nh́n vào trong
nhà: bóng tối dịu và man mát loáng qua những màu sắc rực rỡ chàng
đem ở ngoài trời vào; Thanh chưa nh́n rơ thấy ǵ cả; một lát, quen
bóng tối, chàng mới nhận thấy cảnh tượng gian nhà cũ không có ǵ
thay đổi, cũng y nguyên như ngày chàng đi xưa. Sự yên lặng trầm tịch
đến nỗi Thanh trở nên nghẹn họng; măi măi chàng mới cất được tiếng
lên gọi khẽ:
- Bà ơi!
Một cái bóng lẹ làng từ trong vụt ra, rơi xuống mặt bàn; Thanh
định rơ nh́n: con mèo của bà chàng, con mèo già vẫn chơi đùa với
chàng ngày trước. Con vật nép chân vào ḿnh khẽ phe phẩy cái đuôi,
rồi hai mắt ngọc thạch xanh dương lên nh́n người. Thanh mỉm cười lại
gần vuốt ve con măn:
- Bà mày đâu?
Thanh bước xuống giàn thiên lư. Có tiếng người đi, rồi bà
chàng, mái tóc bạc phơ, chống gậy trúc, ở ngoài vườn vào. Thanh cảm
động và mững rỡ, chạy lại gần.
- Cháu đă về đấy ư?
Bà cụ thôi nhai trầu, đôi mắt hiền từ dưới làn tóc trắng đưa
lên nh́n cháu, âu yếm và mến thương.
- Đi vào trong nhà không nắng cháu.
Thanh đi bên bà, người thẳng, mạnh, cạnh bà cụ gầy c̣ng. Tuy
vậy chàng cảm thấy chính bà che chở cho chàng, cũng như những ngày
chàng c̣n nhỏ.
- Nhà không có ai ư bà?
- Vẫn có thằng Nhân, hôm nay nó đi đong thóc bên kia xóm. D-
chốc nó về. Con đă ăn cơm chưa?
- Dạ chưa. Con ở tàu về đây ngay. Nhưng con không thấy đói.
Bà nh́n cháu, giục:
- Con rửa mặt đi, rồi đi nghỉ không mệt. Trời nắng thế này mà
con không đi xe ư?
Thanh cười:
- Có một tư đường đất, cần ǵ phải xe. Con đi bộ hàng ngày cũng
được.
Nhưng Thanh cũng vẫn theo lời bà. Chàng đến bên bể múc nước vào
thau rửa mặt. Nước mát rợi và Thanh cúi nh́n bóng chàng lay động
trong ḷng bể với những mảnh trời xanh tan tác.
Tất cả những ngày thuở nhỏ trở lại với chàng. Thanh vắng nhà đă
gần hai năm nay, vậy mà chàng có cảm giác như vẫn ở nhà tự bao giờ.
Phong cảnh vẫn y nguyên, gian nhà vẫn tịch mịch và bà chàng vẫn tóc
bạc phơ và hiền từ.
Trên trường kỷ, ngọn đèn con và cái điếu cũ kỹ. Con mèo già
tṛn ḿnh nằm bên cạnh, mắt lim dim trong sự b́nh yên và nhàn nhă.
Thanh trông thấy cảnh ấy đă nhiều lần. Lần nào trở về với bà chàng,
Thanh cũng thấy b́nh yên và thong thả như thế. Căn nhà với thửa vườn
này đối với chàng như một nơi mát mẻ và hiền lành, ở đấy bà chàng
lúc nào cũng sẵn sàng chờ đợi để mến yêu chàng.
- ấy, bà làm ǵ thế? Bà để mặc cháu.
Bà cụ vẫn không thôi phẩy chiếc phất trần lên đầu giường:
- Đă lâu không có ai nằm nên bụi bám đầy khắp cả.
Thanh phải để mặc cho bà sửa chiếu và xếp lại gối. Chàng thấy
ḿnh bé quá.
- Cháu đi nghỉ chẳng mệt. Để bà hái mấy lá rau nấu canh ăn cho
mát.
Bà cụ đi ra. Thanh bỗng thấy mệt mỏi. Chàng lặng nằm xuống
giường, ruỗi chân tay, khoan khoái. Ngoài khung cửa sổ, trời xanh
ngắt ánh sáng; lá cây rung động dưới làn gió nhẹ. Một thân cây vút
cao lên trước mặt. Cùng một lúc, chàng lẩm bẩm: "cây hoàng lan!",
mùi hương thơm thoang thoảng đưa vào. Thanh nhắm mắt ngửi hương thơm
và nhớ đến cái cây ấy chàng thường hay chơi dưới gốc nhặt hoa. Đă từ
lâu lắm, ngày mới có căn nhà này, ngày cha mẹ chàng hăy c̣n. Rồi đến
ngày một bà một cháu quấn quít nhau. Thanh ra tỉnh làm rồi đi về
hàng năm, các ngày nghỉ. Bây giờ cây đă lớn.
