Buổi sáng hôm nay cũng không ngoại lệ. Một trận mưa lớn đă đánh
thức tôi. Trận mưa thật tàn nhẫn, đă cắt đứt
một giấc mộng dịu dàng, vào đúng lúc đẹp nhất, đáng kéo dài nhất
của một cơn mộng. Những giấc mơ nở hoa trong từng giấc ngủ của
tôi trong mấy năm nay nhiều vô kể nhưng phảng phất cùng một
khuôn mặt, cùng một bầu không khí. Tôi chỉ có một đời sống, một
lối sống. Tôi chỉ có ngần ấy nhớ thương, bấy nhiêu rung động.
Tôi không sống với một thế giới nào, mà chỉ sống với một người.
Giấc mơ cũng thế. Chỉ có một người, một khuôn mặt hiện ra mà
thôi. Đó là Trường.
Trường là tên của chàng, 40 là tuổi của chàng. Những giấc mơ của
tôi cao lớn và khỏe mạnh. Vóc dáng chàng cũng như vậy. Chàng đẹp
như thông, khỏe như núi. Đôi mắt chàng sâu, lúc nghiêm trang
thăm thẳm như biển; lúc nghịch ngợm sáng ngời như nắng. Một
đường mũi thẳng, một mái tóc đen nháng, một tiếng cười vang
động, một giọng nói trầm ấm... Trường sáng ngời trong giấc mơ
tôi, như một đóa mặt trời.
Đêm qua, tôi lại mơ thấy chàng. Trước giấc ngủ, tôi biết giấc mơ
sẽ đến bởi v́ trong tỉnh thức của ngày hay trong mơ màng của đêm
th́ cũng vậy: Trường là một hiện hữu tràn đầy trong tâm hồn và
tiềm- thức của tôi.
Lần này tôi mơ thấy một con đường. Đó là một con đường thôn dă ở
ngoài vùng ngoại ô thành phố. Con đường nhỏ chạy giữa một thành
phố bát ngát. Cỏ xanh um từng ngọn... rừng cỏ đuổi nhau tới cuối
chân trời. Xa xa là một cây cầu và một con rạch nhỏ. Giấc mơ
lặng lẽ thư thái, không nghe thấy dấy động dù là một tiếng nhỏ
nào. Tôi đi bên Trường. Tôi ngả đầu vào vai chàng. Chúng tôi
không nói nới nhau một lời nào. Cứ như thế thật lâu giữa cánh
đồng mênh mông bát ngát...
Nhiều lần Trường cúi xuống, tṛng mắt chàng sâu thẳm bảo tôi
rằng:
- Im lặng là một tiếng nói kỳ diệu.
Tôi hỏi:
- Anh nghe thấy những ǵ trong sự im lặng đó?
Chàng trả lời:
- Tất cả! Cuộc đời và chúng ta. Từ những tiếng cười vang động đến
những ư nghĩ th́ thầm và sâu kín nhất.
Có lẽ là thế thật. Im lặng là một tiếng nói kỳ diệu, và sự im
lặng thần thánh này đă trở thành một thứ tiếng nói tôi nghe thấy
hơn một lần trong những giấc mơ muôn vàn êm ái như giấc mơ dài
của đêm qua. Con đường không cùng. Chân trời lùi xa. Cỏ trong
giấc mộng nối nhau thành sóng. Chúng tôi đi măi cho đến khi trận
mưa buổi sáng th́nh ĺnh đổ xuống con đường, và cánh đồng cỏ
biến mất... Tôi giật ḿnh tỉnh giấc, nghe thấy mưa đă ào ạt đổ
trên mái nhà ḿnh...
Mọi cánh cửa sổ đều đóng kín với rèm buông che lấp. Bóng tối c̣n
đọng đầy ở nhũng góc xó. Tôi bàng hoàng nằm im nghe mưa, chưa
phân định được thực tế chung quanh! Chỉ biết giấc mơ đă tàn và
sự họp mặt của tôi và Trường không c̣n nữa.
Một tiếng đập cửa, tiếp theo là tiếng gọi lớn.
- Chị Tuyền! Dậy chưa, chị Tuyền?
Tiếng gọi lanh lảnh, trong như ánh sáng, vui như chim hót, hồng
như tuổi trẻ của Nhă, em tôi. Tôi hơi bực bội như thầm nói:
- “Con khỉ! Làm ǵ mà nhắng lên thế! Để im cho người ta nằm. Để
im cho người nằm!”
Để im cho tôi đang nghe mưa, đang mơ mộng. Trận mưa lớn đă kéo
tôi ra khỏi giấc ngủ, nhưng thần trí tôi vẫn c̣n mông lung, mơ
màng... Cái trạng thái chập chờn nửa mơ nửa t́nh này vẫn c̣n tạo
được cho tôi cái ảo giác là dù giấc mộng khi vỡ tan rồi nhưng
từng phiến mơ hồ, từng mảnh khói sương của mộng vẫn c̣n phảng
phất.
Mưa rào rào trên mái nhà. Mưa trắng xóa trên những tầng không
gian mênh mông. Có phải là mưa vẫn c̣n đang lướt thướt trên
những sân ga, trên những bến tàu? Giờ này chắc không phải chỉ
mưa trong khu phố tôi ở mà c̣n mưa trên khắp các ṿm trời trên
khắp thế giới nữa. Tôi h́nh dung thấy chàng đứng đó, trên sân ga
chính của một thành phố lớn. Một chuyến tàu sắp sửa rời nhà
ga... Toa máy ph́ phà thở khói, đường sắt dài thăm thẳm trước
mặt...
Chàng đứng đó dưới một hàng hiên, chờ giờ tàu chạy trong mưa bay
nghiêng. Chàng đội một cái mũ dạ, vành mũ che nửa vầng trán
rộng. Chàng mặc một chiếc áo tơi mưa, cổ áo kéo trùm kín gáy.
Bên cạnh chàng là một cái va- li lớn gắn đầy nhăn hiệu những
khách sạn của các phi trường và các hải cảng quốc tế mà gót chân
lữ hành của chàng đă đi qua.
Trường thường hỏi tôi:
- Cuộc đời một người đàn ông mang cái h́nh ảnh ǵ là cái h́nh ảnh
đúng nhất, Tuyền biết không?
Tôi đáp:
- Một bóng núi.
Chàng cười:
- Tại sao một bóng núi?
Tôi trả lời bằng một giải thích thật ‘đàn bà’, thật lăng mạn:
- V́ núi cao và lớn, như một che chở. Đàn ông đẹp như thông, như
núi. Đàn bà chúng em mềm yếu, cần sự che chở ấy. Đàn bà là hoa,
là liễu.
Trường gật gù. Tuy nhiên, sự tán đồng của chàng chỉ một phần:
- Cũng đúng. Nhưng núi và thông là những h́nh thể đứng im một
chỗ. Cao lớn và bất động. Cái bất động không thể là một h́nh ảnh
một đời sống.
Trường chỉ tay lên một tầng cao trên đầu, trên mây, trên trời và
nói về cái h́nh ảnh và đời sống đàn ông theo ư của chàng:
- Một cánh chim bằng.
Tôi đang nhớ... đang nghĩ... đang thả hồn tôi cho bay theo cánh
chim bằng trong buổi sáng mưa lớn này đây. Phải, phút này chắc
là chàng đang đứng đó, trên một sân ga... Trong mưa vây bốn
phía. Chàng thật đẹp, trước giờ lên đường. Khuôn mặt chàng rắn
rỏi. Cái mũi dọc dừa, đôi lông mày rậm, cái cằm đầy nghị lực.
Thân h́nh thoát ra sự vững chăi của một đời sống đă lăn lóc, đă
thăng trầm, đă trưởng thành. Tôi nói thầm:
- Anh Trường, anh ở đâu lúc này? Em đang nằm, em vừa thức. Đêm
qua em mơ thấy anh. Anh ở đâu? Chân trời nào? Góc biển nào?...
- Chị Tuyền, mở cửa cho em!
Tôi càu nhàu, tung chăn bước ra khỏi giường. Mặt đá hoa nền nhà
lạnh buốt làm tôi rùng ḿnh. Tôi c̣n muốn nằm nữa trong chăn,
trong bóng tối lờ mờ. Tôi muốn tiếp tục mơ mộng nữa, mơ mộng cho
đến hết buổi sáng...
Cánh cửa vừa mở, bị đẩy toang ra từ phía bên ngoài. Ánh sáng lùa
vào làm tôi chói mắt. Tôi gắt lên.
- Làm ǵ mà phá phách quá vậy!
Nhă đẩu tôi sang một bên. Nó thoăn thoắt đi vào. Và mặc dầu c̣n
mưa lớn, nó mở tung hết nọi cánh cửa sổ. Tôi nhẫn nhục đứng
nh́n. Con nhỏ này thật lộng! Nhiều khi tôi cảm tưởng như nó
không c̣n coi tôi ra ǵ nữa. Nó đụng chạm quá mạnh vào đời sống
riêng tư của tôi. Đời sống tôi như một căn buồng đóng kín vừa bị
nó tấn công ào ạt vào và mở hết mọi cánh cửa.
Mở hết cửa cho ánh sáng lùa vào xong, Nhă thản nhiên quay trở
ra, vừa đi vừa nói như truyền lệnh.
- Ra rửa mặt rồi mặc quần áo!
Cái con nhỏ này to gan thật! Xem chừng nó đang âm mưu đ̣i điều
khiển cuộc sống của tôi đây. Chuyện này không thể để yên như thế
được. Tôi liền gọi giật nó lại.
- Nhă!
Nó cũng chẳng vừa, gắt với tôi rằng.
- Em đă bảo chị...
Tôi nói như quát lên.
- Chị bảo em chứ không phải em bảo chị. Mày là mẹ tao đấy à! Đừng
có thấy tao hiền mà được đàng chân lấn đàng đầu nghe chưa! Tao
đang nghỉ, mày vào phá tao c̣n bắt tao mặc quần áo để đi đâu mới
được chứ?
Nhă tủm tỉm cười.
- Cáu rồi hả?
- Đúng, cáu lắm!
- Tám giờ rồi, bà nội.
- Tám giờ hay mười giờ cũng mặc tao!
- Lúc nào cũng thấy chị nằm! Lúc nào cũng thấy chị ngủ!
- Mày có tự do của mày...
Nhă chợt cướp lời tôi:
- Và chị có tự do của chị? Đốt chi đi. Lúc khác ngủ. Trưa nay sẽ
để yên cho chị ngủ đến chiều. Nhưng hôm qua chị đă hứa đi với em
phải không?
Tôi ngẩn ngơ:
- Đi đâu?
Con nhỏ phá lên cười:
- Chị ngơ ngác như một người mất hồn. Đi phố chứ c̣n đi đâu nữa!
Tôi chợt nhớ ra. Hôm qua tôi có hứa với Nhă rằng tám giờ sáng
nay hai chị em đi phố thật. Hứa rồi quên! Mới từ tối qua đến
sáng nay đă quên. Đầu óc tôi hồi này lạ lùng thế nào ấy! Những
mơ mộng triền miên đắm đuối... Những giờ phút mơ màng đă đẩy tôi
xa vời cách biệt hẳn với thực tế quanh ḿnh. Đúng là tôi đang ở
trên cung trăng! Đáng là tôi đang đi giữa mù sương! Tâm tưởng
tôi bay bổng theo những h́nh ảnh nào tới những cuối chân trời
nào... Thần phách tôi đă bị chiếm đoạt tận cùng và toàn vẹn. Trí
nhớ tôi chỉ nhớ riêng một phía và tôi đă lăng quên rằng tôi đang
sống với gia đ́nh tôi, một cuộc sống hàng ngày tẻ nhạt nhưng vẫn
phải sống chứ không thể nào làm khác.
- Chị quên bẵng mất! Xin lỗi.
Nhă cười:
- Chị th́ c̣n nhớ được ǵ nữa! Thế nào, có đi không?
Tôi nh́n những ḍng nước lước thước bên ngoài cửa sổ, nghe tiếng
mưa rào rạt trên mái mà nhăn mặt ngần ngại.
- Mưa thế này!
Nhă dửng dưng:
- Lát nữa hết mưa.
- Được rồi.
Tôi ‘kư yêu’ lên đầu con nhỏ một cái nói:
- Nhưng đừng có hối thúc tao nghe chưa! Tao đánh chết!
Nhă cười lớn đi ra pḥng ngoài. Tôi lấy quần áo vào buồng tắm.
Nước lạnh chảy ào lên da thịt làm tôi rùng ḿnh, nhưng cũng làm
tôi cảm thấy tỉnh táo hơn. Tắm xong, tôi trở vào pḥng ngủ, đến
trước bàn phấn. Khuôn mặt người đàn bà tôi nh́n thấy trong gương
buổi sáng hôm nay có một đôi mắt đẹp. Trường thường bảo mắt tôi
u uẩn và sâu thẳm như nền trời ban đêm. Đôi mắt ấy sáng nay tự
nh́n ngắm nó bằng một cái nh́n xao xuyến. Nhiều mùa xuân đă đi
qua. Nhiều mùa nắng đă tàn, và nhiều mùa mưa đă tới. Tôi không
c̣n trẻ trung, sáng lạng và yêu đời như Nhă được nữa. Tôi đă là
một người đàn bà đứng ngỡ ngàng giữa hai lứa tuổi. Tôi đă bắt
gặp ở tôi những tiếng thở dài. Những ngón tay hờ hững lùa vào
mái tóc. Tai lắng nghe theo tiếng mưa ŕ rào ngoài trời. Tôi đăm
đăm nh́n tôi trong gương, nghĩ đến mọt mùa mưa lại bắt đầu và
những mùa nắng đă đi qua. Đời tôi cũng đă có những mùa nắng rực
rỡ và chói lọi. Đời tôi cũng đă từng có trời xanh biếc. Đời tôi
cũng có những ngày đẹp, những buổi ban mai phơi phới thênh
thang. Tôi đă từng là một ngọn suối róc rách, một nhánh hoa hàm
tiếu. Tà áo tôi từng là thiếu nữ, mái tóc tôi từng là thanh
xuân. Nhưng rồi những mùa nắng qua đi... Trời thôi xanh, mây tới
ban đêm che khuất những chùm sao... Và buổi sáng khi thức giấc,
mùa mưa đă bắt đầu với những ḍng nước lướt thướt trên những lùm
cây và những mái nhà thành phố.
Giữa một mùa mưa và một mùa nắng, ngồi trước gương tôi thấy ở
tôi những thay đổi buồn rầu. Ánh mắt không c̣n trong được như
ngày hôm trước. Nụ cười kém tươi hơn ngày hôm qua. Da mặt tuy
c̣n mịn màng nhưng sẽ chẳng lâu đâu, những đường nhăn sẽ hiện.
Đôi mắt trông buồn hơn. Tṛng mắt như đă chứa đựng một tâm sự ưu
phiền. Và sự rạo rực, niềm xôn xao trong tâm hồn, tôi nghe thành
một khúc hát đầy đặc những âm điệu nhảy nhót đă lắng xuống như
một ngọn thủy triều ào ạt dâng lên, bắt đầu rút đi.
Người ta không thể trẻ đẹp được măi. Hoa nở và tàn trong một
buổi sáng. Thời gian đi qua. Thời gian là một sự tàn phá, tôi
biết như vậy. Nhă đă lớn. Mới ngày nào nó c̣n là một đứa con
nít. Mỗi lần Trường tới nó chạy ra đón, nắm tay nắm áo, đ̣i quà,
đ̣i tiền đi xem chiếu bóng. Bây giờ nó đă trở thành một thiếu nữ
dậy th́, đă có tâm sự, đă có t́nh yêu. Có nghĩa là tuổi trẻ của
tôi đă hết! Biết như vậy. Biết mà vẫn ngậm ngùi. Biết, và đă thở
dài.
Tôi chải qua mái tóc, thoa một chút phấn hồng lên g̣ má, dời bàn
phấn đứng lên. Phân vân trước cái tủ chừng một phút, tôi chọn
một chiếc áo hàng lụa đen.
Áo này h́nh như Trường mua tặng tôi cũng vào một buổi sáng mưa
lớn như sáng nay. Hôm đó chàng nói:
- Hàng lụa đen tôn nước da em lên. Hàng lụa là một nền gấm, và
nước da của em là một viên kim cương đặt trên mặt gấm đó.
Cô gái bán hàng cũng góp chuyện:
- Ông khen bà đúng lắm. bà có một nước da thật đẹp.
Chàng khoan khoái gật đầu:
- Phải thế không, thưa cô.
Cô bán hàng chỉ tay vào những hàng áo khác treo sát nhau như một
thảm hoa màu sắc lộng lẫy.
- Những hàng này mới về. Hàng nào cũng hợp với bà nhà lắm.
Nhưng hôm đó, tôi đă từ chối không chịu để cho Trường mua thêm,
v́ chàng đă cho tôi không biết bao nhiêu quần áo, bao nhiêu đồ
dùng. Tôi mỉm cười bảo cô bán hàng rằng:
- Chúng tôi chưa lấy nhau.
‘Bà nhà’. Nghe vui thật! Nó bao gồm bao nhiêu ư nghĩa: gia đ́nh,
lứa đôi, vợ chồng... Nhưng chúng tôi yêu nhau, đi với nhau mặc
dù chưa lấy nhau. Hôn nhân với tôi vẫn là một đợi chờ chưa đến.
Chiếc áo hàng lụa đen mặc vào người ôm sát lấy thân thể tôi tạo
nên một cảm- giác ấm áp đặc biệt của một tặng vật, một kỷ niệm.
Tôi đeo vào một xâu chuỗi hạt trai, cũng là một tặng vật khác
của Trường. Đến bên cửa sổ, tôi ngắm nh́n mưa rơi.
Bầu trời thành phố sáng nay thật thấp như đụng, như chạm những
ống khói và những nóc nhà. Khoảng sân sau nước chảy lênh láng.
Tiếng nước dồn đổ vào những ḷng cống xô đẩy, hối hả. Nh́n mưa,
tôi lại nghĩ đến những sân ga, những bến tàu. Và tôi nghĩ đến
Trường, với cái áo tơi trùm kín gáy chàng bên cái va- li nặng
trĩu. Chàng đứng đó giữa không gian, trong mưa bay, ném ḿnh vào
những cuộc hành tŕnh dài thăm thẳm.
Bao nhiêu suy nghĩ của tôi lại bị cắt đứt bởi sự đột nhập ồn ào
của Nhă. Con nhỏ thật lạ lùng. Tuy là hai chị em, nhưng tôi với
nó hoàn toàn khác biệt, không giống nhau được ở một điểm nào.
Tôi thư thái, trầm lặng bao nhiêu th́ nó nhấp nhỏm, bồng bột bấy
nhiêu. Tôi là một hồ thu lặng khép bên trong và giấu kín. Nó là
một mặt biển dâng lên thành tiếng, nổ tung thành sóng; phơi bày
hết lên bề mặt, đổ tràn hết ra bề ngoài. Tôi hơi khác thường,
chừng như thế. Bất b́nh thường th́ đúng hơn. Nhă lành mạnh, tươi
khỏe như cái tuổi 18 của nó. Mỗi bước đi của nó khuấy động không
khí chung quanh rất nhiều. Nó hót như chim, bay nhảy liên hồi
trên những đầu cành tuổi trẻ. Dậy th́ ở nó phơi phới, thanh xuân
xanh biếc. Tôi như buổi sáng mưa xám buồn rầu, nó như ban mai
nắng vàng với sức sống lấp lánh từng giây từng phút.
Cánh cửa buồng mở toang, Nhă như cơn gió tràn vào. Nó đứng khựng
lại.
- Chị không c̣n cái áo nào khác nữa hả?
Tôi nh́n xuống màu đen đang mặc trên người.
- Em không thích?
- Chị lúc nào cũng mặc đen, nâu, khi th́ màu tím nhớ nhung, rồi
màu lá chết. Để tang ai mà kỹ vậy?
Tôi cười:
- Chị già rồi, phải mặc sao cho hợp tuổi ḿnh chứ. Những màu sắc
rực rỡ bây giờ dành cho Nhă.
Con nhỏ đến đứng trước mặt tôi, hất hàm vênh váo như một bà
tướng.
- Bao nhiêu?
Tôi nhăn mặt:
- Con này làm ǵ mà dữ vậy! Bao nhiêu là bao nhiêu cái ǵ?
- Tuổi! Mấy trăm? Mấy chục?
- Mày hỏi cung tao đấy à?
Nó gật:
- Cảnh- sát tư- pháp đây. Khai!
Tôi làm bộ sợ hăi:
- Gần 40.
Nó nạt lớn:
- Mới có 34 th́ cứ nói là 34! Tại sao lại khai gần 40 cho nó già
thêm đi! Và tại sao cứ cái áo đen đưa đám này mặc hoài! Trả lời
đi! Để tang ai?
Tôi đặt tay lên ngực:
- Tao.
- C̣n sống sờ sờ tại sao lại để tang?
- Sống mà cũng như đă chết!
- Ghê!
Chúng tôi cùng cười rũ. Hai chị em đôi khi đóng với nhau những
vở kịch; làm hề, làm tuồng như thế để phá lên cười cho đỡ buồn.
