ giải thích cho ông hiểu rằng mọi người đàn ông láng giềng
lịch sự cần phải biểu lộ ḷng quan tâm như thế, khi anh ấy trở
về Netherfield. Ông đáp:
- Tôi ghét cái phép xă giao như thế này. Nếu anh ấy muốn kết
giao với chúng ta, cứ để anh ấy đi t́m ta. Anh ấy biết chúng ta
ở đâu. Tôi sẽ không bỏ phí thời giờ của tôi để chạy theo mấy anh
láng giềng mỗi khi họ trở lại sau khi đă ra đi.
- À, tôi chỉ biết thật là thất lễ nếu ông không đi gặp anh ấy.
Nhưng việc này không ngăn cản tôi mời anh ấy đến dùng bữa, tôi
đă nhất quyết. Chúng ta sẽ sớm mời bà Long và nhà Gouldings. Với
chúng ta nữa, thế là có mười ba người nên sẽ có chỗ cho anh ấy ở
bàn ăn.
Được an ủi v́ quyết tâm này, bà cảm thấy dễ chịu hơn với thái độ
khiếm nhă của ông chồng, mặc dù kể cũng xấu hổ khi biết rằng các
gia đ́nh láng giềng của bà có thể được gặp lại anh Bingley trước
khi gia đ́nh bà có cơ hội. Khi gần đến ngày anh Bingley trở về,
Jane nói với em gái ḿnh:
- Chị bắt đầu lấy làm buồn rằng anh sẽ trở về. Đấy chẳng là ǵ
cả; nhưng chị không thể chịu nổi khi nghe bàn tán măi về việc
này. Bà mẹ chúng ta có ư khổ sở như thế nào v́ những ǵ bà nói.
Chi có thể thoải mái trở lại khi anh không c̣n ngụ ở Netherfield
nữa!
Elizabeth đáp:
- Em ước em có thể nói điều ǵ đấy nhằm an ủi chị, nhưng nó hoàn
toàn vượt quá khả năng của em. Chị hẳn biết điều này, và em
không c̣n có thể lấy làm măn nguyện để khuyên bảo người đang khổ
sở phải có kiên nhẫn, v́ chị luôn có thừa kiên nhẫn.
Anh Bingley đă trở về. Qua sự giúp đỡ của gia nhân, bà Bennet
trù tính cách thu thập tin tức nhanh nhất, đến nỗi thời gian lo
lắng và bực bội của bà càng kéo dài thêm. Bà đếm xem cần chờ bao
nhiêu ngày để gửi lời mời đến anh, và thấy tuyệt vọng khi muốn
gặp lại anh sớm hơn. Nhưng buổi sáng ngày thứ ba sau khi anh đến
Hertfordshire, từ cửa sổ pḥng trang điểm bà nh́n thấy anh đi
qua cổng rào và tiến đến ngôi nhà.
Bà gọi các cô gái để chia sẻ niềm vui của bà. Jane cương quyết
ngồi yên một chỗ, nhưng Elizabeth muốn làm vui ḷng bà. Cô bước
đến cửa sổ, nh́n ra ngoài, cô thấy anh Darcy đi cùng, rồi trở
lại ngồi xuống bên cô chị.
Kitty nói:
- Maman, có một anh đi cùng với anh Bingley. Ai thế?
- Một người quen biết hay đại loại như thế, con ạ, mẹ đoán thế;
chắc chắn mẹ không biết.
- Đấy! trông như cái anh chàng đă thường đi cùng anh Bingley lúc
trước. Anh… tên là ǵ nhỉ! Cái anh cao lớn, kiêu hănh.
- Trời đất! Anh Darcy! Đúng thế. Được thôi, ta có thể đón tiếp
bất kỳ người bạn nào của anh Bingley đi đến đây, nếu không mẹ
phải nói mẹ không muốn thấy mặt anh ta.
Jane nh́n Elizabeth với kinh ngạc và quan ngại. Cô chỉ biết chút
ít về việc hai người gặp nhau tại Derbyshire, v́ thế cảm thấy
ngượng nghịu thay cho em gái bây giờ gặp lại anh lần thứ nhất kể
từ khi nhận được lá thư giải bày của anh. Cả hai chị em đề bối
rối. Mỗi người lo lắng cho người kia, trong khi họ không nghe bà
mẹ dông dài về ư bà không ưa anh Darcy và chủ định của bà muốn
lịch sự với anh chỉ v́ anh là bạn anh Bingley. Nhưng Elizabeth
c̣n có lư do khác để bối rối mà Jane không biết, v́ cô chưa có
can đảm cho chị cô xem lá thư của bà Gardiner, hoặc kể lại những
biến đổi về cảm xúc của cô đối với anh Darcy. Đối với Jane, anh
chỉ là người đă tỏ t́nh với em gái và bị khước từ; nhưng đối với
cô, anh là người mà cả gia đ́nh chịu ơn, người mà cô quan tâm
đến, nếu không được nồng thắm như Jane đối với anh Bingley th́
cũng hợp lư và chính đáng ngang bằng. Sự kinh ngạc của cô khi
thấy anh đến – anh đến Netherfield, đến Longbourn, và tự ư t́m
gặp lại cô - gần bằng sự kinh ngạc khi cô thấy thái độ của anh
thay đổi tại Derbyshire.
Gương mặt cô tái nhợt một chốc, rồi hồng hào trở lại với thêm ít
ửng đỏ, và một nụ cười làm đôi mắt cô thêm long lanh, khi cô
nghĩ ư t́nh và ước vọng của anh thay đổi tại Derbyshire.
Cô tự nhủ: “Trước nhất ḿnh hăy xem anh cư xử ra sao, rồi vẫn
c̣n có thời gian cho mong ước".
Cô ngồi chăm chú tiếp tục công việc cô đang làm, cố gắng giữ
b́nh tĩnh, không dám ngước mắt nh́n lên, cho đến khi v́ hiếu kỳ
cô nh́n lên gương mặt của chị cô, trong khi một gia nhân đang
tiến đến giang pḥng. Jane có vẽ hơi nhợt nhạt, nhưng điềm tĩnh
hơn là cô nghĩ. Khi hai anh đi vào, cô càng đỏ bừng mặt thêm,
tuy nhiên cô tiếp đón họ với vẻ điềm tĩnh vừa phải với thái độ
không có dấu hiệu ǵ là hờn giận; hoặc ân cần quá đáng.
Elizabeth chỉ nói ít lời với mọi người theo phép xă giao đ̣i
hỏi, rồi lại ngồi xuống tiếp tục công việc đang bỏ dỡ, với cách
hăm hở b́nh thường không cần thiết. Cô chỉ thoáng nh́n trộm anh
Darcy một lần. Anh vẫn nghiêm trang như mọi khi, và cô nghĩ, vẫn
nghiêm trang như lúc trước anh đến Hertfordshire hơn là khi cô
gặp anh ở Pembley. Nhưng, có lẽ với sự hiện diện của bà mẹ, anh
không thể là chính ḿnh như khi anh đối diện với ông cậu và bà
mợ. Đây là điều suy đoán đau khổ nhưng không phải thiếu cơ sở.
Cô cũng nh́n đến Bingley trong một khoảnh khắc; thấy anh lộ vẻ
vừa vui mừng vừa bối rối. Bà Bennet tiếp đăi anh với cung cách
lịch sự, và việc này khiến hai cô con gái xấu hổ, nhất là khi bà
có thái độ xă giao lạnh lùng và khuôn sáo khi tiếp chuyện người
bạn của anh.
Đặc biệt là Elizabeth, v́ cô biết mẹ cô mang ơn anh Darcy về
việc giúp cô con gái cưng của bà tránh khỏi ô nhục, cảm thấy
buồn khổ đến độ gần như đau đớn khi thấy bà đă phân biệt đối xử
một cách vụng về đến thế.
Darcy hỏi han cô về ông bà Gardiner, một câu hỏi khiến cô không
thể trả lời thông suốt, rồi sau đấy anh không hỏi ǵ thêm nhiều.
Anh không ngồi kế bên cô, có lẽ đây là lư do anh im lặng, nhưng
tại Derbyshire anh đă không như thế. Nơi ấy, anh có thể chuyện
tṛ với những người thân của cô khi không biết nói ǵ với
cô. Nhưng vài phút trôi qua mà anh vẫn không nói năng ǵ. Vài lần
không thể ngăn được hiếu kỳ, cô ngước nh́n lên anh, đôi lúc cô
thấy anh đang nh́n đến Jane hoặc đến cô, thường là nh́n xuống
đất. Rơ ràng anh hiện vẻ suy tư và không sẵn ḷng muốn gây thiện
cảm như khi hai người gặp nhau lần truớc. Cô cảm thấy thất vọng,
và tức giận với chính ḿnh v́ đă thất vọng.
Cô nghĩ: “Ḿnh có thể ước mong ngược lại! Nhưng tại sao anh ấy
đến đây?” Cô không có tinh thần tiếp chuyện với ai ngoại trừ với
anh, và không có mấy can đảm khơi chuyện với anh.
Cô hỏi han về em gái anh, nhưng không biết nói ǵ khác.
Bà Bennet nói:
- Anh Bingley, anh đă đi được một thời gian khá lâu đấy.
Anh đồng ư với bà.
- Tôi bắt đầu lo anh không bao giờ trở về nữa. Người ta đă nói
anh định rời bỏ hẳn vào thời gian lễ Thánh Michael, nhưng tôi vẫn hy vọng không phải như thế. Nhiều thay
đổi đă xảy ra trong vùng này từ khi anh ra đi. Cô Lucas kết hôn
và đă ổn định. Và một trong các con gái của tôi. Tôi nghĩ anh đă
nghe nói; thật ra anh đă có thể đọc tin trên báo. Tin đăng trên
các tờ Times và Courier, tôi biết, dù đăng tải không đúng cách.
Mẩu tin chỉ ghi “George Wickham, với cô Lydia Bennet”, mà không
nói ǵ đến bố con nó, hoặc nơi cư ngụ của con nhỏ, đại loại
như thế. Ông em Gardiner của tôi lo việc này; tôi không hiểu làm
thế nào ông ấy lại vụng về đến thế. Anh có đọc được tin không?
- Anh Bingley đáp anh có đọc, và ngỏ lời chúc mừng. Elizabeth
không dám ngước mắt lên, nên cô không thể biết phản ứng của anh
Darcy ra sao.
Bà mẹ tiếp:
- Thật là vui khi thấy một đứa con gái có một cuộc hôn nhân tốt
đẹp, nhưng anh Bingley ạ, cùng lúc thật là buồn khi thấy nó phải
sống xa tôi. Họ đi Newcastle, khá xa về miền Bắc, và họ sẽ định
cư ở đấy, v́ tôi nghĩ anh đă nghe việc anh ấy rời khỏi lực lượng
dân quân để gia nhập quân đội. Cảm ơn Chúa tôi! Anh ấy cũng có
vài người bạn, tuy có lẽ không có nhiều cho xứng đáng với con
người của anh ấy.
Elizabeth hiểu bà có ư nhắm đến anh Darcy, và cô cảm thấy khổ sở
v́ xấu hổ đến nỗi cô hầu như không muốn ngồi lại. Tuy nhiên,
điều này khiến cô có thêm cố gắng để tiếp chuyện, và cô hỏi
Bingley liệu anh có ư định lưu lại nơi đây không. Anh trả lời
anh sẽ ở lại vài tuần.
Bà mẹ nói:
- Khi anh đă bắn hết mọi chim chóc của anh, tôi mời anh đến đây
và bắn thêm tuỳ ư anh thích trong trang viên của ông Bennet. Tôi
chắc chắn ông ấy sẽ rất vui chiều theo ư anh, và sẽ giành mọi
thuận tiện cho anh.
Elizabeth càng cảm thấy khổ sở thêm v́ cách quan tâm không cần
thiết, nhiễu sự đến thế! Cô nghĩ bây giờ dù cho cô cùng nhiều
mong mỏi như điều đă làm họ tự hào một năm trước, th́ mọi việc
vẫn nhanh chóng dẫn đến kết thúc đau buồn. Vào lúc ấy, cô có cảm
tưởng rằng nhiều năm hạnh phúc không thể bù đắp cho Jane hoặc cô
thay cho những thời khắc của sự kết thúc đau đớn như thế.
Cô nhủ thầm: “Ước muốn đầu tiên của con tim ḿnh là không bao
giờ nên gần gũi người nào cả trong hai người này. Việc kết giao
với họ không thể tạo vui thú có thể xoa dịu những bứt rứt như
thế này. Xin đừng cho tôi gặp lại hai người này nữa!” Tuy thế,
nỗi khổ tâm, mà nhiều năm hạnh phúc không thể đền bù, chẳng bao
lâu được khuây khoả khi cô thấy vẻ đẹp của chị cô đă khơi lại
ḷng tŕu mến của người t́nh cũ. Khi anh mới bước vào, anh chỉ
tṛ chuyện qua loa với Jane, nhưng mỗi lúc anh càng chú ư đến cô
nhiều hơn. Anh thấy cô vẫn xinh xắn như năm rồi, vẫn dịu dàng,
vẫn điềm tĩnh, tuy ít nói hơn trước. Jane cố ư tỏ lộ như thể
không có thay đổi nào trong cô, tin rằng ḿnh vẫn ăn nói hoạt
bát như ngày xưa. Nhưng tâm trí cô luôn bị xáo trộn, đến nỗi có
lúc cô không biết rằng ḿnh đang im lặng.
Khi hai anh đứng dậy để ra về, bà Bennet nhớ lại phép xă giao bà
đă trù tính, nên bà mời họ đến dùng bữa tối trong vài ngày tới.
Bà thêm:
Anh Bingley, anh c̣n nợ chúng tôi một chuyến viếng thăm, v́ khi
anh đi thành phố mùa đông rồi, anh hứa sẽ đến dự bữa ăn gia đ́nh
với chúng tôi ngay khi anh trở về. Anh thấy đấy, tôi không quên,
và xin anh tin rằng tôi sẽ rất thất vọng nếu anh không trở lại
và làm theo lời hứa.
Bingley lộ vẻ hơi ngẩn ngơ với hồi tưởng này, và nói điều quan
ngại ǵ đấy, v́ phải bận công chuyện. Rồi họ ra về.
Bà Bennet đă rất muốn giữ họ lại và mời họ ăn tối ngay ngày hôm
ấy, nhưng tuy bà luôn chuẩn bị bàn ăn tươm tất, bà nghĩ ít nhất
phải có hai món chính để xứng với một người mà bà đă có những ư
đồ khao khát, hoặc để thoả măn tính háo ăn và kiêu hănh của một
người có thu nhập mười ngh́n mỗi năm.
Chương 54
Ngay sau khi họ
ra về, Elizabeth bưới ra khỏi gian pḥng nhằm lấy lại tinh thần,
hay nói cách khác, để suy tư về những sự việc đă khiến đầu óc cô
u mê thêm. Thái độ của anh Darcy khiến cô ngạc nhiên và bực bội.
Cô nghĩ: “Nếu anh đến chỉ để giữ im lặng, trang nghiêm và lănh
đạm, th́ đến để làm ǵ?” Cô không thấy có lư giải nào làm cho cô
vui.
”Anh vẫn dễ thương, vẫn có thể tỏ ra có khả năng thu phục cảm
t́nh ông cậu và bà mợ khi anh ở trong thành phố, và tại sao lại
t́m đến? Nếu anh không c̣n màng ǵ đến ḿnh, tại sao lại im
lặng? Cḥng ghẹo và cḥng ghẹo, cái anh chàng này! Ḿnh không
nên nghĩ đến anh ta nữa.” Cô chỉ có thể duy tŕ chủ định trong
một khoảnh khắc, v́ cô chị đă đi đến với dáng vẻ tươi vui, cho
thấy cô hài ḷng hơn Elizabeth về hai người khách. Cô nói:
- Bây giờ, buổi tái ngộ đầu tiên đă kết thúc, chị cảm thấy hoàn
toàn nhẹ nhơm. Chị biết rơ nghị lực của chị, và chị sẽ chẳng bao
giờ bị bối rối khi anh ấy đến. Chị vui khi anh nhận lời ăn tối
ngày thứ Ba. Lúc ấy mọi người sẽ thấy hai bên chỉ gặp nhau như
hai người quen biết thông thựng và vô tư.
Elizabeth cười nói:
- Vâng, đích thật là rất vô tư. Này Jane, chị hăy cảnh giác nhé!
- Lizzy yêu, em không nên nghĩ chị yếu đuối đến nỗi đang trong
cơn hiểm nguy.
- Em nghĩ có nguy cơ lớn là chị sẽ làm cho anh ấy càng thêm yêu
chị.
* Trong khoảng thời gian cho đến Thứ Ba họ không gặp lại anh, và
bà Bennet bận rộn với mọi toan tính hạnh phúc, được khơi lại nhờ
tư cách vui vẻ và lễ độ của anh Bingley trong nửa giờ thăm
viếng.
Vào ngày Thứ Ba, có khá đông người được mời đến Longbourn. Hai
thanh niên, được háo hức chờ đợi, đến đúng giờ như những thể
thao gia. Khi họ đi vào pḥng ăn, Elizabeth nôn nóng quan sát
liệu anh Bingley sẽ chọn chỗ ngồi nào của anh không, như trong
những buổi họp mặt trước anh vẫn luôn ngồi bên cô chị. Bà mẹ cẩn
trọng, với cùng ư nghĩ, kiên nhẫn mời anh ngồi kế cô. Khi vừa
bước vào, anh có vẻ ngần ngại, nhưng Jane đang nh́n quanh quất và
đang mỉm cười; thế là thuận lợi. Anh ngồi xuống kế bên cô.