Thanh thấy tâm hồn nhẹ nhơm tươi mát như vừa tắm ở suối. Chàng
tắm trong cái không khí tươi mát này. Những ngày bận rộn ở tỉnh giờ
xa quá. Khu vườn với các cây quen đă nhận biết chàng rồi.
Nghe tiếng bà đi vào. Thanh nằm yên giả vờ ngủ. Bà lại gần săn
sóc buông màn, nh́n cháu và xua đuổi muỗi. Gió quạt đưa nhẹ trên mái
tóc chàng. Thanh vẫn nằm yên, nhắm mắt nhưng biết bà ở bên ḿnh.
Chàng không dám động đậy, yên lặng chờ cho bà lại đi ra. Bà xuống
bếp làm cơm hẳn. Tiếng dép nhỏ dần.
Chàng cảm động gần ứa nước mắt. Bà yêu thương cháu quá, giờ chỉ
có ḿnh cháu, với ḿnh bà. Mà bà làm bếp có một ḿnh thôi ư? Không,
h́nh như có tiếng người khác nữa, tiếng trong và mau hơn. Thanh lắng
nghe: một tiếng cười sẽ đưa lên. Tiếng ai? Nghe quen quá mà Thanh
không nhớ được.
Chàng lẳng lặng ngồi dậy, tỳ trên cửa sổ, cúi ḿnh nh́n ra phía
ao. Bóng cây hoàng lan lay động cả một vùng. Chàng chợt nhớ, chạy
vùng xuống nhà ngang, gọi vui vẻ:
- Cô Nga...
Người thiếu nữ đương nhặt rau nghe tiếng gọi vội ngửng đầu: một
nụ cười, đôi mắt trong sáng lên; rồi tiếng nhẹ nhàng:
- Anh Thanh! Anh đă về đấy à?
Thanh đứng tựa bên cột, chưa trả lời. Chàng nh́n cô thiếu nữ
xinh xắn trong tà áo trắng, mái tóc đen lánh buông trên cổ nhỏ, bên
cạnh mái tóc bạc trắng của bà chàng. Cô Nga, cô bé hàng xóm vẫn sang
chơi với chàng trong vườn, và mỗi lần về, chàng lại gặp ở nhà như
một người thân mật.
Một lát cô Nga nói:
- Anh Thanh độ này khác hẳn trước. Anh chóng nhớn quá.
- Tôi vẫn thế đấy chứ.
Bà cụ cúi trên rổ rau, không nh́n cháu đáp:
- Cô trông em có phải gầy đi không. Không bằng độ c̣n ở nhà.
Nga ngửng nh́n Thanh, cười:
- Đấy em có nói sai đâu. Anh trông lại đen đi nữa.
Lá rau tươi xanh ngắt bên bàn tay trắng hồng nhỏ nhắn. Thanh
cũng ngồi ghé xuống. Thế là lại như lúc c̣n ở nhà, ngày ngày chàng
cũng vẫn với Nga xuống bếp xem bà làm cơm. Câu chuyện vẫn vui vẻ và
vẫn đậm, có lúc chàng lầm tưởng Nga chính là em gái ruột của ḿnh.
<><><><><><><><><><><><><>
Lúc Nga bưng
cơm đặt lên bàn, bà cụ bảo cô thiếu nữ:
- ở đây ăn cơm một thể, cháu ạ.
Thanh nh́n lên:
- Ăn cho vui, cô Nga.
- Xin phép cụ và anh thôi, em vừa mới ăn cơm xong ở nhà. Em
đứng đây cũng được chứ ǵ.
Thanh ra vẻ không bằng ḷng:
- Không, cô phải ngồi ăn cơ. Cô làm khách măi.
Nga sợ, vén áo ngồi bên cạnh bà cụ, nhưng nàng chỉ ăn nhỏ nhẻ,
cầm chừng, và buông đũa luôn để xới cơm cho Thanh. Bữa cơm vui quá.
Thanh ăn rất ngon miệng, ḷng thư thái và sung sướng. Thỉnh thoảng
chàng nh́n đôi môi thắm của Nga, hai má hồng. Và nụ cười tươi nở,
nàng nh́n lại Thanh, một chút thôi, nhưng bao nhiêu âu yếm.