Có điều là tiếng cười của Nhă vui thật, ḥa tan như pha- Lê. C̣n
tiếng cười của tôi th́ có vẻ gượng gạo, không được hồn nhiên vui
vẻ như thế. Ḷng tôi vẫn ấm áp v́ có lửa của t́nh yêu. Nhưng
vườn tôi chừng như đă có những khoảng tối lạnh lác- đác, những
bóng rợp đầu tiên phủ xuống. Tiếng cười của tôi đă len một ư
buồn từ một thoáng nhớ thương như một tiếng thở dài dịu nhẹ.
Tôi chỉ ra ngoài trời:
- C̣n mưa mà, chưa đi được.
Nhă lắc đầu, không chịu.
- Chờ mưa tạnh th́ biết đến bao giờ! Em ghét nhất là chờ đợi.
Chúng ḿnh gọi Taxi đi ngay bây giờ!
Tôi hỏi:
- Ăn sáng đă chứ.
- Chỉ có bánh ḿ và sữa là hai thứ em đă chán ngấy đến cổ. Đi ăn
tiệm đi! Chị không bao em được sao?
Hai chị em ra khỏi nhà lúc cơn mưa lớn đă lắng dịu. Chiếc Taxi
mờ mờ hơi nước đọng trên mặt kính chở chúng tôi qua những con
đường thưa thớt người qua lại. Tiếng bánh xe lăn rào rào. Thành
phố trong mưa có một vẻ ǵ phiền muộn. Những lùm cây lướt
thướt... Những hè đường ướt át...
Nơi Nhă đ̣i ăn điểm tâm là một quán hàng sau chợ Bến
Thành. Quán bán những món Bắc thuần túy như bún riêu, bún ốc,
bún thang, chả gị, bún chả Thăng- Long... Chủ quán là một người
‘Bắc- Kỳ’ chính hiệu ‘Bà Lang Trọc’ với lối ăn mặc hết sức quê
mùa. Bà lăo mang một vành khăn đánh đai lấy mái tóc rẽ giữa; một
cái áo tứ thân nâu, và một cái ruột tượng màu lam. Bà lăo ngồi
sau quầy với một cơi trầu trước mặt. Bà ta đang nhai trầu bỏm
bẻm khi hai chị em tôi đội mưa chạy ùa vào.
Thấy Nhă, bà lăo hấp háy cặp mắt:
- Trời mưa gió thế này mà cô Nhă cũng chịu khó nhỉ?
Cái giọng nói cũng ‘Bắc đặc 100%’ của những làng xóm có những
lũy tre và những ao bèo vây bọc; của những con đê chạy dài theo
đường chân trời; của những ngôi đ́nh mái cong; của những thửa
vườn xinh xắn, là những h́nh ảnh quá khứ đă nḥa dần trong trí
nhớ của tôi. Hóa ra Nhă là một khách hàng quen của tiệm ăn này.
Nó rũ mưa, thân mật nói với bà lăo.
- Nhớ bún ốc của bà quá. Dù cho mưa nữa cũng đến. Hôm nay đến c̣n
lôi theo cả chị tôi nữa đấy.
Bà lăo mỉm cười với thái độ ân cần với khách qúy.
- Qúy hóa quá! Bún ốc hay bún chả?
- Bún ốc. Thật nóng và thật cay.
Mặc cho trời mưa. Cái tiệm bé nhỏ cũng vẫn chật người. Đa số
khách là đàn bà. Nhiều bà ngồi một ḿnh lớn tiếng gọi đồ ăn tự
nhiên như đàn ông. Tôi và Nhă ngồi ghé vào một bàn c̣n trống hai
chỗ, ngắm nh́n cảnh tượng chung quanh bằng cặp mắt bỡ ngỡ. Rất
nhiều nơi chốn đối với tôi xa lạ hoàn toàn, chưa từng đặt chân
đến. Tôi không nhớ những tên phố, tôi không thuộc những con
đường mặc dù sống tại thành phố này đă lâu. Thường ngày, khi tan
sở tôi đi thẳng về nhà thôi chứ ít đi đâu ngoại trừ những lần đi
với Trường. Ngay cả những lần ấy, Trường và tôi cũng chỉ lui tới
một vài nơi cố định.
Đời sống tôi quả thật là ‘khép kín’. Trường vẫn thường bảo tôi
là ‘người đàn bà nội trợ’, lư tưởng cho gia đ́nh chứ không phải
cho xă hội. Có lẽ chàng nói đúng. Tôi không thích giao thiệp,
rất sợ những chốn đông người, khác biệt hẳn với Nhă.
Món bún ốc của tiệm bà lăo Bắc- Kỳ này ngon thật. Thật nóng, thật
cay, và thật ‘khoái khẩu’. Ăn uống trả tiền xong ra khỏi tiệm
th́ may mắn làm sao trận mưa cũng tạnh hẳn. Trời vừa ‘đổ xong
một lượng nước’ thật lớn nên mây đă bay đi, nhường chỗ cho nắng
sắp lên. Thời tiết miền Nam là như vậy, luôn luôn tạo những cái
đột ngột và bất ngờ. Hết mưa lại nắng. Hết buồn lại vui. Không
biết thế nào mà lường! Mưa nắng ở đây đúng như tâm hồn con
người, mang những biến thái không bao giờ báo trước.
Nhă reo lên:
- Có thế chứ! Nắng sắp lên rồi.
Tôi nói:
- Nắng hay mưa cũng thây kệ! Đừng có lôi tao di lang- thang suốt
ngày ngoài đường, tao chịu không nổi đâu. Hôm nay nghỉ nhưng
sáng mai tao phải đi làm rồi. Phải nghỉ ngơi.
Nhă cười như muốn chế nhạo tôi:
- Chị lại muốn về nhà?
- Đúng vậy.
- Đóng cửa kín mít lại rồi ngủ hả? Không được! Chị phải đi đi với
em ít nhất đến 12 giờ trưa và chiều nay vào Chợ Lớn ăn cơm Tàu
với chúng em.
Tôi nghe nói giẫy nẩy:
- Tao không đi.
Nhă phớt tỉnh như không.
- Chị phải đi.
Tôi nghiêm mặt:
- Đừng có đùa. Không có ai bắt buộc tao được hết.
Rồi buột miệng, tôi nói tiếp:
- Ngoại trừ...
Thấy tôi ấp- úng không nói hết câu, Nhă thích chí cười phá lên.
- Ngoại trừ anh Trường? Lúc nào cũng anh Trường! Cái ǵ cũng anh
Trường! Anh Trường vắng mặt mà chị cứ làm như anh ấy đang đứng
trước mặt vậy.
Tôi muốn bảo cho Nhă biết là tuy Trường vắng mặt thật nhưng h́nh
ảnh chàng với tôi là một hiện hữu thường trực. Cho dù ở xa hay ở
gần cũng vậy thôi. Trường là đối tượng duy nhất đằm thắm của tâm
hồn tôi. Tôi nh́n đâu cũng chỉ thấy một ḿnh chàng. Tôi có suy
nghĩ đi đâu, ư nghĩ cũng trở lại với chàng. Chàng ở đó, trên
những phiến lá xanh tôi nh́n thấy buổi sáng; trên những áng mây
hồng tôi nh́n thấy buổi chiều. Hồi năy, lúc này, lát nữa, và măi
măi... tôi sống từ chàng sống đi, sống từ chàng sống tới. Tôi
như trái đất quay, nhưng dù là quay thế nào đi chăng nữa cũng
vẫn ở trong quỹ đạo mặt trời.
Tôi cấu Nhă một cái thật đau. Con bé thét lên. Tôi không tha,
cấu thêm một cái nữa.
- Cấm mày nói đến anh Trường.
Nhă làm bộ khiếp đảm:
- Th́ thôi! Th́ thôi! Nhưng chị phải đi ăn cơm chiều nay với bọn
em. Nếu không th́ em sẽ nhắc đến tên anh Trường 100 lần, 1000
lần mỗi ngày đó!
Tôi đành chịu thua:
- Đi cũng được. Nhưng Nhă ngu lắm!
- Em ngu?
- Chứ sao!
- Phải cắt nghĩa đàng hoàng à! Không được mạt sát một cách vô lối
như vậy.
- Chị không nên đi. Nhă cứ bắt đi bằng được là ngu.
- Em muốn có chị mà.
- Chị là người thứ ba. Thừa!
- Chị cho là em với Thiều chỉ nên đi riêng với nhau?
- Đúng vậy.
- Chúng em lại không muốn thế.
- Thế th́ không chỉ riêng nàng ngu mà chàng của nàng cũng ngu quá
thể! Đi riêng với nhau mới t́nh tứ, mới du dương với nhau được.
Thêm sự chứng kiến của chị c̣n ra cái quái ǵ nữa!
Nhă cười:
- Không sao. Đi ăn chứ có phải hẹn ḥ ǵ đâu. Vả lại chúng em
cũng sắp lấy nhau rồi. Thiếu ǵ lúc tay đôi. Thiếu ǵ lúc t́nh
tứ. Thiều quư chị lắm, anh ấy nói ai có được một người chị gái
như chị là một hạnh phúc lớn.
Tôi nhún vai:
- Cám ơn.
Đến lượt Nhă nghiêm trang:
- Em nói thật đấy. Người nào em quen cũng bảo thế chứ không riêng
ǵ Thiều. Ai cũng bảo rằng có được người chị gái như chị là một
diễm phúc, một may mắn. Nhưng riêng em th́ thấy chị là người độc
ác nhất, đáng ghét nhất.
Hai chị em cùng cười. Tôi sau đó nhận lời đi ăn với Nhă và
Thiều. Nhă hài ḷng, không đem Trường ra trêu chọc tôi nữa. Rải
bộ một lúc đă gần đến đường Tự Do th́ những tia nắng đầu ngày
bắt đầu dấy lên. Những giọt nước mưa vẫn c̣n nhỏ tí tách lên
những ḷng mái và những chùm lá. Mặt đường c̣n nhiều vũng nước,
nhưng nắng đă lên. Sau cơn mưa, mặt trời rực rỡ chan ḥa thả
xuống thành phố thêm một trận mưa khác: mưa kim cương, mưa hào
quang.
Chúng tôi nắm tay nhau, bưóc thong dong giữa đám người qua lại.
Một vài chàng trẻ tuổi đi qua c̣n ngoái đầu nh́n lại. Họ x́ xào
với nhau, có lẽ là về chúng tôi.
Nhă huưch nhẹ khuỷu tay:
- Nói chị đấy.
- Nói mày.
- Nói chị.
- Chị già rồi, chẳng ma nào nh́n hết.
Đi chơi với Nhă ngoài đường phố bao giờ cũng có chuyện ‘đổ vấy’
cho nhau như vậy. Mỗi khi có đàn ông nh́n là chị đổ cho em, em
đổ cho chị rồi cùng nhau cười khúc khích. Nhă rất xinh đẹp. Một
vẻ đẹp tươi tắn phơi mở, rực rỡ như nắng b́nh minh, như hoa mới
nở; vẻ đẹp đặc biệt của những người con gái thời đại bây giờ.
Trường bảo tôi đẹp. Cái đẹp này khác với cái đẹp của Nhă. Chàng
nói phải là một người đàn ông có tâm hồn, có một cặp mắt tinh tế
mới khám phá được trọn vẹn những vẻ đẹp tế nhị chứa giấu của
tôi. Chàng khen quá lời, tôi biết vậy. Nhưng được chàng khen,
tôi cũng cảm tưởng là ḿnh đẹp. Chứ c̣n b́nh thường đi trên hè
phố giữa đám đông, người được những chàng trai trẻ x́ xào nh́n
ngắm tất nhiên phải là Nhă.
Đi gần tới bùng binh Nguyễn Huệ, trời đă nắng lớn. Một đám trẻ
con đứng vây lấy những cây nước chảy ngược trắng xóa như những
bông hoa bằng những cái nh́n thích thú và mê đắm nhất của tuổi
thơ.
Tôi hỏi Nhă:
- Đên đâu bây giờ?
- Em muốn đi mua áo.
- Cả áo cưới?
- Vâng. Nếu có hàng đẹp cũng mua luôn.
Tôi nghĩ lúc này mới là tháng 6, mới đầu mùa mưa, chuyện vui của
Nhă th́ măi đến tháng 10. C̣n những bốn tháng. Con nhỏ này đă
sống với hạnh phúc của nó ngay từ bây giờ. Tôi cười:
- Làm ǵ mà gấp quá thế?
- Sửa soạn dần đi th́ vừa.
Tôi nói:
- Mua bán như thế này, đáng lẽ người đưa em đi phải là Thiều mới
đúng.
Nhă giơ cả hai tay lên trời:
- Anh ấy chẳng biết ǵ đâu chị ơi! Đi với em, chỉ thích vào tiệm
ăn, pḥng trà, rạp chiếu bóng thôi. Chẳng có con mắt mỹ thuật ǵ
hết. Anh ấy cho em mấy hàng áo, em cất biệt, có may mặc được ǵ
đâu! Đi với chị mới yên chí. Chị chọn hàng áo nào là hàng ấy đẹp
nhất.
Tôi cười:
- Ai nói?
Nhă nịnh:
- Em nói.
Nó trêu thêm:
- Anh Trường nói.
Tôi đấm nó một cái thật mạnh vào lưng:
- Con quỷ! Đă bảo cấm nói đến anh Trường.
Nó lè lưỡi:
- Ghê!
Hai chị em bước vào một tiệm tơ lụa ở đường Tự Do. Đă lâu lắm,
tôi không đi phố, cũng không mua sắm ǵ hết. Cửa tiệm mới mở.
Tôi chưa đến đây lần nào. Đây là một cửa tiệm tơ lụa lớn, một
biển tơ lụa và một rừng vải vóc bày biện bán khắp trên những giá
gỗ, tạo cho người mới dặt chân vào một cảm giác rợn ngợp. Màu
sắc lộng lẫy đủ kiểu, đủ h́nh vây kín lấy làm cho hoa mắt.
Tôi lẳng lặng đi theo Nhă qua những quầy hàng. Người đến mua sắm
thật đông. Những tiếng cười nói ồn ào nổi dậy ở khắp các xó góc.
Tới ngăn hàng bày những hàng lụa và gấm thường được dùng để may
áo cưới, Nhă đă đứng lại rất lâu. Nó tỏ ư thích hàng này, chê
hàng nọ, và bàn đến những kiểu áo cưới đang được yêu thích nhất
bây giờ. Nó đồng ư với tôi là mua ngay áo cưới tháng này là hơi
sớm. Mua, ngộ nhỡ lại có những hàng mới từ ngoại quốc tới, mà
đẹp hơn hàng đă mua th́ sao! Với Nhă, cái áo cưới là cả một vấn
đề quan trọng. Sao cho phải thật vừa ư, thật hoàn toàn.
Tôi đứng đàng sau Nhă, nghĩ rằng phút này tôi đă 34 rồi, nhưng
vẫn chưa được sống những cảm giác rạo rực hân hoan của một người
con gái sắp lên xe hoa về nhà chồng như Nhă. Với tôi vẫn là một
t́nh yêu đợi chờ trong nhớ nhung và trong cách biệt.
Phải, tôi chỉ biết chờ đợi. Qua tuần này tháng khác, qua tuần lễ
này đến tuần lễ khác. Chàng ở xa. Một ngày nào đó, chàng trở về,
nhưng rồi chàng sẽ lại đi nữa. Và tôi, tôi đợi chờ đến bao giờ
đây?
- Chị làm ǵ mà ngẩn người ra thế?
Tôi giật ḿnh, ra khỏi ḍng mơ màng:
- Nhiều hàng đẹp quá, nh́n rối cả mắt!
- Chị chưa chọn cho em hàng nào hết.
- Thời trang bây giờ ra làm sao, chị nào có hay!
Nhă th́ biết. Biết tháng này, mùa này, những người con gái bằng
tuổi Nhă nghiên về những màu áo và những loại áo nào.
- Mấy tháng trước là gấm Thượng Hải.
Tôi gật:
- Cái đó th́ chị biết. Gấm Thượng Hải tháng trước đă phủ kín
thành phố này.
Đúng thế thật. Đàn bà là một loại người hay bắt chước nhau. Sống
thành khuôn, thành nếp, và nh́n nhau mà sống. Một người đàn bà
sống khác những người khác, dù chỉ một phút thôi, lập tức bị
nh́n ngắm bằng một cặp mắt khác thường ngay. Như tôi chẳng hạn.
Chỉ thích một màu đen, chỉ thích những màu buồn, không thích ồn
ào, chỉ thích im lặng, th́ với Nhă và với mọi người, trong tôi
đă có một cái ǵ bất b́nh thường. Chỉ là tôi không muốn giống
ai. Trường bảo tôi phải sống như thế. Là ḿnh. Hoàn toàn. Tận
cùng. Không thời trang, không bắt chước. Tôi cũng muốn sống như
thế thật. Tất cả mọi người đều đua nhau mặc bằng gấm Thượng Hải.
Không có tôi. Tôi là của những hàng áo màu đen.
Nhă làm bộ thành thạo:
- Tháng này khác rồi.
- Như thế nào?
- Gấm không được thích nữa. Ban năy đi ở ngoài đường, chị không
thấy đó sao? Gấm đă biến mất. Tháng này thịnh hành là màu xanh.
Xanh nhạt, xanh thẫm cũng được hết. Và hoa thật lớn.
Tôi cười nói đùa:
- Thế tháng nào th́ màu đen?
Nhă đùa lại liền:
- Tháng anh Trường!
Con nhỏ thật tinh quái. Nó biết cứ mỗ lần nó nhắc đến anh Trường
là một lần tôi chịu thua mó ngay. Lần này cũng vậy, tôi lại thua
nữa. Đành lảng mau sang chuyện khác.
- Em muốn mua mấy cái áo nào?
- Hai, ba thôi.
- Sao không mua một lần cho đủ?
- Không được! Mua hết một lần làm ǵ c̣n có cớ để đi dạo phố, vào
cửa tiệm nữa. Mua từ từ. Nay cái này. Mai cái khác. Như thế có
dịp đi phố luôn luôn.
Tôi nh́n Nhă lắc đầu. Đám con gái bây giờ tinh không quỷ quái và
có những dự tính, những cách sống kỳ lạ, tôi không tài nào hiểu
được. Thế giới tuổi trẻ bây giờ có những quay đảo, những quẫy
lộn, những phá vỡ ngỗ nghịch kinh ngạc. Ở tuổi Nhă, tôi chưa có
đời sống. Tôi ghi nhận cho tôi một thức tỉnh muộn màng, chậm
chạp, trong khi ở Nhă và đám bạn bè của Nhă là một thức tỉnh
trước tuổi.
Thỉnh thoảng, một chiều thứ bảy, Nhă lại tổ chức cuộc họp mặt
với đám bạn trai và bạn gái của nó. Chính là một trong những
cuộc họp mặt đó mà Nhă và Thiều đă quen nhau, chịu nhau, và đang
sửa soạn đi tới hôn nhân. Những buổi họp mặt ấy, ngôi nhà nhỏ
của chị em chúng tôi vang động tiếng cười, tiếng nói của tuổi 20
sống ồn ào như một vùng biển động. Họ mở âm nhạc thật lớn. Khiêu
vũ. Tranh luận về thời trang. Tôi ngồi im một góc, không làm sao
ḥa nhập được vào cái thế giới của Nhă. Đành là đứng ngoài nh́n
vào.
Phải mất 15 phút tôi mới chọn xong được cho Nhă hai hàng áo. Một
hàng màu xanh nhạt, với những bông hoa màu tím than. Một hàng
màu vàng tươi với hoa xanh đậm. Nhă chịu là đẹp lắm.
- Chọn áo phải có chị mới được. Đám bạn gái em bảo chị chọn hàng
áo là nhất, không ai bằng.
Tôi cười:
- Thiều có thích thế không?
Nó bĩu môi:
- Cần ǵ anh ấy thích.
Tôi ngạc nhiên:
- Em làm đẹp cho Thiều. Thiều phải thích mới được chứ.
- Mặc! Không thích cũng ráng chịu. Em thích là anh ấy phải thích
à!
- Không th́ sao?
- Th́ chết với em!
Tôi bật cười:
- Con nhỏ này dữ.
- Hiền như chị đâu có được. Em đă nhất định như thế rồi. Đă bảo
Thiều và Thiều cũng đă ưng thuận như vậy.
Bị kích thích bởi sự ṭ ṃ, tôi hỏi:
- Ưng thuận cái ǵ?
- Cho em được điều khiển tất cả, quyết định hết thảy. Nghĩa là
Thiều phải nghe em.
- Nghe thế nào?
Nhă thản nhiên:
- Nghe thế thôi. Chẳng thế nào hết.
Nó cười, giọng nửa đùa nửa thật:
- Bắt chết phải chết. Cho sống mới được sống. Đàn bà bây giờ phải
thế chị ơi! Chỉ có chị mới chịu để cho anh Trường điều khiển như
thế. Thiều với em th́ c̣n lâu!
Lần này tôi không cấm nó nói đến Trường nữa. Tôi thấy cần phải
bênh vực cho người vắng mặt. Nhă vơ đũa cả nắm về đàn ông như
thế không dược. Tôi không phải là nó. Trường càng không phải là
Thiều. Mà khác. Khác hẳn. Tôi dịu dàng:
- Anh Trường khác.
