Sự Thật Đằng Sau Cái Chết |
Agatha Christie
|
|
|
Một ngày
đẹp trời, thám tử Poirot theo người bạn già Boniton đến ăn tối
tại tiệm Galon trên đường Kinh Đô thuộc khu Trenci.
Boniton là một người rất sành ăn. Ông thường đến tiệm này v́ bầu
không khí ấm cúng và món ăn ở đây nấu theo kiểu Anh đơn giản
nhưng rất hợp khẩu vị. Họ chọn bàn góc pḥng, cạnh chậu cây
kiểng có hoa lấm tấm màu hồng tươi. Boniton nói với bạn:
- Anh biết không! Đây là chỗ ngồi đặc biệt danh dự đấy.
- ...
- Nghệ sỹ lừng danh Augertus John thường dùng bữa tại chỗ này
đấy.
Thám tử Poirot mỉm cười trước vẻ huênh hoang của Boniton. Ông
bạn này chẳng nghệ sỹ chút nào nhưng lại rất khoái nhắc đến lĩnh
vực này. Cô hầu bàn Molie tươi cười bước đến:
- Chào hai ông. Các ông muốn khai vị món canh hay cá? Hôm nay
c̣n có món gà tây nấu đậu và phômai đặc biệt. Mời hai ông dùng
thử.
Boniton nói:
- Poirot à, hôm nay chúng ta dùng toàn món Anh thôi nhé.
- Tùy ư anh.
Boniton chọn món ăn nhanh chóng, rồi nh́n theo Molie đang đi về
phía nhà bếp:
- Cô bé này khá lắm. Đă có một thời đi làm người mẫu thời trang
đấy. Cô ta phục vụ rất tốt, biết ch́u khách, đón ư từng người.
Chả bù với những cô gái khác, khi đi ăn với bạn trai chỉ biết
chọn những món ḿnh thích, chả quan tâm đến ai hết. Cũng may,
đàn ông chúng ta th́ khác.
Poirot nheo mắt:
- Có chắc không đó?
- Tôi không có ư khen tất cả đàn ông. Nhất là những chàng trai
trẻ. Họ thường nông cạn, thiếu kiên nhẫn và tôi không chịu được
lư luận đáng ghét của họ.
- Lư luận thế nào?
- Những người quá 60 tuổi chẳng có quyền tồn tại trên đời, b ọn
trẻ thật chả xem cha mẹ ḿnh ra ǵ!
Poirot mỉm cười:
- Vậy th́ chúng ta nên chú ư đến những vụ chết đột ngột của
những người trên 60 tuổi.
- Thôi anh đừng méo mó nghề nghiệp nữa. Hăy để cho tội ác t ự
t́m đến anh th́ hay hơn.
- Đừng nói lung tung nữa. Sao? Dạo này công việc làm ăn của anh
có tiến triển tốt chứ?
- Chán lắm! Đi đâu cũng gặp những "thùng rỗng kêu to". Giống như
cá ươn được chan nước xốt để đánh lừa mùi tanh đấy. Tôi chỉ
thích ăn một lát cá tươi thôi, khỏi cần ướp gia vị.
Molie mang đến đĩa cá thu tươi:
- Mời hai ông
Boniton gật đầu hài ḷng:
- Cô thật biết ư tôi. Cô có nghĩ là tôi sẽ đổi món không?
- Các ông thường trung thành với những món ăn quen thuộc, c̣n
các bà th́ không. Họ thay đổi thức ăn đến chóng mặt.
Boniton vỗ vai Poirot:
- Tôi nói đúng chưa? Phụ nữ luôn luôn rắc rối - ông chỉ tay về
phía góc đối diện - Anh hăy nh́n cái ông râu xia xồm xoàm kia
ḱa. Molie nói rằng, từ 10 năm nay, ông cụ luôn luôn đến đây
dùng bữa vào tối thứ ba và thứ năm. Không ai biết tên, chỗ ở và
nghề nghiệp của ông cụ.
Molie đem món ăn khác đến, Boniton hỏi:
- Ông cụ ấy vẫn đều đều đến đây dùng bữa phải không?
