rừng, Vladimia đã giải thích vắn tắt. chàng tuyên bố.
- Ta sẽ tiến hành việc đòi lại quyền lợi cho Lilia Andrêepna và hy vọng sẽ nhanh chóng đạt được mục đích. Tiểu thư sẽ tiếp tục sống ở đây cho đến ngày ta có thể đưa cô về với cha cô.
Ông già chỉ còn có thể cúi đầu vâng chịu mà không thể cãi lại điều chủ muốn quyết định. Nhưng hàng ngày, khi thấy Hoàng thân bước vào gian phòng nhỏ mà Lilia đang đợi ngài, con người tội nghiệp ấy lại lo đến thắt ruột, lão nghĩ “Ôi, sao ta lại không thể cấm cửa được ngài ?... lại không ngăn cấm đựơc ngài đến mê hoặc tiểu thư tội nghiệp của ta.”
Trời ơi, thế mà lại phải lui ra ngoài khi có mặt để một mình ngài với Lilia, ngày nào cũng vậy – vì không ngày nào ngài không đến vào lúc gần chiều và ở lại rất lâu với vợ chưa cưới. Hai người nói với nhau nhiều chuyện. Vladimia nói đến những chuyến du lịch của chàng, những công trình nghiên cứu lịch sử mà chàng làm một cách ham thích. Chàng cũng hé mở cho cô gái cô đơn ở Xtanitza cái cửa xã hội mà cô không hề biết và là nơi, do cuộc hôn nhân này cô sẽ giữ một vị trí rất quan trọng. Viễn cảnh ấy không phải là không làm cô lo sợ, vì cô không hề có tham vọng gì. Cô khiêm tốn và mảnh mai như một bông hoa ẩn nấp. Trông thấy ở cạnh mình thật giản dị với chiếc áo đen cũ kỹ, vị vương công lịch sự hào hoa với cuộc sống xa hoa vương giả mà chưa bao giờ nghĩ đến, Lilia tự hỏi mình với đôi chút lo âu “mình sẽ làm thế nào đây, mình chưa hề biết gì về cuộc sống ấy ?... Cho đến bây giờ, mình chỉ là đứa con gái nghèo khổ ở một nơi hiu quạnh.” 
Một hôm cô đã thốt ra nỗi lo lắng ấy trước mặt chồng chưa cưới. Chàng bật cười nhưng thật âu yếm, khác hẳn với thái dộ giễu cợt thông thường.
- Anh sẽ làm cho em quen dần, bông thạch thảo thân yêu trong rừng của anh ơi. Em sẽ thấy không có gì ghê gớm đến thế đâu một khi đã là bà hoàng Đờ Vitengrat.
Cô lắc đầu.
- Với em thì là có. Ồ, Vladimia, nếu anh là một người ít cao sang hơn, chúng ta vẫn có thể hoàn toàn sung sướng như thế mà em lại đỡ phải rụt rè.
Chàng kéo cô lại gần mình và vừa vui vừa cảm động nói
- Vậy ra điều em không ưa ở anh là vị trí của anh sao ? Vậy thì em yêu quý ơi, anh tin rằng không thể tìm được người thứ hai như em ở thế giới này.
- Thật ư ? yêu cuộc sống giản dị và yên ổn lại là một điều kỳ lạ đến thế sao ?
- Lilia bé bỏng của anh, anh thú thật rằng đấy là điều không thông thường trong môi trường anh sống. Nhưng tâm hồn tuyệt diệu của em còn dành cho anh nhiều sự ngạc nhiên nữa, anh chắc chắn như thế. Tâm hồn trong sáng chân thật, với những tình cảm tinh tế hiếm có đúng là một phát hiện đối với chàng. Mỗi ngày chàng lại khám phá dược ở vị hôn thê của mình một nét diệu kỳ mới về trí tuệ và tâm hồn. Sự thông minh cực kỳ của Lilia hiểu biết tất cả và quan tâm đến tất cả. Tính nhân hậu, nỗi lo cho người khác, lòng kính tín nghiêm túc và nhiệt thành ở cô thể hiện trước chàng một cách giản dị đến tuyệt vời. Ở cô tính vui vẻ trẻ thơ luôn phối hợp với sự suy xét, với cảm xúc nhạy bén, vô cùng nghiêm túc. Và Vladimia càng hiểu biết cô nhiều hơn càng cảm thấy trái tim trong sáng ấy biết yêu thật nồng nhiệt và tận tụy quên mình.
Đôi khi chàng cố tự chế giễu mình. Sao ! chính chàng đã bị chi phối như thế ư ? Sau khi đã đùa cợt với những mỹ nữ khôn khéo nhất ? Chính chàng, người đã tuyên bố rằng không muốn nghĩ đến hôn nhân sau nhiều năm nữa, lại dấn mình vào những ràng buộc vợ chồng vì yêu cô bé Lilia xinh đẹp và đã không thể chịu đựng được khi thấy đôi mắt kỳ diệu kia quay đi, đầy sợ hãi và khốn quẫn một cách đau đớn.
Hừ, đúng rồi, phải thừa nhận điều đó, chàng cảm thấy mình có thể làm mọi sự điên rồ vì một nụ cười, một nét nhìn của Lilia. gần cô, chàng quên cả thế giới. Một không khí tươi mát trong sạch bao bọc lấy chàng. Chàng không tự thấy mình nữa, chàng đã biến đổi vì tình yêu ấy, vì lòng tin ngây thơ Lilia đã chứng tỏ với chàng. Tất cả những gì thuộc về bản năng cao quý, hào hiệp bị bóp nghẹt bởi tính kiêu căng, thú vui, bởi thái độ hoài nghi khinh miệt của người được xu nịnh, đã thức tỉnh dưới ảnh hưởng tốt lành này. Khi nhìn về quá khứ, chàng thấy lại cuộc sống thần tượng được mọi người khúm núm tôn thờ, khi chàng gợi lại những đam mê rồ dại mà chàng là đối tượng, thì tình yêu trong sáng và cảm động của Lilia càng quý giá đối với chàng. Ví như một thứ hiếm có mà chàng không thể tìm được cái tương tự.
Một hôm chàng đem vĩ cầm đến ngôi nhà riêng trong rừng và chơi cho cô nghe và đàn theo ý muốn của cô.
Hôm sau đến lượt Lilia chơi đàn ở nhà thờ và đã hát cho chàng nghe giọng hát của mình, không vang xa nhưng âm thanh thật êm ái. Lúc ấy Vladimia đã phải cố giữ thái độ thản nhiên, chỉ tỏ vẻ chú ý một cách lơ đãng đến người hát mà ban đồng ca gồm các cô gái trong làng đang xúm quanh. Nhưng chàng tự đền bù bằng cách đến thăm Lilia chiều hôm ấy và dành cho cô những lời khen nồng nhiệt nhất.
Lần đầu tiên chàng dùng cách xưng hô thân thiết giữa những người đã đính hôn, theo thói quen ở nước nga, cháng nói thêm.
- Em có biết rằng em có đủ mọi năng khiếu không Lilia của anh ? Phải, em đừng e ngại gì hết, anh có hàng trăm lý do để tự hào về bà hoàng yêu quý của anh.
Cái nhìn sáng ngời niềm vui, biết ơn đã trả lời chàng. Lời khen ấu yếm của Vladimia không làm cho tâm hồn nghiêm nghị và nhiệt thành của Lilia kiêu hãnh lên nhưng ít ra cũng làm cho cô yên tâm không sợ mình không xứng hợp với hoàn cảnh mới.
Nỗi lo cảm thấy sau khi đính hôn, khi tự trách mình đã giao ước quá vội, không tái hiện nữa. Cô sung sướng đã trao trọn vẹn trái tim mình cho Vladimia và thấy ở chàng sự che chở êm ái và có thế lực lan tỏa quanh cô, người con gái cô đơn, nghèo khổ, không có gia đình. Một bóng đen duy nhất đôi khi lảng vảng trên hạnh phúc của cô. Dù cố giữ gìn không để xảy ra điều gì làm mếch lòng cô. Hoàng thân vẫn không che giấu thái độ thờ ơ với tôn giáo và thỉnh thoảng ở lời nói, ý nghĩ chàng nêu ra xuất hiện đôi chút hoài nghi. Hơn nữa, chàng bộc lộ phần nào thái độ không quan tâm, hà khắc một cách kiêu ngạo đối với người dưới. Tất nhiên Lilia đã nhớ đến cách chàng cư xử với Hốpnich, cái hôm mà nếu không có cô thì con chó Tery đáng thương đã hy sinh cho cơn bực tức của chàng. Nhưng mỗi khi nhìn thấy đôi chút lo âu đôi chút cảm thấy nặng nề gì trong cái nhìn đầy diễn cảm ấy, Vladimia vội làm cho cô yên tâm.
- Nào, cây hàm tu thảo của anh, đừng có lo sợ gì ở anh; Em là người duy nhất anh yêu trên thế giới này, anh sẽ khổ tâm nếu làm em phiền lòng về bất cứ diều gì.
Thế là cô nghĩ: “Ôi, ta sẽ cầu nguyện cho chàng thật nhiều, cho Vladimia yêu quý của ta ! Cầu nguyện thật nhiều để chàng có thể tìm lại lòng tin.”
Hốpnich và Irina bồn chồn lo lắng khi thấy cô yêu tha thiết và vô cùng tin tưởng. Họ còn sợ Hoàng thân đến luôn như thế sẽ bị những người gác rừng hoặc người hầu nào đó ở lâu đài chú ý. Như vậy thanh danh của Lilia còn gì nữa ở nơi này. Cứ cho rằng Hoàng thân Đờ Vitengrat thực sự muốn cưới cô, ngài cũng không thể làm được việc ấy truớc khi giải quyết việc thừa nhận danh phận của cô. Mà việc ấy đòi hỏi phải có thời gian. Cho đến lúc ấy người ta sẽ nói gì về bá tưóc tiểu thư ?
Ông gác già và Irina cả hai người rầu rĩ thất vọng trước sự bất lực của họ. Họ sẽ nói gì đây nếu họ nhìn thấy viên quản lý và con gái hắn là Đunia, hàng ngày nấp sau bụi cây để rình rập ông chủ đến ngôi nhà người gác rừng. Đurina, một ả tóc vàng khá xinh đẹp và rất lẳng lơ, đã cố làm cho Hoàng thân để ý đến mình mà không được. Cho nên ả ghen lồng lên với cô Lilia bí ẩn vốn đã bị ghét từ trước vì sắc đẹp của cô cũng như những lời khen ngợi cô của mọi người trong vùng.
- Hãy đợi đã, cha ạ. - ả nói với Xtretnôp. Khi điện hạ đi khỏi ta sẽ tạo cho cô ả thứ danh tiếng ả đáng được hưởng… Rồi cha cố làm thế nào để biết được tí chút ả thực sự là ai. Cha không thể làm rầy rà Hốpnich về các giấy tờ không có à ? Cứ dọa đuổi con bé hắn nuôi ra khỏi lãnh địa. vả lại đây là nhiệm vụ của cha phải lảm vì cha không biết đứa con gái kia là ai mà.
- Đừng có nghĩ đến việc ấy. Hành động như vậy khi Hoàng thân đã quen biết nó. Hốpnich và nó sẽ kêu thẳng với Hoàng thân, và thế là mọi sự sẽ đổ vào đầu cha. Chà ! cha sẽ khá đấy. Không được, thế không được con ạ.
- Đáng tiếc thật ! ta vẫn có thể ngấm ngầm hại nó đến mức tối đa, để lấy đi vòng hào quang thánh thiện của nó và làm cho nó không thể ở đựoc vùng này nữa. Để xem nó còn giữ đuợc vẻ tự hào mà con kinh tởm hay không.
Đunia cười gằn, lòng ganh tỵ hèn hạ quá lớn làm ả nổi giận, bộ mặt tươi tắn của ả cau có lại giống như đúc bộ mặt của người cha.