- Đàn ông ai cũng vậy.
- Nói bậy.
- Động một tí là chị bênh anh Trường chầm chập à!
Tuy không thể tránh không nói đến Trường, bởi cái lẽ giản dị và
luôn luôn Nhă nhắc để t́m cách trêu chọc tôi, nhưng tôi không
muốn kéo dài câu chuyện. Về Trường, trước sau, hai chị em bất
đồng ư kiến hoàn toàn. Vả lại, về Trường, có hàng ngh́n điều kín
thầm riêng tư mà tôi không muốn tỏ lộ cùng ai, kể cả với Nhă.
Thái độ này của tôi cũng do Trường mà có.
Nhớ một lần Trường từ Thái Lan về, chàng đến đón tôi đi chơi.
Chúng tôi ngồi với nhau cả một buổ tối mùa hè trên một tiệm ăn ở
tầng cao nhất của một ṭa nhà lớn, Trường đă hỏi tôi về Nhă. Tôi
nói:
- Nó đă có người yêu.
Trường hỏi:
- Ai Vậy?
- Một người trẻ tuổi. Chúng nó yêu nhau ngay từ lần gặp mặt thú
nhất. Tên y là Thiều, con nhà giàu; đă đậu xong hai bằng Tú Tài,
đang học Luật. Chúng nó định chờ cho Thiều có bằng cử nhân luật
rồi mới lấy nhau. Nhưng rồi hai đứa cùng đồng ư là hôn nhân
không phải là một cản trở. Thành ra, anh chị làm lễ thành hôn
càng sớm chừng nào, càng hay chừng nấy.
Trường cười:
- Em biết rơ quá nhỉ!
Tôi đáp:
- Chuyện! Em là chị ruột của nó mà.
- Chưa đủ là một lư do.
- Nó thích tâm sự với em. Nhiều đêm nó đ̣i ngủ chung giường, bắt
nghe chuyện của nó tới sáng.
Trường hỏi:
- Em th́ sao?
Tôi nói tôi không cởi mở được như Nhă. Có những điều tôi muốn
giữ bí mật như một tư hữu.
- Vả lại em cũng không nói nhiều như nó được. Mà em có nói, em
cũng chẳng có ǵ để nói. Anh thấy đó, em biết thật ít về anh.
- Như thế tốt hơn.
Tôi ngạc nhiên:
- Em không hiểu.
- Người ta chỉ nên biết về nhau vừa vặn những điều cần biết.
- Như?
- Như anh yêu em là đủ. Tôn trọng đời sống riêng của nhau là cái
thái độ đẹp nhất của t́nh yêu.
Hôm đó, tôi đă muốn căi lại Trường. Là đời sống của tôi với
chàng không có một đất đai riêng tư nào hết. Đời sống tôi chính
là chàng. Chàng như không khí tôi thở từng giây từng phút; như
mặt trời tôi nh́n thấy ở phương Đông mỗi buổi sáng; như v́ sao
đêm sáng trên ṿm trời; là những biện hữu không rời; những có
mặt thường trực.
Vậy mà trên một sự thật khác, tưởng là khó tin mà lại chính là
như vậy. Tôi gần như không hay biết ǵ về đời sống của Trường.
Chàng đến với tôi giữa hai chuyến đi dài, sau những lần vắng mặt
nhiều khi tới hàng năm, bảy tháng.
- Anh yêu em là đủ. Em chỉ cần biết như vậy.
Nghe không chịu được. Mà nghe cho kỹ, cho cùng, cũng có lư. Liên
hệ giữa tôi và Trường bởi vậy cũng thật đặc biệt. Tôi nghĩ nó
không giống với bất cứ thể loại liên hệ nào khác của những người
yêu nhau khác. Nó thật sâu nặng. Chúng tôi cùng yêu nhau mà. Đă
năm, bảy năm yêu. Năm thứ bảy cũng đằm thắm như năm thứ nhất.
Nhưng nó cũng thật nhẹ nhơm. Như mây. Như khói. Tưởng như nếu
một trong hai người muốn, th́ chỉ cần hất nhẹ tay một cái là
liên hệ ấy sẽ đứt rời ngay như một sợi chỉ mềm. Nhưng sợi chỉ ấy
không bao giờ đứt. Trường là t́nh yêu đầu tiên và cuối cùng của
tôi. Tôi đă quyết định với tôi như vậy.
Ra khỏi tiệm tơ lụa, Nhă kéo tôi đi lang thang hết tiệm
này đến tiệm khác, cho tới 12 giờ trưa. Cái tuổi con nhỏ đúng là
cái tuổi mua sắm. Nó mua lung tung, sắm dủ thứ. Cái ǵ cũng
thích, cũng đ̣i mua bằng được. Nó đưa tôi vào hàng lang Eden rồi
sang hành lang Tax, càng đi cành nhanh nhẹn, không biết mỏi mệt
chút nào.
Gần một giờ, tôi đứng lại giữa bùng binh Nguyễn Huệ gắt lớn:
- Thôi, đi về!
Nhă cười:
- Đâu được. Chưa đến 12 giờ.
Nhă cười, nắm nghiến lấy tay tôi lôi xềnh xệch. Nhiều người đi
đường quay lại cười. Tôi ngượng, khiến cho con nhỏ cười lớn hơn.
Tiếng cười của Nhă giữa cái bùng binh kín đặc người đi lại cũng
là một phần ảnh hưởng khác thường cho cái tâm tính, cái lối sống
của đám con gái bây giờ, mà Nhă là một. Họ tự do quá thể. Họ
chẳng coi ai ra ǵ. Họ làm chủ thành phố này. Đám đông là của
họ, với những hè đường, những ngă tư, những cửa tiệm, những bùng
binh.
Tôi chùn người lại như một con giun la lên:
- Con quỷ sứ! Mày làm cái ǵ thế?
- Đi nữa!
- Đừng có bắt nạt tao!
- Chỉ có anh Trường mới bắt nạt chị. Em c̣n nhiều thứ phải mua
mà.
- Lần sau mày đi một ḿnh. Cho vàng tao cũng không đi với mày
nữa.
Khuôn mặt đang tươi cười đùa nghịch của Nhă chợt buồn hẳn đi khi
tôi nói với nó là lần sau tôi không đi với nó nữa. Tôi biết tại
sao nó buồn. Tuy c̣n mấy tháng nữa mới đến ngày nó lên xe hoa về
nhà chồng, nhưng cũng đă như chị em sắp sửa xa nhau vĩnh viễn.
Tôi biết như vậy. Nhă cũng biết như vậy.
Từ ngày mẹ chúng tôi mất đi, hai chị em nương vào nhau mà sống.
Nói đến những người thân yêu ở trên đời, hai chi em không c̣n
ai. Nhớ phút lâm chung, mẹ đă gọi chúng tôi lại gần giường
người. Bà nói vĩnh biệt chúng tôi, dặn tôi đủ điều, trong đó có
điều quan trọng nhất là phải trông coi Nhă thay bà cho đến khi
nó khôn lớn, lấy chồng đi ở riêng. Tôi đă hứa với mẹ tôi trước
khi người nhắm mắt. Tôi nuôi Nhă thay mẹ. Nhiều lúc nó làm nũng,
làm khó tôi, v́ biết tôi giữ lời hứa với mẹ, thê nào tôi cũng
chịu, cũng chiều nó hết. Bây giờ, chỉ c̣n vài tháng nữa, lại chị
em mỗi người một đời riêng. Trong đoàn tụ đă thấp thoáng mầm ly
biệt là thế. Tôi nhắc đến lần sau là gợi cho nó nghĩ đến lúc
chia tay. Nó đă buồn. Quả nhiên nó nói ngay:
- Rồi đến lúc chị muốn cho em đi cùng, em cũng không c̣n đi với
chị được nữa.
Con nhỏ này thật dễ xúc động. Một phút trước nó cười đùa như
phá. Vậy mà nói xong câu nó vừa nói, tôi ngó đă thấy Nhă nước
mắt chạy ṿng quanh.
Tôi nắm chặt lấy tay nó:
- Xin lỗi! Chị không định nói thế.
Nhă bùi ngùi:
- Em cũng biết chị không định nói thế. Nhưng chị đă nói, làm em
buồn. Chị muốn về thật sao? Th́ về!
Đến lượt tôi phải dỗ dành:
- Nói đùa. Nào, thiếu thứ ǵ nữa th́ đi mua nốt. Chị chỉ hơi khát
nước một chút.
- Em cũng vậy.
- Chị muốn vào đâu?
- Tùy em.
Nhă chỉ về tay cuối phố:
- Ở đàng kia có một quán nước mới mở, có máy lạnh rất tối tân.
Chỗ ngồi cũng lịch sự lắm.
Tôi kéo tay Nhă nói đùa:
- Nào, đi mau kẻo tao thay đổi ư kiến.
Đúng như lời ‘giới thiệu’ của Nhă, quán nước có một hệ thống máy
lạnh tối tân thật. Hơi lạnh rất đều trong một không khí rất
thoáng. Bàn ghế kiểu mới, đệm thật đầy. Trang hoàng khá mỹ
thuật. Chúng tôi kéo ghế ngồi xuống. Bằng một giọng thành thạo,
Nhă gọi cho nó và tôi mỗi người một thứ đồ uống làm bằng trái
cây. Nhă hỏi:
- Quán được không chị Tuyền?
Tôi gật:
- Được lắm! Em phải đưa chị đến đây luôn mới được.
Vừa khi ấy, một người đàn ông đi qua. Tôi ngạc nhiên khi Nhă cất
tiếng gọi:
- Anh Phan!
Người đàn ông đă đứng tuổi, phục sức rất giản dị. Một chiếc
sơ- mi trắng cụt tay, một chiếc quần tropical mầu xám nhạt. Dép
mỏng ở chân và mái tóc cắt ngắn.
Tuy bị gọi bất ngờ nhưng ông ta từ tốn quay lại, dáng điệu trầm
tĩnh. Nụ cười hiền lành, chân thật, gây được cảm t́nh.
- Cô Nhă! Tưởng ai!
Nhă hỏi:
- Anh đi một ḿnh?
- Vâng.
- Mời anh ngồi cả đây cho vui. Giới thiệu với anh Phan, đây là
chị Tuyền tôi.
Phan cúi đầu chào. Tôi gật đầu đáp lại. Tuy Nhă đă ngồi nhích
vào một chút cho Phan có thể ngồi cùng một phía, nhưng Phan chỉ
kéo ghế ngồi đối diện. Người đàn ông này biết giữ lễ, đứng đắn,
không suồng să như những người đàn ôn khác, tôi nghĩ thầm. Trông
Phan có vẻ quên mùa một chút, không phải là loại người của đàn
bà với những cung cách hào hoa phong nhă thường thấy. Mà là loại
đàn ông không có hào quang, không tỏa ánh sáng, nhưng có thể tin
tưởng được ở ḷng chân thành và tâm địa ngay thẳng, ấy là tôi
‘xem tướng’ một cách hàm hồ như vậy. Tôi không tinh lắm về đàn
ông. Cũng chưa thấy Phan lần nào. Đây là lần đầu. Nhă hỏi:
- Anh Phan đi đâu đó?
Phan cười:
- Cũng như Nhă, vào đây uống nước.
- Như em thế nào được! Thiều nói có bao giờ anh lui tới pḥng trà
hay những quán nước đông người đâu!
- Không bao giờ th́ cũng hơi quá. Thỉnh thoảng tôi cũng đến chứ.
Nhưng tôi thích những chỗ yên tĩnh vắng vẻ hơn.
Nhă nh́n Phan rồi nh́n sang tôi.
- Chị Tuyền đă gặp anh Phan lần nào chưa nhỉ?
Tôi trả lời:
- Chưa, em ạ.
Phan nói với tôi giọng b́nh thường, lễ độ:
- Tôi đă được Nhă và Thiều nói chuyện về chị nhiều lần.
Tôi hỏi:
- Anh là thế nào với Thiều?
Nhă nhanh miệng đáp thay cho Phan:
- Anh Phan là anh họ của Thiều. Anh Phan làm việc ở ngoài Trung,
mới đổi về Sàig̣n được mấy tháng nay.
- Anh làm ở sở nào?
- Thưa, ở Nha Điền Địa.
Phan đă đứng tuổi. Tôi đoán ít nhất cũng phải 40- 45 ǵ đó. Phan
lại là một công chức. Người đàn ông này không có vẻ ǵ là một
người chơi bời, tôi nghĩ thầm. Chắc đă làm cha, làm chồng từ
lâu. Tôi hỏi:
- Anh được mấy cháu rồi ạ?
Phan hơi lúng túng:
- Thưa, hai.
Hai chị em chúng tôi nh́n nhau trong khi Phan nói tiếp:
- Nhà tôi đă mất được mấy năm nay.
Con Nhă quỷ quái, thích nói đùa, thích trêu nghịch thiên hạ,
trêu tôi trước nhất, bèn nói luôn:
- Chị Tuyền em th́ chưa lập gia đ́nh.
Tôi yên lặng nh́n Phan, anh chàng xem chừng lại không được tự
nhiên, mạnh bạo như tôi, không dám nói đùa lại một câu nào. Ngồi
chừng 15 phút, Phan xin phép cáo từ sau khi đă gọi bồi bàn lại,
nhất định xin phép được trả tiền. Phan đẩy ghế đứng lên:
- Mong sẽ được gặp lại chị.
- Dạ.
Nhă nháy mắt:
- Sáng mai anh lại ra đây nhé.
Phan ngơ ngác:
- Sáng mai? Lại ra đây?
- Chứ sao! Em sẽ có mặt ở đây, anh lại trả tiền như bữa nay.
Trong khi Phan đi ra phía cửa, tôi cau mặt gắt:
- Nhă! Không được hỗn! Mày lếu láo vừa chứ!
- Em thích trêu anh Phan nhất à! Người đâu mà hiền lành quá trời.
Hiền nhu Phật ấy.
Chờ cho Phan đă ra tới ngoài đường, tôi mắng Nhă:
- Trẻ không tha, già không thương. Mày không có để cho ai yên là
làm sao?
Nhă xua tay:
- Trêu anh Phan như vừa rồi ăn thua ǵ. Những lần gặp ở nhà
Thiều, em trêu anh ấy cả buổi. Chỉ cười kh́ kh́. Lạ lắm, ai muốn
nói ǵ th́ nói, làm ǵ th́ làm. Không có tức ḿnh, không có nổi
giận. Mong được gặp chị, được quen với chị lắm đấy.
Nhă cười:
- Đến lúc được thấy mặt, được làm quen, th́ như ngồi phải ổ kiến
lửa, vội vă đứng lên xin đi ngay. Quê một cục.
Tôi thấy cần phải bênh vực cho người vừa đi khỏi:
- Ai dám ngồi với mày? Hỗn như gấu!
- Anh Phan đâu có cần ngồi với em. Chỉ muốn ngồi với chị. Em nói
đến chị nhiều lắm. Và anh Phan có vẻ rất thích nghe chuyện em
những lúc em nói chuyện đến chị.
Tôi đập vào vai Nhă:
- Mày nói đến tao làm sao?
- Ca tụng ghê gớm. Nói chị là một người đàn bà hoàng toàn, một
người vợ lư tưởng cho những ai muốn lập gia đ́nh. Nghĩa là em
nhất Việt Nam, chị th́ ghê hơn, chị nhất thế giới.
Tôi nghiêm trang thật sự. Con nhỏ này nhảm quá thể. Không có đùa
với nó được nữa. Nó nói nhăng nói cuội, ḿnh vạ lây v́ nó hồi
nào không biết. Tôi thành thật nghĩ tôi chỉ là một người đàn bà
tầm thường, mờ nhạt trên mọi phương diện. Nghĩ về ḿnh, tôi
không t́m kiếm được cho tôi một điểm đặc biệt nào hết. Những đức
tính thường được ngợi ca ở người dàn bà, tôi nghĩ tôi cũng không
có. Được Trường để ư tới và yêu, tôi cho là một may mắn t́nh cờ.
Phải, đúng là một sự t́nh cờ, khi tôi gặp Trường lần đầu tiên
buổi chiều hôm đó. Tôi vừa ở sở ra th́ trời mưa lớn. Trận mưa
đầu mùa thật đột ngột. Trời buổi trưa xanh cao, nắng tới chiều
c̣n rực rỡ, vậy mà mây kéo tới lúc nào không biết. Tôi đang đi
lững thững trên hè đường, th́ mội vài giọt nước thật lớn lộp bộp
ném xuống, và một phút sau, trận mưa đă ào ạt quanh tôi. Không
có một chiếc xe nào chạy qua. Tôi lại không mang áo mưa. Dù cũng
không có. Đành là cắm đầu đến một hàng hiên gần nhất. Chạy quá
nhanh, quá vội, lúc đă đến dưới hàng hiên, tôi đứng lại không
kịp nên đâm xầm vào một người đàn ông. Người đàn ông đó là
Trường. Chàng đang chăm chú xem một tờ báo trên tay chàng rớt
xuống. Tôi đỏ mặt xi lỗi. Chàng nói không sao, mưa lớn thế kia
chạy đụng vào nhau ở một chỗ ẩn trú hẹp chặt dưới mái hiên là
chuyện rất thường.
Thế là chúng tôi quen nhau. Sau này nhớ lại có thể nói không
nhầm lẫn là tôi đă yêu ngay chàng từ buổi chiều mưa hôm đó, ở
chỗ trú mưa đó. Người ta thường nói đến cái tiếng sét dữ dội và
th́nh ĺnh không báo trước của t́nh yêu. Có lẽ trong trận mưa
vào mùa đột ngột, cũng đă có một tiếng sét ái t́nh vừa nổi dậy.
Và tôi đă yêu Trường như thế, ngay từ lúc chàng c̣n nguyên vẹn
là môt người đàn ông lạ mặt.
Nhưng thôi, kỷ niệm cũ hăy hăy xếp vào một ngăn trí nhớ. Trở lại
hiện tại đă. Với tiệm nước. Với Nhă. Với Phan, người đàn ông
công chức hiền lành mà chúng tôi vừa gặp.
- Tao cấm mày không được “bốc láo” về tao như vậy!
- Đă sao?
- Đành là chẳng sao, nhưng tao không thích! Người ta không biết
mày đùa, lại tưởng là thật có phải là nguy hiểm cho tao không?
Nhă lại le lưỡi, làm bộ sợ hăi:
- Xin chừa! Xin chừa!
- Thôi đi ra.
Chúng tôi ra khỏi tiệm nước. Buổi trưa hôm ấy, măi đến một giờ,
hai chị em mới về tới nhà.
Chương 2
Bữa cơm không ngon miệng chút nào hết. Nhă cũng ăn rất
ít, nói là để dành bụng cho món bào ngư nấu nấm trong bữa cơm
tiệm Thiều mời chiều hôm nay.
Đóng cửa buồng lại, buông những tấm rèm xuống, đẩy buổi trưa
nắng thật xa ngoài những khung cửa đóng lại, tôi thả ḿnh nằm
xuống mặt đệm. Mắt nhắm lại, đầu óc tôi như một bóng rợp khổng
lồ phủ xuống. Và tôi lại nhớ đến Trường. Nói chuyện với chàng.
Tôi với Trường luôn luôn có những buổi nói chuyện như vậy. Tôi
nằm một ḿnh, tôi tưởng tượng đến chàng, h́nh dung chàng ở xa,
gọi chàng về gần trong tâm tưởng. Và nói chuyện. Tôi kể cho
chàng nghe những ǵ xảy ra ở Sàig̣n. Chot tôi. Cho những người
chung quanh. Có như là mỗi ngày tôi làm một bản tường tŕnh ngắn
về những chuyện xảy ra mà tôi muốn nói cho chàng biết.
Người đàn ông tên Phan gặp ở quán nước buổi sáng hôm nay càng
làm cho tôi nhớ đến Trường nhiều hơn. So sánh, hai người đàn ông
khác biệt nhau một trời một vực. Phan giống như tất cả mọi
người. Phan là mẫu số chung cho tất cả những người đàn ông ta
thấy ở ngoài đường, đụng đầu ở ngă tư, nh́ng thấy nhưng quên
ngay bởi v́ họ không có một sắc thái ǵ đặc biệt. Đời sống của
những người đàn ông này mờ nhạt, phẳng lặng, không bao giờ có
những dấy động lớn lao.
Trường thuộc về loại đàn ông đặc biệt. Sống với Trường là một
cuộc phiêu lưu vĩ đại. Mỗi buổi sáng với chàng là một chân trời
mới mở vào một này mới lạ hoàn toàn so với ngày hôm trước đó.
Chàng sống như gió, như mây, không bao giờ những dấu chân chàng
đi theo một con đường nhất định.
Tôi cứ nghĩ miên man về Trường như vậy, cho đến khi hai mi mắt
trĩu nặng dần dần. Buỏi trưa thiêm thiếp trong ngôi nhà nhỏ. Tầm
mắt tôi tối lại. Những h́nh ảnh nhạt nḥa.
Tiếng gơ cửa buồng làm tôi bừng tỉnh. Vẫn con nhỏ phá rối, giọng
nó lanh lảnh:
- Chị Tuyền.