- Vâng. Đúng vào mỗi tối thứ ba và thứ năm. Nhưng có một ngoại
lệ. Tuần rồi, cụ bất ngờ đến vào tối thứ hai làm cháu cứ tưởng
hôm đó là thứ ba. Nhưng ngày hôm sau cụ vẫn đến, nghĩa là tuần
đó, cụ đến thêm một ngày.
- Cụ vẫn gọi món ăn như thường lệ chứ?
- Rất lạ là không. Buổi tối thứ hai ngoại lệ ấy, cụ đă gọi hai
món mà cụ ghét nhất. Đó là xúp cà chua thịt nạc và bánh ngọt
nhân dâu tây. Cháu thấy kỳ nhưng đâu dám thắc mắc.
Poirot xoa hai tay vào nhau:
- Câu chuyện hấp dẫn quá.
Boniton hỏi:
- Anh nghĩ sao? Tôi đoán là ông cụ đă đi bác sĩ và bác sĩ đă
khuyên ông cụ thay đổi thực đơn.
- Bác sĩ nào mà điên thế. Toàn là món ăn nặng bụng không thích
hợp với tuổi già chút nào.
- Đă là bác sĩ th́ làm ǵ chả được.
- Anh không c̣n cách phán đoán khác sao?
- À, có thể là ông cụ đang bị một cảm xúc nào đó, cảm xúc mạnh
đến nỗi cụ không biết ḿnh đă gọi món ăn ǵ. Anh nghĩ có đúng
không. Có thể cụ đang suy tính một chuyện ǵ rất quan trọng...
Poirot không trả lời.
OoO
Ba tuần lễ trôi qua. T́nh cờ, thám tử Poirot gặp Boniton trong
một chuyến xe điện ngầm. Boniton nói:
- Có tin sốt dẻo cho anh đấy. Anh c̣n nhớ ông cụ đặc biệt ở quán
Galon không? Molie cho biết cả tuần nay không thấy ông cụ đến
ăn. Cô ta lo lắm. Tôi nghĩ là ông cụ đă thay đổi các món ăn
uống, cụ bị sốc và ngă bệnh trầm trọng hơn. Điều này giải thích
được sự đăng trí của cụ khi gọi các món ăn. Theo tôi, bác sĩ cần
phải tế nhị với bệnh nhân mới được.
Về đến nhà, Poirot bỗng có ư định thử xem có bao nhiêu người
chết được đưa tin trên báo. Ông lật tất cả nhật báo trong tuần
xem mục "tin buồn". Ngón tay ông ḍ t́m và dừng l ại ở hàng chữ:
"Henri Gatko, 69 tuổi, ở số nhà... đường Kinh Đô". Ông quyết
định, thử bắt đầu từ ông cụ này xem sao.
Chiều hôm đó, thám tử Poirot đến pḥng khám bệnh của bác sĩ Mac
ở đường Kinh Đô, hỏi thăm về cụ Henri Gatko. Bác sĩ trả lời rất
nhiệt t́nh:
- Người này tôi biết. Đó là một cụ già kỳ quặc, ít tiếp xúc với
ai. Cụ nghèo, sống trong một căn phố cũ kỹ. Tôi không phải là
bác sĩ của cụ nhưng là người khám nghiệm tử thi. Cụ ở một ḿnh
nên gặp nạn chả ai hay. Nhờ anh chàng giao sữa thấy m ấy chai
sữa để y nguyên nơi cửa nhà ông cụ nên hô hoán lên, hàng xóm mới
đi báo cảnh sát. Người ta t́m thấy xác cụ ở chân cầu thang,
xương cổ bị găy. Chắc là cụ té v́ vướng chân vào vạt áo ngủ.
- Ông cụ có họ hàng bà con ǵ không?
- Cụ có một người cháu ruột, mỗi tháng anh ta đến thăm cụ m ột
lần. Đó là George Lorimer, anh ta cũng là bác sĩ, nhà ở khu
Wilberdon.