Chương 10

Một buổi chiều khi đến nhà gác rừng, Vladimia không thấy vị hôn thê của mình. Hốpnich nói cho ông biết cô đi băng vết thương cho một người ốm. Sáng sớm cô không đến được nên đã đi ngay sau bữa ăn, chắc không lâu nữa sẽ về. Cô ủy thác cho Hốpnich xin lỗi Điện Hạ giúp cô.
Vladimia cau mày ngắt lời người gác :
- Tiểu thư tự ràng buộc mình với thứ việc gì thế…? Tiểu thư đến thăm những người như thế nào ?
- Thưa Điện hạ, họ là những người tử tế… là những người nghèo khổ mà bà Fabiêng đã dạy tiểu thư chăm sóc, giúp đỡ.
Hoàng thân nhún vai bực bội :
- Đây là thói quen cần bỏ đi, làm nữ thánh Êlidabét không phải việc của tiểu thư.
Trong phòng, Vladimia chờ Lilia bên cửa sổ. Giầy ủng của chàng nóng nảy nện xuống sàn gỗ thông, từng phút trôi qua, một khắc trôi qua, rồi một nửa giờ. Nếp nhăn giận dữ hằn tên trán Hoàng thân. Cô bé Lilia này thật là… muốn làm gì thì làm! Đi như thế để chăm sóc một tên quê mùa nào đó vào giờ cô biết vị hôn phu của mình đến, đó là cử chỉ thiếu tôn trọng rất khó chịu đối với Hoàng thân Đờ Vitengrat, những người chung quanh chàng không ai dám liều lĩnh mắc lỗi ấy.
Chàng nghĩ :
- Ta sẽ làm cho nàng hiểu điều đó một cách lạnh lùng. Nàng thấy ta yêu nàng có lẽ muốn lạm dụng tình yêu ấy. Nhưng ta là người không để cho ai điều khiển dù là nàng.
Rồi Lilia xuất hiện, vội vã, má đỏ gắt lên vì nóng bức. Cô hấp tấp bước vào phòng, đến gần Vladimia chìa tay ra :
- Em xin lỗi, Volodia! Em về chậm quá! Thế mà em đã chạy mãi đấy.
Vladimia cố giữ để không hôn những ngón tay ấm áp chàng cầm trong tay như thường lệ. Chàng đã tỏ ra quả quyết nghiêm khắc… nhưng đúng lúc ấy Lilia lại rất xinh đẹp, mặt đỏ bừng vì chạy, hai mắt long lanh ánh lên những tia vàng rực làm chàng chóa lòa…
- Phải rồi, em nóng bức, em làm cho mình mệt, mà vì những việc từ thiện không đúng lúc. Em thấy anh rất không công bằng vì như thế, Lilia.
Niềm vui làm cho nét mặt cô sang ngời vụt biến đi, Vladimia nhìn thấy đầu tiên trong ánh mắt cô là sự kinh ngạc, rồi đến cảm xúc đau đớn. Cô nói giọng run run:
- Ồ, Volodia em không nghĩ anh lại trách em như thế ! Anh cho rằng khi phải mất đi dù chỉ vài phút gặp mặt anh không phải là sự hy sinh đối với em sao ? Em phải đi chữa vết thương cho một người khốn khổ bị nhiễm trùng do không được chăm sóc hàng ngày.
- Em phải đi ư !… Còn anh, anh không muốn em bận mình vào những công việc ghê tởm ấy, bên những con người bẩn thỉu, khốn cùng ấy ! Em nghe anh nói Lilia: Anh cấm em làm thế đấy !
Cô giật mình, cái giật mình làm rung chuyển toàn thân. Giọng nghẹn ngào cô nhắc lại:
- Anh cấm em làm thế ?
Môi cô run. Rồi trong đôi mắt đầy  trách móc đau đớn, nước mắt ứa ra.
- Nào, Lilia của anh, em không sắp khóc vì thế chứ. Em trẻ con biết chừng nào ! Lại đây chúng mình sẽ giải thích với nhau.
Chàng nhanh nhẹn rút chiếc gim cài mũ của cô ra, ném bừa chiếc mũ lên một thứ đồ gỗ rồi để cô gái ngồi bên cạnh mình.
- Em biết rõ là anh yêu em, là anh chỉ có một ý muốn: Nhìn thấy em được sung sướng. Nhưng anh không thích em bận mình đến loại việc từ thiện ấy. Em cứ bố thí những gì em muốn, anh vui lòng làm chủ ngân hàng của em khi nào em thấy thích…
Cô ngắt lời chàng thật ngọt ngào và buồn buồn.
- Cảm ơn anh. Nhưng tiền bạc không phải là tất cả, Anh Vladimia. Phải cho một cái gi của mình, thời gian của mình, sự vất vả của mình, khi nào có thể. Và rồi…
Cô ngừng lại, mí mắt hơi khép xuống. Trên má cô, Vladimia nhìn thấy những giọt nước mắt lăn xuống.
Rất cảm động chàng hỏi:
- Rồi gì nữa, nói đi, linh hồn bé bỏng của anh ?
- Thế này, em rất buồn khi thấy anh khinh rẻ những người nghèo khổ kia biết chừng nào, họ cũng là người như chúng ta, họ khổ sở rất cần được giúp đỡ.
Tiếng khóc nghẹn lại trong cổ họng cô.
- Lilia, thật là điên rồ! Đừng có tạo cho mình những tưởng tượng như thế, người yêu  bé nhỏ của anh! Đúng là chúng ta không cùng ý nghĩ ở một số điểm. Vì anh đã được dạy rằng anh thuộc một dòng giống thượng đẳng… trong khi, theo em, anh cũng không hơn bất cứ một kẻ khốn cùng nào.
- Dòng giống thượng đẳng ư ?
Lilia trầm ngâm giây lát. Cô thầm gợi lại hình ảnh Irina Grêgôvit, người đi săn trộm. Phải với những người không nhìn bằng con mắt của đức tin thì con người yếu đuối xấu xí, cục súc ấy không có gì giống ông hoàng Đờ Vitengrat đẹp trai, thanh lịch với mắt nhìn lấp lánh đầy trí tuệ cao.
Có lẽ Vladimia đoán được ý nghĩ của cô vì chàng mỉm cười vẻ hơi chế giễu :
- Thế nào, em nói sao về việc này?
Cô đỏ mặt hơi mỉm cười và trả lời:
- Em nói rằng mọi người chúng ta đều là anh em trước chúa. Rằng chúng ta phải tốt với nhau và giúp đỡ những người khổ hơn mình. Đây là một trong bổn phận chính của chúng ta, Vladimia, và em hy vọng anh để cho em hoàn thành nhiệm vụ ấy.
Cô nói rất trịnh trọng với sự năn nỉ nhiệt thành trong đôi mắt còn ướt nước mắt, Vladimia đặt nhẹ bàn tay thật nhẹ nhàng âu yếm lên đôi mí mắt rung rung.
- Thôi nào, anh không muốn nhìn em khổ, con bồ câu nhỏ ạ! Anh cho em tiếp tục thói quen ấy ở đây. Nhưng phải thay đổi phần nào khi em không còn ở trong rừng. Trẻ và đẹp như em, em không thể đến những túp nhà ổ chuột ở Pêtecbua hay ở nơi khác.
- Nhưng ở trong lãnh địa của anh?
- Ở đấy thì lại khác. Chúng mình sẽ bàn sau…
- Nhưng con người kia bị bệnh gì mà em phải chăm sóc thường xuyên thế ? Thầy thuốc không thể chăm non cho anh ta được sao?
Lilia lại đỏ mặt và nói lung túng :
- Anh ta không muốn gặp thầy thuốc.
- A, tại sao thế?
- Em không thể nói với anh được…
- Nhưng anh lại muốn biết rõ.
- Vì rằng… anh sẽ nổi giận.
- Với em ?
- Không, với người đàn ông tội nghiệp kia.
- À, nếu cần thì phải thế !
- Nhưng anh phải hứa với em là không giận.
- Phải không giận ư ? Đòi hỏi thật ? Nhưng rốt cuộc anh khó từ chối em điều gì ? Cô phù thủy dịu dàng của anh ạ… Được anh hứa.
- Thế này, trong khi đi săn trộm, anh ta bị một người gác rừng của anh làm bị thương, người kia không nhận ra anh ta trông bóng đêm. Anh ta phải ẩn nấp từ khi ấy, sợ vết thương sẽ tố cáo anh ta.
- Chà, một nhân vật lý thú đấy! Anh sẽ nhắm mắt vì anh đã hứa. Nhưng em biết không, Lilia anh chưa bao giờ nhượng bộ một trăm phần trăm như bây giờ đâu nhé ?
- Em biết rằng anh tốt với em… luôn luôn tốt ! và em xin lỗi vì lời em nói lúc nãy với anh.
- Với rằng em sợ anh phải không? Thế đấy anh vừa chứng tỏ với em dù sao anh cũng là anh chàng khá tốt bụng vì cho phép vị hôn thê của mình chăm non một tên khốn nạn mà theo lẽ công bình, anh phải là người nghiêm trị.
- Vâng em biết anh yêu em, Vladimia, biết anh muốn làm em vui lòng.
Cô ngước nhìn chàng, mắt bừng lên ánh sáng của tình yêu.
-… Anh tốt biết chừng nào khi chăm lo cho một người cô đơn khổ sở như em, mặc dầu những mối lo âu đang chờ anh…
- Ồ, em yêu quý, em nói gì thế. Khi người ta yêu tất cả những sự ấy có đáng kể gì. Và anh yêu em, Lilia… anh chỉ yêu em trên đời này.
Chàng hôn mái tóc mềm mại, vầng trán hồi hộp đang ngã trên vai chàng. Phải, cô bé này thân yêu biết bao đối với chàng, trước cô, chàng cảm động thật kỳ lạ ! Tuy nhiên cô thật giản dị, cô Lilia kiều diễm này không hề biết dỏm dáng. Nhưng chính vẻ đẹp trong trắng ấy đã khuấy động ở chàng những thiên tư bí ẩn, đã thức tỉnh một con người hoàn toàn khác với con người mà người ta đã quen thuộc cho đến lúc đây.
Khi xa cô, chàng tự trách mình yếu đuối, ý chí của chàng để đâu rồi ? Những sự thể ấy không được sẩy ra nữa. Hôm nay Lilia đã tác động được chàng bằng nước mắt cô. Nước mắt thật tuyệt vời, ngay cả lúc khóc, lời cầu khẩn của đôi mắt như không thể cưỡng lại được.

o0o

Trong gian phòng Vladimia dùng làm phòng làm việc, thư từ vừa được đưa đến. Thấy bức thư của bà ở đấy, chàng mở đọc không vội vã.
Bà Hoàng thân Alêxăngđrin Xecghiepna Đờ Vitengrat, người đàn bà đẹp vẫn cực kỳ ưa cuộc sống giao tiếp dù tuổi đã cao, vừa đến Vơlaina được mấy hôm và bắt đầu đón khách được mời đến đi săn. Cụ ngạc nhiên thấy cháu trai ở quá lâu cái nơi “Xtanitza hoang dã” và vẫn chưa báo ngày về.
“Chúng ta có những người khách rất thú vị - cụ viết tiếp – trong số ấy có tướng Xtremnin Nigien Vasemơ, bà Brơđinep Đờ Valâyia, vợ của người tùy viên mới của sứ quán Tây Ban Nha, ông này nghe nói ghen như ba sáu viên Tổng Đốc Thổ Nhĩ Kỳ gộp lại. Nhà Miakốp và ông bà bá tước Xănggô đến tối hôm qua.Tóm lại cháu thấy đấy, mùa săn này hứa hẹn sẽ vui vẻ…”
Vlamiđia ngừng đọc bỏ tờ giấy thơm phức xuống bàn giấy.
Tất cả những thứ ấy chẳng quan trọng đối với chàng ! Khách của chàng ư. Họ cứ việc vui chơi với chàng. Bà Hoàng thân đã ở đấy để làm vinh dự cho Vơlaima. Không, thật thế, họ sẽ không thấy chàng ở đấy trước tám ngày nữa! Xa Lilia lúc này thật nặng nề. Nhưng đành phải thế, vì chàng phải lo đến việc lấy tên họ, vị trí cho nàng càng sớm càng tốt.
Về điểm này chàng vẫn chưa có kế hoạch rõ ràng. Tất cả phụ thuộc vào cách sắp xếp để gặp bá tước Xêminkhốp mà cho đến bây giờ chàng hiểu biết ít về ông, vì ông hiếm khi ở Pêtecbua. Nhưng chàng biết chắc rằng mình sẽ đạt được mục đích bất chấp các trở ngại mụ Ixmen đẹp đẽ kia sẽ gây ra.