Elizabeth cảm thấy đắc thắng, và nh́n về phía người bạn của anh.
Anh chàng tỏ lộ dửng dưng trong thanh cao và đáng lẽ cô nghĩ anh
đă nh́n nhận rằng Bingley cần có hạnh phúc, nếu cô không nh́n
thấy đôi mắt anh cũng hướng về anh Darcy, với dáng vẻ nửa lo âu
nửa bông đùa.
Trong bữa ăn, thái độ của Bingley cho thấy anh có t́nh ư với
Jane, tuy có phần dè dặt hơn lúc trước; nhưng Elizabeth vẫn tin
rằng nếu để cho anh được tự nhiên, hạnh phúc của hai người sẽ
nhanh chóng trở thành vững chắc. Tuy cô không dám cả quyết về
kết quả sau này, cô vẫn thấy vui khi quan sát thái độ của anh.
Việc này giúp tinh thần cô phấn chấn, v́ cô không có niềm vui
nào khác. Anh Darcy ngồi cách xa cô, kế bên mẹ cô. Cô biết trong
hoàn cảnh như thế, không ai được vui và không ai được lợi. Cô
không nghe họ trao đổi với nhau những ǵ, nhưng cô thấy họ ít
chuyện tṛ cùng nhau, khi họ nói, mỗi người đều có tư thái nghiêm
chỉnh và lạnh lùng. Thái độ khiếm nhă của bà mẹ khiến cô càng
đau đớn khi nhớ lại gia đ́nh cô đă mang ơn anh như thế nào. Đôi
lúc cô ước muốn làm bất cứ việc ǵ để có thể nói cho anh biết
rằng không phải cả gia đ́nh đều không biết hoặc không nghĩ đến
ḷng tốt của anh.
Cô hy vọng tối nay anh và cô sẽ có cơ hội được gần bên nhau, họ
có thể chuyện tṛ cùng nhau hơn là chỉ chào hỏi theo phép xă
giao khi anh mới đến. Sau bữa ăn, trong khi chờ đợi các thanh
niên đến, thời gian cô lo lắng và bất an ngồi trong pḥng khách
kéo dài một cách mệt mỏi và chán ngán, đến nỗi khiến cô gần như
trở thành bất lịch sự. Cô ngóng trông họ bước vào, là thời điểm
quyết định liệu cô có được một buổi tối vui vẻ hay không.
Cô tự nhủ: “Nếu anh ấy không đến bên ḿnh, thế th́ ḿnh sẽ bỏ
mặc anh luôn”.
Các thanh niên đi đến, và cô nghĩ anh có dáng vẻ như thể anh đă
đáp ứng mọi kỳ vọng của cô, nhưng, hỡi ôi! Các cô đă vây quanh
cái bàn nơi cô Bennet đang pha trà và Elizabeth đứng kế bên rót
cà phê ra các cốc, không c̣n một chỗ trống kế bên cô cho một
chiếc ghế. Khi các anh tiến đến, một trong các cô gái nhích đến
gần cô hơn, thầm th́ với cô: “Các anh không thể đến ngăn cách
bọn ḿnh, tôi nhất quyết như thế. Chúng ta không muốn họ đến,
đúng không?” Darcy đă tách ra, đi đến một góc của gian pḥng. Cô
dơi mắt nh́n theo anh, ghen tức với mọi người anh đang bắt
chuyện, hầu như không c̣n kiên nhẫn phục vụ cà phê cho bất cứ
ai, rồi giận dữ với chính ḿnh v́ ḿnh tỏ ra lố bịch!
”Một người đă từng khước từ! Làm thế nào ḿnh có thể khờ khạo
đến mức trông mong anh tỏ t́nh lần nữa? Liệu có người đàn ông
nào không phản bác thái độ hèn kém là tỏ t́nh lần thứ hai với
cùng một người phụ nữ? Theo tâm lư của họ, không có điều sỉ nhục
nào gớm ghiếc đến thế!” Tuy nhiên, cô phấn khởi một ít khi anh
tự mang trả lại chiếc cốc của anh, và cô chộp lấy cơ hội này để
hỏi anh:
- Em gái anh vẫn c̣n lưu lại Pembley chứ?
- Vâng, cô ấy sẽ lưu lại đấy cho đến Giáng Sinh.
- Và cô độc à? Các bạn cô đă về hết chưa?
- Bà Annesley đang ở với cô. Những người khác đă đi Scarborough
trong ba tuần này.
Cô không thể nghĩ ra điều ǵ khác để nói, nhưng nếu anh muốn tṛ
chuyện với cô, anh có thể làm khá hơn. Nhưng anh đứng bên cô một
lúc trong im lặng, và khi cô gái kia lại thầm th́ vào tai
Elizabeth, anh bước đi chỗ khác.
Khi đă dọn dẹp bàn trà nước, họ bày những cỗ bài ra, các cô đều
đứng dậy và Elizabeth lại hy vọng được kế cận anh, nhưng mọi
mong ước của cô đều bị đảo lộn khi anh sa vào tính tham lam của
bà mẹ muốn có thêm tay bài, một lúc sau anh phải ngồi với họ.
Giờ cô đă mất hy vọng về một buổi tối vui vẻ. Hai người bị vướng
bận vào hai bàn khác nhau, cô không c̣n trông mong ǵ, ngoại trừ
việc đôi mắt anh thỉnh thoảng nh́n về phía cô ngồi, như là để
khiến cả anh và cô không thể chủ tâm vào bàn bài họ đang chơi.
Bà Bennet đă có ư định mời hai anh ở lại dùng thêm bữa khuya,
nhưng không may xe ngựa của họ được gọi đến trước các cỗ xe
khác, và bà không có cơ hộ giữ hai anh lại.
Ngay sau khi tất cả khách khứa ra về, bà nói:
- Này các con, các con thấy buổi tối hôm nay như thế nào? Mẹ
nghĩ mọi việc đều rất tốt đẹp. Bàn ăn được tŕnh bày đúng như ư
mẹ muốn. Thịt rừng được nướng đúng mức, mọi người đều nói họ
chưa từng thấy phần thịt đùi nài béo đến thế. Món súp ngon gấp
năm mười lần thứ súp chúng ta ăn ở nhà Lucas tuần rồi, ngay cả
anh Darcy cũng công nhận món gà gô rất ngon, và mẹ nghĩ anh có
ít nhất hai hoặc ba đầu bếp người Pháp. Và, Jane yêu à, mẹ chưa
từng thấy con xinh đẹp như hôm nay. Bà Long cũng nói thế, v́ mẹ
có hỏi bà trông con như thế nào. Và các con nghĩ bà đă nói ǵ?
”À! Bà Bennet, cuối cùng ta sẽ thấy cô cư ngụ ở Netherfield.” Bà
nói như thế đấy. Mẹ nghĩ bà Long thật là người tốt - và các cháu
gái của bà cư xử khá tốt, và không xinh đẹp tí nào. Mẹ mến thích
họ lắm.
Bà Bennet hoàn toàn phấn khởi. Bà đă thấy phong thái của Bingley
đối với Jane, đủ để cho bà tin rằng cuối cùng cô sẽ chinh phục
được t́nh cảm của anh. Trong tinh thần phấn chấn, các kỳ vọng
của bà vượt xa mọi lư lẽ, đến nỗi bà khá thất vọng khi không
thấy anh trở lại vào ngày kế để ngỏ lời cầu hôn.
Cô Bennet nói với Elizabeth:
- Thật là một ngày dễ chịu. Mẹ đă chọn khách mời đúng cách, mỗi
người đều hoà hợp với người khác. Chị hy vọng sẽ thường được gặp
họ.
Elizabeth mỉm cười.
- Lizzy, đừng làm thế. Em không nên nghi ngờ chị, khiến chị khổ
sở. Chị muốn em tin rằng bây giờ chị đă biết lấy làm vui với
việc tṛ chuyện cùng một người dễ chịu và biết điều mà không có
kỳ vọng xa hơn. Chị hoàn toàn hài ḷng với thái độ của anh ấy
hiện giờ, khi thấy anh không bao giờ có chủ định muốn mua chuộc
t́nh cảm của chị. Chỉ có điều so với bất kỳ người nào khác, anh
trở nên mềm mỏng hơn trong lời ăn tiếng nói và có thái độ tích
cực hơn nhằm muốn làm vui ḷng người khác.
Cô em trả lời:
- Chị thật là ác độc, chị không muốn em cười, và cứ muốn chọc
tức em như thế.
- Trong vài trường hợp, thật là khó để được mọi người tin điều
ḿnh nói.
- Và trong những trường hợp khác th́ không thể tin được!
- Nhưng tại sao em lại muốn thuyết phục chị phải cảm nhận hơn là
điều chị đă nói ra?
- Đây là câu hỏi em không biết phải trả lời ra sao. Chúng ta đều
muốn khuyên bảo, mặc dù chúng ta chỉ có thể khuyên điều không
đáng biết đến. Chị thứ lỗi cho em, và nếu chị cứ nhất định muốn
tỏ ra lănh đạm, chị đừng xem em là người tâm phúc của chị nữa.
Chương 55
Vài ngày sau,
anh Bingley lại đến, và đến một ḿnh. Anh bạn của anh bận đi
London và sẽ trở về trong mười ngày. Anh ngồi chuyện tṛ với họ
trên một giờ đồng hồ, trong tinh thần vui vẻ. Bà Bennet mời anh
dùng bữa tối với gia đ́nh,nhưng với vẻ mặt quan ngại anh thú
thật anh bị bận ở nơi khác.
Bà nói:
- Khi anh đến lần sau, tôi hy vọng chúng tôi sẽ được may mắn
hơn.
Anh cho biết sẽ rất vui ḷng nhận lời bất cứ lúc nào khác, và
nếu bà cho phép, anh sẽ bắt lấy cơ hội sớm nhất để đến hầu
chuyện với họ.
- Anh có thể đến ngày mai được không?
Được, anh không bận ǵ cả vào ngày mai, và sốt sắng nhận lời mời
của bà.
Anh đến, và đến sớm, đến nỗi các cô chưa kịp ăn vận đàng hoàng.
Bà Bennet chạy vào pḥng cô con gái, khi bà vẫn c̣n đang mặc áo
khoác ngoài, đầu tóc chỉ bới chải được một nửa.
- Này Jane, nhanh lên để đi xuống dưới nhà cho kịp. Anh ấy đă
đến, anh Bingley đến rồi. Anh ấy đến thật rồi. Nhanh lên, nhanh
lên. Này, Sarah, đến đây ngay để giúp cô Bennet mặc áo. Không
cần lo cho đầu tóc của Lizzy.
Jane nói:
- Chúng con sẽ xuống ngay, nhưng con biết chắc Kitty đă sẵn
sàng, v́ nó đă đi lên lầu cả nửa giờ rồi.
- Hứ, mặc Kitty! Nó có liên quan ǵ đến cơ chứ! Nhanh lên, nhanh
lên! Khăn quàng vai của con đâu?
Nhưng bà mẹ đă đi xuống, Jane không muốn đi xuống mà không có
một trong các em gái xuống cùng.
Cũng bầu không khí bồn chồn được hiện rơ trong buổi tối. Sau khi
dùng trà, ông Bennet trở vào pḥng đọc sách như thường lệ, và
Mary đi lên lầu để dượt nhạc. C̣n lại ba trong số năm chướng
ngại vật. Bà Bennet ngồi nh́n và nháy mắt ra hiệu cho Elizabeth
và Catherine một hồi lâu mà không có đáp ứng ǵ. Elizabeth không
muốn nh́n bà, và khi cuối cùng Kitty nhận ra, cô ngây thơ hỏi:
- Maman, có việc ǵ thế? Mẹ cứ nháy mắt với con để làm ǵ? Con
phải làm ǵ?
- Không có ǵ con ạ, không có ǵ. Mẹ không nháy mắt với con.
Rồi bà ngồi yên một chốc, nhưng không muốn cơ hội thế này bị bỏ
phí, th́nh ĺnh bà đứng dậy và nói với Kitty:
- Đến đây, con yêu, mẹ có chuyện muốn nói với con.
Rồi bà dắt Kitty đi ra khỏi pḥng. Jane lập tức nh́n Elizabeth,
cho thấy cô vô cùng bối rối, và cô mong muốn em gái không bỏ đi.
Một chốc sau, bà mở hé cánh cửa và gọi vào:
- Lizzy, con ạ, mẹ có chuyện muốn nói với con.
Elizabeth đành phải đi ra.
Bà mẹ nói, ngay khi cô ra đến hành lang:
- Con biết chứ, ta cần để hai người được riêng tư với nhau.
Kitty và mẹ sẽ ngồi trong pḥng trang điểm trên lầu.
Elizabeth không muốn lư luận với mẹ, nhưng vẫn đứng yên lặng
trong hành lang cho đến lúc bà và Kitty đi khỏi, rồi trở lại
pḥng khách.
Ư đồ của bà Bennet trong ngày này không thành công. Bingley tỏ
ra lôi cuốn trong mọi việc ngoại trừ việc tỏ t́nh với cô con gái
của bà. Thái độ ung dung và vui vẻ của anh khiến buổi họp mặt
trở nên rất dễ chịu. Anh tỏ ra chịu đựng tốt cung cách nhiễu sự
và thiếu tế nhị của bà mẹ, kiên nhẫn nghe mọi lời nhận xét ngớ
ngẩn của bà với vẻ mặt điềm nhiên, khiến cô con gái cảm kích.
Anh không cần được mời ở lại để dùng bữa khuya, trước khi anh ra
về, anh và bà Bennet đồng ư với nhau về việc anh sẽ trở lại buổi
sáng hôm sau để đi săn với ông chồng bà.
Sau ngày này, Jane không c̣n nói đến sự lănh đạm của cô nữa. Các
chị em không nói với nhau lời nào về Bingley, nhưng Elizabeth
vui mà nghĩ rằng mọi việc hẳn sẽ kết thúc tốt đẹp, trừ việc anh
Darcy sẽ trở lại trong thời gian như đă được thông báo. Tuy
nhiên cô nghiêm chỉnh tin rằng mọi việc này hẳn đă xảy ra với sự
đồng ḷng của anh kia.
Bingley đến đúng hẹn, như hai bên đă hứa, anh và ông Bennet cùng
đi với nhau cả buổi sáng. Anh tỏ ra dễ chịu hơn là ông nghĩ. Anh
không có vẻ ǵ táo tợn hoặc ngông cuồng để khiến ông bị chọc tức
phải chế nhạo anh, hoặc khiến ông khinh ghét phải giữ im lặng.
Anh nói năng hoạt bát hơn và chững chạc hơn là ông từng thấy lúc
trước. Bingley trở về với ông để dùng bữa tối, sau đấy bà Bennet
lại nghĩ ra mọi cách để kéo mọi người tránh xa khỏi anh và Jane.
Ngay sau khi dùng trà xong, Elizabeth đi vào pḥng ăn sáng v́
cần viết một lá thư, và cũng do những người khác đă ngồi xuống
quanh cỗ bài nên cô không muốn chống lại ư đồ của mẹ.
Nhưng sau khi viết xong lá thư, cô đi trở lại pḥng khách và,
ngạc nhiên tột cùng, cô thấy có lư do mà e ngại bà mẹ đă quá mưu
trí. Khi cô mở cánh cửa, cô thấy chị cô và anh Bingley đang đứng
bên nhau kế ḷ sưởi, như thể đang trao đổi với nhau một cách tha
thiết, nếu điều này chưa đủ, nét mặt của hai người khi họ vội
quay đi và cùng bước rời xa nhau để ngồi xuống, đă đủ để nói lên
tất cả. Cả hai đề lộ vẻ lúng túng, nhưng cô xem ra c̣n ngượng
nghịu hơn. Không ai nói lên lời gi, và Elizabeth đă dợm bước đi
khi Bingley th́nh ĺnh đứng lên, thầm th́ vào tai cô chị ít
tiếng, rồi chạy ra ngoài.
Jane không thể dè dặt được với Elizabeth, khi mà cô thấy vui
sướng muốn được tỏ lộ. Cô lập tức ôm chầm lấy em gái và, trong
niềm xúc cảm sinh động nhất, thú nhận cô là sinh vật hạnh phúc
nhất trần đời. Cô thêm:
- Thật là quá mức! Chị không xứng đáng được như thế. Ôi chao!
tại sao những người khác không có được hạnh phúc như thế?
Elizabeth chúc mừng cô với tất cả chân t́nh, nồng ấm và vui mừng
mà không ngôn từ nào có thể nói hết. Mọi lời lẽ tŕu mến là
nguồn hạnh phúc mới đối với Jane. Nhưng lúc này cô không muốn kề
cận em gái lâu, hoặc nói thêm điều ǵ cần nói. Cô thốt lên:
- Chị muốn đến với mẹ ngay. Chị không muốn xem nhẹ nỗi lo lắng
thương cảm của mẹ, hoặc để cho mẹ nhận được tin qua người khác.