Tôi nằm im làm bộ ngủ say. Không được. Nó đấm cửa th́nh th́nh.
- Đừng có vờ em. Em biết chị chưa ngủ.
Tôi hét lớn:
- Bước đi chỗ khác cho tao ngủ.
- Ngủ thật không?
Tôi hét lớn hơn:
- Tao không đùa với mày.
Tiếng Nhă ở phía ngoài:
- Thôi vậy. Có cái này đưa cho chị, chị ngủ th́ để lúc khác vậy.
Tôi chồm khỏi giường. Tôi chạy ra mở cửa, túm chặt lấy con nhỏ:
- Mày vừa nói ǵ?
Nó nhoẻn miệng cười:
- Chẳng nói ǵ hết.
Tôi nắm chặt tay nó quắc mắt:
- Mày vừa nói cái ǵ? Tao nghe thấy rơ ràng. Của tao th́ đưa ngay
đây cho tao.
- Cái ǵ của chị mới được chứ?
- Thư! Thư của tao!
- Thư nào?
Tôi dịu giọng:
- Thư anh Trường gửi cho tao.
- Làm ǵ có thư của anh Trường đâu.
- Có! Đừng có láo! Đưa đây!
Con nhỏ vùng chạy. Tôi rượt theo. Tôi nói không sai chút nào.
Nhă cầm trong tay một chiếc phong b́ thật. Nh́n thấy chiếc phong
b́, tôi cuống lên, rượt Nhă bằng được. Nhưng tôi không chạy
nhanh bằng Nhă. Nó như con thỏ, không làm sao túm lại được.
Nhă đùa thật dai, thật ác. Nó chạy ṿng mấy cái ghế bành, chạy
quanh bàn ăn, vừa chạy vừa cười khúc khích. Đuổi không được, tôi
làm bộ giận ngồi phịch xuống ghế. Khi đó nó mới chịu quay lại,
nhưng vẫn chưa đưa ngay lá thư.
- Sao? C̣n ngủ nữa không?
Tôi làm mặt nghiêm:
- Không phải là chuyện cô sắp đi lấy chồng, dời khỏi nhà này mà
cô hỗn với chị cô được đâu.
Lời mắng không có mảy may hiệu nghiệm. Nhă điềm nhiên giơ cao lá
thư lên, làm bộ xé phong b́.
Tôi hoảng hốt:
- Con quỷ! Mày làm ǵ thế?
- Kiểm duyệt.
Tôi quát:
- Cấm! Không đưa, chiều nay đừng ḥng rủ tao vào Chợ Lớn!
Nhă sợ liền. Th́ ra yêu là như thế. Hễ thấy cái ǵ động chạm đến
t́nh yêu của ḿnh th́ cái đó làm cho ḿnh sợ ngay. Với tôi sáng
nay, cái đó là cái thư của Trường mới gửi về. Với Nhă, là bữa
cơm chiều với người chồng sắp cưới của nó mà nó đă muốn tôi phải
có mặt. Nhă ngoan ngoăn trao lá thư cho tôi. Và chừng như nó
cũng biết rằng một lá thư t́nh phải được đọc một ḿnh, trong một
cảnh trí yên tĩnh hoàn toàn, Nhă bỏ xuống nhà dưới.
Với lá thư của Trường trên tay, như một báu vật không có vàng
bạc nào trên đời mua nổi, cái góc pḥng khách bỗng nhiên được
bao phủ trong một bầu không khí ấm áp lạ thường.
Chừng như lúc này không c̣n là một buổi trưa nắng chói chang của
mùa hè, mà là một buổi sáng mùa thu man mác. Thời gian ngừng
lại, vây quanh niềm hạnh phúc tuyệt đối của tôi lúc này, phút
này, là một lá thư. Thu hai chân lên ghế, toàn thân êm ái trong
một rung động tuyệt vời, tôi cẩn thận xé tờ phong b́, lấy ra lá
thư, đọc không sót một chữ.
“Em yêu dấu”. Bao giờ Trường cũng mở đầu như thế: Em yêu dấu.
Thư Trường viết trên thứ giấy có tên và địa chỉ của một khách
sạn lớn ở Ba- Lê. Lá thư không dài lắm, và sự ngắn ngủi của nó là
điều duy nhất làm cho tôi thất vọng. Tôi thường đ̣i Trường phải
viết dài gấp hai, gấp ba thư này, nhưng con người hoại động, nay
đây mai đó ở Trường không phải là để viết những lá thư dài, kể
lể tỉ mỉ này nọ. Thư viết dài, phải từ một bàn tay đàn bà,
Trường thường cười và nói đùa như vậy. Có điều là ngắn, nhưng
thư Trường không bao giờ là một thiếu sót. Tôi có cảm tưởng như
người khác viết 10 câu, chàng chỉ cần viết một, người khác viết
10 chuyện toàn là những chuyện rông dài không đáng nói, duy điều
Trường thuật lại mới là điều đáng nói mà thôi. Lẽ tất nhiên là
tôi chủ quan. Yêu là chủ quan mà! Và cũng bởi vậy mà những lá
thư của Trường ngắn gọn, không văn chương, không cầu kỳ, với tôi
là những lá thư hay nhất.
Chữ viết của Trường là tất cả chàng. Mạnh mẽ, xô chuyển, như
những hàng chữ cũng là những bước chân lúc nào cũng di chuyển,
cũng bay nhảy trên những con đường. Thư này chàng kể chuyện cho
tôi về mùa xuân đă về trên những hè phố Ba- Lê. Chàng nói từ mấy
ngày nay, tuyết đă tan, trời đă cao, chim én đậu trên những hàng
dây điện, và tuy chưa có nắng, nhưng trong không khí c̣n buốt
lạnh đă như thấp thoáng những tia hồng đầu tiên báo tin những
ngày nắng sắp về. Chàng nói chàng c̣n phải ở lại Ba- Lê chừng một
tuần nữa. Sau đó, chàng xuống một vài thị trấn ở miền Nam nước
Pháp, sau khi sang Luân- Đôn.
Tâm hồn tôi rào rạt yêu thương khi tôi đọc tiếp đến đoạn chàng
hỏi tôi về những chuyện ở nhà. Chàng nói chàng nhớ tôi, rằng
“không có một người đàn bà Paris nào đẹp bằng Tuyền”, rằng chàng
sẽ cố gắng thu xếp thật nhanh mọi công việc để trở về Sàig̣n,
chậm nhất là một tháng nữa.
Tôi đọc đi đọc lại lá thư nhiều lần đến thuộc ḷng từng chữ.
Cuối cùng, tôi gấp lá thư lại, cẩn thận cho vào phong b́, và đặt
lá thư lên ngực như một tấm mền ấm áp và thơm tho nhất. Tôi ngả
đầu vào thành ghế, thả buông cho tâm hồn bay đi...
Em đang ngồi ở đây một ḿnh. Căn pḥng vắng lặng, sáng láng.
Buổi trưa thiêm thiếp ở ngoài kia với cái nắng chói chang đang
làm lấp lánh những chùm lá rực rỡ những ḷng đường, lung linh
những phiến kính. Lá thư anh vừa đến. Lá thư vượt qua không biết
bao nhiêu tầng không gian, mang h́nh ảnh và dấu vết anh về đây.
Và bây giờ th́ căn pḥng này chỉ c̣n là sự hiện hữu tràn đầy của
anh, tuy anh không có mặt.
Nhớ là những lần anh tới, anh nhớ không, và anh có biết không?
Anh đă đem lại sự xáo trộn lớn lao tất cả, lúc không có anh,
mang một h́nh thái khác, tất cả, khi có anh đă đổi khác hoàn
toàn. Mỗi lần anh tới, hè đường phía ngoài đă như vang động lên
bởi những bước chân anh đụng tới. Rồi anh vào như gió. Cánh cửa
bị đẩy toang ra. Anh đến bao giờ cũng vậy, như một thảng thốt
bất ngờ, không bao giờ báo trước. Em đứng ngây người nh́n anh.
Em tưởng chiêm bao. Giây phút thật thần tiên. Em chưa hiểu em
như thế nào. Sự sung sướng đến cực điểm gần như làm cho em tê
liệt.
Anh thường hỏi với một thoáng nghịch ngợm:
- Làm ǵ mà đứng ngây người ra thế?
Phải một khoảnh khắc, em mới thoát ra được cái trạng thái tê
liệt kỳ thú. Em chạy đến, ngă vào anh. Chưa có một sự đổ ngă nào
tuyệt vời như vậy. Hai cánh tay anh đỡ lấy em, tiếng cười ṛn ră
của anh lùa vào tóc em, rồi chúng ḿnh hôn nhau. Những cử chỉ âu
yếm của anh thật đặc biệt. Khỏe mạnh, tươi sáng, rất đàn ông,
nồng nàn, không đắm đuối, như anh thả lỏng cho t́nh cảm bốc cháy
nhưng bao giờ cũng làm chủ được t́nh cảm của ḿnh.
Nhă thường “phá” chúng ḿnh. Nhiều lần từ trong nhà chạy ra nó
bắt gặp chúng ḿnh đang hôn nhau, em đang nằm trong tay anh. Lúc
th́ nó “đằng hắng”, lúc nó cười khúc khích. Con quỷ!
- Cô Nhă hồi này ra sao?
Anh hay hỏi Nhă như vậy. Nó trả lời, bao giờ câu trả lời đầu
tiên của nó cũng là:
- Riêng phần em, em vẫn được b́nh thường.
Nó hỏi lại:
- Phần anh?
Anh đùa lại:
- Phần tôi cũng b́nh thường giống như phần Nhă.
Con nhỏ nh́n sang em chỉ tay:
- Chỉ có phần chị Tuyền là không được b́nh thường lắm mà thôi.
- Tại sao vậy?
Nhă làm bộ ngơ ngác:
- Hỏi chị ấy! Làm sao em biết được.
Sau đó anh ngồi xuống ghế, nét mặt vui vẻ thư thái. Sau một
chuyến đi trên những không gian, qua những biển rộng, trở về từ
những sân ga, những bến tàu xa vời, anh trở về. Và Sàig̣n là
h́nh ảnh của một bến đậu b́nh yên. Anh kể chuyện chuyến đi, anh
hỏi chuyện ở nhà. Căn nhà nhỏ vang động tiếng cười, tiếng nói.
Trong câu chuyện ríu rít sau một thời gian xa cách lâu ngày, tôi
thường là kẻ im lặng nhất trong ba người. Tôi ngồi nghe Nhă và
Trường nói chuyện với nhau, lặng lẽ ngắm chàng, cố gắng t́m kiếm
ở chàng một đổi thay nào đó. Thường thường, sau một thời gian
không thấy nhau, người ta thường thấy nhau già đi đôi chút. Mội
mái tóc có thêm vài sợi bạc. Một tṛng mắt đă vơi đi ánh lửa
ngày nào. Một đài trán vẽ thêm những đường nhăn mới. Một nụ cười
bớt tươi tắn. Một thoáng mỏi mệt trong dáng điệu, trong cử chỉ.
Tất nhiên là như thế. Là có sự thay đổi đó. Thời gian là một sức
mạnh tàn phá mà! Chính tôi, đời sống rất dịu dàng, ngày rất b́nh
yên, sinh hoạt rất chừng mực, mà tôi cũng c̣n cảm thấy ở tôi sự
tàn phá của thời gian, sự tàn phá kín trùm lên thân thể những
đời người. Không một ai có thể tự hào là tránh thoát được.
Riêng Trường lại không thế. Sau mỗi chuyến đi, chàng đă không
già thêm một chút nào mà lại h́nh như trẻ lại. Chàng có một mùa
xuân, một tuổi trẻ vĩnh viễn nằm trong những lên đường và những
đổi đời. Gió, nắng, những chân trời xa, những con đường và những
không gian mênh mông kết hợp với nhau thành một liều thuốc thần
diệu. Liều thuốc này đă giữ được cho Trường một dáng đi măi măi
nhanh nhẹn, một ánh mắt măi măi tươi sáng, một tiếng cười ṛn
ră, một tâm hồn măi măi trẻ trung.
Chàng phải đi. Chàng không thể dừng chân ở một nơi chốn nào. Lẽ
sống của chàng là viễn du. Lẽ phải của đời chàng cũng ở đó.
Chàng đă nói với tôi thật nhiều về chuyện này. Một lần, tôi đă
hỏi chàng:
- Anh không thể dừng chân ở một chỗ?
- Được chứ!
Tôi ngạc nhiên:
- Thế sao anh đi hoài vậy?
Trường cười:
- Anh sống như vậy.
- Không đi là không phải là sống?
- Không!
Nếu sống là tạo được cho những ngày tháng của ḿnh một ư nghĩa,
hơn nữa, một đam mê nào đó th́ viễn du và lưu động đúng là lẽ
sống của Trường thật. Những lần trở về Sàig̣n gặp lại tôi, v́
yêu tôi, Trường cũng được sống những ngày mà chàng nói là sung
sướng chưa từng thấy. Chúng tôi đi chơi với nhau, trở về nhà,
giam nhốt t́nh yêu thành một thế giới riêng tây trong một căn
buồng đóng kín, hưởng những giây phút có thể nói là thần tiên
nhất củ một đời người. Khi đó, Trường quên hết những chân trời
bát ngát của chàng. Khi đó, chàng sống cho tôi, cho t́nh yêu của
chúng tôi. Hoàn toàn.
Nhưng viễn du là một người t́nh mà Trường chỉ lăng quên được
trong mội khoảng thời gian nào đó. Tôi nhắc lại, chỉ trong một
khoảng thời gian nào đó mà thôi.
Tôi nhớ có một lần, tôi được ở gần Trường lâu nhất. Gần sáu
tháng! Tù Trung Thu năm trước tới cuối xuân năm sau. Chàng lỡ
một chuyến tàu, mẹ chàng lại đau nặng. Rồi Nguyên Đán tới, đă
lưu giữ bước chân giang hồ của chàng ở lại dưới ṿm trời quê
hương. Tôi cũng có buộc chàng ở lại nữa. Lần đó tôi đă khóc:
- Chưa bao giờ anh ở nhà mừng tuổi cho em hết. Ngày Mùng Một năm
nào với em cũng là ngày sầu thảm nhất.
Chiều tôi, sợ những giọt nước mắt của tôi một phần, mẹ lại đau
chưa khỏi, Trường đă hủy bỏ chuyến tàu sau và ở lại tới năm sau.
Cái tết năm đó, với tôi là cái tết đẹp nhất của một đời người.
Tết không phải chờ đến đầu giêng, mà đă vui từ mùa thu, mùa xuân
không phải chờ đến mai vàng, mà mùa xuân đă ở trong ḷng trong
dạ. Trường đưa tôi đi chơi cùng khắp. Lúc có thêm Nhă hay một
vài người bạn. Lúc chỉ có chàng và tôi. Tôi muốn ǵ cũng được.
Tôi đ̣i ǵ chàng cũng chiều.
Có Trường ở bên cạnh, tất cả đều không quan trọng nữa. Tôi xin
nghỉ việc suốt thời gian Trường ở Sàig̣n. Nhớ biết chừng nào,
yêu biết bao nhiêu những lần có nhau năm ấy. Chúng tôi đă đi
hàng giờ bên nhau, tay cầm trong tay, yên lặng không nói, trên
những con đường nhỏ đấy bóng mát ở những vùng ngoại ô thành phố.
Chúng tôi đă ngồi với nhau trên những bờ sông, dưới nắng của
chiều tà, dưới trang của đêm xanh, nghe tiếng nước chảy ŕ rào
trên những kè đá, nghe trời cao trên đầu, nghe sự im lặng ngọt
ngào nở thành những đóa hoa thơm ngát trong hồn.
Tôi sung sướng. Trường cũng sung sướng như tôi vậy. Chàng chấp
nhận trong mấy tháng liền, nhịp sống b́nh yên phẳng lặng ở một
nơi chốn nhất định khiến tôi đă tưởng rằng Trường đă thay đổi.
Nghĩa là con thuyền đă về bến đậu. Nghĩa là đời mây đă hết lang
thang. Nghĩa là mê thích lớn nhất của đời chàng là đó đây, sớm
một chân trời này, chiều một góc biển nọ, mê thích dầu vẫn c̣n
nhưng không c̣n nồng cháy nữa.
Phải, cái tết Nguyên Đán năm đó, tôi đă tưởng vậy. Đă hy vọng.
Đă mừng thầm trong ḷng. Nhă c̣n nhỏ, làm ǵ có một quan sát
tinh tế, vậy mà thái độ bất thường của Trường cũng làm cho nó
ngạc nhiên. Nó cười, hỏi tôi:
- Chị dùng bí quyết nào mà lần này giữ được anh Trường ở nhà lâu
quá vậy?
- Mày đừng nói bậy! Bí quyết ǵ đâu!
- Chị cấm anh ấy?
Tôi nghiêm trang:
- Anh Trường không phải là loại đàn ông chịu để cho đàng bà cấm
đoán. Anh ấy sống hoàn toàn tự do, và theo ư ḿnh.
- Thế so lần này anh ấy chịu ở gần chị em ḿnh lâu thế?
Tôi cười:
- Tao không biết! Muốn biết th́ hỏi anh ấy.
- Đi măi cũng chán chứ nhỉ?
Tôi trả lời, nửa tin nửa ngờ ư nghĩ của ḿnh:
- Có nhiều cái thích măi được. Thích đến trọn đời.
- Chị giữ anh ấy, không cho đi nữa?
- Đă bảo không giữ, cũng không cấm.
Thật t́nh, tôi không dám t́m hiểu tại sao Trường lại ỏ nhà tới
sang xuân. Tôi sung sướng là đủ. T́m hiểu để làm ǵ? Đêm Giao
Thừa, chuyện lạ lùng mới xảy ra: Trường chịu đưa tôi sang Lăng
Ông.
Chúng tôi ḥa ḿnh vào cái biển người từ nhiều ngả nườm nượp
theo ḍng lũ Giao Thừa chảy tới. Trường nắm chặt lấy tôi, chàng
đi trước ở những chỗ đông chen, mở đường cho tôi đi theo, chàng
lùi lại, nhường cho tôi đi trước ở những quăng thưa người. Chúng
tôi cũng hái lộc, cũng vào chùa. Đứng trước bàn thờ hương trầm
nghi ngút, tôi cũng lễ, cũng cầu nguyện cho những mong ước kín
thầm của tôi được trở thành sự thật.
Nhớ lúc tôi sắp lễ, chàng đứng sát sau lưng. Quay lại, tôi bắt
gặp chàng đang mỉm cười. Nụ cười khoan dung, thoáng một chút
tinh nghịch, giễu cợt. Chiều tôi, chàng đă tới đó. Không khí
chùa đền, cảnh tượng lễ bái không bao giờ ḥa nhập được vào đời
sống của chàng. Biết vậy, nhưng tôi cũng cứ hỏi:
- Anh cười ǵ vậy? Sao anh lại cười?
- Cười v́ thấy em nghiêm trang quá.
- Đến đâu là phải thành kính, phải nghiêm trang. Em sắp lễ, cho
em, cho cả anh nữa. Anh không được giễu cợt.
Chàng không chịu thôi cười, nhưng đứng lùi lại một quăng cho tôi
được tự nhiên. Giao Thừa năm đó tôi đă đốt hương, và đă lễ. Tâm
hồ tôi phút đó xúc động hơn bao giờ hết. Phút đó tôi tin, tin
hết ḷng. Tin có trời, có Phật. Tin có đấng tối cao nh́n xuống
trái đất muôn triệu người, trong đó có những người yêu nhau,
muốn cho t́nh yêu măi là xum họp và đoàn viên, và đấng tối cao
sẽ nh́n thấy những điều tôi đang chân thành cầu nguyện. Mơ ước
của tôi thật ra rất đơn giản. Nó nằm gọn trong ước mong duy
nhất: chàng đừng bao giờ đi xa. Thế thôi. Đừng bao giờ đi xa.
Nhận được thư Trường là một hạnh phúc. Mỗi lần gặp chàng lại là
một hạnh phúc lớn hơn. Nhưng thay cho những trùng phùng, tôi cầu
xin được ở gần Trường măi măi, cho dẫu sữ ở gần có thể không c̣n
là một hạnh phúc nữa.
Tóm lại, cái tết Nguyên Đán năm đó, tôi đă đinh ninh là lời
nguyện cầu trong đêm Giao Thừa của tôi đă trở thành sự thật. Tôi
lầm! Con thuyền chỉ trở về bến đậu một thời gian mà thôi. Và
thuyền, sau một thời gian đă lại mơ tưởng viễn phương, đă lại
thèm khát lên đường.
Sau một cái tết thật vui, những ngày đầu năm là một khoảng thời
gian xanh biếc bắt đầu có những đám mây đen che phủ. Trường
không vui như trước nữa. Khuôn mặt chàng trở nên nghiêm trang,
xa xôi, và thấp thoáng những nét buồn rầu. Chàng không nói ǵ
hết. Nhưng tôi đă cảm thấy rơ ràng là như vậy. Cái bệnh thèm đi
ở Trường lại nổi dậy. Những ngọn gió ngủ bắt đầu tỉnh thức. Sau
một im ĺm, đam mê lên đường đă lại xôn xao. Trường vẫn đưa tôi
đi chơi chỗ này chỗ nọ. Nhưng tâm hồn chàng nhiều lúc đă không
c̣n ở tại chỗ nữa mà đă ở tận đâu đâu.