Chương 11

Hoàng thân vừa  đến ngôi nhà gác rừng. Sáng hôm nay Lilia trông như một cô gái nhỏ dịu dàng với chiếc váy đen hơi ngắn và chiếc áo len xám cổ hơi thấp xuống để lộ cái cổ thật tuyệt trần, tóc cô lấp lánh ấm áp bím buộc dải đen. Trên khuôn mặt hồng hào, dưới những hàng mi rung động, đôi mắt sáng lên trìu mến vui tươi.
- Sáng nay em đẹp biết bao, linh hồn bé nhỏ của anh ! Đấy cứ đỏ mặt lên, cứ hạ thấp những hàng mi đẹp xuống, như thế hợp với em lắm ! Thật là một sáng tạo tuyệt vời của thiên nhiên, những hàng mi thẫm ấy và bộ tóc vàng kỳ diệu này…
Chàng cười, hôn những bím tóc của Lilia và qua điệu bộ vui vẻ và thích thú một cách âu yếm ấy, che bớt vẻ chiêm ngưỡng quá  nồng nhiệt của mình.
-….. Sáng nay em định làm gì ? Chắc đến thăm tên đi săn trộm của em phải không ?
- Không, ngày mai cơ. Hôm nay em vừa cắt chiếc áo cũ của bà Fabiêng  thành chiếc váy lót của một người đàn bà có tuổi, thiếu thốn đủ thứ. Irina sẽ đem đến cho bà ấy cùng một ít thức ăn… Những cảnh khốn cùng ấy thật bi đát, em đảm bảo với anh như thế, Vladimia !
- Vậy anh không từ chối việc giúp em để đỡ đầu cho họ, em yêu ạ, khi điều đó sẽ làm em dễ chịu. Khi đến thăm em lần sau, anh sẽ đem đến những thứ gì đó để thỏa mãn những ý muốn từ thiện của em.
Ngay sáng hôm ấy, Vladimia đã quyết tâm thực hiện dự định hôm trước như thế đấy. Chàng không hề hối tiếc, chàng nghĩ điều đó có gì là quá đắt so với những niềm vui biết ơn của Lilia và cái hôn nhiệt thành nàng đặt lên tay chàng trước khi chàng kịp ngăn lại.
Nhưng tất nhiên phải nghĩ đến việc ra đi. Vladimia quyết định thời gian và trước đấy mấy hôm cho gọi Hốpnich đến.
- Lão sẽ tiếp tục chăm nom Bá tước tiểu thư Xêminkhốp như lão đã làm cho đến nay – chàng nói – Đây là số tiền để sắm mọi tiện nghi lão có thể cần trong hoàn cảnh hiện nay của tiểu thư. Hơn nữa, Irina phải may cho tiểu thư mấy thứ áo dành cho lúc ta đưa tiểu thư về với người cha.
Chàng chỉ dẫn cho ông lão gác rừng những điều liên quan đến sự thận trọng cần có trong việc trao đổi thư từ với vị hôn thê của chàng. Để tránh mọi nghi ngờ, Hốpnich sẽ ghi tên trên bao thư của Lilia và đề gởi cho người thư ký mà chàng tin tưởng. Còn thư của chàng, Vladimia sẽ gửi khi thì cho Hôpnich, khi thì cho Irina.
- Ta hi vọng - chàng nói tiếp – tất cả sự bí mật này sẽ không kéo dài nhiều thời gian. Nhưng vẫn phải để cho nó tồn tại khi ta chưa tìm ra cách tách rời người đàn bà kia khỏi bá tước và đưa Lilia về vị trí của cô ấy. Bà bá tước khi bị đe dọa, sẽ tìm để biết rõ người mà bà ta tưởng đã vĩnh viễn không còn tồn tại trên đời. Nếu bà ta thành công thì sẽ là mối nguy hiểm ghê gớm cho Lilia. Vì ta ngờ con người kia sẽ không lùi bước bất cứ điều gì. Chính ở đây cô bé tội nghiệp ấy sẽ được ẩn nấp tốt nhất để đợi đến lúc ta có thể che chở cho nàng bất cứ lúc nào.
Hốpnich tôn kính chăm chú nghe Hoàng thân nói. Lão phải thừa nhận rằng ông chủ hết sức lo lắng cho Lilia, cho đến lúc này chưa thể trách ông được điều gì. Tuy vậy trong thâm tâm người gác rừng già nua vẫn nghi ngờ. Ông đã nhìn thấy Hoàng thân ở Xtanitza, đang quên Lilia vì một ngẩu hứng nào khác, và nghĩ đến nỗi đau đớn vệc ấy sẽ xảy ra, lão hoảng sợ, với một lòng tin ghê gớm như thế thì...!
Một hôm trước khi Vladimia ra đi một ngày, hôm ấy là chủ nhật, Lilia hát trong buổi lễ nhà thờ như thường lệ. Nỗi buồn sắp xa cách làm cô nặng nề. Thỉnh thoảng cô đưa mắt nhìn người sĩ quan đẹp trai đang đứng khoanh tay, thái độ nghiêm chỉnh thật kiêu kì. Cô buồn rầu nghĩ.
- Vladimia thân yêu của mình không cầu nguyện. Lạy chúa, xin phù hộ cho con thành một người vợ ngoan đạo để đưa chàng đến với Người.
Rồi những ý nghĩ khác muốn len lõi vào tâm trí của cô, những ý nghĩ kiêu hãnh. Ông Hoàng Đờ Vitengrat là một trong những người có quyền thế trong xã hội. Một hôm chàng đã nói với Lilia khi kể lại cách chàng được nuôi dạy: “Họ sợ anh, chiêm ngưỡng anh, tôn thờ anh từ lúc ấu thơ.” Còn cô, nghèo khổ, bề ngoài còn tối tăm, lẫn lộn  với những tá điền của lãnh thổ như thế mà cô lại là vị hôn thê rất yêu quý của một người  thuộc dòng dõi các ông Hoàng, người đang nhận cách vinh dự về thể chế trong cách lễ nghi dành cho các vị vương giả  một cách thanh thản và uy nghi biết bao.
Những cám giỗ ấy chỉ lướt qua tâm hồn của Lilia. Cô tự sỉ mắng mình và ăn năn một cách thành kính. Chưa bao giờ cô cầu nguyện nhiệt thành như thế, cũng chưa bao giờ cô hát với nhiều xúc động như thế. Nhìn cô cầu nguyện, nghe cô hát, Vladimia nghĩ “Nàng quá thành kính đối với ta... quá nhiều thành kính”.
Nhưng do một mâu thuẫn chàng không muốn tìm cách giải thích, chàng không muốn cô khác thế. Cái đẹp của tâm hồn Lilia đối với chàng cũng rất quý như sắc đẹp của nàng, sắc đẹp đã khiến chàng phải ngây ngất.
Buổi lễ kết thúc, các tín đồ rời nhà thờ xô đẩy nhau chút ít để xem Hoàng thân lên xe. Lilia, Hópnicj và Irina ra sau cùng. Cô bỗng bị một người đi qua va mạnh vào phải suýt ngã. Quay đầu lại, cô thấy Dunia Xtretnôp ở cạnh mình đang cười gằn và chằm chằm nhìn cô vẻ xấc láo và hằn học.
Lilia sửng sốt giây lát. Người con gái này muốn làm gì cô, chưa bao giờ cô có quan hệ gì với người này.
Bị xúc động nặng nề, cô kể lại việc ấy với Hốpnich và Irina trong lúc cả ba trên đường về nhà.
Hốpnick kêu lên :
- Sao tôi không thấy nhỉ! Con ngốc ấy chắc chắn đã được bài học rồi.
- Nhưng tôi có làm gì cô ta đâu !
- Chắc chắn là không rồi, tiểu thư ạ. Tiểu thư có thể làm điều gì không tốt với ai đâu? Chính vì tiểu thư tốt và thành kính nên con Dunia Pêtrôpna mới ghen tức với tiểu thư.
Sau khi ấy, nghĩ đến việc kia, Hốpnicj đã gắn cho nó một cách giải thích khác. Bọn Xtretnôp có nghi ngờ gì về vấn đề Lilia không? Dù sao thì với những cuộc đến thăm hàng ngày của Hoàng thân, nhìn vào người ta cũng chống lại cô.
Ông già nắm chặt hai bàn tay. Ý nghĩ ấy làm ông lão phát điên lên. Hơn nữa lão biết miệng lưỡi của viên quản lý già kia độc địa đến thế nào. Do sự chăm sóc của hắn, những lời đơm đặt sẽ lan khắp vùng này.
- “Nếu mình chắc chắn như thế, mình sẽ nói một tiếng với Điện hạ” Ông già nghĩ.
Khi lão kể lại ý nghĩ đó, Irina cho rằng trong lúc này nên im lặng là hơn.
- Không thể buộc tội cho người khi không có chứng cớ, Nicôla - nhất là với một người như Hoàng thân, ngài không đi quanh co để trừng phạt đâu, chúng ta đã biết rồi đấy.
Bà già nhân hậu sáng hôm ấy quá bận rộn. Hoàng thân đến ăn cơm với vị hôn thê ở ngôi nhà gác rừng. Ông đã ra lệnh làm một bữa ăn thật đơn giản, nhưng Irina gần như phát điên vì ở nhà họ cái gì cũng quá tầm thường.
- Thôi để tôi làm cho, Lilia mỉm cười nói - Bác sẽ không gỡ rối được đâu Irina tội nghiệp ơi !
Irina đã lo lắng uổng công vì Vladimia chẳng hề chú ý đến việc phục vụ các món ăn. Chàng chỉ bận tâm đến Lilia và quên cả ăn khi ngẩn nhìn khuôn mặt đẹp buồn buồn đang cố mỉm cười với chàng.
Cuộc xa cách này thật khó khăn đối với Lilia, nó cũng không kém phần khó khăn với Vladimia ! Trước đây ít lâu có ai nói rằng chàng sẽ cảm thấy đau buồn như thế khi nghĩ đến phải xa cách một người đàn bà dù chỉ một hay hai tháng, chàng sẽ nhún vai cười một cách miệt thị và chế nhạo. Thế mà hiện giờ chàng ở trạng thái ấy. Lilia, con nai xinh đẹp hoang dã đã trở thành trung tâm của cuộc đời chàng.
- Em là tình yêu duy nhất của anh. Trước em, không ai làm anh yêu được... không, không, ai cả, kể cả trong gia đình anh. Anh là thần tượng của ông bà, cha mẹ, bạn bè, nhưng tim anh vẫn lạnh lùng lãnh đạm cho đến cái ngày hạnh phúc gặp em.
Khi đôi vợ chồng chưa cưới rời bàn ăn đến chỗ mọi khi của họ. Ông già và người em họ nhìn theo cả hai đều nghĩ :
- Họ được tạo ra cho nhau. Bá tước, tiểu thư của chúng ta, lúc được trở lại vị trí của mình, sẽ làm lu mở những người xinh đẹp nhất. Miễn là người ngoài đừng làm cho tiểu thư khổ, cô bé tội nghiệp !
Sáng hôm sau trước khi khởi hành, Vladimia đến từ biệt hôn thê lần cuối. Chàng nói lại với nàng hi vọng đạt được một giải pháp nhanh chóng với bá tước Xêminkhốp, và như thế sẽ quyết định được ngày cưới vào một thời gian không xa.
- Dù sao thì anh cũng cho rằng anh không thể ở đấy một tháng mà không gặp em. Lilia bé bỏng của anh. Nếu vì một duyên cớ nào em cần đến anh, cứ viết thư cho anh, anh sẽ đến ngay.