Anh ấy đă đi gặp bố. Ôi chao! Lizzy, em nghĩ xem tin chị báo sẽ
làm cả gia đ́nh vui mừng như thế nào! Làm sao chị có thể chịu
đựng nổi hạnh phúc lớn lao này!
Rồi cô chạy vội đi t́m bà mẹ. Bà đă có chủ ư giải tán cỗ bài, và
đang ngồi trên lầu cùng với Kitty.
Ngồi lại một ḿnh, giờ Elizabeth mỉm cười với cách chuyện t́nh
của hai người đă đi đến hồi an định một cách nhanh chóng và dễ
dàng - chuyện t́nh đă khiến họ căng thẳng và lo âu trong nhiều
tháng.
Cô nghĩ: “Và đây là kết cục của mọi thận trọng lo lắng nơi bạn
của anh! của mọi giả trá và thủ đoạn nơi em gái của anh! Kết cục
vui vẻ nhất, khôn ngoan nhất, đúng lư nhất!
Trong chốc lát, anh Bingley trở lại. Cuộc trao đổi giữa ông bố
cô và anh chỉ ngắn ngủi và đi thẳng vào mục đích. Anh vội hỏi
khi mở cửa pḥng:
- Chị cô đâu rồi?
- Chị ấy lên lầu gặp mẹ. Chị sẽ xuống ngay bây giờ, tôi biết
chắc như thế.
Rồi anh đóng cánh cửa lại và tiến đến cô, đón nhận những lời
chúc mừng và thương mến của cô em. Elizabeth bầy tỏ một cách
thật t́nh và nồng nhiệt về viễn ảnh giữa hai người. Họ bắt tay
nhau trong thân ái tột bậc, rồi trong khi chờ đợi cô chị trở
xuống, cô phải nghe mọi điều anh muốn nói, về hạnh phúc của anh.
Dù anh đang yêu, Elizabeth thật ḷng tin rằng mọi kỳ vọng của
anh về hạnh phúc là có cơ sở dựa trên lư trí, v́ giữa hai người
có đồng cảm tuyệt vời, tư cách vô cùng tốt đẹp của Jane, cộng
thêm những tương đồng về cảm nghĩ và khiếu thưởng thức giữa hai
nguời.
Đây là một buổi tối mà mỗi người vui mừng theo cách khác nhau.
Nét măn nguyện của cô Bennet rọi lên một tia sinh động ngọt ngào
trên gương mặt cô, làm cho cô trở nên xinh xắn hơn bao giờ hết.
Kitty màu mè tươi cười, hy vọng chẳng bao lâu sẽ đến phiên cô.
Bà Bennet không thể trả lời chấp thuận ư cô, hoặc không thể tỏ ư
tán thành với lời lẽ ngọt ngào nhằm thoả măn tâm tư của cô con
gái nhỏ, dù trong cả nửa giờ bà tṛ chuyện chỉ với ḿnh anh
Bingley về niềm hạnh phúc. Khi ông Bennet đi xuống để cùng họ dự
bữa khuya, lời ông nói và thái độ của ông cho thấy ông vui mừng
thật sự.
Tuy nhiên, ông không hề nói một lời nào về niềm vui này cho đến
khi Bingley từ giă, nhưng ngay sau khi anh vừa ra về, ông quay
qua cô con gái và nói:
- Jane, bố chúc mừng cho con. Con sẽ trở nên một phụ nữ rất hạnh
phúc.
Jane đi ngay đến ông, hôn ông, cảm ơn về t́nh thương của ông.
Ông đáp:
- Con là đứa con gái ngoan, và bố rất mừng nghĩ con sẽ được hạnh
phúc trong cuộc sống lứa đôi. Bố không hề hồ nghi việc hai con
sẽ hợp ư nhau. Tính khí của hai con không hề xung khắc nhau. Mỗi
đứa đều muốn chiều chuộng đứa kia hết mực nên sẽ không có việc
ǵ không giải quyết được; mỗi đứa đều dễ dăi nên mọi gia nhân sẽ
lừa dối cả hai đứa; và mỗi đứa đều hào phóng nên hai đứa sẽ luôn
chi tiêu vượt mức thu nhập.
- Con hy vọng không phải thế. Hoang phí hoặc khinh suất trong
những vấn đề tiền bạc là không thể tha thứ được trong con người
của con.
Bà vợ thốt lên:
- Chỉ tiêu vượt thu nhập! Ông ạ, ông nói ǵ thế? Sao cơ, anh ấy
có bốn hoặc năm ngh́n mỗi năm, có thể hơn nữa.
Rồi bà nói với cô con gái:
Này con yêu, Jane yêu, mẹ vui mừng quá! Mẹ chắc chắn không thế
chợp mắt được đêm nay. Mẹ đă biết sẽ là như thế. Mẹ tin chắc con
không thể xinh đẹp như thế mà không được ǵ cả. Mẹ c̣n nhớ, ngay
khi mẹ vừa gặp anh ấy, khi anh mới đến Hertfordshire năm rồi, mẹ
nghĩ rất có thể hai đứa sẽ ghép đôi với nhau. Ôi! Anh là người
thanh niên đẹp trai nhất mà mẹ từng gặp!
Wickham, Lydia đều bị rơi vào quên lăng. Jane đă vượt qua được
mọi so sánh với đứa con gái bà yêu quư nhất. Vào lúc này, bà
không c̣n màng ǵ đến ai khác. Các cô em bắt đầu chú ư đến cô
qua những đối tượng của quyền lợi mà cô có thể ban bố trong
tương lai.
Mary xin được sử dụng pḥng đọc sách ở Netherfield, và Kitty bắt
đầu khẩn khoảng có vài buổi dạ vũ ở đấy mỗi mùa đông.
Từ lúc ấy, dĩ nhiên Bingley là khách đến viếng Longbourn hàng
ngày. Anh thường đến trước bữa ăn sáng và luôn ở lại đến bữa ăn
khuya, trừ khi có người láng giềng thô lỗ nào đấy, bị ghét bỏ
thậm tệ, mời anh đến dùng bữa tối mà anh đành phải nhận lời.
Elizabeth giờ có ít thời gian chuyện tṛ với chị cô, v́ khi có
anh, Jane không c̣n chú ư đến ai khác, nhưng Elizabeth thấy rất
có ích cho cả hai, trong những giờ hai người không gần bên nhau.
Khi không có sự hiện diện của Jane, anh luôn chú ư đến Elizabeth
v́ anh thích nói chuyện với cô; và khi Bingley đi khỏi, Jane
luôn t́m khuây khoả theo cùng cách thức.
Một buổi chiều, cô nói:
- Anh ấy làm chị cảm thấy rất vui khi nói với chị rằng anh hoàn
toàn không biết chị ở trong thành phố mùa xuân rồi! Chị đă không
tin có chuyện như thế.
- Em nghĩ đúng như thế. Nhưng anh ấy giải thích về việc này như
thế nào?
- Đây hẳn phải là do cô em. Chắc chắn chị em của anh không thích
thấy anh quan hệ với chị. Chị không lạ ǵ việc này v́ đáng lẽ có
thể có lựa chọn thuận lợi hơn, xét theo nhiều mặt. Nhưng chị tin
rằng một khi họ thấy người thân của họ được hạnh phúc với chị,
họ sẽ biết toại nguyện,và tất cả sẽ có mối giao hảo tốt đẹp trở
lại, dù không bao giờ có thể trở lại y như lúc đầu.
- Đây là diễn từ độ lượng nhất mà em chưa từng nghe chị thốt ra.
Gái ngoan đấy! Thật ra nó làm em lo lắng phải nh́n chị bị t́nh
thương giả vờ của cô Bingley lừa bịp.
- Lizzy, em có tin không, khi anh đi thành phố tháng Mười Một
rồi, anh đă thật ḷng yêu chị, và chỉ v́ anh nghĩ chị dửng dưng
với anh nên anh đă không muốn trở lại, chứ không phải v́ lư do
nào khác!
- Chắc chắn anh đă nhầm lẫn một chút, nhưng đây chỉ là do anh
khiêm tốn.
Một cách rất tự nhiên, việc này đă khiến Jane cất lời ca ngợi về
tính nhút nhát của anh, về việc anh không cố t́nh phô trương
những giá trị tốt của anh.
Elizabeth được vui thấy anh đă không tiết lộ ǵ về sự can thiệp
của bạn anh, v́ mặc dù Jane có trái tim phóng khoáng và độ lượng
nhất thế giới, nếu cô hiểu ra cô sẽ có định kiến về Darcy.
Jane thốt lên:
- Chắc chắn chị là sinh vật may mắn nhất! Ôi Lizzy, tại sao
trong cả gia đ́nh chị được đối xử đặc biệt thế này, đặc biệt hơn
tất cả! Nếu chị có thể thấy em được hạnh phúc như thế! Nếu có
một thanh niên khác như thế cho em!
- Nếu chị cho em bốn mươi thanh niên như thế, em vẫn không bao
giờ cảm thấy hạnh phúc như chị. Nếu em không có tư cách như chị,
đức tính như chị, th́ em vẫn không có hạnh phúc như hạnh phúc
của chị. Không, không, để em tự lo, và có lẽ nếu em thật may
mắn, chẳng chóng th́ chầy em có thể gặp một anh Collins khác.
Chuyện t́nh yêu trong gia đ́nh Longbourn không thể giữ bí mật
được lâu. Bà Bennet có đặc ân thầm th́ với bà Philips, và không
đợc được cho phép, bà này đă thầm th́ với tất cả những láng
giềng của bà tại Meryton.
Ai nấy nhanh chóng cho rằng nhà Bennet là một gia đ́nh may mắn
nhất thế giới, tuy chỉ vài tuần trước đây, khi Lydia mới trốn
nhà bỏ đi, họ bị cho như là vô phúc.
Chương 56
Vào một buổi
sáng, khoảng một tuần sau khi Bingley tỏ t́nh với Jane, khi anh
và các phụ nữ trong gia đ́nh đang chuyện tṛ, họ nghe tiếng xe
ngựa và thấy một cỗ xe bốn ngựa chạy vào khuôn viên. Giờ này là
quá sớm để có khách đến viếng, và hơn nữa, không ai trong số các
nhà láng giềng dùng kiểu xe như thế. Cỗ xe được ngựa trạm (*)
kéo, cả thân xe lẫn trang phục của anh đánh xe đều trông khác
lạ. Tuy nhiên, biết chắc có ai đấy đến viếng, Bingley lập tức ra
hiệu cho cô Bennet nên tránh xâm phạm vào việc riêng tư của gia
đ́nh, và hai người đi ra ngoài vườn. Ba người c̣n lại tiếp tục
suy đoán nhưng không thể t́m ra giải đáp, cho đến khi cánh cửa
mở, và vị khách bước vào. Đấy là Phu nhân Catherine de Bourgh.
Dĩ nhiên họ nghĩ sẽ có sự ngạc nhiên, nhưng họ ngạc nghiên vượt
quá sức tưởng tượng, riêng Elizabeth ngạc nhiên hơn cả bà Bennet
và Kitty, tuy hai người này chưa được quen biết bà khách.
Phu nhân Catherine bước vào với vẻ khiếm nhă hơn lệ thường, chỉ
khẽ gật đầu đáp lại lời chào hỏi của Elizabeth, rồi ngồi xuống
mà không nói lời nào. Khi bà bước vào, Elizabeth đă nói tên bà
cho mẹ cô rơ, tuy không ai yêu cầu được giới thiệu.
Bà Bennet vô cùng ngạc nhiên tuy có phần tự măn được một người
trọng vọng như thế đến viếng thăm, đón tiếp bà khách với lễ độ
hết mức. Sau khi ngồi một chốc trong im lặng, bà khách khô khan
nói với Elizabeth:
- Tôi hy vọng cô vẫn b́nh thường, cô Bennet. Tôi đoán bà này là
mẹ của cô.
Elizabeth đáp phải.
- Và tôi nghĩ đây là một trong các em gái của cô.
Bà Bennet đáp, vui mừng v́ được tṛ chuyện với một phu nhân có
tên Catherine:
- Vâng, thưa Phu nhân. Nó là đứa kế út. Đứa con gái út của tôi
đă kết hôn, và đứa chị cả đang đi dạo đâu đấy trong vườn với một
thanh niên, người mà tôi tin sẽ là thành viên trong gia đ́nh.
Phu nhân Catherine nói, sau một khoảnh khắc im lặng.
- Bà có một khu vườn rất nhỏ ở nơi đây.
- Thưa Phu nhân, tôi dám chắc không có ǵ sánh được với Rosings,
nhưng tôi tin nó c̣n rộng hơn khu vườn của Ngài William Lucas.
- Đây hẳn phải là gian pḥng bất tiện nhất vào buổi tối, trong
mùa hè; các cửa sổ đều quay ra hướng chính đông.
Bà Bennet cho biết gia đ́nh không bao giờ ngồi ở đây sau bữa ăn
tối, và thêm:
- Xin cho tôi hỏi Phu nhân, ông và bà Collins có khoẻ không ạ?
- Rất khoẻ. Tôi có gặp hai người buổi tối ngày hôm kia.
Giờ đây, Elizabeth nghĩ bà sẽ trao thư của Charlotte nhờ chuyển
cho cô, v́ dường như đây là lư do duy nhất cho việc bà đến đây.
Nhưng không có lá thư nào, và cô rất đỗi hoang mang.
Với lời lẽ lịch sự hết mực, bà Bennet khẩn khoản mời Phu nhân
dùng ít thức giải khát, nhưng Phu nhân Catherine nhất quyết, và
không mấy lễ độ, từ chối mọi thức ăn uống, rồi bà đứng dậy, nói
với Elizabeth:
- Cô Bennet, dường như có một khoảng cây cỏ trông đẹp đẽ ở một
bên của khu vườn. Tôi rất vui được đi hưởng ngoạn, nếu cô vui
ḷng hướng dẫn tôi.
Bà mẹ thốt lên:
- Đi đi, con ạ, cho Phu nhân thấy cảnh vật khác lạ. Mẹ nghĩ Phu
nhân sẽ thích nơi chốn hiu quạnh ở đây.
Elizabeth vâng lời, chạy vào pḥng cô lấy dù, rồi đưa bà khách
quan trọng xuống dưới lầu. Khi họ đi dọc hành lang, Phu nhân
Catherine mở tất cả các cánh cửa thông vào pḥng ăn và pḥng
tiếp khách, nh́n quanh quất, ngỏ lời khen các gian pḥng lịch
sự, rồi tiếp tục bước đi.
Cỗ xe của bà vẫn đứng trước cánh cửa, và Elizabeth thấy cô hầu
gái đang ngồi trong xe. Họ đi trên con đường trải sỏi để đến khu
vườn cây; Elizabeth quyết định không cần cố gắng bắt chuyện với
người đàn bà giờ đă trở nên xấc xược và khó chịu hơn b́nh
thường. Cô tự nghĩ khi nh́n nét mặt bà: "Làm thế nào ḿnh có thể
nghĩ bà giống như người cháu trai của bà?"
Ngay khi họ vào khu vườn cây, Phu nhân Catherine bắt đầu:
- Cô Bennet, cô có thể dễ dàng hiểu lư do của chuyến đi này của
tôi. Tâm tư của cô, lương tri của cô hẳn cho cô biết tại sao tôi
đến đây.
Elizabeth lộ vẻ ngạc nhiên trong điềm tĩnh.
- Phu nhân, thật ra bà đă nhầm. Tôi không biết ǵ về lư do được
đón tiếp bà nơi đây.
Phu nhân đáp, với giọng điệu tức giận:
- Cô Bennet, cô nên biết tôi không phải là người để cô đùa cợt.
Nhưng tuy cô muốn giả dối, cô sẽ thấy tôi không như thế. Cá tính
của tôi đă luôn được biểu lộ qua sự chân thật và thẳng thắn, và
với mục đích như lúc này, chắc chắn cá tính tôi sẽ không thay
đổi. Hai ngày trước tôi đă nhận được tin rất đáng phiền ḷng.
Tôi được nghe rằng, không những chỉ có chị cô sắp kết hôn với
nhiều lợi lộc, nhưng c̣n có cô, cô Elizabeth Bennet, cũng rất có
thể chẳng bao lâu sẽ lấy cháu trai tôi, anh Darcy. Mặc dù tôi
biết đấy chỉ là một tin sai lạc đầy tai tiếng, mặc dù tôi không
muốn làm tổn thương cháu tôi khi nghĩ đấy có thể là sự thật, tôi
lập tức lên đường tới đây để có thể cho cô biết tôi nghĩ thế nào
về việc này.
Elizabeth nói, đỏ bừng v́ ngạc nhiên và khinh thường:
- Nếu Phu nhân tin rằng đấy không phải là sự thật, tôi tự hỏi
tại sao bà lại cất công đi đến nơi chốn xa xôi như thế này. Phu
nhân muốn dạy bảo điều ǵ?
- Tôi muốn cô phủ nhận tin tức như thế, ngay lúc này.
Elizabeth nói, lạnh lùng:
- Việc bà đi đến Longbourn để gặp tôi và gia đ́nh tôi xem ra là
việc xác định tin ấy rồi, nếu quả thật có một tin như thế.
- Nếu thế th́ cô giả vờ không biết tin này phải không? Không
phải chính cô đă khổ công loan truyền tin này ra hay sao? Cô có
biết tin này đă lan truyền sâu rộng rồi không?