Nhiều khi chàng mơ màng nh́n xuống một ḍng nước chảy, nín thinh
thật lâu không nói. Nhiều buổi chiều chàng đứng đó, trên một đê
cao, tóc lộng gió chiều, nh́n không chớp về một khoản không
trước mặt.
Tôi hỏi:
- Anh đang nghĩ ǵ vậy?
Chàng bừng thức, thôi ḍng suy nghĩ đắm đuối, gượng cười:
- Không!
Tôi buồn rầu:
- Nhiều lúc em có cảm tưởng như anh không cần biết có em ở bên
cạnh.
Trường gơ nhẹ lên đầu tôi:
- Tưởng tượng!
- Không đúng sao?
- Không đúng!
- Em linh cảm như anh lại sắp có công việc. Lại sắp đi xa.
Trường thở dài, lảng sang chuyện khác. Những ngày mùa xuân năm
ấy mang h́nh ảnh một nền trời b́nh yên, nhưng lúc nào cũng như
có dông băo đe dọa kéo tới. Trường luôn luôn nói với tôi là
chàng không đi đâu hết. Tôi biết chàng nói vậy để cho tôi được
yên tâm, chứ thật ra chàng đă có những sóng ngầm viễn phương rạt
rào nổi dậy. Trước sụ xao động báo tin của một đổi dời nữa, một
chia tay nữa, mội lên đường nữa của Trường, tôi không có được
một thái độ nào khác là sự nhẫn nại chịu đựng. Tôi không biết
làm ǵ hơn là đợi chờ. Một buổi sáng kia, c̣i tầu sẽ hú lên,
những vành bánh xe lăn, một chiếc máy bay sẽ cất cánh ở một phi
trường, hay một chuyến tàu xuyên đại dương sẽ dời khỏi một
thương cảng. Trên chiếc máy bay đó, trên chiếc tàu đó, sẽ có
Trường. Không có một sợi dây t́nh cảm nào đủ mầu nhiệm giữ được
Trường ở lại. Chàng sẽ lại đi. Và giữa hai chúng tôi sẽ lại
ngh́n dặm cách chia nhau.
V́ đă hơn một lần như thế, mỗi lần Trường sắp đi, là tôi biết
được ngay. Một phần bởi linh cảm, một phần bởi những dấu hiệu,
những triệu chứng báo trước, có thể rất mơ hồ nhưng đích thực,
không bao giờ nhầm lẫn.
Một buổi tối, Trường đến đón tôi từ buổi chiều. Chàng phục sức
rất cẩn thận, và cũng đ̣i tôi phải trang điểm và mặc chiếc áo
nào tôi thích mặc nhất. Thấy hai chúng tôi sửa soạn sắp ra khỏi
nhà, Nhă nằng nặc đ̣i đi theo. Mọi lần, Nhă đ̣i như thế là được
chấp thuận liền. Trường yêu Nhă coi nó như em gái. Riêng lần ấy
không được. Trường bảo Nhă ở nhà khiến con nhỏ dậm chân la lối:
- Anh không cho em đi thật sao?
- Lần khác.
- Tại sao?
Trường cười:
- Tại v́ anh chỉ muốn đi với chị Tuyền.
Nhă hỏi vặn:
- Tại sao anh chỉ muốn đi với chị Tuyền thôi?
Trường giải thích:
- Chiều nay, tối nay là hoàn toàn của riêng chị Tuyền. Anh có một
chương tŕnh đặc biệt dành riêng cho chị ấy, cho riêng ḿnh chị
ấy. Rất tiếc không thể cho em tham dự được. Để mai.
Nhă tức đến phát khóc, cũng đành ở nhà v́ Trường nhất định không
thay đổi ư kiến.
Ra tới đường, tôi hỏi:
- Sao anh không cho nó đi?
- Anh chỉ muốn có hai chúng ḿnh.
Tọi hỏi:
- Đi đâu bây giờ?
- Em muốn đi đâu cũng được hết. Anh đă nói là buổi chiều và buổi
tối hôm nay dành riêng cho em hết cả mà. Trong trường hợp em
không có ư kiến th́ anh thi hành cái chương tŕnh đặc biệt.
Tôi cười:
- Em không có ư kiến. Vậy anh làm theo cái chương tŕnh đặc biệt
của anh đi.
Kể ra cũng không có ǵ đặc biệt lắm. Trường nói thế chỉ bắt Nhă
ở nhà. Duy có một điểm đặc biệt này là Trường săn sóc chiều
chuộng tôi như chưa bao giờ tôi được săn sóc chiều chuộng như
vậy.
Chàng đưa tôi trở lại tất cả những nơi chốn chúng tôi đă tới,
đặc biệt những nơi chốn có với tôi nhiều kỷ niệm đẹp nhất. Chúng
tôi sánh vai nhau đi lại mộ lần nữa trên con đường nhỏ, giữa hai
bờ cỏ mướt, bóng lá dan trên đầu. Chúng tôi ngồi với nhau một
lần nữa bên bờ sông, nh́n nước chảy gờn gợn, nghe sóng vỗ dạt
dạt, với con sông mênh mông trước mặt, con sông bao giờ cũng gợi
cho tôi một rung động dịu dàng buồn, v́ cái h́nh ảnh hai bờ cách
biệt, bờ này ḅ kia muôn đời nhớ thương nhau.
Buổi tối, chúng tôi đến tiệm ăn “riêng” của chúng tôi. Đó là một
tiệm ăn Ư Đại Lợi rất yên lặng nhưng cũng rất sang trọng trên
một tầng lầu cao. Chủ nhân là một bạn thân đă lâu ngày của
Trường. Những lúc muốn nói chuyện riêng, không thích bị phiền
nhiễu, kéo dài bữa ăn thành một họp mặt, chúng tôi đến tiệm ăn
này. Bầu không khí ở đây lắng đọng một vẻ kiểu cách trưởng giả
rất Tây phương. Đèn mờ mờ tỏ tỏ. Những người bồi bàn chăm chú và
kín đáo. Đám khách ăn mỗi bọn một góc cách biệt, th́ thầm nói
chuyện. Thành phố thật xa ở dưới chân. Bóng tối của những lùm
cây vây bọc chung quanh tạo cho người ngồi trên cao có một ảo
giác lơ lửng giữa không gian, gần với những lùm sao trên đầu hơn
là với lũ điện đường phía dưới. Trường cho tôi hay là rượu chát
của quán hàng này phong phú, nổi tiếng, gồm toàn những loại ngon
nhất, có thể t́m thấy ở thành phố. Món ăn hơi lạ miệng với tôi
được dọn ra một cách rất cầu kỳ sang trọng. Đến với Trường nhiều
lần, tôi đâm ra thích tiệm ăn này. Lần nào thấy Trường, chủ nhân
cũng vui mừng chạy ra đón từ ngoài thềm cửa. Ông ta kiếm cho
chúng tôi một cái bàn nhỏ ở một góc riêng, ngồi nói chuyện với
Trường một lát.
Trước câu chuyện này của hai người đàn ông, thường thường tôi
chỉ biết mỉm cười ngồi im. Họ nói chuyện du lịch. Họ nói chuyện
lên đường. Một vài thành phố này ở miền núi đă tới, đă ngủ đêm
tại một thị trấn khác miền biển, người này đă ở suốt một vụ nghỉ
mát mùa hè, người kia mới chỉ đi qua. Những chuyến tầu, những
phi trường, những tên khách sạc biên giới được nhắc tới. Những
cái tên ấy với tôi hoàng toàn xa lạ. Một lần, chủ nhân hỏi tôi:
- Bà đă đi những đâu?
Tôi đỏ mặt, xấu hổ:
- Thú thật với ông, tôi chưa từng đi đâu xa hết!
Chủ nhân tỏ vẻ ngạc nhiên:
- Chưa bao giờ?
- Vâng.
- Ở gần một cánh chim bằng là ông Trường mà không đi xa bao giờ
hết th́ thật là một chuyện lạ!
Tôi gật đầu, công nhận một sự thật khó tin:
- Tôi cũng thấy như vậy.
Chủ nhân quay sang hỏi Trường:
- Ông không mời bà đi ngoại quốc bao giờ?
Trường nh́n tôi cười, không nói. Chàng có mời chứ. Không phải là
tất cả những lần chàng đi, mà một lần. Trong những chuyến đi gần
và ngắn, như sang Thái- Lan, Nhật- Bản... Lần nào tôi cũng từ
chối. Thế đó! C̣n nói ǵ tới những chuyến đi dài hàng 5- 7 tháng.
Không phải tôi không thích. Nhưng tôi không đi được. Chỉ có hai
chị em, tôi không thể bỏ Nhă ở lại một ḿnh. Thừ thuở nhỏ tới
trưởng thành, hai chị em đă như thế, không bao giờ sống xa cách.
Đó là lư do thứ nhất. Thứ hai, tôi không phải là một cánh chim
bằng. Tôi thuộc loại đàn bà hiếu tĩnh, ở yên một chỗ, và như thế
đă quen từ bao nhiêu năm.
Bữa ăn kéo dài khuya hơn thường lệ. Tôi muốn nó kéo dài, không
bao giờ chấm dứt. Ngồi bên cạnh Trường trong một tiệm ăn hay
trên một ghế đá công viên cũng vậy, cảm giác làm cho tôi sung
sướng nhất là cái cảm giác được che chở. Khi người đàn bà thấy
ḿnh nhỏ lại, bởi cái bóng dáng của người t́nh là một bóng dáng
cao lớn kín trùm, khi đó người đàn bà mới thấy ḿnh sung sướng
hoàn toàn. Riêng với Trường và bao giờ cũng vậy, ở đâu cũng vậy,
tôi đều được có niềm hạnh phúc vừa nói.
Rồi người chủ tiệm ăn trở lại mời Trường một ly nữa. Y hỏi:
- Bao giờ tôi được gặp lại ông?
Trường buột miệng:
- Tôi e rằng c̣n lâu lắm.
Chàng không nói ǵ thêm nữa. Nhưng một câu nói là đủ. Chàng sắp
đi xa rồi. Tôi bàng hoàng nhủ thầm. Có điều là tôi vẫn c̣n hy
vọng. Tôi sống với đợi chờ. Tôi sống bằng hy vọng. Đợi chờ và hy
vọng chính là hai khuôn mặt, hai h́nh thái chính yếu của đời
tôi, và ở giữa là t́nh yêu.
Tới cuối bữa ăn, Trường lấy ở trong túi áo ra một cái hộp nhỏ.
Chàng mỉm cười nh́n tôi, đẩy cái hộp về phía tôi và nói giản dị:
- Anh mua cho em.
Tặng vật trước khi lên đường đi xa lần đó của Trường là một
chuỗi dây vàng, với một viên ngọc xanh h́nh trái tim rất xinh
xắn. Tôi đặt chiếc dây vào ḷng tay, nh́n nó đăm đăm. Tôi không
biết phút đó phải nên cười hay nên chảy nước mắt. Tặng vật báo
hiệu một chia tay, bữa ăn là bữa tạm biệt, buổi tối đang ngồi
với nhau là buổi tối cuối cùng. Tôi hoang mang cả người, tay
chân gần như tê liệt. Trường phải đỡ lấy sợi dây, đeo vào cổ cho
tôi. Chàng hôn nhẹ lên mái tóc tôi, chàng hỏi rất ngọt ngào:
- Em không thích sao?
Tôi muốn nói với chàng là ‘có’. Tất cả những tặng vật chàng cho
tôi từ trước đến giờ tôi đều ǵn giữ nhưn những châu báu không
có một châu báu nào sánh nổi. Tôi muốn nói t́nh yêu của chàng đă
đem lại cho tôi những giờ hút thần tiên nhất. Nhưng tôi c̣n muốn
nói thêm là sự đợi chờ lạnh buốt và rùng rợn như một cực h́nh.
Một phút im lặng. Rồi tôi hỏi:
- Bao giờ anh đi?
Trường dịu dàng:
- Anh đang ngồi đây với em. Tại sao em lại hỏi anh như vậy?
Tôi cúi đầu nói nhỏ:
- Trả lời em đi.
- Anh chưa tính ǵ hết.
- Nhưng mà anh sắp đi rồi! Phải thế không?
Trường nín thinh không trả lời. Chàng nh́n đồng hồ:
- Thôi, chúng ḿnh đi.
Xuống tới đườn, Trường nh́n đồng hồ, kêu c̣n sớm, và đ̣i tôi
phải đi theo chàng tới một pḥng trà nghe nhạc. Tôi không c̣n
bụng dă nào để kéo dài buổi tối nữa. Trái tim tôi đă như muốn vỡ
tan thành lệ. Tất cả những ư nghĩ sầu thảm trong đầu óc tôi phút
đó đă hướng tới những ngày ly cách sắp đến, ở đó tôi là một ḥn
đảo nhỏ cô đơn giữa một đại dương hoang vắng mênh mông. Đă định
bắt Trường đưa tôi về, nghĩ thế nào, tôi lại thôi.
Có một thái độ quyết liệt với Trường để làm ǵ? Phải! Để làm ǵ?
Trường đă thế. Vẫn thế. Trước sau, chàng là chàng, chàng như một
thực thể độc lập, tách rời, mặc dầu yêu nhau, mà tôi không bao
giờ thay đổi được. Đ̣i Trường phải thay đổi, Trường không c̣n là
Trường nữa. Trường sẽ trở thành một người chồng tốt, chàng sẽ là
của tôi, nhưng chàng sẽ chẳng c̣n là ǵ hết. Yêu, tôi muốn tôn
trọng đời sống chàng, sự tự do tôi biết đối với chàng cũng cần
thiết như hơi thở, như không khí.
Vả lại, đă nhiều lần như thế này rồi, mà chẳng phải lần đầu. Tôi
đă quen. Tôi là người đàn bà của đợi chờ và của những chia tay.
Vĩnh viễn.
Người nữ ca sĩ của pḥng trà, như người chủ tiệm ăn Ư Đại Lợi,
là bạn thân với cả hai chúng tôi. Trường đẩy cửa, cho tôi vào
giữa lúc cô ta đang hát trên giàn nhạc. Giọng người nữ danh ca
này cao vút, trong vắt. Lúc trầm, thấp, lời hát u uẩn chở trong
nó nững âm thanh róc rách kín khuất của một ḍng suối chảy giữa
một cánh rừng thu vàng rượi mênh mông. Lúc bay lên, tiếng hát tự
giải phóng nó, không c̣n ngừng nghỉ ở một tầng cao nhất định
nào, mà c̣n lại càng bay xa, càng bay xa vang ngân càng lớn như
trên con đường t́m gặp vô tận, mỗi âm thanh nhân gấp thành muôn
ngh́n âm thanh khác, và những lớp sóng âm thanh ấy lớp lớp đuổi
nhau trong một nhịp miên man tuôn chảy không ngừng.
Bản nhạc chấm dứt với những tràng pháo tay rào rào khi chúng tôi
ngồi xuống một cái bàn gần giàn nhạc. Người nữ ca sĩ tươi cười
bước xuống, tới ngồi với chúng tôi.
Cô ta nói đùa:
- Du dương dữ!
Tôi gượng cười:
- Chị hát lúc nào cũng tuyệt hay.
Người hát nhũn nhặn và cười lớn:
- Th́ tôi cũng chỉ biết hát như thế thôi, nhưng ‘hát hay’ hay
không, điều đó chẳng quan trọng lắm. Quan trọng là như thế này:
một người đàn bà và một người đàn ông yêu nhau, ở gần nhau.
Những lời nói với nhau chính là những lời hát tuyệt vời nhất.
Rất thân mật tự nhiên, cô ta hỏi tiếp:
- Bao giờ Tuyền cho uống rượu đây?
Tôi nh́n Trường và nói:
- Làm sao ḿnh biết được!
- Đàn bà chúng ḿnh th́ không biết rồi. Chúng ḿnh thua thiệt ở
chỗ đó, không bao giờ được quyền quyết định một cái ǵ hết.
Nhưng không biết th́ hỏi cho ra nhẽ. Hỏi cho đến khi phải được
trả lời mới thôi.
Cô ta bấm vào cánh tay tôi:
- Thế nào? Hỏi chưa?
Tôi không biết trả lời thế nào hơn là đành nói đùa lại:
- Rồi, chị.
Người ca sĩ tỏ vẻ ngạc nhiên:
- Rồi mà vẫn chỉ đi chơi với nhau thế này sao?
Trường vẫn ngồi im từ đầu câu chuyện, lúc đó mới b́nh tĩnh lên
tiếng:
- Chuyện mà chị mong cho hai chúng tôi đă có rồi. Từ lâu!
Sự trang nghiêm trong giọng nói của Trường càng làm cho người
bạn gái của chúng tôi ngạc nhiên hơn. Chính tôi cũng ngạc nhiên
không kém.
- Thế mà thiên hạ chẳng biết ǵ hết!
- Vâng! Nhưng tối nay th́ chị biết rồi đấy nhé.
Người hoạt náo viên bước lên giàn nhạc giới thiệu một bài hát
mới. Người nữ ca sĩ xin phép đứng lên. Một lần nữa, chúng tôi
lại im lặng nghe cái tiếng hát trong vắt như thủy tinh, trong
suốt như pha- lê, trong veo như ḍng suối. Bài hát thuật lại một
câu chuyện t́nh trong thời chiến. Những con đường đưa người ra
trận ở đó có bóng tối mà mưa bay làm nhạt nḥa đi cái h́nh ảnh
yêu dấu. Người đàn bà trông theo. Tóc nàng bay nghiêng. Nỗi buồn
của nàng lớn hơn buổi chiều phút đó đă sương giăng kín khắp.
Trong xa cách đă len mầm cái chết. Thời chiến, người ra đi không
hẹn ngày về. lửa đạn kín trùm làm lạc đi những con đường của
đoàn viên, đánh nḥa đi những dấu chân của trùng phùng, và người
đàn bà đứng lặng trông theo h́nh ảnh người yêu lên đường, đă bắt
đầu sống ngay từ phút chia tay, những này tháng lê thê nhất của
một đời người là những ngày tháng chờ đợi. Trái tim lạnh dần.
Mưa đổ nhiều hơn. Chiến trường xa như ở cuối chân mây, bên kia
những cánh rừng, bên kia những triền núi. Người đàn bà chờ đợi
măi như vậy, trong thời gain dài thẳm, cho đến lúc nàng có cảm
tưởng như cũng hóa thân thành đá như người đàn bà trong cổ tích.
Lời hát tuyệt vời của người bạn gái của chúng tôi đă kể hết được
bằng âm thanh tâm sự buồn đau ấy của một đợi chờ d́m chết, một
tâm hồn người c̣n tuyệt vọng. Tiếng hát nức nở như cũng muốn tan
thành nước mắt, tiếng hát là một đôi cánh sầu bay nghiêng trong
một không gian mưa, by vút trong một thời gian đêm, cuối cùng là
một bản kinh cầu, và tôi nghe, tôi đă cúi đầu xuống.
Chừng như Trường lắng đoán được sự xúc động của tôi, do lời hát
và ư nghĩa bài hát đưa tới. Chàng đạt nhẹ tay lên cánh tay tôi.
Tôi chồng bàn tay lên tay chàng. Chúng tôi cùng im lặng một
phút. Rồi tôi hỏi:
- Sao anh lại nói với chị Hường như thế?
- Anh nói rồi... rồi giữa chúng ḿnh, không đúng sao?
- Anh cho là đúng?
- Phải! Chúng ḿnh chưa thành vợ chồng th́ cũng như đă là vợ
chồng.
- Em muốn tin như vậy.
Trường nh́n thẳn vào mặt tôi:
- Em phải tin như vậy...
Người ca sĩ trở xuống lần thứ hai. Cô ngồi nói chuyện với chúng
tôi cho đến khi pḥng trà đóng cửa.
Ra tới đường, đêm đă khuya. Chúng tôi đi bên cạnh nhau, hai cái
bóng đổ dài trên mặt đường, lúc tản ra, lúc ḥa nhập lại theo
chiều ánh sáng. Tôi nh́n hai cái bóng. H́nh ảnh cuộc sống của
Trường và tôi cũng vậy. Lúc tan, lúc hợp. Lúc gần gủi tưởng
không có sự gần gủi nào có thể hoàn toàn như vậy. Lúc xa nhau,
th́ biển rộng và sông dài xa cách nhau, xa cách như mỗi người
mịt mùng một đầu trái đất. Trong một phút bồng bột, tôi không
muốn ǵn giữ nữa. Tôi ngả hẳn đầu vào vai Trường, trong một
buông thả và trao gửi tự nhiên giữa đường phố. Cũng may, đường
phố thật rộng, khuya khoắt, lại có những bóng lá thấp thoáng,
nên không ai nh́n thấy chúng tôi. Đêm tuyệt vời. Đêm thần tiên.
Tôi có cảm tưởng như tất cả thành phố đă ngủ yên, chỉ c̣n hai
chúng tôi. Thành phố bây giờ thuộc về hai chúng tôi hoàn toàn.