Phần II

Chương 1

Vơlaina là một trong những vùng lãnh thổ đẹp nhất của người Nga - kể các lãnh địa của nhà vua. Vườn cây, nhà kính trồng cây ở đây rất đẹp nổi tiếng. Nhà ở là một tòa lâu đài xây theo phong cách Hy lạp thuần túy bao gồm nhiều phòng trang hoàng lộng lẫy, đồng thời rất thẩm mỹ thể hiện rõ đặc điểm chung của dòng họ Đờ Vitengrat. Các nhà phụ trại nuôi ngựa, giống chuồng ngựa, chuồng chó tạo thành một tiểu thế giới trong đó có một đám đông người phục vụ. Điều khiển họ rất nghiêm khắc là Kubin, trưởng quản gia, hoàn toàn tận tâm với chủ và được chủ rất tin cậy.
Bà bá tước Xêminkhốp vui vẻ sửa sọan để ở lại một thời gian ngắn như họ đã được mời. Cả hai mẹ con không gìm được vẻ đắc chí kiêu căng. Còn Myra thì sống trong cảnh bồn chồn chờ đợi lúc gặp người đã chiếm hết tâm trí cô ta. Một trái tim cuồng bạo và mê đắm nấp dưới vẻ bề ngoài phù phiếm và nũng nịu của ả. Và Hoàng thân Đờ Vitengrat đã làm cho tim cô choáng váng. “Con báo nhỏ vui tinh.”, như chàng đã gọi trong những lúc hòa nhã, đã phải chịu đựng ở Uxagiơ mọi sự hành hạ vì ghen tuông khi thấy chàng chú ý một cách bất thường đến người đàn bà này hay người đàn bà kia.
Lời mời của Hoàng thân đã làm nảy sinh ở cô ta những hi vọng tham lam nhất. Dù người ta hay nói Hoàng thân tính hay thay đổi, tại sao cô lại không nghĩ rằng, may mắn và khôn khéo hơn những người khác cô sẽ chinh phục được chàng? Người mẹ đã khuyến khích con trong ý nghĩ ấy. Bà bá tước Inxmen đã nuôi dạy con theo những nguyên tắc đạo đức rất rộng - hay đúng hơn là không có một chút đạo đức nào cả. Những bài học lợi dụng rất xuất sắc. Myra sẵn sàng làm bất cứ điều gì để đạt mục đích mong muốn, với sự cuồng bạo của bản chất ả.
Bá tước Xêminkhốp, vợ và con gái xuất hiện ở Vơlaina sau khi Hoàng thân về mấy ngày. Myra mừng phát run khi cùng với mẹ bước xuống cầu thang bằng đá hoa cương để tiến vào các phòng khách.
Khách của Volaina hình như hộp hội ở cả hai phòng đầu khi gia đình Xêminkhốp xuất hiện. Bà hoàng Alêxangdrin đang ngồi giữa một nhóm người thân, giơ kính cầm tay lên để nhìn cô Nađôpulô trong khi cô đang tiến đến. Tình trạng của người mẹ và cô con gái trong hoàn cảnh ấy có phần lúng túng. Họ là khách Hoàng thân mời đến, bà của Hoàng thân không chính thức quen biết họ vì họ chưa bao giờ được giới thiệu với cụ.
Hoàng thân lại chưa có ở đây thật may mắn, Bá tước Xêminkhốp trước kia đã gặp cụ ở triều đình và nhiều nơi. Ông giới thiệu và kín đáo nhắc lại họ có gặp Hoàng thân ở Uxagiơ.
Cụ nói giọng chậm chậm như thói quen :
- Thực tế, gặp lại Bá tước là một niềm vui đối với tôi bá tước ạ.
Cụ đưa tay cho Bá tước hôn. Rồi sau khi hơi lưỡng lự, cụ đưa tay cho hai người đàn bà. Nhưng những người này biết rõ cụ có vẻ khó chịu vì không hài lòng của cụ. Phải, cụ rất sợ làm mếch lòng cháu trai nên cụ, một phu nhân già kiêu hãnh mới tiếp những người, mà giữa những người thân của mình, cụ khinh bỉ gọi họ là bọn gian manh.
Lúc ấy những người đứng gần cửa phòng khách bên cạnh vội dãn ra một cách tôn kính. Hoàng thân bước vào.
Myra bồn chồn vui sướng. Đây rồi, đây rồi cô đã gặp lại chàng !
Và cô nàng tìm ánh mắt của đôi mắt mà cô ta hằng mơ tưởng đã hai tháng nay. Cô đã gặp đôi mắt ấy, lãnh đạm, kiêu kỳ, dừng lại phía cô không đến một giây, trong khi Vladimia tiến đến chỗ bà chàng đang ngồi.
- A, Bá tước Xêminkhốp... Rất sung sướng được gặp lại ông !
Bá tước cúi chào và cầm bàn tay chàng chìa cho ông. Trước hai người đàn bà đang cuối chào, Hoàng thân lạnh lùng đáp lại, vẫn với vẻ lãnh đạm và không nói với họ một lời nào. Lúc này chàng cũng chẳng nhìn Myra. Nhưng mắt chàng nhìn Ixmen bao hàm vẻ phẩn nộ và khinh rẻ mà nhiều người quanh chàng đều nhận thấy.
Myra tái xám mặt, tưởng chừng hai chân không đỡ nổi mình nữa.
Chàng có điều gì thế nhỉ? Ngẫu hứng nào đây đã ném vào khoảng không cái ngẫu hứng của ngày trước?
Mắt Myra đã hằn học tìm quanh xem ai đó có thể là tình địch của mình.
Phải chăng là bà Bá tước Xănggô xinh đẹp, người đàn bà Rumani rất lịch sự mà cô ta đã gặp nhiều lần trong xã hội thượng lưu và là người luôn được trọng vọng ở mọi chỗ bà xuất hiện...? Hay là người tóc nâu trẻ tuổi kia với khuôn mặt trông nghiêng thật đẹp, đen mắt đen rất sáng, mà người ta vừa gọi tên ở gần cô ta : Bà Nooctex Đờ Valâyra, vợ một tùy viên sứ quán Tây Ban Nha? Là hai người đẹp nhất của cuộc hội họp, họ thu hút sự chú ý ghen tuông của Myra.
Nhưng mấy ngày sau cô ta tin rằng, nếu có kẻ tình địch may mắn ấy thì không phải tìm trong những khách của Vơlaina. Đúng thế, Hoàng thân không hề quan tâm đến Hêlen Xănggô cũng như không hề quan tâm đến người đàn bà đẹp tây ban nha và bất cứ phụ nữ nào có mặt ở đây. Chàng có vẻ luôn lơ đãng và đôi lúc tránh tham gia các trò giải trí đa dạng, liên tiếp ở trong lâu đài của mình.
Trái lại, chàng đi chơi rất lâu, đi bộ hay đi ngựa, hoặc đi một mình với con Yamin luôn ở bên chủ, hoặc đi với đại tá Korf, người chàng có thiện cảm.
- Tại sao lại thế nhỉ?... Chàng có cái gì không bằng lòng về ta? - Myra nhắc đi nhắc lại.
Người mẹ cố làm cho con vững tâm:
- Điều đó sẽ thay đổi, rồi con thấy, con yêu của mẹ ạ ! Ông hoàng đẹp trai ấy biết con yêu ông, và ông ấy hành con cho vui đấy thôi. Con không thấy dấu hiệu thuận lợi là ông tỏ ra biệt đãi Ăngđrê Paplôvit hay sao? 
Thực tế, khi ở Uxagiơ, Bá tước Xeminkhốp chỉ thấy Hoàng thân Đờ Vitengrat tỏ vẻ lạnh lùng lễ độ, lúc này thấy mình được đối xử có phần nào hòa nhã. Gần như hằng ngày, người chủ nhà chuyện trò với ông khá lâu về các ấn phẩm cổ xưa và những sách cũ hiếm có, những vấn đề ông tỏ ra rất thành thạo.
Người đàn ông già trước tuổi có đôi mắt buồn bã lo âu ấy, đã từ lâu chỉ gặp thái độ lạnh lùng kinh miệt bên cạnh Ixmen và Myra. Nhưng sự biệt đãi bất ngờ này bỗng làm cho ông quan trọng lên trước mắt hai người đàn bà. Họ nhiệt liệt khen ngợi ông tối hôm đó, khi ông nói cho họ biết lúc đưa cho ông xem những sách quý hiếm để trong thư viện của Vơlaina, Hoàng thân đã nói sẽ để ông xem những cuốn tương tự ngài để trong lâu đài ở Pêtecbua vào một ngày nào đó.
- Điều đó chứng tỏ ngài muốn duy trì quan hệ với ông - Ixmen nói - Có lẽ đấy chỉ là một ngẫu hứng của ngài, nhưng phải lợi dụng nó khi nó còn tồn tại.
Bá tước nói bằng giọng mệt mỏi quen thuộc của ông :
- Tôi không cho rằng đấy là ngẫu hứng. Ông ấy thích sách cổ và hiểu biết về loại này thật kỳ lạ. Thấy một người đối thoại với mình khá thành thạo với vấn đề ấy tất nhiên ông thích nói chuyện với họ… Thực tế người này là một trí tuệ lỗi lạc.
Cảm hứng làm cho hai con mắt mệt mỏi của ông sáng lên giây lát.
-…Và nét mặt của người ấy có một vẻ đẹp như thu hút mình không sao cưỡng lại được.
Một ánh chớp lóe lên trong đôi mắt tối sầm của Myra, rồi cắn môi lại như phát điên, cô ta ra khỏi phòng, cũng chẳng buồn chào bố dượng.
Trong những năm đầu của cuộc hôn phối ấy, Ixmen tỏ ra chú ý và tử tế với ông, con bé Mara âu yếm và nũng nịu với ông, gọi ông là cha thân yêu. Nhưng khi cái ách bà Bá tước đặt vững vàng lên vai người đàn ông quá nhu nhược để thoát khỏi bà thì sự nể nang ngày càng hiếm. Bây giờ hai người đàn bà kia làm cho ông gần như khánh kiệt, họ không kể gì đến ông nữa.
Sau một đêm trằn trọc không sao ngủ được, Myra dậy với tâm trạng u ám. Gần mười giờ cô ta ra các khu vườn và đi lang thang như một linh hồn tội lỗi, tránh gặp những người khách của Vơlaina đang vui thích đi dạo chơi hàng ngày. Cứ đi như thế, cô ta đến gần một nhà kính chủ yếu, nơi trồng đủ các loại hoa hồng nổi tiếng.
Thấy cửa mở, Myra nghĩ :
- Đấy là dịp tốt để ngắm hoa thoải mái, chân bước nhẹ nhàng, cô vào nhà kính. Nhưng vừa tiến vào khung cửa cô bỗng đứng lại.
Một giọng nói quen thuộc vẳng đến tai cô. Tiếng nói ấy :
- Lấy bông này… và bông hồng nhạt ở chỗ kia, rồi bông hồng Đế Vương.
Một tiếng nói khác, dè dặt và kính cẩn phán đối lại :
- Chỉ có một cái nụ chưa nở hằn trên cây, thưa Điện hạ.