- Tôi chưa bao giờ được nghe như thế.
- Và cô muốn nói tin này không có cơ sở ǵ cả, đúng không?
- Tôi không muốn giả vờ có cùng sự thẳng thắn như Phu nhân. Bà
có thể đặt câu hỏi mà tôi có quyền không trả lời.
- Việc này không thể chấp nhận được. Cô Bennet, tôi muốn có câu
trả lời thỏa đáng. Có phải nó, cháu trai tôi, đă ngỏ lời muốn
kết hôn với cô không?
- Phu nhân đă nói việc này không thể nào xảy ra được.
- Đúng là như thế, phải là như thế, khi mà cháu tôi c̣n biết sử
dụng lư lẽ. Nhưng nghệ thuật và sức cám dỗ của cô có thể, trong
một phút mê đắm, khiến nó quên mất rằng nó c̣n hàm ơn bản thân
nó và hàm ơn mọi người trong gia tộc nó. Cô có thể đă quyến rũ
nó vào mê đắm ấy.
- Nếu tôi như thế, tôi sẽ là người cuối cùng thú thật với bà.
- Cô Bennet, cô có biết tôi là ai không? Tôi không quen nghe thứ
ngôn ngữ như thế này. Tôi gần như là người thân thiết nhất của
cháu tôi trên thế gian này, tôi có quyền được biết về mọi quan
hệ thân thiết nhất của nó.
- Nhưng bà không có quyền được biết về các quan hệ của tôi, và
thái độ như thế này chẳng bao giờ khiến tôi phải bộc bạch.
- Tôi cần cho cô hiểu thật rơ về tôi. Cuộc hôn nhân này, mà cô
đă táo tợn kỳ vọng, sẽ chẳng bao giờ xảy ra. Không, không bao
giờ. Anh Darcy đă hứa hôn với con gái của tôi. Bây giờ, cô muốn
nói ǵ?
- Chỉ thế này! Nếu đúng thế, bà chẳng có lư do ǵ mà tin rằng
anh ấy sẽ tỏ t́nh với tôi.
Phu nhân Catherine do dự một chốc, rồi trả lời:
- Việc hai người hứa hôn với nhau là một chuyện khác thường. Từ
lúc c̣n nhỏ, chúng nó đă được hứa hôn với nhau. Đây là ước muốn
tha thiết của mẹ anh ta, cũng như của mẹ cô ấy. Trong khi hai
đứa c̣n nằm trong nôi, chúng tôi đă trù định việc hôn nhân, và
bây giờ, vào lúc ước nguyện của hai chị em sắp hành hiện thực,
hôn lễ của họ lại bị ngang trở bởi một phụ nữ trẻ thuộc giai cấp
thấp hơn, thuộc hàng không quan trọng ǵ trên thế gian, hoàn
toàn không có quan hệ ǵ với gia tộc! Cô không màng ǵ đến những
ước nguyện của những người thân của cháu tôi hay sao? Với việc
hôn nhân ngầm định của cô De Bourgh hay sao? Cô đă mất mọi ư
tưởng về phép tắc và tế nhị rồi hay sao? Cô đă không nghe tôi
nói rằng, từ thời xa xưa, cháu tôi đă là người của cô ấy rồi,
hay sao?
- Có, lúc trước tôi đă nghe như thế. Nhưng điều ấy có nghĩa ǵ
đối với tôi? Nếu không có ai khác phản đối việc tôi kết hôn với
cháu trai của bà, chắc chắn tôi sẽ không thối lui khi biết rằng
mẹ và d́ anh ấy muốn anh ấy cưới cô De Bourgh. Cả hai người đă
làm những việc có thể làm được để trù định cuộc hôn nhân. Việc
hôn nhân có thành công hay không lại tùy thuộc vào những người
khác. Nếu anh Darcy không muốn v́ danh dự hoặc t́nh cảm mà kết
hôn với cô em họ của anh, tại sao anh không thể có lựa chọn
khác? Và nếu lựa chọn ấy là tôi, tại sao tôi không thể chấp nhận
anh?
- Bởi v́ danh dự, nghi thức, sự cẩn trọng - không, đây là quyền
lợi - cấm đoán việc ấy. Vâng, cô Bennet, đây là quyền lợi, v́ cô
không nên kỳ vọng gia tộc và những người thân của cháu tôi sẽ
công nhận cô, nếu cô cố t́nh hành động đi ngược lại ư muốn của
mọi người. Tất cả những người có quan hệ với nó sẽ lên án, xem
thường và khinh khi cô. Việc kết hôn sẽ là điều nhục nhă, không
ai trong gia tộc tôi sẽ muốn nhắc đến tên cô.
Elizabeth đáp:
- Đây là những điều vô phúc nặng nề. Nhưng người vợ của anh
Darcy hẳn sẽ được những nguồn hạnh phúc tuyệt vời nhất thiết nối
kết với hoàn cảnh của cô ấy, cho nên cô ấy sẽ không có lư do ǵ
than văn.
- Cái đứa con gái ngoan cố, cứng đầu! Tôi lấy làm xấu hổ cho cô!
Đây là cách cô trả ơn về những chăm sóc của tôi đối với cô mùa
xuân vừa qua, phải không? Cô không cảm thấy c̣n nợ tôi một
chuyện ǵ đấy hay sao? Ta hăy ngồi xuống. Cô Bennet, cô nên hiểu
tôi đến đây với quyết tâm muốn thực hiện mục đích của tôi, không
ǵ có thể lay chuyển được tôi. Tôi không quen chịu phục tùng ư
muốn bốc đồng của ai cả. Tôi không có thói quen chịu đựng thất
vọng.
- Điều này sẽ khiến t́nh cảnh hiện giờ của Phu nhân thêm đáng
thương, nhưng nó không ảnh hưởng ǵ đến tôi.
- Tôi không muốn bị ngắt lời. Hăy im mà nghe tôi nói. Con gái
tôi và cháu trai tôi được nuôi nấng để sống với nhau. Hai đứa
đều có quan hệ bên họ ngoại, từ cùng một ḍng dơi quư tộc, và
bên họ nội là từ những gia đ́nh đáng kính, có danh giá, tuy
không được phong tước. Sự sản của hai bên đều phong phú. Họ đă
được kết đôi với nhau qua tiếng nói của mọi thành viên trong gia
đ́nh, có cái ǵ ngăn cản họ được? Những kỳ vọng kiêu căng của
một đứa con gái trẻ không thuộc thế gia vọng tộc, không có mối
quan hệ tốt, không có sự sản. Và phải chịu đựng việc này! Nhưng
không được, không thể được. Nếu cô có nhạy cảm về giá trị của
cô, cô sẽ không muốn rời xa khỏi chỗ đứng trong xă hội qua đấy
cô đă lớn lên.
- Nếu tôi có kết hôn với cháu trai của bà, tôi nghĩ tôi sẽ không
phải rời khỏi chỗ đứng của tôi. Anh ấy là một người quư phái,
tôi là con gái của một ông bố quư phái. Cho đến lúc này, chúng
tôi ngang bằng nhau.
- Đúng. Cô là con gái một người cha quư phái. Nhưng mẹ cô là ai?
Các ông cậu và bà d́ của cô là ai? Đừng tưởng tôi không biết ǵ
về hoàn cảnh của mấy người.
- Dù cho các mối quan hệ của tôi có là ǵ đi chăng nữa, nếu cháu
trai của bà không quan tâm đến th́ cũng không có chuyện ǵ liên
quan đến bà.
- Hăy nói cho tôi biết dứt khoát, cô có quan hệ t́nh cảm với nó
không?
Mặc dù Elizabeth có thể không trả lời câu hỏi này chỉ với mục
đích gia ơn cho Phu nhân Catherine; sau một lúc suy nghĩ, cô
đành phải nói:
- Tôi không có.
Phu nhân Catherine có vẻ hài ḷng.
- Và cô có thể hứa với tôi sẽ chẳng bao giờ có mối quan hệ như
thế, được không?
- Tôi không hứa ǵ về việc này.
- Cô Bennet, tôi bị sốc và ngạc nhiên. Tôi đă mong gặp một người
con gái biết điều hơn. Nhưng cô đừng ảo vọng tôi sẽ nhượng bộ.
Tôi sẽ không ra về nếu cô không bảo đảm với tôi việc tôi yêu
cầu.
- Và chắc chắn tôi không bao giờ đảm bảo ǵ về việc này. Tôi
không dễ bị đe dọa chấp nhận bất cứ việc ǵ hoàn toàn vô lư như
thế. Phu nhân muốn anh Darcy cưới con gái bà, nhưng khi tôi hứa
việc mà bà muốn, liệu cuộc hôn nhân của họ dễ thành công hơn hay
sao? Giả dụ anh ấy yêu tôi, liệu lời từ khước của tôi khiến anh
ban bố t́nh yêu cho cô em họ của anh hay sao? Phu nhân
Catherine, cho phép tôi được nói rằng, những lư lẽ mà bà đưa ra
nhằm minh chứng cho đ̣i hỏi khác thường này đều là phù phiếm
theo cùng mức độ như cung cách đ̣i hỏi kém suy xét. Bà đă nhầm
về cá tính của tôi, nếu bà nghĩ tôi có thể tuân theo những cách
thuyết phục như thế này. Cháu trai của bà sẽ nghĩ về bà như thế
nào khi bà can dự vào chuyện t́nh cảm của anh ấy, th́ tôi không
thể nói ra, nhưng chắc chắn bà kông có quyền xen vào chuyện t́nh
cảm của tôi. V́ thế, tôi xin bà đừng quấy rầy tôi thêm nữa về
việc này.
- Cô đừng vội. Tôi chưa nói hết. Với mọi lư lẽ chống đối tôi đă
nói, tôi c̣n một việc khác. Tôi đă biết hết chi tiết về mọi
chuyện tai tiếng khi đứa em út của cô bỏ nhà trốn đi theo trai.
Tôi đă biết tất cả, tôi biết việc anh ta cưới con nhỏ chỉ là một
biện pháp vá víu, với những tốn kém của cha cô và cậu cô. Và có
thể nào một đứa con gái như thế lại là em vợ của cháu trai tôi
không? Có thể nào chồng của cô ta, một đứa con trai của gia nhân
làm việc cho ông cụ anh ấy, lại là người em cột chèo của cháu
tôi không? Trời đất! cô nghĩ sao về việc này! Liệu sự sản
Pemberley sẽ bị ô uế như thế à?
Cô đáp, bực bội:
- Bây giờ bà không c̣n ǵ để nói nữa. Bà đă sỉ nhục tôi theo mọi
cách có thể được. Tôi xin bà hăy quay trở về.
Và cô vừa nói vừa đứng lên. Phu nhân Catherine cũng đứng lên, cả
hai cùng quay trở lại. Phu nhân rất tức giận.
- Thế th́, cô không màng ǵ đến danh dự và uy tín của cháu tôi!
Đứa con gái vô cảm, ích kỷ! Cô có nghĩ mối quan hệ với cô là
điều nhục nhă của cháu tôi dưới mắt mọi người không?
- Phu nhân Catherine, tôi không c̣n ǵ để nói thêm. Bà đă hiểu
tâm tư của tôi.
- Thế th́ cô nhất quyết sẽ chiếm đoạt cháu tôi à?
- Tôi đă không nói ǵ về việc như thế. tôi chỉ nhất quyết hành
động theo cách mà tôi tin sẽ tạo dựng hạnh phúc cho tôi mà không
liên can ǵ đến bà, hoặc đến bất cứ người nào hoàn toàn không có
quan hệ tới tôi.
- Được rồi. Thế là cô từ chối lời yêu cầu của tôi. Cô từ chối
tuân theo mọi thỉnh cầu của bổn phận, danh dự và hàm ơn. Cô
khăng khăng muốn làm tan nát cuộc đời cháu tôi theo nhận định
của mọi người thân của nó, khiến nó bị thế gian khinh khi.
- Mọi bổn phận, danh dự, và hàm ơn đều không thể có lời thỉnh
cầu nào trong t́nh huống như thế này. Và việc tôi kết hôn với
anh Darcy cũng không xâm phạm một nguyên tắc nào cả. Và nói về
cơn phẫn nộ của gia tộc anh ấy, dù cho gia tộc được phấn khởi về
việc anh ấy cưới tôi, th́ tôi cũng chẳng quan tâm đến một tí
nào. Hoặc nói về sự khinh khi của thế gian, nói chung thế gian
hẳn phải có quá nhiều ư thức mà can dự vào.
- Và ư kiến thật sự của cô là như thế đấy! Đây là chủ định cuối
cùng của cô?! Được lắm. Bây giờ tôi biết phải hành động như thế
nào. Cô Bennet, đừng tưởng tham vọng của cô sẽ thành hiện thực.
Tôi đă đến nhằm cố gắng dàn xếp với cô. Tôi đă hy vọng cô là
người biết điều, hầu tôi có thể thuyết phục.
Trong giọng điệu như thế, phu nhân Catherine tiếp tục nói cho
đến khi họ đi đến cỗ xe, rồi th́nh ĺnh quay lại, bà thêm:
- Cô Bennet, tôi không nói lời từ giă với cô. Tôi không muốn gửi
lời thăm hỏi đến mẹ cô. Cô không đáng được quan tâm đến như thế.
Tôi cảm thấy phật ḷng vô cùng.
Elizabeth không trả lời, và không muốn thử thuyết phục mời bà
trở vô nhà. Cô nhanh nhẹn quay bước. Cô nghe tiếng cỗ xe chạy đi
khi cô lên các bực cầu thang. Bà mẹ cô nôn nóng ra gặp cô ở cửa
pḥng khách, để hỏi tại sao Phu nhân Catherine không trở vào nhà
nghỉ cho đỡ mệt.
Cô con gái bà trả lời:
- Bà ấy không muốn, bà muốn đi.
- Bà ấy trông thật đẹp người! Và bà thật là lịch sự đến thăm
chúng ta! V́ mẹ nghĩ bà ấy đến chỉ để cho chúng ta biết gia đ́nh
anh Collins vẫn b́nh thường. Mẹ tin chắc bà ấy đang trên đường
đi đâu đấy, và khi đi ngang qua Meryton, bà có ư định đến thăm
con. Mẹ nghĩ bà không có việc ǵ đặc biệt để nói với con, phải
không Lizzy?
Elizabeth đành phải nói dối một chút, v́ cô không thể nào kể ra
nội dung câu chuyện giữa hai người.
Chương 57
Elizabeth không
thể trấn an những giao động trong tâm trí do chuyến viếng thăm
khác thường ấy, và trong nhiều giờ đồng hồ, cô không sao ngừng
suy nghĩ về việc này. Dường như Phu nhân Catherine đă cất công
đi từ Rosings chỉ với mục đích duy nhất là ngăn chặn mối quan hệ
của cô với anh Darcy. Quả đây là một chủ định có lư! Nhưng
Elizabeth không thể hiểu do đâu có tin về chuyện t́nh cảm giữa
hai người, và cô nhớ ra rằng anh ấy là bạn chí thân của Bingley,
c̣n cô là em của Jane. Thế là đủ để tạo nên ư tưởng, khi ước
vọng về một cuộc hôn nhân khiến mọi người náo nức về một hôn lễ
khác. Chính cô đă không quên rằng việc kết hôn của chị cô hẳn sẽ
mang cô và Darcy đến gần nhau thường hơn. Và v́ thế, những người
láng giềng ở nhà Lucas đă kết luận chuyện này sẽ chắc chắn và
nhanh chóng xảy ra, trong khi chính cô chỉ mong đây là điều có
thể, trong tương lai. Cô đoán Phu nhân Catherine đă biết chuyện
nhờ những thông tin qua lại giữa nhà Lucas và nhà Collins.
Tuy nhiên, khi suy đi xét lai những ngôn từ của Phu nhân
Catherine, cô không khỏi có vài cảm nghĩ bất an về những hệ lụy
khi bà cương quyết muốn an thiệp. Từ lời lẽ của bà có ư cương
quyết muốn ngăn cản hôn lễ của hai người, Elizabeth chợt nghĩ ra
rằng bà hẳn sẽ thuyết phục cháu trai của bà, và cô không dám
nghĩ anh sẽ phản ứng như thế nào đối với luận cứ về những điều
tệ hại trong mối quan hệ với cô. Cô không rơ đích xác t́nh cảm
của anh đối với bà d́ anh ra sao, nhưng tự nhiên có thể cho rằng
anh nghĩ về Phu nhân cao hơn là cô có thể nghĩ. Chắc chắn rằng
khi liệt kê những điều tệ hại của một cuộc hôn nhân với một
người không cân xứng về gia thế, bà d́ anh sẽ khai thác mặt yếu
nhất của anh. Với các ư niệm của anh về phẩm cách, có thể anh sẽ
nghĩ rằng những lư lẽ, mà Elizabeth cho là yếu ớt và khôi hài,
theo anh là đúng lư và vững chắc.
Nếu trước kia dường như anh thường lưỡng lự, không biết phải làm
thế nào, th́ giờ đây lời khuyên nhủ và khuẩn khoản của một người
thân gần gũi như thế có thể xóa tan mọi nghi ngờ, và xác định
anh lập tức trở nên hạnh phúc theo cách một phẩm giá không hoen
ố có thể giúp cho anh được hạnh phúc. Trong trường hợp này, anh
sẽ không trở lại với cô nữa. Trên đường đi, Phu nhân Catherine
có thể gặp anh trong thành phố, và anh sẽ phải bỏ ư định cùng
Bingley trở lại Netherfield.