Một cơn gió nổi dậy bất chợt. Luồng gió chạy dọc theo hè phố,
cuốn lên những phiến lá, làm lay động cái bóng tà áo quấn quưt
theo bước chân. Gió đêm lạnh, như gió mùa thu làm tôi rùng ḿnh.
Trường ṿng cánh tay ôm lấy vai tôi, chàng cúi xuống:
- Lạnh?
Tôi gật đầu, tựa thêm mái đầu vào vai chàng.
- Anh đưa em về?
- Em muốn đi thế này một lát nữa.
Thấy chàng nín thinh, tôi hỏi:
- Được không?
- Em muốn đi thế này đến sáng cũng được.
- Cho tới sát giờ anh ra phi trường?
Câu hỏi đột ngột làm Trường cứng người không biết trà lời tôi ra
sao. Cũng là thuận miệng mà hỏi, ngờ đâu là đúng. Thế ra sáng
sớm ngày hôm sau chàng đi thật, khi ánh nắng dấy lên những mặt
gờ mái, khi những tiếng xe cộ thứ nhất nổi lên trên những mặt
đường, khi những tiệm thứ nhất lục đục mở cửa, khi tôi c̣n nằm
trên giường, trong căn buồng đóng kín, một chiếc máy bay đă chở
chàng bay bổng lên không gian mênh mông. Khi đó, chàng không c̣n
là của thành phố này nữa, và với tôi, chàng chỉ c̣n là một h́nh
ảnh, một đối tượng xa như niềm nhớ thương và đợi chờ không cùng
của người ở lại.
- Sao không cho em biết?
Trường dịu dàng:
- Anh đang định nói.
Một phút yên lặng rồi Trường hỏi:
- Mà anh không nói th́ em cũng biết rồi, phải thế không?
- Vâng.
Tôi hỏi, mắt nh́n về một khoảng thấp của đêm dài trước mặt:
- Bao giờ anh đi?
- Sáng mai.
- Sớm hay muộn?
- Sớm.
- Anh cho em tiễn anh ở phi trường?
- Lát nữa chúng ta chia tay nhau.
- Em hỏi anh có cho em tiễn anh ở phi trường?
Trường lắc đầu:
- Để cho em ngủ.
Cuộc t́nh của chúng tôi có điểm thật đặc biệt là những tiễn đưa
đều ngắn ngủi như vậy. Khuôn mặt lướt thướt diễm lệ nhất của
t́nh yêu chính là đưa tiễn, chia tay trong cảnh trí đầy xúc động
của một sân ga, một bến tàu. Tôi hát bài “Biệt Ly” của Dzoăn- Mẫn
vô chừng là thế...
Biệt ly... Nhớ nhung từ đây...
Chiếc lá rơi theo heo may...
Tôi nghĩ rằng trong lúc tử ly và tạm biệt, t́nh yêu mới đích
thực đựng đầy trong cái b́nh huyền diệu. Những t́nh cảm lúc đó
đắm đuối nhất. Tâm hồn người lúc đó ngây ngất nhất. Chỉ lúc sắp
chia tay, người ta mới thấy t́nh yêu được sự thật phóng lớn
thành một thế giới. Và trước phút không thấy nhau, những người
yêu nhau mới nhận thức được trọn vẹn những phút có nhau quư báu
vô ngần. Đi xem chiếu bóng với Nhă, với Trường, cảnh tượng hai
người yêu chia tay nhau ở nhiều cuốn phim đă làm tôi chảy nước
mắt. nhă thường chế giễu tôi quá yếu đuối. Trường cũng vậy. Tôi
mạnh ở những mặt khác. Chỗ đó có yếu đuối thật. Nhớ một lần, tôi
đă để cho nước mắt thương cảm chảy ướt đẫm hai g̣ má trước một
cảnh chia tay. Đó là cảnh vĩnh biệt cuối cùng trong phim ‘Toute
la ville danse’ thuật tả lại cuộc đời của Strauss.
Người đàn ông đứng lại ở bến tàu. Đêm đă nghiêng về sáng. Hạnh
phúc đă chấm dứt. Kè đá đă mù sương. Hai người đă đi chơi với
nhau suốt đêm, như tôi đă đi chơi trọn một buổi tối với Trường.
Người đàn bà không thể ở lại thêm nữa, v́ chuyến tàu mà nàng bắt
buộc phải là hành khách đă sửa soạn ĺa bến. Người đàn ông mặc
áo mưa tơi, nét mặt thảm sầu đứng đó. Tiếng nước đập róc rách.
Triều dâng rồi. Và con tàu xa dần. Người đàn bà đứng thành một
bóng trăng hư ảo trên boong tàu. Nàng quay nh́n trở lại. Và thay
cho một vẫy tay vĩnh biệt, nàng cất tiếng hát. Chưa từng bao giờ
một bài hát chia tay lại có thể năo nùng nhường ấy. Trái tim đă
vỡ tan trong lồng ngực. T́nh yêu đă vết thương, đă chảy máu.
Tiếng hát nức nở, đau đớn hơn ngh́n lần tiếng khóc. Gửi cho nhau
lời cuối cùng. Hát cho nhau lời vĩnh biệt. Mỗi lời hát có len
một ư đau. Trong mỗi âm thanh nghẹn ngào tan trong không gian đă
là nỗi chết lớn lao kín trùm của một cuộc t́nh, bởi quá đẹp nên
quá đỗi mong manh, bởi tuyệt đối cho nên thế tất phải hoàn toàn
tan vỡ.
Phải! Tôi Đă khóc! Tôi đă khóc, tôi đă không cầm được nước mắt
khi xem tới đoạn chia tay đó trên bến tàu thành Vienne. Mà chẳng
cứ ǵ phim ‘Toute la ville danse’, mà phim nào cũng vậy. Hiện
tượng của chia ly bao giờ cũng chạm đụng mạnh mẽ bàng hoàng vào
tâm hồn tôi, làm rung động ở đó những đường dây t́nh cảm yếu mềm
nhất.
Nhưng đó là phim, trong phim. Ngoài đời, tôi chưa từng được (?)
sống những phút chia ly năo nùng như thế bao giờ. Tại sao? Bởi
cái lẽ giản dị là Trường hết sức né tránh nó. Cũng như hôm đó.
Chia tay của chúng tôi rất ngắn. Trên thềm cửa.
Tôi hỏi:
- Anh vào không?
Chàng lắc đầu:
- Để cho em ngủ.
- Anh nhớ viết thư về ngay cho em.
- Anh sẽ viết ngay.
- Anh đi b́nh yên.
- Anh yêu em. Giữ ǵn em cho cẩn thận.
Chúng tôi hôn nhau. Cái hôn cũng ngắn, không bao giờ là một kéo
dài đáng nói. Và chàng đă xa, xa ngay từ giây phút chàng quay
lưng bước đi.
Chương 3
Tôi nhớ lại tất cả những chuyện ấy, như nhớ lại những
điều đáng nhớ nhất của đời tôi, với lá thư của Trường cầm ở trên
tay. Cuộc đời Trường, cái phần hé mở cho tôi được nh́n thấy
nhiều nhất là những lá thư. Đó là những chiếc phong b́ và phong
thư mang địa chỉ hàng trăm miền thế giới. Những báu vật đó, tôi
đựng trong một cái hộp gấm, cất rất cẩn thận vào một ngăn tủ
khóa lại. Nhă vẫn giễu tôi về sự trang trọng này, mà nó cho là
quá đáng dành cho những tờ thư. Mặc mày, Nhă! Mày gặp người yêu
mày hàng ngày, tao chỉ có những tờ thư ở đó, tao thấy lại vết
tích và h́nh ảnh người xa. Một người viết chuyện nào nói rằng
người ta hay chờ những chiều mưa để đọc lại những tờ thư cũ.
Đúng thật là đúng. Tôi cũng như vậy. Đọc những lá thư của Trường
vào một buổi chiều mưa lớn là cái thú buồn rầu ngây ngất. Mưa và
buổi chiều phối hợp lại, tạo thành một không khí thích hợp. Căn
pḥng đă đóng kín. Kính mờ hơi nước đọng. Mưa trên mái ào ào.
Tôi ngồi mộ ḿnh với tập thư dầy cộm trước mặt. Lần giở từng
chiếc một, thư viết trước đọc lại trước, theo thứ tự thời gian.
Đọc lại đến đâu, cuộc đời Trường hiện h́nh theo tới đó. Có một
lá thư chàng viết cho tôi về tôi, một đoạn tôi ghi nhớ và thuộc
ḷng từng chữ:
“Ở xa nh́n trở về, h́nh dung ra ngôi nhà nhỏ, em ở đó, trong
một không khí đầm ấm quen thuộc, anh mới thấy em là sự cần thiết
măi măi của cuộc đời anh. Nghĩ đến em, bao giờ cũng là một ư
nghĩ thật b́nh yên. Chỗ anh đang ở gần một hải cảng, một cửa
biển. Buổi chiều nào cũng có gió lớn. Biển động. Tàu và thuyền
đậu san sát khắp mặt bến. Cảnh tượng thật đẹp, và khác hẳn với
cái đẹp của một thị trấn ở sâu trong đất liền. Anh ngồi viết thư
cho em ở đây, trên khoảng sân lộ thiên của một khách sạn nh́n
thẳng ra biển. Anh nhớ đến em, đến nụ cười dịu dàng, đến ánh mắt
trong suốt chưa từng nh́n thấy ở đó một thoáng lửa giận dữ. Em
cần thiết cho anh thật. Sự cần thiết của một thế quân b́nh, của
một điểm tựa, một bến đậu...”
Tôi có cần thiết cho Trường thật không? Câu trả lời tất nhiên là
‘có’. Chàng không nói sai bao giờ. Với tôi, Trường là người đàn
ông ngay thẳng và trung thực nhất thế giới. Điều tôi muốn t́m
hiểu là sự cần thiết ấy tới mức nào? Cần thiết sao chàng vẫn ở
xa? Sao chàng trở về để rồi chàng lại lên đường, và như thế bao
giờ mới thôi, mới ngừng lại?
Ḷng đầy phân vân, tôi cầm lá thư đứng lên, từ pḥng khách trở
lại buồng ngủ. Mở tủ, tôi lấy ra cái hộp gấm. Tôi đặt trang
trọng lá thư lên chồng thư cũ, cử chỉ thành kính như một nghi
lễ. Tôi đậy nắp hộp lại. Chiều mưa, đọc thư cũ. Những lời anh
c̣n vang động trong đầu em. Sự cần thiết của một người. hạnh
phúc là thế nào? Hạnh phúc có phải là sự cô đơn buồn rầu, sự
lặng lẽ âm thầm của những tháng ngày chờ đợi? Tôi đóng cửa tủ
lại, lại bàn viết, lấy bút giấy, và viết thư cho Trường.
Anh,
Thư anh viết cho em từ Paris, em đă nhận được sáng nay. Như mọi
lần, thư vào tới nhà rồi, vẫn cứ đến tay em chậm 5- 10 phút. Chắc
anh đă hiểu tại sao rồi. Vẫn Nhă đó anh. Nó trêu em, không chịu
đưa thư, em phải rượt nó cùng nhà, con nhỏ nghịch tinh, tức đến
phát khóc lên được.
Em mừng thấy anh vẫn mạnh khỏe. Mừng hơn nữa, thấy thư anh vui,
đầy sức sống như bao giờ. Và mừng hơn cả, là thấy ở xa, anh vẫn
nhớ, vẫn viết thư về cho em. Một điểm buồn nhỏ, nhưng cũng chẳng
sao, em đă quen rồi. Thư anh viết không nhiều, và lá thư này,
như tất cả những lá thư trước, với em vẫn là quá ngắn. Trời ở
bên ấy sắp hết mùa đông, sắp tới mùa xuân rồi sao? Anh nói chim
én đă bay về, tuyết sắp tan, nắng sắp có, em cũng chỉ biết như
thế, qua những điều anh kể ra mà không tưởng tượng được ǵ thêm.
Người yêu bé nhỏ và xa cách của anh tầm thường như vậy đó! Em
chỉ biết yêu anh, nhớ anh, mong chờ từng lá thư của anh. Cũng mơ
mộng nữa, nhưng mơ mộng về những điều quen thuộc với ḿnh, thuộc
về cái thế giới của ḿnh. Thế thôi. Em không biết tưởng tượng.
Ở bên ấy mùa xuân sắp tới. Ở Sàig̣n th́ mùa mưa đă bắt đầu. Mưa
từ đêm hôm qua, trong giấc ngủ. Buổi sáng thức dậy nghe tiếng
mưa rào rào trên mái, em đă nằm thật lâu trong chăn, nhớ lại một
vài buổi sáng mưa nào chúng ta có nhau. Anh nhớ không? Lần đầu
tiên em gặp anh (xô đầu vào anh th́ đúng hơn), trời cũng đổ mưa
thật lớn. Anh đang đứng đọc báo dưới một hàng hiên. Em chạy mưa,
cắm đầu cắm cổ, đâm sầm vào anh mà không giữ lại được. Nghĩ lại,
thật buồn cười!
Muà mưa năm nay, em lại không có anh rồi! Anh đi xa... thật
xa..., hết nơi này đến chốn khác. Không chừng hết mùa mưa này,
sang mùa nắng tới, em cũng chưa gặp lại anh. Chưa được gặp
lại... Chưa được gặp lại! Nhưng em nói thế thôi. Em chỉ biết nói
chuyện với anh như vậy, chứ em không dám trách, cũng không dám
buồn anh. Chuyện xa nhau, tại sao c̣n xa nhau, sống như thế nào
với cách biệt, anh đă nhiều lần nói cho em biết, anh bảo chúng
ḿnh phải yêu nhau như thế này, như thế này... Em đă nghe, em
c̣n nhớ, không bao giờ em dám buồn anh hết. Nhưng cho em được
nói em nhớ, em chờ đợi. Cho em được nói thêm là một buổi chiều
đợi chờ nào cũng dài lâu như một thế kỷ chờ đợi.
Nhưng thôi, nói chuyện khác vui hơn, bởi không bao giờ em muốn
anh nhận được của em những lá thư buồn. Chuyện vui vừa xảy ra
dưới mái gia đ́nh em là chuyện Nhă đă chính thức đính hôn với
người yêu của nó, một anh chàng trẻ tuổi, con nhà giàu, rất sinh
viên. Tên vị hôn phu của nó là Thiều. Nhă, nó đang sửa soạn cho
ngày vui sắp tới của nó. Sáng nay nó lại phá em rồi đấy. Nó
không cho em ngủ, nó dựng em dậy bằng được. Nó bắt em đưa nó ra
chợ Bến Thành ăn bún ốc rồi hai chị em đi mua đồ. Nó mua đủ thứ.
Thứ nào cũng bắt em lựa cho. Nó bảo em chẳng ra cái ǵ hết, chỉ
có mắt mỹ thuật.
Nhă nó lại nói đến anh đó. Cứ trêu em là vác tên anh ra. Anh
Trường của chị thế này thế nọ. Không phải nói xấu anh đâu. Trêu
em thôi. Nhă nó quư trọng anh ghê gớm, đùa nghịch đôi khi nhưng
bao giờ cũng nói những điều thật hay về anh. Chiều nay nó bắt em
phải vào Chợ Lớn ăn cơm tàu với người yêu của nó. Con bé lạ
thật! Em nhất định từ chối, bảo người thứ ba có mặt giữa đôi lứa
bao giờ cũng là một người thừa. Nhưng nó nhất định không chịu.
Thành ra đă đi với nó suốt cả buổi sáng rồi, chiều nay em lại
phải đi nữa. Lại phải ngồi vào bàn phấn. Lại phải trang điểm sửa
soạn.
Anh thường bảo em rằng người đàn bà là một bông hoa. Không kiều
diễm tươi thắm, không phải là hoa. Đàn bà, theo anh, phải làm
đẹp cho ḿnh, cho người, phải biết làm dáng. Em thấy đúng, đúng
như thế, nhưng chỉ đúng cho em những lúc nào có anh ở bên cạnh
mà thôi. Không có anh, em làm đẹp cho ai? Trang điểm để làm ǵ?
Cũng chẳng muốn đi đến đâu. Đừng nghĩ em buồn thảm, em lủi thủi,
em đau riêng tây, em khóc một ḿnh. Không, chỉ là em muốn được
đối diện hoàn toàn, trọn vẹn với t́nh yêu của chúng ta, một
ḿnh, bởi v́ thêm một sự có mặt nào, em cũng chỉ thấy sự có mặt
đó là một phá rối. Anh yêu, anh hiển em muốn nói ǵ không? Em
muốn nói là em thích đưa t́nh yêu chúng ḿnh tới một góc khuất,
một vùng trời cách biệt, nh́n ngắm và nói chuyện tự do với nó mà
không lo sợ có một đột nhập nào làm đứt quăng. Như sáng nay
chẳng hạn. Em muốn ở suốt buổi sáng một ḿnh trong căn pḥng ngủ
đóng kín. Để nhớ đến anh, em muốn đọc thư anh một ḿnh trong im
lặng và cách biệt hoàn toàn, không có ai bên cạnh, kể cả Nhă.
Được cái, con nhỏ cũng thông minh và khá hiểu biết. Nó giữ thư
của anh, đuổi rượt măi mới chịu đưa. Thế nhưng khi đưa rồi th́
nó “lỉnh” vào nhà trong ngay, để em được tự do một ḿnh ngoài
pḥng khách.
Anh thấy rồi đó, đời sống của em ở đây là như vậy, từ ngày anh
đi. Đó là những ngày tháng êm ả, phẳng lặng, không có ǵ xảy ra,
không có ǵ đáng nói. Thật là khác biệt một trời một vực với đời
sống của anh.
Đời sống của anh. Đời sống của anh như thế nào, anh nhỉ? Như
gió, như mây, gió bay lên trời, mây bay trên cao, không bao giờ
ngừng, bởi ngừng lại gió mây không c̣n là gió mây nữa. Đúng ra,
và như thế mới hữu lư và thành thật, em phải thù ghét cái đời
sống, cái lối sống của anh lắm. V́ nó mà chúng ḿnh xa nhau
nhiều hơn là gần nhau, v́ nó mà em đợi chờ và nhớ thương hết năm
này qua năm khác. Em phải coi đời sống của anh như kẻ thù của em
mới phải. Em phải oán trách nó, nh́n nó bằng cặp mắt tức giận.
Nhưng không. Em tôn trọng sự tự do của anh, em yêu anh, cho nên
đời sống và lối sống của anh như thế nào, em cũng yêu như vậy.
Không bằng ḷng, nói ngược lại là giả dối, nhưng mà yêu. Chỗ
này, điểm này, th́ cái người đàn bà không giàu óc tưởng tượng
chút nào. Ở em cũng tưởng tượng được chút ít.
Rất nhiều lần trong t́nh yêu của chúng ta, em đă t́m hiểu, đă tự
hỏi có phải như thế là hạnh phúc? Người ta thường nói đến một
hạnh phúc im lặng, hạnh phúc đồng nghĩa với cô đơn, thứ hạnh
phúc không phải là màu hồng và màu xanh. Trong tiếng cười c̣n có
tiếng thở dài và nước mắt. Có phải là em đang sống với hạnh phúc
đó không anh?
Viết tới đây, em biết là anh không bằng ḷng em rồi. Anh thường
bảo em là yêu không bao giờ là một t́m hiểu. Theo anh, một t́m
hiểu nào rồi cũng gây cho t́nh yêu những phiền hà và những khó
khăn. Yêu là yêu. Không nghĩ ngợi, không băn khoăn, yêu như trời
xanh, yêu như ánh sáng. Em muốn nghe anh lắm, điều ǵ nghe anh
nói, em cũng thấy đúng, thấy phải vô chừng. Nhưng đôi khi tâm
thức em xao xuyến, thần trí em hoang mang, những dấu hỏi này nọ
lại hiện ra trong đầu óc. Em không b́nh tĩnh được, anh tha lỗi
cho em. Thôi, bây giờ em đi ngủ đây. Ngủ một lát cho khỏe người,
để chiều nay c̣n phải đi ăn cơm với Nhă. Em nhớ anh. Nhớ muôn
vàn là nhớ. Em đợi anh về. Ngày nào của em cũng là một ngày chờ
đợi.
Yêu anh.
Tôi đọc lại lá thư khi viết xong. Tôi viết thư thật dở. Tôi thấy
không nói được những điều tôi muốn nói. C̣n hàng trăm, hàng
ngh́n điều tôi muốn nói với chàng mà không nói được ra. T́nh yêu
như thế. Nói làm sao hết. Có những điều chỉ nghĩ ra trong óc mà
không sao nói được ra thành lời. Viết ra chữ, ra câu lại càng
khó khăn hơn nữa. Gập lá thư, cho vào phong b́, dán kín lại, tôi
nghĩ chiều nay trước khi đi ăn sẽ bắt Nhă đưa ra nhà bưu điện bỏ
thư rồi mới vào Chợ Lớn.
Đặt ḿnh nằm xuống giường, tôi nhắm mắt cố t́m vào giấc ngủ. Căn
nhà yên tĩnh hoàn toàn. Thời gian trôi chậm và êm từng phút...
từng phút. Một lát như thế, rồi thôi biết là giấc ngủ không tới.
