Táo Bón
Bệnh này không lạ lùng gì với bất cứ ai.
Tuy nó không được liệt kê vào một trong những bệnh nguy hiểm nhưng việc
đi đại tiện, hậu môn rách và chảy máu... thường làm người bệnh cảm thấy
đau đớn. Nghiêm trọng hơn, những động tác rặn của hậu môn để cố sức tống
phân ra còn có thể dẫn đến các chứng bệnh đau đớn hơn, khó trị liệu hơn
như trĩ và cao huyết áp.
Thật ra, muốn tránh bệnh này không có gì khó khăn cả. Thông thường, căn
nguyên của nó không ngoài những yếu tố sau: ăn quá ít chất xơ (fiber),
uống quá ít nước, ảnh hưởng tình cảm như buồn, lo lắng..., thiếu vận
động, có ảnh hưởng phụ của một số thuốc trị bệnh khác.
Qua những nguyên nhân trên, hẳn bạn đã thấy được phần nào cách chữa trị
căn bệnh tuy thông thường nhưng quái ác này.
Uống nhiều nước
Trung bình một người lớn cần uống từ một lít rưỡi đến hai lít rưỡi mỗi
ngày. Nếu bạn uống ít nước và đang bị táo bón, đây là vấn đề chính của
bạn. Hãy uống nhiều nước hoặc các chất như trà, nước trái cây, nước ngọt...
Ăn nhiều chất xơ
Thiếu chất xơ (fiber) là nguyên nhân thông thường của bệnh này. Người bị
táo bón thường là những người có thói quen ăn nhiều thịt, ăn ít đậu,
trái cây, rau cải... Những chất này là nguồn cung cấp chất xơ cần thiết
trong cơ thể. Chẳng hạn như một trái táo sẽ cung cấp khoảng một phần
mười tổng số chất xơ cần dùng mỗi ngày. Một chén đậu cung cấp một phần
ba nhu cầu chất xơ. Trong các loại đậu nấu chín, bắp rang, lạc, hạt điều...
cũng có rất nhiều chất xơ.
Ăn bớt dầu lại
Theo kinh nghiệm của bác sĩ Grady, chuyên khoa về trị liệu dinh dưỡng,
thì mọi thứ dầu ăn như dầu salad, dầu đậu nành... đều không tốt cho việc
tiêu hóa. Chúng có khuynh hướng tạo thành một lớp màng bọc chung quanh
thành dạ dày, làm cho sự tiêu hóa và hấp thụ chất bổ dưỡng tại dạ dày và
ruột non trở nên khó khăn hơn, đồng thời cũng làm tiến trình tiêu hóa bị
đình trệ (có khi đến hai mươi giờ đồng hồ). Sự đình trệ này làm các thực
phẩm bị lên men thối, tạo chứng sình bụng, và có thể sinh ra một số chất
độc có hại cho cơ thể.
Bác sĩ này cũng nới thêm rằng các loại dầu ăn này chỉ không tốt cho bộ
máy tiêu hóa nếu tiêu thụ dưới dạng dầu ăn. Với dạng nguyên thủy của nó
như salad, đậu nành... thì hoàn toàn không có hại vì chất dầu tiết ra
rất ít, không đủ tạo thành lớp màng che dạ dày và thành ruột.
Tập thói quen đi đại tiện mỗi ngày
Chúng ta nhiều lúc chạy theo thời giờ đến nỗi ăn uống không đều, không
đúng bữa. Việc bài tiết cũng vì thế mà trở nên thất thường. Nhiều lúc
bạn có nhu cầu đi đại tiện, nhưng vì không phải lúc, hoặc vì bận rộn,
đành nhịn lại chờ khi khác. Đó là một trong những nguyên nhân chính tạo
ra bệnh táo bón.
Để tránh rơi vào tình trạng này, bạn nên tự do tập cho mình một thói
quen đi toilet vào một giờ giấc nhất định trong ngày, lúc mà bạn có đủ
thì giờ. Thường sau một bữa ăn là tốt nhất. Chẳng hạn, bạn hãy tập vào
ngồi trong toilet chừng mười phút sau bữa ăn tối. Sau vài ba ngày, bạn
sẽ có thói quen đại tiện vào buổi tối, và sẽ không cảm thấy có nhu cầu
cũng như phải "nán lại" trong những lúc bận rộn nữa. Nhận định này được
bác sĩ Marvin, Trưởng khoa Trị liệu dạ dày tại Bệnh viện Baltimore, đưa
ra.
Thuốc trị táo bón loại uống
Có hai loại thuốc trị táo bón được bán trên thị trường, đều gọi chung là
laxative. Loại hóa học có công hiệu nhanh nhưng không nên dùng nhiều, vì
thuốc này dễ gây lệ thuộc thuốc, bệnh nhân phải dùng nó mỗi lần muốn đi
đại tiện, nếu bỏ thuốc sẽ bị táo bón.
Loại thứ hai cũng gọi là laxative, nhưng thường có thêm chữ "natural" (thiên
nhiên) hoặc "vegetable" (làm từ thực vật). Những thuốc này thường được
bào chế từ những loại thực vật có nhiều chất xơ. Khi dùng thuốc này,
bệnh nhân phải uống với nhiều nước để làm cho chất xơ này nở ra, như vậy
mới có công hiệu. Nhìn chung, loại này tốt hơn loại hóa học nhiều và
không gây lệ thuộc thuốc. Tuy nhiên, bệnh nhân cần nhớ là nếu không uống
nhiều nước theo chỉ dẫn trên nhãn thuốc, chất xơ có thể tích tụ lại
trong dạ dày hoặc đường ruột, gây đầy bụng, khó tiêu.
Thuốc trị táo bón loại nhét qua hậu môn.
Nếu bạn thật sự đau khổ vì chứng táo bón của mình và muốn giải quyết
thật nhanh thì đây là giải pháp tốt. Thuốc được bán trên thị trường dưới
2 tên gọi là "enema" và "suppository". Tuy nhiên, loại thuốc nhét hậu
môn này là lựa chọn cuối cùng và không nên dùng thường xuyên, vì nó có
thể gây lệ thuộc thuốc và ăn mòn ruột già.
Những thực phẩm, thuốc men có hại
Những thực phẩm có khuynh hướng làm đầy bụng, no hơi như đậu, bắp cải,
bông cải trắng... đều không tốt nếu bạn bị táo bón.
Một số thuốc có chứa chất canxi cũng không tốt (như thuốc chữa bệnh dạ
dày). Các thuốc trị dị ứng (antihistamine), thuốc lợi tiểu diuretic,
thuốc ngủ narcotic, thuốc làm dịu đau sedative... cũng là nguyên nhân
trực tiếp hay gián tiếp gây nên chứng táo bón.
Mẹo vặt:
- Uống từ 1 đến 3 thìa canh dầu mineral trước khi đi ngủ để làm trơn hậu
môn và hết táo bón vào sáng hôm sau. Dầu này có màu trắng trong suốt,
bán tại các tiệm thuốc Tây.
- Giống lươn nước ngọt cũng giúp bớt táo bón. Sau bữa ăn có món lươn,
bạn sẽ thấy việc đại tiện dễ dàng hơn vào hôm sau.
[Trở
Về Đầu Trang] |