Cô nghĩ thêm: "V́ thế, nếu trong ṿng vài ngày tới anh ấy viện
cớ với bạn anh về việc không giữ lời hứa, ḿnh sẽ hiểu sự thể ra
sao. Ḿnh sẽ từ bỏ mọi ước vọng về tính trung kiên của anh. Nếu
anh ấy chỉ tự măn với việc lấy làm tiếc về ḿnh, khi mà anh có
thể thu phục t́nh cảm của ḿnh, chẳng bao lâu ḿnh có thể không
c̣n tiếc nuối ǵ về anh nữa."
*** Khi nghe tin về người khách đến thăm, những người c̣n lại
trong gia đ́nh đều ngạc nhiên tột độ, nhưng họ lại chấp nhận lư
do bà Bennet đưa ra, và Elizabeth thoát khỏi sự trêu ghẹo của
mọi người.
Sáng hôm sau, khi cô đang bước xuống thang lầu, vừa lúc ông bố
từ trong pḥng đọc sách đi ra, tay cầm một lá thư. Ông nói:
- Lizzy, bố đang đi t́m con. Đi vào pḥng của bố.
Cô đi theo ông, càng thêm thắc mắc về điều ông sẽ nói với cô mà
cô đoán có liên hệ đến lá thư trên tay ông. Th́nh ĺnh cô đoán
đây có thể là thư của Phu nhân Catherine, và cô mất tinh thần
nghĩ đến những lời giải thích tiếp theo đây.
Hai người ngồi xuống gần ḷ sưởi, rồi ông nói:
- Bố nhận được thư này sáng nay. Bố ngạc nhiên quá mức. V́ lẽ nó
chủ yếu liên quan đến con, con cần biết qua về nội dung. Trước
đây bố không hề biết bố có hai đứa con gái sắp kết hôn. Bố chúc
mừng con, cho một cuộc chinh phục rất quan trọng.
Mặt Elizabeth đỏ mừng khi cô nghĩ ngay đây là lá thư của người
cháu trai thay v́ của bà d́. Trong khi cô không biết phải vui
mừng v́ chính anh đă trấn tĩnh mọi việc, hoặc phiền ḷng v́ anh
không trực tiếp viết cho cô, th́ ông bố lên tiếng:
- Con có vẻ tỉnh táo. Mấy cô gái trẻ có khả năng nh́n xuyên suốt
những vụ việc như thế này, nhưng bố nghĩ bố có thể đánh đổ ngay
cả trí mẫn tiệp của con. Lá thư này là của anh Collins.
- Anh Collins! Và anh ấy đă viết ǵ?
- Dĩ nhiên là điều ǵ đấy đi thẳng vào mục đích. Anh ấy mở đầu
thư với lời chúc mừng bố về hôn lễ sắp đến của cô con gái đầu
ḷng của bố. Dường như anh nghe tin từ một trong những thành
viên tốt bụng, hay ngồi lê đôi mách của gia đ́nh Lucas. Bố không
muốn thử thách tính kiên nhẫn của con nên không đọc đoạn này.
Đoạn có liên hệ đến con là như thế này: "Sau khi đă bầy tỏ với
ông những lời chúc chân thành nhất của bà Collins và của chính
tôi về sự kiện hạnh phúc ấy, bây giờ tôi xin đề cập ngắn gọn đến
một việc khác. Theo cùng một nguồn tin cho tôi biết, có ức đoán
là cô con gái Elizabeth của ông chẳng bao lâu sẽ không c̣n mang
họ Bennet nữa. Sau khi cô cả đă mang họ khác, và người bạn đời
mà cô chọn là một trong những nhân vật lừng lẫy nhất đất nước
này."
Ông vừa nói với Elizabeth vừa đọc lá thư:
- Lizzy, con có thể đoán anh ấy ám chỉ ai không? "Anh thanh niên
này được trời ban cho nhiều đặc ân một cách lạ lùng, với mọi thứ
mà con tim người trần có thể ước mơ nhiều nhất - sự sản nguy
nga, ḍng dơi quư tộc, và quyền uy bảo trợ rộng răi. Tuy vậy,
mặc dù có những cám dỗ như thế, tôi xin phép được cảnh báo cô em
họ Elizabeth của tôi, và cảnh báo ông, về những tai họa có thể
xảy đến khi hấp tấp chấp nhận lời cầu hôn của anh ấy, mà với
những lợi thế này th́ dĩ nhiên không ai muốn bỏ qua." Lizzy, con
có biết anh ấy là ai không? Nhưng đến đây con sẽ biết: "Động lực
khiến tôi phải cảnh báo là như thế này. Chúng tôi có lư do mà
tin rằng bà d́ anh ấy, Phu nhân Catherine de Bourgh, nh́n cuộc
hôn nhân với con mắt thiếu thiện cảm."
Ông tiếp:
- Anh Darcy, con ạ, chính là anh ấy! Bây giờ, Lizzy, bố nghĩ bố
đă làm con ngạc nhiên. Liệu anh ấy, hoặc nhà Lucas, có thể nói
dối hơn được như thế không, khi nói đến tên anh ấy? Anh Darcy,
người luôn nh́n phụ nữ qua những khuyết điểm của họ, và là người
có lẽ sẽ không bao giờ nh́n đến con trong suốt cuộc đời của anh
ấy! Kể ra thật là tuyệt vời!
Elizabeth muốn phụ họa với câu pha tṛ của ông bố, nhưng chỉ có
thể gượng gạo nở một nụ cười. Chưa bao giờ cách bông đùa của ông
làm trở nên kém dễ chịu đối với cô như thế này. Ông hỏi:
- Con có bị phân tâm không?
- À, có. Xin bố đọc tiếp.
- "Tối hôm qua, sau khi đề cập về khả năng xảy ra hôn lễ này, bà
lập tức hạ ḿnh như thường thấy để cho biết ư kiến, khi hiển
nhiên là, v́ có nhiều chống đối liên quan đến cô em họ của tôi,
bà sẽ chẳng bao giờ chấp nhận cái mà bà gọi là cuộc hôn phối ô
nhục. Tôi nghĩ tôi có bổn phận cần thông báo nhanh chóng tin này
cho cô em họ của tôi, để cô và ư trung nhân cao quư của cô nhận
thức được t́nh thế, và đừng vội vă tiến hành hôn nhân khi chưa
có được sự đồng ư thỏa đáng."
Ông ngừng lại rồi tiếp:
- Anh Collins c̣n viết tiếp như thế này: "Tôi t́nh thật vui mừng
thấy vụ việc buồn thảm của cô em Lydia đă được bưng bít một cách
thỏa đáng. Tôi chỉ quan ngại rằng thiên hạ sẽ biết họ đă sống
với nhau trước khi cử hành hôn lễ. Tuy nhiên, tôi không nên quên
những bổn phận trong vị thế của tôi, và cũng không muốn kiềm chế
biểu lộ sự ngạc nhiên của tôi, khi nghe ông đă tiếp đón hai
người ở nhà ông ngay sau khi họ đă kết hôn. Đây là thái độ
khuyến khích tội lỗi, và nếu tôi là giáo sĩ phụ trách giáo sứ
Longbourn, tôi sẽ tích cực ngăn cản việc này. Là một tín đồ của
Cơ đốc giáo, chắc chắn ông nên tha thứ, nhưng ông không bao giờ
nên chấp nhận cho họ đến gần, hoặc cho phép người khác nhắc đến
tên của họ cho ông nghe." Đấy là quan điểm của anh ta về tính vị
tha của một tín đồ Cơ đốc! Phần c̣n lại của lá thư chỉ viết về
t́nh h́nh của cô Charlotte yêu quư của anh ta, và mong ước của
anh về một nhánh ô- liu. Nhưng, Lizzy, có vẻ như con không được
vui. Bố hy vọng con sẽ không trở thành bà và giả vờ bị sỉ nhục
v́ một cái tin vớ vẩn như thế. V́ chúng ta sống để làm ǵ, nếu
không để chịu đựng những người hàng xóm, và cười đùa lại với họ
khi đến phiên chúng ta?
Elizabeth thốt lên:
- Ôi! Con đă bị phân tâm quá mức. Những việc này thật là lạ
lùng.
- Đúng. Điều kỳ thú là ở chỗ đấy. Nếu họ nói đến bất kỳ anh
thanh niên nào khác th́ nó chả là ǵ cả; nhưng trong khi anh ấy
hoàn toàn lănh đạm và con chua cay ghét anh, sự việc đă trở nên
vô lư một cách thú vị! Mặc dù bố không thích viết, bố sẽ không
bỏ qua lá thư của anh Collins v́ bất cứ lư do nào. Không, khi bố
đọc thư anh ta, bố không khỏi mến anh hơn so với Wickham, theo
như cách bố đánh giá tư cách trơ trẽn và đạo đức giả của con rễ
bố. Lizzy, hăy nói cho bố biết Phu nhân Catherine đă nói ǵ về
việc này? Có phải bà ấy đến đây để phản đối hay không?
Cô con gái chỉ đáp lại lời hỏi với tiếng cười, v́ ông hỏi mà
không có chút nghi ngờ, cô không cảm thấy khó chịu khi ông lập
lại câu hỏi. Elizabeth chưa bao giờ bị luống cuống như thế để
tạo ra dáng vẻ trái ngược với tâm tư của cô. Cần phải cười to
lên, đáng lẽ cô muốn khóc. Ông bố đă khiến cho cô gần chết lịm
khi nói đến sự dửng dưng của anh Darcy, và cô chỉ lấy làm lạ
rằng ông không chịu t́m hiểu cặn kẽ. Hoặc có lẽ cô cũng cảm thấy
lo sợ rằng thay v́ ông biết quá ít, có thể cô đă vọng tưởng quá
nhiều.
Chương 58
Thay v́ mang một
lá thư do anh bạn nhờ chuyển để tŕnh bày lư do không thể trở
lại, như Elizabeth đă nửa tin nửa ngờ, anh Bingley lại dẫn theo
Darcy đến Longbourn, ít ngày sau chuyến viếng thăm của Phu nhân
Catherine. Hai người đến sớm, và trước khi bà Bennet có thời giờ
kể lại cho anh nghe về việc họ đă gặp bà d́ của anh, trong khi
cô con gái của bà đang ngồi chết lặng, Bingley đề nghị mọi người
cùng đi dạo v́ anh muốn được riêng tư với Jane. Mọi người đồng
ư. Bà Bennet không có thói quen đi dạo, Mary không có thời giờ
nhưng năm người c̣n lại cùng đi. Tuy nhiên, chẳng bao lâu
Bingley và Jane để cho những người khác vượt lên trước. Hai
người đi chậm lại ở phía sau, để cho Elizabeth, Darcy và Kitty
tṛ chuyện với nhau. Không ai nói ǵ nhiều, Kitty quá e dè với
anh nên không dám hỏi; Elizabeth đang thầm lặng chuẩn bị cho một
chủ ư; và có lẽ Darcy cũng thế.
Họ đi đến nhà Lucas v́ Kitty muốn đến thăm Maria, và v́
Elizabeth nghĩ không có ǵ phải e ngại khi không có Kitty cùng
đi, cô bạo dạn một ḿnh đi bên anh. Bây giờ là lúc cô thực hiện
chủ ư của ḿnh, và trong khi cô c̣n đủ can đảm, cô lập tức bắt
đầu:
- Anh Darcy, tôi là người rất ích kỷ, và trong khi tôi cố tạo
khuây khỏa cho tâm tư tôi, tôi không để tâm đến việc tôi có thể
gây tổn thương cho tâm tư anh ra sao. Tôi không c̣n có thể tránh
né việc cám ơn anh về ḷng tốt không ǵ sánh được đối với đứa em
khốn khổ của tôi. Từ lúc tôi biết được việc này, tôi luôn khoắc
khoải t́m cách nói cho anh rơ tôi cảm thấy trân trọng biết ơn
anh đến dường nào. Nếu những người c̣n lại trong gia đ́nh tôi
được biết, tôi đă không chỉ nói ra về ḷng tri ân của riêng tôi.
Darcy đáp, ngạc nhiên và cảm động:
- Tôi tiếc, rất tiếc, rằng cô đă được thông báo về chuyện, mà
theo chiều hướng có thể bị nhầm lẫn, khiến cho cô cảm thấy bất
an. Tôi đă nghĩ tôi có thể tin cậy bà Gardiner giữ kín vụ việc.
- Anh không nên trách mợ tôi. Lydia đă vô tâm tiết lộ cho tôi
biết rằng anh đă có liên quan tới chuyện này, và dĩ nhiên là tôi
không thể an ḷng nếu không được biết chi tiết. Thay mặt cho cả
gia đ́nh, tôi xin cảm ơn anh, và cảm ơn anh lần nữa, về t́nh cảm
độ lượng đă khiến anh phải cất công như thế và chịu đựng nhiều
khổ sở như thế để t́m ra hai người.
- Nếu cô muốn cảm ơn tôi, th́ chỉ một ḿnh cô cảm ơn cũng đủ.
Tôi không muốn giấu giếm rằng ư tôi mong mỏi mang đến hạnh phúc
cho cô là động lực thêm vào những lư do khác đă thúc giục tôi
phải làm việc ấy. Nhưng gia đ́nh cô không hàm ơn tôi ǵ cả.
Trong khi tôi vẫn tôn trọng họ, tôi chỉ nghĩ đến cô thôi.
Elizabeth quá lúng túng nên không thốt lên được lời nào. Im lặng
một chốc, anh thêm:
- Cô có tâm t́nh khoáng đạt nên tôi tin cô sẽ không đùa cợt với
tôi. Nếu tâm tư của cô vẫn c̣n như lúc tháng Tư vừa rồi, cô cứ
nói ngay cho tôi biết như thế. Những t́nh cảm và ước nguyện của
tôi vẫn không thay đổi, nhưng chỉ cần một tiếng nói của cô là
tôi sẽ không bao giờ đề cập đến chuyện này nữa.
Những t́nh cảm trong tâm tư của Elizabeth đă vượt quá nỗi khó xử
và lo lắng thông thường cho hoàn cảnh của anh. Cô cảm thấy bắt
buộc phải thổ lộ. Tuy không lưu loát lắm, cô nói ngay cho anh
biết rằng t́nh cảm của cô đă chuyển biến rơ rệt bắt đầu từ thời
điểm anh nói đến, để giờ đây cô chấp nhận những cả quyết của anh
với tất cả trân trọng và vui mừng. Câu trả lời của cô tạo trong
anh một hạnh phúc vô biên mà có lẽ anh chưa từng cảm nhận trong
đời. Anh bày tỏ với cô những ư t́nh nhạy cảm và nồng ấm nhất mà
một người với t́nh yêu mănh liệt có thể nói ra được. Nếu
Elizabeth có thể nh́n thẳng vào mắt anh, cô có thể nhận ra niềm
vui ngập tràn trong tim anh, lan tỏa trên gương mặt anh, biến
thành cả con người anh. Nhưng tuy cô không thể nh́n, cô có thể
nghe, và anh muốn cô hiểu cô đă chiếm vị thế quan trọng như thế
nào trong tim anh. Anh bộc bạch những tâm tư khiến t́nh yêu của
anh mỗi lúc càng thêm nồng thắm.
Hai người tiếp tục bước đi mà không nhận biết đang đi về hướng
nào. Có quá nhiều điều để suy ngẫm, để cảm nhận, để thổ lộ. Giờ
cô mới biết rằng họ mang ơn bà d́ của anh về những đồng cảm giữa
họ hiện giờ. Sau khi trở về, bà đă đến gặp anh, kể cho anh nghe
về chuyến đi của bà đến Longbourn, về động lực của bà, về nội
dung trao đổi giữa bà và Elizabeth. Do lo âu, bà nhấn mạnh đến
thái độ ngang bướng và cả quyết của Elizabeth, v́ tin rằng khi
nói như thế bà sẽ được nghe anh hứa với bà việc mà cô đă từ chối
hứa. Nhưng, không may cho Phu nhân, kết quả hoàn toàn đi ngược
lại với ư muốn của bà.
Anh nói:
- Việc này đă tạo cho anh hy vọng mà lúc trước anh không dám cho
phép ḿnh hy vọng nhiều. Anh đă biết khá rơ tâm t́nh của em để
chắc chắn rằng, nếu em nhất quyết không chấp nhận t́nh anh, hẳn
em đă nói như thế một cách thẳng thắn và rơ ràng với Phu nhân
Catherine.
Elizabeth đỏ bừng mặt và cười:
- Đúng vậy, anh đă biết khá rơ tính em thẳng thắn thế nào nên
mới tin em có thể nói như thế. Sau khi đă sỉ nhục một cách kinh
tởm vào mặt anh, em có thể không ngần ngại sỉ nhục anh trước mặt
những người thân của anh.
- Em đă nói về anh như thế nào? Có phải anh không xứng đáng? V́
lẽ, mặc dù những lời kết án của em là thiếu cơ sở, dựa trên
những tiền đề nhầm lẫn, thái độ của anh đối với em lúc trước vẫn
đáng bị chê trách một cách nặng nề nhất. Không thể tha thứ được.