Đầu óc tôi ngổn ngang tram mối. Nhă sắp đi lấy chồng, chuyện hôn
nhân của nó có đặt ra cho tôi một vấn đề, một vấn đề khá quan
trọng. Hai chị em từ thuở nhỏ chung sống với nhau, tiếng rằng là
hai h́nh bóng lẻ loi giữa cuộc đời rộng lớn mênh mông, nhưng
không khí đoàn viên trong gia đ́nh đă tạo cho cả hai chị em một
trâm trạnh ấm áp. Chị có em. Thế cũng đủ. Em có chị. Thế cũng
vừa. Bây giờ Nhă đi lấy chồng. Nó phải ra ở riêng là chuyện
đương nhiên không thể tránh được. Thực ra chúng tôi cũng đă đề
cập đến vấn đề này. Nhă tỏ ư lo cho tôi. Nó không muốn xa tôi
chút nào hết. Tôi cũng vậy.
Hai chị em đă bàn bạc với nhau suốt một buổi. Tôi ướm thử:
- Thiều có biết hai chị em ḿnh không muốn xa nhau?
- Biết.
- Tạo sao Thiều biết được?
- Em nói cho anh ấy biết mà. Thiều cũng băn khoăn lắm. Chúng em
không ai muốn chị ở một ḿnh.
Tôi làm bộ can đảm:
- Chẳng sao. Rồi cũng quen đi. Cái ǵ rồi cũng trở thành thói
quen hết.
Nhă không chịu tin như vậy, nó xịu mặt:
- Chị quen, nhưng em không quen th́ làm sao? Nhiều lúc em muốn từ
hôn để hai chị em ḿnh được gần nhau măi măi.
Tôi gắt:
- Nhă, đừng nói bậy!
Nó cười:
- Th́ thôi! Không nó bậy nữa! Nhưng chị tính làm sao cho chúng
ḿnh đây?
Tôi chợt nảy ra một ư kiến. Sự thật th́ ư kiến này đă thành h́nh
từ rất lâu trong đầu tôi, ngay từ khi Nhă cho tôi hay nó đă
chính thức đính hôn với Thiều.
- Nhă này!
- Dạ.
- Hay là...
Chừng như Nhă đoán ngay được y định tôi. Nó cười ngay:
- Chị định bảo Thiều đến ở cùng với chị em ḿnh?
Tôi ngập ngừng:
- Đâu có phải là chị bảo, mà là nói với em. Xem em có bằng ḷng
không, có thấy là được không th́ em bàn với Thiều. Riêng chị,
chị không thấy trở ngại điều ǵ hết.
Nhă cảm động nắm tay tôi. Nó biết tôi không phải là tất cả cuộc
đời nó. Bằng chứng là nó đă tạo dựng cuộc đời và tương lai nó
trên một khoảng đất riêng. Nhưng điều Nhă không bao giờ nhờ vực
là tôi là người yêu thương nó nhất. Hai chị em đích thật là một
cần thiết của nhau, một cần thiết êm đềm, dịu dàng, thơm một mùi
tinh khiết nhiều khi tưởng như không cảm thấy, nhưng lúc nào
cũng là một vây bọc bền vững. Nhă lấy chồng, và tôi bỗng dưng
trở thành một vấn đề không sao giải quyết được. Người đàn ông có
thể sống suốt đời một ḿnh. Ở nhiều đàn ông, cuộc sống ấy đẹp và
đáng có lắm. Nhưng đàn bà không phải là đàn ông. Người đàn bà
không thể sống suốt đời một ḿnh.
Tôi đă nghĩ về trường hợp này nhiều lần. Với riêng tôi, tôi cho
là có thể. Nhưng tôi c̣n sống với xă hội và chung quanh nữa. Xă
hội không ưng thuận cho người đà bà vĩnh viễn độc thân. Một ngày
kia, Trường trở về cùng tôi. Chàng không đi xa nữa. Khi đó,
chúng tôi sẽ lấy nhau, thành vợ chồng, có một mái gia đ́nh. Ở
đó, cuộc sống là đôi lứa. Tôi không nghi ngờ ǵ về điểm này. Tôi
biết Trường yêu tôi, người mà chàng muốn lấy là tôi, và không
bao giờ là một người đàn bà khác. Tương lai tôi như thế nào, vậy
là đă nh́n thấy rơ. Sự nh́n thấy này làm cho tôi yên tâm, và bởi
vậy tuy xa Trường, tôi vẫn có cho đời tôi những ngày êm đềm và
phẳng lặng. Có điềi là từ nay đến ngày đó, tôi phải giải quyết
thế nào đây? Nhă chưa đi lấy chồng, hai chị em c̣n chung được
với nhau. Nói sắp đi, tôi phải sống một ḿnh. Như thế có được
không? Câu trả lời với hai chị em tôi là ‘không’!
Nhă nói:
- Chị không thấy trở ngại, c̣n em th́ rất mong là đàng khác. Em
đă nói chuyện với Thiều.
Tôi hỏi dồn:
- Thế nào?
Nhă buồn bă:
- Không được! Gia đ́nh Thiều không muốn thế, mà Thiều chừng như
cũng không muốn nữa.
Tôi buồn rầu:
- Chị hiểu.
Nhă nắm lấy tay tôi:
- Chị đừng nghĩ không hay cho Thiều. Thiều không hề có ư định làm
cho chị em ḿnh phải xa cách.
Tôi nhún vai:
- Nhưng chị em ḿnh rồi sẽ phải xa nhau.
- Chúng em đă bàn với nhau. Hay là thế này, chị chịu không?
- Thế nào?
- Sau ngày cưới, chị sang lại căn nhà này đi.
Tôi cười:
- Chị không có chỗ ở nào khác. Sang lại căn nhà này rồi ra ngủ
ngoài hè đường sao?
Nhă sốt sắng:
- Đâu có! Chị đến ở cùng với chúng em. Nhà rộng lắm. Chúng em sẽ
dành riêng cho chị pḥng đẹp nhất, yên tĩnh nhất, đúng như chị
thích. Chị bằng ḷng nhé?
Tôi ngập ngừng. Tôi chưa hề nghĩ tới chuyện đó:
Để chị xem.
Nhă không chịu:
- Chị cứ gật đầu một cái là được. C̣n xem ǵ nữa!
Tôi không gật đầu. Tôi đă nghĩ lại. Và hôm sau khi Nhă đặt lại
vấn đề này cùng với sự có mặt của Thiều; mặc dầu hai đứa chúng
nó năn nỉ rất thật t́nh, tôi đă cám ơn và từ chối, bảo vợ chồng
Thiều đến ở cùng với tôi hay tôi đến ở cùng với chúng nó cũng
vậy mà thôi. Tôi vẫn là một người thừa. Sự có mặt chẳng những vô
ích, không phải chỗ, mà c̣n làm trở ngại cho những người ở chung
quanh. Hạnh phúc của một đôi lứa không bao giờ chấp nhận kẻ thứ
ba. Nó là một thế giới riêng biệt và khép kín, đúng như h́nh ảnh
một thiên đường. Và tôi, tôi ở ngoài mọi thiên đường. Tôi cũng
đă nghĩ đến chuyện thôi th́ cứ đến ở với vợ chồng Nhă một thời
gian xem sao. Ở thử, không phải là ở thật. Nếu êm đẹp sẽ ở lâu,
bằng không, viện một lư do nào đó để đi nơi khác. Nhưng suy đi
tính lại, thế nào cũng không được. Mặt khác, tôi không muốn dời
căn nhà tôi đang ở chút nào. Người ta thường nói đến sự ràng
buộc giữa người với một nơi chốn, một địa chỉ. Tôi va ngôi nhà
tôi đang ở đă có sự ràng buộc ấy, một sự ràng buộc khác chặt
chẽ, khá mật thiết. Nơi chốn này với tôi đích thực là một nơi
chốn của kỷ niệm. Riêng pḥng ngủ của tôi đă có biết bao kỷ niệm
mà tôi muốn giữ ǵn. Xó góc nào với tôi cũng vô cùng thân yêu.
Một ánh đèn, một tấm rèm cửa, một bờ tường, một viên gạch lát,
những cái bé nhỏ và tưởng chừng như vô cùng vô nghĩa ấy, với tôi
cũng thân mật, cũng lưu luyến lạ thường. Chừng như ngôi nhà có
một hơi thở riêng. Tôi với nó bao nhiêu năm rồi đă ḥa chung hơi
thở. Chừng như ngôi nhà có một trái tim, một đời sống, tôi đă
ḥa nhập vào bằng một ḥa nhập tận cùng, không thể rũ bỏ một
cách dễ dàng được nữa.
Cũng ngôi nhà này, ở ngôi nhà này mà không ở một nơi nào khác,
Trường đă tới, chàng đă có mặt ở đây, dấu vết của chàng c̣n dày
đặc.
Những lúc Nhă đi vắng, chỉ c̣n có một ḿnhg tôi trong ngôi nhà
vắng lặng, tôi vẫn cảm thấy một cái ǵ ấm áp phảng phất cùng
khắp, như ngôi nhà và tôi là hau sự cùng cô đơn đă t́m thấy ở
nhau một tâm hồn bè bạn. Chiếc ghế kia, tôi đă ngồi những buổi
trưa thiêm thiếp lim dim, với một lá thư của Trường vừa nhận
được. Cửa sổ ấy, bao nhiêu buổi sáng tôi đă thức dậy, đứng sau
tấm rèm nh́n ra một góc phố quen thuộc. Cái góc phố bao nhiêu
năm đă trở thành một phần của ngôi nhà, là một bộ phận của cái
thế giới riêng tây tôi đă sống với một cảm giác thật b́nh yên.
Rồi chừng như ánh trăng chiếu trên một đầu mái, ánh nắng óng ánh
trên một v́ tường, dải mây bay qua trên đầu cũng là nững cái ǵ
cất riêng tây. Với tôi như bè bạn.
Một ngôi nhà ở với nó đă lâu như vậy, không c̣n là một ngôi nhà.
Mà hơn thế. Nó đă có một linh hồn như người. Nó đă có những con
mắt, những vành tai. Có những lúc nó nín thinh, nhưng cũng có
những lúc nó th́ thầm tṛ chuyện.
Trường ở xa, Nhă đi lấy chồng, th́ nó trở thành người bạn duy
nhất. Bỏ làm sao được! Xa nó, tôi nghĩ tôi sẽ đánh mất đi một
cái ǵ quư báu và thân thiết lắm. Và tất cả những ngôi nhà khác,
khi đó chỉ c̣n là những địa chỉ tầm thường, những nơi chốn xa
lạ.
Chúng tôi chỉ nói chuyện với nhau một lần như thế. Cuối cùng Nhă
nói:
- Thôi, tùy chị. Em không biết làm thế nào khác.
Tôi gượng cười:
- Cứ dể đó rồi liệu. Chị em ḿnh dầu sao cũng c̣n đang ở với nhau
mà. Ngày cưới em măi đến tháng 10.
Tháng 10. Bây giờ là tháng 6. Mới bắt đầu mùa mưa. C̣n những 4
tháng nữa. C̣n những 120 ngày. C̣n những ngót 20 tuần lễ. Tôi
muốn đẩy thời gian lùi lại, cho một đêm và một ngày dài hơn, cho
chậm được chừng nào càng hay chừng nấy, cái phút chia tay, cái
giờ xa cách. Nhưng muốn là một chuyện. Thời gian không bao giờ
đợi chờ người, làm theo ư muốn của người, là một chuyện khác.
Việc phải tới sẽ tới, không tránh được.
Một đôi lần, có nhiều ư nghĩ kỳ lạ khác nẩy sinh trong đầu tôi.
Tôi nghĩ, Nhă về nhà chồng rồi, tôi sẽ dời bỏ thành phố này đến
một nơi nào đó ngoài miền Trung hay dưới miền Tây. Một nơi thật
khuất lánh không ai lui tới, không ai viếng thăm, như một tu
viện vậy. Tại sao không? Biết bao nhiêu người đàn bà đă vào tu
viện khi đời sống ở bên ngoài không c̣n ǵ đáng sống nữa. Tôi
cũng có thể như vậy được lắm chứ. Tôi sẽ ở cái chỗ khuất lánh ấy
cho tới ngày có người đến gơ cửa. Trường đo!
Chàng sẽ hỏi:
- Tuyền đấy ư? Anh đây!
Tôi sẽ trả lời:
- Tôi không phải là Tuyền! Ông là ai?
Hoặc người gơ cửa có thể là Nhă:
- Chị Tuyền! Em đây chị!
Tôi sẽ trả lời:
- Chị Tuyền của em đă chết!
Và sau câu tả lời, cánh cửa sẽ đóng lại. Sống như thế cũng được,
cũng xong. Vui buồn, sung sướng hay đau khổ, thế nào th́ cũng
chỉ là sống.
Ư nghĩ quái gở và thê thảm này làm cho tôi ràn rụa nước mắt. Đời
sống cùng đường đưa tới những cách giải quyết tuyệt vọng đến thế
sao? Cũng may, ư tưởng chỉ thoáng qua và tan biến ngay sau đó.
Tôi c̣n những 4 tháng nữa. Biết đâu trong khoảng thời gian này
nhiều chuyện thay đổi mới sẽ xảy ra, giúp tôi giải quyết được
điều mà chính tôi không giải quyết được. Tôi lại nghĩ đến
Trường. Nếu Trường trở vè sau khoảng thời gian nay th́ hay biết
chừng nào.
Chỉ cần sự có mặt của chàng, mọi chuyện sẽ êm đẹp. Có chàng ở
bên cạnh, tôi không cần ǵ nữa hết. T́nh trạng muốn thế nào cũng
được, muốn ra sao th́ ra. Có một người đàn ông, lại một người
đàn ông vững vàng và trưởng thành như Trường, người đàn bà cảm
thấy được che chở, được hướng dẫn. Đă nhiều lần, sự che chở này
đă nhận được... “Anh Trường! Anh Trường! Em cần có anh vô chừng!
Những lúc này, những lúc bối rối, những lúc hoang mang, những
lúc em có cảm tưởng như đứng trước một ngă ba đường, không biết
lựa chọn phương hướng nào đi tới!...
Tiếng gơ cửa làm ngừng ḍng suy nghĩ.
- Chị ngủ chưa?
Nhă đó. Tôi vẫn nằm trên giường, nhưng đáp lớn:
- Chưa! Vào đây!
Nhă mở cửa đi vào, nhẩy phăng lên giường, rũ chăn, luồn vào dưới
chăn nằm bên cạnh tôi:
- Chị đang nghĩ ǵ vậy?
Tôi cười, nói dối cho nó khỏi thắc mắc:
- Đang nghĩ chiều nay mặc thứ áo nào, màu ǵ để đi ăn tiệc do cô
Nhă mời kia mà. Ăn mặc lem nhem đây có được.
Nhă tỏ vẻ thích câu nói đùa lắm. Nó góp ư kiến:
- Em muốn chị mặc một hàng áo thật tươi, thật trẻ.
- Chứ cái màu đen bà già là không được?
- Nhất định là không được rồi!
- Trẻ trung là về phần em. Chị th́ già rồi, ăn mặc thế nào cũng
thế mà thôi!
Nhă như chợt nhớ ra điều ǵ:
- Hôm nay có thể thêm một người thứ tư nữa đó chị.
Tôi ngạc nhiên:
- Ai vậy?
- Anh Phan.
- Anh Phan mà chúng ḿnh gặp ở tiệm nước hồi sáng?
- Vâng.
Tôi cau mặt:
- Sao bây giờ em mới cho chị biết?
Nhă cười:
- Định không cho chị biết hẳn, để dành cho chị một bất ngờ.
Tọi nghiêm mặt:
- Chị không thích lắm những bất ngờ kiểu đó. Sao lại có Phan
trong bữa ăn chiều nay được?
- Thiều bảo phải mời thêm một người đàn ông để nói chuyện với chị
cho vui. Chúng em nhất định là tíu tít với nhau rồi. Sẽ có những
lúc để chị ngồi một ḿnh. Sợ như thế chị buồn.
Tôi thản nhiên:
- Hai em chu đáo với chị như thế tốt lắm. Nhưng chị ngồi mộ ḿnh,
sống một ḿnh quen rồi, không có buồn ǵ hết.
Nhă hỏi:
- Thế chị bằng ḷng không?
Tôi trừng mắt:
- Tao có không bằng ḷng th́ mày cũng đă đặt tao trước một chuyện
đă rồi, phải thế không?
Nhă cười:
- Chị thông minh ghê gớm.
Tôi củng vào đầu nó:
- Nhưng lần này là lần đầu tiên và cũng là lần cuối cùng. Bận
sau, làm xong rồi mới cho chị biết là không được.
Nhă giải thích:
- Em cũng chẳng muốn thế đâu. Hai chúng em với chị cũng thừa vui
rồi. Nhưng ư kiến đó là của Thiều. Thiều chỉ sợ chị buồn.
Tôi làm bộ tức giận:
- Bây giờ th́ cô chỉ biết nghe riêng một anh Thiều của cô thôi.
Cái ǵ cũng anh Thiều đầu tiên, cái ǵ cũng anh Thiều trước
nhất. C̣n chị là không có nghĩa lư ǵ nữa!
Nhă ôm lấy tôi:
- Chị đừng nói thế làm em khóc ngay bây giờ. Em yêu Thiều thật,
nhưng nếu chị bảo em phải bỏ Thiều để hai chị em chúng ḿnh khỏi
phải xa nhau; nếu chị muốn thế chị chỉ cần nói một tiếng, em
thôi ngay.
Tôi kêu lên:
- Nhă! Nói tầm bậy!
Nó nghiêm trang:
- Em nói thật đấy.
Tôi nhổm dậy, nh́n thẳng vào mặt nó:
- Yêu nhau mà bỏ được dễ dàng như thế hay sao?
- Không thuận tiện th́ bỏ. Đời sống của một người có phải buộc
chết trong t́nh yêu đâu.
- Thế này th́ thật t́nh là chị không hiểu được rồi đấy. Em nói lạ
lùng, em nói kỳ quặc. Chị tưởng trong một đời người, chỉ có t́nh
yêu là điều quan trọng nhất.
Nhă thản nhiên:
- Chị tưởng vậy cho nên chị đă sống như vậy. Đời chị chỉ có một
ḿnh anh Trường. Chị sống hoàn toàn và tận cùng cho anh Trường.
Ngoài anh Trường không c̣n ǵ đáng kể nữa.
Sự ngạc nhiên của tôi càng lớn lao hơn:
- Với em không phải như thế sao?
Nhă lắc đầu:
- Không!
Tôi tṛn mắt:
- Thiều với em không đáng kể, không quan trọng ǵ hết?
Nhă tỏ vỏ nóng nảy:
- Em nói rơ ràng minh bạch như thế mà chị không chịu hiểu ǵ hết.
Cũng quan trọng chứ. Nếu không, tại sao em yêu, em bằng ḷng
lấy, chịu làm đám cưới tháng 10 này, mặc dầu hôn nhân của em đă
làm cho hai chị em ḿnh phải xa nhau, những cái khác không phải
là đàn ông, là t́nh yêu.
Giọng Nhă đột nhiên trở nên nghiêm trọng:
- Và ḿnh c̣n sống cả với cái đó nữa.
Tôi hoang mang, và tôi hỏi:
- Những cái đó là ǵ?
Nhă giơ cánh tay, phác một cử chỉ:
- Tất cả! Đời sống. Đời ḿnh.
Tôi ngẩn người:
- Lần đầu tiên chị nghe thấy em nói như vậy đó. Em đọc những điều
đó ở sách nào?
- Chẳng ở sách nào hết. Em tự thấy như vậy. Không riêng ǵ em
đâu. Lứa tuổi chúng em bây giờ đều thấy như vậy. Sống và yêu như
vậy.
Hai chị em nằm im một lát. Bốn tháng nữa. Một tiệc cưới. Một
chiếc xe hoa. Mấy ngày hôn nhân ồn ào sẽ đi qua, và nối tiếp vào
sẽ là những ngày đ́u hiu và im lặng. Chúng tôi cùng không muốn
nghĩ đến chuyện đó đang ở trong đầu óc từng người. Những ngày
cuối cùng c̣n lại với nhau, bởi vậy bỗng trở nên quư báu hơn. Và
sự đoàn viên chợt mang một ư nghĩa cảm động như chưa từng thấy.
Nhă lên tiếng:
- Thiều nói chuyện với em về chị luôn.
- Nói chuyện về chị?
- Vâng, luôn!
Tôi cười:
- Chị th́ có ǵ đáng nói.
- Thiều hỏi em sao chị không lấy chồng. Thiều nói một người đàn
bà như chị hoàn toàn về mọi phương diện, sẽ là một người vợ lư
tưởng cho bất cứ một người đàn ông nào.
Tôi chận trước câu nói của Nhă:
- Và tại sao chưa một người đàn ông nào lấy chị, phải thế không?
Đó là cái vấn đề số phận. Số chị muộn màng. Nhưng rồi chị cũng
phải lập gia đ́nh chứ. Như em sắp lập gia đ́nh với Thiều vậy.
Chị cũng không thể ở một ḿnh suốt đời.