- Từ 48 đến 72 giờ trước đó, không thể lâu hơn. Người ta thấy
xác cụ ngày mồng 6, nhưng trong túi áo ngủ lại có một lá thư
viết ngày mồng 3 được gửi từ Wilberdon chiều hôm đó và đến nhà
ông cụ vào 9 giờ tối cùng ngày. Chi tiết này giúp cảnh sát xác
định tai nạn xảy ra sau 9 giờ tối và ông cụ đă dùng bữa hai giờ
trước khi chết.
- Bác sĩ có biết, ai là người thấy cụ lần cuối cùng? Vào lúc
nào?
- Tối hôm cụ mất, ngày mồng 3 và cũng là ngày thứ ba. Cụ vẫn đến
quán Galon như thường lệ. Nhiều người đă thấy cụ.
- Ngoài người cháu, cụ c̣n ai thân thích nữa không?
- Có. Một người anh sinh đôi. Người này tên Antoni Gatko là một
nghệ sĩ lớn, nhưng từ ngày lấy một bà vợ rất giàu, ông từ bỏ
nghệ thuật luôn. V́ chuyện này mà hai anh em căi nhau dữ dội đến
nỗi từ bỏ nhau, không thèm nh́n mặt nhau nữa. Lạ m ột điều, hai
người lại chết cùng một ngày. Cụ Antoni mất lúc 3 giờ chiều, c̣n
cụ Henri th́ 3 giờ tối.
- Bà Antoni c̣n sống không?
- Bà ta mất lâu rồi. Toàn bộ tài sản nằm trong tay ông chồng.
Tiếc rằng họ không có con.
- Bác sĩ biết nhà của cụ Antoni không?
- Tôi sẽ cho ông địa chỉ.
Thám tử Poirot chợt trầm ngâm:
- Theo tôi, cụ Henri đă bị ... đẩy xuống cầu thang.
- Một vụ án mạng ư? - Bác sĩ Mac cười nhẹ - Ông đă bị méo mó
nghề nghiệp rồi. Nếu ông nghi người cháu là thủ phạm th́ ông đă
lầm. Bác sĩ Lorimer đă đánh bài cùng mấy người bạn t ại nhà ḿnh
từ 8 giờ tối cho đến nửa đêm. Cảnh sát đă chứng thực điều này.
Ông có biết điều ǵ liên quan đến người cháu sao?
- Thật ra, tôi đâu có biết ông cụ có cháu.
- Vậy, ông nghi một người nào khác chăng?
- Không, nhưng tôi thấy cái chết của cụ có điều ǵ không ổn. Có
quá nhiều nướt sốt để che mùi tanh của cá.
- Ông nói ǵ?
- Xin lỗi, tôi đă làm mất th́ giờ của bác sĩ.
Bác sĩ Mac tiễn thám tử Poirot ra cửa:
- Theo tôi, cái chết của cụ Henri không có ǵ đáng nghi cả.
- Vâng, có thể là tôi cố chấp. À, tôi xin hỏi thêm một câu nữa,
cụ Henri có mang răng giả không?
- Không, răng cụ rất tốt.
- Răng cụ trắng hay vàng? Có dính ǵ không, như khói thuốc lá
chẳng hạn?
- Lạ một điều là răng của cụ trắng lắm. Không có một bợn khói
thuốc lá. Chắc là cụ thường chải răng rất kỹ.
- Cảm ơn bác sĩ.
Rời pḥng mạch, thám tử Poirot ghé lại quán Galon. Một cô h ầu
bàn lạ bước đến:
- Hôm nay cháu thay chị Molie vừa nghỉ phép. Ông dùng ǵ ạ?
- Nè cô, cô có biết ông cụ có râu nhiều, thường đến đây dùng bữa
không?
- Dạ biết. Cụ thường đến vào tối thứ ba và thứ năm. Nhưng m ới
đây cụ không đến nữa. Cháu đă thấy h́nh cụ đăng trên báo. Thật
tội nghiệp.
- Tối hôm đó là thứ ba, cụ vẫn đến như thường lệ.
- Cô có nhớ hôm đó, cụ gọi món ǵ không?
- Dạ, để cháu nhớ xem... h́nh như là xúp cà chua thịt nạc, bánh
ngọt nhân dâu và phômai.