Anh không thể nghĩ đến cách cư xử của anh lúc trước mà không
thấy ghê tởm.
Elizabeth nói:
- Chúng ta không nên tranh căi để xem ai đáng trách hơn trong
buổi tối hôm đó. Nếu suy xét một cách nghiêm khắc, cách cư xử
của mỗi người đều đáng bị chê trách, nhưng từ lúc ấy cả hai
chúng ta đă trở nên lịch sự hơn - em hy vọng như thế.
- Anh không thể dễ dàng an tâm như thế về phần ḿnh. Trong nhiều
tháng, cho đến tận bây giờ, mỗi khi nghĩ về những ǵ anh đă nói,
về cách cư xử của anh, thái độ của anh, những biểu lộ của anh
xuyên suốt vụ việc, không hiểu sao anh đều cảm thấy đau đớn. Lời
em trách anh thật là đúng lư, không bao giờ anh quên được "nếu
anh có cách cư xử của người lịch thiệp." Đây là lời nói của em.
Em không biết, em khó hiểu được, những lời này đă dằn vặt anh
như thế nào, tuy phải thú thật rằng phải mất một thời gian anh
mới nhận ra em đúng lư.
- Em không hề nghĩ lời nói của em gây ấn tượng mạnh đến thế. Em
hoàn toàn không nghĩ anh đă cảm nhận như thế.
- Anh có thể dễ dàng tin em. Lúc ấy em đă nghĩ anh không nhạy
cảm ǵ cả. Anh chắc chắn em nghĩ như thế. Anh không bao giờ quên
nét mặt em thay đổi khi em nói anh không thể tỏ t́nh với em theo
bất kỳ cách nào khác để dẫn dụ em chấp nhận.
- Xin anh đừng nhắc lại những ǵ em nói lúc ấy. Không có ích ǵ
khi nhớ măi. Em mong anh hiểu rằng từ lâu em đă cảm thấy xấu hổ
thật sự về lời lẽ của em.
Darcy nói về lá thư của anh. Anh hỏi:
- Liệu không lâu sau đó, lá thư của anh có làm em nghĩ tốt hơn
về anh không? Sau khi đọc, em có tin những ǵ anh viết không?
Cô giải thích cho anh những ảnh hưởng mà lá thư đă tạo nên trong
tâm tư cô, và làm thế nào mọi định kiến ban đầu của cô dần dần
được xóa bỏ.
Anh nói:
- Anh biết những ǵ anh viết sẽ khiến em đau đớn, nhưng cần
thiết phải viết. Anh mong em đă tiêu hủy lá thư. Đặc biệt có một
đoạn, đoạn đầu, mà nếu em đọc lại sẽ làm anh khiếp đảm. Anh có
thể nhớ một vài lời trong thư có thể khiến em ghét anh một cách
đúng lư.
- Em sẽ đốt lá thư nếu anh tin việc này sẽ ǵn giữ t́nh cảm của
em đối với anh. Nhưng, mặc dù cả hai chúng ta có lư do để tin
tâm tư của em không phải là hoàn toàn kiên định, em hy vọng nó
không phải dễ thay đổi.
Anh Darcy đáp:
- Khi anh viết thư ấy, anh tin anh hoàn toàn trầm tĩnh và nhẹ
nhàng, nhưng rồi anh biết chắc khi ấy anh vẫn mang tâm trạng cay
đắng kinh khiếp.
- Có lẽ lá thư bắt đầu trong cay đắng, nhưng phần cuối th́ không
như thế. Câu kết tự nó đă nói lên đức hạnh. Nhưng chúng ta không
nên nghĩ đến lá thư nữa. Cảm nhận của người viết và người nhận
giờ đă khác xa nhiều so với lúc ấy, nên cần quên đi mọi hoàn
cảnh không vui đă tạo ra những cảm nghĩ ấy. Anh nên theo triết
lư sống đời của em. Chỉ nên nghĩ về quá khứ nếu có niềm vui khi
nghĩ đến.
- Anh không thể đánh giá em về mặt triết lư như thế. Khi em nhắc
lại những ǵ đă xảy ra, em hoàn toàn không có ư trách móc, và
anh nghĩ em toại ư từ đây không phải là do triết lư, mà hơn thế
nữa, là do em vô tư. Nhưng với anh th́ không phải như thế. Những
hồi tưởng đau đớn vẫn xen vào mà anh không thể xua đuổi, không
nên xua đuổi. Cả đời anh luôn ích kỷ, trong thái độ chứ không
phải theo nguyên tắc. Khi c̣n bé, anh được dạy dỗ để biết việc
ǵ là đúng, nhưng anh không được dạy cho biết phải kiềm chế tính
khí của ḿnh như thế nào. Anh học về những nguyên tắc, nhưng anh
được để mặc cho ḿnh theo đuổi những nguyên tắc ấy trong kiêu
hănh và tự phụ. Không may cho anh, anh là con trai duy nhất
(trong nhiều năm là đứa con duy nhất), nên anh được cha mẹ nuông
chiều đến mức trở nên hư hỏng. Cha mẹ anh, mặc dù bản thân hai
người rất tốt (nhất là cha anh, hoàn toàn nhân từ và dễ thương),
đă cho phép anh, khuyến khích anh, gần như tập cho anh trở nên
ích kỷ và tự cho ḿnh là quan trọng, để rồi không màng tới ai
khác ngoài những người trong gia tộc ḿnh, khinh thường cả thế
gian c̣n lại hoặc ít nhất muốn khinh thường tri giác và chân giá
trị của họ so với chính ḿnh. Anh đă là như thế, từ tám lên đến
hai mươi tám tuổi, và anh sẽ vẫn là anh như thế nếu không có em,
em Elizabeth yêu dấu nhất! Có việc ǵ anh không hàm ơn em nào!
Em đă dạy cho anh một bài học, ban đầu bài học đúng là khó khăn,
nhưng bổ ích nhất. Anh đă bị em làm nhục đúng cách. Em đă cho
anh thấy mọi kỳ vọng tự phụ của anh đều không đủ để chiếm lấy
con tim của một người phụ nữ rất đáng giá.
- Thế lúc ấy anh có tin rằng em nên cho anh thấy như thế không?
- Có chứ. Em nghĩ ǵ về tính phù phiếm của anh?
- Thái độ của em là sai, nhưng không phải em cố ư như thế, em
mong anh tin em. Em không bao giờ muốn lừa dối anh, nhưng tinh
thần của em có thể dẫn em đi sai đường. Buổi tối hôm ấy, anh
ghét em đến mức nào?
- Ghét em?! Lúc đầu, anh tức giận nhưng dần dần cơn giận chuyển
đi theo đúng hướng.
- Em gần như sợ hăi không dám hỏi anh nghĩ về em như thế nào khi
chúng ta gặp lại nhau ở Pemberley. Anh có trách em không?
- Thật ra anh không trách em, anh chỉ ngạc nhiên.
- Sự ngạc nhiên của anh không thể sánh với sự ngạc nhiên của em,
khi được anh để ư đến. Lương tri của em nói rằng em không xứng
đáng với cung cách lịch sự tột cùng của anh, em phải thú thật
rằng em không trông mong nhận vượt quá phần ḿnh đáng được
hưởng.
- Mục đích của anh lúc ấy là, qua cung cách lịch sự trong khả
năng của anh, cho em thấy anh không đến nỗi hẹp ḥi để bực bội về
quá khứ, và bằng cách cho thấy anh đă đáp ứng với những trách
móc của em, anh hy vọng em sẽ tha thứ cho anh, em bớt nghĩ xấu
về anh. Anh không rơ những ước vọng khác xảy đến khi nào, nhưng
anh tin trong khoảng nửa giờ sau khi anh gặp lại em.
Rồi anh kể Georgiana lấy làm vui được quen biết với cô, tỏ ra
thất vọng khi cô phải vội vă trở về nhà, và một cách tự nhiên,
việc này dẫn đến nguyên nhân khiến cô phải trở về. Giờ cô biết
rằng anh đă có quyết tâm đi t́m em cô ngay trước khi anh rời
quán trọ của cô, cô cũng hiểu rằng vẻ nghiêm nghị và trầm tư của
anh lúc này là do đấu tranh trong nội tâm với mục đích không ǵ
khác hơn là được thông hiểu.
Cô tỏ lời cảm kích lần nữa, nhưng hai người đều thay đau đớn v́
vụ việc nên không muốn nói ǵ thêm.
Sau khi đă đi nhàn nhă vài dặm và tâm trí và tâm trí không bị
vướng bận về chuyện khác nên họ không biết ǵ về khoảng cách,
cuối cùng họ xem đồng hồ và nghĩ rằng phải quay về.
"Không rơ anh Bingley và Jane giờ như thế nào?" là câu hỏi dồn
dập cho việc bàn tán về câu chuyện t́nh kia. Darcy vui mừng v́
thấy họ được hạnh phúc, bạn của anh trước đấy đă nói cho anh
nghe.
Elizabeth hỏi:
- Em muốn hỏi anh có ngạc nhiên không?
- Anh không ngạc nhiên ǵ cả. Khi anh ra về, anh đă nghĩ việc
này không bao lâu sẽ xảy ra.
- Điều này có nghĩa anh đă cho phép anh ấy được tiến tới. Em đă
đoán thế.
Và tuy anh không nhận là đúng, cô nghĩ rằng quả thật như thế.
Anh nói:
- Vào buổi tối trước khi anh đi London, anh thú thật với anh
Bingley một việc mà đáng lẽ anh phải làm như thế từ lâu. Anh kể
cho anh ấy nghe mọi điều về sự can thiệp vô lư của anh. Anh ấy
ngạc nhiên vô cùng. Anh c̣n nói cho anh ấy rơ anh đă nhầm lẫn
khi cho rằng chị của em hờ hững với anh ấy, và v́ anh có thể dễ
dàng nh́n thấy t́nh cảm của anh Bingley đối với chị ấy không hề
suy giảm, anh tin chắc họ sẽ có hạnh phúc bên nhau.
Elizabeth không khỏi mỉm cười về cách thức dễ dàng mà anh lèo
lái bạn của anh. Cô hỏi:
- Khi anh bảo anh ấy rằng chị em yêu anh ấy, anh nói từ sự quan
sát của anh, hay chỉ v́ do lời em nói lúc trước?
- Từ quan sát của anh. Anh đă quan sát chị ấy rất kỹ, từ hai lần
anh đến sau này, và anh tin rằng chị thật ḷng yêu anh Bingley.
- Và em đoán khi anh tin như thế, anh Bingley cũng tin theo anh.
- Đúng vậy. Bingley là con người e lệ một cách chân chất nhất.
Anh ấy thiếu tự tin nên không thể dựa vào óc suy xét của chính
ḿnh mà phải trông cậy ở nơi anh, khiến cho mọi việc trở nên dễ
dàng. Anh phải thú nhận một việc khác khiến anh ấy cảm thấy xúc
phạm một cách đúng lư trong một khoảng thời gian. Anh không thể
giấu giếm được nữa việc anh biết chị em đă đến cư ngụ trong
thành phố được ba tháng nhưng anh vẫn không cho anh ấy biết. Anh
ấy tức giận. Nhưng anh tin anh ấy không giận anh lâu khi anh ấy
không c̣n hồ nghi ǵ về t́nh yêu của chị em. Anh ấy giờ đă toàn
tâm tha thứ cho anh.
Elizabeth muốn tỏ lời nhận xét rằng anh Bingley là một người bạn
dễ thương nhất, có thể dễ dàng bị dẫn dắt nhất, nên người yêu
của cô quả thật có bản lĩnh. Nhưng cô kiềm lại được. Cô nhớ ra
rằng anh chưa biết chịu đựng lời bông đùa, và lúc này là quá sớm
để bông đùa. Trong niềm tin tưởng về hạnh phúc của Bingley, dĩ
nhiên là không bằng hạnh phúc của anh hiện có, anh tiếp tục
chuyện tṛ cho đến khi họ về đến nhà. Họ chia tay nhau ở tiền
sảnh.
Chương 59
Mọi người trong
gia đ́nh đều hỏi cô đă đi đến những đâu, nhưng cô chỉ trả lời
rằng hai người chỉ đi quanh quẩn đây đó cho đến khi cô không rơ
ḿnh đă đi đâu. Cô đỏ bừng mặt khi trả lời, nhưng việc này hay
những việc khác không làm ai hồ nghi ǵ.
Buổi tối trôi qua êm ả mà không có ǵ đặc biệt. Hai người đă
công khai yêu nhau trao đổi và bông đùa, hai người chưa công
khai giữ im lặng. Darcy không có tính khí biểu lộ niềm hạnh phúc
tràn ngập qua đùa cợt. Elizabeth bị bất ổn và hoang mang; cô
nhận biết ḿnh đang hạnh phúc hơn là cảm thấy hạnh phúc; v́
ngoài nỗi bối rối ban đầu, cô c̣n có những điều không hay trước
mắt cô. Cô nghĩ đến thái độ của gia đ́nh khi họ đă rơ về chuyện
t́nh yêu của cô; cô biết không ai mến Darcy ngoại trừ Jane, và
cô e rằng đối với những người khác đây là mối ác cảm mà ngay cả
sự sản và vị thế của anh cũng không thể xóa tan.
Trong đêm, cô thổ lộ tâm t́nh ḿnh với Jane. Dù cô Bennet không
có thói quen nghi ngờ ai, cô hoàn toàn thấy khó tin.
- Lizzy, em đùa với chị. Không thể được! Yêu anh Darcy! Không,
không, em không thể đáng lừa được chị. Chị biết việc này không
thể xảy ra.
- Đúng là việc này bắt đầu lôi thôi thật! Em chỉ trông mong vào
chị, và em tin chắc không ai tin em nếu chị không tin em. Đúng
như vậy, chúng em yêu nhau. Em chỉ biết nói sự thật. Anh ấy vẫn
c̣n yêu em, và chúng em đă hứa hẹn với nhau.
Jane nh́n em, hồ nghi:
- Chao ôi, Lizzy, không thể được! Chị biết em ghét anh ấy như
thế nào.
- Chị không biết ǵ cả. Hai chúng em đă quên việc ấy. Có lẽ em
đă chưa từng yêu anh ấy như bây giờ. Nhưng trong những trường
hợp như thế này, nhớ măi về chuyện cũ là không thể tha thứ được.
Đây là lần cuối em c̣n muốn nhớ lại.
Cô Bennet vẫn lộ vẻ kinh ngạc. Một lần nữa, Elizabeth lại nghiêm
trang xác định rằng đây là sự thật. Jane thốt lên:
- Trời đất! Có thể như thế được! Bây giờ chị phải tin em, nhưng
em có chắc chắn không? Chị xin lỗi, nhưng em có chắc em sẽ có
hạnh phúc với anh ấy không?
- Không c̣n hồ nghi ǵ nữa. Hai chúng em đều nghĩ chúng em là
lứa đôi hạnh phúc nhất trên đời. Nhưng Jane, chị có vui không?
Chị muốn có một người em rể như thế không?
- Chị muốn lắm chứ. Không việc ǵ khiến cho anh Bingley hay chị
vui sướng hơn. Nhưng chúng ta đă có lần suy xét, có lần nói việc
này không thể xảy ra được. Và em có thật ḷng yêu anh ấy không?
Này Lizzy, không nên kết hôn mà không có t́nh yêu! Em có chắc em
biết được em sẽ phải làm ǵ không?
- Có chứ! Chị chỉ nghĩ em cảm thấy hơn là biết được phải làm ǵ,
khi em nói hết chuyện này cho chị nghe.
- Em nói ư ǵ thế?
- Sao cơ? Em chỉ muốn thú thật em yêu anh ấy hơn là chị yêu anh
Bingley. Em sợ chị sẽ giận.
- Em à, bây giờ nên nghiêm túc. Chị muốn nói chuyện thật nghiêm
túc. Nói cho chị rơ mọi điều chị muốn biết, ngay bây giờ. Em đă
yêu anh ấy bao lâu rồi?
- Nó đến dần dần, đến nỗi em khó biết nó bắt đầu khi nào. Nhưng
em tin đấy là lúc em trông thấy phong cảnh xinh tươi ở
Pemberley.
Tuy nhiên, cô phải xác định với Jane rằng cô có ư định nghiêm
túc, và cuối cùng Jane tin cô. Cô Bennet không c̣n ước mong ǵ
hơn. Cô nói:
- Bây giờ chị vui quá, v́ em sẽ được hạnh phúc như chị. Chị luôn
đánh giá cao anh ấy. Nếu không v́ điều ǵ khác ngoại trừ t́nh
yêu của anh ấy đối với em, chị đă quư trọng anh rồi; nhưng bây
giờ anh vừa là bạn của anh Bingley vừa là chồng em, chỉ có
Bingley và em là những người thân thương nhất đối với chị. Nhưng
Lizzy, em đă quá kín đáo, quá dè dặt đối với chị. Em đă kể cho
chị nghe rất ít về những ǵ đă xảy ra ở Pemberley và London. Chị
biết mọi việc qua người khác, không phải qua em.