Nhă đắn đo rồi hỏi:
- Cho em nói chuyện với chị về anh Trường được không?
Tôi đắn đo như Nhă, rồi mới trả lời:
- Nếu em muốn. Ǵ vậy?
- Chị yêu anh Trường? Yêu lắm?
- Em hỏi câu đó làm ǵ? Anh Trường với chị như thế nào th́ em đă
biết rồi. Về anh Trường, chị chẳng có ǵ giấu em đâu.
- Anh ấy cũng yêu chị?
Tôi gắt:
- Mới hỏi hai câu, hai câu đều thừa hết!
Nhă hỏi tiếp, chừng như nó không đồng ư với tôi, không chịu nhận
hai câu vừa hỏi là thừa:
- Cũng yêu chị ghê gớm, tận cùng như chị yêu anh ấy?
Tôi trả lời thành thật và hơi hoang mang một chút:
- Chưa bao giờ chị t́m hiểu. Yêu nhau không phải là đo lường nhau
yêu nhiều hay yêu ít hơn nhau. Theo ư chị, t́nh yêu phản ảnh cho
tâm tính của người. Người sôi nổi, t́nh yêu cũng vậy. Sôi nổi,
bồng bột. Người trầm lặng, t́nh yêu không biểu lộ ra ngoài.
- Chị có nghĩ là người đàn ông yêu khác và người đàn bà yêu khác
không?
- Như thế nào em?
- Người đàn bà yêu để đi tới hôn nhân.
- Đàn ông không vậy sao?
Nhă nói một câu làm tôi giật ḿnh:
- Với anh Trường th́ em thấy h́nh như là không.
Tôi định mắng Nhă rằng nó nói bậy, nó không được có những phán
đoán vội vă và không tốt về Trường như vậy. Nhưng không hiểu sao
lần này tôi lại muốn hiểu thêm Nhă muốn nói ǵ. Tôi hỏi:
- Bằng chứng nào?
- Anh ấy nói yêu chị nhưng anh ấy đi hoài, hết năm này qua năm
khác, và chẳng bao giờ nói tới chuyện chung sống với chị hết.
Nhă nhắc đến Trường khiến tôi vừa bằng ḷng lại vừa khó chịu.
Tôi vừa muốn được nghe đến chàng, lại vừa không muốn ai động
chạm đến chàng. Tôi c̣n không hiểu nổi Trường! Nhă mới lớn, Nhă
ở một lứa tuổi khác, Nhă làm sao hiểu được. Trường không chỉ là
một người đàn ông. Chàng là cả một hiện tượng, một thế giới. Đời
sống của chàng có những vùng xa thẳm, những chốn mịt mùng, tôi
muốn khám phá cũng không bao giờ tới được. Với Trường, không chỉ
là một mặt phẳng đă nh́n thấy, mà c̣n có những ngọn đỉnh cao
vút, những vực sâu thẳm, chỉ riêng chàn tới được.
Tôi nói, tự nhiên biến thành người bào chữa, bênh vực, chứng
minh cho người vắng mặt:
- Anh ấy có nhiều công việc quan trọng.
- Toàn là những công việc quan trọng bắt anh ấy đi xa?
Tôi ngập ngừng:
- Hầu hết là như thế!
- Anh ấy có một việc quan trọng nhất mà anh ấy không biết.
Tôi rơi ngay cái bẫy của con nhỏ quái ác:
- Ǵ vậy?
- Chị.
Tôi ngẩn người rồi bật cười thành tiếng:
- Chị là chị. Chị không phải là một công việc.
- Bộ anh ấy đi xa suốt đời sao?
- Chị không tin một người đàn ông, cho dù là một người đàn ông
đặc biệt như anh Trường có thể đi suốt đời, sống một ḿnh suốt
đời.
- Nghĩ là một ngày kia anh ấy sẽ dừng chân?
- Và sẽ đổi khác.
Nhă hỏi câu hỏi mà tôi đă tự đặt ra cho tôi bao nhiêu lần mà
không tài nào trảo lời được:
- Lúc nào? Bao giờ?
- Chị không phải là một tiên tri. Làm sao chị biết được chuyện
tương lai?
Nhă lắc đầu:
- Em không đồng ư với chị chút nào hết. Em không biết th́ được,
v́ không phải chuyện của em. Chị phải biết, v́ là chuyện của
chị, liên quan đến đời chị.
Con nhỏ ăn nói hữu lư nhiều khi làm cho tôi cúng họng không biết
trả lời thế nào cho xuôi, cho xong. Chẳng lẽ tôi chịu thua nó?
Tôi phải chứng minh, ít nhất là cho đứa em gái c̣n đang chung
sống với tôi rằng t́nh duyên giữa tôi và Trường không phải chỉ
là một đam mê điên cuồng, một đắm đuối mù quáng mà nó có một
triển vọng rơ ràng, một lối thoát rực rỡ.
- Chị không cần biết đến chuyện đó.
Nhă kêu lớn:
- Không cần biết?
Tôi thản nhiên:
- Chứ sao! V́ cái sau này giữa chị và anh Trường thế nào cũng ổn
thỏa, êm đẹp.
Nhă tỏ ư nghi ngờ:
- Chị có đang lạc quan quá đáng đấy không?
- Chị tin, thế thôi.
- Tin như thế mă măi?
- Đúng vậy, măi măi.
Không muốn kéo dài câu chuyện, tôi đập và tay con nhỏ:
- Thôi để cho chị ngủ. Muốn nằm đây cũng được, nhưng cấm lục vấn
lôi thôi nữa; mà không, th́ đi ra nhà ngoài và đóng cửa lại.
Nhă cười:
- Đuổi như đuổi tà, 4 tháng nữa th́ hết đuổi.
Tôi cười theo mà ḷng buồn mênh mông:
- Đừng dọa, 4 tháng nữa sẽ hay.
Nhă phát biểu một ư kiến về thời gian:
- Bốn tháng nữa chóng lắm chị.
- Chị biết, chị biết!
Thời gian đă ám ảnh tôi. Tôi lại nhớ đến tuổi ḿnh. Năm nay đă
34 rồi. Sang năm 35, sang năm nữa 36...! Những nếp nhăn đầu tiên
đă thấy hiện h́nh trong từng buổi sáng ngắm nh́n khuôn mặt ḿnh
trong bóng gương. Những tiếng thở dài trước một dung nhan bắt
đầu đoán thấy tàn phai dần dần, ngày lại ngày. Thêm một tuổi,
một nỗ buồn. Đời sống hết vui khi người đàn bà phải nghĩ đến cái
mai sau, lo lắng cho ḿnh một nơi nương tựa. Biết làm thế nào
được! Số phận tôi đă là như thế. Tôi lại không phải là người đàn
bà của thoát ly, những phá vỡ, những làm mới. Sống với tôi,
trước sau là một trạng thái theo ḍng. Tôi là một cái phao, một
cánh bèo. Nước đẩy tới đâu, bèo trôi tới đó, lênh đênh, xa dạt,
không chủ định.
Có điều là những lời nói của Nhă đă làm tôi suy nghĩ. Nếu Trường
không về? Nếu là một áng mây, chàng cứ trôi nổi măi, nếu là một
tâm hồn Do Thái, chàng vĩnh viễn một đời lang thang? Nếu như
thế, sự chờ đợi gắn bó chung thủy của tôi không khác ǵ một tự
hủy dần ṃn. Thế có là sống không? Nếu thế cũng là sống, sống
như thế có phải là sống đúng một cuộc đời đáng sống? Tôi đâm ra
hoài nghi ḿnh mất rồi. Niềm tin tưởng ở tôi đă lung lay mất
rồi.
Lại đặt một giả thuyết: Nếu không bao giờ tôi được thấy mặt
Trường nữa? Chuyện ǵ ở đời cũng có thể xăy ra. Tại sao không?
Nhớ một đêm, cũng vào một đêm mưa lớn, tôi đă mơ một giấc mơ
thật khủng khiếp. Tỉnh dậy, tôi sợ quá đến phát khóc lên.
Nhă chạy vào hoảng hốt:
- Chị Tuyền! Làm sao thế?
Trong bóng tối c̣n lưởng vưởng những h́nh bóng ma quỷ của giấc
mơ hăi hùng vừa chấm dứt, c̣n thấp thoáng đâu đó, tôi đă nghẹn
ngào nói trong nước mắt:
- Chị sợ quá! Chị vừa mơ thấy anh Trường chết.
Nhă an ủi:
- Mơ chứ có phải thật đâu mà chị khóc!
Tôi gạt nước mắt nằm xuống. Đêm đó, tôi đă thức tới sáng. Tôi mơ
thấy Trường chết thật, người ta đến báo tin cho tôi. Rồi một
người lạ mặt nào đó đưa tôi đến một căn pḥng. Căn pḥng trống
trải, rộng mênh mông, im lặng, không một tiếng động. Người đàn
ông dẫn đường biến mất, bỏ tôi đứng lại đó một ḿnh. Và tôi nh́n
thấy Trường. Chàng nằm ngửa trên một mặt phẳng gần giống như một
cái bàn lớn bằng thủy tinh. Chàng bất động. Chàng không ngồi
lên. Chàng chẳng thấy tôi vào. Thân thể chàng lạnh buốt, hai mắt
nhắm, trái tim ngừng đập tự bao giờ. Chàng đă chết.
Tôi đứng bàng hoàng, không dám lại gần. Cái chết trong giấc mơ
có một vẻ ǵ hoang đường, không thật. Trường nằm đó, tôi đứng
nh́n chàng trân trân với cảm giác kỳ lạ. Chàng là một người xa
lạ hoàn toàn, không bao giờ, chưa bao giờ chàng thuộc về tôi.
Tôi nh́n như thế một lúc thật lâu. Bốn phía yên lặng. Căn pḥng
mênh mông chợt sáng dần lên bằng một thứ ánh sáng hoang mang, kỳ
lạ. Th́ ra 4 bức tường lớn của nó đă biến thành 4 phiến kính,
gương lồng trong bóng gương. Tôi nh́n thấy tôi, hàng ngh́n tôi,
hàng triệu tôi trong vô tận những tấm kính đó.
Một lát như thế rồi tôi lững thững đi ra. Ra khỏi căn pḥng dị
thường, tôi mới trở lại những rung động của người. Tôi nghe thấy
tiếng chân tôi đi vang vang trên một hành lang dài thẳm. Tôi
nghe thấy tiếng trái tim tôi đập như vỡ trong lồng ngực. Tôi nhớ
được là Trường đă chết, chàng nằm đó trơ trọi, lạnh buốt trong
căn pḥng lồng kính bát ngát, không bao giờ tôi c̣n được gặp
chàng nữa. Tôi vừa chạy vừa la thét thất đảm: “Anh Trường! Anh
Trường!”. Chính tiếng la thét trong giấc mơ đă đánh thức tôi
dậy. Và tôi đă khóc. Và Nhă đă chạy vào khi nghe tiếng khóc của
tôi. Giấc mơ không phải là sự thật. Những cơn mộng dữ chỉ là
phản ảnh của một tiềm thức giao động, tôi biết là như vậy. Nhưng
câu chuyện vừa trao đổi với Nhă chợt làm tôi nhớ lại giấc mơ
kinh hoàng đêm nào.
- “Anh sẽ trở về. Một ngày kia, anh không đi nữa. Lúc đó chúng
ḿnh sẽ lấy nhau.”
Bao nhiêu lần Trường đă nói với tôi như vậy, trước phút một
chiếc máy bay cất cánh, trước giờ một chuyến tầu ĺa bến. Nếu
chàng nói dối, nếu lời nói đó chỉ là một đánh lừa th́ dễ dàng
cho tôi biết bao nhiêu. Tôi sẽ thôi ngay. Đoạn tuyệt. Cắt đứt.
Để cho Trường được sống tự do đời Trường, khỏi cần tôi như một
hệ lụy. Nhưng chàng nghĩ thật và nói thật điều chàng đă nghĩ.
Thế mới khó cho tôi. Tôi biết chàng tin tưởng một ngày nào đó
trong tương lai, một người đàn ông tên là Trường và một người
đàn bà tên là Tuyền sẽ lấy nhau, sẽ thành vợ chồng. Chính v́
biết thế cho nên tôi mới yên ḷng chờ đợi. Tất cả vấn đề c̣n lại
giữa hai chúng tôi là ‘cái ngày nào đó trong tương lai’ phải
được hiểu như thế nào. Ba năm nữa, 5 năm nữa? Hay chỉ là một
ngày vô định, không thể quy định cho nó một mốc thời gian nào.
- Em chỉ sợ ngày đó c̣n xa quá.
- Xa hay gần th́ có khác ǵ đâu?
Tôi nói:
- Khác chứ.
- Em định bảo là thời gian và đời sống sẽ đem lại những đổi thay?
Tôi gật đầu:
- Anh thấy đó, mỗi lần anh trở về Sàig̣n, bao nhiêu chuyện đổi
thay ghê gớm đă xảy ra!
Trường cười:
- Mặc Sàig̣n! Mặc thành phố này và xă hội này! Điều quan trọng là
chúng ḿnh không thay đổi.
Tôi lại t́m một lư do khác:
- Khi đó em già mất rồi.
Trường lại cười:
- Với anh, không bao giờ em già. Như thế là đủ.
Đầu óc tôi, như mọi lần cuối cùng rồi lại đầy đặc những h́nh ảnh
của người vắng mặt.
- “Anh Trường! Phút này anh ở đâu? Đang làm ǵ? Có ngĩ, có nhớ
tới em? Đời sống của anh sông dài và biển rộng, góc biển và chân
trời, như gió, như mây, không thể dành riêng cho một cái ǵ duy
nhất. Em biết như vậy. Nhận chịu cho em như vậy, không phải bây
giờ hay về sau này, mà từ ngay thời kỳ đầu tiên gặp anh và yêu
anh. Cho nên, em không đồng ư với Nhă, những lúc nó nói anh thế
này, thế nọ. Nó không hiểu được anh. Riêng em hiểu được. Nhưng
anh ở xa, anh ở đâu th́ cũng đừng quên anh em nhé! Anh không thể
dành cho em tất cả thời gian và đời sống của anh. Nhưng trong
một giờ anh sống, hăy dành cho em một phút. Trong một ngày anh
đi, hăy dành một giờ cho người ở nhà. Em chỉ cầu mong có vậy.”
Tôi thở dài thật nhẹ, nằm quay mặt vào tường. Những ư nghĩ miên
man làm cho đầu óc tôi nặng trĩu. Bên cạnh, Nhă nói ǵ tôi không
nghe thấy nữa. Chỉ thấy cáo bóng dáng cao lớn của Trường thấp
thoáng. Tai tôi nghe thấy tiếng nước chảy ŕ rào, tiếng c̣i tầu
trong tiếng gầm rú xa xa của một chiếc phản lực cơ vừa dời khỏi
phi đạo. Rồi tất cả nhat nḥa, ch́m lặn. Tôi lại thở dài một lần
nữa và ngủ thiếp đi.
o0o
Tin mừng đến với Nhă cộng vào tin mừng của hôn nhân sắp tới là
Thiều đă thi đậu. Nhà Thiều giàu có, đang thời kỳ làm ăn cực kỳ
phát đạt, Thiều có thể sống một cuộc đời vương giả mà không cần
phải làm ǵ hết, Nhă nói chuyện cho tôi biết như vậy. Chuyện
lớn, chuyện nhỏ của Thiều đều đă có cha mẹ và các bà chị trông
nom, thu xếp cho. Nghĩ cũng sướng thật, khi người ta c̣n cha mẹ.
Riêng hai chị em chúng tôi, cha mẹ mất khi Nhă c̣n nhỏ, khi tôi
vừa mới tới tuổi trưởng thành. Không ai lo cho chúng tôi hết.
Chúng tôi phải lo lắng lẫn cho nhau. Nhưng từ sự thiệt tḥi này,
lại nảy sinh ra những cái lợi khác. Cho tôi chẳng hạn. Chính v́
cha mẹ mất sớm, cho nên tôi nghĩ tôi cũng hiểu đời quá sớm. Thấy
là ḿnh thận trọng, biết suy nghĩ, biết nh́n trước nh́n sau hơn.
Hiểu đời là thế nào nhỉ? Theo ư tôi, và từ kinh nghiệm bản thân,
tôi cho là v́ ḿnh đă không c̣n nh́n đời như một ải tưởng nữa,
mà như một thực tế phải đương đầu, phải giải quyết.
Khi mẹ tôi mất, phút lâm chung, người có gọi tôi đến cạnh giường
người. Mẹ tôi lấy hơi thở tàn, lấy lượng sống hấp hối cuối cùng
đúc kết lại thành mấy lời căn dặn cảm động:
- Mẹ thương con nhất. Mẹ sắp chết rồi. Mẹ thương con vô cùng.
Tôi gạt nước mắt:
- Mẹ vẫn thương cả hai chị em chúng con.
Mẹ tôi thều thào:
- Không phải thế! Mẹ thương con hơn. Sau này mẹ chết đi, không
c̣n ai thương con hết. Nhă nó đă có con. Con thay mẹ thương nó.
V́ lẽ đó mà mẹ thương con hơn.
Cũng trong những giây phút lâm chung đó, mẹ tôi đă giao Nhă cho
tôi; giao tương lai nó, cuộc đời nó vào tay tôi coi sóc. Mẹ tôi
mất sau đó. Hai chị em chúng tôi đưa mẹ đến nơi an nghỉ cuối
cùng, rồi trở về từ đó đến bây giờ, tôi nghĩ đă thực hiện, nếu
không hoàn toàn, cũng một phần nào những điều mẹ tôi đă dặn lại.
Tôi thay mẹ trông nom Nhă. Bao nhiêu năm trời, lúc này là phần
chót rồi của một đoạn đường dài thẳm. Chỉ c̣n mấy tháng nữa, Nhă
về nhà chồng. Người chịu trách nhiệm về cuộc đời nó, có bổn phận
với nó không phải là tôi nữa, mà là Thiều. Thiều có phải là
người chồng lư tưởng của Nhă không? Tôi đă đặt ra cho tôi câu
hỏi này nhiều lần. Không phải là cái chuyện tranh Nhă, cướp lấy
cái quyền định đoạt và lựa chọn của nó, nhưng tôi thấy có bổn
phận phải ‘nghiên cứu’, xem Thiều là loại người thế nào. Tốt hay
xấu? Tầm thường hay cao đẹp? Có đem lại hạnh phúc cho em gái tôi
không? Có là một bảo đảm t́nh cảm và tinh thần vững vàng cho
phần đời sau này của Nhă? Tôi quan sát Thiều lặng lẽ, nhưng khá
tỉ mỉ chu đáo, để đi đến một kết luận.
Nói chung, thế là đă được lắm. Thanh niên ngày nay hư hỏng thật
nhiều. Du đăng đầy đặc trên những vỉa hè thành phố. Tuổi 20
buông thả như một con ngựa cuồng thả hết dây cương. Có được một
chàng trẻ tuổi đứng đắn như Thiều đă là một chuyện hiếm có lắm.
Tôi có cảm t́nh với Thiều ngay. Ngay từ đầu tiên, Nhă đưa cậu ta
đến chơi nhà và giới thiệu với tôi. Thiều ngay thẳng, tự nhiên
vui vẻ. Đó là những đặc tính phải có của một người trẻ tuổi.
Thiều có giáo dục, biết suy nghĩ, có đầu óc, đó lại là những đức
tính khác nữa. Tôi c̣n biết là Thiều yêu Nhă thành thực, đó là
điểm quan trọng nhất.
Duy có một điều tôi không đồng ư lắm là Thiều sinh trưởng trong
một gia đ́nh quá ư đầy đủ, quá ư giàu có. Tôi ước mong cho Nhă
một người chồng vào đời với những điều kiện khó khăn hơn, để
biết thế nào là những gay go, những gai lửa của đời sống.
Trường nhiều lần nói chuyện với tôi là một người đàn ông ra đời
trong nhung lụa, vào đời bằng những điều kiện quá ư đầy đủ, về
sau thường là bị những thực tế gai lửa của đời sống quật đập tối
tăm mặt mũi, và dễ lay động, dễ hoang mang trước bất cứ một trở
lực nào. Tôi cho là nhận xét của Trường đúng lắm. Trong gió băo
đời, giữa lửa gai đời, Trường vững như núi, mạnh như thông, lúc
nào cũng làm chủ được t́nh thế, không bao giờ bối rối, hoảng hốt
trước những trở chiều đột ngột nhất của cảnh ngộ là bởi v́
Trường đă được thực tế tôi luyện ngay từ lúc thiếu thời.
Thiều không được như vậy. Nhưng cũng chẳng sao. Người ta không
lấy một người đàn ông v́ người đàn ông đó hoàn toàn, mà v́ yêu.
Trong cuốn phim ‘Picnic’, Kim Novak đă trả lời mẹ như vậy, khi
Kim yêu và bỏ nhà đi theo chàng giang hồ phiêu lăng William
Holden. Nếu tôi có hỏi, Nhă cũng có quyền trả lời tôi như vậy.
Và chính tôi nữa, tôi cũng có quyền trả lời như vậy, nếu có ai
hỏi tôi v́ sao yêu Trường.
o0o
|