- Cảm ơn cô. Giờ cô cho tôi món cá thu chan nước xốt và một ít
bánh ḿ.
Vừa ăn thám tử Poirot vừa suy nghĩ. Chà, anh chàng khôn ngoan
vậy mà lại mắc phải những sai lầm không đáng có. Lăo Boniton
biết chuyện này chắc là thích lắm.
OoO
Ngày hôm sau, thám tử Poirot đến gặp ông trưởng ban điều tra
vùng cụ Henri trú ngụ. Ông này nhận xét:
- Ông cụ này rất lập dị. Cụ sống khép kín, không ngao du với ai
cả. Ông có điều ǵ thắc mắc sao?
- Ông có thể cho phép tôi được biết nội dung lá thư trong túi áo
nạn nhân được không ạ?
- À, đó là bức thư của bác sĩ Lorimer, cháu của ông cụ. Lá thư
giúp chúng tôi xác định ngày, giờ nạn nhân chết, rất phù hợp v
ới báo cáo của bác sĩ pháp y. Tôi sẽ cho ông xem. Đợi một lát
nhé.
- Rất cảm ơn ông.
Nguyên văn lá thư viết tay:
"Wilberdon, ngày 3 tháng 11
năm...
Chú Henri thân yêu,
Cháu rất buồn báo tin cho chú rơ, chú Antoni bệnh nặng lắm, s ợ
không qua khỏi. Tuy nhiên chú ấy vẫn không bỏ qua chuyện quá khứ
như chú hy vọng và không muốn chú đến gặp, xem như trên đời này
không có một người em ruột như chú. Thật đáng buồn.
Cháu đă hết sức cố gắng để giúp chú nhưng lực bất ṭng tâm. Mong
chú thông cảm cho cháu.
Cháu của chú: G. Lorimer."
Con tem ngoài phong b́ in dấu bưu điện 16 giờ 30 ngày 3-11.
Poirot tự nhủ: "Mọi việc xếp đặt đâu ra đấy. Giỏi thật."
Sau đó, thám tử Poirot t́m đến nhà ông anh sinh đôi của nạn
nhân. Cụ Antoni cũng vừa mới mất. Chỉ c̣n một ḿnh bà quản gia
Marie ngồi rầu rĩ trong ngôi biệt thự khá lớn có vẻ lạnh lẽo. Bà
cho biết, Antoni là một cụ già kỳ cục. Suốt 14 năm trời, bà tận
tâm phục vụ, chăm sóc cho ông từng miếng ăn giấc ngủ, chịu đựng
tính t́nh khó chịu của ông. Nhưng bà đă được ǵ ngoài hai bàn
tay trắng? Đúng là con người vô lương tâm.Ông ta giàu vậy mà khi
chết, chả để lại cho bà cái ǵ. Trong bản chúc thư làm từ đời
nảo đời nao, ông ta để lại tất cả của cải cho vợ, nếu vợ chết
trước th́ người em sinh đôi tên Henri Gatko sẽ thừa hưởng. Thật
là bất công!
Poirot an ủi:
- Bà yên tâm. Thế nào luật sư của cụ Antoni cũng chiếu cố đ ến
trường hợp của bà. Tôi nghe nói cụ Antoni tuy giàu nhưng r ất
keo kiệt. Ngay đến người em ruột túng thiếu cũng không giúp đỡ
cho nữa là.
- Hai anh em giận nhau từ lâu lắm rồi. Mới đây thôi, bác sĩ
Lorimer có đến nói chuyện với cụ, trong câu chuyện cứ nhắc hoài
đến tên Henri. H́nh như cụ Henri nhờ người cháu đến ḥa giải th́
phải. Nhưng khi đó, ông cụ đă mệt lắm rồi.
Sau khi ăn tối, thám tử Poirot đến khu Wilberson t́m bác sĩ
Lorimer. Đó là một chàng trai tầm thước, râu cạo nhẵn, cử chỉ
nhanh nhẹn, tóc nâu nhưng lông mày lại có màu sáng khiến cho
gương mặt trở nên nhợt nhạt. Poirot mở đầu câu chuyện:
- Tôi đến như thế này có hơi đường đột. Mong ông thông cảm.