- Không sao, anh cứ để nó cùng với những bông khác. Gói những bông ấy cho cẩn thận rồi bảo đưa lên chỗ Ivan Xêminit.
Myra không nghe thấy gì hơn nữa. Sợ bị bắt gặp, cô ta rón rén ra khỏi nhà kính và đi về phía lâu đài.
Tặng ai những hoa ấy ? Chàng cho đem đến chỗ Iran Xêminit, thư ký của chàng. Nhưng rõ ràng không phải để tặng cho người này. Có khả năng chàng ủy thác cho người ấy gửi đi….
Hình như chàng tự chọn những bông hoa ấy, và cho hái cả một bông hồng Đế Vương nổi tiếng, một loại hồng quý mà người làm vườn của Volaina đã khư khư giữ gìn.
- Cho ai…? cho ai…? Myra điên cuồng nhắc lại.
Trong lúc đang băn  khoăn, cô ta suýt vấp phải nữ Bá tước Xănggô ở chỗ ngoặc một lối đi. Người đàn bà đẹp Rumani mỉm cười nói: - Cô mãi suy nghĩ quá nhỉ ? Dạo chơi trong các khu vườn tuyệt đẹp này cũng cám dỗ cô như tôi sáng nay sao ?
- Vâng, sao một đêm mất ngủ, tôi cần vận động đôi chút. Nhưng thưa bà, xin nói cho tôi biết Hoàng thân Đờ Vitengrat có thể gởi cho ai những bông hồng ngài vừa hái trong nhà kính lúc nãy ?
Và Myra kể lại mấy lời vừa nghe được.
Nữ bá tước Xănggô lắc đầu.
- Tôi không biết, cũng như mọi người ở đây thôi. Nhưng đúng là có sự việc. Đây tôi nói cho cô biết một việc chồng tôi nói lại. Ông ấy được chính phủ ủy nhiệm đến xin sự ủng hộ của Hoàng thân, vì người này rất được Sa Hoàng tin cậy, về một vấn đề trong đường lối ngoại giao. Hôm qua sau khi được điện hạ đồng ý gặp, ông được tiếp trong phòng làm việc của ngài. Trên bàn giấy, ông nhìn thấy bức chân dung của một người phụ nữ lồng trong khung. Điều này hình như ngược lại với thói quen của Hoàng thân Đờ Vitengrat. Ở chỗ ngài không có một bức ảnh phụ nữ nào ngoài bà và mẹ của ngài.
Myra nhắc lại giọng như nghẹn lại :
- Một khuôn mặt phụ nữ ư…? Bá tước có thấy người ấy như thế nào không ?
- Không, rủi thay ông ấy không nhìn rõ… Ông chỉ thấy hình như người ấy rất trẻ, rất đẹp với hai bím tóc to buông thỏng. Nhưng chắc Hoàng thân phải gắn bó với cô ấy lắm nên mới vì cô mà có biệt lệ kia. Và như thế ta có cơ sở để tin rằng hoa dành cho người ấy… Bông hoa Đế Vương, có ai hái bông hoa ấy bao giờ ! Chắc ngài phải say mê lắm, thực tế.
Bà Hêlen nói với giọng phẩn nộ vì ghen ghét. Còn Myra cô siết chặt nắm tay và nghĩ :
- Ta phải làm thế nào để biết được người kia là ai ! Ta đã ghét nó rồi… Ta ghét nó biết bao !
Về khu nhà gia đình Xeminkhốp ở, cô Nađôpulô sau khi thì thầm với mẹ rất nhanh, cho gọi chị hầu phòng đến, chị này người Hy Lạp, tuổi trung niên, mềm dẻo và quỷ quyệt, làm với bà bá tước đã hai năm và rất được bà ta tin cậy.
Nghe những lời dặn dò của cô chủ Marulia lắc đầu – Việc không dễ đâu thưa cô. Tất cả những người hầu ở đây đều sợ Hoàng thân đến tột độ. Ngài trừng phạt rất nghiêm khắc bất cứ lời bép xép nào đến với ngài, việc làm, cử chỉ của ngài. Nhưng tôi sẽ cứ thử xem.
Tối hôm ấy chị hầu phần báo cho Myra biết kết quả việc dò xét của chị ta. Tóm lại là như thế này: Người giúp việc cho viên thư ký đã mang ra ga một chiếc hộp gỗ trắng. Nhưng Marulia không làm sao biết cái hộp ấy gởi đi đâu.
- Nhưng ta vẫn phải biết…! phải biết ! Myra dậm chân nhắc lại. có phải người ấy ở Xtanitza không ? hình như Hoàng thân đã kéo dài thời gian ở đấy làm cho bà của người cũng ngạc nhiên. Nhưng chàng gặp ai trong vùng hẻo lánh ấy nhỉ ? Hãy cố khôn khéo Marulia….
Nếu chiều hôm ấy Marulia hỏi bố dượng thì ông sẽ cho cô biết vài điều về bước chân bí ẩn mà bá tước Xănggô đã nhìn thấy hôm trước, vì ông đã cầm nó trong tay ngay buổi chiều ấy.
Vladimia muốn đưa ông xem tập thánh thi Byzăngtanh nên đã đưa ông vào phòng làm việc. Bức chân dung được bao quanh bằng một vòng vàng để ở chỗ đầy ánh sáng đối diện với Bá tước. Trong khi nói chuyện với Hoàng thân, mắt ông bắt gặp bức họa và ông nhìn chăm chú, quay đi rồi lại nghoảnh lại nhìn.
Một lát sau Hoàng thân mỉm cười nói :
- Ông Ăngđrê Paplovit, ông có vẻ chú ý đến bức chân dung này thì phải ? Thực ra vẻ mặt người phụ nữ này đáng được người ta ngưỡng mộ.
- Thực tế, nhưng tôi rất ngạc nhiên vì sự giống nhau giữa người này với bà mẹ của người vợ trước của tôi, nữ Hoàng thân Liuseka… vâng ! thật kỳ lạ ! Ông cúi gần để nhìn rõ hơn. Vladimia cầm bức hình lên đưa cho ông và nói :
- Tôi nhớ có được nghe nói về bà hoàng Liuseka ấy. Bà tôi biết bà ấy từ hồi còn nhỏ. Hình như bà đẹp tuyệt vời.
- Vâng, thật tuyệt vời, bà nhận được nhiều lời khen ngợi của mọi người. Dù vậy nhưng đức hạnh của bà còn tuyệt vời hơn nhiều và thật đáng kính trọng. Là quả phụ từ khi còn trẻ, bà đã vào tu viện ngay sau hôm đám cưới con gái và từ bao năm sau với lòng kính chúa.
Vừa nói bá tước Xeminkhôp vừa tiếp tục nhìn bức ảnh, mỗi lúc một chú ý hơn.
- Vâng, giống nhau biết chừng nào ! khuôn mặt vần trán được tạo một cách hoàn hảo. Cái miệng duyên dáng… và cho đến cả đường cong hài hòa của hai vai rất đẹp của bà mẹ vợ tôi… Đôi mắt của người trẻ tuổi này còn vượt hơn vẻ đẹp và hấp dẫn. Nữ Hoàng thân có bộ tóc vàng đẹp hơn...
- Người tôi che chở cũng thế.
- Thật vô cùng kì lạ, sự trùng hợp này…
Bá tước đứng lên để đặt bức ảnh này xuống bàn giấy.
Vladimia hỏi trổng, tay lơ đãng cầm quyển thánh thi, lý do tạo ra cho buổi nói chuyện này:
- Như vậy vợ trước của ông là một bà Hoàng Liuseka ?
Trong đôi mắt mệt mõi, một bóng đau khổ thoáng qua.
- Ông không có con trong cuộc hôn nhân đầu tiên sao ?
- Thưa có, một đứa con gái bé. Nó đã bị chết vì tai nạn.
- Tai nạn ? À, đúng rồi, bây giờ tôi mới nhớ có nghe nói về việc đó. Đứa bé chết đuối dưới sông Vônga phải không ?
- Có lẽ thế mọi sự đưa đến giả thiết ấy, Một chỗ bên bờ đá bị lở, không xa lắm đấy phát hiện ra cái túi khâu của người gia sư và một con búp bê trẻ con... Nhưng không sao tìm thấy thi thể.
- Kể cũng hơi lạ.
- Không đâu, thưa điện hạ. Ở quảng sông ấy có những hố sâu không trả lại xác nạn nhân bao giờ.
- Có khả năng như thế, nhưng có bao giờ ông tin chắc rằng còn gái ông đã chết không?
- Ồ ! Dù sao tôi cũng phải tin. Trong hoàn cảnh ấy, trời ơi. Còn có thể nghĩ đến giả định nào khác.
Vladimia không nhấn mạnh them. Chàng có lý do để không vội đưa đến kết thúc, như chàng giải thích cho Lilia ở trong thư.
“Anh không có chứng cớ gì để đưa cho cha em về vợ ông ấy… bà Fabiêng hành động theo sự suy đoán chắc chắn về mặt đạo đức mà anh hoàn toàn tán thành. Nhưng nếu ông Ăngđrê Palhôvit vẫn giữ những ảo tưởng về người đàn bà kia thì ông ấy có thể suy nghĩ khác. Anh muốn cho tiến hành một cuộc điều tra bí mật về bà Nađôpulô trước đây, hy vọng người ta sẽ khám phá được trong quá khứ của bà ta có làm điều gì để cha em tỉnh ngộ. Anh đã viết thư cho một người rất khôn khéo đến gặp anh để ủy thác việc này. Nhưng việc ấy còn đòi hỏi một thời gian nữa, vì anh muốn con người kia không có khả năng làm hại em trong khi họ biết em còn tồn tại. Ở đây anh quan sát bà ấy, và thấy ngày phải càng dè chừng bà ta – chưa kể đến con gái bà ấy, mà anh nghĩ còn nguy hiểm hơn cả bà mẹ… Như vậy là chúng ta còn phải đợi một thời gian nữa, em yêu quý của anh, trước khi chúng ta chung sống với nhau mãi mãi.
Anh mong muốn biết bao để làm cho ý chí yếu đuối của cha em vững mạnh lên. để chỉ cho ông thấy giá trị của bà bá tước đẹp đẽ kia, người đã cai quản ông trong mọi lãnh vực! ông ấy thông minh và thực sự uyên bác, ông ấy có vẻ nhân hậu…Rõ ràng ông ấy không hề sung sướng nhưng anh nghi ngờ, ông ấy có thể tự mình gỡ nổi cái cách đè nén mình. Chỉ có cách là, nếu anh có vũ khí chống lại bà bá tước, anh sẽ đạt mục đích.
Lilia của anh, em thấy đấy, em với bà em thật sự giống nhau. Có thể ông Ăngđrê Paplôvit thấy ở nét mặt em có cái gì đó của mẹ em. Trong lúc nói chuyện, anh thấy ông ấy nhiều lần nhìn bức chân dung em. Bức chân dung thân yêu quý ấy không rời bàn giấy của anh: Khi anh ngồi đấy, anh luôn có em trước mắt, em yêu quý, bông huệ của anh, với nụ cười của em, cái nhìn của em… Ô phải rồi, anh sẽ đến gặp em thật nhanh, vì ở đây tất cả đều làm anh nặng nề, do không có em, người đã trở thành niềm vui của đời anh.”