Elizabeth nói cho cô biết về những ǵ lư do khiến cô phải kín
đáo. Cô không thể nhắc đến Bingley, và trong khi tâm tư c̣n rối
bời cô cũng muốn tránh nhắc đến tên anh bạn của anh. Nhưng bây
giờ cô không thể che giấu đối với chị ḿnh về việc anh Darcy đă
trợ giúp cho cuộc hôn nhân của Lydia. Tất cả mọi việc đều được
nh́n nhận, và họ tṛ chuyện với nhau cho đến thật khuya.
Sáng hôm sau, khi đứng kế bên cửa sổ, bà Bennet thốt lên:
- Chúa tôi! Ước chừng cái anh khó chịu Darcy không đến đây nữa
với Bingley thân thương! Anh có ư ǵ khi cứ đến đây làm phiền hà
như thế? Mẹ chỉ muốn anh ấy đi săn, hoặc làm việc ǵ đấy để
không làm chộn rộn. Chúng ta sẽ phải đối phó với anh ta thế nào
đây? Lizzy, con phải đi dạo với anh ấy lần nữa, để anh ấy không
ngăn trở Bingley.
Elizabeth gần như không tránh khỏi phá lên cười với đề nghị
thuận lợi này, nhưng cô vẫn bực ḿnh v́ bà mẹ cứ măi nói về anh
theo cách như thế.
Ngay khi họ bước vào, Bingley nh́n cô với đầy ư nghĩa và nồng
nhiệt bắt tay cô, như thể cho cô hiểu anh đă rơ mọi chuyện, rồi
anh nói to:
- Bà Bennet, bà c̣n có con đường đi dạo nào khác để hôm nay
Lizzy có thể đi lạc lần nữa không?
Bà Bennet trả lời:
- Tôi khuyên anh Darcy, Lizzy và Kitty đi theo con đường đến núi
Oakham hôm nay. Con đường thật đẹp; mà anh Darcy chưa từng được
xem qua cảnh vật nơi này.
Anh Bingley đáp:
- Có thể thích hợp cho hai người kia, nhưng tôi tin là quá cực
nhọc cho Kitty. Có phải thế không, Kitty?
Kitty hiểu rằng cô nên ở nhà. Darcy tỏ ra náo nức muốn xem quang
cảnh từ ngọn núi, c̣n Elizabeth đồng ư trong im lặng. Khi cô
bước lên thang lầu để chuẩn bị, bà Bennet đi theo, nói với cô:
- Lizzy, mẹ xin lỗi đă bắt buộc con phải đi với cái anh khó chịu
ấy. Nhưng mẹ hy vọng con không phiền hà, con biết chứ, đây là v́
Jane, v́ nó không có nhiều dịp nói chuyện với Bingley.
Trong khi đi dạo, hai người đồng ư rằng họ sẽ xin phép ông
Bennet vào buổi tối này. Elizabeth muốn giành phần ḿnh xin ư
kiến bà mẹ. Cô không rơ bà đón nhận tin này như thế nào; đôi lúc
cô e ngại sự sản và địa vị của anh không đủ để giúp bà thôi kinh
tởm anh. Nhưng cho dù bà có chống đối mănh liệt hay vui mừng
mănh liệt, chắc chắn phong thái của bà sẽ không hợp với ư thức
của cô, và cô không c̣n có thể chịu đựng việc anh Darcy phải
nghe những lời phấn khích đầu tiên do bà vui mừng, tuy c̣n hơn
là lời giận dữ đầu tiên do bà phản bác.
** Vào buổi tối, ngay sau khi ông Bennet trở vào pḥng đọc sách,
cô thấy Darcy đứng dậy và đi theo ông, tâm tư cô khuấy động tột
độ. Cô không sợ bố cô từ khước, nhưng cô e rằng ông sẽ buồn
ḷng, và đấy là do cô, đứa con gái cưng của ông, lại làm ông
buồn v́ sự lựa chọn của cô, khiến ông phải lấy làm tiếc về cô.
Cô cứ ngồi suy nghĩ liên man trong khổ sở như thế, cho đến khi
anh Darcy trở vào, và nh́n anh, cô cảm thấy phần nào nhẹ nhơm
nhờ nụ cười của anh. Anh đến bên cô, thầm th́: "Em đến gặp bố;
ông muốn gặp em trong pḥng đọc sách."
Ông bố đang đi quanh pḥng, lộ vẻ nghiêm nghị và lo âu. Ông nói:
- Lizzy, con làm chuyện ǵ vậy? Con có quẩn trí không, khi chấp
nhận một anh chàng như thế? Không phải con luôn ghét anh ta sao?
Bây giờ cô tha thiết ước muốn những ư kiến thưở ban đầu của cô
đáng lẽ phải đúng t́nh hơn, những lời lẽ thưở ban đầu đáng lẽ
phải ôn ḥa hơn! Được như thế, cô không phải giải thích và thổ
lộ trong ngượng ngùng như thế này, nhưng cô vẫn phải cố gắng.
Với một ít ngôn từ vấp váp, cô thuyết phục ông bố tin nơi t́nh
yêu của cô đối với Darcy.
Ông bố nói:
- Hay nói cách khác, con muốn lấy anh ta. Anh ta giàu có, đương
nhiên rồi, và con có thể có trang phục sang trọng hơn, những cỗ
xe lộng lẫy hơn của Jane. Nhưng những thứ này có tạo hạnh phúc
hơn cho con không?
Elizabeth hỏi:
- Bố có lư do nào khác để chống đối ngoại trừ việc bố tin rằng
con dửng dưng đối với anh ấy?
- Không có ǵ khác. Tất cả chúng ta đều biết anh ấy là một mẫu
người kiêu hănh, khó chịu, nhưng điều này không có nghĩa lư ǵ
nếu con yêu anh ấy.
Cô đáp, với nước mắt trên khoé mi:
- Con thương anh ấy, con yêu anh ấy. Thật ra anh không có chỗ
kiêu hănh nào không phải. Anh ấy hoàn toàn dễ mến. Bố không biết
con người thật của anh ấy là như thế nào, nên con xin bố đừng
làm con đau khổ khi dùng những từ ngữ như thế nói về anh ấy.
- Lizzy, bố chấp nhận. Thật ra, anh ấy là mẫu người mà bố không
dám từ chối bất cứ việc ǵ anh đă hạ ḿnh cầu xin. Bây giờ, bố
ch́u ḷng con, nếu con nhất quyết muốn lấy anh ấy. Nhưng bố muốn
khuyên con nên suy nghĩ cặn kẽ. Lizzy, bố biết tính con. Bố biết
con không thể có hạnh phúc nếu con không thật ḷng yêu người
chồng của con, khi người ấy không hơn con. Những tài năng sinh
động của con sẽ đặt con vào t́nh trạng nguy hiểm nhất trong một
cuộc hôn nhân không cân xứng. Con khó có thể tránh khỏi tai
tiếng và khổ sở. Con ạ, đừng để bố phải đau ḷng khi thấy con
không thể kính trọng người bạn đời của con.
Elizabeth vẫn c̣n bị xúc động. Cô trả lời với vẻ tha thiết và
nghiêm trang nhất. Cô lặp đi lặp lại rằng anh Darcy luôn luôn là
người mà cô lựa chọn; cô giải thích sự thay đổi dần dần trong
cách cô đánh giá anh. Cô tỏ ư tin chắc rằng t́nh yêu của anh
không phải là nhất thời, nhưng đă được thử thách qua nhiều tháng
gay cấn. Cô sôi nổi kể ra những đức tính của anh. Cuối cùng, cô
đă thuyết phục được sự hồ nghi của ông bố; khiến ông thuận theo
cô. Ông nói khi cô chấm dứt:
- Thế th́, con yêu, bố không c̣n ǵ để nói. Nếu đúng như thế,
anh ấy xứng đáng với con. Lizzy, bố không thể để con ra đi với
một người nào khác thua kém anh.
Được ấn tượng thuận lợi về anh được trọn vẹn, cô kể về những ǵ
anh đă làm cho Lydia. Ông vô cùng kinh ngạc:
- Quả thật đây là một buổi tối với những điều kỳ diệu! Và như
thế, Darcy đă làm mọi chuyện: dàn xếp cuộc hôn nhân, cung cấp
tiền bạc, trả nợ cho anh ta; giúp đưa anh ta vào quân ngũ! Như
thế càng tốt. Đỡ cho bố bao phiền hà và kinh tế. Nếu cậu làm
việc này, bố phải trả nợ cho ông và bố sẽ trả, nhưng những người
trẻ đang yêu đương mănh liệt cứ muốn làm theo ư họ. Ngày mai bố
sẽ đề nghị trả nợ cho anh ta; anh ta sẽ huênh hoang về t́nh yêu
anh ta dành cho con, thế là vụ việc chấm dứt.
Rồi ông nhớ lại sự bối rối của cô vài ngày trước, khi ông đọc
thư của Collins, và sau khi bông đùa với cô một chốc, ông cho
phép cô ra ngoài - nói khi cô quay đi:
- Nếu có anh trai trẻ nào muốn cưới Mary hoặc Kitty, mời họ vào
đây, v́ bố đang rất vui.
Tâm trí của Elizabeth giờ đă cất được một gánh nặng. Sau khi suy
tư khoảng nửa giờ trong pḥng riêng của cô, cô có thể khá điềm
tĩnh để có thể trở lại tụ họp với mọi người. Mọi chuyện đều khá
mới mẻ nên không có ǵ vui vẻ. Buổi tối trôi qua trong yên b́nh;
không có ǵ nhiều phải lo sợ, và chẳng chóng th́ chầy, sự thoải
mái trong dễ chịu và quen thuộc sẽ trở lại.
Khi bà mẹ cô đi lên pḥng khách đêm hôm ấy, cô đi theo bà, thông
báo cho bà tin vô cùng đặc biệt. Hiệu quả cực kỳ khác thường, v́
ban đầu bà ngồi yên lắng nghe, không thể thốt nên lời nào. Trong
một lúc, bà không thể hiểu Elizabeth đang nói những ǵ. Rồi bà
bắt đầu định thần, xoay trở trên chiếc ghế, đứng dậy, rồi lại
ngồi xuống, hoang mang tự hỏi, rồi thốt lên:
- Chao ôi! Cảm ơn chúa tôi! Nghĩ mà xem! Ôi chao! Anh Darcy! Ai
mà có thể ngờ được! Thật vậy sao? Ôi, con Lizzy yêu dấu của mẹ!
Con sẽ được giàu có và nổi danh! Con sẽ có biết bao nhiêu tiền
bạc, nữ trang và cỗ xe. So với con, Jane không là ǵ - không là
ǵ cả. Mẹ mừng quá, vui quá! Thật là một thanh niên thật dễ
thương, thật đẹp trai, thật cao ráo! Ôi! Lizzy yêu! Tha thứ cho
mẹ lúc trước đă ghét bỏ anh ấy! Mẹ hy vọng anh ấy sẽ bỏ qua.
Con, con Lizzy thương! Một ngôi nhà trong thành phố! Mọi thứ đều
hấp dẫn! Chúa tôi! Tôi sẽ ra sao đây?! Tôi bị rối bời!
Thế là đủ để biết bà đă ưng thuận. Elizabeth vui mừng khi thấy
chỉ có cô phải nghe những lời như thế. Nhưng cô chỉ được yên ổn
một ḿnh trong pḥng của cô chỉ trong một khoảnh khắc. Bà đi
theo cô, thốt lên:
- Con yêu quư nhất của mẹ, mẹ không c̣n biết nghĩ ǵ nữa! Mười
ngh́n một năm, có thể hơn nữa! Thật là như Thiên đàng! Và một
phép kết hôn đặc biệt (1). Con nên
kết hôn với phép đặc biệt. Nhưng con yêu quư nhất của mẹ, cho mẹ
biết anh Darcy thích món ǵ nhất để mẹ có thể chuẩn bị cho ngày
mai.
Đây là một điềm báo trước thái độ của bà mẹ đối với anh. Mặc dù
đă được anh yêu thương nồng thắm và đă được những người thân
chấp nhận, Elizabeth hiểu rằng cô vẫn c̣n mong mỏi vài điều
khác. Nhưng ngày hôm sau trôi qua một cách tốt đẹp hơn cô nghĩ,
v́ may là bà Bennet vẫn c̣n quá nể trọng anh con rể tương lai
nên bà không dám mở miệng bắt chuyện với anh, trừ khi bà muốn
biểu lộ sự chăm chút hoặc tỏ ḷng tôn trọng ư kiến của anh.
Elizabeth vui mừng thấy ông bố chịu khó gây thân thiện với anh,
và chẳng bao lâu, ông Bennet nói cho cô yên tâm rằng mỗi lúc ông
càng đánh giá anh cao hơn. Ông nói:
- Bố mến tất cả ba con rể của bố. Có lẽ bố mến Wickham nhất,
nhưng bố nghĩ bố sẽ mến chồng của con ngang với chồng của Jane.
Chương 60
Elizabeth lại
lên tinh thần đến mức thích đùa cợt; cô muốn anh Darcy giải
thích về lúc anh mới chớm yêu cô. Cô hỏi:
- Chuyện này bắt đầu như thế nào? Em có thể hiểu anh tiếp tục
một cách lôi cuốn sau khi anh bắt đầu, nhưng lúc anh bắt đầu là
khi nào?
- Anh không thể xác định ngày giờ, hoặc địa điểm, hoặc cái nh́n,
hoặc lời nói đă tạo nên nền tảng. Đă lâu rồi. Anh đang trong
giai đoạn tiếp tục trước khi anh biết anh đă bắt đầu.
- Anh đă chấp nhận được vẻ bề ngoài của em, và về cử chỉ, thái
độ của em đối với anh ít nhất gần với bất lịch sự, và em thường
nói chuyện với anh nhằm mục đích làm anh đau đớn. Bây giờ anh
hăy thành thật với em, lúc ấy anh có c̣n yêu em không trong khi
em đang xấc xược với anh?
- Vẫn c̣n, v́ tính sinh động của tâm hồn em.
- Anh có thể gọi ngay đây là xấc xược. Nó không kém như thế bao
nhiêu. Sự thật là, anh chán ngán vẻ lịch sự, cung cách tôn kính,
hoặc nghi lễ chỉnh tề. Anh khinh khi những phụ nữ chỉ biết nói
năng, ra điệu bộ và suy nghĩ với mục đích chỉ nhằm làm cho anh
chú ư đến. Em được anh chú ư v́ em khác hẳn họ. Nếu em không
thật sự dễ thương, anh hẳn đă ghét em về thái độ này. Nhưng mặc
dù mang nỗi đau mà anh muốn giấu, những cảm nghĩ của anh luôn
cao quư và công bằng, và trong tim anh, anh hoàn toàn chán ghét
những người xun xoe ve văn anh. Đấy, em đă giúp anh đỡ cất công
giải thích, và thật t́nh khi xét qua mọi việc em nghĩ đấy là
hoàn toàn có lư. Anh đă không biết rơ về cái tốt của em, hẳn như
vậy rồi. Nhưng không ai nghĩ về điều này khi họ đang yêu.
- Khi Jane đang bị bịnh ở Netherfield, thái độ tŕu mến của em
đối với chị ấy không phải là cái tốt của em đó sao?
- Chị Jane yêu quư nhất! Ai lại có thể đối xử với chị ấy kém hơn
như thế?! Nhưng anh có thể bằng mọi cách nêu cao việc này. Anh
bảo vệ mọi đức tính của em, mà c̣n cố gắng phóng đại những đức
tính này càng cao càng tốt. Đổi lại, em t́m mọi cơ hội nhằm trêu
cợt và tranh căi với anh càng nhiều càng hay, và em sẽ bắt đầu
ngay bằng cách hỏi anh điều ǵ đă khiến anh cuối cùng không muốn
đi thẳng vào vấn đề. Lần đầu tiên anh đến thăm em và sau đấy
dùng bữa tối, điều ǵ đă khiến anh nhút nhát với em như thế?
Nhất là khi anh đến, tại sao anh ra vẻ như không màng đến em?
- Bởi v́ em trang nghiêm và im lặng, và em không khích lệ anh
bạo dạn thêm.
- Nhưng v́ em bị bối rối.
- Và anh cũng thế.
- Đáng lẽ anh nên gợi chuyện nhiều với em khi anh đến dùng bữa
tối.
- Một người ít nghĩ đến em hơn sẽ làm như thế.
- May là anh có câu trả lời đúng lư, và em đúng lư để chấp nhận!
Nhưng em tự hỏi anh sẽ tiếp tục như vậy trong bao lâu, nếu để
mọi việc phó mặc cho anh? Em tự hỏi khi nào anh sẽ chịu nói, nếu
em không hỏi anh. Chủ định của em muốn cảm ơn anh về ḷng tốt
của anh đối với Lydia có tác dụng rất lớn. Em e quá lớn, v́ đáng
lẽ em không được đề cập đến chuyện bí mật ấy, và nếu chúng ta
cảm thấy thoải mái về việc thất hứa, th́ đạo đức sẽ trở thành ra
sao? Cách này là không hay.
- Em không nên tự dằn vặt. Đạo đức sẽ vẫn c̣n khá tốt. Những cố
gắng khó biện minh được của Phu nhân Catherine nhằm ngăn cản
chúng ta là phương tiện để xóa bỏ mọi hồ nghi. Với hạnh phúc anh
đang có, anh không hàm ơn em về việc em ngỏ lời thiết tha cảm ơn
anh. Tâm t́nh của anh lúc ấy không chờ đón em cởi mở tâm t́nh
của em. Việc d́ anh kể cho anh nghe đă cho anh hy vọng, và anh
muốn biết ngay mọi việc.