Lorimer nh́n ông không mấy thiện cảm.
- Ông muốn ǵ đây?
Poirot đưa danh thiếp cho Lorimer, nói giọng thân mật:
- Thân chủ của tôi phần lớn là phụ nữ. Các bà thường không tin
mấy ông cảnh sát, mà thích những cuộc điều tra riêng tư hơn. Cho
nên họ thường t́m đến chúng tôi để giải bày tâm sự. Cách đây mấy
hôm, có một bà già đến gặp tôi. Bà ta giận ch ồng nên sống riêng
đă 3, 4 năm rồi. Chồng bà cụ chính là chú Gatko của ông, người
vừa mới mất.
Lorimer lớn tiếng:
- Chú tôi. Ông nói sao? Thím tôi mất từ lâu lắm rồi!
- Không phải chú Antoni, mà là chú Henri cơ.
- Chú Henri? Ông lại càng lầm. Chú ấy không có vợ.
- Tôi chả biết, nhưng rơ ràng là cụ ông có làm hôn thú với cụ
bà. Chính mắt tôi thấy giấy tờ hoàn toàn hợp lệ.
Lorimer gầm lên v́ tức giận:
- Láo toét. Tôi không tin. Hoàn toàn không tin.
- Thật đáng tiếc phải không ông? Ông đă gây ra một án mạng mà
chẳng được lợi lộc ǵ cả. Cũng chỉ tại thói quen tệ hại của ông.
Ông thích ăn bánh kem nhân dâu lắm phải không? Hèn ǵ răng ông
vàng hết. Dâu ngon thật nhưng ăn nhiều quá cũng đi đến chết
người. Chính món bánh kem nhân dâu sẽ đưa ông ra ṭa đấy.
Lorimer hốt hoảng, mặt mày tái mét, cặp mắt mở to nh́n thám tử
Poirot.
OoO
Ba ngày sau, cũng tại tiệm ăn Galon, Poirot bảo Boniton:
- Lập luận của anh sai ngay từ căn bản. Một người tâm trí rối
loạn không bao giờ làm những ǵ mà anh ta chưa hề làm. Anh ta
chỉ làm theo thói quen mà thôi. Theo lời cô Molie kể, tối thứ
hai ngoại lệ đó, cụ Henri đă gọi những món ăn mà xưa nay cụ rất
ghét. Hành động này hoàn toàn phi lư và đă làm tôi nghĩ ng ợi
rất nhiều. Rồi sau đó, cụ không đến nữa. Cụ đă bỏ một thói quen
mà cụ đă làm đều đặn suốt 10 năm qua. Tôi nghĩ đến m ột giả
thuyết xấu. Đó là ông cụ đă chết. Và quả vậy. Cụ đă ch ết, chết
một cách rơ ràng, minh bạch. Giống như nướt sốt thơm rưới lên
món cá ươn.
- Anh nói rơ hơn đi.
- Người ta thấy cụ đến ăn tối ở tiệm này vào lúc bảy giờ rưỡi,
hai tiếng đồng hồ trước khi chết. Tất cả đều logic. Bức thư phát
cùng ngày lúc chín giờ tối, t́nh trạng thức ăn trong bao t ử.
Trong thời gian cụ bị nạn, người cháu đang có mặt ở một nơi
khác. Ai cũng nghĩ đây là một tai nạn, nhưng tôi th́ không. Anh
cũng biết ai sẽ được hưởng gia tài khi cụ mất!
- Anh lầm rồi. Hưởng cái ǵ mới được chớ. Cụ Henri nghèo rớt
mồng tơi.
- Anh lầm th́ có. Cụ Henri có ông anh ruột giàu sụ.
- Th́ có liên quan ǵ đâu?
- Anh chưa thấy rơ vấn đề sao? Bà vợ giàu để của lại cho ông
chồng. Chồng để lại cho em. Em không có vợ con, tiền của sẽ lọt
vào tay người cháu ruột. Vậy là hợp lư.
- Hay thật. Anh đă suy nghĩ như thế nào? Tôi rất muốn nghe.