Chương 2

Ngày hôm sau là ngày cuối gia đình Xêminkhốp ở Vơlaina. Không một lúc nào suốt tám ngày, Hoàng thân thay đổi thái độ với bà Bá tước và con gái bà.
Chiều hôm ấy lúc gần 5 giờ, Myra vào phòng khách lớn hơi chậm, mọi người đã hội họp tất cả ở đấy để dùng trà.
Ngồi giữa một nhóm khách nam, Hoàng thân nói chuyện với đại tá Korf và bá tước Xănggô, Yamin vốn đuợc chủ sủng ái nên được hưởng nhiều ưu đãi, nằm duỗi dài thân hình mềm mại và cái mõm dài của nó bên cạnh chủ, trên một tấm thảm. Khi cô Nađôpulô bước vào, con chó ngẩng đầu lên và gầm gừ. Vladimia ra hiệu cho nó yên lặng và nói bằng giọng nhạo báng lạnh lùng.
- Yamin giống như con bò rừng, có không thích màu đỏ. Cô hãy coi chừng khi gặp nó một mình.
Bà Hoàng Đờ Vitengrat nhấn thêm bằng giọng thờ ơ của bà.
- Sẽ ghê gớm đấy, thật thế, ta đã nhận thấy nó nhìn cô Nađôpulô một cách hiềm khích.
Myra cố mỉm cười, gượng gạo nói
- Tôi rất tiếc là không được nó thiện cảm, giá tôi biết phải làm thế nào để được như vậy.
Giữa hai hàng mi hạ xuống, cô liếc nhìn Hoàng thân bằng đôi mắt cầu khẩn.
Chàng đáp lại vẫn lạnh lùng như vậy.
- Ồ, không thể làm gì được, hoàn toàn không thể làm gì được. Yamin giống chủ của nó, nó có những mối ác cảm mà không thể thỏa hiệp được.
Rồi quay đầu đi, Hoàng thân tiếp tục với những người đối thoại câu chuyện vừa bị ngắt quãng.
Một lúc sau bà Bá tước và con gái quay về phòng riêng, một cơn điên khùng nổ ra.
Bà Ixmen đẹp đẽ hiếm khi mất bình tĩnh, hôm ấy đã phải dậm chân.
- Mời chúng ta đến để làm nhục chúng ta như thế làm gì ? Ồ tôi sẽ nhớ mãi những ngày ở Vơlaina này. May mắn thay mai ta đi rồi.
Myra nằm lăn ra chiếc ghế dài, vùi đầu vào đống nệm, nghe lời nói của người mẹ, cô ta vùng dậy.
- Chúng ta đi à. Ừ nhỉ, trời ơi, tôi có thể chịu nhục như thế này hơn nữa để được tiếp tục nhìn thấy chàng hàng ngày ở đây.
- Myra con điên à? Ngay cả sau khi ông ấy cư xử với con như thế à?
- Cần gì. Con chỉ cần được làm nô lệ cho chàng tất cả mọi ngày trong cuộc sống của con. Chàng biết rõ thế đấy. Nhưng chàng khinh miệt tất cả vì sự ngông cuồng mới này… và người có thể tưởng rằng chàng ghét con.
Cô ta ngừng lại, đưa tay lên trán nóng bỏng.
- Cố quên người ấy đi con gái đẹp của mẹ. Cần phải…
- Không bao giờ. Không bao giờ. Quên chàng ư ? có thể làm đuợc không dù người ta muốn ?
- Còn tôi, tôi không muốn. cái tôi cần là biết kẻ kia là ai ? Kẻ mà chàng yêu.
- Chắc chúng ta sẽ đạt được điều ấy. Con yêu qúy của mẹ.
Bà bá tước nhắc.
- Ta chỉ còn thì giờ mặc áo để ăn tối đấy.
- Con không dự đâu.
- Myra, không thể thế được, nhất là tối nay. Họ sẽ tưởng là con giận hờn.
- Họ tưởng thì cứ tưởng.
- Nhưng tại sao cơ chứ ? Con có ý định gì đây ? Mẹ nhìn thấy trong mắt con…
- Phải, con muốn nhân lúc Hoàng thân ở phòng ăn, mọi người hầu bận phục dịch ở đấy hay ở nhà dưới để nhìn xem bức chân dung mà bà Bá tước đã nói với con.
- Trong phòng làm việc của Điện hạ ư ? Nhưng đấy là việc thiếu thận trọng nhất ? Nghĩ xem nếu con bị bắt gặp.
- Không, vào giờ này thì không.
- Còn con chó ? Nếu con chó ở đấy ?
- Mẹ biết rõ nó không rời chủ. Lúc nào nó cũng nằm dưới chân chủ.
Ixmen cố nêu nhiều lý do để phản đối. Nhưng bà ta vấp phải một quyết định căng thẳng, nói mãi không được, bà đi ra và nói:
- Cô muốn làm gì thì làm, khi cô đã quá điên rồ để quyết định một việc như thế.
Khu vực Hoàng thân Đờ Vintengrat ở chiếm cả cánh bên phải lâu đài. Đến đấy phải đi dọc theo một hành lang có những cột đá khổng tước màu lục, chiếu sáng thật dịu bằng những ngọn đèn có chụp màu hồng nhạt. Ở phòng tiền sảnh xây tròn có 3 cửa lớn, ở đấy có một người Codắc trực suốt ngày. Myra đến đấy không gặp trở ngại gì, cô dừng lại một lát và do dự. Cửa nào vào phòng làm việc của Hoàng thân ? Cô quyết định mở liều cửa giửa. Trong trạng thái quá khích cô cũng không suy nghĩ nữa.
Tối hôm ấy trăng dọi sáng khắp gian phòng lộng lẫy mà cô Myra đang đứng dừng trên bậc cửa giây lát. Rồi cô nhanh nhẹn đến gần một cái bàn rất sang trọng chỉ để dành cho một vị đế vương dùng và nắm cái khung ảnh nhỏ bằng vàng để đấy. Thế là cô ta đã có trước mắt mình một khuôn mặt phụ nữ bị căm ghét từ trước khi trông thấy. Và tất cả những gì cô ta tưởng tượng đều quá sức tưởng tượng của cô ta bởi sắc đẹp mê hồn này và đôi mắt ấy, đôi mắt mà chỉ chúng thôi cũng đủ để cho người ta chú ý một người đàn bà giữa hàng trăm người khác.
Người ấy có vẻ rất trẻ - có lẽ chỉ mới 16-17 tuổi. Cô ta giống trẻ con với hai bím tóc buông xuống. Sự chú ý hằn học của Myra nhận ra vẻ thanh tú của hai bàn tay quý phái và mềm mại, dáng thanh lịch và hài hòa của vóc người trong chiếc áo có vẻ rất giản dị, gần như là nghèo nàn, nét lượn nhẹ nhàng của cái cổ và nụ cười kia trên đôi môi đẹp như vẽ. Nhưng đôi mắt ấy, nhất là đôi mắt. Đôi mắt với sự bí ẩn chứa đầy ngây thơ trong trắng và tình yêu, chúng sẽ quyến rũ biết bao trong vẻ sống động, bởi vì chúng xuất hiện trước Myra như thế này đã làm mê say đến mức cứ phải lẩm bẩm.
- À, ta hiểu rồi, ta đã hiểu… !
Con bé khốn nạn này đã làm chàng say mê đến thế này là ai nhỉ ?
Cô lật khung ảnh, tìm một cách ngẫu nhiên điều gì đó có thể cung cấp một dấu hiệu. Nhưng... không có gì, không có gì cả.
- Chắc chàng quen nó ở Xtanitza - Myra nghĩ.
- Chỉ có thể ở đấy, giữa thời gian chàng ở Pháp và thời gian về đây, vì ở Uxagiơ chắc chắn trái tim chàng còn rất tự do. Ta còn nghe thấy chàng nói với ông Đờ terxiơ với cái mỉm cười chế nhạo tình yêu ư, thật là ngốc nghếch, nhưng cũng thật thích thú khi trông thấy nó ở người khác.
- Không, không phải lúc ấy chàng có thể để một tấm ảnh phụ nữ luôn trước mặt. Như vậy thì chính ở Xtanitza đã xảy ra chuyện gì đó.
Cô đặt bức ảnh xuống cái bàn kiểu Byzăngtanh, cố cưỡng lại sự cám dỗ mảnh liệt là ném bức ảnh xuống dẫm chân lên, hủy nó đi. Rồi đôi bàn tay nhanh nhẹn mở chiếc bàn thấm, lật mấy trang giấy để ở đấy. Không nên bỏ qua một dịp may dù nhỏ đến mấy để phát hiện được một dấu hiệu. Nhưng cô chẳng được ích gì. Ở đây không có tí gì có thể làm sáng tỏ điều bí mật bao quanh người con gái xa lạ kia.
Cô Nađôpulô rút chiếc khăn mùi xoa thêu cài ờ thắt lưng đưa lên miệng. Những chiếc răng nhỏ giận dữ cắn xé chiếc khăn trong cơn thịnh nộ lặng lẽ. Cô ta ấn mạnh nắm tay vào miệng để chặn lại tiếng kêu điên cuồng sắp bật ra.
Ngay lúc ấy một tiếng động nhẹ làm cô giật mình, vùng đứng dậy, cử chỉ hoảng hốt.
Trước khi trốn qua lối khác, cô thấy xuất hiện trên ngưỡng cửa một người đàn ông cao lớn, người ấy đứng sững làm và thốt ra tiếng kêu.
Myra nhận ra người ấy vì đã thấy một lần ở Uxagiơ, đấy là Joren, người hầu phòng thứ nhất của Hoàng thân, một người Pháp, trước đã phục vụ cho vị Hoàng thân Đờ Vintengrat đã quá cố, rồi phục vụ cho con trai ngài, và rất tận tụy với người con ấy.
Ngay tức khắc, bác nén kinh ngạc và tiến gần Myra, bác hỏi với giọng lễ phép thật lạnh lùng.
- Xin cho phép tôi được hỏi cô làm gì ở đây ?
Cô cố lấy lại thái độ bình tĩnh đang nao núng. Cô đứng thẳng lại, ngẩng đầu lên trả lời
- Tôi đợi Điện hạ mà, ngài cho tôi biết ngài muốn nói chuyện với tôi.
Người hầu phòng hơi nhếch mép.
-Vào giờ này sao ? Điện hạ đang dùng bữa tối trong lúc này, như cô biết rất rõ, rồi ngài sẽ ở lại phòng khách suốt buổi tối. Tôi nghĩ trái lại rằng tiểu thư đã chọn giờ này vì cho rằng sẽ yên ổn hơn. Điều tôi muốn biết là cô làm gì ở đây ?
Joren có đôi mắt rất thông minh và soi mói, giọng nói điềm đạm và thản nhiên. Myra thấy ngay người này không để ai lừa dối hoặc làm xiêu lòng.
Đôi môi cô run run ấp úng.
- Thôi đuợc, đúng là tôi muốn xem một thứ… đấy, bức chân dung này.
Tay cô giơ chỉ bức chân dung có chiếc khung vàng đang lóe sáng dưới ánh trăng.
- Bác hiểu chứ, cái cô gái ngài yêu đấy… tôi ghen với cô ấy. Tôi muốn biết cô ấy là ai, xem cô ấy có đẹp lắm không…
Joren nói ngắn gọn lộ vẻ chế nhạo.
- Tôi không tin rằng Điện hạ tin lý do ấy đủ để thanh minh cho cuộc thăm viếng thóc mách này.
- Nhưng bác sẽ không nói với ngài chứ ? Ôi, tôi xin bác đấy.
Cô ta chắp tay lại, ngước đôi mắt cầu khẩn nhìn người hầu phòng.
Vẫn giọng nói ngắn gọn. Không một thớ thịt nào trên mặt chuyển động, Joren đáp :
- Tôi chưa bao giờ giấu Điện hạ chuyện gì cả. Và không phải là hôm nay tôi bắt đầu làm thế.
- Không, không, bác sẽ không nói đâu. Ngài sẽ nghĩ gì về tôi. Này bác, bác có hiểu như thế chứ ? Một lúc điên rồ, ghen tuông, tức tối… Bác sẽ im lặng chứ phải không ? Tôi xin bác… tôi xin bác !
Phát cuồng lên, cô nắm cánh tay bác năn nỉ, hạ mình trước người hầu này. Nhưng Joren vẫn thản nhiên, hơi lùi lạinói giọng lạnh như băng :
- Cần phải suy nghĩ trước tiểu thư ạ. Về phần tôi, tôi chỉ biết bổn phận của mình và tôi sẽ làm tròn.
Cô ra khỏi phòng, run lên vì lo sợ và thầm nghĩ rằng lần này là hết hẳn, rằng Hoàng thân đã không ưa nàng, như thế sẽ không tha thứ cho sự thóc mách liều lĩnh này.
Khi cô ra rồi, Joren kiểm tra nhanh gian phòng. Con người nhỏ bé kia làm cho bác cảm thấy như thuộc loại người gian xảo. Ai mà biết được cô ta làm được những gì. Nghe nói Bá tước Xêminkhốp đã khánh kiệt. Vậy mà hình như mọi thứ ở đây cũng đáng giá một gia sản. Nhưng hình như mọi thứ đều ở vị trí cũ. Joren thở dài nhẹ nhõm, quay lại bàn giấy. Bác cuối xuống nhặt chiếc mùi xoa nhỏ rơi trên thảm. Bác mỉm cười tinh quái
- Đây là bằng chứng chắc chắn để Điện hạ thấy rõ cô ta, bác nghĩ. Chắc cô ta đã cắn vào chiếc khăn trong cơn điên dại. Nếu cô ta nói thật, nếu đến chỉ để xem bức chân dung này thì thật là đáng đời nhé. Trông thấy vẻ đẹp này cô ta sẽ không thể ngủ được.
Hoàng thân về vào lúc gần nữa đêm. Chàng thấy Joren vẫn đợi ở phòng giấy.
- Bác muốn nói gì với ta chăng ?
- Vâng, nếu Điện hạ cho phép.
- Cứ nói đi.
- Vì quên mang hộp xì gà đến cho đại tá Kif như ngài bảo, tôi vào đây lúc gần 9h để lấy, và tôi đã thấy gì ? Một người đàn bà, không là một cô gái ? nếu có thể gọi là một cô gái. Tóm lại lá cái cô Nađôpulô ấy.
Hoàng thân tỏ vẻ ngạc nhiên.
- Cô Nađôpulô ? Cô ta đã dám… cô ta làm gì ở đây ?
- Lúc đầu cô ta bảo tôi là Điện hạ cho mời đến nhưng thấy tôi không tin gì cả, rốt cuộc cô ấy phải thú thật – tôi cảm thấy có lẽ thật thế. Cô ta đến để xem bức chân dung này.
Bằng một cử chỉ thận trọng, bác chỉ bức họa lồng trong khung vàng.
Vẻ bực tức hiện rõ trên mặt Vladimia. Sau một lúc lặng lẽ chàng hỏi vắn tắt.
- Gì nữa ?
- Cô ấy cầu xin tôi đừng nói gì với Điện hạ. Tất nhiên tôi bảo với cô ta là không thể được. Cô ấy giận dữ đi ra và để lại cái này trên thảm.
Joren rút túi lấy chiếc mùi xoa nhỏ ra.
- Cô ấy còn xé rách nó bằng răng, tôi nghĩ thế.
- Đưa đây.
Vladimia xem xét miếng vải batit vuông có hình thêu và thơm mùi nước hoa. Rồi chàng ném xuống bàn nói.
- Cho nó vào phong bì và sáng mai cho mang đến chỗ cô ta.
Còn lại một mình, Vladimia lơ đãng châm thuốc hút. Một nếp nhăn tức giận hằn trên trán và ánh mắt hà khắc của chàng có thể làm cho Myra run lên nếu cô ta trông thấy.
Con người kia táo tợn ghê thật ? Dám lẻn vào phòng chàng như thế ư ? Thật như kẻ trộm cắp. Ông bố dượng của ả, có lẽ đã nói với ả về bức ảnh này, hay ông bá ttước Xănggô. Có thể bá tước Xêminkhốp đã nhắc đến vẻ giống nhau của Lilia và bà Hoàng Liuxka. Điểm này không có gì quan trọng, vả lại những người họ Liuxki tạo thành một gia đình đông đúc và Ixmen chắc chắn sẽ không nghi ngờ về cái chết của con gái chồng. Nhưng Vladimia không hài lòng vì Myra đã trông thấy bức ảnh, vì ả sẽ ghen, ghen kinh khủng. Nếu ngẫu nhiên ả biết được chỗ ở của người chàng yêu, ả sẽ hại nàng không do dự, bằng mọi khả năng của ả.
Chàng trầm ngâm một lúc, đôi mày vẫn cau lại. Rồi hé môi cười khinh bỉ.
- Con người này đê tiện, thiếu phẩm cách biết chừng nào.
Tuy nhiên chàng không ân hận vì đã mời cô ả xinh đẹp ấy trong một lúc ngẫu hứng, việc mời ấy đã tạo cho chàng điều kiện gây dựng mối quan hệ giữa những người mê sách với Bá tước Xêminkhốp. Nhưng nếu Ăngđre Paplôvit gây cho chàng mối thiện cảm nào đó, vì là cha của Lilia, thì chàng thấy ở hai người đàn bà kia những kẽ thù tệ hại nhất của vị hôn thê của mình. Mối ác cảm của chàng với họ càng mạnh hơn từ cái tuần lễ họ vừa đến ở nhà chàng.