- Phu nhân Catherine đă đóng góp rất lớn, và việc này phải làm
bà vui, nếu bà thích góp công. Nhưng, nói cho em biết, anh đến
Netherfield để làm ǵ? Chỉ để đi đến Longbourn và để bối rối à?
Hoặc anh có ư định nghiêm túc hơn chăng?
- Mục đích chính của anh là được gặp em. Và nếu được, anh có thể
hy vọng làm cho em yêu anh. Lư do anh đưa ra, hoặc lư do anh tạo
cho anh, là xem chị em có c̣n yêu anh Bingley không, và nếu c̣n,
anh sẽ thú thật với anh Bingley về việc mà anh đă thú thật sau
đấy.
- Nếu anh có can đảm thú thật với Phu nhân Catherine, liệu bà sẽ
có phản ứng ra sao?
- Elizabeth, có thể anh cần thời gian hơn là can đảm. Nhưng anh
sẽ làm việc này, và nếu em cho anh một tờ giấy, anh sẽ viết
ngay.
- Và nếu em không phải tự viết, em sẽ ngồi bên anh để khen ngợi
những ḍng chữ ngay thẳng của anh, như có lần một phụ nữ đă làm
như thế. Nhưng em cũng có một bà mợ mà em không được quên.
Elizabeth chưa viết trả lời lá thư dài của bà Gardiner v́ cô
không muốn thú nhận t́nh cảm của ḿnh đối với anh Darcy. Nhưng
bây giờ, khi đă có chuyện ấy để viết, mà cô biết người đọc sẽ
rất vui, cô đă xấu hổ nghĩ rằng ông cậu và bà mợ đă mất đi ba
ngày hạnh phúc. Ngay lập tức cô viết cho họ:
" Mợ yêu ạ, đáng lẽ cháu phải cám ơn mợ sớm hơn về lá thư dài,
đầy t́nh cảm, kể mọi chi tiết mà mợ viết cho cháu. Nhưng cháu
phải thú thật, cháu đă bị xao xuyến nhiều nên không thể hồi âm
được. Mợ đă đoán nhiều việc hơn là những ǵ thật sự xảy ra lúc
ấy. Nhưng bây giờ, mợ có thể suy đoán tùy thích, mợ hăy phóng óc
mơ màng đi xa, cho trí tưởng tượng của mợ rọi vào mọi khía cạnh
có liên hệ đến vấn đề, và mợ sẽ không nhầm lẫn việc ǵ trừ phi
mợ tin rằng cháu đă kết hôn. Mợ nên viết thêm cho cháu và ca
ngợi anh ấy nồng nhiệt hơn là trong thư rồi. Cháu cảm ơn cậu mợ,
cháu muốn cảm ơn măi, về quyết định không đi Vùng Hồ. Cháu đă
dại khờ làm sao khi cứ muốn đi! Ư tưởng của mợ về đôi ngựa nhỏ
thật là hay. Hai chúng cháu sẽ đánh xe chạy ṿng quanh khu vườn.
Cháu là một sinh vật hạnh phúc nhất trên đời. Cháu hạnh phúc hơn
cả Jane, chị ấy chỉ mỉm cười, cháu hay cười to tiếng. Anh Darcy
gửi đến cậu mợ t́nh thương mà anh ấy có thể giành được từ cháu.
Cháu mong cả nhà cậu mợ đến thăm Pemberly vào dịp lễ Giáng Sinh.
Cháu của cậu mợ "
Thư anh Darcy viết cho Phu nhân Catherine có văn phong khác hẳn,
và cũng khác thư ông Bennet gửi cho anh Collins.
" Thưa ông, Tôi sẽ làm phiền đến ông, v́ ông phải chúc mừng lần
nữa. Elizabeth sẽ chẳng bao lâu nữa trở thành bà Darcy. Xin ông
cố gắng an ủi Phu nhân Catherine. Nhưng, nếu tôi là ông, tôi sẽ
đứng về phía người cháu trai. Anh ấy có nhiều điều tốt lành hơn
để ban phát.
Kính thư "
Những lời chúc mừng của cô Bingley đối với ông anh, về hôn lễ
sắp đến của anh, đều tŕu mến và giả dối. Cô cũng viết ngay cả
cho Jane để tỏ ư vui mừng và lặp lại những bày tỏ t́nh cảm trước
đây. Jane không bị mắc lừa, nhưng cô vẫn cảm động; và mặc dù
không tin tưởng nơi em chồng, vẫn hồi âm tử tế hơn là những ǵ
cô em chồng đáng được nhận.
Sau khi nhận được tin tương tự, niềm vui của cô Darcy khi thư
cho ông anh cũng chân thật như chính niềm vui của anh. Cả bốn
trang giấy không đủ để diễn tả mọi hân hoan của cô, và mọi mong
muốn được chị dâu thương yêu.
Trước khi nhận được hồi âm của anh Collins, hoặc lời chúc mừng
của vợ anh gửi cho Elizabeth, gia đ́nh Longbourn được tin hai vợ
chồng anh Collins sẽ trở về nhà Lucas. Chẳng bao lâu họ nhận ra
lư do hiển nhiên của chuyến đi. Phu nhân Catherine đă trở nên vô
cùng giận dữ sau khi nhận được thư của đứa cháu trai, đến nỗi
Charlotte muốn lánh mặt cho đến khi cơn băo táp đi qua, nhưng
riêng cô vẫn vui lây với đôi lứa. Vào lúc như thế này, sự hiện
diện của cô bạn quả là niềm vui cho Elizabeth, mặc dù những khi
họ gặp lại nhau đôi lúc cô phải nh́n nhận niềm vui quả là đắt
giá, khi cô thấy anh Darcy phải đối diện với mọi biểu lộ lịch sự
theo cung cách phô trương và và xun xoe của chồng người bạn
ḿnh. Tuy nhiên, anh vẫn chịu đựng một cách đáng khen. Anh c̣n
có thể lắng nghe ngay cả lời nói của ngài William Lucas khi anh
khen Collins đă mang đi viên ngọc sáng giá nhất nước, và với tư
thái chỉnh tề, biểu lộ mọi hy vọng họ sẽ gặp lại nhau ở St.
James. Chỉ khi ngài William đi khuất, anh mới nhún vai.
Tư cách thô lỗ của bà Phillips là một điều khổ sở, có lẽ khổ sở
nhất, cho sự chịu đựng của anh. Mặc dù bà Phillips, cũng như
người chị của bà, đều quá trọng nể anh nên không dám có thái độ
thân mật mà anh Bingley vui vẻ khích lệ, mỗi khi bà mở lời, bà
lại tỏ ra thô lỗ. Ḷng vị nể của bà đối với anh chỉ khiến bà nói
ít lại, nhưng không giúp bà được thanh lịch hơn. Elizabeth làm
mọi việc để anh không phải bị hai bà chú ư đến quá đáng, luôn
muốn anh kề cận bên ḿnh hoặc bên những người trong gia đ́nh mà
anh có thể tṛ chuyện thoải mái. Mặc dù những cảm nghĩ như thế
lấy đi phần nào niềm vui của đôi lứa khi mới bắt đầu yêu nhau,
t́nh cảnh này tạo nên hy vọng về tương lai. Cô mong đợi đến ngày
hai người dứt khỏi những mối quan hệ không mấy hào hứng như thế
này, để được sống với nhau trong thoải mái và thanh lịch cùng
với gia đ́nh anh ở Pemberley.
Chương 61
Tất cả mọi cảm
nghĩ hạnh phúc của bà Bennet là về ngày bà tống khứ hai người
con gái xứng đáng nhất. Sau đấy, niềm hănh diện như thế nào khi
bà đi thăm bà Bingley (2) và nói
những chuyện ǵ với bà Darcy (3)
th́ chỉ có thể suy đoán. Ước vọng tha thiết của bà trong việc
xây dựng gia đ́nh cho các cô con gái đă thành hiện thực, và việc
này tạo nên hạnh phúc lớn lao đến nỗi bà trở nên một phụ nữ biết
điều, dễ thương và có đầu óc am hiểu trong suốt quăng đời c̣n
lại của bà. Tuy ông chồng có thể không xứng mấy với phong cách
lịch sự gia đ́nh trong khuôn phép khác thường, cũng c̣n may mắn
cho ông khi thần kinh của bà vẫn thỉnh thoảng trở nên căng thẳng
và ngu xuẩn như xưa.
Ông Bennet vô cùng nhớ nhung đứa con gái thứ hai của ông, nên
t́nh thương của ông đối với cô lôi kéo ông ra khỏi nhà thường
xuyên hơn là những lư do khác. Ông thấy vui mỗi khi đi đến
Pemberley, nhất là khi mọi người bị bất ngờ.
Anh Bingley và Jane chỉ lưu lại Netherfield trong mười hai
tháng. Ngay cả tính khí xuề x̣a của anh hoặc con tim tŕu mến
của cô đều không mấy ưa thích việc sống gần bà mẹ và Meryton.
Mong muốn tha thiết của các chị em anh được đáp ứng; anh mua một
sự sản ở miền quê gần Derbyshire. Jane và Elizabeth, ngoài t́nh
than giữa họ, giờ c̣n được sống cách nhau chỉ ba mươi dặm.
Kitty, với nhiều lợi thế nghiêng về vật chất, chủ yếu dùng thời
gian để đến ở với hai cô chị cả. Tuy các mối quan hệ họ hàng mới
có giai cấp cao hơn rất nhiều so với các quan hệ bạn bè của cô,
con người cô có những tiến bộ vượt bậc. Cô có tính khí không đến
độ bất kham như Lydia, và khi thoát ra khỏi ṿng ảnh hưởng của
Lydia, với sự chăm sóc và quản lư đúng cách, cô bớt cáu kỉnh,
bớt ngu dốt và bớt nhạt nhẽo. Dĩ nhiên cô được giữ cần thận cách
ly khỏi các mối quan hệ của Lydia, và mặc dù bà Wickham
(4)
thỉnh thoảng
mời cô đến ở với bà với hứa hẹn về những buổi dạ vũ và trai trẻ,
ông bố không bao giờ cho phép cô đi.
Mary là cô con gái duy nhất c̣n ở lại trong nhà. Bị lôi kéo theo
trong việc theo đuổi các thành tựu của bà Bennet, cô không thể
ngồi yên một ḿnh. Mary phải ḥa nhập nhiều hơn với thế gian,
nhưng cô vẫn giảng đạo đức về mỗi chuyến đi ban sang. V́ cô
không c̣n phải khổ sở về những lời b́nh phẩm so sánh sắc đẹp
giữa các cô chị và cô, ông bố nghĩ rằng cô phục tùng sự thay đổi
mà không mấy gượng ép.
Về phần Wickham và Lydia, tư cách của họ không có chuyển biến ǵ
do hôn lễ của hai cô chị. Anh b́nh thản chấp nhận rằng bây giờ
Elizabeth hẳn đă biết hết về mọi chuyện vô ơn và lầm lỗi của anh
mà cô chưa biết đến lúc trước, và mặc dù những ǵ đă xảy ra, vẫn
muốn hy vọng nhận được quyền lợi vật chất từ Darcy. Thư chúc
mừng của Lydia gửi Elizabeth cho cô thấy ít nhất vợ anh, nếu
không phải là chính anh, vẫn ấp ủ hy vọng như thế.
“Chị Lizzy thân mến Em chúc chị được vui. Nếu chị yêu anh Darcy
bằng phân nửa như em yêu Wickham, chị sẽ rất hạnh phúc. Kể cũng
dễ chịu có được một người chị giàu có như thế, và khi chị không
có việc ǵ làm, em hy vọng chị sẽ nghĩ đến hai chúng em. Em tin
rằng Wickham rất thiết tha muốn có một chân trong ṭa án, nhưng
em không nghĩ chúng em có đủ tiền để sống nếu không có trợ giúp.
Bao nhiêu cũng được, khoảng ba hay bốn trăm mỗi năm. Nhưng chị
đừng nói ǵ với anh Darcy, nếu chị không thích.
Em của chị”
V́ Elizabeth không hề thích, khi hồi âm cô cố gắng
chấm dứt mọi khẩn cầu và kỳ vọng như thế này. Tuy nhiên, cô vẫn
trợ giúp em gái trong phạm vi có thể được, bằng cách tiết kiệm
trong những tiêu pha của riêng cô. Cô thấy rơ rằng lợi tức của
hai người như thế không thể nào đủ cho họ hoang phí trong những
túng thiếu của họ, và trong cách sống không màng ǵ đến tương
lai. Mỗi khi họ thay đổi chỗ ở, họ cầu cứu đến Jane hoặc
Elizabeth để trợ giúp chút ít trong việc thanh toán những hóa
đơn tồn đọng. Ngay cả khi ḥa b́nh văn hồi khiến họ được trả về
nhà, cách sinh hoạt của họ vẫn thiếu ổn định. Họ luôn di chuyển
từ nơi này sang nơi khác để t́m phương kế sống rẻ tiền, và luôn
chi tiêu cao hơn lợi tức của họ. T́nh yêu của anh ta với cô em
út chẳng bao lâu trở thành lănh đạm; t́nh yêu của cô kéo dài lâu
hơn một ít. Mặc dù với tuổi trẻ và tính khí của cô, cô vẫn mang
lấy mọi điều ong tiếng ve mà cuộc hôn nhân của cô đă gây ra.
Tuy Darcy không bao giờ muốn đón tiếp anh ta ở Pemberley, nhưng
để giúp Elizabeth, anh vẫn hỗ trợ anh ta thăng tiến trong nghề
nghiệp. Lydia thỉnh thoảng đến thăm khi chồng cô vui chơi tại
London hoặc Bath. Với nhà Bingley, cả Lydia và chồng cô thường
lưu lại khá lâu, cho đến nỗi tính khí dễ dăi của anh Bingley
cũng bị cạn kiệt, cuối cùng anh t́m cách nói bóng gió cho hai
người hiểu để họ ra về.
Cô Bingley rất đau khổ khi anh Darcy kết hôn, nhưng v́ cô nghĩ
nên giữ lại quyền được đến thăm viếng Pemberley, cô bỏ qua mọi
bực tức, trở nên thân thiết hơn với Georgiana, và đối xử tốt với
Elizabeth dù muộn màng.
Georgiana giờ về sống hẳn ở Pemberley; quan hệ giữa chị dâu và
em chồng đúng như anh Darcy ước mong. Họ thương mến nhau, và
thương mến nhau nhiều đến mức họ đă định. Elizabeth có ư nghĩ
rất tốt về Georgiana, tuy ban đầu cô thường lắng nghe với nỗi
kinh ngạc, gần như đến mức cảnh báo, về phong cách sinh động,
sôi nổi mà cô em nói chuyện với ông anh. Trước đây, anh đă
truyền cho em gái ḷng kính trọng hầu như vượt qua t́nh thương
mến, nhưng bây giờ cô thấy anh trở thành đối tượng để đùa cợt.
Cô em đă tiếp nhận được kiến thức mới mà trước đây cô chưa từng
biết. Qua những giáo huấn của Elizabeth, dần dà cô hiểu rằng một
phụ nữ có thể được tự tiện với chồng ḿnh, trong khi một người
anh có thể không bao giờ cho phép một cô em kém anh hơn mười
tuổi có thái độ như thế.
Phu nhân Catherine vô cùng phẫn nộ về cuộc hôn nhân của cháu
trai bà. Khi trả lời thư họ báo tin kết hôn, bà bộc lộ mọi cá
tính thẳng thắn thật sự của bà và sử dụng ngôn từ lăng mạ nặng
nề, đặc biệt với Elizabeth, đến nỗi trong một thời gian hai bên
không qua lại với nhau. Nhưng sau cùng, qua lời thuyết phục của
Elizabeth, anh Darcy cố bỏ qua sự xúc phạm và t́m cách ḥa giải.
Bà d́ vẫn chống đối thêm một thời gian, rồi cơn phẫn nộ của bà
nguôi ngoai, có lẽ do t́nh thương của bà đối với anh, hoặc do
tính hiếu kỳ muốn biết tư cách của vợ anh ra sao. Bà hạ ḿnh đến
thăm hai vợ chồng ở Pemberley, cho dù sự sản bị ô uế không chỉ
do sự hiện diện của một bà chủ như thế, mà c̣n do ông cậu và bà
mợ từ thành phố đến thăm.
Với gia đ́nh Gardiner, hai vợ chồng có mối quan hệ thắm thiết
nhất. Darcy cũng như Elizabeth mến hai ông bà thật t́nh, đều có
ư biết ơn sâu sắc đối với những con người đă mang cô đến
Derbyshire và sau đấy làm cầu nối cho hai người t́m đến với
nhau.
-------------------------
Chú thích:
(1) Phép đặc biệt do giám mục
địa phận cấp để cử hành hôn lễ nhanh chóng. Bà Bennet e ngại Phu
nhân Catherine đăng kư lời phản dối và cản trở cuộc hôn nhân.
(2) Chính là Jane, mang họ chồng
sau khi thành hôn với anh Bingley.
(3) Chính là Elizabeth, mang họ
chồng sau khi thành hôn với anh Darcy.
(4) Chính là Lydia, mang họ chồng
sau khi thành hôn với anh Wickham.
Hết
|