Ngoài vười, trời vẫn nắng. Giàn thiên lư pha xanh một bên tà áo
trắng của Nga. Những búp hoa lư non và thơm rủ liền trong giàn, lẫn
vào đám lá. Gạch mát và phủ rêu khiến Thanh nhớ lại hai bàn chân
xinh xắn của Nga, ngày nào, đi trên đó. Hai bàn chân nhỏ, lấm tấm
cát, để dấu tự ngoài ao trở về... Chàng đột nhiên mỉm cười, rồi hỏi:
- Cô Nga có c̣n hay đi nhặt hoàng lan rơi nữa không?
Nga cũng cười hơi thẹn:
- Vẫn nhặt đấy. Nhưng không có ai tranh nữa.
Nàng nh́n Thanh, nắng như tụ lại những h́nh ảnh tự bao giờ, và
sẽ vuốt mấy sợi tóc mai ra một bên. Thanh thấy quả tim đập nhẹ
nhàng.
Bà cụ th́ mải nh́n cháu. Bác Nhân khoanh tay đứng dựa bên cột
nghe; bác cũng vui mừng v́ thấy cậu về, vẫn khỏe mạnh và xinh trai
như ngày trước. C̣n cô Nga vẫn tươi đẹp và vui vẻ như thế. Có cô nhà
cũng đỡ vắng, và bà cậu cũng đỡ buồn; hàng ngày cô chạy sang chơi
giúp đỡ bà cụ giă cối trầu và nói chuyện đến người đi vắng ở trên
tỉnh đă lâu không về thăm nhà.
Bữa ăn xong. Thanh với Nga đă trở lại thân mật như khi c̣n nhỏ.
Thanh dắt nàng đi thăm vườn; cây hoàng lan cao vút, cành lá rủ xuống
như chào đón hai người. Có lúc gần nhau, Thanh thấy mái tóc Nga
thoang thoảng thơm như có giắt hoàng lan. Nhưng hoa lan chưa rụng,
vẫn c̣n tươi xanh ở trên cành, Nga bảo Thanh:
- Những ngày em đến đây hái hoa, em nhớ anh quá.
Thanh chẳng biết nói ǵ; chàng vít một cành lan xuống giữ ở
trong tay để Nga t́m hoa, rồi nhẹ nhàng buông ra cho cành lại cong
lên. Nắng soi vào vai hai người, nhưng dưới chân đất vẫn mát như
xưa.
- Bao giờ anh lên tỉnh?
- Ngày mai thôi. Kỳ này được nghỉ ít. Nhưng mai kia, tôi sẽ về
ở đây lâu hơn.
Ḷng Thanh dịu lại. Nga đến bên bể múc nước rửa hoa, rồi xếp
bầy lên trên quả trầu. Bà cụ nh́n cô, âu yếm:
- Hoa hăy c̣n non lắm, sao hái sớm thế, con?
Nga thưa:
- "Anh con hái đấy ạ" và nàng nh́n Thanh mỉm cười.
Đêm ấy, một bà, một cháu với một cô láng giềng chuyện tṛ dưới
bóng đèn măi tới khuya, khi trăng lên. Qua vườn, Thanh ti-n Nga ra
đến cổng, đi qua hai bên bờ lá đă ướt sương. Mùi hoàng lan thoang
thoảng bay trong gió ngát. Không lưỡng lự, Thanh cầm lấy tay Nga, để
yên trong tay ḿnh, Nga cũng đứng yên lặng. Lâu lâu, Nga rút tay sẽ
nói:
- Thôi em về.
Thanh đi trở vào rất thong thả. Có cái ǵ dịu ngọt chăng tơ ở
đâu đây, khiến chàng vương phải. Chàng đến trường kỷ ngồi ở bên đèn.
o0o
Sáng hôm
sau, Thanh đă phải lên tỉnh. Chiếc vali chàng nặng những thức quà bà
chàng đă ban cho. Thanh cầm mũ đứng nghe lời khuyên bảo ân cần của
bà dưới giàn hoa lư. Chàng vẫn bé quá và lại đi xa.
Tới cổng, Thanh c̣n đứng lại nh́n cây hoàng lan và các cây khác
trong vườn. Bác Nhân nhanh nhảu cầm đỡ vali cho chàng, Thanh dặn
khẽ:
- Bảo tôi có nhời chào cô Nga nhé.
Rồi chàng bước ra đi nửa buồn mà lại nửa vui. Thanh nghĩ đến
căn nhà như một nơi mát mẻ và sung sướng để chàng thường về nghỉ sau
việc làm. Và Thanh biết rằng Nga sẽ vẫn đợi chàng, vẫn nhớ mong
chàng như ngày trước. Mỗi mùa cô lại giắt hoàng lan trong mái tóc để
tưởng nhớ mùi hương.
Hết
|