Chương 3

Hôm sau Myra không cần phải giả ốm để khỏi phải xuất hiện vào bữa ăn sáng. Suốt đêm cô ta sốt và đến sáng đầu còn nhức dữ dội hơn, cơn đau nhức càng tăng khi cô ta nhận được chiếc phong bì đựng cái mùi xoa rơi trong phòng giấy của Hoàng thân.
Trong cơn điên rồ và thất vọng mới, cô xé tan chiếc khăn rồi quay lại phía người mẹ với bộ mặt nhăn nhó. Cô ta tuyên bố.
- Tôi muốn biết cái con người xa lạ kia, rồi tôi sẽ trả thù nó với những đau đớn và sự sỉ nhục tàn bạo như chàng bắt tôi phải chịu lúc này.
- Đừng dại dột. Myra ! Việc hôm qua đã đủ rồi đấy.
- Tôi không hối tiếc. Thế là chàng đã thấy tôi yêu chàng đến thế nào, yêu chàng đến phát điên lên.
- Con đã làm ông ấy bực tức, thế thôi. Dù được yêu đến phát điên lên cũng không phải cái mới đối với ông ấy. Nhưng trái lại sự liều lĩnh mà con chứng tỏ bằng việc lẻn vào nơi ở của ông ấy như thế chỉ làm cho ông ấy không ưa con đến cực điểm. Vì việc ấy không phải cái gì khác sự khiếm khuyết lễ nghi.
Myra phát một cử chỉ tức giận :
- Để mặc tôi. Đừng nói với tôi người ấy nữa. Tôi đang cố không nghĩ đến đây.
Nhưng khi mẹ cô trở về sau bữa ăn sáng một lúc cô nóng nảy hỏi :
- Hoàng thân tỏ thái độ thế nào với mẹ ? Chàng có nói gì không khi mẹ chào từ biệt ?
- Không một lời. Chỉ gật đầu chào cộc lốc, cũng chẳng nhìn ta nữa. Thế mà ông ấy lại tỏ vẻ hòa nhã với Ăngdrê, đã mời đến xem sách cổ ở Pêtecbua.
Myra âm thầm nói :
- Chàng có điều gì với chúng ta nhỉ ? Thái độ cố ý gạt chúng ta ra một bên là thế nào ?
- Chỉ có thể tìm một cách giải thích là ông ấy tiếc đã mời chúng ta, cả hai mẹ con, không thể làm cho ta cảm thấy rõ hơn thế nữa.
Myra lắc đầu. Trong thâm tâm cô tin rằng có vấn đề khác. Trong cách cư xử của Hoàng thân đối với Myra trong suốt tuần lễ này, cô thấy hình như có mối ác cảm xen lẫn khinh bỉ vô biên. Nhưng tại sao lại có những cảm nghĩ đó ? Có gì xảy ra giữa Uxagiơ và Vơlaina.
Chưa giải quyết được vấn đề kia và không gặp lại Hoàng thân, Myra rời dinh cơ lộng lẫy chiều hôm ấy cùng với cha mẹ. Buổi tối khi ngồi vào bàn, Vladimia cảm thấy vô cùng hài lòng khi không còn nhìn thấy hai bộ mặt phụ nữ đáng ngại kia.
Tám ngày sau, Ivan Xêmimit, thư ký tin cậy của Hoàng thân đưa đến hai bức thư khi chàng vừa đi săn về. Cả hai đều được ghi bằng bàn tay vụng về của Hôpnich, do ông bị thấp khớp.
Khi có một mình trong phòng, Vladimia mở một bì thư. Bên trong là thư của Lilia.
“Volodia thân yêu, anh mắng em vì em không nói về sức khỏe của em trong hai thư sau. Anh tưởng em ốm ư ? Không đâu, em chỉ cảm thấy hơi mệt, hơi yếu và khí hậu ẩm ướt lạnh lẽo của mùa thu làm em khó chịu. Sau khi bà Fêbieng yêu quý của em mất đi, em hơi bị thiếu máu. Buồn, lo về việc đòi lại quyền của mình mà không thấy khả năng thực hiện trong hoàn cảnh cô đơn và cách biệt của em khi ấy. Đó là những thứ đã hành hạ em dù em cố cưỡng lại. Em còn nghĩ rằng khí hậu Xtanitza rất tốt lành cho em khi còn bé giờ đã không còn như thế nữa. Đấy cũng là ý kiến của thấy thuốc mà Irina mời đến hôm nọ. Tuy vậy, em nghĩ ông ta nói quá đáng khi khuyên em đừng ở đây vào mùa đông. Vả lại em sẽ đi đâu bây giờ nếu lúc này em vẫn ở tình trạng như hiện nay. Em sắp uống mấy thứ thuốc mà ông ấy chỉ định để cho thật khỏe khi vị hôn phu yêu quý của em đến thăm. Ôi, em nóng lòng chờ ngày ấy. Volodia của em ơi, em cảm thấy anh yêu em nhiều biết chừng nào. Còn em, em không thể nói rõ với anh là em yêu quý anh biết bao nhiêu. Chỉ nghĩ đến việc sắp được gặp anh là em sung sướng đến nỗi tất cả mệt nhọc không còn nữa. Cha em rời Vơlaina rồi, anh nói thế phải không ? Em buồn rầu nghĩ ràng ông chắc khổ sở vì người đàn bà kia…”
Đọc đến đây, nét mặt Vladimia lộ vẻ lo lắng, chàng dừng lại và mở phong thư kia, đấy là thư của Hôpnich.
“Kính xin Điện hạ tha lỗi cho tôi vì đã dám viết thư cho Điện hạ, người gác rừng già viết – Nhưng cần phải nói đến sức khoẻ của tiểu thư Lilia Andrêepna. Tôi được rõ tiểu thư cũng có nói phần nào với Điện hạ. Tôi phải xin nói thêm điều mà thầy thuốc nói riêng với tôi: “cô này có thể lực rất tốt nhưng đang bị thiếu máu nặng. Vì cô đuối sức, khí hậu khắc nghiệt của Xtanitza trong mùa thu và mùa đông có thể đưa đến nhiều nguy hiểm.
Đây là điều tôi phải thưa với Điện hạ rõ trước hết. Rồi còn một việc khác…
Tiếng đồn lan khắp vùng rằng khi ở Xtanitza, Điện hạ đến nhà tôi hàng ngày để thăm Lilia Andrêepna và ngài viết thư cho cô để theo điạ chỉ của tôi. Hình như họ cũng thấy cả thư Irana hay tôi bỏ ở hòm thư bưu điện để gởi cho người thư ký của Điện hạ. Tôi biết như thế do một người quen của tôi nói, đó là Ăngdrê Mikhailôvit Đônep, một anh chàng ghét lời dèm pha và chỉ nói khi biết rõ sự việc. Rõ ràng là việc trao đỗi thư từ cứ cho là giữa tôi và người trong dinh Điện hạ có vẻ lạ kỳ. Nhưng nếu người nhân viện bưu điện không mắc lỗi ba hoa thì hiển nhiên không ai biết cả.
Tóm lại người ta dèm pha bá tước tiểu thư của chúng tôi về quan hệ của tiểu thư và Điện hạ.
Chúng tôi không nói gì với tiểu thư về việc ấy, tất nhiên là thế. Nhưng tôi cho rằng tiểu thư có thầy điều gì đó và đau khổ, tội nghiệp cho cô gái nhân từ của chúng tôi.”
Đọc đến đây, Vladimia nhíu mày, ném bức thư xuống bàn. Chàng nói gầm trong miệng.
- Ồ, chúng sẽ phải trả giá như thế nào. Những kẻ tung ra những lời nói xấu kia. Trước hết là sự lộ chuyện của bưu điện.
Sau khi viết một lá thư ngắn cho một viên chức cao cấp của bưu điện, Vladimia viết cho Hôpnich.
“Lão báo cho ta biết là tốt. Hãy điều tra để biết rõ kẽ phạm lỗi. Còn ta, ta sẽ tìm cách chấn chỉnh lại tình hình ấy.”
Chàng dừng lại và trầm ngâm suy nghĩ.
- Chấn chỉnh lại ? Làm thế nào đây ? Nếu chàng công bố lễ đính hôn và đề cập đến chuyện hôn nhân giữa quý tộc - bình dân, khả năng duy nhất trong lúc này, khi nàng chưa phục hồi tên thật. Chàng sẽ làm cho người ta chú ý đến nàng, nhất là sự chú ý của Ixmen và Myra.
Chàng nhớ lại một hôm chàng đã nói trước mặt họ nhân việc kết hôn mới đây của một đại công tước, rằng không bao giờ, dù lý do gì chàng cũng không đồng ý kết hôn không môn đang hộ đối, vì không thể để các con mình không chính thức là những người kế tiếp dòng dõi.
“- vả lại tôi không ở phía những người kết hôn không xứng đáng” - chàng đã nói.
Nếu sau lời tuyên bố như thế, chàng lại cưới Lilia trong vị trí một người dân bình thường, cô Nađôpulô kia tinh vi và xảo quyệt có thoáng thấy điều bí ẩn nào đó và đi đến nghi ngờ sự thật không ?
Dù rất tự chủ trong cảm xúc của mình, Vladimia vẫn để lộ rõ thái độ lơ đễnh, lãnh đạm với tất cả những gì chung quanh để khách nhận thấy, vì họ luôn chú ý đến tính tình của chàng. Sự tồn tại một bức chân dung phụ nữ đầu tiên được đặt trên bàn giấy của Hoàng thân, lúc này đã được mọi người biết đến do sự chu đáo của bà bá tước Xănggô. Những dấu hiệu đa dạng ấy, ở một người như chàng có thể là dấu hiệu của một niềm say mê lớn. Nữ Hoàng thân Alêchxăng drin cũng nhận xét như thế khi người tì nữ của cụ nói với cụ chi tiết mà cụ chưa hề biết, bởi vì cụ chưa hề đến chỗ cháu khi không có lý do. Vì thái độ trịnh trọng lạnh lùng của cháu cụ không khuyến khích các quan hệ quá thân mật.
Sự phát hiện này làm cụ rất khó chịu. Cụ hết sức mong ước Vladimia sau này sẽ cưới người em họ là Đại công tước tiểu thư An xinh đẹp, rất thông minh và rất yêu chàng. Chàng chưa nói gì về dự kiến hôn nhân ấy, nhưng từ chối không chịu nói đến việc ấy trước hai-ba năm nữa.
- An sẽ 20 tuổi, lúc ấy chúng ta sẽ bàn sau – chàng nói giọng dứt khoát không để ai van nài.
Nữ Hoàng thân không thốt một lời nào. Nhưng cụ vẫn giữ nhiều hy vọng là dự dự kiện của mình sẽ thành sự thật. Vì cụ biết Vladimia tuy không có tình yêu với công tước tiểu thư nhưng chàng thấy rõ giá trị của sắc đẹp, vẻ thanh lịch và trí tuệ mẫn thiệp của nàng, cụ cũng không phải không biết cho đến lúc ấy chỉ có những tình cảm ngẫu hứng diễn ra trong cuộc sống của cháu cụ. Nhưng lần này căn cứ vào bề ngoài, đây là sự gắn bó thực sự. Người cháu ấy có định làm trở ngại cuộc hôn nhân được mong ước kia không?
Một buổi sáng, nữ Hoàng thân gặp Vladimia ở đại tiền sảnh của lâu đài, chàng vừa cưỡi ngựa đi chơi với mấy người khách trở về. Cụ đáp lại lời chào của họ và chìa tay ra cho cháu, chàng cúi xuống hôn nhẹ lên tay bà.
- Bà vừa nhận được một bức thư đáng mến của An, em họ cháu. Volodia ạ. Cô ấy thay mặt toàn gia đình hỏi cháu có vui lòng đến chơi nhà họ ít lâu vào tháng sau không ?
- Tất nhiên là không rồi. Bà trả lời với cô ấy rằng cháu rất tiếc không nhận lời mời được. Thời gian của cháu đã có dự định trước rồi.
Trái với thói quen của cụ, nữ Hoàng thân nài thêm:
- Volodia thân yêu, vậy thì 8 ngày thôi chẳng hạn.
- Không thể được. Vả lại cháu sắp rời Vơlaina trong vài ngày nữa. Bà sẽ tiếp tục làm vinh dự cho các vị khách của chúng ta đến khi họ đi bà nhỉ.
- Rời Vơlaina ? Nhưng cháu không trở lại à ?
- Có lẽ là không.
Sau câu trả lời vắn tắt ấy, Vladimia rẽ vào hành lang đi đến nơi chàng ở, để lại nữ Hoàng thân sửng sốt với lời báo chuyến đi ấy, dù cụ đã quen thuộc với những quyết định thất thường của cháu cụ.
Hoàng thân đâm chiêu bước vào bàn giấy và bấm chuông gọi người thư ký ngay. Đã ba ngày rồi chàng không có thư của Lilia và bắt đầu lo.
Nhưng Ivan Xêminit đem đến hai bức thư từ Xtanitza, một của Lilia rất ngắn, một tờ thôi và một của ông già gác rừng.
Lilia viết:
“Volodia yêu quý vô cùng yêu quý của em.
Em vừa có một nỗi buồn lớn. Bác Irina tốt bụng, tội nghiệp của em đã chết đột ngột vì chứng ứ huyết hôm kia. Bác ấy chỉ có thời gian để nói: “lạy chúa, xin hãy thương xót con !”. Hôm nay Nicola Xtêpanovit đưa bác ấy đến chỗ an nghĩ cuối cùng. Còn em thì không đi được vì lên cơn sốt nên phải nằm nhà. Đó là do xúc động, mệt mỏi. Nghỉ ngơi sẽ chóng khỏi thôi. Rồi em nghĩ đến sắp được gặp anh, Volodia của em, thế là chỉ ý nghĩ ấy cũng đủ làm em dễ chịu biết bao. Bác Hốpnich đáng thương u mê đi vì sự bất hạnh ấy. Irina cực tốt và tận tụy biết chừng nào.
Tha lỗi cho em, người bạn thân thiết, vị hôn phu của em, vì hôm nay viết cho anh ít. Nhưng em mệt quá ! Ngày mai có thể em sẽ mạnh mẽ hơn. Hơn bao giờ thế Lilia của anh ẩn náo trong tình yêu thương của anh…”
- Tội nghiệp cô bé của tôi. – Vladimia nghĩ - Ốm, chỉ có một mình, ở tận đấy! Mình phải đi ngay đến với nàng.
Chàng mở vội bức thư của Hôpnich. Lão báo cho chàng biết Lilia đang ốm lại bị choáng một cách đau đớn vì cái chết của Irina.
“Thầy thuốc tôi mời đến – ông lão gái rừng già viết thêm - nhắc lại rằng tiểu thư sẽ chóng mạnh miễn là thay đổi khí hậu, có bên mình sự chăm nom và thương mến. Tôi dám nói rằng tiểu thư không bị thiếu thốn những thư ấy ở đây. Nhưng chỗ ở của chúng tôi quá nghèo nàn, thiếu tiện nghi và nhất là bá tước tiểu thư thân mến, sau khi bà Fabieng chết, cứ ngấm ngầm băn khoăn cho tương lai. Bây giờ về điều ấy, tiểu thư yên tâm hơn vì trông cậy hoàn toàn vào Điện hạ. Nhưng còn cái mà tôi đã thưa với Điện hạ trong thư trước, Lilia andrêpna đã bị sỉ nhục về vấn đề này…”
Hoàng thân thình lình nổi giận.
- Sỉ nhục nàng, Lilia của ta ư ? Kẻ nào dù là đàn ông hay đàn bà, dám làm thế cũng sẽ phải trả giá đắt.
“Tôi cho rằng những kẻ tạo ra những lời đồn đại vu khống ấy có thể tìm được dễ dàng” - Hôpnich tiếp tục.
Vladima ngừng đọc, bực bội nghĩ.
- Lão già ngu xuẩn ấy không nói tên. Nhưng ta cũng đoán được. Suy nghĩ về việc này ta rất nghi đứa con gái Xtrêtnôp và cả hắn nữa, cái mặt xảo trá của hắn không nói lên đuợc điều gì có giá trị. Chắc chúng đã rình, khi ta đến ngôi nhà gác rừng. Nếu ta đoán trúng…
Chàng dựa khuỷu tay vào bàn và suy nghĩ rất lâu, hai mắt đăm đăm nhìn bức ảnh, ở đấy Lilia đang mỉm cười. Đã mấy hôm rồi, chàng gần như quyết định bí mật kết hôn trong khi chờ giải quyết vị trí xã hội của bá tước tiểu thư Xêminkhốp. Nhưng bức thư vừa nhận được chỉ làm cho chàng vội vã quyết định về vấn đề này hơn.
Thật thế, chàng không tự giấu mình rằng những việc ấy sẽ đưa đến những trở ngại gì, đó là vị trí chưa minh bạch của Lilia trong hoàn cảnh này. Nhưng về mặt khác, chàng có thể che chở cho Lilia an toàn hơn, khi cưới cô, chàng có quyền sống bên cạnh cô. Rồi với tình hình sức khỏe như thế, để cô ở một mình với Hôpnich trong ngôi nhà gác rừng buồn bã và nghèo nàn ấy tuyệt đối không thể được. Thầy thuốc nói cô cần sự chăm sóc và tình cảm. Tìm những thứ ấy ở đâu hơn ở người mà cô là tình yêu duy nhất và người sẽ tạo cho cô một cuộc sống khác hẳn.
Sau cùng là một lý do khác rất mạnh gây trọng lượng cho quyết định của Vladimia. Câu ngạn ngữ “xa mặt cách lòng” đối với chàng không thể là sự thực. Hình ảnh Lilia luôn trong tâm trí chàng ngày càng trở nên thân yêu hơn, vì vốn quen thực hiện ý muốn mình không chậm trễ, chàng khó lòng chờ đợi, có thể là lâu hơn. Cần thiết là phải thừa nhận cô gái là nữ Bá tước Êlidabet Xêminkhốp. Chàng muốn nàng là của mình ngay trong thời gian này.
Nhưng muốn thế thì phải tiến hành những biện pháp cần thiết. Chính vì mục đích ấy mà sau khi viết thư cho vị hôn thê của mình để báo tin sắp đến, chàng đã cho gọi Vôglin, người quản gia trưởng.
Rất vắn tắt chàng giải thích cho người giúp việc tận tụy và kín đáo điều chàng cần ở ông ta. – Ta sắp bí mật kết hôn với một tiểu thư thuộc gia đình quý tộc cao nhưng có lý do nghiêm trọng buộc phải tạm thời giữ kín tên họ. Sau khi làm lễ cưới ở nhà thờ, ta sẽ đưa nàng sang miền nam nước Pháp. Ở đấy ta muốn sống ẩn danh trong thời gian đầu của cuộc hôn nhân. Sáng mai ông sẽ đi tìm cho chúng ta một ngôi nhà ở gần Canne hay Nice, nhưng ngoài thành phố. Ở vị trí thật cách biệt như vậy sẽ tránh được tò mò. Ta không có chỉ dẫn gì khác cho ông về vấn đề này, vì ông biết rõ sở thích của ta và ta biết mọi sự sẽ tốt đẹp.
- Tôi sẽ làm hết khả năng mình để Điện hạ được hài lòng.
- Chọn những người hầu trong số kín miệng nhất. Với những người kề cận chúng ta, ông cho họ biết mối quan hệ hợp pháp giữa Lilia Angdrêpna và ta. Nhưng báo cho họ biết ta muốn họ kín miệng về vấn đề này. Chỉ bép xép một tí cũng sẽ bị trừng phạt đến mức mà kẻ phạm lỗi sẽ giữ kỷ niệm suốt đời. Vả lại họ cũng biết ta đã phạt những kẻ lắm môi mép như thế nào rồi, nhưng ông cứ nhắc lại cho họ thật rõ ràng. Vì có khả năng ở chỗ này hay chỗ khác có người tìm cách làm cho họ nói đấy.
- Điện hạ đừng lo ngại gì cả. Họ sẽ được báo trước.
- Bây giờ đến vấn đề khác. Ta muốn có áo cưới và khăn choàng cưới của mẹ ta. Ông biết những thứ ấy cất ở đấu không ?
- Có thể ở Pêtecbua, thưa Điện hạ. Chắc Xtêpanich Pêtrôepna phải biết.
- Lát nữa bảo bác ấy đến đây, ta sẽ hỏi bác ấy. Còn việc kiểm tra sổ sách của người quản lý ở Xtanitza thế nào, nói cho ta biết ?
- Tôi giao việc ấy cho Misen maccôp. Anh ta chưa gửi báo cáo đến. Nhưng thời gian anh ấy cần cho việc ấy sắp hết.
- Cho người đến ngay chỗ hắn. Ta cần báo cáo ấy trong khoảng hai-ba ngày nữa.
Đến đây Hoàng thân cho người quản gia lui ra. Người này rất sửng sốt vì điều vừa nghe thấy.
Vladimia đặt kế hoạch nhanh chóng. Hôm sau chàng sẽ đi Pêtecbua, sẽ cho Joren theo lời chỉ dẫn của Xtrêpanida, người trông coi quần áo… đi lấy đồ trang sức ngày cưới của nữ Hoàng thân mari đã quá cố, mẹ của chàng. Chàng muốn thấy Lilia mặc đồ ấy. Rồi chàng đi Xtanitza, khi vị hôn thê của chàng khá thêm một chút chàng sẽ tổ chức lễ cưới. Sau đó hai người sẽ đi Pháp.
Còn lại vấn đề là người làm chứng. Người thư ký sẽ là một, còn người kia, Vladimia đã chọn sẳn đấy là đại tá Korf mà chàng biết là người kín đáo không ai lay chuyển được.
Nhìn bức chân dung của Lilia, chàng mỉm cười thì thầm :
- Sắp rồi, chú nai xinh đẹp ơi, em sẽ chỉ là của anh, và anh sẽ làm cho em sung sướng em sẽ thấy.