- Cụ Henri chết hai giờ sau bữa ăn, không phải bữa ăn tối mà là
bữa ăn trưa. Anh cứ đặt ḿnh vào địa vị của Lorimer. Anh ta đang
cần tiền một cách tuyệt vọng. Ông chú Antoni bệnh sắp chết, cái
chết đem lại sự giàu sang cho ông chú Henri. Mà ông chú Henri
th́ c̣n khỏe mạnh quá. Vậy th́ phải làm sao cho ông chú này chết
càng sớm càng tốt, nhưng phải sau cái chết của ông chú giàu. Và
Lorimer đă hành động. Anh ta biết mỗi tu ần, cụ Henri có thói
quen đến ăn tối hai lần ở tiệm Galon. Nên một buổi tối thứ hai,
anh ta đeo râu tóc giả, cải trang thành cụ đến tiệm ăn. Nhờ anh
ta có dáng dấp giống cụ, lông mày lại b ạc nên càng giống hơn.
Sự việc diễn tiến tốt đẹp, ai cũng tưởng anh ta là cụ Henri đă
phá lệ đến ăn vào tối thứ hai hôm ấy. Thành công bước đầu,
Lorimer yên chí, chỉ cần ḍ xem ngày nào cụ Antoni hấp hối (cụ
này bệnh đă lâu rồi). Đến lúc phải hành động, anh ta viết một lá
thư cho cụ Henri vào chiều mồng hai, nhưng lại đề là mồng 3.
Khoảng 3, 4 giờ chiều mồng 3, anh ta tới thăm cụ Henri. Chỉ cần
đẩy mạnh tay một tí là ông chú tội nghiệp ngă lăn xuống cầu
thang. Anh ta lấy lá thư trên bàn bỏ vào túi áo ngủ của ông cụ.
Đến bảy giờ rưỡi tối, anh cải trang thành ông cụ, có mặt tại
tiệm ăn Galon như thường lệ. Điều này chứng tỏ cho mọi người
biết, lúc bảy giờ rưỡi ngày mồng 3, cụ Henri vẫn c̣n sống. Ăn
xong, anh ta vào nhà vệ sinh và khi trở ra, đă biến thành bác sĩ
Lorimer. Chưa t ới nửa giờ sau, anh đă có mặt bên bạn bè tại
Wilberson. Một chứng cớ ngoại phạm hoàn hảo.
- Thế th́ dấu bưu điện trên phong b́ th́ sao?
- Dấu bị bôi tèm lem. Số 2 được sửa thành số 3. Tôi đă quan sát
kỹ b́ thư và thấy rất rơ. C̣n nữa, bằng chứng rơ rệt nhất là
những trái dâu.
- Những trái dâu?
- Lorimer chưa phải là diễn viên giỏi. Anh ta bắt chước ông chú
y hệt nhưng chỉ bề ngoài thôi, v́ anh ta đă không tập ăn như ông
chú. Anh ta đă gọi món mà anh ta thích nhưng ông chú lại rất
ghét, đó là dâu tây. Dâu làm vàng răng, khi khám nghiệm, răng
của nạn nhân rất trắng. Vậy không thể nào chính nạn nhân đă ăn ở
nhà hàng tối hôm mồng ba được. Tôi đă hỏi bác sĩ pháp y, dạ dày
nạn nhân không hề có chất dâu. Người ta c̣n t́m thấy trong nhà
Lorimer bộ râu giả để hóa trang nữa. Th ật ra, có rất nhiều
chứng cớ buộc tội tên cháu bất nhơn này. Tôi đă đến thăm hắn, kể
cho hắn nghe một câu chuyện bịa đ ặt, và hắn đă ḷi đuôi ra
ngay. À, khi tiếp tôi, răng hắn vàng khè v́ vừa ăn món bánh dâu
xong. Đúng là một tên tham ăn.
Đúng lúc đó, cô hầu bàn mang đến hai đĩa bánh kem nhân dâu. Thám
tử Poirot xua tay:
- Chúng tôi không dám gọi món này đâu. Cô mang đi cho...
The End
|
|
|
|