Chương 4

Khi Xtrêtnôp nghe tin Hoàng thân sắp đến, có cả một vị khách đến cùng, hắn cảm thấy mối lo luôn làm hắn bứt rứt tăng lên ghê gớm nhất là từ hôm hắn biết người nhân viên vừa bị cắt chức vì phạm tội thiếu kín đáo trong nghề nghiệp. Điều con gái hắn và hắn làm lại khác hẳn. Cha con hắn sẽ bị trừng phạt như thế nào nếu bị Hoàng thân biết rõ.
Trong lúc sợ hãi, viên quản lý đổ tội cho Đurina.
- Mày thấy chưa, khi tao bảo mày bép xép vừa thôi chứ, giữ gìn đừng ngạo ngược với đứa con gái kia. Điện hạ trở lại thăm nó, thật rõ như ban ngày rồi, và nó chẳng có việc gì cấp thiết bằng thưa kiện chúng ta. Thế là…
Đurina tự ái giả bộ coi thường nỗi lo sợ của cha. Nhưng thực ra thị cực kỳ sợ hãi các hậu quả có thể đến do chính sự độc ác của thị. Bởi vì nếu người nhân viên bưu điện tuy không có ý xấu, nhưng đã lộ vẻ ngạc nhiên trước người khác về việc trao đổi thư từ thường xuyên giữa Hôpnich và người thư ký của Điện hạ đã bị phạt, lộ rõ rằng Hoàng thân không muốn ai bép xép về quan hệ của ông với Lilia. Thế là Đurina hết bình tĩnh. Và tin Hoàng thân trở lại chứng tỏ cho cha con Xtrêtnôp biết rằng Lilia vẫn được ưu ái và họ đã mắc phải một điều dại dột ghê gớm khi công kích cô ta.
Vì thế Xtrênôp không giữ nỗi run sợ khi hắn khúm núm cúi gập người xuống hơn bao giờ hết, tiến lại chào Hoàng thân lúc ngài đến. Vladimia đi cùng với đại tá Korf, cũng mặc thường phục như ngài. Con Yamin thân hình mềm mại nhảy cẩn lên về phía họ. Xtrêtnôp bất giác lùi lại mấy bước nên làm con chó chú ý. Nó rạp người xuống đất gầm gừ. Viên quản lý sợ hãi cứ lùi lùi mãi.
Hoàng thân mỉm cười chế nhạo một cách khinh bỉ:
- Nhất định là ghét anh, điều xấu đấy. Đây là một trong những người Yamin ác cảm Platôn kirilôvit ạ. Còn người nữa là cô Mađôpulô ông nhớ chứ?
Hoàng thân nói với Đại tá Korf nhận xét ấy. Ông mỉm cười trả lời:
- Tôi rất nhớ thưa Điện hạ. Giống vật có một mối ác cảm không giải thích được. Nhưng Điện hạ không sợ con Yamin chồm vào người kia à?
- Chà, nếu nó cắn anh ta một miếng thịt thì cũng chẳng có gì không hay cả.
Nhún vai khinh bỉ, Vladimia bước lên bậc vào tiền sảnh, lúc ấy Yamin tạm từ bỏ không nếm thịt Xtrêtnôp và đứng dậy đi theo chủ.
Nửa giờ sau, Vladimia rời lâu đài bước vào lối đi đến ngôi nhà gác rừng.
Lilia trông thấy chàng từ cửa sổ, cô ra mở cửa và ngã vào vòng tay chàng.
- Volodia, anh thật tốt nên đã đến sớm.
- Em biết rõ là anh chỉ có mỗi mong muốn ấy từ hôm anh xa em.
Chàng hôn lên khuôn mặt đỏ bừng và mái tóc vàng có ánh màu hung. Nhưng thoạt nhìn chàng đã thấy ngay mặt cô gầy đi và có quầng đen quanh đôi mắt đang nhìn chàng vui mừng rạng rỡ.
- Em rất sung sướng. Vôlodia, anh đây rồi. Bây giờ em như sống lại. bác Irina tội nghiệp mất đi thật đau đớn quá.
- Em thân yêu, em đã trải qua những lúc nặng nề. Trong thời gian ấy, anh ở nơi kia bồn chồn vì xa em. Nhưng mọi việc đã qua rồi. Lại đây anh nói cho em nghe dự định của anh.
Hoàng thân đưa cô vào căn phòng nhỏ, đến chỗ quen thuộc của họ, ngồi bên cô. – Con bồ câu của anh ơi, nghe nhé, anh định thế này…
Nghe chàng nói đến kết hôn bí mật, Lilia hơi hoảng hốt. Thế nào? Ngay lập tức à? Và không có ai biết à? Nhưng như thế sao được?
- Được lắm, anh bảo đảm với em như thế, vả lại cần như thế. Hãy nghĩ xem, em không thể sống một mình ở đây với ông già có thể bất thần ốm đau hay kết thúc cuộc đời đột ngột như Irina. Hơn nữa sức khỏe của em, theo ý thầy thuốc, cần một khí hậu khác. Anh có cần nói thêm không rằng anh nóng lòng muốn được Lilia là của anh, để che chở cho cô ấy về mọi mặt và chăm nom cô ấy thật chu đáo, đem lại cho cô ấy tất cả hạnh phúc có thể có được.
Đôi mắt đẹp đầy cảm động nhìn xuống giây lát dưới cái nhìn thật nồng nhiệt của tình yêu.
Lilia khẽ nói giọng run run.
- Em sẽ làm tất cả những gì anh muốn. Em luôn tin tưởng anh.
Mắt cô lại ngước nhìn Vladimia và lại một lần nữa chàng đọc thấy ở đấy niềm tin dịu dàng sâu sắc, thấy sự phó thác ngây thơ của cô gái có tâm hồn rất trong sáng này. Cô yêu chàng đến nỗi có thể hy sinh mọi sự cho chàng, trừ lương tâm và phẩm giá của mình. Trái lại với biết bao người khác. Chàng rất hiểu điều đó.
Vladimia nói cho Lilia biết các biện pháp đã định để tổ chức đám cưới và các nơi ở sau này của họ. Lát nữa chàng sẽ đi gặp linh mục Vrơdrô để thỏa thuận với ông ấy về việc làm lễ cưới.
Lilia nêu trở ngại:
- Có lẽ linh mục sẽ không chịu làm lễ cưới cho chúng ta như thế đâu.
Vladimia mỉm cười có vẽ thích thú vì ý nghĩ hồn nhiên ấy.
- Tại sao hở bồ câu nhỏ? Kết hôn bí mật không bị ngăn cấm khi có những lí do nghiêm chỉnh. Đám cưới của chúng ta thuộc loại này đây. Vả lại khi anh đã muốn thì…
Và Lilia lại nhìn thấy trên mặt vị hôn phu vẻ quyết đoán kiêu mà cô đã nhận thấy ở chàng khi chàng nói với Hốpnich làm cho cô hơi lo. Đấy chỉ là dấu hiệu của bản chất chuyên chế, quen thấy mọi người cúi đầu trước mình.
Phải rồi, cô đã quên rằng người được cai quản giáo khu nhỏ bé này tùy thuộc Hoàng thân Đờ Vitengrat, và trước ông hoàng này, mọi khó khăn có thể san bằng.
Trả lời các câu cô hỏi, Vladimia đã nói về cha cô, về bà bá tước Xêminkhốp. Chàng miêu tả người đàn bà này dưới màu sắc đen tối đến nỗi Lilia phải kêu lên:
- Với một người vợ như thế, cha em chắc phải khổ sở lắm. Anh nói ông ấy có vẻ buồn lắm ư Volodia?
- Phải, buồn rầu, mệt mỏi già hơn tuổi. Anh biết gia sản của ông ấy đã bị hai mẹ con người kia, người mẹ và đứa con gái phung phá hết. Lãnh địa Trêvôrich của ông bị cầm cố, nhà ở Pêtecbua cũng vậy, ông ấy khánh kiệt rồi.
- Tội nghiệp, tội nghiệp cho cha. Số phận ông sẽ ra sao nếu anh không làm cho ông ấy thấy rõ được về hai người đàn bà kia.
- Anh sẽ làm được, đừng sợ gì cả. Có thể sẽ xảy ra những sự kiện làm cho anh có thể bộc lộ với ông ấy sự hiện tại của em sớm hơn mình nghĩ. Nhưng anh muốn tìm cho được người làm vườn ở Trêvôrich, anh chàng Ivan nào đó. Cho đến nay mọi việc tìm kiếm đều chưa có kết quả. Vậy mà anh ta lại là nhân chứng duy nhất trong lúc này, vì Irina đã chết. Tuy vậy anh vẫn cho rằng nếu kiên trì ta vẫn tìm thấy anh chàng kia. Còn việc anh bao vây bá tước Xêminkhốp, anh sẽ tiếp tục khi ta trở về Pêtecbua. Em yêu quý từ nay cho đến lúc trở về ta chỉ quan tâm đến sức khoẻ của em và hạnh phúc của chúng ta.
Lúc ấy cửa mở và Hôpnich xuất hiện trên ngưỡng cửa.
- Điện hạ, xin thứ lỗi, tôi không biết…
- Cứ vào, Hôpnich. Ta sẽ cho lão biết điều chúng ta vừa quyết định.
Ông già bước vào và liếc nhìn một cách buồn rầu cô gái vừa ngẩng khuôn mặt đang tựa vào vai vị hôn phu của cô và mỉm cười với người phục vụ trung thành. Tội nghiệp cô bé, miễn là cô không phải trả giá đắt cho những giờ hạnh phúc này.
Trong khi nghe lời truyền đạt của Hoàng thân, Hốpnich cố giấu vẻ xúc động và lo sợ. Thành hôn bí mật? Phải chăng đây là một phương pháp Hoàng thân tạo ra để có thể dễ dàng bỏ rơi Lilia, khi ngẫu hứng đã qua.
Với ông già gác rừng, mọi sự đều đáng ngờ vực trong sự biến cố kỳ lạ đã làm cho cô tiểu thư lão được ủy thác chăm sóc trở thành vị hôn thê của ông hoàng Đờ Vitengrat. Nhưng lão còn có thể làm gì được để xua đuồi nỗi bất hạnh lão thấy cô đang bị đe dọa gặp phải?
Tuy vậy, lần này ông già dám nêu ra vài trở ngại. Nhưng đôi lông mày cau lại, một cái nhìn ngạc nhiên đến lạnh lùng làm lão im bặt.
Hoàng thân sẳng giọng nói
- Mọi việc đã được thỏa thuận giữa ta và Lilia. Lão không phải bận rộn gì trong lễ cưới có khả năng sẽ tiến hành vào tối mai.
Quay lại Lilia chàng nói thêm
- Ngày mai vào buổi chiều tà, anh sẽ giới thiệu với em những người làm chứng của anh. Bây giờ anh phải về để báo cho linh mục lát nữa đến gặp anh. Chàng đứng dậy cầm hai tay của cô gái và đặt lên môi.
- Anh sẽ đến ngay sau khi giải quyết xong mọi việc. Tạm biệt Lilia yêu quý của anh.
Hoàng thân đi ra cửa. Lúc sắp bước ra ngoài, chàng hơi quay đầu lại để ra lệnh.
- Đi với ta, Nicôla Xtêpanôvit, ta có việc nói với lão. Hôpnich tuân theo. Lão kính cẩn bước theo sau ông chủ một lúc. Rồi lão tiến gần khi ông ra hiệu.
Vladimia hỏi:
- Lão đã tìm ra điều gì chưa về những lời đồn láo xược lão viết trong thư?
- Đích thự, tuyệt đối thì chưa thưa Điện hạ. Những lời đồn đại từ đâu không rõ. Nhưng rốt cuộc tôi gần như chắc chắn là những kẻ tung tin đầu tiên là..
Người gác rừng dừng lại ngần ngừ.
- Thế nào?
- Tôi vẫn sợ gây hại cho...
Hoàng thân nhún vai nóng nảy:
- Hãy giữ sự e ngại của lão vào dịp khác. Vả lại cái tên lão sắp nói có thể cũng đúng là cái tên mà ta đã nghi ngờ. Nghĩa là Xtrêtnôp?
- Vâng, Xtrêtnop, nhất là con gái hắn.
- Lão nói là đứa con gái lăng nhục Lilia Andrêepna phải không? bằng cách nào?
- Một hôm gặp tiểu thư trên đường rừng, nó đã xấc xược quát lên với tiểu thư “này cô ả xinh đẹp đạo đức giả kia, ả không còn ông hoàng nào đến bầu bạn nữa nhé.”. Tội nghiệp tiểu thư trở về trong bứt rứt vì qua điệu bộ và giọng nói của cái đứa xấu xa kia, tiểu thư hiểu rất rõ nó muốn sỉ nhục mình. Nhưng tiểu thư không chịu viết thư kể cho Điện hạ biết như Irina vô cùng tức giận đã khuyên cô.
- Irina nói đúng. Nhưng dù có khác thế, hình phạt cũng sẽ không kém để làm gương.
Hôpnich rùng mình. Mong sao không bao giờ Hoàng thân nhìn vợ bằng con mắt như lúc này.
- Như vậy là Xtrêtnôp và con gái là những kẻ đầu tiên gây ra những tiếng tăm tồi tệ kia. Còn những ai nữa?
- Tôi không rõ thưa Điện hạ. Tất nhiên ở trong vùng này cũng có những người ba hoa về việc ấy và nhắc lại những lời độc ác của hai kẻ xấu xa kia. Nhưng tôi nghĩ chỉ hai đúa kia phải chịu trách nhiệm. chắc chúng hành động như vậy do ngu dại hơn là có ác ý, bề ngoài có vẻ như…
- Lão nói lăng nhăng gì thế? Chắc chắn lão không hề nghĩ như thế. Vì ta cho rằng lão rất tin là cha con hắn hành động có suy tính, hắn có thể thỏa mãn bản tính xấu xa, đứa con gái thì do lòng ghen ghét hung bạo. Vả lại ta sẽ trừng phạt luôn cả sự ngu dại khi nó có thể làm hại đến người sẽ là bà hoàng Đờ Vintengrat. Bây giờ lão hãy nhắc lại ta nghe bác sĩ đã nói thế nào về sức khỏe của tiểu thư.
- Bác sĩ nói không có gì nghiêm trọng, nhưng tiểu thư cần được chăm sóc, cần khí hậu ôn hòa hơn và đặc biệt là sự yên ổn về tinh thần.
- Được.
Một cử chỉ ra hiệu cho người gác lão có thể lui. Nhưng Hoàng thân nhìn lão và bật cười.
- Lão sợ ta vì lo cho tiểu thư đến thế kia à? Hôpnich tội nghiệp của ta. Ta chắc rằng ngay bây giờ lão có thể thấy cô ấy là người khốn khổ nhất trong các phụ nữ rồi phải không?
Trong lúc Hôpnich ngạc nhiên, bối rối không thốt nên lời, Vladimia nói tiếp.
- Cứ nói thực với ta, ta cho phép.
- Thế thì… vâng, thưa Điện hạ. Đúng thế, tôi lo sợ. Có biết bao nhiêu sự khác biệt, và rồi thì… Rốt cuộc, tôi không biết bày tỏ như thế nào. Tiểu thư tin tưởng quá, sẽ đau đớn biết bao nếu… nếu… Điện hạ có sự thay đổi đối với tiểu thư.
Vladimia mỉm cười và đặt tay lên vai ông già.
- Đừng lo sợ gì cả. Ta sẽ không thay đổi. Về phần lão, ta tha thứ mọi sự cho lão, đồng thời thừa nhận rằng lão đã làm đầy đủ phân sự.
Nói đến đây, chàng bỏ đi để mặc cho Hôpnich đứng bàng hoàng.
Về đến nhà, Vladimia bước vào phòng khách dùng làm phòng làm việc, Joren xuất hiện ngay tức khắc sau một tiếng chuông gọi.
- Thế nào? bác đã làm được gì rồi?
- Như điện hạ đã ra lệnh, tôi đã theo dõi đứa con gái và thấy thị lẻn vào giữa mấy cây to để dò xét Điện hạ. Thế là tôi biết mình phải làm gì. Tôi bước ra trước mặt thị và nói: “Tò mò quá đấy ả kia. Điện hạ không ưa thói ấy đâu.” Sau lúc hốt hoảng vì bị đột ngột, ả cố chối cãi nhưng tôi không muốn nghe và đưa ả về đây.
- Được, cho gọi cha nó và cả hai vào đây.
Một lúc sau, viên quản lý và Đurina do người hầu dẫn vào đến trước mặt Hoàng thân. Chàng ngồi tỳ tay trên bàn giấy và nhìn một cách vô cùng khắc nghiệt, hai con người tái xanh run rẩy không dám ngẩng nhìn lên.
- Thế nào, Xtrêtnốp, và mi nữa. Đurina, các người đã quên rằng những người phục vụ ta đều phải điếc câm và mù hay sao?
Viên quản lý nói giọng như nghẹn lại:
- Thưa Điện hạ, tôi không rõ ngài khiển trách chúng tôi điều gì?
- Mi biết rõ lắm, tên khốn kiếp, giả đạo đức kia, cũng như con gái mi không phải không biết tại sao nó lại phải có mặt ở đây. Đurina Pêtrôpna, thật to gan khi dám theo dõi ta như vậy.
Lúc ấy mặt Đurina đỏ lên và nóng bừng. Thị lắp bắp:
- Tôi không theo dõi, thưa Điện hạ. Đấy là… đấy là sự nhầm lẫn.
Thị im bặt và rùng mình dưới cái nhìn tức giận và khinh bỉ.
Không tỏ vẻ nghe tiếng thị nói, Hoàng thân nói tiếp với Xtrêtnôp.
- Còn mi, còn có thêm chuyện khác. Ta đã cho điều tra về việc quản lý lãnh địa, sổ sách của mi được xem xét lại cẩn thận. Kết luận lại là mi đã đánh cắp của ta, điều đó có thể đầy mi đi xa đấy. Mi có thể tin như thế. Với sự giới thiệu đặc viết về mi, các quan tòa sẽ chăm sóc mi một cách riêng biệt. Ngoài ra, ta sẽ trục xuất gia đinh mi ra khỏi lãnh thổ của ta, nghiêm cấm không cho trở lại.
Mặt đang tái xanh chuyển sang xám xịt, Xtrêtnôp ấp úng.
- Xin điện hạ dung tha. Xin hãy rủ lòng thuơng !
Đurina bắt chước cha, đưa hai tay về phía Hoàng thân cầu khẩn.
- Vâng, xin hãy rủ lòng thương, xin thương xót chúng tôi. Tôi không biết rõ rằng… tôi…
- Đừng đóng kịch nữa. Hãy đi đi đừng để ta phải phàn nàn về đứa nào. Vì ta sẽ trừng phạt tàn nhẫn hơn. Riêng mi, Đurina, ta sẽ nhớ lại cách các lãnh chúa ở xtanitza xưa kia trừng phạt các nông nô phạm tội.
Đurina rùng mình như đã cảm thấy những ngọn roi ông chủ đe dọa quất vào vai mình. Thị biết rằng dù Sa hoàng đã có chiếu chỉ hủy bỏ chế độ nông nô nhưng Hoàng thân Đờ Vintengrat đôi khi vẫn bắt những người lệ thuộc mình chịu các hình phạt về thân thể. Chỉ cần nhìn diện mạo của chàng lúc này cũng đủ hiểu rằng không thể chờ đợi một chút lòng thương nào ở chàng. Và Joren đang dứng ở ngưỡng cửa, Vladimia ra lệnh:
- Cho họ ra, giao tên cha cho Ipnêch giữ lại đến khi ta giao hắn cho cảnh sát. Rồi bảo Ivan Xêminit đến gặp ta, ta muốn ông ta chịu trách nhiệm theo dõi đứa con gái và những người còn lại trong gia đình ấy rời khỏi Xtanitza trong ngày mai.
Xtrêtnôp và Đurina với cái nhìn của con thú bị chế ngự, đứng dây loạng choạng trên đôi chân run rẩy. Nhất là người cha, hắn chỉ còn như một cái giẻ rách. Còn Đurina vừa rưn lên vì khiếp sợ vừa nghĩ thầm một cách hằn học như điên rồ: “Ồ, phải trả thù một ngày nào đó ta phải trả thù cái con Lilia, vì nó mà ông chủ đã ném ta vào cảnh khốn cùng khổ nhục.”


o0o